Báo cáo khoa học: "SO SáNH HIệU LựC CủA CáC LOạI PHÂN BóN: PHÂN KHOáNG, PHÂN PHứC HợP, PHÂN SINH HọC ĐếN NĂNG SUấT Cà PHÊ VốI KINH DOANH TạI DAK LAK"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

119
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập báo cáo nghiên cứu khoa học của trường đại học nông nghiệp 1 đề tài: SO SáNH HIệU LựC CủA CáC LOạI PHÂN BóN: PHÂN KHOáNG, PHÂN PHứC HợP, PHÂN SINH HọC ĐếN NĂNG SUấT Cà PHÊ VốI KINH DOANH TạI DAK LAK...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "SO SáNH HIệU LựC CủA CáC LOạI PHÂN BóN: PHÂN KHOáNG, PHÂN PHứC HợP, PHÂN SINH HọC ĐếN NĂNG SUấT Cà PHÊ VốI KINH DOANH TạI DAK LAK"

T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 2, sè 3/2004 SO S¸NH HIÖU LùC CñA C¸C LO¹I PH¢N BãN: PH¢N KHO¸NG, PH¢N PHøC HîP, PH¢N SINH HäC §ÕN N¡NG SUÊT Cµ PH£ VèI KINH DOANH T¹I DAK LAK Comparative effects of mineral, compound and biological fertilizers on the yield of Robusta coffee in Daklak province NguyÔn V¨n Sanh1, Hoµng Minh TÊn2 SUMMARY An experiment was conducted from April 2001 to November 2002 at a Robusta coffee farm in Buon Ma Thuot (Daklak province) to compare the effect of mineral, compound and biological fertilizers on the yield of coffee. Results indicated that the fertilizer type significantly affected the yield of coffee. Application of Conco compound fertilizer increased the yield by 19.58% in comparison with mineral fertilizer. §Çu tr©u (Buffalo head) compound fertilizer gave a yield 9% higher than mineral fertilizer. The biological fertilizer decreased the yield by 3.5% in comparison with the mineral fertilizer. Keywords: Fertilizers, Robusta coffee, yield, Daklak. 1. §ÆT VÊN §Ò1 nghÞ sö dông ph−¬ng ph¸p chÈn ®o¸n dinh Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc kinh doanh d−ìng qua l¸ (§oµn TriÖu Nh¹n, 1984, NguyÔn cµ phª bÞ thua lç nÆng do cµ phª sôt gi¸ liªn V¨n Sanh, 1997)…Trong thêi gian hiÖn nay, tôc. HiÖn t¹i, nhiÒu v−ên cµ phª bÞ xuèng cÇn nghiªn cøu xem víi nhiÒu lo¹i ph©n bãn cÊp nghiªm träng do ®Çu t− kÐm vµ kh«ng trªn thÞ tr−êng nh−: ph©n ®¬n, ph©n phøc hîp, c©n ®èi, nhiÒu v−ên cµ phª ®· bÞ xãa bá ®Ó ph©n sinh häc…th× lo¹i ph©n nµo võa b¶o ®¶m chuyÓn sang kinh doanh c©y trång kh¸c, n¨ng suÊt cµ phª cao mµ võa cã hiÖu qu¶ kinh tÕ c©y cµ phª kh«ng cßn gi÷ ®−îc m« h×nh lý ®Ó duy tr× m« h×nh cµ phª ®¹t n¨ng suÊt cao t−ëng ®Ó ®¹t n¨ng suÊt cao. Víi cµ phª, viÖc ®−îc n«ng d©n chÊp nhËn. thiÕu dinh d−ìng ®· lµm cho cµnh bÞ kh« 2. NéI DUNG & PH¦¥NG PH¸P NGHI£N råi chÕt vµ vÜnh viÔn kh«ng ra l¹i cµnh kh¸c CøU ®Ó thay thÕ, bé khung t¸n bÞ khuyÕt lµm 2.1. Néi dung: Tõ thùc tr¹ng dinh d−ìng cña gi¶m n¨ng suÊt cµ phª. VËy nÕu khi cµ phª v−ên cµ phª th«ng qua chÈn ®o¸n ®Ó x©y dùng ®−îc gi¸, lµm thÕ nµo cã thÓ t¹o ra n¨ng c«ng thøc ph©n bãn theo tõng lo¹i ph©n: ph©n suÊt cao trªn bé khung t¸n bÞ khuyÕt ? §· ®¬n (ph©n urª, ph©n l©n, ph©n kali), ph©n phøc cã mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ hiÖu hîp (ph©n §Çu tr©u, ph©n Con cß), ph©n sinh qu¶ cña ph©n kho¸ng cho cµ phª ë §¨k L¨k häc (Agrostim). Theo dâi hiÖu lùc cña tõng (Tr−¬ng Hång, 1999; Vò Cao Th¸i, c«ng thøc ph©n bãn ®Õn n¨ng suÊt thÝ nghiÖm; 2000…) vµ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ph©n tõ ®ã x¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n bãn cho n¨ng bãn ®èi víi cµ phª, mét sè t¸c gi¶ ®Ò suÊt cao vµ cã hiÖu qu¶ kinh tÕ. 2.2. Ph−¬ng ph¸p: ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh tõ th¸ng 4/ 2001 ®Õn th¸ng 11/ 2002 t¹i v−ên cµ 1 NCS Khoa N«ng häc, Tr−êng §HNNI 2 Khoa N«ng häc, Tr−êng §HNNI 181
So s¸nh hiÖu lùc c¸c lo¹i ph©n bãn... phª vèi 10 n¨m tuæi ph−êng Eatam, Bu«n C©y hót dinh d−ìng chñ yÕu tõ ®Êt nªn mäi Ma Thuét, D¨k L¨k. ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ qu¸ tr×nh x¶y ra trong ®Êt ®Òu ¶nh h−ëng ®Õn sù theo kiÓu 1 hµng ngÉu nhiªn gåm 4 c«ng tÝch lòy dinh d−ìng trªn c©y. VËy c¬ së m«i thøc, 3 lÇn lÆp l¹i, 12 « c¬ së. Mçi « c¬ së tr−êng ®Êt ®−îc biÓu hiÖn nh− thÕ nµo tr−íc khi gåm 12 c©y, gi÷a c¸c « c¬ së vµ lÇn lÆp l¹i thÝ nghiÖm. ®Òu cã 1 hµng c©y kh«ng thÝ nghiÖm. Sè liÖu cña b¶ng 1 cho thÊy hÇu hÕt c¸c chØ C«ng thøc 1 (ph©n ®¬n): 7 kg urª + 12 kg tiªu trong ®Êt ®Òu ®¹t yªu cÇu dinh d−ìng cña l©n V¨n §iÓn + 6 kg KCl (§/C) c©y cµ phª. Song hµm l−îng kali tån t¹i ë møc C«ng thøc 2 (ph©n phøc hîp): 22 kg ph©n t−¬ng ®èi thÊp c¶ tæng sè lÉn dÔ tiªu. Cµ phª §Çu tr©u (16-8-16-S ) thuéc nhãm c©y yªu cÇu kali t−¬ng ®èi cao. Do C«ng thøc 3 (ph©n phøc hîp): 22 kg ph©n vËy, trong kü thuËt bãn ph©n cho cµ phª chóng Con cß (14-7-14-9,6S-5,3CaO-2,5MgO) ta cÇn l−u ý ®Õn ph©n kali. C«ng thøc 4 (ph©n sinh häc): 90 g 3.2. Tr¹ng th¸i dinh d−ìng kho¸ng trªn l¸ Agrostim + 90 lÝt n−íc cña c©y cµ phª tr−íc thÝ nghiÖm C¸c chØ tiªu ph©n tÝch ®Êt, l¸ vµ c¸c chØ MÆc dï dinh d−ìng trong ®Êt tr−íc thÝ tiªu n«ng sinh häc cña thÝ nghiÖm ®−îc x¸c nghiÖm t−¬ng ®èi cao nh−ng kh¶ n¨ng tÝch lòy ®Þnh theo c¸c ph−¬ng ph¸p hiÖn hµnh. cña c¸c nguyªn tè kho¸ng trªn l¸ cho thÊy ®¹m ch−a ®¹t ng−ìng dinh d−ìng tèi thÝch; kali ë 3. KÕT QU¶ nghiªn cøu vµ TH¶O møc thÊp vµ mét lÇn n÷a cho thÊy kali lµ yÕu tè LUËN 3.1. Tr¹ng th¸i dinh d−ìng kho¸ng cña h¹n chÕ n¨ng suÊt cµ phª D¨k L¨k. NhiÒu ®Êt tr−íc thÝ nghiÖm nghiªn cøu ®· kÕt luËn hµm l−îng kali trong l¸ B¶ng 1. TÝnh chÊt hãa häc ®Êt tr−íc thÝ nghiÖm pHKCl 5,58 Mïn % 3,72 N% 0,18 P2O5 % 0,42 K2O % 0,06 P2O5 dÔ tiªu ( mg/100 g ®Êt ) 12,60 K2O dÔ tiªut ( mg/ 100 g ®Êt ) 10,76 Ca++ (l®l/ 100 g ®Êt ) 1,80 ++ Mg (l®l/ 100g ®Êt ) 2,85 Ghi chó: l®l: lÝt ®−¬ng l−îng B¶ng 2. Hµm l−îng dinh d−ìng kho¸ng trªn l¸ cña c©y cµ phª tr−íc thÝ nghiÖm (% chÊt kh«) N 2,80 P 0,11 K 1,54 Ca 0,44 Mg 0,60 182
NguyÔn V¨n Sanh, Hoµng Minh TÊn B¶ng 3. T−¬ng quan dinh d−ìng gi÷a ®Êt vµ l¸ tr−íc thÝ nghiÖm §Êt l¸ r N% N% 0,53 P2O5% P% 0,66 P2O5 dÔ tiªu (mg/100g®Êt) P% 0,84 K2O dÔ tiªut (mg/100g®Êt) K% 0,87 Ca++ ( l®l/100g®Êt ) Ca% 0,79 Mg++ ( l®l/100g®Êt) Mg% 0,79 1,5 % lµ giíi h¹n d−íi cña kali ®Ó cµ phª Sè liÖu b¶ng 4 cho thÊy víi c¸c nguån ph©n ®¹t n¨ng suÊt cao (§oµn TriÖu Nh¹n, 1984; bãn kh¸c nhau th× sù tÝch lòy cña c¸c nguyªn tè NguyÔn V¨n sanh, 1997). kho¸ng trªn l¸ kh«ng ®ång nhÊt. Bãn ph©n sinh 3.3. T−¬ng quan dinh d−ìng gi÷a ®Êt vµ häc tuy cã t¸c ®éng liªn tôc vµ l©u dµi, song c¸c l¸ tr−íc thÝ nghiÖm nguyªn tè dinh d−ìng tÝch lòy trong l¸ kh«ng C¸c hÖ sè t−¬ng quan gi÷a ®Êt vµ l¸ c©n ®èi. Bãn ph©n ®¬n lµm cho sù tÝch luü dinh trong b¶ng 3 cho thÊy sù t−¬ng quan gi÷a d−ìng c©n ®èi h¬n, nh−ng hµm l−îng kali vÉn l©n dÔ tiªu, kali dÔ tiªu, can xi vµ manhª cßn thÊp so víi nhu cÇu cµ phª ®¹t n¨ng suÊt trong ®Êt lµ t−¬ng quan chÆt víi kh¶ n¨ng cao. ViÖc bãn ph©n §Çu tr©u g©y ra sù thiÕu tÝch lòy dinh d−ìng trªn l¸ (r > 0,8). Kali ®¹m vµo giai ®o¹n nµy. Ph©n Con cß víi kh¶ vÉn lµ yÕu tè næi tréi lªn hµng ®Çu cña c¸c n¨ng phèi trén 6 nguyªn tè cïng trong mét s¶n quan hÖ nµy. phÈm ®· lµm cho sù tÝch luü dinh d−ìng v−ît tréi vµ c©n ®èi h¬n c¸c c«ng thøc kh¸c sau bãn 3.4. Hµm l−îng c¸c nguyªn tè dinh d−ìng ph©n. §©y chÝnh lµ c¬ së ®Ó t¹o ra n¨ng suÊt cao trong l¸ sau khi bãn ph©n ®ît cuèi cho c©y cµ phª . B¶ng 4. Tr¹ng th¸i dinh d−ìng trong l¸ sau bãn ph©n ®ît cuèi (% chÊt kh«) ChØ tiªu N P K Ca Mg C«ng thøc Ph©n ®¬n 2,84 0,11 1,90 0,35 0,25 Ph©n §Çu tr©u 2,45 0,12 2,04 0,35 0,20 Ph©n Con cß 2,80 0,12 2,15 0,48 0,19 Ph©n sinh häc 2,40 0,09 2,00 0,30 0,15 B¶ng 5. TÝnh chÊt hãa häc ®Êt sau thÝ nghiÖm C«ng thøc ph©n ®¬n ph©n §Çu tr©u ph©n Con cß ph©n sinh häc ChØ tiªu pHkcl 4,51 4,81 4,76 4,65 Mïn % 3,70 3,97 3,70 3,16 N% 0,12 0,17 0,14 0,09 P2O5 % 0,28 0,30 0,37 0,28 K2O % 0,08 0,08 0,09 0,07 P2O5 dt ( mg/100 g ®Êt) 22,40 13,50 19,00 20,60 K2O dt ( mg/ 100 g ®Êt) 10,89 10,23 13,69 10,73 Ca++ ( l®l/ 100 g ®Êt ) 2,75 10,23 2,75 3,18 Mg++ ( l®l/ 100g ®Êt ) 1,49 2,12 2,76 3,18 183
So s¸nh hiÖu lùc c¸c lo¹i ph©n bãn... B¶ng 6. N¨ng suÊt thÝ nghiÖm (kg qu¶ t−¬i/ c«ng thøc) Ph©n ®¬n Ph©n §Çu tr©u Ph©n Con cß Ph©n sinh häc 143 156 171 138 CV% 9,00 3.5. §Æc tÝnh hãa häc ®Êt sau thÝ nghiÖm NÕu nh− sau thÝ nghiÖm mµ dinh d−ìng 4. KÕT LUËN trong ®Êt bÞ tiªu hao nhiÒu th× mïa vô sau Tr¹ng th¸i dinh d−ìng trong ®Êt vµ l¸ tr−íc khã cã thÓ ®¹t ®−îc n¨ng suÊt cao. Sè liÖu thÝ nghiÖm nh×n chung thÝch hîp theo yªu cÇu trong b¶ng 5 cho phÐp nhËn ®Þnh r»ng cña c©y cµ phª. Song hµm l−îng kali trong ®Êt ë nh÷ng c«ng thøc ph©n bãn ®ang ®−îc ¸p møc thÊp c¶ l−îng tæng sè lÉn dÔ tiªu. C©y cµ dông trong thÝ nghiÖm ch−a thËt hoµn h¶o phª sau khi bãn ph©n cã biÓu hiÖn thiÕu ®¹m vµ mÆc dï c«ng thøc ph©n ®¬n lµ c«ng thøc kali trong l¸. V× vËy l−îng ph©n ®ang sö dông bãn theo quy tr×nh v× sau thÝ nghiÖm, hµm cho thÝ nghiÖm lµ ch−a thËt c©n ®èi. l−îng ®¹m vµ kali trong ®Êt cßn thÊp c¶ Sau khi bãn c¸c lo¹i ph©n ®¬n, ph©n phøc trong ®Êt vµ l¸. C«ng thøc ph©n §Çu tr©u cã hîp, ph©n sinh häc th× hiÖu lùc cña ph©n phøc hîp phÇn c©n ®èi h¬n nh−ng hµm l−îng ®¹m (ph©n Con cß) tá ra −u thÕ v−ît tréi h¬n so víi c¸c trong ®Êt thÊp. C«ng thøc ph©n sinh häc lo¹i ph©n kh¸c. So víi ph©n ®¬n, ph©n Con cß lµm kh«ng ®¹t møc c©n ®èi dinh d−ìng c¶ trong t¨ng n¨ng suÊt cµ phª 19,58 %; Ph©n §Çu tr©u ®Êt lÉn trong l¸. Víi ph©n Con cß, l−îng còng t¨ng 9 %; Ph©n sinh häc Agrostim lµm gi¶m dinh d−ìng trong ®Êt vµ l¸ t−¬ng ®èi phï n¨ng suÊt 3,5 % so víi ph©n ®¬n. hîp, song cÇn bæ sung thªm ®¹m. Tµi liÖu tham kh¶o 3.6. §¸nh gi¸ n¨ng suÊt thÝ nghiÖm Tr−¬ng Hång (1999). Nghiªn cøu x¸c ®Þnh tæ hîp N¨ng suÊt lµ kÕt qu¶ cuèi cïng ®Ó NPK cho cµ phª vèi kinh doanh trªn ®Êt n©u ®á kh¼ng ®Þnh hiÖu lùc cña tõng lo¹i ph©n. Qua Basalt ë Dak Lak vµ ®Êt x¸m gneiss ë Kontum, 3 lÇn lÆp l¹i thÝ nghiÖm, kÕt qu¶ ë b¶ng 6 LuËn ¸n TiÕn sü khoa häc n«ng nghiÖp. cho thÊy n¨ng suÊt cña « bãn ph©n sinh häc §oµn TriÖu Nh¹n (1984). Nghiªn cøu chÈn ®o¸n ®¹t thÊp nhÊt (138 kg qu¶ t−¬i/ c«ng thøc); dinh d−ìng trªn l¸ cµ phª vèi T©y Nguyªn. T¹p Trong khi ®ã, n¨ng suÊt cña « bãn ph©n con chÝ khoa häc n«ng nghiÖp, Sè 3/ 1984, Tr. 21-25. cß ®¹t 171 kg qu¶ t−¬i/ c«ng thøc . NÕu nh− NguyÔn V¨n Sanh (1997). ChÈn ®o¸n vµ x©y dùng tÝnh to¸n cho diÖn tÝch 1 ha th× sù chªnh c«ng thøc ph©n bãn hîp lý cho cµ phª vèi kinh lÖch nµy cã thÓ lªn 3150 kg qu¶ t−¬i/ ha (P doanh t¹i Dak Lak, LuËn ¸n th¹c sü khoa häc < 0,01), C¸c c«ng thøc cßn l¹i (nh− víi n«ng nghiÖp. ph©n ®¬n vµ ph©n ®¬n tr©u) còng cã sù kh¸c Vò cao Th¸i (2000). Kü thuËt bãn ph©n cho c©y cµ biÖt râ rÖt (P < 0,05) . phª, Nxb N«ng nghiÖp. 184