intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

BÁO CÁO " BỐ TRÍ CÂY TRỒNG VÙNG CƯ PUI, HUYỆN KRÔNG BÔNG, TỈNH ĐĂK LĂK TRÊN CƠ SỞ ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI "

Chia sẻ: Vồng Cầu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST
Báo xấu
91
lượt xem 7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cư Pui nằm ở phía Đông của huyện Krông Bông tỉnh Đăk Lăk. Khí hậu, thời tiết tại vùng này rất thuận lợi để phát triển cây hàng năm. Diện tích toàn vùng là 17.426,84 ha, trong đó đa số diện tích là đất xám, chiếm 98,25%. Để tăng năng suất cây trồng và góp phần cải thiện điều kiện sống cho người dân bản địa tại vùng, nhóm nghiên cứu đã tiến hành điều tra khảo sát hệ thống cây trồng và đánh giá thích nghi đất đai. Kết quả cho thấy tại vùng có 31 đơn vị...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO " BỐ TRÍ CÂY TRỒNG VÙNG CƯ PUI, HUYỆN KRÔNG BÔNG, TỈNH ĐĂK LĂK TRÊN CƠ SỞ ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI "

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 6: 703 - 710 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI Bè TRÝ C¢Y TRåNG VïNG C¦ PUI, HUYÖN KR¤NG B¤NG, TØNH ®¨K L¨K TR£N C¥ Së §¸NH GI¸ THÝCH NGHI §ÊT §AI Land Suitablity Evaluation and Recommendations on Cropping Pattern of Cu Pui Region in Krong Bong District, Dak Lak Province Đặng Bá Đàn1, Trình Công Tư2, Trần Đức Viên3 1 Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên 2 Trung tâm nghiên cứu Đất, Phân bón và Môi trường Tây Nguyên 3 Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên lạc: dangbadan2007@yahoo.com TÓM TẮT Cư Pui nằm ở phía Đông của huyện Krông Bông tỉnh Đăk Lăk. Khí hậu, thời tiết tại vùng này rất thuận lợi để phát triển cây hàng năm. Diện tích toàn vùng là 17.426,84 ha, trong đó đa số diện tích là đất xám, chiếm 98,25%. Để tăng năng suất cây trồng và góp phần cải thiện điều kiện sống cho người dân bản địa tại vùng, nhóm nghiên cứu đã tiến hành điều tra khảo sát hệ thống cây trồng và đánh giá thích nghi đất đai. Kết quả cho thấy tại vùng có 31 đơn vị đất đai và 12 kiểu thích nghi. Việc đánh giá đất đai cung cấp cơ sở khoa học cho việc bố trí cơ cấu cây trồng tại vùng một cách hợp lý, đặc biệt việc canh tác trên đất dốc, bổ sung phân hữu cơ và trồng phối hợp với cây họ đậu. Từ khóa: Cây trồng hàng năm, cơ cấu cây trồng, đơn vị đất đai, kiểu sử dụng đất. SUMMARY Cu Pui region is located in the East of the Krong Bong district of Daklak province. This region has tropical monsoon climate suitable for growing of annual crops. The total area is 17,426.84 hectares, of which 98.25 percent are acrisols - prevailing soil types for cultivation in the region. In order raise crop yields and improve the present living status of local farmers, we have conducted a cropping system survey and land suitability evaluation. The results of this study showed that there are 31 land mapping units and 12 soil types. The land suitability evaluation provided scientific basis for cropping pattern in the investigated region, especially in sloping land crops farming and soil improvement practices. Key words: Annual crops, cropping pattern, land suitability evaluation. 1. §ÆT VÊN §Ò ngËp lôt vμ xãi lë trong mïa m−a, ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn chÊt l−îng mïa mμng. Vïng C− Pui cã quü ®Êt tù nhiªn kh¸ §©y lμ ®Þa bμn vïng 3 cña tØnh §¨k L¨k, lín, thuéc phÝa §«ng huyÖn Kr«ng B«ng, d©n sè 9.972 ng−êi, víi h¬n 50% hé lμ ®ång tØnh §¨k L¨k. Kh¶o s¸t t¹i vïng cho thÊy bμo d©n téc Ýt ng−êi, d©n trÝ thÊp, võa tho¸t chÕ ®é nhiÖt vμ l−îng bøc x¹ dåi dμo, l−îng khái hÖ s¶n xuÊt theo kiÓu du canh, ®èt m−a kh¸ cao, phï hîp cho sù ph¸t triÓn cña n−¬ng, chäc lç bá h¹t nªn kinh nghiÖm th©m c¸c läai c©y trång hμng n¨m nh− lóa, ng«, canh c©y trång còng nh− s¶n xuÊt hμng hãa ®Ëu ®ç... Tuy nhiªn, phÇn lín diÖn tÝch ®Êt lμ ch−a cao. ViÖc chän lùa vμ bè trÝ c¬ cÊu c©y ®åi nói, ph©n c¾t m¹nh, ®é ph× nhiªu kh«ng trång vËt nu«i cßn nhiÒu lóng tóng, thiÕu c¬ cao, l−îng m−a ph©n bè tËp trung theo mïa së khoa häc nªn møc ®é rñi ro do thiªn tai nªn th−êng g©y ra h¹n h¸n trong mïa kh«, còng nh− biÕn ®éng cña thÞ tr−êng lμ rÊt lín. 703
  2. Bố trí cây trồng vùng Cư Pui huyện Krông Bông tỉnh Đăk Lăk trên cơ sở đánh giá thích nghi đất đai T¹i ®Þa bμn ®· cã mét sè dù ¸n cña Ch−¬ng xuÊt, hiÖn tr¹ng c©y trång vμ c¸c ®iÒu kiÖn tr×nh qu¶n lý nguån n−íc (SWRM, 1997) do tù nhiªn cña ®Þa ph−¬ng. §an M¹ch tμi trî, trong viÖc x©y dùng m« 2.3. TÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt h×nh c©y ca cao, cμ phª, th©m canh lóa n−íc, c©y ¨n qu¶ vμ ch¨n nu«i, tuy nhiªn ch−a cã Xö lý phiÕu ®iÒu tra n«ng hé, tÝnh tãan mét nghiªn cøu nμo vÒ viÖc ®¸nh gi¸ thÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c lo¹i h×nh sö dông nghi ®Êt ®Ó bè trÝ c©y trång, do vËy hiÖu qu¶ ®Êt theo lo¹i ®Êt. KÕt qu¶ nμy dïng ®Ó phèi thu ®−îc ch−a cao, m« h×nh nh©n réng gÆp hîp ®¸nh gi¸ møc ®é thÝch nghi ®Êt ®ai ®èi nhiÒu khã kh¨n. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu víi tõng c©y trång hoÆc nhãm c©y trång t¹i vÒ ®¸nh gi¸ ®Êt t¹i ®Þa bμn T©y Nguyªn còng ®Þa ph−¬ng. nh− c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c trong n−íc ®· gióp 2.4. Ph©n tÝch mÉu ®Êt cho ®Þa ph−¬ng vËn dông vμo viÖc chuyÓn ®æi MÉu phÉu diÖn ®−îc lÊy theo tÇng ph¸t c¬ cÊu c©y trång, sö dông hiÖu qu¶ tμi sinh cña c¸c phÉu diÖn ®Êt chÝnh trong nguyªn ®Êt ®ai (Vò Cao Th¸i, 1997; §μo huyÖn vμ ph©n tÝch c¸c chØ tiªu theo ph−¬ng Ch©u Thu, 1997 vμ TrÇn An Phong, 2005). ph¸p hiÖn hμnh cña FAO/ISRIC (1987, 1995) V× vËy, ®Ó tõng b−íc c¶i thiÖn ®êi sèng vμ cña ViÖn Thæ nh−ìng N«ng hãa (1998). cña ®ång bμo vïng s©u vïng xa, viÖc tiÕn hμnh kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng c©y trång vμ ®¸nh 2.5. Ph−¬ng ph¸p ph©n lo¹i ®Êt gi¸ thÝch nghi ®Êt ®ai ®èi víi ®Þa bμn C− Pui, øng dông hÖ ph©n lo¹i ®Êt cña FAO- tõ ®ã qui ho¹ch, bè trÝ l¹i hÖ thèng c©y trång UNESCO-WRB ®Ó x©y dùng b¶ng ph©n lo¹i hîp lý, hiÖu qu¶ h¬n lμ viÖc lμm cÇn thiÕt. vμ hÖ thèng chó dÉn b¶n ®å ®Êt cho vïng. 2.6. X©y dùng b¶n ®å 2. PH¦¥NGPH¸P NGHI£N CøU - B¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt: Thõa 2.1. Thu thËp tμi liÖu kÕ b¶n ®å hiÖn tr¹ng ®· cã ë ®Þa ph−¬ng, Tμi nguyªn khÝ hËu n«ng nghiÖp, ®Þa kh¶o s¸t bæ sung vμ chØnh söa. chÊt, thñy v¨n, ®Þa h×nh, thùc vËt, hiÖn - B¶n ®å ®¬n vÞ ®Êt ®ai: X©y dùng vμ tr¹ng sö dông ®Êt, hÖ thèng thñy lîi, c¸c chång xÕp c¸c b¶n ®å ®¬n tÝnh, x©y dùng ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi, h¹ tÇng c¬ së... ®−îc b¶n ®å ®¬n vÞ ®Êt ®ai (LUM) lÇn thø bao gåm sè liÖu, ¶nh vμ b¶n ®å. nhÊt. KiÓm tra thùc ®Þa lÇn thø hai, cïng víi ®ît ®iÒu tra pháng vÊn n«ng d©n trªn tÊt c¶ 2.2. §iÒu tra, kh¶o s¸t thùc ®Þa c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai ®¹i diÖn, nh»m chØnh lý - VÒ thæ nh−ìng n«ng hãa: §μo, m« t¶ b¶n ®å LUM cho s¸t thùc tÕ. X©y dùng b¶n phÉu diÖn vμ lÊy mÉu ®Êt ®Ó ph©n tÝch theo ®å LUM chÝnh thøc. Quy ph¹m ®iÒu tra lËp b¶n ®å ®Êt tû lÖ lín C¸c b¶n ®å ®¬n tÝnh gåm: B¶n ®å ®Êt; cña Bé N«ng nghiÖp (Tiªu chuÈn Ngμnh 10 b¶n ®å ®é dèc; b¶n ®å ®é dμy tÇng ®Êt mÆt; TCN 68-84). LÊy mÉu ®Êt n«ng hãa (tÇng b¶n ®å thμnh phÇn c¬ giíi vμ b¶n ®å kh¶ mÆt) ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ®é ph× nhiªu ®Êt n¨ng t−íi tiªu. ®Ó x©y dùng b¶n ®å ®é ph× nhiªu tÇng mÆt. - B¶n ®å møc ®é thÝch nghi ®Êt ®ai: Mçi phÉu diÖn chÝnh lÊy 3 mÉu n«ng hãa. Trªn c¬ së c¸c lo¹i b¶n ®å trªn, øng dông kü - VÒ sö dông ®Êt: Th«ng qua ®iÒu tra thuËt GIS,... ®Ó chång xÕp, lùa chän c¸c møc pháng vÊn n«ng d©n trªn c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai ®é thÝch nghi ®Êt ®ai, c¸c yÕu tè h¹n chÕ vμ vμ c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt kh¸c nhau theo nhu cÇu cña c©y trång (Crop Requirements) mÉu c©u hái pháng vÊn ®−îc chuÈn bÞ s½n v.v... theo c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt víi c¸c tr−íc khi ®iÒu tra. C¸c th«ng tin thu thËp: møc ®é: rÊt thÝch nghi, thÝch nghi võa, Ýt t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi, t×nh h×nh s¶n thÝch nghi vμ kh«ng thÝch nghi. 704
  3. Đặng Bá Đàn, Trình Công Tư, Trần Đức Viên 3. KÕT QU¶ Vμ TH¶O LUËN (OM -Ogranic Matter): gåm 3 cÊp; thμnh phÇn c¬ giíi (Te - Texture): cã 2 cÊp lμ sÐt 3.1. C¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai nhÑ vμ sÐt n¨ng; kh¶ n¨ng t−íi (Wa - Water): B¶n ®å ®¬n vÞ ®Êt ®ai cña vïng C− Pui lμ thuËn lîi n−íc t−íi vμ kh«ng ®¸p øng; kh¶ tæ hîp c¸c b¶n ®å ®¬n tÝnh, yÕu tè ®Êt ®ai n¨ng tiªu n−íc (Dr- Drainage): thuËn vμ ®−îc lùa chän bao gåm: lo¹i ®Êt (So-Soil) cã 5 kh«ng thuËn, kh«ng thuËn ë vô 2 (®«ng - lo¹i: x¸m b¹c mμu, x¸m feralit, x¸m gley, xu©n). KÕt qu¶ chång ghÐp 7 líp b¶n ®å ®¬n x¸m ®äng n−íc vμ phï sa cã tÇng ®èm gØ; ®é tÝnh ®· x¸c ®Þnh ®−îc 31 ®¬n vÞ ®Êt ®ai. Mçi dèc (Sl-Slope) gåm 5 cÊp ®é: 00 - 30 b»ng ®¬n vÞ ®Êt ®ai chøa ®ùng ®Çy ®ñ c¸c th«ng ph¼ng, 30 - 80 l−în sãng, 80 - 150 h¬i dèc, 150 - tin thÓ hiÖn trong c¸c b¶n ®å ®¬n tÝnh vμ 200 dèc vμ rÊt dèc >200; tÇng dμy (De- Deepth) ph©n biÖt víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c bëi sù sai kh¸c gåm 5 møc, biÕn ®éng tõ 25 - 100 cm; h÷u c¬ cña Ýt nhÊt mét yÕu tè (B¶ng 1). B¶ng 1. Tæng hîp c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai vïng C− Pui Đơn vị Số Yếu tố Diện tích % đất đai Khoảnh So Sl De OM Te Wa Dr (ha) 1 1 ACg I 100 cm I HC thuận k.thuận 41,28 0,24 3 1 ACst I 75-100 cm I HC thuận k.thuận 20,57 0,12 4 2 ACf II 100 cm II LiC k.thuận thuận 545,42 3,13 8 1 ACh II >100 cm III LiC k.thuận thuận 50,46 0,29 9 1 ACf II 25-50 cm III LiC k.thuận thuận 110,94 0,64 10 1 ACf II 50-75 cm II LiC k.thuận thuận 132,19 0,76 11 2 ACf II 75-100 cm I LiC k.thuận k.thuận 139,42 0,80 12 1 ACf II 75-100 cm I LiC k.thuận thuận 130,18 0,75 13 1 FLb II 75-100 cm II LiC k.thuận thuận 161,01 0,92 14 2 ACf II 75-100 cm III LiC k.thuận thuận 71,88 0,41 15 1 ACf III >100 cm I LiC k.thuận thuận 63,11 0,36 16 5 ACf III >100 cm II LiC k.thuận thuận 5.078,13 29,14 17 1 ACf III >100 cm III LiC k.thuận thuận 297,10 1,70 18 1 ACf III 25-50 cm I LiC k.thuận thuận 29,93 0,17 19 1 ACf III 25-50 cm II LiC k.thuận thuận 63,58 0,36 20 1 ACf III 50-75 cm I LiC k.thuận thuận 148,88 0,85 21 1 ACf III 50-75 cm II LiC k.thuận thuận 19,60 0,11 22 3 ACf III 75-100 cm II LiC k.thuận thuận 326,81 1,88 23 1 ACf III 75-100 cm III LiC k.thuận thuận 4.281,88 24,57 24 2 ACf IV 100 cm II LiC k.thuận thuận 524,30 3,01 26 2 ACf IV 25-50 cm III LiC k.thuận thuận 946,60 5,43 27 2 ACf IV 50-75 cm II LiC k.thuận thuận 576,80 3,31 28 2 ACf IV 75-100 cm II LiC k.thuận thuận 2.539,73 14,57 29 1 ACf IV 75-100 cm III LiC k.thuận thuận 36,02 0,21 30 1 ACf V 100 cm III LiC k.thuận thuận 181,39 1,04 Chú thích: So - Soil - loại đất; Sl - Slope - độ dốc; De - Deepth - tầng dày; OM - Ogranic Matter - hữu cơ; Te - Texture - thành phần cơ giới; Wa - Water - khả năng tưới; Dr - Drainage - khả năng tiêu nước 705
