Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 2 Khái quát chung về pháp luật

Chia sẻ: Vdfv Vdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

280
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các nội dung chính trong chương 2: nguồn gốc, khái niệm pháp luật. Thuộc tính pháp luật và vai trò của pháp luật. Hệ thống pháp luật Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 2 Khái quát chung về pháp luật

CHƯƠNG 2 CHƯƠNG Khái quát chung VỀ PHÁP LUẬT (3 tiết) LUẬ tiế Các nội dung chính trong chương 2: 2.1. Nguồn gốc, khái niệm pháp luật gốc, 2.2. Thuộc tính pháp luật 2.3. Vai trò của pháp luật 2.4. Hệ thống pháp luật Việt Nam
2.1. NGUỒN GỐC, KHÁI NIỆM PHÁP NGUỒ GỐ NIỆ LUẬT LUẬ 2.1.1. Nguồn gốc pháp luật  Thuyết thần học: Thượng đế Nhà nước Pháp luật
Thuyết tư sản: Thuyế tư Xã hội Pháp luật
Quan điểm học thuyết Mác - Lênin điể họ thuyế  Pháp luật và NN là 2 hiện tượng cùng xuất hiện, hiện, tồn tại, phát triển và tiêu vong gắn liền tại, với nhau  Pháp luật và NN là những hiện tượng XH mang tính lịch sử , đều là SP của XH có giai cấp và đấu tranh giai cấp  Nguyên nhân hình thành NN cũng là nguyên nhân hình thành pháp luật: sự tư hữu, giai luật: hữu, cấp và đấu tranh giai cấp
Thời kỳ cộng sản nguyên Thờ cộ sả thuỷ thuỷ  Chưa có NN chưa có PL  Trât tự xã hội được duy trì bằng: phong tục, bằng: tập quán, đạo đức, các tín điều tôn giáo
Khi XH hình thành giai cấp: cấ  Giai cấp sở hữu tài sản giai cấp thống trị  Giai cấp thống trị Nhà nước Pháp luật (chọn lọc những phong tục, tập quán, tín điều tôn giáo có lợi cho mình và đề ra những quy định mới)
2.1.2. Khái niệm PL niệ  Là hệ thống các quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung  Do NN đặt ra hoặc thừa nhận  Thể hiện ý chí của NN  Được NN bảo đảm thực hiện  Nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội
Bản chất PL chấ - Bản chất giai cấp (Tính giai cấp) chấ cấ cấ - Bản chất xã hội (Tính xã hội) chấ hộ hộ Sinh viên tự đọc thêm trong giáo trình, tập bài giảng để nâng cao, bổ túc kiến thức hoặc đến khối chuyên nghiệp để tiếp thu
2.2. Ba thuộc tính của PL thuộ củ 2.2.1. Tính quy phạm và phổ biến - PL lµ quy t¾c xö sù. Mäi quy t¾c xö sù ®Òu lµ sù. khu«n mÉu. mÉu. - TÝnh QP cña PL nãi lªn giíi h¹n cÇn thiÕt mµ NN quy ®Þnh ®Ó chủ thể cã thÓ xö sù tù do trong giíi chủ h¹n cho phÐp. Qu¸ giíi h¹n ®ã lµ tr¸i luËt. phÐp. luËt. - NÕu kh«ng cã QPPL ®Æt ra th× kh«ng thÓ quy kÕt th× mét hµnh vi nµo lµ vi ph¹m, lµ tr¸i ph¸p luËt. luËt. - PL ®iÒu chØnh QHXH cã ph¹m vi t¸c ®éng KG-TG KG- cho nªn QPPL mang tÝnh phæ biÕn h¬n QP kh¸c. kh¸c.
2.2.2. Tính cưỡng chế (tÝnh quyÒn lùc, tÝnh cưỡng chế NN, thuéc tÝnh b¶o ®¶m thùc hiÖn bëi NN) - Kh«ng ph©n biÖt, bÊt k× ai, TC nµo, ®Þa vÞ, nghÒ k× nghiÖp... ra sao ®Òu ph¶i tu©n thñ PL. PL. - NN b¶o ®¶m tÝnh cìng chÕ thùc hiÖn PL b»ng 2 c¸ch: c¸ch: + T¹o §K, gióp ®ì nh GD, HD, khuyÕn khÝch, TC, khÝch, cung cÊp CSVC… ®Ó c¸c chñ thÓ cã liªn quan thùc hiÖn PL. + NÕu PL kh«ng thùc hiÖn tù nguyÖn th× NN ¸p dông th× cìng chÕ.
