Báo cáo khoa học:Một số chỉ tiêu năng suất và chất lượng sữa của bò holstein friesian nuôi tại tỉnh Lâm Đồng

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

84
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Lâm Đồng l một trong năm tỉnh Tây Nguyên, có độ cao trung bình so với mặt n-ớc biển l 1500m, diện tích đất đai rộng (9764,79km2), m u mỡ, khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, hai mùa m-a v khô rõ rệt, nh-ng quanh năm mát mẻ, thuận lợi cho chăn nuôi đại gia súc, đặc biệt l bò sữa có nguồn gốc ôn đới. Giống bò sữa Holstein Friesian (HF) đH đ-ợc nuôi nhiều năm tại Lâm Đồng v Đức Trọng l một trong các trung tâm bò giống thuần HF của Việt Nam. Khả năng sinh tr-ởng, sinh sản v cho sữa của đ n bò HF nuôi tại Lâm Đồng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học:Một số chỉ tiêu năng suất và chất lượng sữa của bò holstein friesian nuôi tại tỉnh Lâm Đồng

Báo cáo khoa học Một số chỉ tiêu năng suất và chất lượng sữa của bò holstein friesian nuôi tại tỉnh Lâm Đồng
§¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 3: 45-47 Mét sè chØ tiªu n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng s÷a cña bß holstein friesian nu«i t¹i tØnh L©m §ång Milk yield and quality of holstein friesian cows in lam dong province TrÇn Quang H¹nh1, §Æng Vò B×nh2 SUMMARY To evaluate milk yield and quality of Holstein Friesian cows raised in Lam Dong province, production data of 704 Holstein Friesian cows from different dairy companies and households were collected and analyzed. Milk samples from two companies (Lam Dong dairy cattle breeding Ltd. and Moutain Green) as well as from household farms were also analyzed using LCUMA (LactiCheck Ultrasonic Milk Analyzer). Results showed that the average 305 day milk yield was 5127.14 ± 632.47 kg. The cows with 305 day milk yield of 4000, from >4000 to 5500, and over 5500kg represented 14.77, 57.53, and 27.70%, respectively. Milk yield of the lactation was highest for the second month (517.4kg or 11.41%), then gradually reduced from the third to the last month (only 278.5kg or 6.14%). The contents of solid not-fat (SNF), fat, total protein, lactose and specific gravity were 8.53 ± 0.41%, 3.47 ± 0.47%, 3.27 ± 0.33%, 4.43 ± 0.35%, and 1.024 ± 0.03, respectively. The milk yield of Holstein Friesian cows raised in Lam Dong province has been improved for recent years. Key words: Holstein Friesian (HF), dairy cows, milk yield, milk quality. 1. §ÆT VÊN §Ò 2. VËT LIÖU V PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU L©m §ång l mét trong n¨m tØnh T©y Nguyªn, cã ®é cao trung b×nh so víi mÆt n−íc 2.1. VËt liÖu biÓn l 1500m, diÖn tÝch ®Êt ®ai réng Thu thËp sè liÖu theo dâi s¶n l−îng 704 (9764,79km2), m u mì, khÝ hËu nhiÖt ®íi kú cho s÷a cña 214 bß c¸i HF nu«i t¹i C«ng ty nãng Èm, hai mïa m−a v kh« râ rÖt, nh−ng Gièng bß s÷a L©m §ång, C«ng ty liªn doanh quanh n¨m m¸t mÎ, thuËn lîi cho ch¨n nu«i Thanh S¬n (ViÖt Nam - H Lan), c¸c hé n«ng ®¹i gia sóc, ®Æc biÖt l bß s÷a cã nguån gèc «n d©n th nh phè § L¹t, c¸c huyÖn §øc Träng, ®íi. Gièng bß s÷a Holstein Friesian (HF) ® §¬n D−¬ng, L©m H , thÞ x B¶o Léc trong ®−îc nu«i nhiÒu n¨m t¹i L©m §ång v §øc thêi gian tõ n¨m 2001 - 2006. Träng l mét trong c¸c trung t©m bß gièng Thu thËp 100 mÉu s÷a tõ c¸c tr¹i bß s÷a thuÇn HF cña ViÖt Nam. Kh¶ n¨ng sinh C«ng ty Gièng bß s÷a L©m §ång, C«ng ty tr−ëng, sinh s¶n v cho s÷a cña ® n bß HF liªn doanh Thanh S¬n (ViÖt Nam - H Lan), nu«i t¹i L©m §ång ® ®−îc Ph¹m Ngäc ThiÖp c¸c hé n«ng d©n ngay sau khi v¾t s÷a hoÆc thu v NguyÔn Xu©n Tr¹ch (2004a, 2004b) nghiªn gom vÒ mét chç. cøu. B i b¸o n y nh»m tiÕp tôc ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt, ®ång thêi x¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu vÒ 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu chÊt l−îng s÷a cña bß s÷a HF nu«i t¹i tØnh TÝnh to¸n n¨ng suÊt s÷a theo th¸ng v chu L©m §ång trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. kú 305 ng y.