  4. Bố trí cây trồng vùng Cư Pui huyện Krông Bông tỉnh Đăk Lăk trên cơ sở đánh giá thích nghi đất đai §Æc ®iÓm vμ tÝnh chÊt cña tõng ®¬n vÞ - Tæ hîp ®Êt phï sa cã tÇng loang lç: gåm ®Êt ®ai trong vïng cã thÓ ®−îc m« t¶ theo mét kho¶nh ®Êt thuéc ®¬n vÞ ®Êt ®ai sè 13 víi c¸c ®¬n vÞ phô thæ nh−ìng nh− sau: 161,01 ha chiÕm 0,92% diÖn tÝch tù nhiªn. - Tæ hîp ®Êt x¸m b¹c mμu: ChØ cã 1 ®¬n §Êt cã ®é dèc cÊp II, tÇng dμy 75 - 100 cm, vÞ ®Êt ®ai, gåm mét kho¶nh duy nhÊt, ®−îc hμm l−îng h÷u c¬ trung b×nh, thμnh phÇn c¬ thÓ hiÖn b»ng ®¬n vÞ ®Êt ®ai sè 8, víi diÖn giíi sÐt nhÑ, ®iÒu kiÖn t−íi kh«ng thuËn lîi. tÝch 50,46 ha, chiÕm 0,29% diÖn tÝch tù HiÖn t¹i tæ hîp nμy vÉn lμ rõng, ch−a ®−îc nhiªn. §©y lμ tæ hîp ®Êt cã ®é dèc cÊp 2, khai hoang. tÇng dμy >100 cm, hμm lù¬ng h÷u c¬ thÊp, - Tæ hîp ®Êt x¸m ®äng n−íc: Gåm mét thμnh phÇn c¬ giíi sÐt nhÑ, kh¶ n¨ng t−íi kho¶nh ®Êt duy nhÊt, t−¬ng øng víi ®¬n vÞ kh«ng thuËn nh−ng kh¶ n¨ng tiªu n−íc ®Êt ®ai sè 3, víi diÖn tÝch 20,57 ha, chiÕm thuËn lîi. §èi víi tæ hîp ®Êt nμy, muèn sö 0,12%. Tæ hîp nμy cã ®é dèc thÊp, tÇng ®Êt dông vμo môc ®Ých trång trät ph¶i chó träng mÆt dμy 75 - 100 cm, giμu h÷u c¬, thμnh ®Õn viÖc c¶i t¹o ®é ph×, ®Æc biÖt lμ viÖc bæ phÇn c¬ giíi sÐt nÆng, kh¶ n¨ng t−íi thuËn sung h÷u c¬ cho ®Êt. HiÖn t¹i tæ hîp nμy vÉn lîi nh−ng bÞ óng trong vô 2 nªn hiÖn t¹i chØ cßn lμ ®Êt rõng. ®−îc sö dông ®Ó trång c©y ng¾n ngμy trong - Tæ hîp ®Êt x¸m feralit: §©y lμ tæ hîp vô 1, sau ®ã trång lóa vô 2 nh−ng rÊt bÊp ®Êt cã diÖn tÝch lín nhÊt vïng gåm 26 ®¬n vÞ bªnh v× ngËp lôt. ®Êt ®ai, ph©n thμnh 44 kho¶nh, víi 17.122,00 ha, chiÕm 98,25% ph©n bè hÇu 3.2. C¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt kh¾p c¸c c¸nh ®ång trong x·. Tæ hîp nμy cã Theo c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t, trong tæng sè c¸c cÊp ®é dèc, tÇng dμy, hμm l−îng h÷u c¬, 17.426,84 ha ®Êt tù nhiªn, ®Êt s¶n xuÊt n«ng thμnh phÇn c¬ giíi, kh¶ n¨ng t−íi tiªu rÊt nghiÖp chØ chiÕm 1.278,56 ha t−¬ng øng kh¸c nhau gi÷a c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai. §Ó n©ng 7,34%. DiÖn tÝch cßn l¹i bao gåm 264,23 ha cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt cña tæ hîp, cÇn cã míi khai hoang, chiÕm 1,52%; 5.884,05 ha nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý nh−: c¶i t¹o hÖ ®Êt rõng vμ ®Êt kh¸c, chiÕm 91,15%. thèng thñy lîi cho nh÷ng vïng kh«ng chñ Trong sè 1.278,56 ha ®Êt s¶n xuÊt n«ng ®éng n−íc t−íi, t¨ng c−êng c«ng t¸c tiªu óng nghiÖp t¹i vïng, diÖn tÝch lín nhÊt lμ ®Êt cho nh÷ng vïng bÞ ngËp lôt trong mïa m−a, trång c©y hμng n¨m nhê n−íc trêi víi thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p c¶i t¹o ®Êt chèng xãi 956,68 ha chiÕm 5,49% diÖn tÝch tù nhiªn mßn ë nh÷ng vïng ®Êt dèc, ®Çu t− ph©n bãn ®−îc trång c¸c lo¹i c©y ng«, ®Ëu ®ç, s¾n, lóa kho¸ng vμ h÷u c¬ hîp lý cho nh÷ng vïng cã n−¬ng, gièng ®Þa ph−¬ng...; tiÕp ®ã lμ ®Êt ®é ph× nhiªu thÊp. trång c©y l©u n¨m víi 228,33 ha, chiÕm - Tæ hîp ®Êt x¸m gley: Tæ hîp nμy cã 2 1,31% diÖn tÝch tù nhiªn, hiÖn ®−îc trång ®¬n vÞ ®Êt ®ai lμ ®¬n vÞ ®Êt ®ai sè 1 vμ 2, ®iÒu, cμ phª, c©y ¨n qu¶...; ®Êt trång lóa víi chia thμnh 3 kho¶nh, víi diÖn tÝch 72,80 ha, 72,80 ha, chiÕm 0,42% diÖn tÝch tù nhiªn vμ chiÕm 0,42 % diÖn tÝch tù nhiªn. Tæ hîp nμy ®Êt lóa mμu víi 20,57 ha, chiÕm 0,12% diÖn cã ®é dèc thÊp, tÇng dμy biÕn ®éng tõ 100 cm, giμu h÷u c¬, thμnh phÇn c¬ giíi sÐt nÆng, kh¶ n¨ng t−íi rÊt chñ ®éng, 3.3. C¸c kiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai nh−ng tiªu n−íc khã kh¨n, thÝch hîp trång 3.3.1. X¸c ®Þnh vμ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ lóa n−íc 2 vô. Tuy nhiªn, h¹n chÕ cña tæ hîp c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt ®Êt ®ai nμy lμ th−êng bÞ ngËp vμo mïa m−a nªn chó ý bè trÝ viÖc gieo trång muén trong Th«ng qua kÕt qu¶ ®iÒu tra, pháng vÊn c¸c vô 2 ®Ó tr¸nh thÊt thu do thiªn tai. n«ng hé, kÕt hîp víi ®iÒu tra ngoμi thùc ®Þa 706
  5. Đặng Bá Đàn, Trình Công Tư, Trần Đức Viên B¶ng 2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c LUT Đầu tư Thu nhập Lãi HSĐV LUT Tr. đ./ha Mức Tr. đ./ha Mức Tr. đ./ha Mức Lần Mức Cà phê 13,67 VH 22,06 VH 8,39 VH 0,61 L Điều 3,62 M 12,05 VH 8,43 VH 2,33 VH Ngô 2 vụ 5,12 H 14,98 VH 9,86 VH 1,93 H Ngô 1 vụ 2,70 L 7,08 VH 4,38 H 1,62 H Đậu 2 vụ 5,22 M 14,56 VH 9,34 VH 1,79 H Ngô, đậu 5,46 H 15,19 VH 9,73 VH 1,78 H Lúa nước 2 vụ 5,97 H 19,76 VH 13,79 VH 2,31 VH Lúa nương 2,99 L 4,02 L 1,03 VL 0,34 VL Sắn 2,80 M 7,49 H 4,69 H 1,68 H Chú thích: VH- Rất cao,H- Cao, M- Trung bình, L- Thấp, VL- Rất thấp, HSĐV- Hiệu suất đồng vốn vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt vμ sö dông ®Êt n«ng ®ång/ha), hiÖu suÊt ®ång vèn ®¹t ®−îc ë nghiÖp cña ®Þa ph−¬ng, chóng t«i nhËn thÊy møc cao (1,79). LUT ng«, ®Ëu cã møc l·i c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt cña vïng kh¸ ®¹t 9,73 triÖu ®ång/ha/n¨m, hiÖu suÊt ®ång phong phó vμ ®a d¹ng. KÕt qu¶ ®· x¸c ®Þnh vèn ®¹t (1,78), xÕp ë møc cao. LUT ng« 1 ®−îc 9 lo¹i h×nh sö dông ®Êt chÝnh (LUT - vô cho l·i thuÇn ë møc cao (4,38 triÖu land use types) nh− cμ phª, ®iÒu, lóa n−íc, ®ång/ha/n¨m), hiÖu suÊt ®ång vèn lμ 1,62, lóa n−¬ng, ng«, ®Ëu ®ç vμ s¾n. Ngoμi nh÷ng ®−îc ph©n cÊp ë møc cao. LUT lóa n−íc cã lo¹i h×nh sö dông ®Êt trªn, cßn cã c¸c lo¹i thu nhËp ®¹t ë møc rÊt cao víi 19,76 triÖu h×nh sö dông ®Êt kh¸c nh− ®Êt trång c©y ¨n ®ång/ha, l·i ®¹t ®−îc ë møc cao nhÊt víi qu¶, ®Êt trång rau mμu, ®Êt mμu… nh−ng 13,79 triÖu ®ång/ha, hiÖu suÊt ®ång vèn rÊt diÖn tÝch nhá vμ ph©n t¸n, manh món. cao, ®Çu t− 1 ®ång cã thÓ thu l¹i ®−îc 2,31 HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c LUT (B¶ng 2) ®ång. LUT s¾n cã thu nhËp ®¹t ®−îc ë møc cho thÊy, LUT cμ phª mang l¹i thu nhËp cao (7,49 triÖu ®ång/ha), l·i còng ë møc cao cao nhÊt so víi c¸c lo¹i c©y trång ë C− Pui (4,69 triÖu ®ång/ha), hiÖu suÊt ®ång vèn ®¹t 22,06 triÖu ®ång/ha, nh−ng hiÖu suÊt ®¹t (1,68), chi phÝ ®Çu vμo ë møc trung ®ång vèn l¹i ë møc thÊp (0,61) v× møc ®Çu b×nh 2,8 triÖu ®ång/ha. LUT lóa n−¬ng lμ t− cho c©y cμ phª lμ rÊt cao, nhÊt lμ ph©n LUT mang l¹i l·i thuÇn thÊp nhÊt, trung bãn (13,67 triÖu ®ång/ha). LUT ®iÒu cã b×nh chØ ®¹t (1,03 triÖu ®ång/ha/n¨m), hiÖu møc l·i thuÇn 8,43 triÖu ®ång/ha/n¨m, suÊt ®ång vèn lμ (0,34), ®−îc ph©n cÊp lμ hiÖu suÊt ®ång vèn lμ (2,33), ®−îc ph©n cÊp rÊt thÊp. ë møc rÊt cao. LUT ng« 2 vô còng mang l¹i 3.3.2. C¸c kiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai l·i thuÇn ë møc cao, trung b×nh lμ 9,86 triÖu ®ång/ha/n¨m, hiÖu suÊt ®ång vèn §èi chiÕu gi÷a yªu cÇu sö dông ®Êt cña (1,93) vμ ®−îc xÕp h¹ng ë møc cao. LUT ®Ëu c¸c LUT víi ®Æc tÝnh cña c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai 2 vô cho møc thu nhËp ë møc rÊt cao (14,56 t¹i ®Þa ph−¬ng, chóng t«i tæng hîp thμnh 12 triÖu ®ång/ha), l·i ë møc cao (8,34 triÖu kiÓu thÝch nghi ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 3. 707
