Bài giảng môn Luật tố tụng hành chính - GV. Lê Việt Sơn
lượt xem 126
download
Với kết cấu nội dung gồm 8 bài, bài giảng môn "Luật tố tụng hành chính" giới thiệu đến các bạn những nội dung khái quát về ngành luật tố tụng hành chính, thẩm quyền xét xử hành chính của tòa án nhân dân, cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng,...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng môn Luật tố tụng hành chính - GV. Lê Việt Sơn
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh MÔN LUẬT TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH Giảng Viên : Lê Việt Sơn Các văn bản quy phạm pháp luật : 1. Luật Tố tụng hành chính 2015 ( Có hiệu lực từ 01/7/2016); 2. Nghị quyết 02/2011/HĐTP –TANDTC; 3. Thông tư 03/2003 VKSNDTC và TANDTC; 4. Thông tư 02/2013 VKSNDTC và TANDTC; 5. Nghị quyết 01/2015; 6. Pháp lệnh lệ phí – án phí Tòa án năm 2009; 7. Luật tổ chức TAND 2014. BÀI 1 KHÁI QUÁT VỀ NGHÀNH LUẬT TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH ¥ I –Tài phán hành chính, vụ án hành chính, tố tụng hành chính : 1. Tài phán hành chính : a. Khái niệm : Tài phán hành chính là tổng thể quyền hạn của Tòa án hoặc của cơ quan hành chính nhà nước về việc đánh giá khía cạnh pháp lý của những sự kiện cụ thể nhằm để giải quyết tranh chấp hành chính và áp dụng chế tài theo luật định. b. Phân loại về tố tụng hành chính : 1
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Hiểu theo nghĩa rộng : tất cả các hình thức giải quyết tranh chấp hành chính, khi đó tố tụng hành chính chỉ là 1 bộ phận của tài phán hành chính. Hiểu theo nghĩa hẹp : giải quyết tranh chấp hành chính bằng con đường tòa án, khi đó tố tụng hành chính và tài phán hành chính là như nhau. 2. Vụ án hành chính : a. Khái niệm : Vụ án hành chính là vụ án phát sinh khi cá nhân, cơ quan, tổ chức khởi kiện yêu cầu Tòa án xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri của cơ quan nhà nước và được Tòa án thụ lý theo quy định của pháp luật. Điều kiện để vụ án hành chính phát sinh : Điều kiện cần : có hành vi khởi kiện của cá nhân, tổ chức, cơ quan. Điều kiện đủ : việc khởi kiện được TAND thụ lý giải quyết. b. Đặc điểm của vụ án hành chính : Đối tượng tranh chấp trong vụ án hành chính là tính hợp pháp của khiếu kiện, còn những đối tượng về tài sản, về nhân thân không phải là đối tượng của tranh chấp vụ án hành chính. Người bị kiện trong vụ án hành chính luôn là cơ quan nhà nước hoặc có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước, còn người khởi kiện luôn là cá nhân, cơ quan, tổ chức bị tác động bởi các khiếu kiện. 3. Tố tụng hành chính : a. Khái niệm : Tố tụng hành chính là toàn bộ các hoạt động ( các giai đoạn ) được tiến hành trong quá trình giải quyết vụ án hành chính. b. Các giai đoạn tố tụng hành chính : Bước 1 : Khởi kiện và thụ lý vụ án. Bước 2 : Chuẩn bị xét xử sơ thẩm. 2
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Bước 3 : Xét xử sơ thẩm. Bước 4 : Xét xử phúc thẩm. Bước 5 : Giám đốc thẩm, tái thẩm. Bước 6 : Thi hành án hành chính. Các trường hợp vụ án hành chính chỉ trải qua 2 giai đoạn : rút đơn kiện hoặc người kiện chết. III – Khái niệm, đối tượng điều chỉnh, phương pháp điều chỉnh nghành luật tố tụng hành chính : 1. Khái niệm nghành luật tố tụng hành chính : 2. Đối tượng điều chỉnh nghành luật TTHC : Là những quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình giải quyết vụ án hành chính từ giai đoạn thi hành án hành chính. Các nhóm quan hệ : 3 nhóm Nhóm quan hệ giữa cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng với nhau. ( mối quan hệ bắt buộc và bình đẳng ) Nhóm quan hệ giữa cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng với người tham gia tố tụng ( mệnh lệnh bắt buộc ). Nhóm quan hệ giữa người tham gia tố tụng với nhau (mối quan hệ bình đẳng ). 