Báo cáo khoa học: Làng nghề ở Hà Tây: Thực trạng và giải pháp

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 28
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Có thể nói H+ Tây l+ một trong số ít tỉnh, th+nh phố của cả n-ớc có rất nhiều l+ng nghề. Từ x-a, H+ Tây đ9 đ-ợc xem l+ "vùng đất trăm nghề". Hiện nay, H+ Tây có 120 l+ng nghề đạt tiêu chuẩn theo quy định của tỉnh*. Sản phẩm m+ các l+ng nghề ở H+ Tây sản xuất ra rất đa dạng, phong phú, từ những sản phẩm thủ công đơn giản không thể thiếu đ-ợc trong sản xuất v+ đời sống h+ng ng+y nh- c+y, bừa, nong, nia… đến những sản phẩm phức tạp, cao cấp nh- lụa tơ tằm, gỗ chạm khắc, khảm trai, h+ng thêu ren…...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Làng nghề ở Hà Tây: Thực trạng và giải pháp

Báo cáo khoa học: Làng nghề ở Hà Tây: Thực trạng và giải pháp
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 1, sè 4/2003 Lµng nghÒ ë Hµ T©y: Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p Handicraft Villages in Hatay Province: Realities and Solutions NguyÔn Ph−îng Lª1 SUMMARY Hatay has been well-known for its handicraft villages. In recent years, especially since the renovation policy promulgulated in 1988, handicraft villages in Hatay have been rapidly rehabilitated and developed with more diversified products and business styles. To a certain extent, handicraft village development has met the increasing demands both inside and outside the country, significantly contributed to the improvement of people's living standard and to the success of hunger eradication and poverty alleviation in the province. However, the development of handicraft villages is also faced with several problems such as the limited market niche, backward production techniques and facilities, lack of capital, and non-integrated management. Feasible solutions, including the overall planning for handicraft village development, better credit accessibility, market promotion and others, are recommended out for sustainable development of handicraft villages in Hatay. Keywords: Handicraft village, Hatay, solution, improvement 1. Më ®Çu T¸c dông to lín cña c¸c l ng nghÒ ë H Cã thÓ nãi H T©y l mét trong sè Ýt tØnh, T©y l ® t¹o thªm viÖc l m v t¨ng thu nhËp th nh phè cña c¶ n−íc cã rÊt nhiÒu l ng nghÒ. cho ng−êi lao ®éng, kh«ng nh÷ng lao ®éng H Tõ x−a, H T©y ® ®−îc xem l "vïng ®Êt T©y m cßn thu hót thªm lao ®éng tõ c¸c ®Þa tr¨m nghÒ". HiÖn nay, H T©y cã 120 l ng ph−¬ng kh¸c tíi. Nhê ®ã, ®êi sèng cña ng−êi nghÒ ®¹t tiªu chuÈn theo quy ®Þnh cña tØnh∗. d©n trong c¸c l ng nghÒ ®−îc c¶i thiÖn râ rÖt. S¶n phÈm m c¸c l ng nghÒ ë H T©y s¶n xuÊt Sù ph¸t triÓn cña l ng nghÒ còng ® gãp phÇn ra rÊt ®a d¹ng, phong phó, tõ nh÷ng s¶n phÈm quan träng thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh thñ c«ng ®¬n gi¶n kh«ng thÓ thiÕu ®−îc trong tÕ n«ng th«n theo h−íng gi¶m nhanh tû träng s¶n xuÊt v ®êi sèng h ng ng y nh− c y, bõa, gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, t¨ng tû träng gi¸ nong, nia… ®Õn nh÷ng s¶n phÈm phøc t¹p, trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp cao cÊp nh− lôa t¬ t»m, gç ch¹m kh¾c, kh¶m v dÞch vô, t¨ng tû träng lao ®éng phi n«ng trai, h ng thªu ren… nghiÖp theo h−íng "ly n«ng bÊt ly h−¬ng" (NguyÔn Sinh Cóc, 2001)1. Bªn c¹nh nh÷ng th nh tùu to lín ® ®¹t ∗ QuyÕt ®Þnh sè 1492/1999/Q§-UB tØnh H T©y ®−îc, c¸c l ng nghÒ ë H T©y còng ®ang ph¶i ng y 23/12/1999: (1) Sè hé hoÆc lao ®éng l m nghÒ c«ng nghiÖp - ®èi mÆt víi h ng lo¹t c¸c khã kh¨n, th¸ch tiÓu thñ c«ng nghiÖp ë l ng ph¶i lín h¬n 50% thøc. ChÝnh v× vËy, nghiªn cøu n y ®−îc thùc tæng sè hé hoÆc sè lao ®éng trong l ng. (2) Gi¸ trÞ s¶n xuÊt v thu nhËp tõ c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp ph¶i lín h¬n 50% tæng gi¸ 1 trÞ s¶n xuÊt v thu nhËp cña l ng trong n¨m. Bé m«n kinh tÕ, Khoa Kinh tÕ & PTNT 327
lµng nghÒ ë hµ t©y: Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p hiÖn víi môc tiªu chñ yÕu l t×m hiÓu thùc §øc, Quèc Oai, Ch−¬ng Mü. tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c l ng nghÒ Trong qu¸ tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ, c¸c ë H T©y, qua ®ã t×m ra nh÷ng yÕu tè h¹n chÕ l ng nghÒ cña tØnh ® ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n. sù ph¸t triÓn cña c¸c l ng nghÒ trong tØnh v C¸c h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt trong c¸c l ng b−íc ®Çu ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc nghÒ còng ph¸t triÓn ®a d¹ng. C¸c lo¹i h×nh ®Èy l ng nghÒ H T©y ph¸t triÓn. doanh nghiÖp nh− c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty C¸c ph−¬ng ph¸p chñ yÕu ®−îc sö dông tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, doanh nghiÖp t− nh©n, trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu l ph−¬ng ph¸p hîp t¸c x tiÓu thñ c«ng nghiÖp, tæ hîp s¶n thèng kª kinh tÕ, ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng xuÊt ®−îc h×nh th nh nh»m t¨ng c−êng n¨ng hîp v so s¸nh. Nguån sè liÖu trong nghiªn lùc s¶n xuÊt v trang thiÕt bÞ m¸y mãc. §Õn cøu chñ yÕu ®−îc thu thËp tõ c¸c b¸o c¸o tæng nay, c¶ tØnh H T©y ® cã h¬n 80 c«ng ty kÕt vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, 35 doanh nghiÖp t− cña TØnh uû, UBND tØnh H T©y, Së C«ng nh©n, 60 hîp t¸c x c«ng nghiÖp x©y dùng, nghiÖp tØnh H T©y, Niªn gi¸m thèng kª tØnh 100 tæ s¶n xuÊt v h¬n 150 ngh×n hé gia ®×nh H T©y (2001). tham gia s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp (KhuÊt H÷u S¬n, 2001). Gi÷a c¸c h×nh 2. KÕt qu¶ nghiªn cøu v th¶o thøc tæ chøc s¶n xuÊt trong