Báo cáo khoa học: "Nghiên cứu xây dựng giảI pháp kinh doanh một số dịch vụ hạ tầng phục vụ th-ơng mại điện tử (TMĐT) của Tập đoàn BCVT Việt nam (VNPT) trong giai đoạn hội nhập quốc tế"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

72
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt: Trong [1] chúng tôi đã đề cập tới việc phân tích thực trạng cơ sở hạ tầng của VNPT, phân tích cơ hội và những thách thức nhằm mục đích xây dựng và kinh doanh một số dịch vụ hạ tầng phục vụ th-ơng mại điện tử tại VNPT. Trong bài viết này chúng tôi sẽ đề cập tới việc nghiên cứu giải pháp kinh doanh một số dịch vụ hạ tầng phục vụ th-ơng mại điện tử tại VNPT trong giai đoạn hội nhập quốc tế, khi Việt Nam đã trở thành thành viên chính thức của...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "Nghiên cứu xây dựng giảI pháp kinh doanh một số dịch vụ hạ tầng phục vụ th-ơng mại điện tử (TMĐT) của Tập đoàn BCVT Việt nam (VNPT) trong giai đoạn hội nhập quốc tế"

Nghiªn cøu x©y dùng gi¶I ph¸p kinh doanh mét sè dÞch vô h¹ tÇng phôc vô th−¬ng m¹i ®iÖn tö (TM§T) cña TËp ®oµn BCVT ViÖt nam (VNPT) trong giai ®o¹n héi nhËp quèc tÕ ThS. Hoµng m¹nh c−êng C«ng ty tin häc B§ TP Hå ChÝ Minh (NETSOFT) PGS. TS. NguyÔn §¨ng Quang Bé m«n Kinh tÕ B−u chÝnh ViÔn th«ng Tr−êng §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i Tãm t¾t: Trong [1] chóng t«i ®· ®Ò cËp tíi viÖc ph©n tÝch thùc tr¹ng c¬ së h¹ tÇng cña VNPT, ph©n tÝch c¬ héi vμ nh÷ng th¸ch thøc nh»m môc ®Ých x©y dùng vμ kinh doanh mét sè dÞch vô h¹ tÇng phôc vô th−¬ng m¹i ®iÖn tö t¹i VNPT. Trong bμi viÕt nμy chóng t«i sÏ ®Ò cËp tíi viÖc nghiªn cøu gi¶i ph¸p kinh doanh mét sè dÞch vô h¹ tÇng phôc vô th−¬ng m¹i ®iÖn tö t¹i VNPT trong giai ®o¹n héi nhËp quèc tÕ, khi ViÖt Nam ®· trë thμnh thμnh viªn chÝnh thøc cña WTO. Summary: This article analyses VNPT’s infrastructures, threats and opportunities for e- CT 2 business services and brings forward some solutions to develop these infrastructures at VNPT during international integration as Vietnam has become a WTO member. i. §Þnh vÞ s¶n phÈm, dÞch vô h¹ tÇng Nh− ph©n tÝch trong [1], cã thÓ thÊy r»ng nhu cÇu vÒ c¸c dÞch vô h¹ tÇng c¬ së vµ c¸c øng dông hç trî cho TM§T ë n−íc ta hiÖn nay lµ ®Çy tiÒm n¨ng. §©y sÏ lµ m¶nh ®Êt mµu mì trong t−¬ng lai cho c¸c doanh nghiÖp nÕu n¾m b¾t ®−îc c¬ héi nµy. VÒ phÝa VNPT, ®©y lµ doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ c¸c thÕ m¹nh ®Ó cã thÓ trë thµnh mét ®¬n vÞ dÉn ®Çu trªn thÞ tr−êng cung øng c¸c s¶n phÈm dÞch vô hç trî cho TM§T. Trªn thùc tÕ, VNPT còng ®· nhËn thøc ®−îc vÊn ®Ò nµy vµ trong quan ®iÓm chiÕn l−îc cña m×nh, VNPT còng ®· x¸c ®Þnh ®©y lμ lÜnh vùc quan träng, cã sù ¶nh h−ëng nhÊt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ trong t−¬ng lai. VÊn ®Ò lµ ë chç, VNPT ph¶i nhanh chãng cã kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn ngay viÖc ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm, dÞch vô then chèt nh»m chiÕm lÜnh thÞ tr−êng. Bëi v× chóng ta ®Òu biÕt viÖc cho ra ®êi mét s¶n phÈm dÞch vô míi ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n ph¸t triÓn s¶n phÈm víi 4 c«ng ®o¹n b¾t buéc kh«ng hÒ ®¬n gi¶n: nghiªn cøu s¶n phÈm, dÞch vô; thiÕt kÕ s¶n phÈm dÞch vô ; s¶n xuÊt vµ thö nghiÖm; chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh. 1. VÒ dÞch vô h¹ tÇng c¬ b¶n phôc vô TM§T Nh− chóng t«i ®· ph©n tÝch trong [1], víi c¸c thÕ m¹nh vµ c¸c thuËn lîi hiÖn nay VNPT nªn tËp trung vµo 02 hÖ thèng chÝnh:
HÖ thèng cæng thanh to¸n (PG - payment gaterway): hÖ thèng PG mµ VNPT ph¸t triÓn nh»m phôc vô chñ yÕu cho c¸c lo¹i h×nh B2C, C2C. §èi t−îng cña hÖ thèng sÏ lµ c¸c ng©n hµng, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¸ nh©n. Môc ®Ých cña hÖ thèng lµ t¹o nªn mét cæng thanh to¸n liªn kÕt tËp trung tÊt c¶ c¸c ®èi t−îng trªn, nh»m ®ång bé c¸c chuÈn giao tiÕp gi÷a c¸c ng©n hµng vµ ®iÒu phèi thanh to¸n gi÷a toµn bé hÖ thèng ng©n hµng víi c¸c nhµ cung cÊp vµ ng−êi mua. HÖ thèng còng sÏ cung cÊp c¸c kh¶ n¨ng lµm c«ng cô thanh to¸n nÒn cho c¸c øng dông hç trî TM§T kh¸c. HÖ thèng qu¶n lý vμ cÊp chøng chØ sè (CA): ®i kÌm víi hÖ thèng PG, VNPT còng cÇn ph¶i ph¸t triÓn mét hÖ thèng CA. Chñ yÕu lµ ®Ó phôc vô cho hÖ thèng PG. Bëi v× nh− c¸c