3. Phương pháp điều chỉnh : Phương pháp điều chỉnh của nghành luật tố tụng hành chính là cách thức, biện pháp mà nghành luật tố tụng hành chính sử dụng để tác động đến các quan hệ xã hội thuộc phạm vi điều chỉnh của nghành luật tố tụng hành chính. Có 2 phương pháp : Mệnh lệnh bắt buộc. Bình đẳng. 3
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh IV – Quá trình hình thành và phát triển của nghành luật tố tụng hành chính : Giai đoạn : 1945 – trước 1975 Giai đoạn : 1975 – trước 1996 Giai đoạn : từ 1996 – đến nay. Hiện nay : Bỏ qua giai đoạn tiền tố tụng. Lĩnh vực vụ án hành chính được mở rộng. Thời hiệu khởi kiện lâu hơn. ( Điều 116 – Luật TTHC 2015 ) V – Các nguyên tác của nghành luật TTHC : 1. Khái niệm nguyên tắc của nghành luật TTHC : Là những tư tưởng, quan điểm mang tính chỉ đạo xuyên suốt trong quá trình xây dựng áp dụng và thực hiện pháp luật tố tụng hành chính. 2. Phân loại nguyên tắc : a. Nguyên tắc chung : Nguyên tắc xét xử kịp thời, công bằng và công khai : ( Điều 16 Luật TTHC 2016 ) Tòa án phải xét xử công khai : + Cho phép tất cả các công dân VN đủ 16 tuổi trở lên được quyền tham dự phiên tòa; cho phép những cơ quan thông tấn báo chí được quyền tham dự đưa tin về vụ việc xét xử. + Kế hoạch xét xử hàng tuần, hàng tháng của Tòa án được niêm yết công khai tại trụ sở của Tòa án. + Đối với những vụ án liên quan bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục của dân tộc thì Tòa án có thể xử kín nhưng phải tuyên án công khai. Vụ án hành chính phải được xét xử kịp thời, đúng thời hạn theo đúng thủ tục pháp luật quy định. 4
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Ý nghĩa : góp phần tuyền truyền giáo dục phổ biến pháp luật cho người dân. Nguyên tắc khi xét xử có hội thẩm nhân dân tham gia, hội thẩm ngang quyền với thẩm phán : ( Điều 12 Luật TTHC 2015 ) Việc giải quyết vụ án hành chính tại phiên tòa cấp sơ thẩm phải có sự tham gia của Hội thẩm nhân dân trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn. Hội thẩm nhân dân tham gia vào quá trình xét xử thông qua các hoạt sau đây : nghiên cứu hồ sơ vụ án, tham gia xét xử, nghị án .. Điều 39 Luật TTHC Khi xét xử thẩm phán và hội thẩm nhân dân ngang quyền với nhau. Tạo điều kiện cho người dân tham gia vào công tác xét xử Nguyên tắc khi xét xử thẩm phán và hội thẩm độc lập, chỉ tuân theo pháp luật : ( Điều 13 Luật TTHC ) Khi xét xử thẩm phán và hội thẩm nhân dân độc lập với người tham gia tố tụng. Độc lập giữa thẩm phán và hội thẩm với nhau trong các giai đoạn nghiên cứu hồ sơ vụ án, nghị án, xét hỏi,.. Độc lập giữa thẩm phán, hội thẩm nhân dân với thủ trưởng cơ quan của mình. Độc lập giữa Tòa án nhân dân cấp dưới với Tòa án nhân dân cấp trên.’ Khi xét xử thẩm phán và hội thẩm nhân dân tuân theo pháp luật : đảm bảo tính đúng đắn khách quan trong hoạt động xét xử. Nguyên tắc tiếng nói và ngôn ngữ trong TTHC : ( Điều 21 Luật TTHC 2015 ) Tiếng nói và chữ viết dùng trong TTHC là tiếng Việt. Trách nhiệm thuê người phiên dịch thuộc về trách nhiệm của Tòa án. Ý nghĩa : giúp cho đương sự được bảo vệ được quyền lợi của mình 1 cách tốt nhất. Nguyên tắc bảo đảm việc xét xử sơ thẩm và phúc thẩm : ( Điều 11 Luật TTHC 2015 ) Việc giải quyết vụ án hành chính có thể trải qua 2 cấp xét xử : sơ thẩm và phúc thẩm. 5
