intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Khái niệm cơ bản - Bs. Phan Thanh Sơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

3
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Khái niệm cơ bản do Bs. Phan Thanh Sơn biên soạn với các nội dung: Bệnh theo quan niệm Đông phương; Bệnh theo quan niệm Tây phương; Khái niệm về bệnh nguyên; Phân loại bệnh nguyên; Khái niệm về bệnh sinh; Một số vấn đề quan trọng trong bệnh sinh học.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Khái niệm cơ bản - Bs. Phan Thanh Sơn

  1. 10/10/2016 Bệnh theo quan niệm Đông phương  Trung Quốc và các dân tộc chịu ảnh KHÁI NIỆM VỀ BỆNH hưởng văn minh Trung Quốc - Bệnh là do mất quân bình âm dương. Bs. Phan Thanh Sơn - Nguyên nhân do nội thương hoặc ngoại cảm. Bộ môn MD-SLB ĐHYD Huế - Điều trị bệnh là nhằm lập lại cân bằng âm dương cho cơ thể. Bệnh theo quan niệm Đông phương Bệnh theo quan niệm Tây phương  Ấn Độ và các dân tộc chịu ảnh hưởng  Học thuyết thể dịch của Hippocrate văn minh Ấn Độ - Bệnh là do rối loạn của 4 thể dịch: máu - Bệnh là do rối loạn của 3 yếu tố: khí, dịch (đặc tính không khí=khô), dịch nhầy (đặc nhầy và mật dưới ảnh hưởng của thời tiết tính nước=lạnh), mật vàng (đặc tính và thời gian. lửa=nóng)và mật đen (đặc tính đất=ẩm). - Thuyết luân hồi đã có ảnh hưởng tiêu - Điều trị bệnh là phục hồi lại cân bằng cực lên những tiến bộ của việc điều trị bằng cách sử dụng các thuốc có đặc tính bệnh. của các dịch. 1
  2. 10/10/2016 Bệnh theo quan niệm Tây phương Bệnh theo quan niệm Tây phương  Thuyết hoá học  Thuyết cơ học - Paracelcius: bệnh là do rối loạn các nguyên tố hoá học. - Descartes: cơ thể bị bệnh cũng như một bộ máy bị hỏng. - J.B. van Helmon và Sylvius: bệnh là do rối loạn enzym. - Schroedinger: sự khác biệt giữa sinh vật và vật chỉ là sự khác biệt về cấu tạo (phức - H. Seley: bệnh là do rối loạn thích tạp và đơn giản). nghi của cơ thể khi có stress. Thuyết nầy có ảnh hưởng đến môn phỏng - L.Pauling: bệnh là do sai sót cấu trúc sinh học và điều khiển học. phân tử của các chất sinh học. Bệnh theo quan niệm Tây phương Bệnh theo quan niệm Tây phương  Thuyết tế bào  Thuyết thần kinh luận - Wirchov: sự hoạt động không bình - Pavlov: bệnh là do rối loạn hoạt động thường của tế bào là nguồn gốc của bệnh phản xạ của hệ thần kinh, rối loạn mối tật. tương quan giữa những khu vực khác A. Trouseau: “bệnh học tế bào đã quên nhau của hệ thần kinh là cơ chế phát triển mất con người!” của bệnh. Thuyết nầy tuyệt đối hoá vai trò của vỏ não nên trở thành phiến diện. 2
  3. 10/10/2016 Bệnh theo quan niệm Tây phương Một số điểm cần chú ý  Thuyết phân tâm học  Bệnh có tính chất của một cân bằng - S. Freud: bệnh là sản phẩm của một sự mới, kém bền dồn ép (pression) của ý thức lên trên tiềm Cơ thể bị bệnh hình thành nên một cân thức. bằng mới: cân bằng bệnh lý (kém bền) để Điều trị bệnh là phải giải dồn ép thay thế cho cân bằng sinh lý (bền vững). (dépression) bằng các phương pháp phân Thái độ cần có của người thầy thuốc: tâm học (psychanalyse). - tôn trọng cân bằng sinh lý - điều trị là nhằm lập lại cân bằng sinh lý Một số điểm cần chú ý Một số điểm cần chú ý  Bệnh giới hạn khả năng thích nghi của  Bệnh hạn chế sinh hoạt bình thường cơ thể Bệnh làm giới hạn khả năng học tập, Cơ thể bị bệnh vẫn còn khả năng thích lao động, sáng tạo, ảnh hưởng sinh hoạt nghi nhưng đã bị hạn chế rất nhiều. cá nhân và tăng phí tổn của XH. Thái độ cần có của người thầy thuốc: Thái độ cần có của người thầy thuốc: - xem trọng công tác phòng bệnh - phòng chống các bệnh có tính chất XH - khuyến khích rèn luyện thân thể - bảo vệ thích nghi, hạn chế kích thích - áp dụng phương châm phòng bệnh trong điều trị, bảo tồn cơ quan chức năng. 3
