Đề bài: Anh chị hãy bình giảng bài thơ Mưa xuân Nguyễn Bính<br />
<br />
Bài làm<br />
<br />
“Ở mỗi chúng ta đều có một người nhà quê. Cái nghề làm ruộng và cuộc đời bình dị của <br />
người làm ruộng cha truyền con nối từ mấy nghìn năm đã ăn sâu vào tâm trí chúng ta. <br />
Nhưng khôn hay dại chúng ta ngày một cố lìa xa nề nếp cũ để hòng đi tới chỗ mà ta gọi <br />
là văn minh….. Nguyễn bính thì không thế. Người nhà quê của Nguyễn Bính vẫn ngang <br />
nhiên sống như thường.” (theo Thi nhân Việt Nam). Nói thế để thấy chất thơ của Nguyễn <br />
Bính, giản dị trong từng câu chữ nhưng chính cái giản dị ấy đã tạo nên sự sâu sắc trong <br />
câu chuyện mà vần thơ của Nguyễn Bính truyền tài, đặc biệt thể hiện rõ trong bài thơ <br />
Mưa xuân của ông<br />
<br />
Mưa xuân được xem như một sáng tác đầu tiên trong quá trình sáng tác của ông. Bài thơ là <br />
tâm tư, là nỗi lòng thầm lặng của cô gái quê khi phải lòng một chàng trai quê. Một câu <br />
chuyện tình nơi thôn quê, chân thành và sâu sắc.Ngay từ đầu,tác giả đã khắc họa hình ảnh <br />
người con gái ấy:<br />
<br />
“Em là cô gái trong khung cửi<br />
<br />
Dệt lụa quanh năm với mẹ già<br />
<br />
Lòng trẻ con như cây lụa trắng<br />
<br />
Mẹ già chưa bán chợ làng xa.”<br />
<br />
Người con gái ấy sống bên mẹ mình bằng nghề dệt vải, hình ảnh một người con gái dịu <br />
dàng tóc rủ bên thềm ngồi miệt mài trước khung cửi, cô gái ấy như “cây lụa trắng” tức là <br />
vẫn rất thơ mộng,chớm tuổi xuân đến. “Chưa bán chợ làng xa” tức là cô vẫn chưa được <br />
gả đi. Ngay câu đầu vẻ đẹp của người con gái đã được hiện lên một cách tự nhiên với <br />
câu thơ của tác giả.<br />
<br />
Rồi người con gái ấy, thì ra cũng đang mang trong mình một mối tình thầm kín với chàng <br />
trai làng bên. Mùa xuân đến, hội hè bắt đầu, cũng là cơ hội tốt để hai người được gặp <br />
nhau…<br />
<br />
“Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay<br />
<br />
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy<br />
<br />
Hội chèo làng Đặng đi qua ngõ<br />
<br />
Mẹ bảo: “Thôn Đoài hát tối nay”.<br />
<br />
Lòng thấy giăng tơ một mối tình<br />
<br />
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh<br />
<br />
Hình như hai má em bừng đỏ<br />
<br />
Có lẽ là em nghĩ đến anh”.<br />
<br />
Mưa xuân bay đầy trời, hoa xoan lớp lớp rụng đầy trên ngõ, xuân về. Hội chèo làng Đặng <br />
qua ngõ, mẹ nói “Thôn Đoài hát tối nay.” Thôn Đoài có hội, thôn Đoài chính là nơi có <br />
chàng trai mà cô vẫn thương nhớ. Thế nên nghe tin ấy, lòng cô gái thấy xao xuyến, một <br />
mối tình đang giăng tơ trong lòng. Cô dừng đưa thoi, nghĩ ngợi thẹn thùng “hai má ửng <br />
đỏ”… cô đang nghĩ tới người mình yêu.<br />
<br />
Chắc hẳn là cô sẽ đi xem hội, để mong gặp được chàng trai. Hai khổ thơ tiếp theo là tâm <br />
trạng ngổn ngang suy nghĩ của cô gái khi chuẩn bị đi.<br />
<br />
“Bốn bên hàng xóm đã lên đèn<br />
<br />
Em ngửa bàn tay trước mái hiên<br />
<br />
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh<br />
<br />
Thế nào anh ấy chẳng sang xem!<br />
<br />
Em xin phép mẹ vội vàng đi<br />
Mẹ bảo xem về kể mẹ nghe<br />
<br />
Mưa bụi nên em không ướt áo<br />
<br />
Thôn Đoài cách có một thôi đê.”<br />
<br />
Khi nhà nhà lên đèn, màn đêm đến, đêm xuân chắc hẳn lạnh lắm “Mưa thấm bàn tay từng <br />
chấm lạnh”, cái lạnh ấy không là gì bởi lòng cô đang bừng lên ngọn lửa ấm áp của tình <br />
yêu, của sự chờ mong, khát khao yêu thương. Cô thầm nghĩ rằng chắc hẳn anh cũng sang <br />
xem. Vội vàng đi, mưa bụi không làm áo cô ướt. Quãng đường một thôi để sao thấy ngắn <br />
thế, vì thôn Đoài bên kia là tình yêu của cô. Đường ngắn cũng là vì đến với tình yêu thôi.<br />
<br />
Hội hè nhộn nhịp. liệu cô có thấy chàng trai, liệu mong mỏi của cô có được đáp lại?<br />
<br />
“Thôn Đoài vào hội hát thâu đêm<br />
<br />
Em mải tìm anh chả thiết xem<br />
<br />
Chắc hẳn đêm nay giường cửi lạnh<br />
<br />
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em<br />
<br />
Chờ mãi anh sang anh chả sang<br />
<br />
Thế mà hôm nọ hát bên làng<br />
<br />
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn<br />
<br />
Để cả mùa xuân cũng nhỡ nhàng.”<br />
<br />
Cô gái đến hội cũng chỉ là để tìm chàng trai, cô mải miết tìm không thiết xem gì cả. Rồi <br />
không thấy bóng chàng, một mình cô lại thoáng nhớ giường cửi, thôi ngà của mình. Nhớ <br />
những gì thân thuộc nhất, có lẽ đó cũng là cảm xúc bình thường của người con gái mỗi <br />
khi thấy bơ vơ, họ thường hay nghĩ về những gì thân thuộc nhất. Rồi thì, chàng trai ấy <br />
cũng không sang, sự chờ đợi của cô là vô ích. Ở câu thơ sau cô thoáng trách móc “Thế mà <br />
hôm nọ hát bên làng. Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn”. Hai người gặp nhau vào hội bên <br />
làng cô gái, họ chắc đã có một lời hứa sẽ gặp lại nhau. Chàng trai đã chắc chắn “năm tao <br />
bảy tuyết” hẹn thề nhưng nay hẳn đã quên rồi, chỉ còn lại cô gái với lời hò hẹn. Lời hò <br />
hẹn kia với chàng trai chắc hẳn chỉ là một lời hứa nơi hội hè nhưng cô gái lại rất xem <br />
trọng, vậy nên cô mới than lên “Để cả mùa xuân cũng nhỡ nhàng”, mùa xuân hay chính là <br />
tuổi trả của cô gái, tình yêu sự trông mong của cô hay không vì lời hò hẹn của chàng trai <br />
thì giờ cô đã là người con gái của một người khác chứ không nhỡ nhàng thế này.<br />
<br />
Sự chờ mong không được đáp lại, tình yêu khi đi giờ đã tàn vì thế mà cảnh vật và tâm <br />
trạng ở những khổ thơ còn lại mang nặng tâm trạng buồn, cảnh vật cũng nhuốm màu u <br />
ám, như đối lập hẳn với đoạn đầu.<br />
<br />
“Mình em lầm lũi trên đường về<br />
<br />
Có ngắn gì đâu một dải đê!<br />
<br />
Áo mỏng che đầu mưa nặng hạt<br />
<br />
Lạnh lùng them tủi với canh khuya.<br />
<br />
Em giận hờn anh cho đến sáng<br />
<br />
