Bài giảng Hội chứng đau loạn dưỡng phản xạ giao cảm (Sudecks Syndrome) CRPS - PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Lan
lượt xem 24
download
Bài giảng Hội chứng đau loạn dưỡng phản xạ giao cảm (Sudecks Syndrome) CRPS do PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Lan thực hiện sau đây sẽ cung cấp cho các bạn những kiến thức về lịch sử, nguyên nhân, sinh bệnh học, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị đối với bệnh nhân bị hội chứng đau loạn dưỡng phản xạ giao cảm.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Hội chứng đau loạn dưỡng phản xạ giao cảm (Sudecks Syndrome) CRPS - PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Lan
- HỘI CHỨNG ĐAU LOẠN DƯỠNG PHẢN XẠ GIAO CẢM ( SUDECK S SYNDROME ) CRPS PGS .TS Nguyễn thị Thanh Lan BỘ MƠN NHI – ĐH Y DƯỢC TP. HCM
- LỊCH SỬ Silas Weir Mitchell, 1872 “Causalgia”: đau và nóng rát (đau hỏa thống) Sudeck s atrophy / spotty osteopenia, 1902: Hội chứng đau loạn dưỡng mất vôi giao cảm do phản xạ (algoneuro dystrophiedécalcifiante sympathique d origine réflexe) Livingston, 1943: “ Thuyết cung phản xạ TK giao cảm” Evans, 1946 “Hội chứng giao cảm loạn dưỡng do phản xạ”, RSD (Reflex Sympathetic Dystrophy Syndrome) Hội chứng teo cơ sau chấn thương (posttraumatic dystrophy) IASP, 1994 (International Association for the Study of Pain): “ Hội chứng đau vùng phức tạp ” CRPS (Complex Regional Pain Syndrome) : CRPS type I (RSD); CRPS type II (Causalgia)
- NGUYÊN NHÂN Tần suất mắc (Minnesota, 1990): 20.57 / 100.000 dân Gặp mọi lứa tuổi; trẻ em nữ / nam : 7/1 75% trường hợp tìm thấy nguyên nhân : 1. Chấn thương: gãy xương, tụ máu, trật khớp, bong gân 2. Phẩu thuật: sọ não, lồng ngực, chậu hông. 3. Bất động quá lâu (bó bột, nằm lâu) 4. Một số bệnh lý: nhồi máu cơ tim, viêm màng ngoài tim, lao phổi, nhiễm trùng, ung thư phế quản, bệnh tự miễn … 5. Thuốc: Phenobarbital, Rimifon, iod phóng xạ131. 6. Nội soi khớp 7. Nguyên nhân khác: tâm lý căng thẳng , …
- Nghiên cứu cơ thể học và sinh lý của CRPS “ Thuyết cung phản xạ của Livingston s ”
- SINH BỆNH HỌC Rối loạn chức năng của hệ thống thần kinh trung ương và ngoại biên. Chấn thương gây mất liên tục của đường dẫn truyền thần kinh, tạo những synapses mới của luồng thần kinh ly tâm và hướng tâm, “ephapses”, dẫn truyền thần kinh bị rút ngắn.
- SINH BỆNH HỌC Tăng nhậy cảm của các thụ thể cơ học về đau, giải thích triệu chứng “Allodynia” và “Hyperpathia”. Vai trò điều hòa hoạt động của vùng dưới võ cũng đang được nghiên cứu. Tăng nhậy cảm của neuron vận động ở thân tủy sống có tính thuyết phục nhất.
- SINH BỆNH HỌC Cơ chế tự miễn dịch của CRPS: @ Nhóm HLA : A3, B7, DR2 (80% kháng trị) và DQ1 (thường kèm rối loạn chức năng của hệ thống MD). @ Blaes F. và Schmitz K. cs: xét nghiệm huyết thanh trên 12 bệnh nhân CRPS : Bằng phương pháp MD hóa mô gián tiếp, phát hiện tự KT chống lại các thành phần protein khác nhau của hệ thần kinh tự động ở 41,6% bệnh nhân CRPS. Các tự KT khác: ANA, tự KT kháng cơ trơn (ASMAs) dương tính với hiệu giá thấp. Cơ chế tự miễn dịch có liên quan với CRPS type II hơn type I.
- TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG 1. Diễn tiến của CRPS: Steinbrocker và Argyros chia thành 3 giai đoạn: 1.1 Giai đoạn đau và sưng tấy: (3 6 tháng) @ Sau một nguyên nhân tác động ở chi bên đau, mức độ đau tăng ngày càng nhiều, đau liên tục, đau tăng về đêm, khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi. @ Khám : Lúc đầu không có gì đặc biệt ở bên chi đau Đau nông và sâu kiểu nóng rát, khởi phát đột ngột sau kích thích ở chi bệnh Chi bệnh xuất hiện sưng tấy giống như viêm
- TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG 1.2 Giai đoạn rối loạn dinh dưỡng: (3 6 tháng) - Ngoài các triệu chứng của giai đoạn đầu, đau vẫn tiếp tục lúc tăng lúc giảm kiểu đau nhức, nóng rát. - Sưng phù giảm dần, da trở nên dày, tím, dính, các gân co kéo, bao khớp co kéo các khớp ở chi bên bệnh hạn chế vận động nhiều, lâu dần các cơ của chi cũng teo dần. Thay đổi ở móng. 1.3 Giai đoạn teo cơ : Da và mô dưới da teo dần, giảm vận động kiểu co thắt Dupuytren.
- 2/. Caù c trieäu chöù ng laâ m saø ng chính cuû a CRPS: Trieä u chöùng Moâ taû Ñau döõdoä i (Hyperalgesia) Thöôø ng ñau kieå u noù ng raù t, nhöng coùtheå ñau nhoù i, ñau nhöù c Taêng nhaä y caûm Thöôø ng ôûñaà u chi, nhöng chuûyeá u taä p trung ôûvuø ng quanh khôù p, ñoâ i khi xuaá t hieä n caûtrong moâkhôù p. Allodynia Taê ng nhaä y caû m vaøñau khôû i phaùt khi sôø vaø o beä nh nhaâ n, ngay caûvôù i söï va chaïm nheï cuû a quaà n aù o, vaä t duïng treâ n giöôø ng. Treûthöôø ng töøchoá i khi ñöôïc thaê m khaùm Hyperpathia Ñau döõdoä i khôû i phaù t vôù i caù c kích thích nheïnhöng laä p ñi laä p laïi Loaïn döôõ ng da (Dystrophic skin) Da boù ng, maá t neá p nhaê n da bình thöôø ng, coù maä t ñoächaé c, thöôø ng coùvaå y mòn. Söng phuø Coùtheåloõ m hoaë c khoâ ng loõ m Thay ñoå i vaän maïch (Vasomotor changes) Thay ñoå i nhieä t ñoäcuû a chi beä nh (maù t hoaëc laïnh, ñoâ i khi noù ng) vaømaø u saé c da (tím saä m) Sudomotor changes Thay ñoå i tieá t moà hoâ i, daïng loâ ng toù c (thöôø ng coùchöù ng taê ng tieá t moàhoâ i vaø chöù ng raä m loâ ng)
- DIỄN TIẾN CỦA CRPS
- CHẨN ĐOÁN CRPS theo IASP (cải tiến) Đau liên tục, không tương xứng với kích thích ban đầu, và Có ít nhất một trong bốn phân lọai sau: • + Nhận cảm: tăng cảm giác đau và hoặc allodynia • + Vận mạch: bất tương xứng nhiệt độ / màu sắc da giữa chi bệnh và chi lành. • + Tiết mồ hôi: phù và hoặc thay đổi tiết mồ hôi giữa chi bệnh và chi lành. • + Vận động / dinh dưỡng: giảm hoặc rối lọan chức năng vận động, hoặc loạn dưỡng chi bệnh CRPS type I; CRPS type II
- CHẨN ĐOÁN ĐAU PHỤ THUỘC GIAO CẢM HAY ĐỘC LẬP GIAO CẢM @. SMP (Sympathetically maintained pain): cải thiện triệu chứng sau khi trị liệu với các phương thức trị liệu giao cảm (phong bế giao cảm, thuốc đối kháng 1 và 2, hoặc Phentolamine). @. SIP (Sympathetically independent pain): đáp ứng kém với trị liệu giao cảm, thường do nguyên nhân trung ương hơn ngoại biên và có liên quan đến tổn thương không hồi phục của cơ quan đích. Tiên lượng khỏi bệnh rất dè dặt.
- X QUANG VÀ XÉT NGHIỆM 1. X Quang: hiện tượng xương mất calci xuất hiện sớm và nặng dần ( Osteopenia ) Hình ảnh mất calci từng vùng, từng ổ, chỗ đậm chỗ nhạt tạo nên phần xương lốm đốm lan rộng. Hình ảnh mất calci đồng đều (loãng xương, thưa xương) Xương thấu quang trong như thủy tinh. Ranh giới của xương, sụn, khe khớp hoàn toàn bình thường.
- 2. Xét nghiệm: Phản ứng viêm : + Bình thường / CRPS đơn thuần. + Trường hợp có đáp ứng viêm cấp (BC máu tăng; VS tăng; CRP (+) ± xáo trộn miễn dịch Cần tìm bệnh lý nền, hoặc CPRS do cơ chế tự miễn dịch khởi phát sau chấn thương, hay nguyên nhân khác làm tổn thương hệ thần kinh tự động. Calci, phospho máu và phospho niệu bình thường; hydroxyprolin niệu tăng.
- 2. Xét nghiệm: Đồng vị phóng xạ Ca45, Ca47 thấy Ca được giữ lại nhiều ở các khớp bên chi tổn thương. Ghi nhiệt (thermographie) : giai đoạn đầu tăng nhiệt độ tại chỗ. Doppler : tăng tốc độ tuần hoàn tại chỗ.
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Thăm dò thông khí phổi và hội chứng rối loạn chức năng hô hấp (Kỳ 1
6 p | 344 | 76
-
Thăm dò thông khí phổi và hội chứng rối loạn chức năng hô hấp (Kỳ 2)
5 p | 208 | 57
-
BÀI GIẢNG TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO (Kỳ 2)
5 p | 153 | 36
-
Hội chứng rối loạn tiêu hoá (Kỳ 1)
5 p | 210 | 33
-
CÁC CHỨNG BỆNH VÙNG CỘT SỐNG CỔ (Kỳ 5)
6 p | 131 | 21
-
HỘI CHỨNG LIỆT NỬA NGƯỜI (Kỳ 2)
8 p | 177 | 21
-
Hội chứng rối loạn tiêu hoá (Kỳ 4)
6 p | 146 | 16
-
Hội chứng rối loạn cảm giác
5 p | 150 | 16
-
Hội chứng vai - bàn tay - ngón tay
6 p | 165 | 15
-
Hội chứng rối loạn tiêu hoá (Kỳ 2)
5 p | 139 | 14
-
Hội chứng rối loạn tiểu tiện
5 p | 184 | 13
-
Loạn dưỡng cơ tiến triển (Progressive muscular dystrophies) (Kỳ 3)
5 p | 124 | 13
-
RỐI LOẠN HẤP THU (Kỳ 1)
4 p | 146 | 11
-
Hội chứng cường aldosteron tiên phát
5 p | 133 | 8
-
Hội chứng rối loạn tiêu hoá
18 p | 87 | 5
-
Bài giảng Bệnh học huyết học - Bài 3: Hội chứng thực bào máu
4 p | 41 | 3
-
Bài giảng Những bất thường về xương - Skeletal anomalies
141 p | 47 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn