zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

Bài giảng Miễn dịch học: Chương 6 - ThS. Nguyễn Thành Luân

Chia sẻ: Cvcxbv Cvcxbv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Báo xấu

495
lượt xem 82
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Miễn dịch học: Chương 6 Các kỹ thuật miễn dịch thường dùng nhằm nêu vai trò của miễn dịch trong sinh học là vô cùng quan trọng trong công nghệ sinh học y dược và các ứng dụng sinh học khác. Các bệnh ở người và động vật chủ yếu xuất phát từ sự tạp nhiễm hoặc rối loạn của hệ thống miễn dịch.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Miễn dịch học: Chương 6 - ThS. Nguyễn Thành Luân

13/12/2012 KHOA CNSH & KTMT Bài giảng Miễn dịch học CÁC KỸ THUẬT MIỄN DỊCH THƢỜNG DÙNG GV: Nguyễn Thành Luân luannt@cntp.edu.vn 1 Vai trò của miễn dịch trong sinh học • Vô cùng quan trọng trong CNSH y dược & các ứng dụng sinh học khác • Các bệnh ở người và động vật chủ yếu xuất phát từ sự tạp nhiễm hoặc rối loạn của hệ thống miễn dịch • KN (bệnh) lạ xuất hiện ngày càng nhiều & phức tạp dưới các hình thức khác nhau  Cải thiện các cách chuẩn đoán bệnh 1 cách nhanh chóng là yêu cầu đối với ngành miễn dịch học 2 1
13/12/2012 Nhu cầu đáp ứng sản xuất miễn dịch trong sinh học • Sản xuất vaccine phòng ngừa các bệnh ở người và động vật như: influenza, MMR (measles, mumps, rubella), HIV/AIDS, sốt xuất huyết, di ứng & hen xuyễn, tiểu đường loại 1, thấp khớp… • Tăng hiệu quả trong cấy ghép mô TB/cơ quan • Cải thiện sức khỏe động vật hoang dã & vật nuôi (thú y) • Hỗ trợ ngành nông nghiệp/công nghiệp chăn nuôi 3 Các kỹ thuật miễn dịch cơ bản • Định lượng immunoglobulin và các protein khác – Miễn dịch ngưng kết – Miễn dịch kết tủa – Miễn dịch khuếch tán đơn & kép • Miễn dịch liên kết enzyme – Miễn dịch vi hạt – Miễn dịch huỳnh quang – Miễn dịch hóa/điện phát quang 4 2
13/12/2012 Kỹ thuật định lƣợng immunoglobulin và các protein đặc hiệu khác Kỹ thuật cạnh tranh: KN không đánh dấu cạnh tranh với KN có đánh dấu, kết hợp với KT Yêu cầu của phản ứng này là KT phải có tính đặc hiệu cao, KN dùng xác lập đồ thị tương quan chuẩn phải rất tinh khiết, kháng nguyên không mất hoạt tính sinh học sau khi đánh dấu. 5 Kỹ thuật định lƣợng immunoglobulin và các protein đặc hiệu khác Kỹ thuật không cạnh tranh: được sử dụng rộng rãi trong định lượng KN hoặc KT bằng phương pháp miễn dịch 6 3
13/12/2012 Miễn dịch ngƣng kết (Agglutination) Dựa trên nguyên tắc kết hợp KN và KT, dùng hạt latex hay HC làm nền phản ứng. Bản chất của phương pháp này là định tính và định lượng bằng cách pha loãng tuần tự. 7 Cơ chế miễn dịch ngƣng kết 8 4
13/12/2012 9 Agglutination Sperm Cách hoạt động: http://www.rapid-diagnostics.org/tech-agglut- 10 howitworks.htm 5
13/12/2012 Miễn dịch ngƣng kết (Agglutination) Ưu điểm của phương pháp - Đơn giản - Chỉ cần trang bị máy quang phổ kế đo được bước sóng 340 nm và ủ nhiệt ở 37oC. Khuyết điểm - Hạn chế trong 1 số thử nghiệm - Độ nhạy của cơ chất phát hiện khá thấp. 11 Miễn dịch kết tủa (Immuno-precipitation) Dựa trên nguyên tắc kết hợp KN và KT tạo kết tủa trong môi trường thích hợp (như polyethylene glycol) Nếu lượng KT quá nhiều sẽ tạo thành độ đục và đo ở bước sóng UV (340nm). 12 6
13/12/2012 Miễn dịch kết tủa (Immunoprecipitation) 13 Miễn dịch khuyếch tán đơn (Single radial immunodiffusion, RID) 14 7
13/12/2012 15 Kỹ thuật Mancini • Kháng huyết thanh này được hòa tan vào thạch đun lỏng • Hỗn hợp thạch-kháng huyết thanh được đổ rải đều • Đục các lỗ tròn trên thạch và cho huyết thanh cần đo hoặc huyết thanh chứng vào • Kháng nguyên sẽ khuyếch tán theo hướng ly tâm từ các lỗ ra vùng thạch có chứa kháng huyết thanh • Vòng tủa mất 48 giờ mới ổn định=>tương đối 16 nhạy (->5 mg/lít) và đáng tin cậy 8
13/12/2012 Đường chuẩn dùng trong kỹ thuật Mancini 17 Miễn dịch khuyếch tán kép trên thạch (Double diffusion in two dimensions) Kỹ thuật Ouchterlony Kỹ thuật này dựa trên sự hình thành cấu trúc mạng lưới của agarose. Các phân tử có trọng lượng nhỏ hơn 200 kDa khuếch tán dễ dàng trong agarose, các phân tử có trọng lượng lớn di chuyển chậm và khó khăn hơn. 18 9
13/12/2012 Immuno-diffusion 19 Miễn dịch khuyếch tán kép trên thạch 20 10
13/12/2012 Căn cứ vào đường kết tủa có 3 trường hợp xảy ra + Các giếng chứa kháng nguyên đều đồng nhất và tương ứng với kháng thể thì các đường kết tủa gặp nhau và nối liền nhau => hiện tượng hai kháng nguyên đồng nhất + Hai giếng chứa kháng nguyên chỉ có một phần tương ứng với một phần khác nhau của kháng thể thì sẽ xuất hiện hai đường kết tủa cắt nhau => hai kháng nguyên không đồng nhất nhau + Hai giếng chứa kháng nguyên có liên quan một phần với kháng thể (cùng có chung một epitop A), sẽ tạo ra hai đường kết tủa gặp nhau, nhưng là một đường dài và một đường ngắn hơn 21 22 11
13/12/2012 23 Miễn dịch Enzyme (ELISA: enzyme linked immuno sorbent assay) Nguyên tắc kết hợp KN và KT và phát hiện (định lượng) bằng chất đánh dấu là một enzyme (alkaline phosphatase hoặc peroxidase) ELISA thuộc hệ thống kỹ thuật MD enzyme pha rắn (giá đỡ KN hay KT). Pha rắn là điều kiện cần thiết cho thành công của phản ứng, trên đó phản ứng MD được xảy ra. Tùy theo yêu cầu kỹ thuật pha rắn có thể là: - Bề mặt polystyrol, polyvinylchlorid, các chất dẽo… các thành phần phản ứng được hấp phụ vật lý. - Cellulose, agarose… các thành phần phản ứng được gắn bởi các liên kết hóa học. 24 12
13/12/2012 Ño maät ñoä quang Cô chaát Maùy röûa Maùy uû Khaùng Coäng hôïp nguyeân Khaùng IgM Maùy ño quang Phản ứng gồm các giai đoạn cơ bản Giai đoạn 1: Kết hợp KN và KT Giai đoạn 2: Kết hợp chất đánh dấu (conjugate enzyme) vào phức hợp KN và KT Giai đoạn 3: Biểu hiện màu và đọc kết quả 26 13
13/12/2012 Miễn dịch vi hạt (MEIA) (micro-particle enzyme immuno assay) - Cải tiến từ kỹ thuật ELISA: pha cứng (solid phase) của phản ứng (KN hay KT) được gắn trên các vi hạt treo lơ lững trong dung dịch. - Các ưu điểm: + Tăng diện tích tiếp xúc KN và KT, làm tăng độ nhạy, giảm thời gian ủ, giảm thời gian làm phản ứng + Giúp tự động hóa kỹ thuật rửa, giúp rửa sạch hơn 27 Miễn dịch huỳnh quang (FIA) (fluoro immuno assay) Kỹ thuật thực hiện bao gồm các giai đoạn cơ bản như kỹ thuật ELISA, ngoại trừ 2 điểm sau: - Thay thế chất đánh dấu bằng chất phát huỳnh quang. - Phát hiện (định lượng) chất đo bằng một quang kế huỳnh quang (fluorometer) Khuyết điểm cơ bản nhất là vấn đề nhiễu, chất phát huỳnh quang có thể hiện diện trong tự nhiên. Do đó tín hiệu huỳnh quang phát ra phải cao hơn hẳn so với nhiễu  Độ nhạy của thử28 nghiệm này không cao. 14
13/12/2012 Miễn dịch huỳnh quang (FIA) (fluoro immunoassay) KT gắn FITC Kháng thể (KT) Tiêu bản tế bào nhiễm bệnh Miễn dịch phóng xạ (RIA) (radial immuno assay) Kỹ thuật thực hiện bao gồm các giai đoạn cơ bản như kỹ thuật ELISA, ngoại trừ 2 điểm sau: + Chất đánh dấu là một đồng vị phóng xạ của một nguyên tố như I125 hay Co63 + Phát hiện (định lượng) chất đo bằng một máy đếm phóng xạ (Geiger Meter) Phương pháp này có độ nhạy tốt, nhưng tốc độ phản ứng chậm và cần nhiều thời gian để đếm bức xạ phát ra 30 15
13/12/2012 Tạo các Ag phóng xạ bằng miễn dịch cạnh tranh 32 16
13/12/2012 33 Miễn dịch hóa phát quang trực tiếp (DCLIA) (Direct-chemiluminescense immuno assay)  Chất đánh dấu là phân tử khả năng phát quang khi thay đổi pH môi trường (Acridinium Ester ).  Phức hợp KN-KT sau khi rửa sẽ thêm vào một chất acid, sau đó khi cho vào chất kiềm, trong vòng 2 giây phân tử Acridinium Ester sẽ phát quang.  Để định lượng ánh sáng phát ra, cần dùng buồng nhân quang (luminometer) trong buồng tối, lượng ánh sáng phát ra tỉ lệ với nồng độ cơ chất cần phân tích có trong mẫu thử. 34 17
13/12/2012 PP gaén tröïc tieáp PP gaén caïnh tranh Khaùng theå treân pha raén KN caàn ño vaø chaát ñaùnh gaén vaøo KN trong HT daáu mang acridinium beänh nhaân, sau ñoù ñöôïc gaén caïnh tranh vaøo KT gắùn vaøo chaát lieân keát treân pha raén khaùng theå mang 35 acridinium Miễn dịch điện hóa phát quang (ECLIA) (Electro-chemiluminescense immuno assay) Dựa trên sự sử dụng phức hợp Ru(bry)32+ (Ruthemium (II) và tris (bipyridyl) và TPA (Tripropylamine). Hoạt động có sự khởi động điện. Phản ứng xảy ra dưới tác dụng của điện áp. Khi đặt một điện thế lên điện cực buồng đo, phức hợp ruthenium được kích hoạt và tín hiệu phát quang được hình thành 36 18
13/12/2012 37 Máy điện hóa phát quang 38 19
13/12/2012 TPA e- H+ TPA ** TPA * e- Ñieän cöïc [Ru(bpy)33+] [Ru(bpy)32+] e- [Ru(bpy)32+] Photon (620nm) NỘI DUNG NẮM BẮT KIẾN THỨC PHÖÔNG PHAÙP MIEÃN DÒCH CAÙC XEÙT NGHIEÄM ÑÒNH LÖÔÏNG Mieãn dòch ngöng keát ñoä ñuïc Apo A1 , Apo B , C3 , C4 , CRP, Ferritin Caùc heä thoáng maùy sinh hoùa töï ñoäng vaø IgA, IgG, IgM, Microalbumin… baùn töï ñoäng Mieãn dòch men (ELISA, MEIA) Caùc heä thoáng ELISA thuû coâng vaø baùn Caùc hormon: TSH, LH, FSH, töï ñoäng Prolactin, FT3, FT4, TBG, Abbott (AxSYM) Thyroglobulin, Insulin, Testosteron, BioMerrieux (Vidas, MiniVidas) Progesteron… Mieãn dòch huyønh quang Caùc chæ ñieåm ung thö: CEA, PAS, Abbott (iMX, AxSYM) AFP, NSE… Hoùa phaùt quang tröïc tieáp Caùc XN vieâm gan sieâu vi: Anti HAV, Abbott (Architect i2000 ) 5HBV, Anti HCV… Bayer (ACS:180SE, ADVIA centaur) Caùc chaát khaùc: Troponi I, TroponinT, Ñieän hoùa phaùt quang 40 Ferritin… Roche (Elecsis 1010, Elecsis 2010) 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.