Phạm Chiến Thắng<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
117(03): 187 - 190<br />
<br />
ẢNH HƢƠNG CỦA YẾU TỐ MÀU SẮC TRONG QUẢNG CÁO<br />
ĐẾN SỰ THÀNH CÔNG CỦA SẢN PHẨM<br />
Phạm Chiến Thắng*<br />
Trường Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Màu sắc, đồ họa, văn bản là 3 ngôn ngữ quảng cáo và màu sắc là một yếu tố quan trọng. Tác động<br />
trực quan mạnh nhất là màu sắc và sử dụng nó để thu hút sự chú ý của ngƣời tiêu dùng cũng là<br />
mục đích của quảng cáo. Ảnh hƣởng của màu sắc đối với hoàn cảnh quảng cáo và cảm tình của<br />
ngƣời tiêu dùng là rất sâu sắc. Màu sắc quảng cáo bao hàm đặc trƣng của sản phẩm, sản phẩm<br />
khác nhau cũng có ngôn ngữ màu sắc khác nhau để giúp ngƣời tiêu dùng dễ nhận biết. Chính vì sự<br />
khác nhau đó màu sắc đã ảnh hƣởng trực tiếp đến sự thành công hay thất bại của một sản phẩm.<br />
Bài báo này có mục đích tìm hiểu tầm quan trọng của màu sắc, các yếu tố cần chú ý và cách chọn<br />
màu sắc phù hợp.<br />
Từ khóa: Màu sắc, sản phẩm, quảng cáo, người tiêu dùng, công ty.<br />
<br />
Tầm quan trọng của màu sắc đối với sản phẩm<br />
Trong thời gian 1950 – 1960, tivi chỉ là một<br />
sản phẩm có quy cách đơn giản nhƣ một cái<br />
hộp to với màu cơ bản là màu trắng hoặc màu<br />
xám, nếu có màu sắc khác thì chỉ là màu nâu<br />
sẫm của lớp gỗ bên ngoài. Vào thời điểm đó<br />
tivi vẫn là một sản phẩm công nghệ cao và có<br />
rất ít công ty tham gia vào lĩnh vực này nên<br />
không khó để các nhà sản xuất tiêu thụ sản<br />
phẩm. Hiện nay thị trƣờng đã có hàng ngàn<br />
công ty sản xuất tivi và nó cũng trở thành vật<br />
dụng sinh hoạt phổ thông của mỗi gia đình.<br />
Với vô số các thƣơng hiệu tivi và vật liệu<br />
mới, khách hàng lại chú trọng đến những sản<br />
phẩm nhìn “thuận mắt”. Hiểu đƣợc tâm lý này<br />
các công ty sản xuất tivi đã sử dụng thêm<br />
nhiều màu sắc bên ngoài cho sản phẩm của<br />
mình, Sanyo đã giới thiệu tivi với mã sản<br />
phẩm giống nhau nhƣng có tới 10 màu sắc<br />
khác nhau, còn tập đoàn Phillips thì sử dụng<br />
bốn màu hỗn hợp: đỏ, xanh lá cây, vàng, tím,<br />
ngoài ra Phillips cũng có kế hoạch in các bức<br />
tranh của Vangogh và Picasso trên sản phẩm<br />
tivi của họ.*<br />
“Bây giờ màu sắc sẽ làm lên một cuộc cách<br />
mạng tiếp thị” – Gerad Kleisterlee, giám đốc<br />
Phillips nói.Khi đối mặt với một viễn cảnh bi<br />
quan doanh thu giảm Phillips đã thay đổi<br />
*<br />
<br />
Tel: 0943 431999, Email: phamthang8589@gmail.com<br />
<br />
chiến lƣợc kinh doanh của công ty và màu sắc<br />
đƣợc Kleisterlee chọn là một chiến lƣợc sử<br />
dụng. Từ năm 1999 màu sắc sản phẩm của<br />
Phillips đã đƣợc sáng tạo hơn và quảng bá<br />
rộng rãi trên thị trƣờng. Kleisterlee cho biết:<br />
“Các màu sắc sống động trên tivi sẽ chinh<br />
phục thị trƣờng đặc biệt là cho những ngƣời<br />
trẻ tuổi, họ luôn thích những phong cách mới<br />
và hiện đại.”<br />
Apple là một trong những nhà sản xuất máy<br />
tính lớn nhất thế giới cũng sử dụng đầy màu<br />