ph©n tÝch ë c¸c ch−¬ng tr−íc hÖ thèng PG chØ cã thÓ ho¹t ®éng khi cã hÖ thèng CA ®i kÌm nh»m ®¶m b¶o c¸c tÝnh b¶o mËt, toμn vÑn vμ kh«ng thÓ chèi c·i. §èi t−îng cña hÖ thèng CA lµ tÊt c¶ c¸c website doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n, tæ chøc… cã nhu cÇu giao dÞch ®iÖn tö. 2. C¸c øng dông hç trî TM§T VÒ mÆt c¸c øng dông hç trî TM§T lµ rÊt phong phó, do vËy VNPT chØ nªn ph¸t triÓn c¸c øng dông mµ m×nh cã thÕ m¹nh. TÊt nhiªn víi kh¶ n¨ng cña m×nh, VNPT cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn lµ rÊt ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh øng dông. ë ®©y chóng t«i chØ ®Ò cËp ®Õn mét vµi øng dông ®−îc cho lµ quan träng nhÊt vµ cã thÓ triÓn khai ngay mµ kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian: DÞch vô V¨n phßng ¶o (Datacenter): ®©y lµ lo¹i dÞch vô dµnh cho c¸c doanh nghiÖp, kh«ng trùc tiÕp liªn quan ®Õn TM§T nh−ng lµ gi¶i ph¸p rÊt quan träng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ øng dông TM§T b»ng c¸ch ®Èy m¹nh viÖc øng dông CNTT. Bëi v× nh− chóng ta còng biÕt, ®Ó cã thÓ øng dông TM§T, ®iÒu kiÖn cÇn cèt lâi ban ®Çu lµ c¸c doanh CT 2 nghiÖp ph¶i cã mét tr×nh ®é øng dông CNTT ë møc cao. ý t−ëng cña dÞch vô lµ cung øng kh¶ n¨ng thiÕt lËp trung t©m d÷ liÖu víi gi¸ rÎ cho doanh nghiÖp trªn Internet. ë ®ã c¸c thµnh viªn doanh nghiÖp cã thÓ th«ng qua m¹ng Internet hoÆc c¸c m¹ng dïng riªng ®Ó lµm viÖc víi nhau th«ng qua c¸c ph−¬ng tiÖn CNTT mµ kh«ng cÇn ph¶i ngåi c¹nh nhau trong cïng mét v¨n phßng. DÞch vô cöa hμng ¶o (Virtual shop): ®©y lµ lo¹i h×nh dÞch vô t−¬ng ®èi th«ng dông trªn thÕ giíi vµ liªn quan trùc tiÕp ®Õn TM§T. Víi h¹ tÇng m¹nh vÒ viÔn th«ng vµ CNTT, VNPT rÊt thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn dÞch vô nµy. §èi t−îng cña dÞch vô lµ c¸c doanh nghiÖp. Néi dung cña dÞch vô lµ cung øng c«ng cô ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thiÕt lËp cöa hµng cña m×nh trªn Internet vµ cïng tham gia vµo mét “chî ¶o” nh»m t¨ng tÝnh hÊp dÉn cho kh¸ch hµng vÒ sù ®a d¹ng. ViÖc sö dông kÕt hîp hai dÞch vô v¨n phßng ¶o vµ cöa hµng ¶o sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ s½n sµng ¸p dông m« h×nh kinh doanh ®iÖn tö (e Business). DÞch vô thu c−íc (hoÆc phÝ) trùc tuyÕn (E bill): ®èi t−îng cña dÞch vô nµy lµ c¸c nhµ kinh doanh dÞch vô thu tiÒn theo ®Þnh kú vµ c¸c kh¸ch hµng. DÞch vô cung øng kh¶ n¨ng ph¸t hµnh giÊy b¸o c−íc (hoÆc phÝ) b»ng c¸c ph−¬ng tiÖn ®iÖn tö (web, email…) ®ång thêi víi viÖc thanh to¸n trùc tuyÕn nh»m t¹o ra sù tiÖn lîi cho c¸c nhµ kinh doanh dÞch vô còng nh− c¸c kh¸ch hµng.
II. nghiªn cøu ®Ò xuÊt mét sè dÞch vô h¹ tÇng phôc vô TM§T t¹i VNPT 1. DÞch vô thanh to¸n trùc tuyÕn (Payment Gateway) 1.1 Giíi thiÖu vÒ dÞch vô a. §èi t−îng phôc vô vμ yªu cÇu dÞch vô HÖ thèng cæng thanh to¸n trùc tuyÕn mµ VNPT cÇn cung cÊp, sau ®©y t¹m gäi lµ VNPT PG, lµ mét gi¶i ph¸p CNTT nh»m: - Phôc vô cho viÖc thanh to¸n trùc tuyÕn, ®Æc biÖt cho c¸c lo¹i h×nh B2C vµ C2C. Trong ®ã ph−¬ng ph¸p thanh to¸n chñ yÕu lµ b»ng thÎ tÝn dông (bao gåm c¶ thÎ tÝn dông vµ thÎ tr¶ tr−íc).. - KÕt nèi c¸c ng©n hµng, c¸c doanh nghiÖp vµ ng−êi tiªu dïng vµo mét cïng mét hÖ thèng thèng nhÊt. - Sö dông mét chuÈn trao ®æi d÷ liÖu duy nhÊt nh»m phôc vô cho c¸c nghiÖp vô thanh to¸n. VÒ mÆt chøc n¨ng, VNPT PG cung cÊp kh¶ n¨ng thanh to¸n trùc tuyÕn cho c¸c giao dÞch ®iÖn tö liªn quan ®Õn ng−êi tiªu dïng (consumer). ChÝnh v× vËy, c¸c ®èi t−îng sö dông chÝnh cña hÖ thèng sÏ lµ: - Ng−êi b¸n (merchant), merchant ë ®©y cã thÓ lµ doanh nghiÖp trong lo¹i h×nh B2C hay c¸ nh©n trong lo¹i h×nh C2C, cã nhu cÇu dÞch vô thanh to¸n trùc tuyÕn cho c¸c giao dÞch ®iÖn tö víi ng−êi mua cña m×nh. - Ng−êi mua (cã thÓ lµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n) cã nhu cÇu mua hµng trªn m¹ng vµ thanh to¸n CT 2 b»ng c¸c lo¹i thÎ tÝn dông. - C¸c tæ chøc tÝn dông ng©n hµng chÊp nhËn h×nh thøc thanh to¸n trùc tuyÕn th«ng qua dÞch vô cæng thanh to¸n cña mét tæ chøc thø 3 (ë ®©y lµ VNPT). Nh»m ®¶m b¶o tÝnh tiªu chuÈn quèc tÕ, ®ång thêi còng cÇn phï hîp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña thÞ tr−êng ViÖt Nam, quan ®iÓm ph¸t triÓn cña hÖ thèng VNPT PG lµ: - HÖ thèng VNPT PG x©y dùng cÇn ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ ®Ó cã kh¶ n¨ng liªn kÕt víi c¸c hÖ thèng Payment gateway kh¸c trªn thÕ giíi. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng trong tr−êng hîp thanh to¸n c¸c giao dÞch sö dông c¸c lo¹i thÎ tÝn dông kh«ng ph¶i do hÖ thèng ng©n hµng trong n−íc ph¸t hµnh. - HÖ thèng ph¶i phï hîp víi nh÷ng nghiÖp vô thanh to¸n liªn ng©n hµng theo tiªu chuÈn ViÖt Nam vµ ®−îc Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam c«ng nhËn. - Hª thèng VNPT PG còng cÇn ph¶i x©y dùng cã nh÷ng tÝnh n¨ng më ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu thanh to¸n sö dông c¸c lo¹i thÎ tr¶ tr−íc (debit card) ®ang rÊt th«ng dông t¹i ViÖt Nam. Víi nh÷ng chøc n¨ng, ®èi t−îng phôc vô vµ quan ®iÓm ph¸t triÓn nªu trªn, yªu cÇu dÞch vô cña hÖ thèng VNPT PG ®−îc m« t¶ nh− sau: • B¶n chÊt cña cæng thanh to¸n VNPT - PG: B¶n chÊt cña cæng thanh to¸n VNPT PG chÝnh lµ mét øng dông EDI ®Ó trao ®æi d÷ liÖu
gi÷a ng−êi b¸n (merchant) vµ c¸c ng©n hµng. PhÇn xö lý d÷ liÖu sÏ thuéc vÒ c¸c øng dông kh¸c t¹i ng©n hµng (nh−: chuyÓn tiÒn ®iÖn tö, thanh to¸n bï trõ liªn ng©n hµng…) vµ t¹i merchant (nh−: qu¶n lý ®¬n hµng, qu¶n lý giao hµng, qu¶n lý thanh to¸n…). • C¸c dÞch vô cña VNPT - PG: DÞch vô c¬ b¶n nhÊt cña VNPT PG cung cÊp lµ dÞch vô thanh to¸n an toµn (hay øng dông tiÕp liÖu an toµn) cho c¸c website cña c¸c Merchant. Ho¹t ®éng cña dÞch vô nµy nh− sau: - Sau khi c¸c kh¸ch hµng x¸c nhËn ®¬n hµng th«ng qua c¸c øng dông trªn website ng−êi b¸n, sè tiÒn thanh to¸n sÏ ®−îc øng dông trªn website ng−êi b¸n chuyÓn sang øng dông tiÕp liÖu an toµn do VNPT PG cung cÊp (øng dông nµy ®−îc nhóng vµo website ng−êi b¸n). - øng dông tiÕp liÖu an toµn cña VNPT PG sÏ cho kh¸ch hµng nhËp c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn thÎ tÝn dông cña m×nh. PhÇn nµy sö dông chuÈn b¶o mËt SET trong thanh to¸n ®iÖn tö ®Ó ®¶m b¶o toµn bé th«ng tin kh¸ch hµng ®−îc b¶o mËt tuyÖt ®èi, kÓ c¶ ng−êi b¸n còng kh«ng ®−îc biÕt. - øng dông tiÕp liÖu sÏ göi th«ng tin nµy ®Õn c¸c ng©n hµng (trong n−íc) hoÆc Trung t©m thanh to¸n thÎ quèc tÕ (PaymentNet) sö dông tiªu chuÈn b¶o mËt SSL. - Sau khi nhËn ®−îc c¸c th«ng tin ph¶n håi tõ c¸c øng dông cña ng©n hµng (chÊp nhËn hoÆc kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n), øng dông tiÕp liÖu sÏ chuyÓn tr¶ th«ng tin vÒ cho øng dông t¹i website ng−êi b¸n ®Ó thùc hiÖn c¸c t¸c vô cßn l¹i (chÊp nhËn hoÆc kh«ng chÊp nhËn ®¬n hµng). • C¸c lîi Ých cña hÖ thèng VNPT - PG ®èi víi kh¸ch hµng: CT 2 §èi víi c¸c Merchant (ng−êi b¸n): dÞch vô cña VNPT PG cung cÊp kh¶ n¨ng thanh to¸n an toµn vµ ®¸ng tin cËy, v× vËy c¸c ng−êi b¸n (merchant) chØ cÇn ®¨ng ký mét tµi kho¶n giao dÞch Internet (Internet merchant account) t¹i mét ng©n hµng cã cung cÊp dÞch vô nµy lµ cã thÓ tËp trung vµo c«ng viÖc kinh doanh trªn website cña m×nh mµ kh«ng cßn ph¶i lo l¾ng vÒ vÊn ®Ò thanh to¸n. H¬n n÷a hÖ thèng VNPT PG ®−îc thiÕt kÕ ®Ó kÕt nèi ®Õn mäi ng©n hµng trong n−íc vµ Trung t©m thanh to¸n thÎ quèc tÕ nªn ®èi t−îng phôc vô lµ rÊt ®a d¹ng v× vËy sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng phôc vô cña c¸c merchant website. §èi víi ng−êi mua: VNPT PG cung cÊp dÞch vô thanh to¸n ë c¸c chuÈn an toµn rÊt cao (SET vµ SSL) nªn hoµn toµn cã thÓ an t©m khi sö dông dÞch vô nµy. H¬n n÷a VNPT lµ mét TËp ®oµn lín vµ uy tÝn t¹i ViÖt Nam nªn c¸c kh¸ch hµng cã thÓ tin t−ëng khi sö dông dÞch vô cña VNPT, ®Æc biÖt víi kh¸ch hµng lµ ng−êi ViÖt Nam. Ngay c¶ khi cã tranh chÊp x¶y ra, viÖc xö lý còng dÔ dµng h¬n so víi sö dông dÞch vô cña c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô cæng thanh to¸n trªn thÕ giíi. Bëi v× ®¬n gi¶n VNPT ë ngay t¹i ViÖt Nam nªn tiÕp cËn kh«ng khã, ®ång thêi viÖc tranh chÊp sÏ ®−îc xö lý theo luËt ph¸p vµ th«ng lÖ ViÖt Nam. §èi víi c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông t¹i n−íc ta: VNPT cung cÊp kh¶ n¨ng kÕt nèi vµ thanh to¸n cho mäi lo¹i thÎ mµ c¸c ng©n hµng nµy ph¸t hµnh. C¸c ng©n hµng kh«ng ph¶i tù ®Çu t− c¸c hÖ thèng payment gateway cña riªng m×nh còng nh− ph¶i ngåi l¹i cïng suy nghÜ viÖc liªn kÕt thanh to¸n cho tÊt c¶ c¸c lo¹i thÎ kh¸c nhau. Cuèi cïng, víi viÖc x©y dùng VNPT PG sÏ t¹o nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ toµn x· héi rÊt to lín.
Nã kh«ng nh÷ng t¹o có huých thóc ®Èy TM§T ë n−íc ta mµ cßn kÕt thóc giai ®o¹n trïng lÆp vµ l·ng phÝ nguån lùc theo m« h×nh liªn kÕt riªng lÎ nh− hiÖn nay (xem so s¸nh trong h×nh 1). KÕt nèi trong m« h×nh liªn kÕt tËp KÕt nèi trong m« h×nh liªn kÕt riªng lÎ trung Ng©n Doanh nghiÖp Ng©n Doanh hµng A A hµng A nghiÖp A Cæng Ng©n Doanh nghiÖp Ng©n Doanh thanh hµng B B hµng A nghiÖp B to¸n Ng©n Ng©n Doanh nghiÖp Doanh hµng A hµng C C nghiÖp C H×nh 1. So s¸nh c¸c gi¶i ph¸p liªn kÕt trong thanh to¸n b. M« h×nh ho¹t ®éng CT 2 M« h×nh ho¹t ®éng cña VNPT PG ®−îc ®Ò nghÞ theo h×nh 2 d−íi ®©y: PaymentNet Merchant Bank PayNet System System Adapter System & Bank Merchant Sercurity Sercurity Switching Adapter Adapter H×nh 2. M« h×nh hÖ thèng cña VNPT PG theo c¸c module chÝnh Trong m« h×nh ho¹t ®éng cña cæng thanh to¸n nµy bao gåm nhiÒu module kh¸c nhau. Mçi module thùc hiÖn mét sè yªu cÇu nhÊt ®Þnh tïy thuéc vµo vai trß vµ vÞ trÝ cña nã trong hÖ thèng. Cô thÓ: - Module xö lý trung t©m vµ chuyÓn m¹ch (System & Switching)
- Module thÝch øng víi hÖ thèng ng−êi b¸n(Merchant Adapter) - Module thÝch øng víi ng©n hµng (Bank Adapter) - Module thÝch øng víi Trung t©m thÎ quèc tÕ (Paynet Adapter) - Module b¶o mËt 1.2 C¬ héi vµ ph−¬ng ¸n kinh doanh a. C¬ héi kinh doanh Nh− ®· tr×nh bµy ë c¸c phÇn tr−íc, v−íng m¾c lín nhÊt cña tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh TM§T liªn quan ®Õn ng−êi tiªu dïng (consumer) ë n−íc ta hiÖn nay lµ do ch−a cã hÖ thèng Payment gateway. §iÒu nµy dÉn ®Õn hÖ qu¶ lµ hÇu nh− tÊt c¶ c¸c giao dÞch chØ dõng l¹i ë phÇn ®Æt hµng, c¸c kh©u cßn l¹i nh− x¸c nhËn ®¬n hµng, thanh to¸n… ®Òu ph¶i thùc hiÖn thñ c«ng. ChÝnh ®Òu nµy lµm n¶n lßng c¶ ng−êi mua lÉn ng−êi b¸n. Ng−êi b¸n th× kh«ng râ ®¬n ®Æt hµng lµ cã “thËt” hay kh«ng? Hay chØ lµ mét trß ®ïa tinh nghÞch cña nh÷ng ng−êi mua kh«ng ®−îc chê ®ãn? Th−êng th× hä ph¶i tr¶i qua c¸c kh©u x¸c nhËn ®¬n hµng kh¸ phøc t¹p vµ tèn kÐm, nh−ng l¹i kh«ng hiÖu qu¶. Ng−êi mua th× sau khi ®Æt hµng còng rÊt khã thanh to¸n, ph¶i chê ng−êi b¸n x¸c nhËn ®¬n hµng, thËm chÝ cßn ph¶i ®Õn ®Þa ®iÓm ng−êi b¸n tr¶ tiÒn hoÆc ë nhµ chê ng−êi b¸n ®Õn thu tiÕn. Nãi chung lµ qu¸ nhiªu khª. V× vËy, mét khi thiÕt lËp ®−îc hÖ thèng Payment gateway theo m« h×nh tËp trung nãi trªn, dÞch vô VNPT PG ch¾c ch¾n sÏ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ ®−îc kh¸ch hµng chµo ®ãn nång nhiÖt. Nã kh«ng chØ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cung – cÇu trªn thÞ tr−êng vÒ dÞch vô thanh to¸n trùc tuyÕn (cã cÇu mµ ch−a cã cung) mµ cßn lµ mét ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña TM§T t¹i ViÖt Nam. §©y thùc sù lµ mét c¬ héi cho VNPT. CT 2 b. Ph−¬ng ¸n kinh doanh Ph−¬ng ¸n kinh doanh cña mét dÞch vô míi lµ t−¬ng ®èi phøc t¹p. ë ®©y chØ xin ®Ò cËp ®Õn mét sè khÝa c¹nh c¬ b¶n nhÊt. Cô thÓ nh− sau: Môc tiªu ph¸t triÓn: VNPT phÊn ®Êu trë thµnh nhµ cung øng dÞch vô thanh to¸n trùc tuyÕn hµng ®Çu t¹i ViÖt Nam. Cã kh¶ n¨ng kÕt nèi ®Õn tÊt c¶ c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông lín trong n−íc vµ phôc vô cho mäi lo¹i thÎ mµ c¸c tæ chøc nµy ph¸t hµnh. C¸c b−íc, gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu: - VÒ ph¸t triÓn s¶n phÈm, dÞch vô: nhanh chãng x©y dùng ph¸t triÓn gi¶i ph¸p øng dông (phÇn mÒm) theo m« h×nh nh− ®· m« t¶. Song song ®ã, cÇn triÓn khai hÖ thèng VNPT CA (tr×nh bµy ë phÇn d−íi), v× hÖ thèng VNPT PG chØ cã thÓ thùc sù ho¹t ®éng an toµn khi cã hÖ thèng VNPT CA ®i kÌm. - VÒ c¸c ho¹t ®éng hµnh lang: song song víi viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm, cÇn thùc hiÖn ngay viÖc tr×nh bµy gi¶i ph¸p cho Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam vµ HiÖp héi Ng©n hµng ViÖt Nam. §ång thêi xóc tiÕn lµm viÖc víi c¸c tæ chøc thanh to¸n thÎ quèc tÕ. - VÒ triÓn khai kÕt nèi hÖ thèng: sau khi nhËn ®−îc sù ®ång ý cña c¸c tæ chøc trªn, cÇn gÊp rót thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt ®Ó kÕt nèi ®Õn tÊt c¶ c¸c Ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông ®ång ý tham gia. - VÒ triÓn khai kinh doanh: x©y dùng m« h×nh kinh doanh vµ giao cho mét ®¬n vÞ chñ tr× kinh
doanh dÞch vô (ch¼ng h¹n C«ng ty Tµi chÝnh B−u ®iÖn). §ång thêi nhanh chãng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p tiÕp cËn thÞ tr−êng lµ c¸c merchant (ng−êi b¸n trªn m¹ng). VÒ ph−¬ng ¸n tiÕp cËn thÞ tr−êng: kªnh tiÕp cËn thÞ tr−êng chñ yÕu lµ trùc tiÕp ®Õn c¸c ng−êi b¸n (merchant) v× ®©y lµ “kh¸ch hµng” chÝnh cña dÞch vô. Bªn c¹nh ®ã cÇn xóc tiÕn phèi hîp c¸c ph−¬ng ¸n b¸n hµng trong giai ®o¹n ®Çu nh−: kh«ng thu phÝ dÞch vô cña c¸c ng−êi b¸n (th«ng th−êng lµ 3% - 4%), ®Ò xuÊt c¸c ng−êi b¸n (Merchant) gi¶m gi¸ b¸n qua m¹ng, thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o - PR hçn hîp ®Ó l«i kÐo ng−êi tiªu dïng… * Ph−¬ng ¸n gi¸ dÞch vô: trong giai ®o¹n ®Çu, kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ rÊt Ýt nªn ph−¬ng ¸n ®Þnh gi¸ lµ chñ quan theo th«ng lÖ quèc tÕ. Ban ®Çu cã thÓ ®Þnh gi¸ dÞch vô lµ 4% trªn gi¸ trÞ ®¬n hµng cña ng−êi b¸n (Merchant). Kho¶n nµy sÏ ®−îc thùc hiÖn tù ®éng t¹i Ng©n hµng: 96% gi¸ trÞ ®¬n hµng sÏ ®−îc chuyÓn ®Õn tµi kho¶n cña ng−êi b¸n (Merchant), 4% cßn l¹i sÏ chuyÓn ®Õn tµi kho¶n cña VNPT. Bªn c¹nh ®ã, tïy theo gi¸ trÞ cña c¸c ®¬n hµng cña merchant mµ cã thÓ gi¶m phÝ dÞch vô nµy theo møc kh¸c nhau. 2. DÞch vô Qu¶n lý vμ chøng nhËn chøng chØ sè (CA System) 2.1. M« t¶ dÞch vô a. §èi t−îng phôc vô vμ yªu cÇu dÞch vô HÖ thèng qu¶n lý chøng chØ sè mµ VNPT cÇn cung cÊp, sau ®©y gäi t¾t lµ VNPT CA, lµ mét øng dông phÇn mÒm dïng trong c¸c giao dÞch trªn m¹ng ®Ó: - Chøng thùc c¸c ®èi t−îng sö dông: Mét c¸ nh©n, mét server, nhµ kinh doanh. - §¶m b¶o an toµn vµ b¶o mËt th«ng tin. CT 2 - Cung cÊp b»ng chøng ph¸p lý khi x¶y ra tranh chÊp. Ph−¬ng ch©m cña VNPT CA lµ: vÊn ®Ò m· ho¸ lµ vÊn ®Ò liªn quan tíi chñ quyÒn vµ quyÒn lîi ®Êt n−íc ®ång thêi ph¶i phï hîp víi t¸c tiªu chuÈn quèc tÕ, cho nªn cÇn ph¶i: - Hoµ nhËp vµo thÕ giíi: kh«ng thÓ ph¸t triÓn c¸c hÖ thèng CA dùa trªn t− duy qu¸ ®éc lËp víi thÕ giíi bªn ngoµi. - §©y lµ mét hÖ thèng mang tÝnh quèc gia nªn cïng víi viÖc ph¸t triÓn ph¶i thuyÕt phôc ®−îc c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc c«ng nhËn. - Ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm CA trªn c¬ së trÝ tuÖ vµ tri thøc cña riªng m×nh, tËn dông c¸c kiÕm thøc vµ kinh nghiÖm cña c¸c gi¶i ph¸p tr−íc ®ã (nh− hÖ thèng VASC CA). - §ång thêi víi viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ tin cËy vµ an toµn, cÇn ph¶i lu«n hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý hiÖu qu¶ còng nh− c¸c cam kÕt ph¸p lý chÆt chÏ ®Ó ®¶m b¶o uy tÝn cao. VÒ mÆt chøc n¨ng, chøng chØ sè VNPT CA cho phÐp ®èi t−îng sö dông chøng thùc hä lµ ai. C¸c ng−êi dïng chñ yÕu cña hÖ thèng sÏ lµ: C¸c tæ chøc, c¸ nh©n trao ®æi th«ng tin qua m¹ng (giao dÞch ®iÖn tö), C¸c tæ chøc tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o hiÓm; C¸c tæ chøc c¸ nh©n kinh doanh trùc tuyÕn; C¸c tæ chøc, c¸ nh©n mua hµng trùc tuyÕn. Víi nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n vµ quan ®iÓm ph¸t triÓn nªu trªn, yªu cÇu dÞch vô cña VNPT CA ®−îc m« t¶ nh− sau:
• B¶n chÊt cña chøng chØ sè cña VNPT - CA: Chøng chØ sè cña VNPT CA cung cÊp lµ tÖp tin ®iÖn tö ®−îc sö dông ®Ó nhËn diÖn mét c¸ nh©n, mét server, mét c«ng ty hoÆc mét vµi ®èi t−îng kh¸c (gäi chung lµ kh¸ch hµng) vµ g¾n chØ danh cña ®èi t−îng ®ã víi mét kho¸ c«ng khai (public key). Chøng chØ sè ®−îc sö dông ®Ó chøng thùc chØ danh cña c¸c kh¸ch hµng sö dông hoÆc xem xÐt quyÒn truy nhËp hÖ thèng, dÞch vô cña kh¸ch hµng mét c¸ch trùc tuyÕn. Chøng chØ sè cña VNPT CA lµ sù kÕt hîp cña mét chØ danh víi mét cÆp kho¸, cÆp kho¸ nµy ®−îc dïng ®Ó m· ho¸ th«ng tin vµ t¹o ra ch÷ ký ®iÖn tö. Chøng chØ sè ®¶m b¶o an toµn cho c¸c giao dÞch cña c¸c tæ chøc doanh nghiÖp, c¸ nh©n th«ng qua m¹ng. • C¸c lo¹i chøng chØ sè cña VNPT-CA cÇn cung cÊp: VNPT-CA sÏ cung cÊp hai lo¹i chøng chØ sè ®ã lµ: chøng chØ sè cho c¸ nh©n, vµ chøng chØ sè cho m¸y chñ (server). - Chøng chØ sè c¸ nh©n ®−îc dïng vµo c¸c tr×nh duyÖt (nh− Netscape, Microsoft Internet Explorer…) vµ c¸c gi¶i ph¸p ¸p dông chøng chØ sè theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. C¸c chøng chØ sè cho c¸ nh©n ph©n biÖt víi nhau b»ng møc b¶o hiÓm ®−îc cung cÊp theo nhu cÇu cña kh¸ch hµng. - Chøng chØ sè cho server (lµ c¸c m¸y chñ cung cÊp dÞch vô TM§T cña c¸c doanh nghiÖp hay c¸ nh©n) dïng ®Ó ®¶m b¶o an toµn vµ b¶o mËt cho c¸c m¸y chñ cña ng−êi b¸n (Merchant). • Néi dung cña chøng chØ sè do VNPT CA cÊp: Chøng chØ sè bao gåm kho¸ c«ng khai (public key) cña ng−êi së h÷u, tªn ng−êi së h÷u, tªn CT 2 nhµ cung cÊp chøng chØ sè, m· sè cña chøng chØ vµ mét sè th«ng tin kh¸c • C¸ch thøc lµm viÖc cña VNPT CA: Mét chøng chØ sè g¾n mét kho¸ c«ng khai (public key) víi mét c¸ nh©n hay mét tæ chøc, sù kÕt hîp nµy lµ duy nhÊt vµ tÝnh x¸c thùc cña nã ®−îc ®¶m b¶o bëi VNPT-CA. Chøng chØ sè ®−îc dùa trªn thuËt to¸n m· kho¸ c«ng khai mµ m« h×nh lµ viÖc dïng cÆp kho¸ : kho¸ c«ng khai (public key) vµ kho¸ riªng (private key): - Private key ®−îc së h÷u riªng bëi ng−êi cã chøng chØ sè vµ nã ®−îc dïng ®Ó t¹o nªn ch÷ ký ®iÖn tö. Kho¸ nµy lu«n lu«n ph¶i gi÷ bÝ mËt vµ chØ thuéc vÒ ng−êi së h÷u chøng chØ sè ®ã. - Public key th× ®−îc c«ng khai, nã ®−îc dïng ®Ó chøng thùc mét ch÷ ký ®iÖn tö. Sù chøng thùc mét ch÷ ký ®iÖn tö tøc lµ kh¸ch hµng muèn biÕt ®Ých danh lµ ai ®· ký vµo th«ng tin mµ m×nh nhËn ®−îc. C¨n cø vµo chøng chØ sè cña kh¸ch hµng, VNPT CA cã thÓ kiÓm tra xem mét ®èi t−îng cã ®ñ thÈm quyÒn khi truy cËp vµo hÖ thèng hay kh«ng, tr¸nh khái sù m¹o danh ®Ó truy cËp c¸c hÖ thèng còng nh− trao ®æi th«ng tin. Víi viÖc m· ho¸ th× chøng chØ sè ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng mét gi¶i ph¸p thùc sù ®¶m b¶o gióp kh¸ch hµng hoµn toµn yªn t©m khi tham gia trao ®æi th«ng tin vµ giao dÞch trªn Internet. Cuèi cïng, VNPT-CA cÇn phÊn ®Êu lµ nhµ cung cÊp chøng chØ sè thùc sù t¹i ViÖt Nam, ®¶m b¶o ®−îc viÖc khi ®Õn víi VNPT-CA kh¸ch hµng sÏ cã c¬ héi ®−îc sö dông nh÷ng c«ng
nghÖ míi vµ tiªn tiÕn ®−îc c«ng bè lµ c¸c chuÈn vÒ an toµn b¶o mËt trªn thÕ giíi. Khi kh¸ch hµng së h÷u mét chøng chØ sè cña VNPT-CA tøc lµ kh¸ch hµng ®· tù trang bÞ cho m×nh mét c¸ch thøc b¶o vÖ tèt nhÊt ë ViÖt Nam trong c¸c giao dÞch th−¬ng m¹i ®iÖn tö, trao ®æi email hay b¶o vÖ cho m¸y chñ cña m×nh. VNPT-CA chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ b¶o hiÓm vµ qu¶n lý c¸c chøng chØ sè do m×nh cÊp. b. M« h×nh ho¹t ®éng §Æc t¶ yªu cÇu cña hÖ thèng qu¶n lý chøng chØ sè VNPT CA ®−îc m« t¶ theo hai khÝa c¹nh: trªn gãc ®é kh¸ch hµng sö dông vµ trªn gãc ®é qu¶n trÞ hÖ thèng (xem h×nh 3) Ng−êi dïng c¸ nh©n C¸c m¸y chñ (User) (Server) Giao diÖn kh¸ch hµng (Customer Interface) CA RA Qu¶n trÞ hÖ thèng H×nh 3. M« h×nh chøc n¨ng tæng qu¸t cña hÖ thèng VNPT CA • §èi víi kh¸ch hµng sö dông hÖ thèng: - HÖ thèng cho phÐp kh¸ch hµng göi yªu cÇu vÒ chøng chØ sè, nh÷ng yªu cÇu nµy bao gåm: CT 2 Yªu cÇu cÊp míi, yªu cÇu gia h¹n, yªu cÇu thay thÕ, yªu cÇu thu håi. Nh÷ng yªu cÇu nµy ®−îc hÖ thèng hç trî viÖc l−u th«ng tin vÒ kh¸ch hµng míi, kiÓm tra kh¸ch hµng, thu håi vµ t×m chøng chØ sè. - HÖ thèng cho phÐp kh¸ch hµng lÊy th«ng tin vÒ chøng chØ sè, nh÷ng th«ng tin nµy bao gåm: LÊy chøng chØ sè cña m×nh, lÊy chøng chØ sè cña ng−êi kh¸c, lÊy chuçi chøng chØ sè, lÊy danh s¸ch thu håi. HÖ thèng hç trî viÖc t×m chøng chØ sè. • Qu¶n trÞ hÖ thèng: HÖ thèng qu¶n trÞ: HÖ thèng nµy cÇn ®¸p øng c¸c c«ng viÖc cña nhµ qu¶n trÞ: t¹o chøng chØ sè, göi chøng chØ sè cho kh¸ch hµng, thu håi chøng chØ sè… HÖ thèng cã thÓ ch¹y trªn mäi m«i tr−êng th«ng dông (UNIX, Windows, OS/2…), vµ cã giao tiÕp ng−êi sö dông ®å ho¹ (GUI). HÖ thèng ph¶i dÔ dµng më réng thªm c¸c chøc n¨ng míi. Cô thÓ: - HÖ thèng gåm c¸c t¸c nh©n : t¸c nh©n CA (Certification Authority): bé phËn cung cÊp vµ qu¶n lý chøng chØ; t¸c nh©n RA (Registration Authority): bé phËn cã tr¸ch nhiÖm x¸c thùc kh¸ch hµng ®¨ng ký chøng chØ sè. - Tr−íc tiªn RA duyÖt c¸c yªu cÇu vÒ chøng chØ sè. Sau ®ã göi yªu cÇu sang bé phËn CA, bé phËn CA c¨n cø vµo c¸c th«ng tin yªu cÇu cña RA mµ cã nh÷ng ®¸p øng cô thÓ nh−: CÊp míi, gia h¹n, thay thÕ, thu håi. Ngoµi nh÷ng chøc n¨ng trªn bé phËn CA cßn cã quyÒn t¹o danh s¸ch thu håi (CRL), t¹o chuçi chøng thùc vµ qu¶n trÞ ng−êi dïng (gåm cã ph©n quyÒn, t¹o míi, söa, xo¸). 2. 2. C¬ héi vµ ph−¬ng ¸n kinh doanh a. C¬ héi kinh doanh Mét trong nh÷ng mèi quan t©m ®Çu tiªn cña c¶ doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng khi thiÕt lËp vµ
tham gia vµo kinh doanh ®iÖn tö lµ kh¶ n¨ng thÊt tho¸t tµi s¶n do c¸c lç hæng b¶o mËt trong giao dÞch th−¬ng m¹i vµ hÖ thèng m¸y tÝnh liªn th«ng. Mét lç hæng b¶o mËt kh«ng chØ xãi mßn ®é tin cËy trong kinh doanh, mµ cßn ¶nh h−ëng ®Õn danh tiÕng cña tæ chøc. C¸c nghiªn cøu ®iÓn h×nh ®· chØ ra c¸c rñi ro bao gåm sù ph¸ ho¹i, huû ho¹i sù tÝch hîp, ®é tin cËy cña d÷ liÖu, trém c¾p, gian lËn vµ c¸c lç hæng së h÷u. ChÝnh v× nh÷ng lý do nh− vËy mµ nhu cÇu vÒ chøng chØ sè CA ®ang rÊt cÊp thiÕt nh»m h¹n chÕ mét c¸ch tèi ®a nh÷ng rñi ro mÊt an toµn khi giao tiÕp qua m¹ng. Chøng chØ sè CA ph¸t triÓn phô thuéc hoµn toµn vµo chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc vÒ ph¸t triÓn CNTT còng nh− vµo môc ®Ých sö dông cña c¸ nh©n, tæ chøc. Theo thèng kª trung b×nh th× cã kho¶ng 50% c¸c ng−êi dïng cã kÕt nèi tíi Internet vµ gÇn nh− 100% c¸c m¸y chñ cña c¸c tæ chøc kinh doanh qua m¹ng rÊt cÇn sù an toµn khi trao ®æi th«ng tin ®iÖn tö, chÝnh v× thÕ ®©y sÏ lµ thÞ tr−êng nhiÒu tiÒm n¨ng cÇn ph¶i tiÕp cËn vµ khai th¸c. b. Ph−¬ng ¸n kinh doanh • Môc tiªu ph¸t triÓn: trë thµnh nhµ cung øng dÞch vô CA hµng ®Çu t¹i ViÖt Nam. §−îc c¸c c¬ quan nhµ n−íc vµ tæ chøc quèc tÕ c«ng nhËn. • C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu: - VÒ ph¸t triÓn s¶n phÈm, dÞch vô: x©y dùng ph¸t triÓn gi¶i ph¸p øng dông (phÇn mÒm) theo m« h×nh nh− ®· m« t¶. - VÒ ph¸p lý: lµm viÖc víi c¸c c¬ quan nhµ n−íc ®Ó ®−îc cÊp phÐp vµ x¸c nhËn dÞch vô. §ång thêi ký kÕt víi mét tæ chøc chøng nhËn quèc tÕ cã uy tÝn nµo ®ã (ch¼ng h¹n nh− VeriSign) ®Ó trë thµnh ®¹i lý cña hä. - VÒ triÓn khai kinh doanh: x©y dùng m« h×nh kinh doanh vµ giao cho mét ®¬n vÞ chñ tr× kinh CT 2 doanh dÞch vô (VDC hoÆc VASC). §ång thêi nhanh chãng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p tiÕp cËn thÞ tr−êng. • Ph−¬ng ¸n tiÕp cËn thÞ tr−êng: mÆc dï nhu cÇu CA tõ c¸c ®èi t−îng c¸ nh©n lµ rÊt lín, tuy nhiªn, ®Ó tiÕp cËn tíi tõng c¸ nh©n lµ c«ng viÖc ®em l¹i tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh kh¶ thi kh«ng cao. Nh−ng vÉn cã thÓ tiÕp cËn tíi thÞ tr−êng nµy nhanh chãng nÕu VNPT ®−a CA tíi c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th−¬ng m¹i, ng©n hμng. T¹i nh÷ng doanh nghiÖp nµy ngoµi sè c¸ nh©n trong c«ng ty cÇn sö dông CA, doanh nghiÖp cßn cÇn ®Õn chøng chØ cho m¸y chñ cña hä. NÕu doanh nghiÖp ho¹t ®éng hiÖu qu¶ vµ cã uy tÝn th× sè l−îng ®èi t¸c ®«ng ®¶o (bao gåm c¶ c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc) cña doanh nghiÖp còng sÏ chÝnh lµ c¸c kh¸ch hµng CA trong t−¬ng lai (do yªu cÇu cña phÝa ®èi t¸c) ®ång thêi hä còng chÝnh lµ n¬i qu¶ng c¸o rÊt hiÖu qu¶. • Ph−¬ng ¸n gi¸ dÞch vô: vÒ mÆt gi¸ c−íc dÞch vô, vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i tÝnh to¸n rÊt kü v× liªn quan ®Õn c¸c møc b¶o hiÓm rÊt phøc t¹p, h¬n n÷a dÞch vô nµy còng ch−a cã tiÒn lÖ t¹i ViÖt Nam. ë møc c¬ b¶n nhÊt c¸c nhµ cung øng dÞch vô th−êng chØ nhËn vai trß x¸c nhËn vµ kh«ng cã ®Òn bï g× c¶ nÕu cã rñi ro kinh tÕ x¶y ra do sù thÊt tho¸t th«ng tin hoÆc lõa ®¶o, gi¶ m¹o…. ë c¸c møc b¶o hiÓm cao h¬n, tïy theo møc ®é ®Òn bï thiÖt h¹i kinh tÕ (khi rñi ro x¶y ra) cho kh¸ch hµng mµ nhµ cung cÊp dÞch vô chøng chØ sè cã thÓ cã nh÷ng møc c−íc thu rÊt kh¸c nhau. Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy, chóng t«i kh«ng cã ý ®Þnh ®Ò xuÊt mét ph−¬ng ¸n gi¸ c−íc víi nhiÒu møc b¶o hiÓm cô thÓ v× vÊn ®Ò nµy qu¸ phøc t¹p. 2.3. C¸c vÊn ®Ò kinh tÕ kü thuËt ®Çu t− më dÞch vô VÒ mÆt kü thuËt, nh− quan ®iÓm ®· tr×nh bµy, ®©y cÇn thiÕt lµ mét hÖ thèng kh«ng thÓ t¸ch biÖt
víi c¸c tiªu chuÈn cña thÕ giíi, nh−ng ®ång thêi còng ph¶i cã kh¶ n¨ng tù b¶o vÖ khi cÇn, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ VNPT ph¶i trùc tiÕp ph¸t triÓn hÖ thèng chø kh«ng nªn mua hoµn toµn c«ng nghÖ cña n−íc ngoµi. VÒ mÆt hÖ thèng, VNPT CA nªn ®−îc ®Æt trªn m¹ng trôc Internet VNN ®Ó ®¶m b¶o b¨ng th«ng vµ kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô trªn toµn quèc. Sau khi xin ®−îc c¸c v¨n b¶n ph¸p lý c«ng nhËn dÞch vô cña c¸c c¬ quan qu¶n lý h÷u quan, dÞch vô cã thÓ giao cho mét trong c¸c ®¬n vÞ cã chuyªn m«n vµ n¨ng lùc, cô thÓ lµ VDC hoÆc VASC. VÒ mÆt cÊu h×nh, b¶n chÊt cña mét hÖ thèng qu¶n lý chøng chØ sè nªn c¸c phÇn cøng ®Ó cã thÓ khai th¸c ®−îc dÞch vô lµ kh«ng cã g× qu¸ phøc t¹p, nÕu kh«ng muèn nãi lµ qu¸ nhá ®èi víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña VNPT. CÊu h×nh hÖ thèng cña VNPT CA cã thÓ ®−îc khai th¸c theo h×nh 4. H×nh 4. M« h×nh logic hÖ thèng cña VNPT CA VÒ mÆt khai th¸c, ®©y lµ mét hÖ thèng ®iÖn tö nªn viÖc khai th¸c kh«ng cÇn nhiÒu nh©n sù, cã CT 2 thÓ tËn dông nh÷ng nh©n sù hiÖn nay cña VDC hay VASC víi mét sù ®µo t¹o thªm nhÊt ®Þnh. VÒ mÆt ®Çu t−, víi h¹ tÇng cã s½n hiÖn nay vÒ viÔn th«ng vµ Internet cña VNPT, c¸c chi phÝ ®Çu t− ban ®Çu lµ kh«ng qu¸ lín. VÒ doanh thu, ®iÒu nµy tïy thuéc vµo sè lù¬ng kh¸ch hµng sö dông dÞch vô. MÆc dï kh«ng tÝnh to¸n cô thÓ c¸c chØ tiªu vÒ mÆt tµi chÝnh, tuy nhiªn víi kho¶n ®Çu t− vµ chi phÝ khai khai th¸c kh«ng lín vµ c¸c kho¶n doanh thu tèi thiÓu nh− dù kiÕn ë trªn, cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ hiÖu qu¶ ®Çu t− vÒ mÆt kinh tÕ lµ rÊt cao. iii. KÕt luËn Trong xu thÕ héi nhËp vµ sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr−êng dÞch vô BCVT hiÖn nay, xu thÕ ph¸t triÓn vµ tiÒm n¨ng cña TM§T t¹i ViÖt Nam, VNPT cÇn ph¶i nhanh chãng ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi nh»m tËn dông thÕ m¹nh vÒ m¹ng l−íi, uy tÝn vµ nh©n lùc cña m×nh ®Ó nhanh chãng chiÕm lÜnh thÞ tr−êng cßn ®Çy tiÒm n¨ng nµy. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. PGS TS NguyÔn Đ¨ng Quang, Th.S Hoμng M¹nh C−êng. Một vµi suy nghÜ về x©y dựng vµ kinh doanh một số dịch vụ hạ tầng phục vụ th−¬ng mại §iện tử (TM§T) trong Tập ®oµn BCVT Việt Nam(VNPT) trong giai ®oạn hội nhập quốc tế. Tạp chÝ Khoa học Giao th«ng Vận tải số 18. [2]. Hoμng M¹nh C−êng. LuËn v¨n Th¹c sü kinh tÕ. Tr−êng §H GTVT n¨m 2006. [3]. Kế hoạch tổng thể ph¸t triển TMĐT ở Việt Nam từ 2006 đến 2010 của ChÝnh phủ. [4] B¸o c¸o TMĐT toµn cÇu c¶u n¨m 2004, 2005 – UNCTAD