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Việc xét xử phúc thẩm chỉ phát sinh khi đương sự kháng cáo hoặc viện kiểm sát kháng nghị. Giám đốc thẩm, tái thẩm không phải là 1 cấp xét xử mà chỉ là thủ tục xét lại bản án. nguyên tắc này có 1 trường hợp ngoại lệ là đối với khiếu kiện về danh sách cử tri trải qua 1 cấp xét xử sơ thẩm. Ý nghĩa : đảm bảo tính chính xác, đúng đắn trong hoạt động xét xử. Nguyên tắc viện kiểm sát chỉ tuân theo pháp trong TTHC: ( Điều 25 Luật TTHC 2015 ) Trong TTHC VKS chỉ có chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong TTHC. Kiểm sát viên kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính từ giai đoạn khởi kiện và thụ lý đến giai đoạn thi hành án hành chính. Ý nghĩa : đảm bảo việc giải quyết vụ án hành chính được chính xác, đúng đắn và khách quan. b. Nguyên tắc đặc thù : Nguyên tắc quyền quyết định và tự định đoạt của người khởi kiện ( Điều 8 Luật TTHC 2015 ) Cá nhân, cơ quan, tổ chức được quyền tự mình quyết định việc khởi kiện hoặc không khởi kiện vụ án hành chính. Người khởi kiện được quyền rút, thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện theo quy định của pháp luật. Ý nghĩa : giúp cho người khởi kiện có thể lựa chọn hành vi tố tụng tốt nhất để bảo vệ quyền lợi cho mình. Nguyên tắc đối thoại trong TTHC ( Điều 20 Luật TTHC ) TA phải có trách nhiệm tổ chức đối thoại trừ những trường hợp không đối thoại được hoặc những vụ án không cần phải đối thoại ( giải quyết khiếu kiện về cử không cần đối thoại ). 6
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Kết quả đối thoại không mang tính bắt buộc giữa các bên. Đối thoại có thể thực hiện trong các giai đoạn tố tụng khác nhau. Ý nghĩa : giúp cho vụ án hành chính được diễn ra nhanh chóng. BÀI 2 THẨM QUYỀN XÉT XỬ HÀNH CHÍNH CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN ¥ I – Thẩm quyền xét xử hành chính của TAND : 1. Khái niệm về thẩm quyền xét xử hành chính của TAND : Thẩm quyền xét xử của TAND là phạm vi quyền của tòa án trong vụ việc thụ lý và giải quyết vụ án hành chính. 2. Ý nghĩa của việc xác định thẩm quyền xét xử hành chính của TAND : Cá nhân, cơ quan, tổ chức khởi kiện. Đối với hoạt động tố tụng Đối với hoạt động quản lý nhà nước : nâng cao tinh thần trách nhiệm của người ban hành ra quyết định hành chính, người bị kiện chuẩn bị trước để hầu tòa. 3. Các loại thẩm quyền xét xử hành chính của TAND : Thẩm quyền theo loại vụ việc bị khiếu kiện. Thẩm quyền theo cấp Tòa án ( 4 cấp Tòa án ) Thẩm quyền theo lãnh thổ. Thẩm quyền theo loại việc bị khiếu kiện : Thẩm quyền theo loại việc bị khiếu kiện xác định vụ việc xảy ra có thuộc thẩm quyền giải quyết TAND theo thủ tục TTHC hay không. ( Điều 30 Luật TTHC ) 7
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh II – Các loại việc thuộc thẩm quyền xét xử hành chính của TAND: (Điều 30 Luật TTHC 2015 ) 1. Quyết định hành chính : a. Khái niệm quyết định hành chính: Khoản 1 Điều 3 Luật TTHC 2015 b. Đặc điểm của quyết định hành chính : Quyết định hành chính phải thể hiện dưới hình thức bằng văn bản ( Khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 01/2011) QĐHC phải có cơ quan hành chính nhà nước giao quyền hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước ban hành. Vd : cơ quan được trao quyền nhưng không phải là cơ quan hành chính : đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân, quân đội,.. 8