TrÇn Quang H¹nh, §Æng Vò B×nh Ph©n tÝch th nh phÇn ho¸ häc cña s÷a kú (chiÕm 14,77%) ®¹t s¶n l−îng s÷a tõ 3.000 theo c¸c chØ tiªu: h m l−îng vËt chÊt kh« ®Õn 4.000 kg, 405 kú (chiÕm 57,53%) ®¹t s¶n kh«ng mì, protein tæng sè, lipit tæng sè, l−îng s÷a tõ trªn 4.000 tíi 6000 kg v 195 kú ®−êng v tû träng cña s÷a b»ng m¸y LCUMA (chiÕm 27,70%) ®¹t s¶n l−îng trªn 6.000kg. (LactiCheck Ultrasonic Milk Analyzer). N¨ng suÊt s÷a trung b×nh 305 ng y cña ® n bß n y l 5127,14 ± 632,47kg, s¶n l−îng s÷a cao C¸c sè liÖu ®−îc xö lý theo ph−¬ng ph¸p nhÊt ®¹t 7.261 kg/chu kú 305 ng y. thèng kª sinh vËt häc b»ng phÇn mÒm SPSS 10.5. V−¬ng Ngäc Long (2002) cho biÕt n¨m 1976 bß HF ®−îc nhËp tõ Cuba nu«i t¹i 3. KÕT QU¶ V TH¶O LUËN N«ng tr−êng §øc Träng - L©m §ång chØ ®¹t cao nhÊt l 3.300kg/chu kú. Nh− vËy n¨ng 3.1. N¨ng suÊt s÷a/chu kú 305 ng y suÊt s÷a hiÖn nay cña ® n bß trong nghiªn cøu n y cao h¬n nhiÒu, chøng tá ® n bß s÷a B¶ng 1. S¶n l−îng s÷a/chu kú 305 ng y cña bß ng y c ng ®−îc chän läc cïng víi viÖc t¨ng HF c−êng chÕ ®é dinh d−ìng, ch¨m sãc qu¶n lý S¶n l−îng s÷a tèt h¬n ® ¶nh h−ëng tÝch cùc ®Õn chØ tiªu Sè con (n) Tû lÖ (%) (kg/chu kú) n y. Tr−íc ®©y kü thuËt ch¨n nu«i cßn h¹n 19 2,70 ≤ 3000 chÕ, kinh nghiÖm qu¶n lý ch¨m sãc cßn > 3000 - 3500 32 4,55 ch−a cao. HiÖn nay nhê c¬ chÕ s¶n xuÊt h ng ho¸, c¸c n«ng hé ®Òu tÝch cùc ®Çu t− > 3500 - 4000 53 7,53 v o c¸c kh©u cho ® n bß s÷a, ®Æc biÖt l vÒ > 4000 - 4500 121 17,19 mÆt thøc ¨n. Thªm v o ®ã c«ng t¸c chän läc > 4500 - 5000 165 23,44 lo¹i th¶i ® ®−îc chó träng h¬n, v× vËy n¨ng > 5000 - 5500 119 16,90 suÊt s÷a cña bß t¨ng lªn. > 5500 - 6000 87 12,36 Theo Ph¹m ThÕ HuÖ, TrÇn Quang H©n > 6000 - 6500 51 7,24 (2003), n¨ng suÊt s÷a cña bß HF nu«i t¹i §¾c > 6500 - 7000 36 5,11 L¾c ®¹t 3.165kg/chu kú. N¨ng suÊt s÷a cña bß > 7000 21 2,98 HF ë Méc Ch©u n¨m 2004 - 2005 ®¹t trung Tæng 704 100 b×nh 5.163kg/chu kú (NguyÔn H÷u Ho i Phó, Mét sè tham sè thèng kª 2007). N¨ng suÊt s÷a cña bß HF ë Mü l Trung b×nh (kg) 5127,14 8.382 kg/chu kú, ë NhËt l 8.130kg, ë Canada Sai sè tiªu chuÈn (kg) 632,47 l 7.980kg v ë H Lan l 7.220 kg (Lª Xu©n HÖ sè biÕn ®éng (%) 12,34 C−¬ng, 2002). Tèi thiÓu (kg) 2231 §èi chiÕu víi c¸c sè liÖu trªn, n¨ng suÊt Tèi ®a (kg) 7261 s÷a cña ® n bß HF nu«i ë L©m §ång cao h¬n nu«i ë tØnh §¾c L¾c, thÊp h¬n mét chót so víi Ph©n bè tÇn sè s¶n l−îng s÷a/chu kú 305 nu«i ë Méc Ch©u v thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi ng y cña c¸c bß s÷a HF nu«i t¹i tØnh L©m n¨ng suÊt cña ® n bß s÷a ë c¸c n−íc ch¨n nu«i §ång tËp trung trong kho¶ng trªn 4.500 - tiªn tiÕn. 5.500 kg chiÕm tû lÖ cao nhÊt (165 con, 23,44%), trong kho¶ng trªn 4.000 - 4.500 kg 3.2. N¨ng suÊt s÷a theo th¸ng cña chu kú chiÕm 17,19% v trªn 5.000 - 5.500 kg l tiÕt s÷a 16,90%. Trong tæng sè 704 kú cho s÷a cã 104 B¶ng 2. N¨ng suÊt s÷a theo th¸ng cña chu kú s÷a Th¸ng tiÕt s÷a 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 SLS/chu kú n 122 136 200 157 100 150 157 235 276 150 NS s÷a (kg/thg/con) 517,4 554,7 551,2 538,7 512,3 472,4 421,7 368,2 318,1 278,5 4533 So víi c¶ chu kú (%) 11,41 12,24 12,16 11,88 11,30 10,42 9,30 8,12 7,02 6,14 100
Mét sè chØ tiªu n¨ng suÊt v chÊt l−îng s÷a cña bß Holstein Friesian... N¨ng suÊt s÷a theo th¸ng cña chu kú s÷a N¨ng suÊt s÷a theo th¸ng cña chu kú s÷a cña ® n bß c¸i HF nu«i t¹i tØnh L©m §ång ®¹t cña ® n bß HF nu«i t¹i tØnh L©m §ång ®¹t 517,4kg ë th¸ng thø nhÊt, ®¹t cao nhÊt ë th¸ng 517,4kg (11,41%) ë th¸ng thø nhÊt, ®¹t cao thø 2 (554,7kg), sau ®ã gi¶m dÇn ®Õn th¸ng nhÊt ë th¸ng thø 2 (554,7kg, 12,24%), sau ®ã thø t− (538,7kg). Tõ th¸ng th− t− trë ®i, n¨ng gi¶m dÇn v ë th¸ng thø 10 n¨ng suÊt s÷a chØ suÊt s÷a gi¶m nhanh v ë th¸ng thø 10 n¨ng cßn 278,5 kg/th¸ng (6,14%). suÊt s÷a chØ cßn 278,5kg/th¸ng. C¸c sè liÖu H m l−îng vËt chÊt kh« kh«ng mì, mì, thu ®−îc n y phï hîp quy luËt ®−êng cong protein, ®−êng v tû träng t−¬ng øng l : 8,53 ± cña chu kú tiÕt s÷a: ®¹t møc cao nhÊt ë th¸ng 0,04%; 3,47 ± 0,05%; 3,27 ± 0,03%; 4,43 ± v¾t s÷a thø 2, sau ®ã gi¶m dÇn, ®iÒu n y chøng 0,4% v 1,024 ± 0,003 tá kh¶ n¨ng tiÕt s÷a kh¸ æn ®Þnh, ® n bß thÝch nghi víi m«i tr−êng sèng. T I LIÖU THAM KH¶O 3.3. ChÊt l−îng s÷a Lª Xu©n C−¬ng (2002). Nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý khi nu«i bß s÷a ë óc. Ch¨n nu«i, 4, Tr. B¶ng 3. ChÊt l−îng s÷a bß HF (n = 100) 14 - 15. HÖ sè biÕn Trung b×nh ± Sai sè ChØ tiªu §Æng ThÞ Dung, TrÇn Träng Thªm, Lª Minh S¾t ®éng (%) trung b×nh (2002). B−íc ®Çu ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s÷a 4,81 VCK kh«ng 8,53 ± 0,04 v c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng mì (%) s÷a ë c¸c nhãm gièng bß s÷a nu«i t¹i ViÖt Mì (%) 13,54 3,47 ± 0,05 Nam. Ch¨n nu«i, 8, Tr. 10 - 12. Protein (%) 10,09 3,27 ± 0,03 Ph¹m ThÕ HuÖ, TrÇn Quang H©n (2003). §−êng (%) 8,13 4,43 ± 0,04 Nghiªn cøu mét sè chØ tiªu s¶n xuÊt v Tû träng 3,32 1,024 ± 0,003 sinh häc cña bß s÷a nu«i t¹i §¾c L¾c. Ch¨n nu«i, 4, tr. 4 - 6. H m l−îng vËt chÊt kh« kh«ng mì, mì, V−¬ng Ngäc Long (2002). KÕt qu¶ nu«i bß protein, ®−êng v tû träng t−¬ng øng l 8,53 ± Holstein Friesian thuÇn nhËp néi trong 0,04%; 3,47 ± 0,05%; 3,27 ± 0,03%; 4,43 ± ®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi t¹i mét sè n−íc. 0,4% v 1,024 ± 0,003. Ch¨n nu«i, 6, tr. 20 - 21. Bß HF nu«i ë Ba V× cã tû lÖ mì s÷a l NguyÔn Kim Ninh (1994). Kh¶ n¨ng sinh 4,85 - 5,89% v 3,89 - 4,68% (NguyÔn Kim tr−ëng, sinh s¶n v cho s÷a cña bß lai Ninh, 1994). Theo §Æng ThÞ Dung v CS F1 Holstein Friesian × Lai Sind nu«i t¹i (2002), bß HF nu«i ë ViÖt Nam cã tû lÖ mì Ba V×. LuËn ¸n PTS khoa häc n«ng 3,32%, protit 3,22% v ®−êng l 4,65%. §ç nghiÖp, H Néi. Kim Tuyªn v céng sù (2004) cho biÕt tû lÖ NguyÔn H÷u Ho i Phó (2007). Qu¸ tr×nh thÝch mì s÷a cña bß HF nu«i ë Méc Ch©u n¨m 2002 nghi v ph¸t triÓn cña mét sè ® n bß trung b×nh l 3,39%. Nh− vËy, tû lÖ mì s÷a Holstein Friesian (HF) nu«i t¹i ViÖt cña bß HF nu«i t¹i L©m §ång thÊp h¬n so víi Nam. Ch¨n nu«i, 3, tr. 27 - 29. nu«i Ba V×, cao h¬n chót Ýt so víi nu«i ë Méc Ch©u. Tuy nhiªn nÕu so víi kÕt qu¶ cña §Æng Ph¹m Ngäc ThiÖp, NguyÔn Xu©n Tr¹ch ThÞ Dung v CS th× bß HF nu«i ë L©m §ång (2004). Kh¶ n¨ng sinh tr−ëng v sinh cã tû lÖ mì s÷a, protein cao h¬n trong khi tû lÖ s¶n cña bß Holstein Friesian nu«i t¹i ®−êng l¹i thÊp h¬n. L©m §ång. T¹p chÝ Khoa häc v Kü thuËt N«ng nghiÖp- Tr−êng §¹i häc 4. KÕT LUËN N«ng nghiÖp. TËp II, sè 2, 2004. §ç Kim Tuyªn, Bïi Duy Minh (2004). Mét sè S¶n l−îng s÷a chu kú 305 ng y cña bß chØ tiªu gièng bß s÷a Holstein Friesian s÷a HF nu«i t¹i tØnh L©m ®ång ®¹t trung b×nh t¹i Méc Ch©u. Th«ng tin Khoa häc Kü 5127,14 ± 632,47 kg. thuËt Ch¨n nu«i, 2, tr. 24 - 29.
NguyÔn V¨n Song, §ç ThÞ DiÖp, TrÇn TÊt NhËt