zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo khoa học: "MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ KHÁI NIỆM “NHÂN VỊ”"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

Báo xấu

88
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt: Bài báo tập trung làm rõ quan niệm “Nhân vị” trong triết học Thomas Aquino (1225-1270)-1 nhà triết học Kyto giáo ở Tây Âu thời trung cổ. Từ đó thấy rõ giá trị của quan điểm này đối với sự phát triển của tư tưởng nhân loại. Tác giả còn nêu lên một vài biểu hiện của nhân vị trong cuộc sống hiện nay. S

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ KHÁI NIỆM “NHÂN VỊ”"

MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ KHÁI NIỆM “NHÂN VỊ” ThS. NGUYỄN THỊ THANH HẢI Bộ môn Những nguyên lý cơ bản của CNMLN Khoa Lý luận chính trị Trường Đại học Giao thông Vận tải Tóm tắt: Bài báo tập trung làm rõ quan niệm “Nhân vị” trong triết học Thomas Aquino (1225-1270)-1 nhà triết học Kyto giáo ở Tây Âu thời trung cổ. Từ đó thấy rõ giá trị của quan điểm này đối với sự phát triển của tư tưởng nhân loại. Tác giả còn nêu lên một vài biểu hiện của nhân vị trong cuộc sống hiện nay. Summary: The journal jocus on bringging out the concept “ Nhân Vị” in philosophy of Thomas Aquino (1225-1274) – a Christmas philosopher in Medieval Occident. Since then, this point of view is found to be important to the development of manlcind. The author alos put forward som expressino of “Nhân Vị” at present life. I. ĐẶT VẤN ĐỀ II. NỘI DUNG Có thể nói trong lịch sử nhân loại, ít khi MLN- Hơn 20 năm đổi mới, nước ta đã thoát KTVT gặp một ý tưởng đã để lại ảnh hưởng sâu đậm khỏi những nước kém phát triển và gia nhập như quan điểm của Kitô giáo về nhân vị. Có vào nhóm nước phát triển trung bình. Có được học giả còn đánh giá đây là một đóng góp độc những thành tựu này là nhờ đường lối đổi mới đáo của Kitô cho nhân loại bởi vì chúng ta ít đúng đắn của Đảng với giá trị đích thực của thấy nó trong văn hoá Hi Lạp, La Mã, Ấn Độ nó là khai phóng được tiềm năng sáng tạo và hay Trung Hoa. Chẳng hạn, trong xã hội đổi mới của nhân dân ta. Tuy vậy, quá trình phương Đông “con người là của gia đình, của chuyển đổi nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung họ, của làng, nước. Bản thân họ không có gì là quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường định của mình: thân thể là của cha mẹ cho, phân vị hướng xã hội chủ nghĩa không thể tránh khỏi là của vua cho, số mệnh là của trời cho. Có những điểm vênh văn hoá nói chung và điểm được gì cũng là nhờ ơn Vua, ơn Trời. Giá trị vênh giữa quan điểm truyền thống về cá nhân của nó được tính theo chỗ nó là con ai, thuộc - tập thể - xã hội đã hằn sâu vào nếp nghĩ, họ nào, làng nào, có chức sắc gì, chứ không cách ứng xử của nhân dân ta với quan điểm theo chỗ bản thân nó là gì. Trong xã hội tất cả mới về mối quan hệ này. Để khắc phục hiệu là thần dân của Vua, đều được xếp vào bậc quả những điểm vênh đó, việc tìm hiểu quan thang tước vị, rồi lại chia thành hạng cha chú điểm về “nhân vị” của các triết gia Đông, Tây hay con cháu. Con người phải nhìn xuống, là một việc làm có ý nghĩa lý luận và thực tiễn nhìn lên trong cái thang trật tự trên dưới đó, tự to lớn.
