Bài giảng: Nghiệp vụ lưu trữ (TS. Nguyễn Lệ Nhung) - Chương 3

Chia sẻ: Nguyễn Lệ Nhung | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:57

Thêm vào BST

Báo xấu

777
lượt xem 194
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 3. Xác định giá trị tài liệu - XĐGTTL là dựa trên những nguyên tắc, tiêu chuẩn và phương pháp của lưu trữ học để: quy định THBQ cho từng loại TL hình thành trong quá trình h/động của CQ, tổ chức, cá nhân theo giá trị của chúng về các mặt kinh tế, chính trị, khoa học, lịch sử…

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng: Nghiệp vụ lưu trữ (TS. Nguyễn Lệ Nhung) - Chương 3

NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC LƯU TRỮ XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ TÀI LIỆU Giảng viên: TS.GVC.Ng ễ LệNhung uy n 1 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ TÀI LIỆU I. Khái niệm về xác định giá trị tài liệu II. Các nguyên tắc xác định giá trị tài liệu III. Các tiêu chuẩn để xác định giá trị tài liệu IV. Công cụ xác định giá trị tài liệu V. Tổ chức công tác xác định giá trị tài liệu 2 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
I. Khái niệm về xác định giá trị tài liệu (XĐGTTL) 1. Khái niệm 2. Mục đích, ý nghĩa của việc XĐGTTL 3. Yêu cầu của việc XĐGTTL 4. Giá trị của tài liệu 5. Nội dung công tác XĐGTTL 3 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
1. Khái niệm XĐGTTL là dựa trên những nguyên tắc, tiêu chuẩn và phương pháp của lưu trữ học để: - quy định THBQ cho từng loại TL hình thành trong quá trình h/động của CQ, tổ chức, cá nhân theo giá trị của chúng về các mặt k.tế, chính trị, kh, ls… - lựa chọn, bổ sung những TL có giá trị đưa vào bảo quản và loại ra những TL đã hết giá trị để tiêu huỷ. 4 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
2. Mục đích, ý nghĩa của việc XĐGTTL  Giúp cho việc quản lý chặt chẽ TLLT  Tạo điều kiện để bổ sung TL có giá trị vào các PLT, nhằm tối ưu hoá thành phần PLT QGVN, nâng cao hiệu quả phục vụ khai thác sử dụng TLLT  Giải phóng kho tàng, phương tiện bảo quản TL.  Việc XĐGTTL tốt sẽ khắc phục tình trạng tiêu huỷ TL một cách tuỳ tiện. 5 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
3. Yêu cầu của việc XĐGTTL  XĐGTTL là một công việc khó, phức tạp, có ý nghĩa quyết định đến số phận của TL,  Yêu cầu: những người làm c/tác LT phải có hiểu biết về phông TL đưa ra XĐGT, phải có tinh thần trách nhiệm cao, thận trọng khi XĐGTTL, phải thực hiện đầy đủ các quy định của Nhà nước và các h/dẫn nghiệp vụ về XĐGTTL. 6 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
4. Giá trị của tài liệu  Giá trị của TL là ý nghĩa thông tin chứa đựng trong TL, phục vụ cho hoạt động thực tiễn và nghiên cứu lịch sử trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, XH, KHKT …  Xét ở góc độ khái quát, TLLT có 2 giá trị: Giá trị thực tiễn và giá trị lịch sử 7 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
4.1 Giá trị thực tiễn  Là những thông tin chứa đựng trong TL có thể phục vụ h/động hiện hành của các CQ, cá nhân  (VD để xem xét lại những công việc đã kết thúc nhưng còn liên quan đến hiện tại, cần được khảo cứu). 8 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
4.2 Giá trị lịch sử  Là giá trị của những thông tin chứa đựng trong TL để phục vụ cho y/cầu ng/cứu lịch sử.  Tài liệu có giá trị lịch sử chiếm tỉ lệ thấp so với tổng số TL được hình thành.(khoảng 1-10% )  Tài liệu có giá trị lịch sử được bảo quản vĩnh viễn trong các lưu trữ lịch sử. 9 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
5. Nội dung công tác XĐGTTL  Nghiên cứu, nắm vững các nguyên tắc, phương pháp, tiêu chuẩn để XĐGTTL  Nghiên cứu, xây dựng các bản hướng dẫn công tác XĐGTTL ở giai đoạn VT, LTHH, LTLS  Xác định THBQ cho từng hồ sơ TL  Lựa chọn những TL có giá trị để đưa vào bảo quản tại các lưu trữ  Tổ chức kiểm tra và loại ra những TL hết giá trị để tiêu hủy 10 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