sắc trên sản phẩm của họ. Apple cũng đã thử<br />
nghiệm và bán một số lƣợng nhỏ các máy tính<br />
sử dụng màu vàng, chanh và nâu. Kết quả khá<br />
tốt khi doanh số bán hàng là rất lạc quan.<br />
Kevin Mackeze – bộ phận tiếp thị của Apple<br />
cho biết: “ Chúng tôi sẽ phá vỡ thị trƣờng<br />
máy tính màu sắc đơn điệu và nhàm chán.”<br />
Trong sản xuất điện thoại di dộng, “ngƣời<br />
khổng lồ” Nokia đã mở ra một xu hƣớng sản<br />
xuất điện thoại di dộng nhiều màu. Và bây<br />
giờ các nhà sản xuất điện thoại di động lớn<br />
nhƣ Samsung, Motorola… cũng đã cho ra<br />
nhiều sản phẩm “đa màu sắc”.<br />
Nhƣng nhà tiên phong của “cuộc chơi” màu<br />
sắc lại chính là hãng Cofemex, Mỹ. Hãng này<br />
đã tung ra thị trƣờng sản phẩm máy xay càphê với ba màu đỏ, xanh và trắng. Đây là<br />
chiến lƣợc sáng suốt đƣợc Cofemex áp dụng<br />
để “cứu vớt” doanh thu đang trên đà xuống<br />
187<br />
<br />
Phạm Chiến Thắng<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
dốc. Nghệ thuật tiếp thị mới này đã bắt trúng<br />
mạch thị trƣờng hàng tiêu dùng. Chỉ chƣa đầy<br />
hai năm sau khi sản phẩm mới đƣợc giới<br />
thiệu, lợi nhuận của Cofemex từ chỗ khủng<br />
hoảng đã dần dần phục hồi và tăng trƣởng đạt<br />
mức trung bình gần 10% [4].<br />
Vì vậy, không có cuộc tranh luận nào về tác<br />
động của sự hấp dẫn màu sắc sản phẩm và<br />
thậm chí nhiều công ty nhìn thấy nó là một<br />
yếu tố quan trọng để tăng doanh thu và lợi<br />
nhuận. Đƣa ra một sản phẩm và tiếp thị sản<br />
phẩm với màu sắc mới đƣợc mỗi công ty sử<br />
dụng triệt để.<br />
Sự quan trọng của màu sắc trong quảng cáo<br />
Màu sắc khác nhau của sản phẩm:<br />
Quảng cáo của sản phẩm thƣờng là một tổ<br />
hợp màu sắc, để có thể đạt đƣợc một hiệu quả<br />
màu sắc thống nhất cần dựa vào yêu cầu<br />
truyền đạt thông tin và tiêu đề của quảng cáo,<br />
chọn một màu sắc đặc trƣng cho sản phẩm<br />
làm màu chính và các màu sắc khác thay đổi<br />
sao cho phù hợp với màu chính. Với mỗi loại<br />
hàng hóa khác nhau thì thích hợp với một<br />
màu sắc chủ đạo khác nhau. Ví dụ:<br />
Thực phẩm: sinh động, màu sắc phong phú.<br />
Thuốc: Màu sắc đơn thuần có thể dùng màu<br />
lạnh hoặc màu ấm.<br />
Hóa mỹ phẩm: sử dụng màu sắc trung tính,<br />
mềm mại.<br />
Sản phẩm trẻ em: màu sắc đối lập, tƣơi mới<br />
có độ tƣơng phản.<br />
Để có một sản phẩm quảng cáo với thiết kế<br />
nổi bật và thu hút, cần phải chú ý để màu sắc<br />
và biểu tƣợng của sản phẩm truyền đạt cùng<br />
một ý nghĩa.<br />
Màu sắc và văn hóa vùng miền:<br />
Với mỗi quốc gia, mỗi dân tộc do sự khác<br />
nhau về thể chế chính trị, kinh tế, văn hóa,<br />
khoa học, nghệ thuật, tôn giáo cũng nhƣ môi<br />
trƣờng tự nhiên và truyền thông xã hội là<br />
khác nhau dẫn đến tính cách và sở thích khác<br />
nhau, mỗi dân tộc khác nhau cũng có sở thích<br />
riêng về màu sắc. Màu đỏ đƣợc Trung Quốc<br />
và một số quốc gia Á Đông ƣa chuộng vì nó<br />
188<br />
<br />
117(03): 187 - 190<br />
<br />
biểu tƣợng cho sự ấm áp, hạnh phúc nó đƣợc<br />