  6. Bố trí cây trồng vùng Cư Pui huyện Krông Bông tỉnh Đăk Lăk trên cơ sở đánh giá thích nghi đất đai B¶ng 3. Tæng hîp c¸c kiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai vïng C− Pui Kiểu CLN Lúa nước Ngô, đậu Lúa nương Sắn Diện tích TN TN HC TN HC TN HC TN HC TN HC Ha % 1 N1 De N1 Wa N1 De N1 De N1 De 320,57 1,84 2 N1 Sl N1 Wa N1 Sl N1 Sl N1 Sl 3.858,24 22,14 3 N1 Dr/2 N1 Wa S2 S2 S2 139,42 0,80 4 N1 De N1 Wa S3 S3 S3 204,45 1,17 5 N2 Sl, De N1 Wa N1 Sl N1 Sl N1 Sl 946,60 5,43 6 N2 Sl, De N1 Wa N2 De, Sl N2 De, Sl N2 De, Sl 553,58 3,18 7 N2 So S1 N2 So N2 So N2 So 61,85 0,36 8 N2 So S3 N2 So N2 So N2 So 31,52 0,18 9 S2 N1 Wa S2 S2 S2 679,56 3,90 10 S3 N1 Wa S2 S2 S2 293,2 1,68 11 S3 N1 Wa S3 S3 S2 122,34 0,70 12 S3 N1 Wa S3 S3 S3 10.215,51 58,62 CLN: Cây lâu năm; TN: Thích nghi; HC: Hạn chế. - KiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 1, cã 2 ®¬n vÞ ph¶i cã hÖ thèng thñy lîi ®¶m b¶o cung cÊp ®Êt ®ai lμ sè 4 vμ sè 5, víi 320,57 ha, chiÕm ®ñ n−íc t−íi trong mïa kh« vμ kÓ c¶ tr−êng 1,84% diÖn tÝch tù nhiªn, cã c¸c møc ®é thÝch hîp kh« h¹n côc bé x¶y ra trong mïa m−a. nghi sau: kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi c©y §èi víi c©y ng¾n ngμy, cÇn chó ý ®Õn viÖc l©u n¨m (CLN), ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n do ngËp lôt x¶y ra ë ®Çu vô 2, do vËy cã thÓ bè h¹n chÕ vÒ tÇng dμy; Kh«ng thÝch nghi t¹m trÝ viÖc gieo trång vô nμy muén h¬n so víi thêi víi lóa n−íc do h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng c¸c vïng phô cËn, hoÆc cã thÓ chuÈn bÞ s½n t−íi. c©y con trong bÇu ®Ó trång sau khi n−íc rót. - KiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 2, gåm 5 ®¬n - KiÓu thÝch nghi sè 4, gåm 3 ®¬n vÞ ®Êt vÞ ®Êt ®ai: sè 25, 27, 28, 29 vμ 31, víi ®ai: sè 9, 18 vμ 19, víi 204,45 ha, chiÕm 3.828,24 ha, chiÕm 22,14% diÖn tÝch tù 1,17% diÖn tÝch tù nhiªn. Víi kiÓu thÝch nghi nhiªn, kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi CLN, sè 4, kh«ng nªn bè trÝ c©y trång l©u n¨m, c©y ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n do h¹n chÕ vÒ ®é lóa n−íc, v× h¹n chÕ bëi tÇng dμy vμ kh«ng dèc; Kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi lóa n−íc ®¶m b¶o n−íc t−íi. Cã thÓ trång c¸c lo¹i c©y do h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng t−íi. ng¾n ngμy nh− ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n, - KiÓu thÝch nghi sè 3, t−¬ng øng víi ®¬n nh−ng sù thÝch hîp kh«ng cao l¾m, do h¹n vÞ ®Êt ®ai sè 11, cã diÖn tÝch 139,42%, chiÕm chÕ vÒ ®é dμy tÇng ®Êt mÆt. Muèn canh t¸c 0,8%, kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi c©y l©u ®¹t hiÖu qu¶ tèt ph¶i t¨ng c−êng ®Çu t− n¨m do bÞ ngËp óng trong vô 2; Kh«ng thÝch ph©n bãn, ®Æc biÖt lμ ph©n h÷u c¬, bè trÝ c¸c nghi t¹m thêi víi c©y lóa n−íc do khã kh¨n lo¹i c©y trång chÞu h¹n tèt. vÒ n−íc t−íi; ThÝch nghi ë møc S2 víi c¸c lo¹i - KiÓu thÝch nghi sè 5, gåm duy nhÊt ®¬n h×nh sö dông ®Êt ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n. vÞ ®Êt ®ai sè 26, cã diÖn tÝch 946,6 ha chiÕm §èi víi kiÓu thÝch nghi nμy hiÖn t¹i kh«ng 5,43%. KiÓu thÝch nghi nμy kh«ng thÝch nghi nªn trång c©y l©u n¨m do ngËp óng th−êng vÜnh viÔn víi CLN do h¹n chÕ vÒ tÇng dμy vμ x¶y ra trong mïa m−a. Muèn trång lóa n−íc ®é dèc; Kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi lóa 708
