Bài giảng Kinh tế môi trường - Chương 3: Phân tích lợi ích, chi phí định giá hàng hóa và dịch vụ môi trường, trình bày các nội dung chính sau phương pháp phân tích lợi ích-chi phí và quá trình ra quyết định; yếu tố thời gian, môi trường trong phương pháp phân tích lợi ích-chi phí; định giá hàng hóa và dịch vụ môi trường. Mời các bạn cùng tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Kinh tế môi trường - Chương 3: Phân tích lợi ích chi phí định giá hàng hóa và dịch vụ môi trường
- PHÂN TÍCH LỢI ÍCH CHI PHÍ
ĐỊNH GIÁ HÀNG HÓA VÀ
DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG
- PHÂN TÍCH LỢI ÍCH-CHI PHÍ
ĐỊNH GIÁ HÀNG HÓA, DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG
I.Phương pháp phân tích lợi ích-chi phí và quá trình
ra quyết định
II.Yếu tố thời gian, môi trường trong phương pháp
phân tích lợi ích-chi phí
III.Định giá hàng hóa và dịch vụ môi trường
- 1. Phân tích lợi ích-chi phí
Là phương pháp đánh giá giá trị kinh tế của các phương án để
giúp cho việc lựa chọn giữa các phương án cạnh tranh.
Lợi ích (Benefit-B): Là sự gia tăng thỏa mãn nhu cầu của con
người.
Chi phí (cost – C): Là sự giảm hoặc không thỏa mãn nhu cầu con
người.
B-C > 0
- 1. Phân tích lợi ích-chi phí
Vì sự giới hạn của các nguồn lực nên người ta phải lựa chọn
giữa các phương án cạnh tranh nhau khi ra các quyết định.
Khi phải lựa chọn giữa các khả năng khác nhau, người ta thường
chọn khả năng nào đem lại phần tăng lợi ích ròng lớn nhất.
Vd: nếu 1 người thích tình trạng B hơn tình trạng A hiện tại thì
lợi ích ròng khi chuyển sang B đối với người đó phải là số dương.
Bb-Cb> O
- 2. Nguyên tắc ra quyết định của xã hội
Lợi ích ròng đối với xã hội phải bao gồm toàn bộ lợi ích và chi
phí, bất kể ai gánh chịu chúng.
Muốn ra 1 quyết định của xã hội, chúng ta cần phải biết mọi
người ưa thích gì?
vd: Xã hội có nên chuyển sang tình trạng A không?
Có 3 trường hợp xảy ra
- 2. Nguyên tắc ra quyết định của xã hội
-Trường hợp 1: Nếu mọi người đều thích chuyển sang tình trạng A
=> nên chuyển sang tình trạng A
-Trường hợp 2: Nhiều người thích chuyển sang A, 1 số khác không
bận tâm => nên chuyển sang tình trạng A
-Trường hợp 3: Một số người thích chuyển sang A (họ được lợi), 1
số người thích để tình trạng cũ (chuyển sang họ bị thiệt) = > so sánh
thiệt hại và lợi ích của mỗi cá nhân trước khi quyết định có chuyển
sang A hay không?
- 3. Giá sẵn lòng trả (Willingness to pay-WTP)-Mức sẵn lòng nhận
(Willingness to accept-WTA)
- WTP: Giá sẵn lòng trả để tránh tình trạng mà họ không thích
- WTA: Giá sẵn lòng nhận để chấp nhận tình trạng mà họ không
thích
Đường cầu dùng để định giá lợi ích.
Đường cung dùng để định giá chi phí.
- Trong 1 thị trường cạnh tranh cân bằng, giá cả là
thước đo của lợi ích hoặc chi phí của 1 đơn vị tăng
thêm.
Ý thích của cá nhân về 1 mặt hàng trên thị
trường được thể hiện qua sự sẵn lòng trả hay mức giá
sẵn lòng trả của họ đối với mặt hàng đó.
Như vậy, sự sẵn lòng trả là 1 thể hiện bằng
tiền của lợi ích.
Tổng mức giá sẵn lòng trả bằng tổng thặng dư
tiêu dùng
- 4. Đền bù giả định
Khái niệm tối ưu Pareto?
Sự cải thiện Pareto?
Đền bù diễn ra trong thực tế => Cải thiện thật sự
Đền bù diễn ra trong giả định => Cải thiện tiềm năng
Khi ra các quyết định mang tính xã hội là ta nhằm tới 1 sự cải
thiện Pareto tiềm năng.
Tất cả các phương án mà lợi ích lớn hơn chi phí sẽ được thực
hiện.
- 2.1 Phép chiết khấu
Tất cả các phương án đều có dòng chi phí và dòng lợi ích theo
thời gian, sự lựa chọn giữa các phương án là sự lựa chọn giữa các
dòng kết quả.
Để lựa chọn giữa các phương án, ta cần có cách thức nào đó để
so sánh các dòng lợi ích xảy ra tại các thời điểm khác nhau. Phương
pháp này gồm 2 giai đoạn:
-Chuyển lợi ích ròng hàng năm thành giá trị tương đương ở 1 thời
điểm chung (hiện tại)
-Cộng các giá trị tương đương này lại với nhau để có 1 tổng giá trị
của cả phương án.