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh QĐHC phải có nội dung liên quan đến hoạt động quản lý nhà nước ( không bao gồm hoạt động tư pháp, lập pháp ), ngoại trừ QĐHC liên quan đến bí mật nhà nước trong 3 lĩnh vực : An ninh, quốc phòng, ngoại giao và không mang tính nội bộ cơ mật. Ngoài ra, trừ quyết định của tòa án trong việc xử lý hành chính khác, quyết định xử lý của TA đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng. Quyết định hành chính nội bộ cơ quan. ( Khoản 6 Điều 3 Luật TTHC 2015). 2. Hành vi hành chính : a. Khái niệm hành vi hành chính : ( Khoản 3 Điều 3 Luật TTHC 2015) b. Đặc điểm của hành vi hành chính : Hành vi hành chính của cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước. Hành vi hành chính thể hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động. Hành vi hành chính phải liên quan đến việc thực hiện nhiệm vụ công vụ được giao. Hành vi hành chính phải được thực hiện trong hoạt động quản lý hành chính, không liên quan đến trường hợp loại trừ tại điểm a, điểm b, điểm c khoản 1 Điều 30 Luật TTHC 2015. 3. Quyết định kỷ luật buộc thôi việc : a. Khái niệm : Khoản 5 Điều 3 Luật TTHC 2015, Khoản 2 Điều 30 Luật TTHC 2015 b. Đặc điểm : Là văn bản thể hiện dưới dạng hình thức là quyết định. Do người đứng đầu cơ quan, tổ chức quản lý cán bộ công chức ban hành. Trong các hình thức kỷ luật chỉ có hình thức kỷ luật buộc thôi việc được quyền khởi kiện vụ án hành chính là vì : + Mức độ nghiêm trọng của vụ việc. 9
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh + Các hình thức khác mang tín nội bộ. + Giữ mối quan hệ giữa các cá nhân trong cơ quan ở mức ổn định, tốt. + Do phương pháp quản lý hành chính là quyền uy phục tùng. Chỉ có công chức từ tổng cục trường và tương đương trở xuống mới được quyền khởi kiện.( Tổng cục trưởng : thứ trưởng, bộ trưởng,.. Tương đương TCT : cục trưởng, vụ trưởng, hiệu trưởng,… ) Tại sao : + Vì cán bộ được bầu không có hình thức buộc thôi việc. + Được quyền khởi kiện nhưng kiện theo tố tụng dân sự. 4. Khiếu kiện danh sách cử tri bầu cử : Đối với loại khiếu kiện này công dân chỉ được quyền khiếu kiện khi không có tên hoặc ghi tên sai mà không được quyền khởi kiện về quy trình bầu cử và tư cách ứng cử viên. Đối với loại khiếu kiện này thì trước khi thực hiện việc khởi kiện thì cá nhân, tổ chức, cơ quan phải thực hiện khiếu nại trước. Công dân chỉ được quyền khởi kiện về 2 danh sách cử tri sau đây : + Danh sách cử tri bầu cử ĐBQH, HĐND + Danh sách cử tri trưng cầu ý dân. Đối với loại khiếu kiện này được giải quyết theo 1 thủ tục đặc biệt được quy định tại Chương XII của Luật TTHC 2015. 5. Quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh : Khoản 3 Điều 1 Nghị Quyết 02/2011 III – Thẩm quyền theo cấp Tòa án : 1. Khái niệm : Thẩm quyền theo cấp TA giúp xác định vụ việc xảy ra thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND CẤP TỈNH hay TAND CẤP HUYỆN. 10
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Thẩm quyền theo lãnh thổ giúp xác định vụ việc xảy ra thuộc phạm vi giải quyết trên địa giới hành chính của TA nào. ( Điều 31 và Điều 32 Luật TTHC 2015 ) 2. Đặc điểm : a. Xác định thẩm quyền theo cấp Tòa án : Lưu ý : Đối với QĐHC, HVHC của UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp huyện thì thuộc thẩm quyền Tòa án cấp tỉnh. b. Xác định thẩm quyền theo lãnh thổ : Lưu ý : Đối với QĐHC, HVHC của cơ quan nhà nước cấp TW mà người khởi kiện không có nơi cư trú và nơi làm việc tại Việt Nam thì kiện tại TA cùng trụ sở với cơ quan đã ban hành khiếu kiện. ( Khoản 1, khoản 2 Điều 32 Luật TTHC 2015 ). 11
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Đối với QĐHC, HVHC của cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài mà người khởi kiện không có nơi cư trú và nơi làm việc tại Việt Nam thì kiện tại TAND thành phố Hà Nội hoặc TAND TP. Hồ Chí Minh ( Khoản 5 Điều 32 Luật TTHC 2015 ). Đối với quyết định buộc thôi việc của cơ quan nhà nước cấp tỉnh cà cấp trung ương thì kiện tại TA mà người khởi kiện có nơi làm việc trước khi bị kỷ luật buộc thôi việc ( Khoản 6 Điều 32 Luật TTHC 2015 ). IV – Tranh chấp thẩm quyền, chuyển, nhập, tách vụ án hành chính: 1. Tranh chấp về thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính : a. Các loại tranh chấp về thẩm quyền : Tranh chấp TAND với Cơ quan nhà nước. Tranh chấp TAND với TAND. b. Quy định của pháp luật giải quyết tranh chấp thẩm quyền : TAND với Cơ quan nhà nước : Theo sự lựa chọn của đương sự ( quy định tại Điều 33 Luật TTHC 2015 ) TAND với TAND : quy định tại Điều 34 Luật TTHC. 12
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh BÀI 3 – CƠ QUAN TIẾN HÀNH TỐ TỤNG – NGƯỜI TIẾN HÀNH TỐ TỤNG VÀ NGƯỜI THAM GIA TỐ TỤNG ¥ 13
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh I Cơ quan tiến hành tố tụng : 1. Khái niệm : Cơ quan tiến hành tố tụng hành chính là cơ quan nhà nước mà theo quy định của pháp luật có những nhiệm vụ và quyền hạn nhất định trong việc giải quyết vụ án hành chính và kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính. 2. Các cơ quan tiến hành tố tụng : 2.1 Tòa án nhân dân : a. Cơ cấu tổ chức tòa án nhân dân : TAND tối cao : Điều 21 Luật tổ chức Tòa án. TAND cấp cao : Điều 30 Luật tổ chức Tòa án. TAND cấp tỉnh : Điều 38 Luật tổ chức Tòa án. TAND cấp huyện : Điều 45 Luật tổ chức Tòa án. b. Nhiệm vụ của TAND : TAND cấp huyện : Điều 44 Luật tổ chức Tòa án. TAND cấp tỉnh : Điều 30 Luật tổ chức Tòa án. TAND cấp cao : Điều 29 Luật tổ chức Tòa án. TAND tối cao : Điều 20 Luật tổ chức Tòa án. 2.2 Viện kiểm sát nhân dân : Xem giáo trình II – Người tiến hành tố tụng : 1. Khái niệm : Người tiến hành tố tụng là những cán bộ công chức nhà nước mà theo quy định của pháp luật có những nhiệm vụ và quyền hạn nhất định trong việc giải quyết vụ án hành chính và kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính. 2. Những người tiến hành tố tụng : 14
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh a. Chánh án TAND : Điều 37 Luật TTHC 2015 Khái niệm : chánh án TAND là người được bầu, bổ nhiệm theo quy định pháp luật để tổ chức công tác xét xử. Các chức danh chánh án : cấp huyện, cấp tỉnh, cấp cao và tối cao. Con đường hình thành : bầu cử hoặc bổ nhiệm. Nhiệm vụ, quyền hạn : Điều 37 Luật TTHC. b. Thẩm quyền : Khái niệm : là người có đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật được Chủ tịch nước bổ nhiệm để làm nhiệm vụ xét xử. ( khoản 1 Điều 65 Luật tổ chức Tòa án ) Các nghạch thẩm phán : sơ cấp, trung cấp, cao cấp thẩm phán TAND tối cao. ( Điều 66 Luật Tổ tổ chức tòa án nhân ) Tiêu chuẩn bổ nhiệm : Tiêu chuẩn chung ( Điều 67 Luật tổ chức tòa án), tiêu chuẩn riêng ( Điều 68, Điều 69 Luật tổ chức Tòa án ) Nhiệm vụ, quyền hạn : Điều 38 Luật TTHC. c. Hội thẩm nhân dân : Khái niệm : hội thẩm nhân dân là người được bầu theo quy định của pháp pháp luật để làm nhiệm xét xử những vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án. Con đường hình thành : bầu cử. Nhiệm vụ : d. Thư ký tòa án : Khái niệm : thư ký Tòa án là người được tuyển dụng và bổ nhiệm vào nghạch thư ký Tòa án để hổ trợ thẩm phán trong công tác xét xử. Con đường hình thành : tuyển dụng và được bổ nhiệm. Nhiệm vụ và quyền hạn : Điều 41 Luật tố tụng hành chính. 15
