intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Minh bạch pháp luật và công bố phán quyết của toà án trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

60
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Minh bạch pháp luật và công bố phán quyết của toà án trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế Tại nơi làm việc của người lao động, doanh nghiệp phải bảo đảm đạt các tiêu chuẩn về không gian, độ thoáng, độ sáng, đạt tiêu chuẩn vệ sinh cho phép về bụi, hơi, khí độc, phóng xạ, điện từ trường, nóng, ẩm, ồn, rung và các yếu tố có hại.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Minh bạch pháp luật và công bố phán quyết của toà án trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. N«ng Quèc B×nh * M inh b ch hóa pháp lu t và công b phán quy t c a toà án là m t trong nh ng yêu c u quan tr ng trong quá trình h i khi òi h i m t ngư i ph i tuân th quy nh c a pháp lu t khi ngư i ó không bi t quy nh pháp lu t ho c không có i u ki n ti p nh p kinh t qu c t , t o ra môi trư ng pháp c n các quy nh pháp lu t.(1) lí thu n l i cho ho t ng kinh t , thương Công khai, minh b ch hóa pháp lu t là m t m i qu c t phát tri n. trong nh ng nguyên t c quan tr ng c a nhà vi c minh b ch pháp lu t cũng như nư c pháp quy n. tránh s cai tr xã h i công b các phán quy t c a toà án ư c th c b ng nh ng quy nh pháp lu t c oán, tuỳ hi n trên bình di n qu c t , nhi u nư c ã kí ti n, b t công nh m b o v quy n con ngư i và k t và tham gia các i u ư c qu c t trong ó l i ích c a xã h i ng th i nh m nh t quán các nư c thành viên cam k t th c hi n vi c các chu n m c pháp lí c a nhà nư c pháp minh b ch pháp lu t và công b phán quy t quy n, trong quá trình l p pháp ph i m b o 4 c a toà án nư c mình. Bài vi t này c p nguyên t c cơ b n ó là nguyên t c ph bi n m t s quy nh có liên quan t i minh b ch c a pháp lu t, nguyên t c n nh, nguyên t c hoá pháp lu t và công b phán quy t c a toà công khai và nguyên t c d oán trư c.(2) án ư c quy nh trong Hi p nh v các khía m b o tính minh b ch, các quy nh c a c nh liên quan t i thương m i c a quy n s pháp lu t ph i ư c công b m t cách công h u trí tu (g i t t là Hi p nh TRIPS) và khai cho t t c m i ngư i u bi t. Thông ư c quy nh trong Hi p nh gi a C ng qua hình th c công b công khai các quy nh hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam và H p c a pháp lu t, m i ngư i bi t ư c quy n l i ch ng qu c Hoa Kì v quan h thương m i và nghĩa v c a mình th c hi n. (g i t t là BTA) - ây là hai trong các i u Trên th c t , công khai, minh b ch hoá các ư c qu c t quan tr ng i v i quá trình h i quy nh pháp lu t là yêu c u quan tr ng trong nh p kinh t qu c t c a Vi t Nam. th t c l p pháp và hành pháp c a nhi u nư c 1. Minh b ch pháp lu t trên th gi i. i v i h u h t các nư c có n n Pháp lu t ư c ban hành nh m th ch hoá kinh t th trư ng phát tri n, vi c công b văn ư ng l i chính sách c a nhà nư c, pháp lu t b n pháp lí ư c coi là i u ki n b t bu c ph i tr thành quy t c x s chung i u văn b n pháp lí ó có hi u l c pháp lu t.(3) Nói ch nh hành vi c a con ngư i trong xã h i. Vi c công khai pháp lu t làm cho m i ngư i u * Gi ng viên chính Khoa lu t qu c t bi t th c hi n. Có th nói, s r t b t h p lí Trư ng i h c lu t Hà N i 8 T¹p chÝ luËt häc sè 5/2004