- 1. Phép chiết khấu
-Chiết khấu: Quá trình chuyển đổi lợi ích ròng hàng năm thành giá
trị tương đương ở hiện tại.
-Hiện giá: Giá trị đã được chiết khấu
-Hiệngiá ròng: Tổng của những lợi ích ròng hàng năm đã được chiết
khấu của 1 phương án.
NPV = Bpv – Cpv = (Bt-Ct)/(1+r)t
Bt: Lợi ích tại năm thứ t r: Suất chiết khấu (lãi suất)
Ct: Chi phí tại năm thứ t t: Thời gian chiết khấu
NPV>0: Dự án được chấp nhận
NPV
- 2. Quy luật lợi ích-chi phí và yếu tố thời gian
Để nhấn mạnh lợi ích và chi phí về mơi trường, người
ta thường tách chúng thành 1 số hằng số riêng, ký hiệu E
Et = BEt – Cet
- 3. Ảnh hưởng của phép chiết khấu đến môi trường: 3
- Một rủi ro về môi trường có thể xảy ra trong tương lai xa, phép
chiết khấu làm cho hiện giá của những thiệt hại này nhỏ hơn mức
tàn phá thật sự.
- 1 dự án mang đến lợi ích sau 1 khoảng thời gian dài, phép chiết
khấu sẽ làm giảm thấp giá trị của các dự án này, vì thế dự án khó
được chấp nhận.
- Suất chiết khấu cao khiến cho các nguồn tài nguyên không có
khả năng tái tạo, có xu hướng bị khai thác quá mức trong hiện tại.
- 1. Định giá tài nguyên môi trường là gì?
1.1. Định giá môi trường (hay ảnh hưởng của môi
trường) là xác định giá trị tiền tệ của những cải thiện
(lợi ích) hoặc những thiệt hại (chi phí) về môi
trường do hoạt động sản xuất hay tiêu dùng gây nên.
Vd: dự án trồng thêm cây xanh trên đường phố
1.2. Tại sao phải định giá môi trường?
- Lượng hóa thành tiền các tác động môi trường
- Giảm đi các quyết định định tính
- - Cung cấp giá trị cận biên của hàng hóa môi trường
nhằm xác định khối lượng sử dụng tối ưu
- Hạch toán tài khoản tài nguyên quốc gia đầy đủ hơn
- Nếu không định giá ảnh hưởng của môi trường, việc
phân tích kinh tế dự án không đầy đủ
- 1. 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường làm gì?
- Trong các dự án công:
- Khẳng định tầm quan trọng của tài nguyên môi trường
- Sắp xếp tầm quan trọng trong các kế hoạch của từng
vùng
- Xác định công cụ thuế, trợ giá môi trường
- Hạch toán tài khoản tài nguyên môi trường quốc gia
- Xử lý các tranh chấp pháp lý về thiệt hại môi trường
- 2. Tổng giá trị kinh tế (TEV-Total economic value)
Các nhà kinh tế phân biệt giá trị sử dụng và giá trị
không sử dụng của 1 tài sản môi trường.
- Giá trị sử dụng: Giá trị sử dụng trực tiếp, gián tiếp và
giá trị nhiệm ý.
- Giá trị không sử dụng: Giá trị lưu truyền và giá trị tồn
tại.
TEV = Giá trị sử dụng + Giá trị không sử dụng
Vd: Tổng giá trị kinh tế của 1 khu rừng
- 3. Một số phương pháp xác định giá trị tiền tệ của hàng
hóa và dịch vụ môi trường
2 phương pháp cơ bản:
- Đánh giá thông qua đường cầu: Xác định được
đường cầu, đo lường phúc lợi.
- Đánh giá không thông qua đường cầu: Không đo
lường phúc lợi thực tế, chỉ cung cấp thông tin hữu ích
cho các nhà hoạch định chính sách.
- - Có 2 cách xác định giá trị đường cầu:
- Cách 1: Đo lường nhu cầu bằng cách xem xét sự lựa
chọn của mỗi cá nhân nói ra về các hàng hóa môi
trường (phỏng vấn, lấy ý kiến)
- Cách 2: Khám phá nhu cầu bằng cách, xem xét việc
mua sắm các hàng hóa có giá thị trường của cá nhân,
mà các hàng hóa này thường được sử dụng kèm với
các hàng hóa và dịch vụ môi trường.
- - Có 3 p.p chính:
- - P. p chi phí du hành ( TCM-Travel Cost method):
Dùng để ước lượng đường cầu đối với các nơi vui chơi
giải trí và từ đó đánh giá giá trị cho các cảnh quan này.
- - P. p định giá theo hưởng thụ ( HPM- Hedonic
Pricing Method): Dùng để định giá tính chất môi trường
như cảnh quan, chất lượng không khí, đất, nước…
- P. p đánh giá ngẫu nhiên (CVM-Contingent
Valuation Method):
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
