Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 1: Qúa trình sản xuất và các hình thức tổ chức sản xuất, trình bày các nội dung cơ bản về: các khái niệm cơ bản, dạng sản xuất và hình thức tổ chức sản xuất. Đây là tài liệu học tập và giảng dạy dành cho sinh viên ngành Cơ khí - Chế tạo máy.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 1 - Trương Quốc Thanh
- CHƯƠNG 1: QUAÙ TRÌNH SAÛN XUAÁT VAØ CAÙC HÌNH THÖÙC
TOÅ CHÖÙC SAÛN XUAÁT
1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
2. Daïng saûn xuaát vaø hình thöùc toå chöùc saûn xuaát
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 1
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
1.1 Quaù trình saûn xuaát
•Quaù trình saûn xuaát laø quaù trình con ngöôøi duøng tö
lieäu saûn xuaát taùc ñoäng vaøo taøi nguyeân thieân nhieân
ñeå bieán ñoåi noù thaønh saûn phaåm phuïc vuï nhu caàu
con ngöôøi vaø xaõ hoäi.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 2
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
• Quaù trình saûn xuaát trong nhaø maùy cô khí:
• Phoâi lieäu gia coâng chuaån bò phoâi
gia coâng cô gia coâng hoùa / nhieät kieåm tra
laép raùp.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 3
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
• Quaù trình coâng ngheä trong nhaø maùy cô khí:
Quaù trình coâng ngheä gia coâng cô thay ñoåi kích thöôùc, hình
daùng.
Quaù trình coâng ngheä nhieät luyeän thay ñoåi tính chaát vaät lyù, hoùa
hoïc.
Quaù trình coâng ngheä laép raùp taïo ra moái lieân heä töông quan giöõa
caùc chi tieát.
Quaù trình coâng ngheä taïo phoâi ñuùc, reøn,…
# Quaù trình coâng ngheä hôïp lyù, ñöôïc ghi laïi thaønh vaên kieän coâng
ngheä, thì caùc vaên kieän coâng ngheä ñoù goïi laø qui trình coâng ngheä.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 4
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
• 1.2 Quy trình coâng ngheä
• Quy trình coâng ngheä laø moät phaàn cuûa quaù trình
saûn xuaát, tröïc tieáp laøm thay ñoåi trang thaùi, tính chaát cuûa
ñoái töôïng saûn xuaát. Nhöõng thay ñoåi naøy coù theå laø hình
daùng, kích thöôùc, tính chaát hoùa lyù cuûa vaät lieäu, vò trí
töông quan giöõa caùc boä phaän.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 5
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
1.3 Caùc thaønh phaàn cuûa quy trình coâng ngheä:
a. Nguyeân coâng
Nguyeân coâng laø moät phaàn cuûa quy trình coâng ngheä, ñöôïc hoaøn
thaønh taïi moät vò trí do moät hoaëc moät nhoùm coâng nhaân thöïc hieän lieân
tuïc. Ñaây laø ñôn vò cô baûn ñeå ñònh kyõ thuaät, hoaïch toaùn giaù caû.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 6
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
YÙ nghóa nguyeân coâng:
YÙ nghóa kyõ thuaät: caên cöù vaøo yeâu caàu kyõ thuaät maø ta choïn
phöông phaùp gia coâng töông öùng (töùc choïn nguyeân coâng phuø
hôïp).
YÙ nghóa kinh teá: phaûi caên cöù vaøo yeâu caàu cuï theå cuûa chi tieát
ñeå boá trí nguyeân coâng (taäp trung hoaëc phaân taùn, treân 1 maùy
hoaëc nhieàu maùy, lieân tuïc hoaëc giaùn ñoaïn) sao cho hieäu quaû
kinh teá mang laïi cao nhaát
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 7
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
b. Gaù ñaët
Gaù ñaët laø moät phaàn cuûa nguyeân coâng, ñöôïc hoaøn
thaønh trong 1 laàn gaù ñaët chi tieát leân maùy. Moät nguyeân coâng coù
theå coù 1 hoaëc nhieàu laàn gaù ñaët.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 8
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
C. Vò trí
Vò trí laø moät phaàn cuûa nguyeân coâng, ñöôïc xaùc ñònh bôûi
vò trí töông quan cuûa maùy vôùi chi tieát hoaëc cuûa chi tieát vôùi duïng
cuï caét. Moät nguyeân coâng coù theå coù 1 hay nhieàu vò trí
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 9
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
d. Böôùc
Böôùc laø moät phaàn cuûa nguyeân coâng tieán haønh gia
coâng 1 hoaëc 1 taäp hôïp beà maët baèng 1 hay nhieàu duïng cuï vôùi
cheá ñoä maùy (v, s, t) khoâng ñoåi. Moät nguyeân coâng coù theå coù
nhieàu böôùc.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 10
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
e. Ñöôøng chuyeån dao
Ñöôøng chuyeån dao laø moät phaàn cuûa böôùc ñeå hôùt ñi 1
lôùp vaät lieäu coù cuøng cheá ñoä caét vaø baèng cuøng 1 dao. Moät böôùc
coù theå coù 1 hoaëc nhieàu ñöôøng chuyeån dao.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 11
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
f. Ñoäng taùc
Ñoäng taùc laø moät haønh ñoäng cuûa coâng nhaân ñieàu khieån maùy thöïc
hieän vieäc gia coâng hoaëc laép raùp.
Ví duï: baám nuùt, xoay baøn xa dao,…
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 12
- 1. Caùc khaùi nieäm vaø ñònh nghóa cô baûn
Quaù trình coâng ngheä hôïp lyù Quy trình coâng ngheä
Moät qui trình coâng ngheä phaûi thoûa maõn 3 ñieàu kieän:
1. Ñaûm baûo ñieàu kieän veà naêng suaát: giôø coâng ít nhöng soá saûn
phaåm laø nhieàu nhaát.
2. Ñaûm baûo ñöôïc ñieàu kieän kyõ thuaät töùc ñaûm baûo ñöôïc ñoä tin
caäy cuûa quaù trình qui trình coâng ngheä phaûi traùnh, giaûm
thieåu toái ña chaát ngaãu nhieân, haïn cheá phuï thuoäc vaøo tay
ngheà ngöôøi thôï.
3. Ñaûm baûo ñieàu kieän kinh teá: chi phí saûn xuaát laø thaáp nhaát.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 13
- 2. Caùc daïng saûn xuaát vaø caùc hình thöùc toå chöùc saûn xuaát
1. Töø nhu caàu xaõ hoäi, ñôn vò seõ laäp keá hoaïch saûn xuaát. Chæ
tieâu quan troïng nhaát cuûa keá hoaïch saûn xuaát laø saûn löôïng
tính theo chieác/naêm hay taán/naêm.
2. Caùc ñaëc tröng cuûa daïng saûn xuaát:
Saûn löôïng
Tính oån ñònh saûn phaåm
Tính laëp laïi cuûa quaù trình saûn xuaát
Möùc ñoä chuyeân moân hoùa trong saûn xuaát.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 14
- 2. Caùc daïng saûn xuaát vaø caùc hình thöùc toå chöùc saûn xuaát
Caên cöù vaøo ñaëc tröng saûn xuaát, ta coù theå phaân thaønh 3 daïng saûn xuaát:
1. Saûn xuaát ñôn chieác
2. Saûn xuaát haøng loaït (nhoû, vöøa, lôùn)
3. Saûn xuaát haøng khoái
SAÛN XUAÁT ÑÔN CHIEÁC
Maùy moùc ñöôïc boá trí theo nhoùm (nhoùm maùy phay, nhoùm maùy tieän,…)
Saûn löôïng ít, khoâng oån ñònh, nhieàu loaïi.
Chu kì cheá taïo khoâng xaùc ñònh.
SAÛN XUAÁT HAØNG LOÏAT
Maùy moùc ñöôïc boá trí theo qui trình coâng ngheä do saûn löôïng haøng naêm khoâng quaù ít.
Saûn phaåm cheá taïo thaønh töøng loaït, coù chu kyø xaùc ñònh.
Saûn phaåm töông ñoái oån ñònh.
Söû duïng thieát bò chuyeân duøng vaø maùy vaïn naêng.
SAÛN XUAÁT HAØNG KHOÁI
Saûn löôïng raát lôùn vaø oån ñònh.
Moãi maùy chæ thöïc hieän 1 nguyeân coâng neân qui trình coâng ngheä raát tæ mó vaø chaët cheõ.
Söû duïng maùy chuyeân duøng.
Khoâng yeâu caàu trình ñoä cuûa ngöôøi thôï cao nhöng ngöôøi thôï phaûi coù trình ñoä ñöùng maùy gioûi.
Phaùt trieån cuûa saûn xuaát haøng khoái saûn xuaát theo daây chuyeàn.
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 15
- 2. Caùc daïng saûn xuaát vaø caùc hình thöùc toå chöùc saûn xuaát
Muoán xaùc ñònh daïng saûn xuaát, tröôùc heát caàn xaùc
ñònh ñöôïc saûn löôïng haèng naêm cuûa chi tieát gia coâng theo
coâng thöùc sau:
α β , Chi tieát/naêm
N = N 1 .m.1 + +
100 100
Sau ñoù, xaùc ñònh troïng löôïng cuûa chi tieát.
N1: Soá saûn phaåm trong moät naêm theo keá hoaïch (döï kieán seõ cheá taïo).
m : Soá löôïng chi tieát nhö nhau trong moät saûn phaåm.
α: Soá chi tieát ñöôïc cheá taïo theâm ñeå döï tröõ (5% ñeán 7%).
β: Phaàn traêm pheá phaåm chuû yeáu trong caùc xöôûng ñuùc vaø reøn (thoâng thöôøng 3%-6%).
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 16
- 2. Caùc daïng saûn xuaát vaø caùc hình thöùc toå chöùc saûn xuaát
Daïng saûn xuaát xaùc ñònh theo baûng
GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 17
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