  7. Đặng Bá Đàn, Trình Công Tư, Trần Đức Viên n−íc do h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng t−íi; Kh«ng - KiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 11, t−¬ng thÝch nghi t¹m thêi víi ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, øng víi c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai: sè 8 vμ 14, cã diÖn s¾n do h¹n chÕ vÒ ®é dèc. tÝch 122,34 ha, chiÕm 0,70% diÖn tÝch tù - KiÓu thÝch nghi sè 6, kiÓu thÝch nghi nhiªn, thÝch nghi ë møc S3 víi CLN, víi ng«, nμy ®Æc tr−ng cho c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai sè 28 vμ ®Ëu, lóa n−¬ng; S2 víi s¾n; Kh«ng thÝch nghi 30, víi diÖn tÝch 553,58 ha, chiÕm 3,18%, t¹m thêi víi lóa n−íc do h¹n chÕ vÒ kh¶ kh«ng thÝch nghi vÜnh viÔn víi CLN, ng«, n¨ng t−íi. ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n do h¹n chÕ vÒ tÇng dμy - KiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 12, ®©y lμ vμ ®é dèc; Kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi lóa kiÓu thÝch nghi cã diÖn tÝch lín nhÊt vïng, n−íc do h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng t−íi. víi 10.215,51 ha, chiÕm 58,62 % diÖn tÝch tù - KiÓu thÝch nghi sè 7, gåm 2 ®¬n vÞ ®Êt nhiªn, gåm c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai sè: 15, 16, 17, ®ai lμ sè 2 vμ 3, víi diÖn tÝch 61,85 ha, chiÕm 20, 21, 22 vμ 23, thÝch nghi ë møc S3 víi 0,36%. KiÓu thÝch nghi nμy kh«ng thÝch nghi CLN, ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n; Kh«ng thÝch vÜnh viÔn víi CLN, ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n nghi t¹m thêi víi lóa n−íc do h¹n chÕ kh¶ do h¹n chÕ vÒ lo¹i ®Êt. ThÝch nghi ë møc S1 n¨ng t−íi. víi lo¹i h×nh sö dông ®Êt lóa n−íc, nhê cã ®iÒu kiÖn t−íi thuËn lîi, ®Êt b»ng ph¼ng, 4. KÕT LUËN Vμ §Ò NGHÞ tÇng dÇy kh¸, cã ®é ph× nhiªu cao. Kh«ng nªn bè trÝ c¸c c©y trång c¹n nh− CLN, ng«, - Vïng kh¶o s¸t cã quü ®Êt tù nhiªn kh¸ ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n trªn ch©n ®Êt nμy v× lín, víi 17.426,84 ha, trong ®ã chñ yÕu lμ ®Êt t×nh tr¹ng ngËp n−íc x¶y ra quanh n¨m, x¸m feralit, chiÕm 98,25%. KÕt qu¶ nghiªn møc ®é gley cao. cøu cho thÊy toμn vïng cã 31 ®¬n vÞ ®Êt ®ai, - KiÓu thÝch nghi sè 8, chØ cã ®¬n vÞ ®Êt 12 kiÓu thÝch nghi kh¸c nhau víi 9 lo¹i h×nh ®ai sè 1, víi diÖn tÝch 31,52 ha chiÕm 0,18%. sö dông ®Êt bao gåm cμ phª, ®iÒu, lóa n−íc, KiÓu thÝch nghi nμy kh«ng thÝch nghi vÜnh lóa n−¬ng, ng«, ®Ëu ®ç vμ s¾n. Trong ®ã c©y viÔn víi CLN, ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n do hμng n¨m gi÷ mét vai trß quan träng. ®Êt th−êng bÞ ®äng n−íc, møc ®é gley cao. - YÕu tè h¹n chÕ t¹i vïng C− Pui lμ ®Êt ThÝch nghi ë møc S3 víi lo¹i h×nh sö dông ®ai cã sù ph©n dÞ kh¸ m¹nh vÒ chñng lo¹i, ®Êt lóa n−íc. Cã thÓ sö dông nh÷ng ch©n ®Êt ®Þa h×nh, tÇng dμy, ®é ph× nhiªu vμ kh¶ n¨ng nμy ®Ó trång lóa n−íc song ph¶i chó ý bãn t−íi tiªu...Do vËy, trong viÖc bè trÝ vμ th©m ph©n h÷u c¬, lμm thôc ®Êt, c¶i thiÖn h¹n chÕ canh c©y trång vËt nu«i, kh«ng thÓ sö dông vÒ ®é dÇy tÇng ®Êt canh t¸c. mét qui tr×nh chung cho c¶ vïng mμ cÇn - KiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 9, gåm 4 ®¬n ph¶i c¨n cø vμo tÝnh ®Æc thï cña tõng ®¬n vÞ vÞ ®Êt ®ai: sè 6, 7 vμ 12, víi 679,56 ha, chiÕm ®Êt ®ai riªng biÖt. 3,90% diÖn tÝch tù nhiªn, thÝch nghi ë møc Cô thÓ c¸c ph−¬ng ¸n nh− sau: S2 víi CLN, ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n; Kh«ng - C¸c kiÓu thÝch nghi sè 1, 2, 5 vμ 6, thÝch nghi t¹m thêi víi lóa n−íc do h¹n chÕ kh«ng thÝch nghi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh sö vÒ kh¶ n¨ng t−íi. dông ®Êt hiÖn cã ë ®Þa ph−¬ng, nªn tr−íc - KiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 10, gåm 2 m¾t kh«ng bè trÝ c¸c lo¹i c©y trång n«ng, ®¬n vÞ ®Êt ®ai: sè 10 vμ 13, víi 293,20 ha, c«ng nghiÖp, mμ cã thÓ khoanh nu«i diÖn chiÕm 1,68% diÖn tÝch tù nhiªn, thÝch nghi ë tÝch rõng hiÖn cã, hoÆc trång bæ sung c¸c lo¹i møc S3 víi CLN; S2 víi ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, c©y rõng thÝch hîp. s¾n; Kh«ng thÝch nghi t¹m thêi víi lóa n−íc - §èi víi kiÓu thÝch nghi sè 3 kh«ng nªn do h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng t−íi. trång c©y l©u n¨m, nÕu trång lóa n−íc ph¶i 709
  8. Bố trí cây trồng vùng Cư Pui huyện Krông Bông tỉnh Đăk Lăk trên cơ sở đánh giá thích nghi đất đai cã hÖ thèng thñy lîi thÝch hîp. §èi víi c©y TμI LIÖU THAM KH¶O ng¾n ngμy, ngoμi vô hÌ thu cã thÓ bè trÝ viÖc §Æng B¸ §μn, Ph¹m V¨n HiÕu vμ Lª V¨n gieo trång vô thu ®«ng muén h¬n so víi c¸c Phi (2008). Nghiªn cøu ph¸t triÓn mét sè vïng xung quanh. c©y trång ng¾n ngμy cã triÓn väng (Lóa - Víi kiÓu thÝch nghi sè 4, kh«ng nªn bè n−íc, l¹c, ®Ëu t−¬ng) trªn vïng ®Êt x¸m trÝ c©y trång l©u n¨m, cã thÓ trång c¸c lo¹i huyÖn Kr«ng B«ng, tØnh §¨k L¨k. B¸o c¸o c©y hμng n¨m vô hÌ thu nh− ng« lai, ®Ëu s¬ kÕt ®Ò tμi. Së Khoa häc vμ C«ng nghÖ t−¬ng, lóa n−¬ng, s¾n, kÕt hîp t¨ng c−êng tØnh §¨k L¨k. ®Çu t− ph©n bãn, ®Æc biÖt lμ ph©n h÷u c¬, bè TrÇn An Phong vμ NguyÔn V¨n L¹ng (2005). trÝ c¸c lo¹i c©y trång ng¾n ngμy, chÞu h¹n §¸nh gi¸ ®Êt phôc vô cho quy häach sö tèt. dông ®Êt vμ chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång - KiÓu thÝch nghi sè 7, rÊt thÝch hîp víi N«ng nghiÖp huyÖn C− Jót, tØnh §¨k N«ng. T¹p chÝ Khoa häc ®Êt, Sè 23 tr. 79 - viÖc ph¸t triÓn c©y lóa n−íc, bè trÝ c¶ vô hÌ 87. thu vμ ®«ng xu©n. Kh«ng nªn bè trÝ CLN, c¸c Vò Cao Th¸i, Ph¹m Quang Kh¸nh, NguyÔn c©y trång c¹n nh− ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n. V¨n Khiªm (1997). §iÒu tra, ®¸nh gi¸ tμi - Kh«ng bè trÝ trång c©y CLN, ng«, ®Ëu, nguyªn ®Êt ®ai theo ph−¬ng ph¸p lóa n−¬ng, s¾n ë kiÓu thÝch nghi sè 8, cã thÓ FAO/UNESCO vμ quy ho¹ch sö dông ®Êt sö dông nh÷ng ch©n ®Êt nμy ®Ó trång lóa trªn ®Þa bμn tØnh §ång Nai. NXB. N«ng n−íc vô hÌ thu. nghiÖp. - Víi c¸c kiÓu thÝch nghi ®Êt ®ai sè 9, 10, §μo Ch©u Thu, NguyÔn Khang (1997). Bμi 11 vμ 12, t¹m thêi kh«ng bè trÝ c©y lóa n−íc, gi¶ng ®¸nh gi¸ ®Êt, §¹i häc N«ng nghiÖp I cã thÓ trång CLN hoÆc c©y ng¾n ngμy nh− Hμ Néi. ng«, ®Ëu, lóa n−¬ng, s¾n... ®ång thêi ph¶i Tr×nh C«ng T−, NguyÔn ThÞ Thóy vμ §Æng t¨ng c−êng chèng xãi mßn b¶o vÖ ®Êt th«ng B¸ §μn (2007). ChuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i t¹i vïng C− Pui, huyÖn qua c¸c biÖn ph¸p canh t¸c theo ®−êng ®ång Kr«ng B«ng, tØnh §¨k L¨k, B¸o c¸o khoa møc hay trång c¸c b¨ng ph©n xanh ch¾n häc. Së Khoa häc & C«ng nghÖ tØnh §¨k ngang dèc, trång xen, trång dμy hîp lý... L¨k. - §Ò nghÞ thö nghiÖm mét sè m« h×nh Thèng kª huyÖn Kr«ng B«ng n¨m 2008. trång trät t¹i vïng nh»m kiÓm chøng kÕt UBND huyÖn Kr«ng B«ng (2008). B¸o c¸o qu¶ nghiªn cøu, ®ång thêi ®Ò xuÊt c¬ cÊu c©y t×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp huyÖn trång t¹i ®Þa ph−¬ng. Kr«ng B«ng. 710
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
837 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2