sử dụng trong hầu hết các lễ hội, đám cƣới, vì<br />
vậy khi quảng cáo cho các sự kiện màu đỏ<br />
đƣợc sử dụng rất nhiều để phù hợp với nhu<br />
cầu tâm lý ngƣời dân. Màu xanh lá cây ở các<br />
quốc gia Hồi giáo là màu sắc phổ biến nhất vì<br />
nó tƣợng trƣng cho cuộc sống, nhƣng một số<br />
nƣớc phƣơng Tây lại cho rằng màu xanh lá<br />
cây có ý nghĩa của sự ghen tuông, đố kỵ nên<br />
không phổ biến. Trong xã hội phong kiến<br />
Trung Quốc chỉ các bậc đế vƣơng mới đƣợc<br />
sử dụng quần áo hay đồ đạc có màu vàng, tuy<br />
nhiên màu vàng lại tƣợng trƣng cho sự phản<br />
bội trong các nƣớc Kitô giáo. Thậm chí trong<br />
cùng một khu vực, môi trƣờng sống khác<br />
nhau cũng dẫn đến tình yêu đối với màu sắc<br />
khác nhau. Nông thôn thích những màu sắc<br />
trang trí tƣơi sáng, đơn giản còn thành phố lại<br />
chú ý đến sự thanh lịch, nhộn nhịp, đa sắc<br />
màu. Do đó cần phải xem xét tầm quan trọng<br />
của màu sắc khác nhau ở các vùng khác nhau.<br />
Màu sắc quảng cáo đối với tâm lý người tiêu dùng<br />
Màu sắc có thể ảnh hƣởng trực tiếp đến tâm<br />
lý của ngƣời tiếp nhận, có thể tạo ra sự liên<br />
tƣởng và ảnh hƣởng đến sự thay đổi về thái<br />
độ cũng nhƣ tâm lý, mỗi màu sắc trong quảng<br />
cáo cũng gây cho ngƣời tiếp nhận một cảm<br />
giác khác nhau. Có những màu sắc khiến cho<br />
con ngƣời cảm thấy chua, cay, ngọt ,đắng của<br />
vị giác. Hiệu quả tâm lý của màu sắc trong<br />
quảng cáo là rất quan trọng. Ví dụ:<br />
Màu đỏ: theo quan điểm khoa học thì màu đỏ<br />
đặc trƣng cho sức mạnh, niềm vui trong cuộc<br />
sống, thân thiện và quyến rũ. Màu đỏ luôn<br />
luôn thu hút đƣợc sự chú ý của mọi ngƣời.<br />
Màu đỏ trong ứng dụng quảng cáo cũng rất<br />
quan trọng nó gợi nhớ tới sự mạnh mẽ, năng<br />
động, tự tin và sáng tạo. Trong tâm trí mọi<br />
ngƣời màu đỏ thƣờng gắn liền với sự may<br />
mắn nó đã trở thành màu sắc đặc trƣng của lễ<br />
hội và đƣợc sử dụng rất phổ biến.<br />
Màu xanh da trời: tạo ra cảm giác mát mẻ,<br />
dễ chịu khiến cho ngƣời tiếp nhận liên<br />
tƣởng đến những giấc mơ và làm con ngƣời<br />
bình tĩnh trở lại.<br />
<br />
Phạm Chiến Thắng<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
Màu vàng: màu tinh khiết, mạnh mẽ của ánh<br />
sáng, khiến con ngƣời cảm thấy tƣơi sáng và<br />
tinh khiết, đơn giản, ngây thơ. Tuy nhiên màu<br />
vàng cũng có thể khiến con ngƣời ta liên<br />
tƣởng đến sự cô đơn, nghèo đói và bệnh tật.<br />
Màu xanh lá cây: tƣợng trƣng cho ý chí, sự<br />
hòa bình, hòa hợp. Màu xanh lá cây cũng là<br />
một màu sắc dễ đƣợc chấp nhận.<br />
Để màu sắc trong quảng cáo đạt đƣợc hiệu<br />
quả thì cần phải nắm bắt đƣợc tâm lý ngƣời<br />
tiêu dùng, sử dụng màu sắc để mô tả các đặc<br />
tính của sán phẩm. Ví dụ: McDonald sử dụng<br />
nhiều sự kết hợp của màu vàng và màu đỏ tạo<br />
ra sự ấm áp cũng nhƣ truyền tải chất lƣợng và<br />
uy tín của dịch vụ. Các sản phẩm sữa thì lại<br />
hay sử dụng màu trắng và màu xanh da trời vì<br />
nó tạo cho con ngƣời cảm giác tinh khiết và<br />
mát mẻ.<br />