c¸c l ng nghÒ ® luËn cã mèi quan hÖ hîp t¸c, liªn kÕt trong s¶n xuÊt 2.1. Sù ph¸t triÓn cña ng nh nghÒ v l ng v tiªu thô s¶n phÈm. nghÒ ë H T©y L ng nghÒ cña H T©y tËp trung nhiÒu v Ng nh nghÒ v l ng nghÒ ë H T©y rÊt ®a ph¸t triÓn m¹nh ë c¸c huyÖn Th−êng TÝn (24 d¹ng, phÇn lín l nh÷ng l ng nghÒ truyÒn l ng), Phó Xuyªn (24 l ng), Thanh Oai (21 thèng ®−îc duy tr× hoÆc kh«i phôc trong thêi l ng), sau ®ã ®Õn c¸c huyÖn kh¸c nh− Ho i kú ®æi míi (chiÕm 62,5%). Mét sè l ng nghÒ B¶ng 1. Sè l−îng v c¬ cÊu l ng nghÒ ë H T©y Ng nh nghÒ Sè l ng (l ng) C¬ cÊu (%) Tæng sè l ng nghÒ 120 100,00 1. DÖt may 27 22,50 DÖt v chÕ biÕn t¬ 10 37,04 May mÆc 2 7,40 Thªu ren 10 37,04 B«ng 3 11,11 GiÇy da 2 7,40 2. §an l−íi 2 1,67 3. ChÕ biÕn n«ng l©m s¶n 17 14,16 L m bón, b¸nh 5 29,41 ChÕ biÕn s¶n phÈm kh¸c 12 70,58 4. Kh¶m trai 6 5,00 5. §iªu kh¾c 5 4,16 6. Méc 10 8,33 7. M©y tre ®an 45 37,50 Trong ®ã: l m mò nãn 12 26,67 8. Kim khÝ 8 6,67 Nguån: Sè liÖu tæng hîp tõ b¸o c¸o cña Së C«ng nghiÖp H T©y, 2001 328
NguyÔn Ph−îng Lª míi ®−îc h×nh th nh v ph¸t triÓn trong thêi vâng thu hót ®−îc Ýt l ng tham gia h¬n. 2.2. Lao ®éng trong c¸c l ng nghÒ ë H T©y gian kho¶ng 40 n¨m trë l¹i ®©y l do c¸c hé trong l ng t×m ®−îc nghÒ phï hîp víi ®iÒu Sè liÖu tõ b¶ng 2 chØ ra r»ng, trong tæng sè kiÖn cña ®Þa ph−¬ng, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¸p 68701 hé ë c¸c l ng nghÒ cña tØnh H T©y th× øng ®−îc yªu cÇu cña thÞ tr−êng (lo¹i l ng ® cã tíi 52111 hé trùc tiÕp tham gia s¶n xuÊt nghÒ n y chiÕm 37,5%). ng nh nghÒ (chiÕm 75,85%). H ng n¨m c¸c Ng nh nghÒ trong c¸c l ng nghÒ ®−îc l ng nghÒ trong tØnh ® t¹o viÖc l m cho h¬n ph©n bè theo vïng ®Þa lý mét c¸ch râ rÖt. NÕu 120 ng n lao ®éng tõ c¸c ng nh nghÒ, chiÕm nh− c¸c l ng nghÒ thªu ren tËp trung chñ yÕu 75,6% sè lao ®éng trong l ng nghÒ. Trong sè ë huyÖn Th−êng TÝn (90%), l ng nghÒ kim khÝ c¸c l ng nghÒ th× l ng nghÒ ®an l−íi cã tû lÖ tËp trung ë huyÖn Thanh Oai (62,5%), th× c¸c hé v lao ®éng tham gia cao nhÊt (trªn 90%), l ng nghÒ kh¶m trai ®−îc tËp trung chñ yÕu ë sau ®ã ®Õn c¸c l ng nghÒ tre ®an (85%), kim huyÖn Phó Xuyªn (gÇn 100%), l ng nghÒ chÕ khÝ v chÕ biÕn n«ng s¶n. C¸c l ng nghÒ cßn biÕn n«ng s¶n tËp trung ë Ho i §øc v Phóc l¹i còng cã tû lÖ hé v lao ®éng tham gia xÊp Thä. §iÒu ®ã chøng tá sù ph¸t triÓn cña nghÒ xØ 70%. 2.3. KÕt qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c l ng nghÒ v l ng nghÒ cã tÝnh chÊt lan truyÒn. Sè liÖu trong b¶ng 1 cho thÊy, c¸c l ng Sè liÖu trong b¶ng 3 cho thÊy, gi¸ trÞ s¶n nghÒ cña H T©y tËp trung v o s¶n xuÊt c¸c xuÊt cña ng nh nghÒ mang l¹i chiÕm kho¶ng s¶n phÈm nh− m©y tre ®an (37,5%), dÖt may 70% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c l ng nghÒ. (22,5%) v chÕ biÕn n«ng - l©m s¶n (15,8%). L ng nghÒ cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt tõ ng nh nghÒ C¸c nghÒ nh− kh¶m trai, ®iªu kh¾c v ®an l−íi chiÕm tû lÖ cao l kim khÝ, dÖt may v chÕ B¶ng 2. Lao ®éng tham gia trong c¸c l ng nghÒ Ng nh nghÒ Tæng sè Hé ng nh Tû lÖ hé Tæng sè Lao ®éng Tû lÖ lao hé (hé) nghÒ (hé) l m nghÒ lao ®éng ng nh ®éng l m (%) (ng−êi) nghÒ nghÒ (%) (ng−êi) 1. DÖt may 18397 13248 72,01 41681 28722 68,91 - DÖt v chÕ biÕn t¬ 10041 6688 66,61 22490 13797 61,35 - May 2239 1426 63,69 4937 3558 72,06 - Thªu 3280 2969 90,52 7560 6457 85,41 - B«ng 1773 1320 74,45 4321 2975 68,85 - GiÇy 1064 845 79,41 2373 1935 81,54 2. §an l−íi 563 513 91,11 1251 1135 90,72 3. ChÕ biÕn n«ng s¶n 13147 10226 77,78 31794 24270 76,34 - Bón b¸nh 1490 1146 76,91 3701 2740 74,03 - S¶n phÈm kh¸c 11657 9080 77,89 28093 21530 76,63 4. Kh¶m trai 2431 1535 63,14 6654 4221 63,43 5. §iªu kh¾c 3020 2001 66,25 9416 6459 68,59 6. Méc 9065 6391 70,50 21120 14990 70,97 7. Tre ®an 16945 14516 85,66 39350 34302 87,17 8. Kim khÝ 5133 3681 71,71 9567 7489 78,27 Tæng sè 68701 52111 75,85 160833 121588 75,60 Nguån: Sè liÖu tæng hîp tõ b¸o c¸o cña Së C«ng nghiÖp H T©y, 2001 329
lµng nghÒ ë hµ t©y: Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p biÕn n«ng s¶n (tõ 72 ®Õn 75%), ®©y l nh÷ng viÖc t×m kiÕm thÞ tr−êng tiªu thô rÊt khã kh¨n. l ng nghÒ ®ang s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm phï Thu nhËp b×nh qu©n/khÈu ng nh nghÒ/n¨m hîp víi nhu cÇu thÞ tr−êng c¶ vÒ sè l−îng, trong c¸c l ng nghÒ b»ng 1,33 lÇn thu nhËp mÉu m v chÊt l−îng. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt tõ b×nh qu©n chung. C¸c l ng nghÒ s¶n xuÊt giÇy ng nh nghÒ b×nh qu©n/1 l ng thuéc 3 nhãm da cã thu nhËp/khÈu ng nh nghÒ/n¨m cao nhÊt nghÒ trªn còng cao nhÊt, gi¸ trÞ s¶n xuÊt tõ (5,53 triÖu ®ång), trong khi thu nhËp tÝnh b×nh ng nh nghÒ b×nh qu©n/l ng cña nghÒ chÕ biÕn qu©n chung cho tÊt c¶ c¸c ng nh chØ l 3,78 n«ng s¶n l 14,71 tû ®ång, dÖt may l 10,86 tû triÖu ®ång. C¸c l ng nghÒ cã thu nhËp b×nh ®ång v kim khÝ l 9,2 tû ®ång. L ng nghÒ cã qu©n/khÈu/n¨m thÊp nh− l ng nghÒ thªu ren, tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt tõ ng nh nghÒ trong m©y tre ®an, mÆc dï vËy thu nhËp/khÈu ng nh tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt thÊp h¬n l l ng nghÒ nghÒ/n¨m cña c¸c l ng n y vÉn lín h¬n thu ®iªu kh¾c, l−íi vã, chÕ biÕn b«ng. Nguyªn nhËp tÝnh b×nh qu©n chung. nh©n l do nhu cÇu vÒ lo¹i s¶n phÈm m c¸c B¶ng 4 cho thÊy, gi¸ trÞ s¶n xuÊt tõ ng nh l ng nghÒ n y s¶n xuÊt ra kh«ng lín, v× thÕ nghÒ gi÷a c¸c l ng nghÒ ë H T©y cã sù dao B¶ng 3. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt v thu nhËp cña lao ®éng trong l ng nghÒ Ng nh nghÒ Tæng GTSX Tû lÖ thu tõ Thu Thu nhËp/khÈu GTSX (tû ng nh nghÒ ng nh nghÒ nhËp/khÈu/ ng nh nghÒ/n¨m ®ång) (tû ®ång) (%) n¨m (tr.