Bài thực hành giúp học sinh có thể nhận biết được các kỳ của quá trình nguyên phân trên tiêu bản khi quan sát bằng kính hiển vi quang học; làm được tiêu bản tạm thời của tế bào rễ hành; có các kỹ năng quan sát, sử dụng kính hiển vi, làm tiêu bản, vẽ hình quan sát được. Mời các bạn cùng tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài 31: Thực hành - Quan sát các kỳ nguyên phân qua tiêu bản tạm thời hay cố định
- Cuốn “Thực hành thí nhiệm sinh học 10” làm tài liệu tham khảo cho giáo viên, học sinh khi dạy
và học các bài thực hành trong chương trình sinh học 10 nâng cao.
Mục đích của cuốn sách:
Giúp giáo viên, học sinh thực hiện thành công các bài thực hành trong chương trình qui định, qua
đó củng cố, mở rộng kiến thức lý thuyết, hoàn thiện kỹ năng thực hành, ứng dụng kiến thức vào
thực tiễn, tạo hứng thú, tăng khả năng tự học tập, tự nghiên cứu bộ môn sinh học.
Giúp học sinh có thể tự làm các thí nghiệm, bài thực hành ở nhà, ở lớp, qua đó học sinh biết tự
đánh giá, tự kiểm chứng kiến thức lí thuyết, tự khám phá những điều mới mẻ, làm quen với
phương pháp thực nghiệm và nghiên cứu sinh học.
Nội dung:
Tài liệu gồm 10 bài thực hành trong chương trình sinh học 10, mỗi bài có 5 nội dung cơ
bản:
1Mục tiêu bài thực hành: Mục đích, mục tiêu của bài thực hành, những yêu cầu về kiến thức, kĩ
năng, thái độ đối với học sinh.
2Chuẩn bị: Các bước cần chuẩn bị về kiến thức, kỹ năng, dụng cụ, thiết bị, mẫu vật, hóa chất,
thời gian để phục vụ cho bài thực hành.
3Nội dung và các bước tiến hành: Gồm các bước, các công việc, thao tác, qui trình cho từng thí
nghiệm, bài thực hành; những nhận xét, kết luận sau mỗi phần thí nghiệm, thực hành.
4Câu hỏi đánh giá và mở rộng: Các câu hỏi và bài tập cho học sinh tự làm (câu hỏi trắc nghiệm,
tự luận, câu hỏi nâng cao, mở rộng, vận dụng và liên hệ kiến thức thực tế).
5Hỏi khó đáp hay: giúp học sinh mở rộng, biết thêm một số thông tin mới lạ, chuyên sâu.
Lần đầu ra mắt bạn đọc không tránh khỏi sai sót, khiếm khuyết, rất mong được các đồng nghiệp
đóng góp và chỉ giáo cho tác giả. Mọi ý kiến xin gửi tới:
Bùi Văn ThêmQuế NhamTân YênBắc Giang, ĐT: 0912.716.203. Buivanthembg@yahoo.com.vn
CÁC BÀI THỰC HÀNH SINH HỌC 10
Chương trình cơ bản Chương trình nâng cao
tt Bài Tên bài Thực hành trg tt Bài Tên bài trg
1 12 TN co và phản co nguyên sinh 51 1 6 TH đa dạng thế giới sinh vật. 21
TH Một số thí nghiệm về TN nhận biết một số thành phần hoá 41
2 15 60 2 12
Enzim. học của tế bào.
TH Quan sát tế bào dưới kính hiển 67
TH Quan sát các kì của nguyên
3 20 81 3 19 vi. Thí nghiệm co và phản co nguyên
phân trên tiêu bản rễ hành.
sinh
TN sự thẩm thấu và tính thấm của 69
4 24 TH Lên men Etilic và Lactic 95 4 20
tế bào
11 89
5 28 TH Quan sát một số vi sinh vật 5 27 TH một số thí nghiệm về Enzim
0
TH Quan sát các kì của nguyên phân 105
6 31
qua tiêu bản tạm thời hay cố định
7 36 Thực hành: Lên men Etilic. 123
8 37 Thực hành: Lên men Lactic 125
9 42 TH Quan sát một số vi sinh vật. 141
TH Tìm hiểu một số bệnh truyền 158
10 47
nhiễm ở địa phương
1
- BÀI 31 THỰC HÀNH:
QUAN SÁT CÁC KỲ NGUYÊN PHÂN
QUA TIÊU BẢN TẠM THỜI HAY CỐ ĐỊNH
(SGK. SINH HỌC 10 NÂNG CAO TR.105)
IMỤC TIÊU
Nhận biết được các kỳ của quá trình nguyên phân trên tiêu bản khi quan sát bằng kính hiển vi
quang học.
Làm được tiêu bản tạm thời của tế bào rễ hành.
Có các kỹ năng quan sát, sử dụng kính hiển vi, làm tiêu bản, vẽ hình quan sát được.
IICHUẨN BỊ
Tiêu bản các kỳ nguyên phân của thực vật, động vật.
Kính hiển vi quang học.
Dụng cụ làm tiêu bản tạm thời tế bào rễ hành: Lá kính, kim mũi mác, dao cạo râu, đèn cồn, dung
dịch nhuộm tế bào axêtôcacmin, a xít axêtic 45%...
Cây hành còn nguyên rễ rửa sạch.
Tranh, ảnh về nguyên phân, sự biến đổi của NST qua các kỳ nguyên phân.
