Bài giảng Các kháng sinh beta - lactam gồm các nội dung: Cấu trúc kháng sinh β-Lactam, cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn, nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn, các chất ức chế β- lactamase, các chất ức chế β- lactamase – acid clavulanic.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Các kháng sinh beta - lactam (Chương trình Dược sĩ đại học)
- CÁC KHÁNG SINH BETA - LACTAM
Chương trình Dược sĩ Đại học
- Cấu trúc Kháng sinh β-Lactam
1. Kể tên các phân nhóm theo cấu trúc của Betalactam.
2. Các betalactam có chung cơ chế tác động? Đ/S
3. Các vi khuẩn đề kháng betalactam có cùng cơ chế đề kháng? Đ/S
4. Tác động của nhóm ức chế Betalactamse là gì?
S
S
R
R 6
N R’
B A
N O
O COOH
Penam COOH
( *O: oxapenam) Cephem
- C¸c penicillin (*O: oxacephem)
- C¸c cephalosporin
S
R
R R’
NH
N O
O COOH
Penem Monobactam
(*C: carbapenem) - Aztreonam
- Cơ chế tác động
5. Betalactam tác động ở đâu trên cấu trúc vi khuẩn?
6. Betalactam tác động ở thành phần nào trên lớp peptidoglycan của vi khuẩn?
7. Trong lớp peptioglycan, PBP là viết tắt của ……………………………………...?
Beta-lactamin + PBP
Ức chế sự tổng hợp peptidoglycan
Phân hủy thành vi khuẩn
- Cơ chế tác động
8. Mô tả cơ chế tác động của các kháng sinh betalactam?
9. Kể tên và vai trò của 02 hoạt tính enzym của PBP?
PBP có 02 tác động enzym
quyết định sự tổng hợp lớp
peptidoglycan vi khuẩn:
- Transpeptidase: Chuyển
peptide, gắn kết ngang các
chuỗi amino acid với nhau.
- Peptidoglycan glycosyl-
transferase: Gắn kết các tiểu
đơn vị glycopeptide
polymerase với nhau.
Tác động của kháng sinh beta lactam trong Staphylococcus aureus
- Cơ chế tác động
8. Mô tả cơ chế tác động của các kháng sinh betalactam?
9. Kể tên và vai trò của 02 hoạt tính enzym của PBP?
10. Giải thích sự dung nạp tự nhiên, không đáp ứng với thuốc do ly giải?
PBP2 có 02 hoạt tính enzym: Transpeptidase (tác động liên kết chéo các
chuỗi amino acid) và glycosyltransferase (kết nối các tiểu đơn vị
glycopeptide polymer)
- Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn
11. Cho biết các cơ chế đề nghị vi sinh vật có
Ø Vi khuẩn tiết men β-
thể đề kháng với betalactam?
12. Nguồn gốc của các đề kháng được liệt kê? lactamase thủy phân
kháng sinh (penicillinase
và cephalosporinase) –
Plasmid hoặc Nhiễm sắc
thể
Ø Giảm tính thấm của
thành vi khuẩn – vi
khuẩn Gram âm thay đổi
cấu trúc lổ porin - Nhiễm
sắc thể
Ø Thay đổi điểm gắn kết
của kháng sinh: PBP –
Giảm ái lực của điểm
đích đối với kháng sinh -
Nhiễm sắc thể
- Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn
So sánh cấu trúc vi khuẩn Gram dương và Gram âm – vị trí của PBP
- Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn
13. Đề kháng với kháng sinh bởi bơm đẩy ra ngoài chủ động?
Các bơm đẩy kháng
sinh ra ngoài nhiều
thuốc nằm bắt ngang
cả màng ngoài và
màng trong của vi
khuẩn
Bao gồm phần nhỏ 03
protein và được cung
cấp lực đẩy proton.
Biểu hiện qua mức
của các bơm là
nguyên nhân quan
trọng gây ra đề kháng
Các bơm đẩy kháng sinh ra ngoài của vi khuẩn Gram âm.
- Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn
14. Giải thích khả năng carbapenem đề kháng với các beta-lactamase?
15. Acid clavulanic bảo vệ các kháng sinh betalactam như thế nào?
- NHÓM BETA-LACTAM
16. Kể tên các nhóm trong Phân loại kháng sinh nhóm Penam – Penicillin?
17. Tên khác của kháng sinh Peni G và Peni V, Penicillin A, Penicillin M
PENAM Penicillin G & V
(PENICILLIN) Penicillin A
1928 Penicillin M
Carboxy-Penicillin
Ureido-penicillin
CEPHEM Cephalosporin I
(CEPHALOSPORIN) Cephalosporin II
Cephalosporin III
Cephalosporin IV
Cephalosporin V
PENEM Imipenem (+cilastatin)
Ertapenem; Doripenem;
Meropenem
MONOBACTAM Aztreonam
- Tác dụng phụ
Ø Dị ứng: mề đay, sốt, ngứa, sốc phản vệ (rất
hiếm 0,05%)
Ø Rối loạn tiêu hóa: buồn nôn, tiêu chảy
Ø Liều cao ở người suy thận: chóng mặt, co
giật, rối loạn về máu
- Nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn
18. Kể tên các kháng sinh và phối hợp kháng sinh trong nhóm tự nhiên
Penicillin G?
19. Các phối hợp có tính chất gì?
20. Nêu tính chất của các phối hợp kháng sinh tác động kéo dài?
21. Phổ kháng khuẩn của nhóm
+
Peni G Caàu khuaån Gram + ưa khí: Lieân caàu (Strep.
Peni V Pneumoniae A,B,C,G – phối hợp Aminoside cho B,
Benzathin PN pheá caàu (Pneumococcus), tuïï caàu (* ).
Caàu khuaån Gram -: Neisseria Laäu caàu (N. gonorrhoea),
(hỗn dịch) maøng naõo caàu khuaån (N. meningiditis)
Procain PN (hỗn Tröïc khuaån Gram +: Bacillus. anthracis (than),
dịch) Corynebacterium diphteria (Bạch hầu), Listeria
PN probenecid monocytogenes, Clostridium perfringens (hoại tử)
(kéo dài tác động) Xoaén khuaån: Treponema pallidium (giang mai)
-
- Nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn
22. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Penicillin A?
23. Phổ kháng khuẩn của nhóm
24. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Penicillin M?
25. Phổ kháng khuẩn của nhóm Penicillin M?
+ Peni A Laø phoå cuûa Peni G mở rộng VK Gram -
Ampicillin - E. Coli, Salmonella, Shigella, Brucella
Amoxicillin - Haemophilus influenza (*)
Bacampicilln
Peni M # Peni G nhöng taùc ñoäng ñaëc bieät treân:
Methicillin Staphylococcus aureus (tieát penicillinase nhạy)
Oxacilline MSSA (Methicillin Sensitive Staph. Aureus)
Cloxacillin
Dicloxacillin
- Nafcillin
- Nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn
27. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Carboxy Penicillin?
28. Phổ kháng khuẩn của nhóm Carboxy Penicillin?
29. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Ureido Penicillin?
30. Phổ kháng khuẩn của nhóm Ureido Penicillin?
+
Carboxy PN Phoå Peni A coäng theâm:
Carbenicillin - Tröïc khuaån muû xanh (P. aeruginosae)
Ticarcillin - Enterobacter
Ureido- PN Phoå Peni A coäng theâm:
Mezlocillin - Tröïc khuaån muû xanh
Piperacillin - Enterobacter
- Klebsiella
- Bacteroides
-
- MSSA – MRSA – CA-MRSA
26. MSSA/MRSA/CA-MRSA là gì?
MSSA: Methicillin Sensitive Staphyllococcus aureus – Tụ cầu vàng nhạy cảm
với Methicillin
MRA: Methicillin Resistant Staphyllococcus aureus – Tụ cầu vàng đề kháng
với Methicillin (ở bệnh viện)
Các Betalactam không hiệu lực, kể cả Imipenem trừ các Cephalosporins thế
hệ mới 4. Nhạy cảm với Vancomycin, Clindamycin, Linezolid
CA-MRSA: Community Acquired – MRSA, ít nguy hiểm hơn, nhạy cảm với
Cotrim, Doxy – Minocycline, Clindamycin, Linezolid, Daptomycin, Telavancin,
…
- Nhóm Penam - G; V; Benzathin PN; Procain PN
31. Tại sao Peni G chỉ dùng tiêm chính bắp, tĩnh mạch?
32. Dạng muối bào chế của Peni G? Lưu ý gì?
33. Đường sử dụng của các Peni G phối hợp tác động kéo dài?
34. Probenecid kết hợp với kháng sinh nào trị lậu cầu khuẩn?
35. Kháng sinh Penicillin nào không bị phá huỷ trong pH acid dạ dày,
có thể dùng uống.
36. Sự khác nhau của Benzathin PN- Procain Peni với Peni
probenecid?
