intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Học thuyết Mặc Gia "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:2

110
lượt xem
15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chính vào lúc Nho học h-ng thịnh, học thuyết Mặc gia cũng có ảnh h-ởng khá lớn. Đến thời Chiến Quốc, Mặc học và Nho học đ-ợc coi là hai tr-ờng phái “Hiển học” lớn. Ng-ời sáng lập Mặc học là Mặc Tử. Mặc Tử tên là Địch (sống khoảng vào những năm từ 468 đến 376 TCN), ng-ời n-ớc Lỗ, xuất thân bình dân, từng làm nghề thợ mộc. Nghe nói, Mặc Tử có thời theo học Khổng Tử, sau do bất mãn với Nho học mà lập học phái khác. Mặc Tử cũng từng đi giảng học ở...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Học thuyết Mặc Gia "

  1. 81 Häc thuyÕt MÆc Gia. ®ã cã thÓ lµm quan. Bëi vËy, “Quan kh«ng hÝnh vµo lóc Nho häc h−ng C nhÊt thiÕt ph¶i quyÒn quý, mµ d©n ch¼ng thÞnh, häc thuyÕt MÆc gia còng ph¶i h¹ng chung th©n hÌn kÐm, ng−êi cã cã ¶nh h−ëng kh¸ lín. §Õn thêi kh¶ n¨ng th× lµm quan, ng−êi v« n¨ng th× ChiÕn Quèc, MÆc häc vµ Nho häc ®−îc coi b·i miÔn” (Quan v« th−êng quý, nhi d©n v« lµ hai tr−êng ph¸i “HiÓn häc” lín. Ng−êi chung tiÖn, h÷u n¨ng t¾c cö chi, v« n¨ng s¸ng lËp MÆc häc lµ MÆc Tö. MÆc Tö tªn t¾c h¹ chi). §ã chÝnh lµ th¸i ®é ph¶n ®èi lµ §Þch (sèng kho¶ng vµo nh÷ng n¨m tõ c«ng khai ®èi víi chÕ ®é thÕ tËp cña quý 468 ®Õn 376 TCN), ng−êi n−íc Lç, xuÊt téc chñ n«, cã ý thøc b×nh ®¼ng giai cÊp. th©n b×nh d©n, tõng lµm nghÒ thî méc. “Th−îng ®ång” cña MÆc gia chñ yÕu chó Nghe nãi, MÆc Tö cã thêi theo häc Khæng träng t− t−ëng vµ chÝnh lÖnh thèng nhÊt Tö, sau do bÊt m·n víi Nho häc mµ lËp gi÷a thiªn tö víi b¸ch tÝnh trong thiªn h¹. häc ph¸i kh¸c. MÆc Tö còng tõng ®i gi¶ng MÆc gia chñ tr−¬ng tiÕt kiÖm cña c¶i, tiÕt häc ë c¸c n−íc, m«n ®å rÊt ®«ng, cã tæ chøc chÕ dôc väng cña con ng−êi, v× thÕ ph¶n chÆt chÏ. T¸c phÈm MÆc Tö chñ yÕu do ®èi chñ tr−¬ng “tang lÔ kÐo dµi, tèn kÐm” nh÷ng ®Ö tö cña «ng biªn so¹n thµnh, vµ lµ (Cöu tang hËu t¸ng) cña Nho gia ; ph¶n tr−íc t¸c ®¹i diÖn cho häc thuyÕt MÆc gia. ®èi sù l·ng phÝ tiÒn b¹c vµ thêi gian cña T− t−ëng MÆc gia chñ yÕu ph¶n ¸nh lîi d©n chóng, ®Ò x−íng viÖc “TiÕt t¸ng”, “TiÕt Ých vµ yªu cÇu cña líp ng−êi lao ®éng b×nh dông” vµ “Phi l¹c”. “Phi mÖnh” mµ MÆc gia d©n, víi m−êi chñ tr−¬ng lín lµ : “Kiªm ®Ò cao, trªn thùc tÕ chÝnh lµ khuyÕn khÝch ¸i”, “Phi c«ng”, “Th−îng hiÒn”, “Th−îng mäi ng−êi dùa vµo nç lùc cña b¶n th©n ®Ó ®ång”, “TiÕt t¸ng”, “TiÕt dông”, “Phi l¹c”, c¶i t¹o hoµn c¶nh sèng, kh«ng khuÊt phôc “Phi mÖnh”, “T«n thiªn” vµ “Minh quû”. sè phËn. Hai chñ tr−¬ng “T«n thiªn” vµ Gièng víi Nho gia, MÆc gia còng ®Ò cËp “Minh quû” kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i cña “ý ®Õn “Nh©n ¸i”, nh−ng kh¸c víi Nho gia, hä trêi” (Thiªn chÝ) vµ “Quû thÇn”, mét mÆt lµ chó träng ®Õn “Kiªm ¸i”, tøc kh«ng ph©n sù ph¶n ¸nh tÝnh h¹n chÕ cña t− t−ëng biÖt th©n – s¬, xa – gÇn mµ b¸c ¸i víi mäi MÆc gia, mÆt kh¸c còng lµ yªu cÇu cÇn cã ng−êi. MÆc Tö cho r»ng, “Kiªm ¸i” th× cÇn tÝnh t«n gi¸o cña häc ph¸i nµy, nh»m môc ph¶i “Lµm lîi cho nhau” (Giao t−¬ng lîi), ®Ých r¨n ®e, c¶nh b¸o giai tÇng thèng trÞ. cÇn ph¶i “h−ng lîi, trõ h¹i cho thiªn h¹”. Cèng hiÕn cña häc thuyÕt MÆc gia XuÊt ph¸t tõ “Kiªm ¸i”, M¹nh Tö cho r»ng kh«ng chØ ë ph−¬ng diÖn lý luËn t− t−ëng, chiÕn tranh lµ mèi nguy h¹i lín nhÊt ®èi mµ trªn ph−¬ng diÖn logic h×nh thøc vµ víi ng−êi d©n, do ®ã «ng chñ tr−¬ng “Phi khoa häc tù nhiªn còng cã nh÷ng thµnh c«ng”, ph¶n ®èi mäi cuéc chiÕn tranh phi tùu ®ét xuÊt. VÝ nh−, ë thêi kú cuèi, MÆc nghÜa. Chñ tr−¬ng “Th−îng hiÒn” cña MÆc häc ®· ®Ò xuÊt ba h×nh thøc t− duy c¨n gia còng lÊy “Kiªm ¸i” lµm tiªu chuÈn. ChØ b¶n lµ “Danh” (tøc kh¸i niÖm), “Tõ” (tøc cÇn ng−êi nµo cã kh¶ n¨ng kiªm ¸i th× v« ph¸n ®o¸n) vµ “ThuyÕt” (tøc suy lý), thËm luËn nguån gèc xuÊt th©n thÕ nµo, ng−êi
  2. nghiªn cøu trung quèc sè 1(59) - 2005 82 chÝ häc ph¸i nµy cßn nªu lªn bèn h×nh thøc MÆc kinh” (C©u tông MÆc kinh). VÒ sau, suy lý. Víi bé m«n h×nh häc, MÆc gia ®· MÆc kinh cßn ®−îc gäi lµ MÆc biÖn, bao bµn ®Õn mèi quan hÖ gi÷a ®iÓm, ®−êng gåm cã s¸u thiªn lµ “Kinh th−îng”, “Kinh th¼ng vµ mÆt ph¼ng ; ë bé m«n lùc häc, hä h¹”, “Kinh thuyÕt th−îng”, “Kinh thuyÕt l¹i bµn ®Õn nguyªn lý ®ßn bÈy, ®Õn mèi h¹”, “§¹i thñ” vµ “TiÓu thñ”. Néi dung chñ quan hÖ gi÷a lùc víi sù vËn ®éng vµ träng yÕu cña phÇn nµy lµ vÊn ®Ò nhËn thøc l−îng, v.v… luËn vµ logic häc, ngoµi ra, cßn ®Ò cËp ®Õn c¸c ph−¬ng diÖn sè häc, quang häc, lùc häc, Nh÷ng thµnh tùu vµ cèng hiÕn trªn cña t©m lý häc vµ kinh tÕ häc. §©y chÝnh lµ tµi häc thuyÕt MÆc gia ®· chøng tá mét c¸ch liÖu quan träng, ghi chÐp vÒ nh÷ng thµnh thuyÕt phôc tµi trÝ cña d©n téc Trung Hoa tùu khoa häc thêi kú Tiªn TÇn, cã gi¸ trÞ thêi ChiÕn Quèc. sö liÖu v« cïng quý b¸u. §¸ng tiÕc lµ, do Tæng tËp tr−íc t¸c cña häc ph¸i MÆc gia v¨n b¶n MÆc Kinh cã qu¸ nhiÒu lÇm lÉn, lµ t¸c phÈm MÆc Tö. Theo ghi chÐp trong sai sãt nªn trong mét thêi gian dµi, hiÕm H¸n th− - NghÖ v¨n chÝ, MÆc Tö vèn cã 71 cã ng−êi ®äc hiÓu. M·i ®Õn thêi Thanh, thiªn, nh−ng ®Õn nay chØ cßn 33 thiªn. VÒ nhê nhãm häc gi¶ TÊt Nguyªn, Tr−¬ng ®¹i thÓ, s¸ch MÆc Tö cã thÓ chia lµm bèn HuÖ Ng«n vµ T«n Di Nh−îng tiÕn hµnh phÇn. Trong ®ã, m−êi thiªn: “Th−îng chØnh lý, hiÖu ®Ýnh, chó thÝch nªn tr−íc hiÒn”, “Th−îng ®ång”, “Kiªm ¸i”, “Phi t¸c nµy míi trë nªn quen thuéc ®èi víi giíi c«ng”, “TiÕt dông”, “TiÕt t¸ng”, “Thiªn chÝ”, t− t−ëng Trung Quèc. “Minh quû”, “Phi l¹c” vµ “Phi mÖnh” ph¶n H−¬ng Th¶o (biªn kh¶o) ¸nh t− t−ëng chñ yÕu cña MÆc Tö, vµ lµ t− liÖu chñ yÕu ®Ó nghiªn cøu häc thuyÕt nµy; n¨m thiªn “Canh trô”, “Quý nghÜa”, “C«ng S¸ch tham kh¶o m¹nh”, “Lç vÊn” vµ “C«ng du” lµ phÇn hai, chñ yÕu ghi chÐp nh÷ng lêi nãi vµ viÖc lµm 1. TÇn Nhan SÜ: MÆc häc ®Ých ®−¬ng cña MÆc Tö, néi dung còng rÊt phong phó ®¹i gi¸ trÞ, Trung Quèc th− ®iÕm xuÊt b¶n, ; m−êi mét thiªn sau thiªn “BÞ thµnh m«n” B¾c Kinh, 1997. lµ phÇn ba, chuyªn bµn vÒ kü thuËt phßng 2. V−¬ng ThÕ ThuÊn: Trang Tö chó ngù vµ chÕ t¸c khÝ giíi, Ýt cã liªn quan víi dÞch, TÒ Lç th− x·, S¬n §«ng, 1998. t− t−ëng triÕt häc MÆc Tö. Néi dung cña 3. NhiÒu t¸c gi¶: Trung Quèc triÕt häc ba phÇn trªn, nãi chung ®−îc giíi häc gi¶ tam b¸ch ®Ò, Th−îng H¶i Cæ tÞch xuÊt b¶n coi lµ nh÷ng tr−íc thuËt cña MÆc Tö vµ x·, 1988. nh÷ng nhµ MÆc häc thêi kú ®Çu. Bé phËn cuèi cïng cÊu thµnh nªn néi dung t¸c phÈm MÆc Tö chÝnh lµ MÆc kinh. MÆc kinh lµ tr−íc t¸c ph¸t triÓn t− t−ëng MÆc Tö cña c¸c nhµ MÆc häc cuèi thêi ChiÕn quèc. Tªn gäi MÆc kinh thÊy xuÊt hiÖn lÇn ®Çu trong s¸ch Trang Tö (phÇn T¹p thiªn, môc “Thiªn h¹”). Theo ®ã, th× vµo thêi kú cuèi, ba ph¸i MÆc gia “®Òu ®äc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2