BÀI CA NGẤT NGƯỞNG Nguyễn Công Trứ

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

731
lượt xem 38
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiểu được phong cách sống của Nguyễn Công Trứ với tính cách của một nhà nho và hiểu được vì sao có thể coi đó là sự thể hiện bản lĩnh cá nhân mang ý nghĩa tích cực - Hiểu đúng nghĩa của khái niệm sống “ ngất ngưởng” để không nhầm lẫn với lối sống lập dị của một số người hiện đại - Nắm được những tri thức về thể thơ hát nói B- Chuẩn bị phương tiện - Sgk; Sgv , thiết kế bài giảng , tư liệu về thơ văn Nguyễn Công Trứ - Giáo...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: BÀI CA NGẤT NGƯỞNG Nguyễn Công Trứ

BÀI CA NGẤT NGƯỞNG Nguyễn Công Trứ A- Mục tiêu bài dạy Giúp Hs -Hiểu được phong cách sống của Nguyễn Công Trứ với tính cách của một nhà nho và hiểu được vì sao có thể coi đó là sự thể hiện bản lĩnh cá nhân mang ý nghĩa tích cực - Hiểu đúng nghĩa của khái niệm sống “ ngất ngưởng” để không nhầm lẫn với lối sống lập dị của một số người hiện đại - Nắm được những tri thức về thể thơ hát nói B- Chuẩn bị phương tiện - Sgk; Sgv , thiết kế bài giảng , tư liệu về thơ văn Nguyễn Công Trứ - Giáo án cá nhân lên lớp C- Phương pháp sử dụng - Kết hợp diễn giảng với việc tổ chức định hướng hs phân tích - Gợi mở nêu vấn đề D-nội dung và tiến trình
Hoạt động của Gv& Hs Yêu cầu cần đạt Hoạt động 1 ( ổn định tổ chức , kiểm tra bài cũ ) - Gv kiểm tra sự chuẩn bị của hs - Gv giới thiệu bài mới Hoạt động 2 ( Tìm hiểu phần tiểu dẫn) - Hs làm việc với sgk I- Tiểu dẫn : - Gv định hướng hs nắm bắt những - Nguyễn Công Trứ ( 1778-1858) vấn đề cơ bản về tác giả tác phẩm - Tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn - Gia đình nho học, làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh - Nhà nghèo song ham học, thi cử lận đận mãi năm 42 tuổi mới đỗ giải nguyên -Cuộc đời làm quan thăng trầm, luôn chứng tỏ mình là con người tài năng - Con người giàu lòng yêu nước thương dân có công lớn trong việc
khai hóa yen dân. Là kẻ sĩ ngang tàng phóng túng - Sự nghiệp : sáng tác nhiều ( Trên 50 Hoạt động 3 bài thơ, 60 bài ca trù , 1 bài phú nho). ( Đọc hiểu văn bản ) Sáng tác chủ yếu bằng chữ Nôm, có - Hs đọc văn bản nêu cảm nhận nhiều đóng góp cho sự phát triển của chung về tinh thần bài thơ thể loại cả trù . Được đánh giá là một - Gv định hướng: là lời tự thuật , đề trong 2 thi sĩ nổi tiéng đầu thế kỉ XIX cập trực tiếp đến phong cách thái độ sống ngông nghênh ngang tàng khinh đời ngạo thế của một nhân cách nhà nho, phong cách đó thể hiện ở hai từ “ ngất ngưởng” - Gv yêu cầu hs xác định bố cục cho bài thơ - Hs xác định: 3 phần ( 6 câu đầu- 10 II- Đọc hiểu văn bản câu giữa – 3 câu kết ) 1- Sáu câu đầu : - Gv hướng dẫn hs triển khai tìm * Thái độ sống ngất ngưởng khi làm hiểu theo bố cục 3 phần quan - Gv nêu vấn đề : Trong 6 câu đầu - Con người đầy bản lĩnh, thái độ sẵn
phong cách ngất ngưởng của Nguyễn sàng dấn thân đưa mình vào vòng trói được thể hiện như thế nào? Tại sao buộc của lễ giáo phong kiến Nguyễn tự nhận mình là tay “ngất - Câu thơ đầu nhấn mạnh đến vai trò ngưởng”? của kẻ sĩ – khẳng định lí tưởng trung - Hs thảo luận, làm việc theo nhóm quân – ý thức trách nhiệm của kẻ làm - Gv tổ chức định hướng bằng những trai câu hỏi gợi mở: + Nguyễn Công Trứ coi công danh là (?) Hai câu thơ đầu, NCT muốn nói lẽ sống “Đã mang tiéng ở trong trời điều gì? Tại sao? đất/ phải có danh gì với núi sông” (?) Tài thao lược của mình được + NCT vơ tất cả trách nhiệm trong NCT thể hiện ra sao? Giải thích 2 từ thiên hạ vào bản thân, tư tin, hào “ngất ngưởng”? phóng nhận trách nhiệm với đời (?) Nhận xét về nghệ thuật trong 6 => Một thái độ ngất ngưởng câu thơ( chú ý cách dùng từ ngữ, + Với NCT, danh không chỉ là “ ngắt nhịp, cách xưng hô) Vinh” mà còn là “Nợ” là trách - Đại diện hs trả lời nhiệm. Ông coi việc làm quan là một - Gv nhận xét, tổng hợp điều kiện , phương tiện để thể hiện hoài bão vì dân, vì nước. Dộu biết quan trường gò bó nhưng ông vẫn chọn con đường làm quan