®ång) (tr.®ång) 1, DÖt may 405,65 293,48 72,34 3,01 3,95 - DÖt v chÕ biÕn t¬ 294,02 223,37 75,97 3,61 4,08 - May 31331 18,30 58,44 3,51 3,55 - Thªu 37,85 26,80 70,80 2,11 2,56 - B«ng 26,10 15,06 57,70 3,18 4,09 - GiÇy 16,37 9,95 60,78 3,78 5,53 2, §an l−íi 12,52 7,43 59,34 3,67 4,25 3, ChÕ biÕn n«ng s¶n 330,29 250,13 75,73 3,74 4,05 - Bón b¸nh 35,90 26,75 74,51 3,74 3,81 - S¶n phÈm kh¸c 294,39 223,38 75,87 3,75 4,15 4, Kh¶m trai 32,57 21,07 64,69 1,77 3,50 5, §iªu kh¾c 53,70 30,10 56,05 3,04 4,00 6, Méc 182,15 117,49 64,50 2,81 3,85 7, Tre ®an 238,33 153,64 64,46 2,52 2,95 8, Kim khÝ 102,56 74,30 72,45 3,11 4,50 Tæng sè 1357,77 947,64 69,79 2,91 3,88 Nguån: Sè liÖu tæng hîp tõ b¸o c¸o cña Së C«ng nghiÖp H T©y, 2001 B¶ng 4. Ph©n lo¹i gi¸ trÞ s¶n xuÊt ng nh nghÒ cña c¸c l ng nghÒ Ph©n tæ theo L ng nghÒ Hé ng nh Lao ®éng GTSX b×nh Thu nhËp /khÈu GTSX ng nh nghÒ nghÒ (hé) ng nh nghÒ qu©n/hé ng nh nghÒ/n¨m Sè l−îng C¬ cÊu (ng−êi) (tr. ®ång) (tr. ®ång) (l ng) (%) D−íi 5 tû ®ång 77 64,17 20517 45701 9,64 2,40 Tõ 5 - 10 tû ®ång 27 22,50 13468 30023 14,96 3,63 Tõ 10 - 20 tû ®ång 9 7,50 7238 19694 17,55 3,56 Trªn 20 tû ®ång 7 5,83 10888 26170 39,12 6,14 Nguån: Tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra cña Së C«ng nghiÖp H T©y, 2001 330
NguyÔn Ph−îng Lª ®éng rÊt lín. L ng nghÒ cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt th−¬ng hoÆc c¬ quan kinh doanh s¶n phÈm ng nh nghÒ thÊp nhÊt l 0,37 tû ®ång/n¨m, (nh÷ng ng−êi mua s¶n phÈm cña m×nh), v× thÕ trong khi ®ã gi¸ trÞ s¶n xuÊt ng nh nghÒ cña nh÷ng th«ng tin n y th−êng bÞ nhiÔu theo l ng nghÒ ®¹t cao nhÊt l 153 tû ®ång/n¨m h−íng cã lîi cho bªn mua. (gÊp h¬n 400 lÇn so víi l ng thÊp nhÊt). - ThiÕu vèn s¶n xuÊt, kinh doanh: ®©y l Sè l ng nghÒ cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt ng nh hiÖn t−îng kh¸ phæ biÕn cña c¸c l ng nghÒ ë nghÒ nhá h¬n 5 tû ®ång/n¨m chiÕm tíi H T©y. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ng©n h ng 64,17%, ®iÒu ®ã cho thÊy gi¸ trÞ s¶n xuÊt v c¸c tæ chøc tÝn dông ® më réng h×nh thøc ng nh nghÒ tõ c¸c l ng nghÒ ë H T©y ch−a cho vay tíi tõng hé n«ng d©n, tuy nhiªn l−îng cao. L ng nghÒ cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt trªn 20 tû cho vay cßn Ýt, thêi gian cho vay ng¾n kh«ng ®ång/n¨m chØ chiÕm 5,83% tæng sè l ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ®Çu t− mua s¾m t i s¶n nh−ng l¹i chiÕm tíi 21,52% tæng lùc l−îng lao v ®æi míi c«ng nghÖ. ®éng. §iÒu ®ã chøng tá r»ng c¸c l ng nghÒ cã - Kü thuËt s¶n xuÊt v tr×nh ®é qu¶n lý thu nhËp cao thu hót mét lùc l−îng lín lao ch−a cao: phÇn lín c«ng nghÖ sö dông trong ®éng tham gia. c¸c l ng nghÒ ë H T©y l c«ng nghÖ truyÒn Thu nhËp b×nh qu©n/khÈu cã xu h−íng tû thèng, ®ã l nguyªn