2.2.3. Tính xác định chặt chẽ về mặt đị chặ chẽ hình thức thứ - PL ®îc thÓ hiÖn díi h×nh thøc lµ c¸c VB QPPL. h× QPPL. - Néi dung cña VB cã môc, ch¬ng, ®iÒu vµ s¾p xÕp theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh. Tõ ng÷ ®îc dïng râ tr× ®Þnh. ng÷ rµng, chÝnh x¸c, ®¬n nghÜa, th«ng dông, mét nghÜa. nghÜa,
2.3. Chức năng, vai trò của PL Chứ củ 2.3.1. Chức năng  Điều chỉnh các QHXH  Bảo vệ các QHXH  Giáo dục
2.3.2. Vai trò  Là phương tiện chủ yếu để NN quản lý mọi mặt của đời sống XH  Là phương tiện để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân  Là cơ sở hoàn thiện bộ máy NN và tăng cường quyền lực NN  Góp phần tạo dựng những quan hệ mới. Là mới. cơ sở tạo lập mối quan hệ đối ngoại
Mối quan hệ giữa PL với những giữ nhữ hiệ ượng hiện tượng XH khác Sinh viên tự đọc thêm trong giáo trình, tập bài giảng để nâng cao, bổ túc kiến thức hoặc đến khối chuyên nghiệp để tiếp thu Giữa PL với NN Mối quan hệ giữa PL và chính trị Mối quan hệ giữa PL với kinh tÕ Mối quan hệ giữa PL với đạo đức
Kiểu và hình thức pháp luật Kiể thứ luậ Sinh viên tự đọc thêm trong giáo trình, tập bài giảng để nâng cao, bổ túc kiến thức hoặc đến khối chuyên nghiệp để tiếp thu - Kiểu PL chủ nô - Kiểu PL phong kiến - Kiểu PL tư sản - Kiểu pháp luật XHCN 3 hình thức: - Tập quán pháp - Tiền lệ pháp (án lệ) - Văn bản quy phạm pháp luật
2.4. Hệ thống PL Việt Nam Hệ thố Việ 2.4.1. Khái niệm  Là tổng thể các QPPL có mối quan hệ nội tại, thống nhất với nhau  Được phân định thành các ngành luật, chế định luật  Được thể hiện trong các văn bản do cơ quan NN có thẩm quyền ban hành theo trình tự thủ tục nhất định
2.4.2. Cấu trúc của hệ thống PL Cấ củ hệ thố 2.4.2.1. Hình thức bên ngoài (hệ thống nguồn)  Được thể hiện ở hệ thống các văn bản QPPL có giá trị pháp lý cao thấp khác nhau, do các cơ quan NN có thẩm quyền ban hành H.pháp có hiệu lực đặc biệt tối cao.
2.4.2.2. Cấu trúc bên trong Cấ  Quy phạm PL: mang tÝnh kh¸i qu¸t (Quy t¾c xö sù PL: chung, ¸p dông réng r·i, thêi gian dµi), cô thÓ (dù liÖu trong ph¹m vi hÑp nhÊt)  Chế định PL: gåm mét nhãm QPPL cã ®Æc ®iÓm PL: QPPL gièng nhau t¬ng øng víi mét nhãm QHXH. QHXH.  Ngành luật: gåm tæng thÓ c¸c QPPL ®· ®îc s¾p luật: xÕp, xÕp, XD thµnh c¸c chÕ ®Þnh PL cô thÓ ®Ó ®iÒu chØnh QHXH trong mét lÜnh vùc nhÊt ®Þnh. ®Þnh.
Tiêu chuẩn đánh giá sự hoàn thiện của HTPL chuẩ thiệ Sinh viên tự đọc thêm trong giáo trình, tập bài giảng để nâng cao, bổ túc kiến thức hoặc đến giả kiế thứ hoặ khối chuyên nghiệp để tiếp thu khố nghiệ tiế  Tính toàn diện  Tính phù hợp  Tính đồng bộ  Trình độ kỹ thuật pháp lý
2.4.3. Hệ thống VBQPPL Việt Nam thố Việ  Về phần Quy phạm pháp luật Sinh viên tự đọc thêm trong giáo trình, tập bài giảng để nâng cao, bổ túc kiến thức hoặc đến khối chuyên nghiệp để tiếp thu. thu. - Khái niệm, các loại QPPL, đặc điểm của QPPL - Cấu trúc (cơ cấu) của QPPL: giả định, quy định, QPPL: chế tài. tài. - Những cách thức thể hiện QPPL trong các điều luật - Phân loại QPPL