  2. nghiªn cøu - trao ®æi cách khác, m t văn b n pháp lí ch có giá tr thi quy nh, các quy t nh xét x và các quy t hành khi văn b n pháp lí ó ư c chính th c nh hành chính cu i cùng áp d ng chung, thông báo công khai cho công chúng bi t theo do thành viên ban hành, liên quan n i th t c nh t nh. Thông thư ng, vi c công b tư ng c a Hi p nh này… ph i ư c công các văn b n pháp lu t ư c th c hi n qua vi c b ho c n u vi c công b ó không có kh ăng t i toàn b n i dung c a văn b n pháp năng th c hi n, ph i ti p c n ư c m t cách lu t ó trong t báo chính th c c a Chính ph công khai…”. như công báo. Th c hi n các quy nh v vi c công b Công khai hoá pháp lu t là m t trong pháp lu t t i i u 63(1) giúp cho các i nh ng yêu c u c a Hi p nh TRIPS - m t tư ng b tác ng b i pháp lu t c a các qu c i u ư c qu c t a phương quan tr ng n m gia thành viên tránh nh ng tranh ch p có th trong khuôn kh c a T ch c thương m i th x y ra khi không hi u bi t pháp lu t ng th i gi i (WTO). Hi p nh này ư c kí k t vào h n ch s l m d ng trong vi c áp d ng và ngày 15/04/1994 và có hi u l c thi hành t th c thi pháp lu t. Quy nh v công khai hoá ngày 01/01/1995. Các nư c thành viên tham này t o môi trư ng pháp lí rõ ràng, minh b ch gia Hi p nh TRIPS nh m m c ích gi m b t làm cho ho t ng thương m i gi a các nư c nh ng l ch l c và nh ng tr ng i trong ho t thành viên thông thoáng hơn. m b o quy ng thương m i qu c t , thúc y vi c b o nh c a i u 63(1) ư c th c hi n m t cách h m t cách có hi u qu và toàn di n các tri t , i u 63(3) Hi p nh TRIPS quy nh quy n s h u trí tu và m b o r ng các bi n r ng trong trư ng h p lu t cũng như các phán pháp và th t c th c thi các quy n s h u trí quy t c a toà án không có i u ki n ư c tu không tr thành rào c n i v i ho t ng công b thì các thành viên khác c a Hi p nh thương m i h p pháp.(4) có quy n yêu c u b ng văn b n ư c ti p Có th nói, v m t lí lu n, các quy nh c n ho c ư c thông tin chi ti t v lu t và các c a Hi p nh TRIPS không có giá tr b t phán quy t c a toà án có liên quan. bu c i v i Vi t Nam b i vì Vi t Nam chưa Gi ng như Hi p nh TRIPS, các quy ph i là thành viên c a WTO. Tuy nhiên, trên nh v vi c công khai hoá pháp lu t cũng cơ s nh ng tho thu n trong m t s i u ư c quy nh trong BTA. BTA ư c kí ư c qu c t mà Vi t Nam ã kí k t như Hi p ngày 13/07/2000 t i Washington và có hi u nh thương m i v i Hoa Kì, Hi p nh b o l c thi hành t ngày 10/12/2001. Hi p nh này h quy n s h u v i Th y Sĩ thì các quy nh ư c coi là m t trong nh ng hi p nh thương c a Hi p nh TRIPS Vi t Nam ph i tôn m i quan tr ng th hi n s n l c c i cách kinh tr ng.(5) Hơn n a, v i m c tiêu gia nh p t c a Vi t Nam trong quá trình h i nh p kinh WTO vào năm 2005 Vi t Nam s m mu n t qu c t ng th i t o n n t ng cho Vi t Nam cũng ph i tuân th các quy nh c a t ch c gia nh p WTO.(6) M c dù là hi p nh song qu c t quan tr ng này. phương nhưng BTA ư c xây d ng trên cơ s V tính công khai pháp lu t, i u 63(1) nh ng nguyên t c và tiêu chu n c a WTO. Hi p nh TRIPS quy nh: “Các lu t và các i u này th hi n rõ trong r t nhi u quy nh T¹p chÝ luËt häc sè 5/2004 9
  3. nghiªn cøu - trao ®æi c a BTA, theo ó Vi t Nam và Hoa Kì cam k t Chương VI quy nh: "Các bên (Vi t Nam và r ng trong nhi u trư ng h p, các bên s tôn Hoa Kì) có ho c giao cho m t ho c m t s tr ng nh ng nguyên t c ư c ghi nh n trong t p chí chính th c ăng t i t t c các bi n các i u ư c qu c t n m trong khuôn kh pháp có tính áp d ng chung. Các bên xu t c a WTO. Ví d : i u 2 (6), i u 3 (2,4) b n nh kì các t p chí này và có s n các b n Chương I v thương m i hàng hoá; i u c a chúng cho công chúng”. 1(3) Chương II v quy n s h u trí tu ; i u Như v y, có th th y, v i quy nh r ng 4(8), i u 11 c a Chương IV v phát tri n lu t và các quy nh có tính áp d ng chung quan h u tư; i u 8 Chương VI v các ph i ư c công b m t cách k p th i thông qua quy nh liên quan t i tính minh b ch, công m t s t p chí chính th c công chúng d khai và quy n khi u ki n… Như v y, có th dàng ti p c n ư c ã th hi n s công khai, nói, th c hi n BTA là th c hi n m t ph n minh b ch các quy nh pháp lu t ư c ghi quan tr ng các nguyên t c c a nh ng quy nh nh n trong c Hi p nh TRIPS và BTA. trong khuôn kh c a WTO. Do ó, th c hi n 2. Công b phán quy t c a toà án nghiêm ch nh BTA s là bư c u Vi t Công b phán quy t c a toà án là vi c Nam th c hi n nh ng yêu c u c a WTO. i u chuy n t i toàn văn các quy t nh và b n án này ng nghĩa v i vi c t o i u ki n thu n c a toà án t i toàn th công chúng m t cách l i cho Vi t Nam h i nh p v i n n kinh t th công khai. M c ích c a vi c công b phán gi i và s m tr thành thành viên c a WTO. quy t c a toà án là nh m làm cho công chúng V vi c công khai công b pháp lu t th y rõ quan i m c a toà án trong vi c áp ư c BTA quy nh t i i u 1 c a Chương d ng pháp lu t xét x . VI v các quy nh liên quan t i tính minh nhi u nư c trên th gi i, vi c công b b ch, công khai và quy n ki u ki n như sau: b n án ư c th c hi n thư ng xuyên liên t c và “M i bên (Vi t Nam và Hoa Kì) công b m t tr thành thông l qu c t .(7) i v i các nư c cách nh kì và k p th i t t c các lu t, quy theo h th ng lu t chung Anh - M (Common nh và th t c hành chính có tính áp d ng Law) bên c nh nh ng b n án i n hình ư c chung, liên quan n b t kì v n nào ư c tuy n l a ăng t i trong các b n t ng h p án quy nh trong Hi p nh...”. l (Law Report) và tr thành ngu n pháp lu t M c ích c a vi c công b pháp lu t và thì vi c công b các b n án nói chung n v i quy nh có tính áp d ng chung là giúp các t công chúng không vì th mà b h n ch . các ch c và cá nhân là i tư ng b áp d ng có phán quy t c a toà án có th n ư c tay công i u ki n làm quen trư c khi các lu t và quy chúng m t cách r ng rãi, nh ng nư c này, nh này có hi u l c. Trên cơ s quy nh c a các phán quy t do toà án tuyên ph i ư c ăng i u 1 c a Chương VI c p trên ây có th t i trên các phương ti n thông tin i chúng nói công khai, minh b ch là nh ng yêu c u b t như công báo, b n tin pháp lu t, Internet… bu c c a BTA. m b o vi c công b công Vi t Nam, th i gian g n ây vi c công khai ư c th c hi n thông qua vi c ăng t i các b b n án ã b t u ư c ti n hành.(8) M c dù quy nh có tính áp d ng chung, i u 5 c a còn h n ch v s lư ng cũng như kĩ thu t 10 T¹p chÝ luËt häc sè 5/2004
  4. nghiªn cøu - trao ®æi nhưng vi c ăng t i b n án này ã kh ng nh trong nhi u văn b n pháp lu t liên quan t i vi c làm úng n phù h p v i xu th h i nh p quá trình xét x c a toà án.(9) kinh t qu c t c a Vi t Nam. Như v y, có th nói vi c công b b n án là Pháp lu t luôn th hi n b n ch t chính tr hình th c công khai, minh b ch hoá chính giai c p c a m t nhà nư c nh t nh. Trong khi sách và pháp lu t. Vi c làm này ư c coi là ó, b n án ư c toà án tuyên là m t trong m t trong nh ng bi n pháp h u hi u xây nh ng hình th c c th c a k t qu thi hành d ng xã h i dân ch , văn minh trong ó ngư i pháp lu t. Nhìn chung, pháp lu t ư c ban dân th c s ư c làm ch xã h i thông qua hành i u ch nh các hành vi c a các ch th vi c ư c bi t, ư c bàn và ư c ki m tra trong các quan h xã h i, theo ó t t c các ch vi c th c thi pháp lu t c a cơ quan tư pháp. th ph i tuân th theo quy nh c a pháp lu t. Như ã trình bày trên v Hi p nh Tuy nhiên, trên th c t , trong nhi u trư ng h p, TRIPS i v i quy nh v s minh b ch c a các ch th trong quan h pháp lu t c th yêu pháp lu t và công b phán quy t c a toà án, c u toà án b o v quy n l i c a mình trong các i u 63(1) Hi p nh TRIPS quy nh các v án dân s ho c toà án th c hi n ch c năng phán quy t c a toà án cũng ph i ư c công b xét x c a mình theo quy nh c a pháp lu t ng th i trong trư ng h p n u phán quy t i v i các v án hình s . Trong các trư ng không có i u ki n công b thì ph i t o h p này, d a trên các quy nh c a pháp lu t, i u ki n thu n l i cho nh ng ngư i có liên phán quy t c a toà án th hi n rõ ràng quan quan ti p c n m t cách d dàng. i m c a Nhà nư c trong vi c b o v quy n l i V vi c cung c p phán quy t c a toà án chính áng c a các bên ương s nói riêng và cho các bên trong v ki n liên quan t i th c quy n l i c a Nhà nư c cũng như c a xã h i thi quy n s h u trí tu , BTA quy nh khá c nói chung. Do ó, có th nói, vi c công b th t i kho n 3 i u 11 Chương II như sau: phán quy t do toà án tuyên là hình th c công “M i bên b o m r ng các quy t nh khai hoá ch trương ư ng l i chính sách và gi i quy t v vi c gi i quy t theo th t c pháp lu t c a Nhà nư c. hành chính và th t c xét x ph i: Công khai phán quy t c a toà án là m t A. B ng văn b n và nêu rõ các lí do là trong nh ng nguyên t c quan tr ng ư c áp căn c c a các quy t nh ó; d ng trong quá trình xét x . Theo nguyên t c B. ư c s n sàng cung c p không ch m tr này thì vi c xét x ph i ư c ti n hành m t quá áng, ít nh t cho các bên tham gia v ki n”. cách công khai và m i ngư i có th ư c Như v y có th nói, m c dù quy nh trên tham d . Trong nh ng trư ng h p c bi t ây c a BTA không quy nh c th các phán c n gi gìn bí m t c a Nhà nư c, thu n quy t c a toà án ph i ư c công b t i công phong mĩ t c ho c bí m t c a các ương s chúng nhưng n i dung quy nh t i kho n 3 theo yêu c u chính áng c a h thì toà án xét i u 11 c a Chương II trên ây cho th y các x kín nhưng khi tuyên án ph i công khai phán quy t c a toà án ph i ư c làm “b ng m i ngư i ư c bi t. Theo quy nh c a pháp văn b n” và ph i “cung c p không ch m tr ít lu t Vi t Nam, nguyên t c này ư c quy nh nh t cho các bên tham gia v ki n” ã th T¹p chÝ luËt häc sè 5/2004 11
  5. nghiªn cøu - trao ®æi hi n tính rõ ràng, công khai, minh b ch i vi c th c hi n các giao d ch thương m i qu c v i phán quy t c a toà án. Quy nh ph i t . Nh ng yêu c u này ư c ghi nh n trong thông báo phán quy t c a toà án ít nh t i Hi p nh TRIPS và BTA. V i tư cách là m t v i các bên ch th có nghĩa là ngoài các bên bên kí k t c a BTA và là m t qu c gia ang ch th ra phán quy t còn có th ư c thông tích c c gia nh p WTO, Vi t Nam c n y báo t i các i tư ng khác n u như có i u m nh vi c minh b ch pháp lu t và công b ki n. V i tinh th n c a BTA là luôn tôn tr ng phán quy t c a toà án. Tin ch c r ng v i vi c nh ng nguyên t c c a Hi p nh TRIPS trong làm này s góp ph n giúp Vi t Nam t ư c ó có nguyên t c liên quan t i tính minh b ch nh ng mong mu n trong quá trình h i nh p như ã trình bày trên, các i tư ng khác kinh t qu c t c a mình./. không ph i là các bên tham gia v ki n trong quy nh này có th ư c hi u là công chúng. (1).Xem: Nguy n Công H ng, "N i dung cơ b n c a các quy nh liên quan n tính minh b ch và các Vì v y, th c hi n hi u qu yêu c u công n i dung c th c n rà soát văn b n quy ph m pháp khai minh b ch này trong BTA, không có lu t th c hi n Hi p nh", tài li u trong H i th o cách nào khác là công b công khai các phán v Hi p nh thương m i Vi t Nam - Hoa Kì, ư c quy t c a toà án t i công chúng. t ch c t i TP H Chí Minh tháng 7/2002. T nh ng quy nh c a Hi p nh TRIPS (2). D. Neil MacCormick, “Nhà nư c pháp quy n” và và BTA v v n minh b ch pháp lu t và “ch pháp tr ”, Nhà nư c pháp quy n, Nxb. Chính các phán quy t c a toà án, có th nói vi c tr qu c gia, Hà N i 2002, tr. 163. công khai hoá pháp lu t và công b các phán (3). John Bentley, "Nh ng v n hi n t i v tính công quy t c a toà án không ngoài m c ích làm khai c a pháp lu t Vi t Nam và các gi i pháp ki n cho các ch th b tác ng có i u ki n ngh ", T p chí nghiên c u l p pháp s 4/2001. (4). L i nói u c a Hi p nh TRIPS. hi u bi t pháp lu t và chính sách c a các (5).Xem: i u 1 (2) Chương I c a Hi p nh thương m i nư c thành viên. Trên cơ s ó hư ng cho gi a Vi t Nam và Hoa Kì, kí ngày 13/7/2000; i u 3, 4 các ch th có x s úng tránh các tranh Hi p nh b o h s h u trí tu và h p tác trong lĩnh v c ch p có th x y ra trong quan h kinh t và s h u trí tu gi a C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam thương m i qu c t . ng th i v i vi c làm v i Liên bang Thu Sĩ, ư c kí ngày 7/7/1999. này s h n ch s tuỳ ti n ho c l m d ng c a (6).Xem: "H i áp v Hi p nh thương m i Vi t - Mĩ", các cá nhân ho c t ch c ư c giao quy n Nxb. Th ng kê, 2002, tr. 7. th c thi pháp lu t. Nói cách khác, trong quan (7). Virginia Wise, Công b các quy t nh c a toà án, h kinh t qu c t , quy nh v minh b ch tài li u c a D án STAR Vi t Nam, tháng 12/2002. (8). B n án u tiên ăng t i trong T p chí toà án c a pháp lu t và công b phán quy t c a toà án Toà án nhân dân t i cao s 10/2003; 72 v án tranh s h n ch s phân bi t i x gi a các ch ch p lao ng i n hình - Tóm t t và bình lu n, do Nxb. th trong nư c và nư c ngoài trong vi c áp Lao ng phát hành năm 2004. d ng pháp lu t. (9). i u 18 B lu t t t ng hình s ; i u 6 Pháp l nh Tóm l i, minh b ch pháp lu t và công b th t c gi i quy t các tranh ch p lao ng; i u 7 Pháp phán quy t c a toà án có ý nghĩa quan tr ng l nh th t c gi i quy t các v án kinh t ; i u 15 B cho vi c xây d ng môi trư ng pháp lí cho lu t t t ng dân s m i ư c Qu c h i thông qua. 12 T¹p chÝ luËt häc sè 5/2004
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
14=>2