
Bài gi ngả
VI SINH V T ĐIẬ Ạ
C NGƯƠ
Đào H ng Hàồ

MỤC LỤC
Bài gi ngả
..............................................................................................
1
M C L CỤ Ụ
..............................................................................................
1
CH NG IƯƠ
M ĐU V VI SINH V T H CỞ Ầ Ề Ậ Ọ
..............................................................................................
11
1. ĐI T NG VÀ NHI M V C A VI SINH V T H CỐ ƯỢ Ệ Ụ Ủ Ậ Ọ
.........................................................................................11
1.1. Đi t ng c a vi sinh v t h c đi c ngố ượ ủ ậ ọ ạ ươ .............11
1.2. S phân b c a vi sinh v tự ố ủ ậ ...................................12
1.3. Vai trò c a vi sinh v t ủ ậ ..........................................12
1.4. Nhi m v c a vi sinh v t h c đi c ngệ ụ ủ ậ ọ ạ ươ .............13
2. KHÁI L C V L CH S PHÁT TRI N C A VI SINH ƯỢ Ề Ị Ử Ể Ủ
V T H CẬ Ọ .........................................................................14
2.1. Giai đo n tr c khi phát minh ra kính hi n viạ ướ ể ......14
2.2. Giai đo n sau khi phát minh ra kính hi n vi (Phát ạ ể
hi n ra vi sinh v t)ệ ậ .......................................................15

2.3. Giai đo n vi sinh v t h c th c nghi m v i Pasteurạ ậ ọ ự ệ ớ
.....................................................................................15
2.4. Giai đo n sau Pasteur và vi sinh h c hi n điạ ọ ệ ạ .....18
3. CÁC ĐC ĐI M CHUNG C A VI SINH V TẶ Ể Ủ Ậ ............20
3.1.Kích th c nh béướ ỏ .................................................20
3.2. H p thu nhi u, chuy n hoá nhanhấ ề ể ......................21
3.3. Sinh tr ng nhanh, phát tri n m nhưở ể ạ ....................21
3.4. Có năng l c thích ng m nh và d dàng phát sinh ự ứ ạ ễ
bi n dế ị..........................................................................22
3.5. Phân b r ng, ch ng lo i nhi uố ộ ủ ạ ề ...........................23
3.6. Là sinh v t xu t hi n đu tiên trên trái đtậ ấ ệ ầ ấ ..........23
CH NG II ƯƠ
VI SINH V T NHÂN NGUYÊN TH YẬ Ủ
..............................................................................................
26
1. PH NG PHÁP NGHIÊN C U HÌNH THÁI VÀ C U ƯƠ Ứ Ấ
T O T BÀO VI SINH V TẠ Ế Ậ .............................................26
1.1. Kính hi n vi ể..........................................................26
1.1.1. Kính hi n vi quang h cể ọ ..................................26
1.1.2. Kính hi n vi đi n tể ệ ử........................................28
1.2. Ph ng pháp làm tiêu b n hi n viươ ả ể .......................29
1.2.1. Ph ng pháp làm tiêu b n soi t i (gi t ép, ươ ả ươ ọ
gi t treo)ọ...................................................................29
1.2.2. Ph ng pháp làm tiêu b n nhu m và soi kính ươ ả ộ
hi n vi quang h cể ọ .....................................................30
1.2.3. Ph ng pháp quan sát d i kính hi n vi đi n ươ ướ ể ệ
tử..............................................................................31
2. VI KHU NẨ....................................................................32
2.1. Hình d ng và kích th cạ ướ ......................................32
2.1.1. C u khu n (Coccus)ầ ẩ ......................................32
2.1.2. Tr c khu n (Bacillus, Bacterium)ự ẩ ..................34
2.1.3. C u tr c khu n (Cocco-Bacillus)ầ ự ẩ ...................36
2

2.1.4. Ph y khu n (Vibrio) ẩ ẩ ......................................36
2.1.5. Xo n th (Spirillum)ắ ể .......................................36
2.1.6. Xo n khu n (Spirochaeta)ắ ẩ .............................37
2.2. C u t o t bào vi khu nấ ạ ế ẩ .......................................38
2.2.1. Thành t bào (Cell wall)ế.................................40
2.2.2. Màng t bào ch tế ấ ...........................................43
2.2.3. T bào ch t (Cytoplasm)ế ấ ...............................45
2.2.4. Mesosom........................................................45
2.2.5. Ribosom.........................................................46
2.2.6. Các h t d trạ ự ữ................................................47
2.2.7. Th nhân (nuclear body)ể................................48
2.2.8. Bao nh y (capsula)ầ........................................50
2.2.9. Tiêm mao (Flagella) và nhung mao (pilus hay
fimbria) ....................................................................52
2.2.10. Nha bào và s hình thành nha bào (spore)ự.55
3. M T S NHÓM VI KHU N ĐC BI TỘ Ố Ẩ Ặ Ệ ......................59
3.1. X khu nạ ẩ ..............................................................59
3.2. Mycoplasma và d ng L c a vi khu nạ ủ ẩ ...................62
3.3. Rickettsia..............................................................63
4. S SINH S N VI KHU NỰ Ả Ở Ẩ ......................................64
4.1. Sinh s n vô tính ả...................................................64
4.2. Sinh s n h u tínhả ữ .................................................65
..................................................................................66
CH NG IIIƯƠ
VI SINH NHÂN TH TẬ
..............................................................................................
68
1. N M MENẤ....................................................................68
1.1. Hình thái, c u t o n m menấ ạ ấ .................................68
1.1.1. Hình thái, kích th c n m menướ ấ .....................68
1.1.2. C u t o t bào n m menấ ạ ế ấ ...............................70
1.2. Sinh s n c a n m menả ủ ấ ........................................78
3

1.2.1. Sinh s n vô tínhả.............................................78
2. N M M C (N M S I)Ấ Ố Ấ Ợ ................................................85
2.1. Hình thái n m m cấ ố ...............................................85
2.2. C u t o c a n m m c ấ ạ ủ ấ ố ........................................87
2.2.1. Khu n tyẩ.........................................................87
2.2.2. Bào tử.............................................................93
3. T O Ả...........................................................................98
3.1. Ngành T o đ (Rhodophyta)ả ỏ ................................98
3.2. Nhóm T o nâuả......................................................99
3.2.1. Ngành Khuê t o hay T o cát (Bacillariophyta) ả ả
..................................................................................99
3.2.2. Ngành T o giáp (Pyrrophyta) ả.....................100
3.2.3. Ngành T o nâu (Phaeophyta) ả....................101
3.3. Nhóm T o l cả ụ .....................................................102
3.3.1. Ngành T o l c (Chlorophyta) ả ụ .....................102
3.3.2. Ngành T o vòng (Charophyta) ả...................104
3.3.3. Ngành Euglenophyta (T o m t) ả ắ .................104
CH NG IV ƯƠ
SINH LÝ H C VI SINH V TỌ Ậ
..............................................................................................
108
1. DINH D NG VI SINH V TƯỠ Ở Ậ ................................108
1.1. Thành ph n hóa h c t bào vi khu n ầ ọ ế ẩ ...............108
1.1.1. N cướ ............................................................108
1.1.2. V t ch t khôậ ấ .................................................110
2. CÁC KI U DINH D NG VI SINH V TỂ ƯỠ Ở Ậ ..............117
2.1. Nhu c u v th c ăn c a vi sinh v t ầ ề ứ ủ ậ ...................117
2.2. Ngu n th c ăn nit c a vi khu n ồ ứ ơ ủ ẩ ......................121
2.3. Ngu n th c ăn khoáng đi v i vi sinh v t ồ ứ ố ớ ậ .........123
2.4. Nhu c u v ch t sinh tr ng c a vi sinh v t ầ ề ấ ưở ủ ậ ....125
3. C CH V N CHUY N CÁC CH T DINH D NG Ơ Ế Ậ Ể Ấ ƯỠ
VÀO T BÀO VI SINH V TẾ Ậ ...........................................126
4