xác định vị trí của mình mà ăn mặc, nói năng, liên ngôi vị giữa Ba Ngôi Thiên Chúa, trong đi đứng cho phải phép. Đó là con người chức đó mỗi Ngôi đều là Thiên Chúa như nhau năng trong xã hội luân thường chứ không có nhưng vẫn duy trì nét cá biệt và sứ vụ riêng. nhân cách độc lập”[2; 394 - 395]. Như vậy, trong quan niệm nguyên thuỷ về ngôi vị, các giáo phụ Hi Lạp đề cao chiều kích Quan niệm “nhân vị” xuất hiện vào thế tương quan. Nhưng khi du nhập sang phương kỷ IV-V ở Tây Âu. Đây là thời kỳ mà các nhà Tây thì các thần học gia thuộc văn hoá La tư tưởng Kitô giáo đang cố gắng tìm kiếm Tinh lại thường có khuynh hướng nhấn mạnh quan niệm thích hợp để giải thích một vấn đề đến chiều kích cá nhân cụ thể. Chẳng hạn thần học: Sự khác biệt và tính đồng nhất giữa Severino Boezio (thế kỷ VI) đã hiểu quan Ba ngôi Thiên Chúa. Làm thế nào để giải niệm nhân vị dưới góc độ cá thể này. Ông cho thích một Thiên Chúa duy nhất nhưng có Ba rằng nhân vị là một bản thể cá biệt của lý tính. ngôi khác nhau? Và họ đã nối kết hai từ có (“Persona est rationalis naturae individua gốc Hi Lạp: “Prosopon” và “Hypostasic” để Substantia” (Contra Eutichen et Nestorium, diễn tả sự khác biệt này. c.4)). Với nghĩa như vậy, nhân vị là một hữu Theo nguyên ngữ “Prosopon” là chiếc thể cá biệt, tự tại có lý trí và bất khả thay thế. mặt nạ các diễn viên dùng để tả diện mạo của Tuy vậy, quan niệm này của Boezio lại quá một nhân vật nào đó mà họ muốn trình bày. Từ nhấn mạnh tính cá thể, cá biệt của nhân vị mà việc trình bày cái mặt nạ bên ngoài của một bỏ qua chiều kích tương quan. nhân vật nào đó, từ này tiến dần đến chỗ diễn Tiếp thu tư tưởng của Boezino, Thomas tả vai trò và thực chất của chính nhân vật đó. Aquinô (một nhà triết học Kitô giáo thế kỷ Tuy vậy, Prosopon chưa thể lột tả hết nội dung XIII) cũng định nghĩa nhân vị theo chiều của quan niệm ngôi vị mà người ta muốn diễn MLN- KTVT hướng đó nhưng đồng thời cũng cố gắng giải tả nên phải bổ sung từ thứ hai là “Hypostasic”. thích bản thể tự tại của nó trong mối tương Hypostasic có nghĩa là bản thể, là yếu quan. Theo Thomas Aquinô, chúng ta chỉ có tính. Từ này sử dụng như nguyên tắc nhất thể thể hiểu ý nghĩa sâu thẳm của nhân vị, nhất là hoá một ngôi vị, bổ sung cho quan niệm ngôi vị nơi Thiên Chúa ngang qua chiều kích Prosopon nói trên và cho phép trình bày một tương quan. Điều này chúng ta có thể tìm thấy Thiên Chúa duy nhất nhưng có ba ngôi vị. trong Tổng luận thần học của ông [qI - 2, vấn Nhờ kết nối hai từ này các giáo phụ đã giải đề từ 27 - 43, (mục 1, mục 2, mục 3, mục 4)]. quyết được một số khó khăn. Bởi lẽ việc đồng Trong đó, Thomas Aquinô đã phân tích một nhất này cho thấy quan niệm ba Ngôi Thiên cách tỉ mỉ về vấn đề này và chỉ ra sự tương Chúa không chỉ trình bày việc Ngài biểu lộ quan thiết yếu Ba ngôi Thiên Chúa biểu hiện cho nhân loại biết mà còn diễn tả phần nào một bản tính duy nhất. Sau khi phân tích ý kiến thần tính vừa duy nhất vừa mang tính khác khác nhau ấy, Thomas Aquinô kết luận: “Theo biệt và độc lập của Chúa Cha, Chúa con và những gì đã trình bày ở trên, phải nói hạn từ Chúa Thánh thần. nhân vị trực tiếp là tương quan và gián tiếp mới Giáo lý Ba Ngôi đặt nổi chiều kích tương là yếu tính”[3 ; qI - 2, vấn đề 29, mục 4]. quan của quan niệm ngôi vị và cho phép nghĩ Như vậy, nhân vị là một bản thể có tương đến một sự duy nhất của đời sống thần linh quan phẩm chất với người khác, cái khác (mối được xây dựng trên mối tương quan thiết yếu