nh©n chñ yÕu l m cho lÖ thuËn víi gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña l ng nghÒ. chÊt l−îng s¶n phÈm cña c¸c l ng nghÒ cßn C¸c l ng nghÒ cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt dao ®éng thÊp, tÝnh c¹nh tranh ch−a cao. §éi ngò lao trong kho¶ng 5 ®Õn 20 tû ®ång/n¨m th× thu ®éng trong c¸c l ng nghÒ th−êng Ýt ®−îc ® o nhËp b×nh qu©n/khÈu ng nh nghÒ kh«ng cã sù t¹o, chñ yÕu ®−îc ® o t¹o t¹i chç theo kiÓu chªnh lÖch ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn, c¸c l ng nghÒ truyÒn nghÒ. KiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt lín h¬n 20 tû ®ång/n¨m ® cña chñ c¸c c¬ së s¶n xuÊt cßn yÕu, kh¶ n¨ng mang l¹i thu nhËp b×nh qu©n/khÈu ng nh nghÒ tiÕp thÞ, t×m kiÕm thÞ tr−êng tiªu thô, liªn kÕt lín gÊp 2,5 lÇn so víi c¸c l ng nghÒ cã gi¸ trÞ kinh doanh cßn lóng tóng. s¶n xuÊt nhá h¬n 5 tû ®ång/n¨m v gÊp 1,75 - C«ng t¸c qu¶n lý Nh n−íc ®èi víi c¸c lÇn so víi c¸c l ng nghÒ cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt tõ l ng nghÒ cßn thiÕu ®ång bé: c¸c c¬ quan 5 ®Õn 20 tû ®ång/n¨m. qu¶n lý cña tØnh H T©y ch−a cã ®−îc quy 2.4. Khã kh¨n v gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn ho¹ch l©u d i cho c¸c l ng nghÒ. Ch−a cã quy l ng nghÒ tØnh H T©y ho¹ch ph¸t triÓn cho tõng l ng nghÒ nªn mÆt L ng nghÒ ë H T©y ph¸t triÓn kh¸ ®a b»ng s¶n xuÊt kinh doanh th−êng rÊt chËt hÑp, d¹ng, ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña thÞ tr−êng c¶ giao th«ng ®i l¹i khã kh¨n, m«i tr−êng lao trong v ngo i n−íc. MÆc dï vËy c¸c l ng ®éng kh«ng an to n, m«i tr−êng sinh th¸i bÞ « nghÒ vÉn cßn ®ang gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n, nhiÔm, nhiÒu hé kh«ng ®¨ng ký h nh nghÒ. ®ã l : §Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trªn, t¹o T×m kiÕm thÞ tr−êng tiªu thô s¶n phÈm: ®iÒu kiÖn cho c¸c l ng nghÒ cña H T©y ph¸t hÇu hÕt c¸c l ng nghÒ ®Òu ch−a cã ®−îc nh÷ng triÓn trong thêi gian tíi, chóng t«i xin ®Ò xuÊt th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ tr−êng tiªu thô s¶n mét sè gi¶i ph¸p sau ®©y: phÈm, thÞ hiÕu ng−êi tiªu dïng. C¸c nh s¶n - Quy ho¹ch ph¸t triÓn ng nh nghÒ c«ng xuÊt tiÕp nhËn th«ng tin chñ yÕu tõ nh÷ng t− nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp t¹i c¸c côm 331
lµng nghÒ ë hµ t©y: Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p c«ng nghiÖp tËp trung v c¸c l ng nghÒ. Huy Trong nh÷ng n¨m qua, s¶n xuÊt c«ng ®éng sù ®ãng gãp cña mäi th nh phÇn kinh tÕ nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp cña c¸c l ng ®Ó tõng b−íc x©y dùng v n©ng cÊp c¬ së h¹ nghÒ ë H T©y ® t¨ng nhanh vÒ gi¸ trÞ s¶n tÇng: giao th«ng, bÕn b i, ®iÖn, n−íc, hÖ thèng xuÊt, nÕu nh− n¨m 1996 gi¸ trÞ s¶n xuÊt tiÓu th«ng tin… thñ c«ng nghiÖp trong c¸c l ng nghÒ ®¹t 448 Ng©n h ng