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh III – Những trường hợp từ chối hoặc thay đổi người tiến hành tố tụng : 1. Ý nghĩa của việc từ chối, thay đổi người tiến hành tố tụng : Đảm bảo tính vô tư, khách quan trong quá trình giải quyết vụ án hành chính. Đảm bảo đúng trình tự thủ tục tố tùng. 2. Căn cứ từ chối, thay đổi người tiến hành tố tụng : Căn cứ chung : Điều 45 Luật TTHC 2015. Căn cứ riêng : Điều 46, Điều 47, Điều 50 Luật TTHC 2015. III – Người tham gia tố tụng hành chính : 1. Khái niệm về người tham gia tố tụng hành chính : ( Điều 53 Luật TTHC 2015) Người tham gia tố tụng hành chính là cá nhân hoặc tổ chức có quyền và nghĩa vụ tố tụng nhất định tham gia vào quá trình tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hay của người khác, hoặc hổ trợ cơ quan tiến hành tố tụng trong việc giải quyết vụ án hành chính. 2. Các chủ thể tham gia tố tụng hành chính : Đương sự : Người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền và nghĩa vụ liên quan. Người tham gia tố tụng hành chính khác : người đại diện, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp, người làm chứng, người giám định, người phiên dịch,.. 2.1. Người khởi kiện : a. Khái niệm : Khoản 8 Điều 3 Luật TTHC 2015. b. Đặc điểm của người khởi kiện : + Người khởi kiện có thể là cá nhân, cơ quan hoặc tổ chức. 16
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh + Người khởi kiện là người bị xâm phạm trực tiếp bởi các khiếu kiện. + Người khởi kiện phải có năng lực chủ thể tố tụng hành chính ( Điều 54 , Điều 117 Luật TTHC 2015) c. Quyền và nghĩa vụ của người khởi kiện : ( Điều 55 và Điều 56 Luật TTHC 2015 ) + Quyền và nghĩa vụ chung của đương sự : Điều 55 Luật TTHC + Quyền và nghĩa vụ của người khởi kiện : Điều 56 Luật TTHC 2.2. Người bị kiện : a. Khái niệm : Khoản 9 Điều 3 Luật TTHC 2015 b. Đặc điểm : Người bị kiện luôn là cơ quan nhà nước hoặc cá nhân có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước. Người bị kiện là người có thẩm quyền trong việc ban hành ra khiếu kiện. Kiện chức danh, chức vụ trong cơ quan. Lưu ý : Quyết định xử phạt là : cá nhân. Quyết định về quản lý đất đai như giao đất, thuê đất, thu hồi đất, bồi thường tái định cư : Uỷ ban nhân dân. Truy thu thuế : Cục trưởng cục thuế, chi cục tr ưởng c ục thuế cá nhân. Quyết định cha cho con: UBND cấp xã. Hành vi hành chính : đăng ký tạm trú, tạm vắng : Trưởng công an phường. Hành vi từ chối cấp đăng ký kinh doanh : Phòng đăng ký kinh doanh 17
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Kiện là kiện chức danh, chức vụ trong cơ quan mà không phải là cá nhân người giữ chức danh, chức vụ đó. c. Quyền và nghĩa vụ của người bị kiện : Điều 53 và 57 Luật TTHC. 2.3. Người có quyền và nghĩa vụ liên quan: a. Khái niệm người có quyền và nghĩa vụ liên quan : Khoản 10 Điều 3 Luật TTHC 2015 b. Đặc điểm người có quyền và nghĩa vụ liên quan : Người có quyền và nghĩa vụ liên có thể là cá nhân, cơ quan hoặc tổ chức. Người có quyền và nghĩa vụ liên quan cũng bị tác động trực tiếp bởi kiện. Tham gia tố tụng theo đề nghị của chính mình, của đương sự khác hoặc Tòa án đưa vào. Người có quyền và nghĩa vụ liên quan cũng là người bị xâm phạm trực tiếp bởi các khiếu kiện. Lưu ý : Người có quyền và nghĩa vụ liên quan được chia làm 2 loại Người có quyền và nghĩa vụ liên quan không có yêu cầu độc lập. Người có quyền và nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. 2.4. Người đại diện : a. Phân loại người đại diện : Đại diện theo pháp luật Đại diện theo ủy quyền. b. Điều kiện trở thành người đại diện trong TTHC : 18