tương quan này là thiết yếu) đồng thời nó là dân chủ, văn minh cũng chính là hướng tới một hữu thể tự tại, không thể phân chia, cá một xã hội vì con người, giải phóng con biệt và độc nhất vô nhị. Nhân vị là một tạo vật người. Nhấn mạnh mối quan hệ giữa con đẹp nhất và cao quý nhất bởi lẽ nó là một hữu người và cộng đồng trong chiều kích khẳng thể tự tại và có lý tính. Do đó, nó có vị trí cao định nhân vị và phẩm giá của họ. trong các loài thụ tạo và có một giá trị, một Trong cuộc sống hiện nay, hoặc quá đề phẩm giá bất khả xâm phạm. cao tự do cá nhân, coi thường tự do của người Với những quan niệm như thế, có thể nói khác, coi thường tổ chức, kỷ luật hoặc quá hạ Thomas Aquinô đã có những đóng góp lớn thấp mình, xu nịnh bề trên thì đều là những cho lịch sử tư tưởng nhân loại, mở đường cho biểu hiện sai lệch của quan niệm nhân vị. việc khẳng định phẩm giá và bảo vệ phẩm giá Khẳng định địa vị của mình trong tập thể, trong của các cá nhân con người. xã hội, có ý thức, sống đúng đạo lý và vươn tới lý tưởng tốt đẹp đó là biểu hiện sâu sắc của Tuy nhiên, con đường giải phóng loài quan niệm này. Với nghĩa như vậy, nhân vị đã người, khẳng định và bảo vệ phẩm giá của con trở thành nấc thang giá trị mà loài người đã đạt người một cách hiện thực thì triết học Kitô được trên con đường phát triển của mình. giáo không vạch ra và nếu có thì đó cũng là con đường sai lầm. Chỉ đến khi chủ nghĩa III. KẾT LUẬN Mác – Lênin ra đời thì con đường đó mới đúng đắn, mới hiện thực. C.Mác đã phân tích Tóm lại, nhân vị là một khái niệm có nội xã hội Tư bản chủ nghĩa một cách tỷ mỷ và hàm rất phong phú. Tuy nhiên, trong dòng chảy tư tưởng của nhân loại, mỗi triết gia, mỗi khoa học, tìm ra con đường giải phóng nhân trường phái triết học tiếp cận khái niệm này ở loại đó là con đường cách mạng vô sản. Chỉ MLN- KTVT những chiều cạnh khác nhau. Chúng ta cần có xã hội xã hội chủ nghĩa mới tạo điều kiện hiểu nhân vị theo nghĩa, một mặt, nó khẳng để mỗi một cá nhân có thể tự giải phóng mình, định con người với tư cách con người là phải phát huy hết năng lực của mình, vươn tới tự sống trong cộng đồng, có mối quan hệ xã hội, do và khẳng định nhân vị. tham gia tiếp nhận những di sản văn hóa do Ở Miền nam Việt Nam trước đây, Ngô thế hệ trước để lại. Mặt khác, con người phải Đình Diệm và Ngô Đình Nhu đã từng đề khẳng định phẩm giá của riêng mình, khẳng xướng chủ nghĩa nhân vị. Thậm chí họ đã định đời sống cá nhân như một hữu thể tự tại, thành lập Đảng cần lao nhân vị. Đảng này không phân chia và bất khả xâm phạm. Như chịu ảnh hưởng học thuyết nhân vị của thế, mỗi một nhân vị mới có được sự phát triển toàn diện. Đó vừa là mục đích vừa là bản E.Mounier – một nhà triết học Kitô giáo chất mà xã hội Việt Nam đang hướng tới. người Pháp. Về thực chất đây không phải là một trào lưu triết học mà chỉ là một công cụ chống Cộng, chống chủ nghĩa xã hội. Tài liệu tham khảo [1]. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội Hiện nay, Việt Nam đang trong thời kỳ X, NXB CTQG, HN, 2006. quá độ lên chủ nghĩa xã hội, chúng ta đang tập [2]. Trần Đình Hượu. Đến hiện đại từ truyền trung khả năng của toàn Đảng, toàn dân để thống, NXB Văn hoá, in lần thứ 2, 1996. [3]. Dịch giả Nguyễn Văn Liêm, Thosmat Aquino. xây dựng một xã hội mới tốt đẹp. Xây dựng Tổng luận thần học, NXB Trẻ, HN, 2001♦ nước Việt Nam giàu, mạnh, xã hội công bằng,

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2431 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.