Hôm sau mẹ hỏi em hát trò gì<br />
<br />
“Thưa u họ hát…”Rồi em thấy<br />
<br />
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.<br />
<br />
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay<br />
<br />
Hoa xoan đã nát dưới chân giày<br />
<br />
Hồi chèo làng Đặng về ngang ngõ<br />
<br />
Mẹ bảo: “Mùa xuân đã cạn ngày.”<br />
<br />
Cô gái không gặp được chàng trai. Bước chân lầm lũi quay về. Lầm lũi, cái dáng gợi nên <br />
sao đàng thương đến thế, đáng thương và cô độc. Một thời để giờ đây “có ngắn gì đâu”, <br />
bước chân nặng trĩu như kéo dài cả đoạn đường. Mưa nặng hạt áo mỏng che sao hết, <br />
lạnh lẽo vây quanh khiến cô càng thêm đau buồn và tủi thân. Cô giận hờn chàng trai suốt <br />
cả quãng đường về, đến tận sáng hơn sau. Mẹ hỏi hát trò gì, khiến cảm xúc cô như vỡ <br />
òa. Hình ảnh người con gái quay mặt đi với hàng nước mắt mặn chát sao mà xót xa thế. <br />
Người đã hứa rồi sao còn nỡ quên. Đã biết hay quên sao còn nỡ hứa! Cảnh vật thay đổi, <br />
không còn là mưa bay, là hoa xoan lớp lớp vui đầy nữa mà là cảnh vật khi mưa đã ngừng, <br />
hoa xoan rụng tàn dưới bước chân người qua lại. Phải chăng rằng đây cũng chính là tình <br />
yêu của cô gái, giờ đây đã vụn nát rồi. Hội chèo lại một lần nữa đi qua ngõ, báo hiệu kết <br />
thúc ngày hội. Dễ dàng nhận ra khổ này và khổ thứ hai của bài có sự tương ứng với nhau, <br />
mở đầu và kết thúc.<br />
<br />
Ngày xuân, hội hè đã kết thúc rồi, chàng trai vẫn bặt vô âm tín khiến cô không thể bình <br />
yên. Cô thốt ra câu hỏi, chất vấn chàng trai, câu hỏi mà chính cô cũng không đoán được <br />
câu trả lời. “Bao giờ em mới gặp anh đây?” Bao giờ hay mãi mãi là không bao giờ. Mùa <br />
xuân cũng đã cạn ngày rồi, niềm tin của cô vẫn còn nhưng nghe sao thật mỏng manh… <br />
Lời hứa hẹn với chàng trai vẫn luôn là nỗi trăn trở trong trái tim cô gái không thể giải đáp!<br />
<br />
Ngòi bút đậm chất quê của Nguyễn Bính đã viết lên một câu chuyện về tâm tư, cảm xúc <br />
rung động của cô gái nơi thôn quê. Những diễn biến tâm lí đặc biệt được chú trọng, sự <br />
thay đổi của cảnh vật tương ứng với tâm trạng con người đã khiến bài thơ đem lại cho <br />
người đọc những cảm xúc và rung động sâu sắc. Từ hình ảnh “mưa xuân” tác giả bắt đầu <br />
khai triển mạch cảm xúc một cách đầy tự nhiên. Chính điều ấy đã tạo nên cái hay đặc <br />
biệt và sức sống của bài thơ. Lời thơ điêu luyện chưa chắc đã hay và lời thơ bình dị chưa <br />
chắc đã đơn giản.<br />
<br />
Mưa xuân của Nguyễn Bính thực sự là bài thơ gây được ấn tượng với người đọc, ấn <br />
tượng bởi ngòi bút của nhà thơ, bởi câu chuyện mà ông xây dựng, cô gái bên khung cửi <br />
với tình yêu chân thành với chàng trai làng bên. Đặc biệt việc miêu tả cụ thể những cảm <br />
xúc của cô trong từng chặng đường tới gặp chàng trai. Đây quả thực là một bài thơ hay, <br />
tạo nên sự khác biệt của hồn thơ Nguyễn Bính.<br />
<br />