IIINỘI DUNG VÀ CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1Quan sát tiêu bản cố định
B1Chuẩn bị kính hiển vi: lấy ánh sáng, chọn các bộ giác để quan sát, chọn tiêu bản tế bào thực
vật quan sát trước.
B2Đưa tiêu bản lên kính, chọn bộ giác kính vật x40 để quan sát, khi nhìn rõ hãy chuyển lên bộ
giác lớn hơn để quan sát tiếp.
Các nội dung cần quan sát:.
+Mức độ co xoắn của nhiễm sắc thể.
+Phân bố NST (tản mát trong tế bào hay dàn thành 1 hàng hoặc phân thành 2 nhóm)
+ Quan sát xem có hay không có hình ảnh phân chia tế bào chất.
Khi nhìn thấy nhiều tế bào khác nhau, các
giai đoạn khác nhau của quá trình phân
bào. Tiêu bản nguyên phân ở tế bào thực
vật
2
- Di chuyển để chọn các tế bào có các kỳ nguyên phân điển hình quan sát và vẽ lại hình vào vở
như sau:
+Tiêu bản sự phân bào nguyên nhiểm ở tế bào động vật
Kỳ đầu Kỳ giữa
Kỳ sau
Kỳ cuối
2Làm tiêu bản tạm thời tế bào rễ hành.
B1Cắt lấy 45 rễ hành đã rửa sạch
cho vào ống nghiện cùng với dung dịch
axêtôcacmin, đun nóng trên đèn cồn
khoảng 6 phút (không để sôi), để
khoảng 30 phút cho màu nhuộm đều
các tế bào.
B2Dùng dao lam cắt 1 khoảng mô phân sinh rễ đầu mút rễ dài khoảng 1,5>2mm rồi bổ
đôi và đặt lên phiến kính với 1 giọt axit axêtic. Dùng giấy thấm rút axit axêtic thừa dần dần
(không di động lá kính).
B3Đậy lá kính & dùng đầu cán của kim mũi giáo chà lên lá kính theo 1 chiều để dàn mỏng tế bào
cho dễ quan sát.
B4Đưa lên kính quan sát (chọn các tế bào nhìn rõ sự phân bào quan sát kỹ và vẽ lại hình ảnh vào
vở).
VCÂU HỎI ĐÁNH GIÁ VÀ MỞ RỘNG
1 Nguyên phân và giảm phân giống, khác nhau những điểm nào?
2Tại sao quá trình giảm phân tạo ra được các giao tử khác nhau về tổ hợp các NST?
3Tế bào sinh dưỡng của cây cà chua có 24 NST. Xác định số NST kép có cặp NST tương đồng, số
NST đơn trong mỗi kỳ của quá trình giảm phân.
4 Tại sao nói ung thư là bệnh về điều hòa phân bào?
5Trong một cơ thể đa bào, một tế bào nào đó phân chia liên tục không theo cơ chế điều hòa phân
bào sẽ dẫn đến
3
- aCơ thể cao lớn khác thường.
bCơ thể béo phì.
cCơ thể phát triển mất cân đối.
dTạo khối u, gây bệnh ung thư.
6Trong một ảnh chụp tiêu bản tế bào có 7 NST kép. Tế bào đó đang ở
aKì giữa của quá trình nguyên phân.
bKì sau của quá trình giảm phân.
cKì giữa của quá trình giảm phân I.
d Kì giữa của quá trình giảm phân II.
7Trong chu kì tế bào, trình tự của các pha là:
a G1 > G2 > S > M.
b S > G1 > G2 > M.
c M > G2 > S > G1.
d G1 > S > G2 > M.
?HỎI KHÓ ĐÁP HAY
Trong cơ thể chúng ta, tế bào nào có thời gian phân chia nhanh nhất?
Trong cơ thể người lành mạnh thì tế bào tủy xương tạo máu có thời gian phân chia nhanh nhất.
Tuy nhiên khi còn đang ở giai đoạn phôi thì tế bào phôi lại phân chia nhanh nhất. Cũng có tài liệu
cho biết các tế bào tạo ra keratin cho tóc cũng thuộc loại tế bào phân chia nhanh nhất của cơ thể.
Tóc trên da đầu mọc trung bình 1,25 cm một tháng. Còn với bệnh nhân ung thư thì trong nhiều
trường hợp tế bào ung thư có thời gian phân chia nhanh nhất.
(Nguyễn Lân Dũng)
Ung thư là gì?
Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến việc phân chia tế bào một cách vô tổ chức và những
tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc
di chuyển đến nơi xa (di căn).
Nguyên nhân gây ung thư là sự sai hỏng của ADN, tạo nên các đột biến ở các gene thiết yếu điều
khiển quá trình phân bào cũng như các cơ chế quan trọng khác. Một hoặc nhiều đột biến được tích
lũy lại sẽ gây ra sự tăng sinh không kiểm soát và tạo thành khối u. Khối u là một khối mô bất
thường, có thể ác tính, tức ung thư hoặc lành tính, tức không ung thư. Chỉ những khối u ác tính thì
mới xâm lấn mô khác và di căn. Khái niệm ác hay lành tính ở đây nên hiểu về mặt giải phẫu bệnh
học nhiều hơn là về khả năng gây chết người. Thật vậy, một người có thể sống nhiều năm với
một ung thư hắc tố da, trong khi một khối u "lành tính" trong hộp sọ có thể chèn ép não gây tàn
phế hoặc tử vong
4
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