v c¸c tæ chøc tÝn dông cÇn tËp tû ®ång th× ®Õn n¨m 2001 gi¸ trÞ ®ã l 947 tû trung nguån vèn cho c¸c l ng nghÒ, nhÊt l ®ång. Nh÷ng l ng nghÒ ®−îc phôc håi nhanh nguån vèn l i suÊt thÊp, t¨ng nguån vèn trung v ph¸t triÓn m¹nh nh− dÖt may, chÕ biÕn h¹n tíi 50 tæng d− nî (KhuÊt H÷u S¬n, 2001). n«ng s¶n v m©y tre ®an. NhiÒu s¶n phÈm cña C¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn gióp c¸c c¬ së lËp c¸c l ng nghÒ ® phôc vô tÝch cùc cho nhu cÇu dù ¸n kh¶ thi, ®¶m b¶o viÖc vay vèn ®¹t hiÖu tiªu dïng trong n−íc v xuÊt khÈu. qu¶. L ng nghÒ ph¸t triÓn ® gi¶i quyÕt viÖc Më réng h×nh thøc d¹y nghÒ, truyÒn nghÒ l m cho trªn 120 ng n lao ®éng, qua ®ã t¨ng b»ng c¸ch cñng cè c¸c trung t©m d¹y nghÒ, thu nhËp cho c¸c hé gia ®×nh gãp phÇn quan c¸c tr−êng d¹y nghÒ nh»m nhanh chãng ® o träng v o ch−¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ë t¹o ®éi ngò thî l nh nghÒ lín m¹nh, ®¸p øng c¸c l ng nghÒ thu nhËp b×nh qu©n/khÈu ng nh nhu cÇu s¶n xuÊt h ng chÊt l−îng cao phôc vô nghÒ lín gÊp 1,3 lÇn thu nhËp b×nh qu©n/khÈu. xuÊt khÈu v tiªu dïng néi ®Þa. C¬ së h¹ tÇng n«ng th«n tõng b−íc ®−îc c¶i §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt kinh thiÖn nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña s¶n xuÊt v doanh trong c¸c l ng nghÒ ®Ó cã ®iÒu kiÖn t×m ®êi sèng. kiÕm thÞ tr−êng xuÊt khÈu v ®æi míi trang Tuy nhiªn, ®Ó l ng nghÒ H T©y ph¸t triÓn thiÕt bÞ, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt m¹nh mÏ v bÒn v÷ng th× c¸c gi¶i ph¸p vÒ l−îng s¶n phÈm. kinh tÕ - x héi - m«i tr−êng cÇn ph¶i ®−îc G¾n ph¸t triÓn l ng nghÒ víi c«ng t¸c x©y thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé. dùng n«ng th«n míi, x©y dùng l ng v¨n ho¸, T i liÖu tham kh¶o thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch x héi, ®¶m b¶o vÖ NguyÔn Sinh Cóc, 2001. "Ph¸t triÓn l ng nghÒ sinh m«i tr−êng v x héi ho¸ vÊn ®Ò b¶o vÖ n«ng th«n". T¹p chÝ Céng s¶n sè 12 (6-2001). m«i tr−êng trong c¸c l ng nghÒ. ChØ thÞ cña Ban th−êng vô TØnh uû H T©y vÒ ph¸t triÓn l ng nghÒ trªn ®Þa b n tØnh, sè 04 - 3. KÕt luËn CT/TU, 2001. Kh«i phôc v ph¸t triÓn c¸c l ng nghÒ l Së C«ng nghiÖp H T©y, 2001. "Kh«i phôc, ph¸t triÓn mét chñ tr−¬ng lín cña §¶ng v Nh n−íc l ng nghÒ H T©y". L ng nghÒ H T©y. trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ KhuÊt H÷u S¬n, 2001. "L ng nghÒ H T©y v xu h−íng ph¸t triÓn". L ng nghÒ H T©y. Së n«ng th«n theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn C«ng nghiÖp H T©y. ®¹i ho¸ nh»m t¨ng tû träng thu nhËp tõ c«ng Quy ®Þnh t¹m thêi vÒ Tiªu chuÈn l ng nghÒ c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp, gi¶m tû träng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp TØnh H T©y cña thu nhËp tõ n«ng nghiÖp. UBND, 1999. 332
NguyÔn Ph−îng Lª 333