Lựa chọn màu sắc<br />
Cần có sức hút với người tiêu dùng<br />
Đây cũng là nhiệm vụ chính của các chuyên<br />
gia màu sắc sản phẩm. Với mỗi nhóm khách<br />
hàng khác nhau, sở thích và thói quen khác<br />
nhau thì cũng phải sử dụng những màu sắc<br />
khác nhau, để có thể thu hút đƣợc sự chú ý<br />
của ngƣời tiêu dùng. Apple là công ty tiên<br />
phong trong việc áp dụng nghệ thuật hấp dẫn<br />
và sản phẩm. Máy tính iMac của Apple đƣợc<br />
thiết kế nguyên khối, bo tròn cạnh và sử dụng<br />
các màu sắc nhƣ những viên kẹo khiến cho<br />
ngƣời tiêu dùng dễ liên tƣởng đến thời thơ ấu.<br />
Do đó, doanh thu của iMac tăng gần gấp đôi.<br />
Khách hàng cảm thấy thoải mái trong việc sử<br />
dụng máy tính iMac và không nhàm chán.<br />
Màu sắc của thực phẩm thì lại cần phải khiến<br />
ngƣời tiêu dùng “nhìn thấy là muốn ăn”, do<br />
đó những màu sắc từ thiên nhiên và tƣơi mới<br />
sẽ kích thích thị giác của khách hàng. Đối với<br />
các sản phẩm vệ sinh lại tập trung vào những<br />
màu sắc đơn giản nhƣ: xanh, trắng, đỏ,<br />
vàng… có thể tạo ra cảm giác an toàn và độ<br />
tin cậy, tránh sử dụng và trang trí nhiều màu<br />
sắc dễ dẫn đến sự không tin tƣởng. Các sản<br />
phẩm thể thao thì lại sử dụng nhiều màu sắc<br />
mạnh mẽ: tím, vàng, đỏ, đen, xanh lá<br />
<br />
117(03): 187 - 190<br />
<br />
cây…chúng tạo ra sự tự tin, táo bạo tập trung<br />
vào bản chất của các môn thể thao.<br />
Thị trường truyền thông<br />
Thông thƣờng các yếu tố màu sắc cũng kết<br />
hợp với xu hƣớng tiêu dùng của thị trƣờng.<br />
Năm 2002, khi Brazil giành cup vô địch<br />
WorldCup thì các sản phẩm với màu vàng và<br />
xanh lá cây giống với lá cờ của Brazil trở nên<br />
rất phổ biến trên thị trƣờng. Tại thị trƣờng<br />
Việt Nam thì màu đỏ và vàng cũng rất đƣợc<br />
ƣa chuộng khi có những hoạt động bóng đá tổ<br />
chức tại Việt Nam. Khi màu sắc có đƣợc một<br />
sự quan tâm cụ thể thì sản phẩm chắc chắn sẽ<br />
phát triển nhanh chóng trên thị trƣờng. Nhiều<br />
nhà sản xuất nƣớc giải khát đã thành công với<br />
đối tƣợng khách hàng là thanh thiếu niên khi<br />
sử dụng những màu sắc sặc sỡ của các trò<br />
chơi điện tử đƣợc yêu thích trên sản phẩm của<br />
họ. Pepsi đôi khi sẵn sàng từ bỏ màu xanh<br />
truyền thống để giới thiệu sản phẩm mới sử<br />
dụng màu vàng và màu tím nhƣ trò chơi Final<br />
Fantasy.<br />
Màu sắc sử dụng cần chính xác<br />
Các màu sắc đƣợc tạo ra cần phải dựa trên<br />
nguyên tắc tôn trọng sự tinh khiết của màu<br />
sắc sản phẩm. Ví dụ: sản phẩm nƣớc cam cần<br />
phải có màu vàng không thể sử dụng màu tối,<br />
Cafe sử dụng màu nâu không thể sử dụng<br />
màu trắng…Những màu sắc có xu hƣớng<br />
phản ánh nội dung sẽ giúp ngƣời tiêu dùng dễ<br />
dàng xác định sản phẩm. Màu sắc không chỉ<br />
làm nhiệm vụ thu hút sự chú ý của ngƣời tiêu<br />
dùng mà nó cần gắn kết đƣợc với tất cả các<br />
khía cạnh khác của sản phẩm nhằm tạo ra một<br />
bố cục chặt chẽ. Trên bề mặt của sản phẩm<br />
cần cung cấp đầy đủ những thông tin nhƣ :<br />
ngày tháng, trọng lƣợng, thành phần, địa<br />
chỉ…Vì vậy nhiệm vụ của nghệ thuật thiết kế<br />
là phải kết hợp đƣợc thông tin cần đƣa đến<br />
ngƣời tiêu dùng và màu sắc thành một thể thống<br />
nhất để có thể tạo ra một sản phẩm hợp lý.<br />
Chú trọng đến an toàn của khách hàng<br />
Trong những đợt dịch cúm gia cầm, dịch bò<br />
điên…thì các sản phẩm đều phải tránh những<br />
màu xám, vàng, xanh rêu vì nó làm cho ngƣời<br />
189<br />
<br />
Phạm Chiến Thắng<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
tiêu dùng bị ám ảnh khi nghĩ về bệnh dịch và<br />
sức khỏe của họ. Do đó các sản phẩm cần<br />
phải sử dụng những màu sắc nhằm cung cấp<br />
cho ngƣời tiêu dùng một cảm giác an toàn và<br />
tin cậy đặc biệt là trong lĩnh vực thực phẩm.<br />
Đôi khi màu sắc trang trí sặc sỡ và công phu<br />
lại khiến cho khách hàng nghi ngờ vì họ sợ<br />
các sản phẩm này mang nhiều hóa chất khác<br />
nhau ảnh hƣởng đến sức khỏe của họ.<br />
Kết luận<br />
Với mỗi sản phẩm riêng và đặc biệt là những<br />
sản phẩm mới nếu chúng đƣợc “trang trí”<br />
bằng một màu sắc độc đáo thì sẽ thu hút đƣợc<br />
khách hàng ở cái nhìn đầu tiên. Sự cảm nhận<br />
<br />
117(03): 187 - 190<br />
<br />
về màu sắc là phụ thuộc vào từng đối tƣợng<br />
tiếp nhận khác nhau, với mỗi màu sắc khác<br />
nhau dẫn đến sự đón nhận sản phẩm khác<br />
nhau. Do đó để có một sản phẩm thành công<br />
thì màu sắc là một yếu tố không thể bỏ qua.<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
1. AVA Heller, The Psychology of Color (Chinese<br />
Edition), 1/1/2008.<br />
2.[德]哈拉尔德.布拉尔姆陈兆译,《色彩的魔力<br />
》,安徽人民出版社,1/3/2003.<br />
3. Joe Grimalde Et Al, dịch: Kiều Anh<br />
Tuấn,Nguyễn Việt, Nghệ thuật quảng cáo – bí ẩn<br />
của sự thành công, Nxb Lao động xã hội,5/2008.<br />
4. http://www.bwportal.com.vn/<br />
<br />
SUMMARY<br />
THE INFLUENCE OF COLORS IN ADVERTISING<br />
ON THE PRODUCT’S SUCCESS<br />
Pham Chien Thang*<br />
College of Science - TNU<br />
<br />
Colors, graphics, texts are three advertising languages and colors are an important factor. The<br />
strongest visual impact is colors and using them to attract the consumers‟ attention is the purpose<br />
of advertising. The colors‟ influence on advertising contexts and consumers‟ sympathy is very<br />
profound. Advertising colors imply a product‟s typical features, and different products have<br />
different color languages in order to make it easy for the consumers to recognize. Due to that difference,<br />
colors directly affect the success or failure of a product. This article aims at studying the importance of<br />
colors, factors to consider when choosing colors and ways to select suitable colors.<br />
Key words: Color, product, advertising, consumer, company.<br />
<br />
Ngày nhận bài:17/02/2014; Ngày phản biện:05/3/2014; Ngày duyệt đăng: 17/3/2014<br />
Phản biện khoa học: TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn<br />
*<br />
<br />
Tel: 0943 431999, Email: phamthang8589@gmail.com<br />
<br />
190<br />
<br />