II. Các nguyên tắc XĐGTTL 1. Ý nghĩa của việc nghiên cứu các nguyên tắc XĐGTTL 2. Các nguyên tắc XĐGTTL 11 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
1. Ý nghĩa của việc ng/cứu các ng/tắc XĐGTTL  giúp chúng ta xử lý khách quan đối với tài liệu.  Chỉ ra phương hướng giải quyết đúng đắn những v/ đề liên quan đến giá trị của các TL sẽ được lựa chọn để đưa vào thành phần PLTQGVN  Có ý nghĩa chỉ đạo đối với quá trình giải quyết các nhiệm vụ cụ thể  Giúp cán bộ lưu trữ có cơ sở lý luận để bác bỏ quan điểm sai lầm. 12 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
2. Các nguyên tắc XĐGTTL 2.1 Nguyên tắc tính đảng (chính trị) 2.2 Nguyên tắc lịch sử 2.3 Nguyên tắc toàn diện và tổng hợp 13 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
2.1 Nguyên tắc tính đảng (chính trị) - Tài liệu đưa vào bảo quản trong các lưu trữ phục vụ cho quyền lợi cho nhân dân, cho dân tộc, cho quốc gia và cho Đảng. - Tài liệu lưu trữ là di sản của nhân loại, của quốc gia, dân tộc, của Đảng, là bằng chứng lịch sử, nguồn sử liệu tin cậy để ng/cứu lịch sử chính xác nhất. Việc XĐGTTL phải đứng trên quan điểm bảo vệ di sản dân tộc. - Lý giải vì sao phải lưu giữ tài liệu của các chế độ khác nhau 14 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
2.2 Nguyên tắc lịch sử  TLLT chứa đựng thông tin quá khứ cả về nội dung và hình thức.  Khi xét giá trị của TL phải chú ý tới hoàn cảnh lịch sử, điều kiện và thời gian mà TL hình thành.  Cần phải có những kiến thức lịch sử mới có thể xác định đúng được ý nghĩa của TL. 15 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
2.3 Nguyên tắc toàn diện và tổng hợp  Ý nghĩa của TL phụ thuộc vào nội dung th/tin của TL, m/đích sử dụng của người ng/cứu, vì vậy khi xem xét giá trị của TL phải có quan điểm toàn diện và tổng hợp.  Khi XĐGTTL không được tách rời từng TL riêng biệt mà phải đặt TL vào mối q/hệ với những TL có liên quan.  Khi xem xét giá trị TL phải chú ý đến ý nghĩa toàn quốc, ý nghĩa đ/phương, của từng ngành kh/học. 16 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
III. Các tiêu chuẩn XĐGTTL 1. Tiêu chuẩn ý nghĩa nội dung của TL 2. Tiêu chuẩn tác giả TL 3. Tiêu chuẩn ý nghĩa cơ quan, cá nhân hình thành phông 4. Tiêu chuẩn sự trùng lặp thông tin trong TL 5. Tiêu chuẩn thời gian, địa điểm hình thành TL 6. Tiêu chuẩn mức độ hoàn chỉnh và chất lượng của PLT 7. Tiêu chuẩn hiệu lực pháp lý của TL 8. Tiêu chuẩn ngôn ngữ, kỹ thuật chế tác và các đặc điểm bề ngoài của TL 17 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
1. Tiêu chuẩn ý nghĩa nội dung TL  Nội dung TL là những thông tin chứa đựng trong TL. Có thể nói, nội dung là linh hồn của TL, giá trị các mặt của TL chủ yếu do nội dung quyết định.  Khi xác định đến nội dung của TL, cần phải đặt TL trong mối liên hệ với chức năng, nhiệm vụ của ĐVHTP.  Ý nghĩa nội dung của TL không thể xét 1 cách riêng rẽ mà phải đặt chúng vào nhóm TL để xem xét  => Cách vận dụng: 18 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
2. Tiêu chuẩn tác giả tài liệu  Tác giả là cơ quan hoặc cá nhân làm ra TL  Khi XĐGTTL phải xét đến vai trò và ý nghĩa của cơ quan hoặc cá nhân làm ra TL.  Trong 1 PLT thường có các tác giả sau: cơ quan cấp trên; cơ quan hình thành phông; cơ quan hữu quan; cơ quan, đơn vị trực thuộc.  Đối với những nhân vật kiệt xuất trong lịch sử => toàn bộ tài liệu sẽ được giữ lại. 19 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199
3. Tiêu chuẩn ý nghĩa CQ, ĐVHTP  Cơ quan, đvhtp là những cq, cá nhân trong quá trình h/ động của mình đã sản sinh ra PTL  Chú ý: Tiêu chuẩn tác giả khác tiêu chuẩn ý nghĩa CQ, ĐVHTP.  Theo tiêu chuẩn này, những CQ có vị trí quan trọng trong BMNN, những cá nhân kiệt xuất, tiêu biểu thì TL của những cq, cá nhân đó được xem là nguồn bổ sung quan trọng nhất cho PLTQG.  Những CQ có vị trí ít quan trọng trong BMNN thì TL sản sinh ra sẽ được b/quản tại KLT của CQ nhằm phục vụ cho h/động hàng ngày cũng như phục vụ việc ng/cứu lịch sử của CQ. 20 TS.GVC. Nguyễn Lệ Nhung - 091258199