  4. 10/10/2016 Kết luận Quan niệm đúng sai về bệnh sẽ quyết định thái độ đúng sai của người thầy thuốc KHÁI NIỆM VỀ BỆNH NGUYÊN trong công tác đấu tranh chống lại bệnh tật. Khi quan niệm về bệnh chỉ nên chú trọng Bs. Phan Thanh Sơn đến những khái niệm nào có thể giúp cho Bộ môn MD-SLB ĐHYD Huế người thầy thuốc vận dụng được vào công tác phòng chống và khám chữa bệnh. Định nghĩa Phân loại bệnh nguyên Bệnh nguyên học (Étiologie)  Nguyên nhân bên ngoài là môn học nghiên cứu - Cơ học về nguyên nhân gây bệnh - Lý học và điều kiện phát sinh ra bệnh. - Hoá học Pavlov: - Sinh học ”vấn đề phát hiện nguyên nhân gây - Xã hội bệnh là một vấn đề cơ bản của y học” 4
  5. 10/10/2016 Mối quan hệ giữa nguyên nhân Phân loại bệnh nguyên và điều kiện gây bệnh  Nguyên nhân bên trong  Nguyên nhân quyết định, điều kiện - Di truyền phát huy tác dụng của nguyên nhân - Thể tạng Nguyên nhân và những điều kiện nhất định gây nên một bệnh gọi chung là các yếu tố bệnh nguyên Các yếu tố bệnh nguyên bên ngoài và bên trong có quan hệ mật thiết với nhau. Mối quan hệ giữa Quy luật nhân quả nguyên nhân và điều kiện gây bệnh trong bệnh nguyên học  Trong những hoàn cảnh nhất định,  Mỗi hậu quả đều phải có nguyên nguyên nhân có thể trở thành điều nhân và nguyên nhân có trước hậu kiện và ngược lại quả Trong hoàn cảnh A, yếu tố bệnh Quan niệm nầy có ý nghĩa quyết định nguyên A đóng vai trò nguyên nhân. luận trong bệnh lý học. Trong hoàn cảnh B, cũng yếu tố bệnh nguyên A đó nhưng chúng đóng vai trò điều kiện. 5
  6. 10/10/2016 Quy luật nhân quả Quy luật nhân quả trong bệnh nguyên học trong bệnh nguyên học  Có nguyên nhân nhưng không nhất  Cùng một nguyên nhân nhưng có thiết phải có hậu quả nếu thiếu điều thể có những hậu quả khác nhau kiện tuỳ điều kiện cụ thể Quy luật nhân quả đơn thuần không Người thầy thuốc bằng vốn hiểu biết hoàn toàn đúng trong y học! của mình phải phân biệt cho được hiện tượng (hậu quả) với bản chất (nguyên nhân). Quy luật nhân quả trong bệnh nguyên học Kết luận  Một hậu quả có thể do nhiều nguyên  Khái niệm về bệnh nguyên học phải nhân gây ra có tính chất toàn diện: nguyên nhân, Cần phải tìm hiểu vai trò của nguyên điều kiện, thể tạng. nhân và hậu quả trong những điều kiện  Loại bỏ nguyên nhân, hạn chế tác cụ thể nhất định, đặc biệt là những dụng xấu của điều kiện, tăng cường điều kiện xã hội. hoạt động tốt của thể tạng là toàn bộ sự tích cực của công tác điều trị. 6
  7. 10/10/2016 Định nghĩa KHÁI NIỆM VỀ BỆNH SINH Bệnh sinh học (pathogène) là môn học nghiên cứu về cơ chế phát sinh, phát triển, tiến triển và kết thúc của bệnh Bs. Phan Thanh Sơn Bộ môn MD-SLB ĐHYD Huế Một số vấn đề quan trọng Một số vấn đề quan trọng trong bệnh sinh học trong bệnh sinh học  Vai trò của các yếu tố bệnh nguyên  Vai trò của phản ứng tính trong bệnh sinh Các yếu tố bệnh nguyên đóng vai trò Các yếu tố ảnh hưởng đến phản ứng tính: quan trọng trong diễn tiến của bệnh, tuỳ - Tuổi thuộc: - Giới - Cường độ - Hoạt động thần kinh-nội tiết - Thời gian - Môi trường - Vị trí 7
  8. 10/10/2016 Một số vấn đề quan trọng Một số vấn đề quan trọng trong bệnh sinh học trong bệnh sinh học  Mối liên quan giữa toàn thân và cục bộ  Vòng xoắn bệnh lý và khâu chính Quá trình bệnh lý cục bộ là biểu hiện tại Trong nhiều quá trình bệnh lý, bệnh thường chổ của tình trạng toàn thân: diễn tiến qua nhiều giai đoạn hình thành vòng - toàn thân khoẻ, đề kháng cục bộ tốt xoắn bệnh lý làm cho bệnh ngày càng nặng. - bệnh cục bộ, ảnh hưởng toàn thân Nhiệm vụ của người thầy thuốc là ngăn chặn và cắt đứt vòng xoắn bằng cách phát hiện cho được khâu chính để điều trị. Kết luận Bệnh sinh học nghiên cứu bệnh xảy ra như thế nào? yếu tố gây bệnh tác động ra sao? quá trình KHÁI NIỆM VỀ TỬ VONG diễn tiến của bệnh tuân theo quy luật gì?... Trong điều trị học, trường hợp không biết được nguyên nhân thì điều trị theo cơ chế bệnh sinh Bs. Phan Thanh Sơn cũng giúp ngăn chận và hạn chế được các tác Bộ môn MD-SLB ĐHYD Huế hại của bệnh. 8
  9. 10/10/2016 Định nghĩa Phân loại  Tử vong là sự kết thúc của sự sống  Tử vong sinh lý  Quá trình tử vong bắt đầu với những rối loạn thường xảy ra ở người cao tuổi, là kết quả tương hỗ của nhiều chức phận nhất là các rối của quá trình lão hoá loạn về chuyển hoá  Tử vong bệnh lý  Do hệ TK có vai trò quan trọng nên tử vong có liên quan đến sự ngừng hoạt động của hệ xảy ra ở mọi lứa tuổi, là một trong những TK phương thức kết thúc của bệnh tật Các giai đoạn của quá trình tử vong Các giai đoạn của quá trình tử vong  Thời kỳ ngưng tạm thời (2-4phút)  Thời kỳ hấp hối (vài phút đến ½ giờ) - ngưng thở - thở cá - ngưng tim - tim yếu - mất phản xạ mắt, đồng tử - phản xạ tái xuất hiện - tỉnh lại 9
  10. 10/10/2016 Lưu ý Các giai đoạn của quá trình tử vong Lâm sàng tuyệt đại đa số trường hợp: mất tri giác, mất vận động tự thân, mất các loại phản xạ, ngừng tuần hoàn và hô hấp, giãn đồng tử,…được  Thời kỳ chết lâm sàng (5-6phút) coi là CHẾT. Nhưng nếu điện não đồ vẫn hoạt - hoạt động của tim và phổi ngưng hẳn động thì chỉ là chết lâm sàng, cần hồi sức tích cực - hoạt động của thần kinh TƯ bị ức chế (ép tim ngoài lồng ngực, hô hấp nhân tạo, sốc điện) hoàn toàn có thể cứu sống được bn. Khi điện não đồ chỉ là một đường thẳng sau 30’ (có kích thích) được gọi là chết thực sự, ngừng mọi phương pháp điều trị. Kết luận CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ Tử vong sinh lý là một kết thúc tất yếu của 1.Thành phần nào sau đây không thuộc quá trình lão hoá, không nên can thiệp một trong Lục tà gây ngoại cảm trong Đông y: Tử vong bệnh lý, các phương pháp hồi sức A. Gió (Phong) muốn có kết quả phải can thiệp vào thời kỳ hấp hối hoặc thời kỳ chết lâm sàng B. Lửa (Hỏa) C. Nước (Thủy) D. Táo (Khô) E. Hàn (Lạnh) 10
  11. 10/10/2016 CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ 3.Quan niệm bệnh có tính chất của một cân 2.Y học Ấn độ cổ đại không phát triển bằng mới kém bền sẽ dẫn đến thái độ đúng rực rỡ thêm là vì chịu ảnh hưởng của: của người thầy thuốc là: A. Thuyết vô thường A. Phải xem trọng công tác phòng bệnh B. Thuyết vô ngã B. Phải bảo vệ khả năng thích nghi của cơ thể C. Thuyết luân hồi C. Phải nhanh chóng can thiệp phá vỡ cân bằng bệnh lý D. Thuyết bất khả tri D. Phải cắt đứt vòng xoắn bệnh lý E. Thuyết diệt dục E. Phải tôn trọng cân bằng mới CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ 4.Quan niệm khoa học về bệnh nguyên sẽ dẫn đến sự 5. Phát biểu nào sau đây không phù hợp khi tích cực của công tác điều trị và dự phòng, đó là: nói về sự lão hóa: A. Ngừa nguyên nhân, giới hạn điều kiện, tăng cường thể A. Lão hóa là một hiện tượng sinh lý tự nhiên tạng B. Lão hóa là một quá trình tích tuổi B. Áp dụng triệt để phương châm phòng bệnh trong điều C. Lão hóa gây biến đổi tiệm tiến từ cơ thể niên trị thiếu sang cơ thể già C. Bảo vệ khả năng thích nghi của cơ thể đến mức tối đa D. Lão hóa làm suy yếu mọi mặt chức năng của D. Biết tôn trọng cân bằng sinh lý và bệnh lý cơ quan, hệ thống E. Biết được khâu chính trong điều trị loại bỏ vòng xoắn bệnh lý E. Lão hóa làm dễ cho sự cảm nhiễm với bệnh tật 11
  12. 10/10/2016 CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ 6.Nhận xét nào sau đây là chính xác nhất khi nói về sự tử vong: A. Tử vong là do ngừng hoạt động của tuần hoàn và hô hấp B. Tử vong có liên quan chặt chẽ đến sự ngừng hoạt động của hệ thần kinh C. Tử vong là hiện tượng chết sinh vật D. Tử vong là sự kết thúc của bệnh tật E. Tử vong có nguyên nhân sâu xa là do các rối loạn về chuyển hóa 12
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2