37. Nhóm Penicillin có khoảng an toàn rộng hay hẹp?
38. Bao nhiêu gam Peni G có chứa 1 triệu đơn vị?
39. Tác động phụ cần lưu ý của các Peni?
40. Lưu ý khi sử dụng của các dạng Peni hỗn dịch kéo dài?
41. Có thể dùng các Pencillin để trị viêm màng não hay không? Giải
thích tại sao?
- Nhóm Penam - G; V; Benzathin PN; Procain PN
31. Tại sao Peni G chỉ dùng tiêm chính bắp, tĩnh mạch?
32. Dạng muối bào chế của Peni G? Lưu ý gì?
33. Đường sử dụng của các Peni G phối hợp tác động kéo dài?
34. Probenecid kết hợp với kháng sinh nào trị lậu cầu khuẩn?
§ Coù cuøng phoå taùc động
§ Peni G bò huûy ôû pH acid dạ day à IM/IV (muoái K, Na)
§ Phaân boá roäng ôû dòch vaø moâ, keùm ôû dòch naõo tuûy, TKTW,
xöông, maét.
§ T1/2 ngaén :# 1/2 h. Thaûi tröø chuû yeáu qua thaän.
§ Keát hôïp + probenecid : trong trò laäu caàu khuaån.
§ Peni V: beàn trong pH acid > Peni G à PO.
§ Benzathin Peni, Procain Peni:
(EXTENCILLIN, BICILLIN) taùc duïng keùo daøi, chæ IM.
- Nhóm Penam - Penicillin G; V
35. Kháng sinh Penicillin nào không bị phá huỷ trong pH acid dạ dày,
có thể dùng uống.
36. Sự khác nhau của Benzathin - Procain Peni với Peni probenecid?
37. Nhóm Penicillin có khoảng an toàn rộng hay hẹp?
38. Bao nhiêu gam Peni G có chứa 1 triệu đơn vị?
39. Tác động phụ cần lưu ý của các Peni?
40. Lưu ý khi sử dụng của các dạng Peni hỗn dịch kéo dài?
41. Có thể dùng các Pencillin để trị viêm màng não hay không?
§ Ñoäc tính: töông ñoái thaáp, chuû yeáu laø dò öùng
Lieàu ñoäc / ôû ngöôøi suy thaän : co giaät. (*)
§ Khoaûng an toaøn roäng:
3-6 x106 ñv/ ngaøy ñeán 30-40 x106 ñv/ ngaøy
§ Chæ ñònh: nhieãm truøng taïi choã/ toaøn thaân do caùc VK nhaïy
caûm (phoåi, maùu, maøng naõo, maøng noäi tim, giang mai, laäu,
than,...)
§ Choáng chæ ñònh: tieàn söû dò öùng
§ Thaän troïng ôû ngöôøi suy thaän
- Penicillin G; V – Tác dụng phụ và độc tính
ü Dò öùng vôùi nhieàu möùc ñoä khaùc nhau
ü 1-10%: ngöùa, meà ñay, phaùt ban, vieâm troùc da, vieâm
maïch, ñau nôi chích
ü < 1% : hc Stevens-Johnson, vieâm da hoaïi töû, co thaét
thanh, khí quaûn, soác phaûn veä (coù theå töû vong) vieâm thaän
moâ keû, thieáu maùu tieâu huyeát, co giaät…
ü Benzathin Peni, Procain Peni IM coù theå raát ñau vaø taïo aùp
xe nôi tieâm
ü IV > 10x106 ñv Peni coù theå gaây thöøa Na hay Kali huyeát
nguy hieåm (tim maïch, co giaät..)
- Nhóm Amino PN – Ampicillin và Amoxicillin
42. Kể tên các kháng sinh thông dụng của nhóm Penicillin A?
43. Cho biết sự khác biệt giữa Ampicillin và Amoxicillin?
44. Cơ chế đề kháng vi khuẩn với Ampicillin và Amoxicillin?
45. Các phối hợp ức chế betalactamase với Ampi và Amox?
v Hieän bò ñeà khaùng bôûi nhieàu VK Gram + vaø Gram-
keå caû laäu caàu khuaånà caàn kieåm tra ñoä nhaïy caûm khi
keâ ñôn
v Ampicillin: PO luùc ñoùi (haáp thu 40-50%), IM, IV
- Hieäu löïc treân Gram aâm > Peni G,V
- Khoâng beàn vôùi betalactamase (+ sulbactam)
- TDP: dò öùng, coù theå gaây xaùo troän tieâu hoùa, naám
Candida, ñau co thaét buïng...
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