- Làm nên NCT ngất ngưởng không chỉ ở bản lĩnh mà còn ở tài năng . Tài -Gv lưu ý hs về mặt nghệ thuật: thao lược của ông được liệt kê bằng + Các từ ngữ Hán- Việt trong câu hàng loạt các sự kiện mở đâù chỉ tước vị + NCT từng ngang dọc, làm nên + Các điệp từ “ có lúc.có khi...” những chiến công hiển hách. Đó là + Cách ngắt nhịp ngắn, dồn dập = con người tài năng ở nhiều lĩnh vực ( thái độ tự tin, sự ngang tàng Thi cử- đỗ đầu; quan trường – giữ nhiều trọng trách ; quân sự- lập nhiều chiến công ) + NCT tự xưng là “ông” tự nhận mình là “ tay ngất ngưởng” , tự cho mình là “tài bộ” “ thao lược” => Ngất ngưởng là một lời tự khen, là sự thách thức cá tính của một nhà nho đối với trật tự xã hội phong kiến đương thời . ( Khắc kỉ phục lễ vi - Hs đọc 11 câu tiếp nhân) - Hs trao đổi thảo luận về phong Khuôn mẫu của nhà nho là khiên cách ngất ngưởng của NCT trong tốn, nghiêm cẩn lễ nghi...>< NCT
đoạn thơ phô trương , khoe khoang tài năng - Gv định hướng, gợi mở của bản thân (?) Thái độ ngất ngưởng của NCT thể hiện qua những chi tiết, sự kiện 2- Mười câu tiếp nào? hãy phân tích ? (?) Tại sao NCT lại dám ngất * Sự kiện ngất ngưởng ngày cáo ngưởng như vậy? quan Đô môn giải tổ chi niên - Đại diện hs trả lời Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng - Gv nhận xét, tổng hợp - Một việc làm trái khoáy, ngược đời - NCT dám trêu ngươi, khinh thị cả thế gian kinh kỳ * Ngất ngưởng giữa chốn nhân gian - Cách nghỉ cách chơi khác người + NCT sống phá cách : Là tướng- đi chùa – công khai dẫn cô đầu con hát lên chùa....Dám đề cao thú hát nói, dám phô phang sự gần gũi của mình vơi các ca nhi ả đào
+ NCT có dạng từ bi song lại sống tiên cách, không tu khổ hạnh mà sống phóng túng thảnh thơi - NCT ngất ngưởng trước dư luận + Dám bỏ qua lễ nghi sống thuận - Hs đọc 3 câu kết và phân tích thái theo lẽ tự nhiên độ ngất ngưởng của NCT + Thoát khỏi những ràng buộc thông - Gv gợi mở : thường (?) NCT muốn khẳng định điều gì? Như người thượng cổ ông coi thường tại sao ông dám khẳng định vậy ? sự được mất, bỏ ngoài tai mọi lời thị - Đại diện hs trả lời phi - Gv nhận xét, tổng hợp + NCT không là người cõi Phật , cõi Tiên mà vẫn là con người của cuộc đời song ông không vướng tục 3- Ba câu kết - NCT ngất ngưởng tự hào là một trung thần - Dám tự sánh mình với các danh sĩ Hoạt động 4 nổi tiếng của phương Bắc ( Củng cố- hướng dẫn- dặn dò ) - Ngạo ngễ buông một câu hỏi để
- Hs đánh giá chung về giá trị nội khẳng định đầy chắc nịch “ ...Ai ngất dung và nghệ thuật của bài thơ? ngưởng như ông?” (?) Bài thơ giúp anh/chị hiểu già về => Điều quan trọng sống trong một con người NCT? môi trường đầy trói buộc, NCT vẫn (?) Hãy chỉ ra những nét tự do của thực hiện được lí tưởng của mình, bài hát nói so với bài thơ Đường luật vẫn giữ trọn đạo làm tôi và vẫn giữ và cho biét ý nghĩa của tính chất tự được bản lĩnh cá tính do đó ? - Hs suy nghĩ cá nhân , phát biểu - Gv yêu cầu Hs đọc ghi nhớ sgk - Gv nêu vấn đề luyện tập (?) Muốn thể hiện một phong cách sống và bản lĩnh độc đáo cần có những phẩm chất và năng lực gì ?Có phải “ ngất ngưởng” là sống lập dị, khác thường? III- Củng cố – luyện tập - Hs lần lượt phát biểu suy nghĩ cá 1- Nội dung - Một NCT tài năng khí phách đầy nhân bản lĩnh trước sự phát triển phức tạp của lịch sử
2- Nghệ thuật - Tiêu biểu cho thể ca trù ( kết hợp thơ và nhạc ) ngôn ngữ phóng túng tự - Gv dặn dò hs chuẩn bị bài “ Bài ca do phù hợp với việc thể hiện con ngắn đi trên bãi cát” người cá nhân