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh Đại diện theo pháp luật : các trường hợp luật định ( khoản 2 Điều 60 Luật TTHC 2015 ) Đại diện theo ủy quyền c. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện : d. Các trường hợp cấm làm người đại diện : Khoản 7 Điều 60 Luật TTHC 2015 2.5. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự : a. Khái niệm : Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự là người tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. ( khoản 1 Điều 61 Luật TTHC 2015 ) b. Điều kiện trở thành người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự : Được đương sự nhờ. Tòa án làm thủ tục đăng ký. c. Phân loại người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự: Luật sư. Trợ giúp viên pháp lý. Công dân Việt Nam đủ điều kiện. Một người có thể trở thành người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nhiều người trong cùng 1 vụ án nếu như quyền và lợi ích hợp pháp của những người này ko đối lập nhau. Nhiều người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp có thể bảo vệ quyền lợi cho 1 người. 3. Kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng hành chính : 19
- Trường Đại Học Luật Tp. Hồ Chí Minh a. Các trường hợp kế thừa : Điều 59 Luật TTHC 2015 Trường hợp 1 : người khởi kiện là cá nhân đã chết mà quyền và nghĩa vụ của họ được thừa kế thì người thừa kế được quyền tham gia tố tụng. Trường hợp 2 : người khởi kiện là cơ quan tổ chức bị hợp nhất, sát nhập, chia, tách, giải thể thì cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân kế thừa quyền, nghĩa vụ của cơ quan nêu trên. Trường hợp 3 : người bị kiện bị hợp nhất, sát nhập, chia tách, giải thể thì người tiếp nhận quyền và nghĩa vụ của người đó tham gia tố tụng. b. Một số lưu ý về việc kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng : Chỉ áp dụng kế thừa đối với những khiếu kiện liên quan đến tài sản, không áp dụng những khiếu kiện liên quan về nhân thân. Việc kế thừa có thể áp dụng trong tất cả các giai đoạn của vụ án hành chính. BÀI 4 – KHỞI KIỆN VÀ THỤ LÝ VỤ ÁN HÀNH CHÍNH ¥ Có 6 giai đoạn giải quyết vụ án hành chính : 1. Khởi kiện và thụ lý vụ án hành chính; 2. Chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án hành chính; 3. Xét xử sơ thẩm; 4. Xét xử phúc thẩm; 5. Xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm; 6. Thi hành án. I Khởi kiện vụ án hành chính : 1. Khái niệm và đặc điểm khởi kiện vụ án hành chính : 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Luật dân sự
150 p | 2956 | 1230
-
ĐỀ THI Môn Tư pháp Quốc tế - 2
6 p | 2118 | 594
-
Tổng hợp đề thi môn Luật Tố tụng hành chính
24 p | 777 | 181
-
Tổng hợp câu hỏi nhận định môn Luật Tố tụng hành chính 2
7 p | 627 | 161
-
Tổng hợp câu hỏi nhận định môn Luật Tố tụng hành chính 1
12 p | 1035 | 139
-
Bài giảng môn học Luật Tố tụng hành chính - ThS. Nguyễn Hoàng Yến
49 p | 554 | 121
-
Bài giảng về môn luật dân sự
52 p | 506 | 118
-
Đề cương môn luật đất đai
11 p | 526 | 115
-
Ôn thi tốt nghiệp môn Tố tụng hình sự
33 p | 368 | 98
-
Đề cương môn luật môi trường
6 p | 553 | 97
-
Bài tập tình huống luật kinh doanh
7 p | 502 | 90
-
Đề cương môn luật cạnh tranh
4 p | 470 | 59
-
Đề cương môn luật thuế
7 p | 459 | 58
-
Đề cương môn luật ngân hàng
5 p | 360 | 58
-
Tập bài giảng Pháp luật đại cương - Trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh
154 p | 58 | 11
-
Bài giảng Tổng quan về pháp luật đại cương - Ths. Nguyễn Thị Hằng
5 p | 104 | 4
-
Bài giảng môn Pháp luật đại cương: Bài 10 - Luật hình sự và Luật tố tụng hình sự
19 p | 18 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn