intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Nhân vật tôi trong một số truyện ngắn có tính chất hồi ký của Lỗ Tấn"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST
Báo xấu
96
lượt xem 10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Lỗ Tấn (chữ Hán phồn thể: 魯迅; chữ Hán giản thể: 鲁迅; bính âm: Lǔ Xùn; 25 tháng 9, 1881 – 19 tháng 10, 1936) là nhà văn nổi tiếng của Trung Quốc. Ông được giới nghiên cứu văn chương coi là người đặt nền móng cho văn chương hiện đại Trung Quốc và là bậc thầy của thể loại truyện ngắn. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là AQ chính truyện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Nhân vật tôi trong một số truyện ngắn có tính chất hồi ký của Lỗ Tấn"

  1. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh Nh©n vËt t«i trong mét sè truyÖn ng¾n cã tÝnh chÊt håi ký cña Lç TÊn Phan ThÞ Nga (a) Tãm t¾t. TruyÖn ng¾n cña Lç TÊn, ®Æc biÖt nh÷ng truyÖn mang tÝnh chÊt håi ký thÓ hiÖn sù c¸ch t©n lèi v¨n xu«i tù sù so víi v¨n xu«i truyÒn thèng. CÊu tróc truyÖn nh− lµ mét h×nh thøc tù truyÖn, thuËt l¹i c¸c sù kiÖn x¶y ra trong mèi liªn hÖ víi ng−êi trÇn thuËt x−ng t«i. TruyÖn tõ ®Çu ®Õn cuèi ®−îc kÓ b»ng nh©n vËt t«i, to¸t lªn quyÒn lùc cña nhµ v¨n trong viÖc mª hoÆc ®éc gi¶ chÊp nhËn ®iÒu m×nh nãi. Bµi viÕt nµy ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh lµm s¸ng tá lèi viÕt truyÖn ®éc ®¸o vµ s¸ng t¹o ®ã. 1. TruyÖn ng¾n cña Lç TÊn thuéc c¸c d¹ng thøc truyÖn ng¾n cña Lç TÊn, ph¹m trï thi ph¸p hiÖn ®¹i cña v¨n häc ®Æc biÖt nh÷ng chuyÖn mang tÝnh chÊt Trung Quèc. Tõ nh÷ng n¨m 20, 30 cña håi ký thÓ hiÖn sù c¸ch t©n cña lèi v¨n thÕ kû XX, c¸c nhµ b×nh luËn v¨n häc xu«i tù sù kh¸c h¼n v¨n xu«i truyÒn Trung Quèc ®· gäi truyÖn cña Lç TÊn lµ thèng. tiÓu thuyÕt t©m lÝ, tiÓu thuyÕt ¢u 2. Kh¶o s¸t c¸c truyÖn ng¾n cã tÝnh d−¬ng. Nhµ v¨n Mao ThuÉn kh¼ng chÊt håi ký cña Lç TÊn ®· nãi trªn, ®Þnh: H¬n 30 thiªn truyÖn, mçi thiªn chóng t«i nhËn thÊy c¸c truyÖn nµy ®Òu thuéc ph−¬ng thøc tù sù chñ quan, ®Òu mét kiÓu, kh«ng chØ míi l¹ ë ng«n tõ cã mÆt cña nh©n vËt t«i. Nh©n vËt t«i b¹ch tho¹i mµ cßn ®em l¹i mét sù ®æi ®¶m nhiÖm hai vai trß: vai trß ng−êi kÓ míi vÒ kÕt cÊu, vÒ c¸ch dÉn truyÖn, vÒ ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt [6,tr.52]. chuyÖn vµ vai trß mét nh©n vËt trong Nh÷ng thiªn truyÖn s¸ng t¸c thêi kú truyÖn. Víi vai trß ng−êi kÓ chuyÖn, t«i ®Çu cña Lç TÊn ®Òu ®−îc viÕt d−íi d¹ng ë ng«i thø nhÊt kÓ vÒ c©u chuyÖn b»ng truyÖn ng¾n nh−ng h×nh thøc tæ chøc c¸i nh×n mang tÝnh chñ quan. Ng−êi kÓ t¸c phÈm th× hÕt søc ®éc ®¸o vµ ®a chuyÖn x−ng t«i b»ng c¸ch ®−a ra c¸i d¹ng. Cã truyÖn mang tÝnh chÊt nhËt nh×n håi cè cuéc ®êi ®Ó t¸i hiÖn nh÷ng ký nh− NhËt ký ng−êi ®iªn. Cã nh÷ng c©u chuyÖn trong qu¸ khø: T«i bá quª truyÖn mang tÝnh chÊt håi ký nh− MÈu nhµ lªn B¾c Kinh thÊm tho¸t ®· 6 n¨m chuyÖn nhá, Cè h−¬ng, LÔ cÇu phóc, ... nh−ng cã mét viÖc tÇm th−êng ®èi víi H¸t tuång ngµy r−íc thÇn, Ng−êi c« ®éc. t«i l¹i cã ý nghÜa, khiÕn t«i ph¶i bá tÝnh Cã truyÖn cã h×nh thøc gièng tiÓu gµn dë ®i vµ cho ®Õn nay vÉn kh«ng hÒ quªn (MÈu chuyÖn nhá) hoÆc T«i kh«ng thuyÕt ch−¬ng håi nh− AQ chÝnh truyÖn. L¹i cã truyÖn gièng mét vë kÞch qu¶n trêi l¹nh gi¸, vÒ th¨m lµng cò, xa nh− KÞch vui vÒ ®µn vÞt, Thá vµ mÌo. nh÷ng hai ngh×n dÆm mµ t«i ®· tõbiÖt h¬n 20 n¨m nay (Cè h−¬ng) hoÆc Mçi d¹ng thøc truyÖn ng¾n Êy ®Òu gi÷ mét vai trß quan träng trong viÖc thÓ Nh÷ng ngµy cuèi n¨m ©m lÞch qu¶ thËt cã vÎ ®óng lµ cuèi n¨m ... thØnh tho¶ng hiÖn t− t−ëng t×nh c¶m cña t¸c gi¶, gãp ph¸o tiÔn ®−a «ng T¸o vÒ chÇu trêi l¹i phÇn c¶i t¹o x· héi vµ ch÷a ch¹y c¨n lãe s¸ng, råi næ vang... T«i vÒ ®Õn Lç- bÖnh tinh thÇn cho quÇn chóng Trung TrÊn, quª nhµ, ®óng vµo mét ®ªm nh− Hoa ®ang mª muéi ch×m ®¾m trong thÕ. bÖnh tËt. H¬n n÷a, cã thÓ kh¼ng ®Þnh NhËn bµi ngµy 01/11/2006. Söa ch÷a xong 28/11/2006. 81
  2. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh Víi t− c¸ch ng−êi kÓ chuyÖn, nh©n vËt n¨ng dÉn d¾t, miªu t¶ c¸c biÕn cè, sù t«i ®· dÉn ra c¸c c©u chuyÖn cÇn kÓ. Do kiÖn lµm nªn cèt truyÖn. C©u chuyÖn vËy, chuyÖn kÓ ë ng«i thø nhÊt nh− lµ ®−îc kÓ bëi t«i mang tÝnh chÊt håi øc mét h×nh thøc tù truyÖn t−êng thuËt l¹i bëi v× c¸c sù kiÖn, t×nh tiÕt trong c©u c¸c sù kiÖn ®· qua trong mèi liªn hÖ víi chuyÖn do t«i dÉn d¾t ®· tõng x¶y ra c¸ch thêi ®iÓm hiÖn t¹i mét kho¶ng thêi ng−êi trÇn thuËt x−ng t«i. ë Cè h−¬ng gian thuéc vÒ qu¸ khø. C©u chuyÖn do lµ nh©n vËt t«i víi c©u chuyÖn vÒ nh÷ng t«i kÓ ë MÈu chuyÖn nhá ®· x¶y ra c¸ch con ng−êi ë quª cò. ë H¸t tuång ngµy hiÖn t¹i ba n¨m trêi (Dùa vµo thêi ®iÓm r−íc thÇn lµ håi øc vÒ mét buæi xem h¸t ®¨ng “MÈu chuyÖn nhá” th¸ng 7/1920): tuång t¹i quª ngo¹i thuë Êu th¬. ë LÔ Mïa ®«ng n¨m D©n quèc thø 6. ë H¸t cÇu phóc, ng−êi kÓ chuyÖn nh− mét tuång ngµy r−íc thÇn c¸ch thêi ®iÓm nh©n chøng, nh− mét ng−êi thuyÕt hiÖn t¹i kho¶ng 20 n¨m. ë Cè h−¬ng 30 minh c©u chuyÖn vÒ sè phËn bi ®¸t cña n¨m. ë Ng−êi c« ®éc thêi gian kh«ng thÝm T−êng L©m - mét ng−êi ®Çy tí g¸i. T«i kh«ng chØ xuÊt hiÖn trong nh÷ng ®−îc x¸c ®Þnh mét c¸ch cô thÓ nh− c¸c truyÖn ng¾n cã tÝnh chÊt håi ký, ë nhiÒu truyÖn trªn nh−ng còng thuéc thêi qu¸ khø, thÓ hiÖn qua c¸c chØ dÉn Mïa thu truyÖn ng¾n kh¸c nh− NhËt ký ng−êi n¨m nä, Mïa ®«ng n¨m nä råi Mïa hÌ ®iªn, Khæng Êt Kû, TiÕc th−¬ng nh÷ng n¨m sau ®ã. Toµn bé c¸c sù kiÖn lµm ngµy ®· mÊt, nh©n vËt t«i còng cã mÆt nªn néi dung c©u chuyÖn ®−îc t¸i hiÖn trong vai ng−êi kÓ chuyÖn. §©y lµ mét c¸ch t©n nghÖ thuËt viÕt truyÖn cña Lç mét c¸ch chÆt chÏ, m¹ch l¹c nhê vai trß cña ng−êi kÓ chuyÖn. Ng−êi kÓ chuyÖn TÊn so víi tiÓu thuyÕt Minh Thanh. Ng−êi kÓ chuyÖn trong tiÓu thuyÕt t«i chÝnh lµ ng−êi ®· chuyÓn t¶i t− Minh Thanh lµ ng−êi kÓ chuyÖn hµm t−ëng, quan ®iÓm vÒ cuéc sèng, vÒ con Èn ®øng ë ng«i thø ba, hä kh«ng trùc ng−êi cña t¸c gi¶ ®Õn víi ®éc gi¶. T«i lµ tiÕp xuÊt hiÖn trong t¸c phÈm ®Ó kÓ vÒ ®Çu mèi ®Ó c©u chuyÖn ®−îc kÓ ra, lµ c©u chuyÖn mµ chØ cã hµnh ®éng, ng«n tÊm g−¬ng soi chiÕu c¸c nh©n vËt. C©u ng÷ cña nh©n vËt míi lµm nªn cèt chuyÖn ®−îc kÓ bëi nh©n vËt t«i kh«ng truyÖn. H×nh thøc kÓ chuyÖn víi ng−êi diÔn ra theo mét tr×nh tù tr−íc sau cña kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt x−ng t«i míi sù kiÖn, t×nh tiÕt nh− trong tiÓu thuyÕt xuÊt hiÖn trong mét vµi t¸c phÈm v¨n cæ ®iÓn mµ c¸c sù kiÖn, t×nh tiÕt ®−îc häc Trung Quèc thuéc dßng tiÓu thuyÕt nèi kÕt trong mét cÊu tróc míi, trËt tù khiÓn tr¸ch thêi cËn ®¹i. §Õn Lç TÊn, míi b»ng lèi ®¶o ng−îc, r¸p nèi tõ mét h×nh thøc nµy ®· ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é ®iÓm mèc thêi gian nhÊt ®Þnh: thêi hiÖn thuÇn thôc, ®em l¹i sù ®æi míi cho tiÓu t¹i. Cã nh÷ng sù viÖc x¶y ra tr−íc l¹i thuyÕt Trung Quèc nãi riªng, v¨n häc ®−îc ®−a ra sau, sù viÖc x¶y ra sau l¹i Trung Quèc nãi chung. Ng−êi kÓ ë ng«i ®−îc kÓ tr−íc. C©u chuyÖn vèn cã trong thø nhÊt x−ng t«i lµ ng−êi biÕt tÊt c¶, cã hiÖn thùc ë Cè h−¬ng ®−îc x¶y ra theo mÆt lóc nµy, lóc kh¸c nh− lµ mét nh©n tr×nh tù sau: vËt trung t©m theo dâi, l¾p ghÐp, r¸p (1) Ba m−¬i n¨m tr−íc: NhuËn Thæ nèi c¸c sù kiÖn giao nhau theo luËt lµ mét chó bÐ kháe m¹nh, nhanh nhÑn, t−¬ng t¸c ®Ó chuyÖn thµnh chuyÖn. Víi quen råi trë thµnh th©n thiÕt víi t«i vµo vai trß ng−êi kÓ chuyÖn, t«i cã chøc dÞp nhµ t«i cã c«ng viÖc. 82
  3. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh (2) Ba m−¬i n¨m sau: t«i vÒ cè L©m bÞ gia ®×nh chång ®uæi khái nhµ, ph¶i ®i ë lÇn thø hai. h−¬ng chuyÓn ®¹i gia ®×nh lªn thµnh phè. Nh÷ng ngµy ë cè h−¬ng, t«i l¹i (5) Lo sî v× bÞ trõng ph¹t vÒ téi lÊy hai ®êi chång vµ ®au ®ín v× nh÷ng bÊt ®−îc gÆp NhuËn Thæ, bÊy giê ®· thµnh h¹nh dån dËp, T−êng L©m mÊt dÇn kh¶ mét ng−êi n«ng d©n th« kÖch, mô mÉm; n¨ng lao ®éng, bÞ ®Þa chñ T− ®uæi khái quan hÖ gi÷a t«i vµ NhuËn Thæ ®· hoµn nhµ, ph¶i ®i ¨n xin. toµn kh¸c tr−íc. (6) DÞp lÔ cÇu phóc, t«i vÒ quª ch¬i, (3) Trªn chÆng hµnh tr×nh tõ cè t×nh cê gÆp T−êng L©m vµ ph¶i tr¶ lêi h−¬ng vÒ thµnh phè, ch¸u Hoµng, ch¸u mÊy c©u hái cña thÝm. t«i ng¾c ngø. t«i nh¾c vÒ quan hÖ gi÷a Hoµng víi H«m sau, T−êng L©m qua ®êi gi÷a lóc Thñy Sinh, con NhuËn Thæ, khiÕn t«i mäi ng−êi ®ang t−ng bõng lµm lÔ cÇu day døt khi nghÜ ®Õn quan hÖ gi÷a t«i phóc. víi NhuËn Thæ, gi÷a Hoµng víi Thñy (7) Nh÷ng suy nghÜ cña t«i tr−íc c¸i Sinh. chÕt cña T−êng L©m. (4) T«i «m Êp mét niÒm hy väng vÒ §−îc dÉn d¾t, kÓ l¹i bëi t«i, c¸c sù t−¬ng lai t−¬i s¸ng. kiÖn ®−îc tæ chøc s¾p xÕp theo mét trËt C©u chuyÖn nµy d−íi sù dÉn d¾t cña tù kh¸c h¼n. Tõ (6) trë vÒ (1) (2) (3) (4) ng−êi kÓ ng«i thø nhÊt t«i ®· kh«ng (5)vµ ®Õn (7). ®−îc kÓ l¹i theo tr×nh tù trªn mµ ®−îc ViÖc r¸p nèi c¸c sù kiÖn theo mét b¾t ®Çu tõ thêi ®iÓm vµ c¸c sù kiÖn ®· trËt tù míi kÐo theo sù xuÊt hiÖn cña x¶y ra ë thùc t¹i (2) sau ®ã míi theo nh©n vËt t«i tõ ®Çu chÝ cuèi t¸c phÈm. dßng håi øc cña t«i trë vÒ víi qu¸ khø T«i chøng kiÕn, hiÓu biÕt, vµ kÓ cho ®éc 30 n¨m tr−íc (1), råi c©u chuyÖn l¹i tiÕp gi¶ nghe mét c¸ch t−êng tËn, nhê vËy tôc triÓn khai theo trËt tù tr−íc sau tõ mµ nh÷ng g× ¸m ¶nh nhÊt ®èi víi t«i (3) ®Õn (4). ®−îc chuyÓn t¶i, t− t−ëng quan ®iÓm ë LÔ cÇu phóc t×nh h×nh còng t−¬ng cña t«i ®−îc béc lé mét c¸ch râ rÖt, ch©n tù. C©u chuyÖn trong LÔ cÇu phóc vèn thùc. Trong c¸c truyÖn ng¾n nµy, yÕu tè ®−îc x¶y ra theo trËt tù: thêi gian kh«ng ®¶m nhiÖm vai trß lµ (1) ThÝm T−êng L©m v× chång chÕt, trôc chÝnh, x©u chuçi, dÉn d¾t sù kiÖn, kh«ng chÞu ®−îc sù cay nghiÖt cña gia t×nh tiÕt ph¸t triÓn nh− trong v¨n xu«i ®×nh chång, trèn ®Õn lµm thuª cho nhµ truyÒn thèng. §¶m nhiÖm viÖc dÉn d¾t ®Þa chñ T−. c¸c t×nh tiÕt cèt truyÖn lµ diÔn biÕn t©m (2) ThÝm T−êng L©m an phËn víi lÝ, lµ thÕ giíi néi t©m cña ng−êi kÓ kiÕp n« lÖ t¹i nhµ ®Þa chñ T− nh−ng l¹i chuyÖn ng«i thø nhÊt x−ng t«i. §iÒu ®ã bÞ mÑ chång lõa b¾t vÒ. cã nghÜa lµ thêi gian trong truyÖn cña (3) T−êng L©m bÞ mÑ chång b¸n cho Lç TÊn ®· cã nh÷ng cÊp ®é kh¸c nhau: mét ng−êi ®µn «ng vïng nói ®Ó lÊy tiÒn. thêi gian cña hiÖn thùc, thêi gian cña ThÝm ph¶n kh¸ng nh−ng vÉn kh«ng chuyÖn kÓ tøc lµ thêi gian cña hiÖn thùc thay ®æi ®−îc t×nh h×nh, cuèi cïng ®µnh ®−îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù míi vµ chÊp nhËn lÊy ng−êi ®µn «ng nµy lµm thêi gian cña ng−êi kÓ chuyÖn (nh©n chång, sinh ®−îc mét ®øa con trai. vËt t«i). (4) Chång thø hai cña T−êng L©m èm chÕt, con trai bÞ sãi ¨n thÞt. T−êng 83
  4. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh V× m¹ch c¶m xóc cña nh©n vËt t«i biÕn cè, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn nh©n vËt chÝnh, hoÆc trùc tiÕp tham gia vµo gi÷ vai trß dÉn d¾t cèt truyÖn nªn thêi gian trong c¸c truyÖn ng¾n cã tÝnh chÊt c¸c sù kiÖn, biÕn cè. T«i lµ ng−êi chøng håi ký cña Lç TÊn còng hoµn toµn kh¸c kiÕn toµn bé c¸c sù kiÖn cã liªn quan víi thêi gian trong tiÓu thuyÕt Minh ®Õn c¸c chÆng ®−êng ®êi cña nh©n vËt chÝnh T−êng L©m trong LÔ cÇu phóc. Thanh. ë Cè h−¬ng vµ LÔ cÇu phóc thêi T«i lµ mét phÇn cña c©u chuyÖn, võa gian ®ång hiÖn. HiÖn t¹i vµ qu¸ khø chøng kiÕn l¹i võa tham gia vµo c¸c sù lu«n song hµnh cïng nhau. Trong Cè kiÖn trong Cè h−¬ng, Ng−êi c« ®éc. ë h−¬ng, h×nh ¶nh cè h−¬ng hai m−¬i n¨m tr−íc ®−îc miªu t¶ trong sù ®èi lËp ®©y t«i cïng víi nh©n vËt chÝnh song víi cè h−¬ng thêi hiÖn t¹i; cËu bÐ hµnh tån t¹i, t«i nh− chØ cho ng−êi ®äc NhuËn Thæ ba m−¬i n¨m tr−íc ®èi lËp thÊy râ nguyªn nh©n, lÝ gi¶i lÝ do cña víi anh n«ng d©n NhuËn Thæ ba m−¬i tõng sù kiÖn còng nh− sè phËn cña n¨m sau; Hai D−¬ng T©y Thi ®Ëu phô nh©n vËt chÝnh. Vµ t«i cßn lµ nh©n vËt víi chiÕc compa Hai D−¬ng; t×nh b¹n chÝnh trong truyÖn, kÓ l¹i c©u chuyÖn gi÷a t«i vµ NhuËn Thæ ba m−¬i n¨m cña chÝnh m×nh nh− trong MÈu chuyÖn tr−íc víi ba m−¬i n¨m sau. Trong LÔ nhá, H¸t tuång ngµy r−íc thÇn. C©u cÇu phóc, mô ¨n mµy T−êng L©m ®−îc chuyÖn ®−îc kÓ l¹i bëi t«i lµ nh÷ng håi miªu t¶ trong sù ®èi lËp víi thÝm T−êng øc vÒ mét qu·ng ®êi, mét sù kiÖn ®· x¶y L©m n¨m n¨m tr−íc. ra víi t«i, ®Ó l¹i mét Ên t−îng s©u s¾c, Thñ ph¸p ®ång hiÖn vÒ thêi gian ë ¸m ¶nh ng−êi ®äc. T«i, ng−êi kÓ hai truyÖn ng¾n nµy ®· rót ng¾n ®−îc chuyÖn, nh©n vËt TÊn lµ mét, kh«ng cã kho¶ng c¸ch vÒ thêi gian ®Ó lµm næi bËt kho¶ng c¸ch gi÷a ng−êi kÓ chuyÖn t«i sù tµn t¹ vÒ thÓ x¸c vµ sù tha hãa vÒ vµ nh©n vËt t«i trong truyÖn. T«i còng tinh thÇn mét c¸ch nhanh chãng cña lµ mét nh©n vËt nh− mäi nh©n vËt con ng−êi vµ cè h−¬ng còng nh− sù tµn kh¸c. Cã khi t«i ®−îc gäi b»ng mét c¸i t¹ vÒ thÓ x¸c cña thÝm T−êng L©m. tªn cô thÓ, còng cã khi chØ lµ mét nh©n Thêi gian trong H¸t tuång ngµy r−íc vËt kh«ng tªn. ë H¸t tuång ngµy r−íc thÇn vµ Ng−êi c« ®éc cã kh¸c víi thêi thÇn vµ Cè h−¬ng, t«i chÝnh lµ nh©n vËt gian trong c¸c truyÖn ng¾n trªn, ®−îc TÊn, mét nh©n vËt cã mÆt trong c©u b¾t ®Çu tõ thêi hiÖn t¹i, sau ®ã quay trë chuyÖn ®−îc kÓ. TÊn ®· cïng c¸c b¹n bÌ vÒ qu¸ khø vµ cuèi cïng l¹i trë vÒ víi niªn thiÕu Song HØ, Ph¸t cïng c©u t«m, thùc t¹i. xem h¸t tuång, h¸i trém ®Ëu. TÊn ®· Sù phong phó cña c¸c d¹ng thøc thêi tõng cã mét t×nh b¹n s¸ng trong, ®Ñp ®Ï gian gióp cho t©m tr¹ng cña nh©n vËt víi NhuËn Thæ lóc Êu th¬, TÊn còng tr÷ t×nh ®−îc béc lé mét c¸ch ch©n thùc, tõng ng¹c nhiªn xãt xa v× sù c¸ch bøc cã chiÒu s©u, ®¸p øng ®−îc kh¸t väng trong t×nh b¹n, v× sù ®æi thay qu¸ lín ë gi·i bµy t− t−ëng, quan ®iÓm cña t¸c NhuËn Thæ, Hai D−¬ng sau qu·ng thêi gi¶. gian xa c¸ch 30 n¨m. ë Ng−êi c« ®éc, 3. Kh«ng chØ gi÷ vai trß ng−êi kÓ t«i mang tªn Th©n Phi, Th©n Phi cã chuyÖn ë ng«i thø nhÊt, t«i trong c¸c mÆt cïng víi Ngôy Liªn Thï trong c¸c truyÖn ng¾n trªn cßn ®ãng vai mét lÇn gÆp gì, tõ lóc Ngôy Liªn Thï lµ mét nh©n vËt trong truyÖn chøng kiÕn c¸c ng−êi c« ®éc ph¶n kh¸ng x· héi ®Õn lóc 84
  5. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh dao ®éng, quay l¹i hîp t¸c víi c¸c thÕ bÊt h¹nh, cùc nhäc cña T−êng L©m, NhuËn Thæ, Hai D−¬ng ®ång thêi võa lùc ®· chèng ®èi tr−íc ®©y. ë MÈu ch©m biÕm, chØ trÝch nh÷ng khuyÕt tËt chuyÖn nhá, t«i trong vai mét trÝ thøc, cña hä. ë H¸t tuång ngµy r−íc thÇn t«i nh©n vËt ngåi trªn xe kÐo. ë LÔ cÇu tr©n träng n©ng niu t×nh c¶m trong phóc lµ ng−êi kh¸ch vÒ quª vµo dÞp tÕt s¸ng, ©n t×nh cña ®¸m b¹n bÌ quª ®· chøng kiÕn toµn bé c©u chuyÖn cã ngo¹i. Trong MÈu chuyÖn nhá, t«i c¶m liªn quan ®Õn nh©n vËt chÝnh T−êng phôc, kÝnh träng c¸ch c− xö ®µng hoµng L©m. Trong t− c¸ch mét nh©n vËt cã cao c¶ cña anh phu xe. Trong Ng−êi c« mÆt trong c©u chuyÖn ®−îc kÓ l¹i, cïng ®éc, t«i l¹i ngËm ngïi xãt xa cho sù tham gia vµo c¸c sù kiÖn biÕn cè víi thay ®æi quan niÖm sèng, cho khÝ ph¸ch nh©n vËt chÝnh nªn t«i võa cã chøc cña mét con ng−êi. n¨ng kh¸m ph¸, ph¸t hiÖn ra thÕ giíi §Æt trong t−¬ng quan víi nh÷ng bªn trong cña ng−êi kÓ chuyÖn, võa truyÖn cïng ®−îc kÓ bëi t«i nh−ng ph¶i béc lé th¸i ®é, ng«n ng÷, vµ giäng kh«ng mang tÝnh chÊt håi ký chóng ta ®iÖu cña mét nh©n vËt trong truyÖn. sÏ thÊy sù kh¸c biÖt vÒ ph−¬ng diÖn t− Nh− vËy, c¸i t«i tù thuËt víi ph−¬ng t−ëng t×nh c¶m gi÷a chóng. Tuy còng thøc trÇn thuËt chñ quan cã kh¶ n¨ng ®−îc kÓ bëi t«i nh−ng trong nh÷ng nh×n thÊy ®−îc mäi biÕn cè cña c©u truyÖn kh«ng ph¶i lµ håi ký th× kh«ng chuyÖn, cã kh¶ n¨ng ®i s©u kh¸m ph¸ cã sù thèng nhÊt cao ®é, hßa lµm mét thÕ giíi néi t©m cña nh©n vËt. B»ng gi÷a t«i víi t¸c gi¶. T«i trong NhËt ký ph−¬ng thøc nµy, nh©n vËt t«i cã ®iÒu ng−êi ®iªn còng c¨m thï nh÷ng kÎ ¨n kiÖn ®Ó ph« diÔn tÊt c¶ biÓu hiÖn s©u thÞt ng−êi, −íc mong cøu lÊy trÎ em th¼m trong t©m hån. C¸i t«i kÝ øc cã thÓ nh−ng nhËn thøc cña t¸c gi¶ vÒ b¶n kh¸m ph¸ sù ®a d¹ng, sù phøc t¹p chÊt x· héi phong kiÕn tØnh t¸o s©u s¾c trong ®êi sèng néi t©m cña chÝnh m×nh, vµ mang tÝnh chÊt kh¸i qu¸t h¬n. Còng nãi lªn ®−îc nh÷ng −íc m¬ thÇm kÝn, vËy, ë Khæng Êt Kû, t«i còng cã sù ®ång nh÷ng nçi ®au riªng t−, nh÷ng ¸m ¶nh t×nh víi Khæng Êt Kû nh−ng th¸i ®é v« thøc. §óng nh− lêi nhËn xÐt cña l¹nh lïng, khinh rÎ cña t«i - chó bÐ b¸n MauGam: Môc ®Ých cña thñ ph¸p nµy r−îu, kh«ng ph¶i lµ th¸i ®é cña t¸c gi¶. lµ gióp chóng ta cã thÓ ®¹t tíi sù thËt 4. Vai trß cña ng−êi kÓ chuyÖn t«i mét c¸ch ®Çy ®Æn nhÊt: nÕu cã ai nãi víi cßn ®em l¹i cho nh÷ng truyÖn ng¾n cã b¹n mét ®iÒu g× x¶y ra ®èi víi chÝnh hä, tÝnh chÊt håi ký cña Lç TÊn kiÓu kÕt b¹n thËt dÔ tin, h¬n lµ hä kÓ vÒ mét cÊu kh«ng gièng víi kÕt cÊu trong v¨n chuyÖn x¶y ra víi nh÷ng ng−êi kh¸c xu«i tù sù tr−íc ®ã. Lµm nªn kÕt cÊu /DÉn theo 5, tr.404/. Trong c¸c truyÖn cña truyÖn Lç TÊn lµ m¹ch t©m lÝ, dßng ng¾n cã tÝnh chÊt håi ký cña Lç TÊn, t«i ch¶y c¶m xóc cña nh©n vËt t«i chø vµ t¸c gi¶ ®øng cïng mét b×nh diÖn. kh«ng ph¶i lµ yÕu tè thêi gian. Sù t¸c Tuy nhiªn, t«i vµ Lç TÊn kh«ng ph¶i lµ ®éng cña ngo¹i giíi vµ quan hÖ víi c¸c mét dï cã mét sè truyÖn t«i mang tªn nh©n vËt kh¸c ®· t¹o nªn c¶m xóc vµ TÊn. Gi÷a t«i víi t¸c gi¶ cã sù thèng qu¸ tr×nh t©m lÝ cña nh©n vËt, dÉn d¾t nhÊt cao ®é vÒ quan ®iÓm t− t−ëng. T«i m¹ch truyÖn ph¸t triÓn, ph¸ vì lèi kÕt trong Cè h−¬ng, LÔ cÇu phóc võa xãt cÊu truyÒn thèng theo trËt tù thêi th−¬ng, c¶m th«ng víi nh÷ng sè kiÕp 85
  6. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh gian.Thêi gian trong c¸c truyÖn ng¾n kÓ ®iÕng ng−êi ®i...kh«ng nãi nªn lêi, mÑ trªn kh«ng tu©n theo trËt tù tuyÕn tÝnh, t«i vµ t«i ®Òu than thë, buån cho c¶nh vËn ®éng tõ qu¸ khø ®Õn hiÖn t¹i råi nhµ anh, t«i vµ mÑ t«i còng ®Òu cã ý t−¬ng lai mµ hoµn toµn phô thuéc vµo buån, lßng t«i kh«ng chót l−u luyÕn, t«i m¹ch c¶m xóc cña ng−êi kÓ x−ng t«i. v« cïng lÎ loi, sÇu muén, cµng thªm ¶o n·o... Cã mÆt nhiÒu nhÊt trong m¹ch Trong c¸c truyÖn ng¾n nµy cã sù kÕt c¶m xóc cña nh©n vËt t«i lµ suy nghÜ hîp gi÷a sù kiÖn vµ t©m t− cña t«i mét cña t«i: t«i nghÜ bông (3 lÇn) t«i nghÜ (1 c¸ch chÆt chÏ. Nh÷ng sù kiÖn t©m lÝ lÇn) t«i mong −íc (4 lÇn). Kh¶o s¸t LÔ nh− håi t−ëng ký øc, ph¸n xÐt dÝnh chÆt cÇu phóc, t×nh h×nh còng t−¬ng tù. víi sù kiÖn cuéc sèng khã mµ t¸ch ra M¹ch c¶m xóc trong LÔ c©u phóc lµ ®−îc. ë Cè h−¬ng t×nh c¶m da diÕt, lßng c¶m th−¬ng, nçi tr¨n trë cho th©n niÒm th−¬ng nhí cè h−¬ng cña t«i g¾n phËn, cho cuéc ®êi cay ®¾ng, bÊt h¹nh chÆt víi c¸c sù kiÖn tõ viÖc chøng kiÕn cña mét con ng−êi. C¸c c¶m gi¸c khã c¶nh tiªu ®iÒu, thª l−¬ng cña cè h−¬ng chÞu trong ng−êi, ng¹c nhiªn hÕt søc, trong thùc t¹i, tõ cuéc t¸i ngé víi rîn c¶ ng−êi, c¶m gi¸c nh− gai ®©m vµo NhuËn Thæ, ng−êi b¹n thuë thiÕu thêi, l−ng, trong lßng c¶m thÊy bøt røt qu¸, víi Hai D−¬ng ng−êi l¸ng giÒng cò. vÉn kh«ng yªn t©m, lßng t«i l¹i thªm T×nh c¶m Êy ®· kÕt tinh thµnh nçi niÒm day døt, tim t«i bçng th¾t l¹i, råi ®Ëp day døt trong t«i khi nghe c©u hái cña d÷ déi, kinh hoµng ®−îc phèi hîp víi ch¸u Hoµng vµo thêi ®iÓm gia ®×nh t«i ng«n ng÷ ®èi tho¹i cña t«i ®· lµm nªn rêi xa quª h−¬ng. Trong LÔ cÇu phóc, c¶m xóc chñ ®¹o cña truyÖn. Ng«n ng÷ nh÷ng c©u hái cña T−êng L©m víi t«i ®èi tho¹i cña t«i Êp óng, m¾c mí khi tr¶ lóc sang xãm §«ng th¨m ng−êi b¹n, c¸i lêi c¸c c©u hái cña T−êng L©m: chÕt cña thÝm, th¸i ®é cña mäi ng−êi Lç - T«i nghÜ...cã thÓ cã ®Êy TrÊn tr−íc c¸i chÕt Êy ®· g©y x¸o ®éng - §Þa ngôc µ, lÝ ra th× ph¶i cã ®Êy. trong t©m hån t«i, khiÕn mèi ®ång c¶m Mµ còng vÞ tÊt s©u s¾c víi T−êng L©m ë t«i ngµy cµng Hõ! Cã thÓ gÆp mÆt nhau n÷a hay lín. M¹ch t©m tr¹ng cña t«i, nh©n vËt kh«ng µ? C¸i ®ã thùc t×nh t«i còng trung t©m, chñ thÓ tr÷ t×nh trong c¸c kh«ng ®−îc râ...Thó thùc, chÕt råi cßn truyÖn ng¾n nµy ®· dÉn d¾t c©u chuyÖn linh hån n÷a hay kh«ng t«i còng kh«ng ph¸t triÓn. C¶m xóc cña t«i trong c¸c ®−îc râ. truyÖn nµy ®−îc hiÖn ra ë nhiÒu s¾c Vµ nh÷ng c©u hái cña t«i dån dËp, th¸i, b»ng nhiÒu c¸ch thøc kh¸c nhau hèi h¶ khi ®−îc tin T−êng L©m qua ®êi: nh− hµnh ®éng, c¸c tr¹ng th¸i c¶m xóc, - ThÝm T−êng L©m µ? Sao thÕ? suy nghÜ cña nh©n vËt t«i... gièng nh− - ChÕt råi µ? sîi chØ ®á xuyªn suèt c¸c truyÖn ng¾n. - ChÕt lóc nµo? M¹ch c¶m xóc cña t«i ë Cè h−¬ng ®−îc - Lµm sao mµ chÕt hë? béc lé qua hµnh ®éng t«i kh«ng qu¶n sù T©m tr¹ng t«i ®Æc biÖt râ ë lêi ®éc kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt, v−ît qua c¸ch tho¹i néi t©m, còng chÝnh lµ sù tù kh¸m trë cña kh«ng gian vµ thêi gian trë vÒ ph¸, mæ xÎ b¶n th©n tr−íc mét sù viÖc, quª cò, qua nhiÒu tr¹ng th¸i c¶m xóc mét sè phËn con ng−êi. Ch¼ng h¹n, t«i lßng t«i se l¹i, ký øc t«i bçng d−ng nh− ®· day døt, xÊu hæ tr−íc hµnh vi cao bõng s¸ng lªn trong chèc l¸t, t«i nh− 86
  7. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh th−îng cña anh phu xe, mét ng−êi Ýt chuÕnh cho¸ng gi÷a kh«ng trung" (LÔ häc vÊn h¬n so víi t«i, ®Õn nçi tù xØ v¶ cÇu phóc) lµ th¸i ®é xãt xa cho kiÕp m×nh, tù nhËn thÊy m×nh chØ lµ mét sèng bÊt h¹nh cña T−êng L©m, lµ sù mØa mai vµo kh«ng khÝ t−ng bõng cña th»ng t«i nhá nhen, cßn anh phu xe lµ buæi lÔ cÇu phóc nh»m t« ®Ëm thãi sèng mét ng−êi khæng lå ®Ó råi tù chÊt vÊn v« t©m, Ých kû cña ng−êi ®êi. d»n vÆt b»ng hµng lo¹t c©u hái trong Tãm l¹i, víi ng−êi kÓ chuyÖn ng«i suy nghÜ: thø nhÊt truyÖn ng¾n cã tÝnh chÊt håi Th«i th× h½ng t¹m kh«ng nãi ®Õn ký cña Lç TÊn ®· xuÊt hiÖn d¹ng thøc viÖc x¶y ra võa råi, nh−ng c¸i n¾m xu truyÖn trong truyÖn nghÜa lµ nh©n vËt kia lµ cã ý nghÜa g×? Th−ëng cho anh ta ng−êi kÓ chuyÖn ®ång thêi còng lµ nh©n ph¶i kh«ng? T«i mµ cßn xøng ®¸ng ®Ó vËt chÝnh cña truyÖn. Dïng h×nh thøc th−ëng cho mét ng−êi nh− anh xe kia −? trÇn thuËt chñ yÕu ë ng«i thø nhÊt, T«i kh«ng thÓ tù tr¶ lêi ®−îc. truyÖn ng¾n cña Lç TÊn ®· t¹o ®−îc ë LÔ cÇu phóc, lêi ®éc tho¹i néi t©m mét b−íc tiÕn quan träng trong viÖc t¸i chÝnh lµ nh÷ng d»n vÆt cña t«i sau t¹o vµ ph¶n ¸nh hiÖn thùc. Ng«i thø nh÷ng c©u tr¶ lêi thiÕu tr¸ch nhiÖm víi nhÊt trong h×nh thøc trÇn thuËt t¹o nªn T−êng L©m vµ khi ®−îc tin T−êng L©m mét nh©n vËt t«i mang tÝnh chÊt x· héi qua ®êi. T«i ®· bèn lÇn nghÜ bông ®Ó trµn ®Çy søc m¹nh ph¶n kh¸ng vµ kh¸t kiÓm ®iÓm b¶n th©n, ®Ó tù bªnh vùc cho väng lµm chñ x· héi. m×nh, ®Ó day døt m·i vÒ mét kiÕp ng−êi 5. T×m hiÓu nh©n vËt t«i ë c¸c ®Çy bÊt h¹nh, khæ ®au. truyÖn ng¾n cã tÝnh chÊt håi ký cña Lç ë Cè h−¬ng, lêi ®éc tho¹i néi t©m lµ TÊn sÏ cã ®−îc c¸i nh×n trän vÑn vÒ nh÷ng tr¨n trë cña t«i vÒ NhuËn Thæ, h×nh t−îng t«i. §Êy chÝnh lµ mét nh©n vÒ mèi quan hÖ gi÷a t«i víi NhuËn Thæ, vËt chÝnh diÖn, tÝch cùc, lu«n quan t©m gi÷a Hoµng víi Thñy Sinh, ®−îc tËp ®Õn vËn mÖnh quÇn chóng Trung Hoa, trung cao nhÊt ë niÒm mong −íc cña ®Õn viÖc c¶i t¹o x· héi Trung Hoa. §ã lµ nh©n vËt t«i. Cßn n÷a, ®o¹n kÕt cña c¸c nh©n vËt chóng ta cã thÓ h×nh dung truyÖn ng¾n, nh©n vËt t«i béc lé râ nhÊt ®−îc d¸ng dÊp nh©n vËt nµy. §ã lµ mét quan ®iÓm t− t−ëng vµ th¸i ®é ®èi víi ng−êi trÝ thøc yªu n−íc, cã lßng −u ¸i cuéc sèng. Dï hiÖn thùc ®−îc ph¶n ¸nh s©u xa ®èi víi vËn mÖnh cña Tæ quèc vµ trong c¸c truyÖn nµy bi th¶m, ®au cña nh©n d©n, ®ang nghiªm kh¾c phÊn th−¬ng (Cè h−¬ng, LÔ cÇu phóc) nh−ng ®Êu c¶i t¹o m×nh theo ph−¬ng h−íng kh«ng v× thÕ mµ hy väng vÒ mét t−¬ng ®¹o ®øc cña ng−êi lao ®éng. Bøc ¶nh lai t−¬i s¸ng ë t«i bÞ thui chét. C¶nh mµ cã ng−êi t−ëng t−îng ra ®−îc sau t−îng mét vÇng tr¨ng trßn vµng th¾m khi ®äc Gµo thÐt, Bµng hoµng chÝnh lµ treo l¬ löng trªn bÇu trêi vµ h×nh ¶nh ch©n dung cña nh©n vËt nµy. Nã mang nh÷ng con ®−êng trªn mÆt ®Êt (Cè nhòng nÐt c¬ b¶n cña ch©n dung t¸c gi¶ h−¬ng) lµ niÒm hy väng cña t«i vÒ mèi Lç TÊn trong thêi gian viÕt Gµo thÐt, quan hÖ tèt ®Ñp cho thÕ hÖ trÎ, c¶m Bµng hoµng [6, tr.63]. t−ëng "nh− nh×n thÊy trêi ®Êt quû thÇn sau khi vÒ h©m h−ëng r−îu thÞt, h−¬ng hoa, ®Òu say mÒm, b©y giê ®ang b−íc ®i 87
  8. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh T i liÖu tham kh¶o [1] NguyÔn ThÞ BÝch H¶i, V¨n häc Ch©u ¸ trong tr−êng phæ th«ng, NXB Gi¸o dôc, 2002. [2] NguyÔn Th¸i Hßa, Nh÷ng vÊn ®Ò thi ph¸p cña truyÖn, NXB Gi¸o dôc, 2000. [3] Ph−¬ng Lùu (chñ biªn), LÝ luËn v¨n häc, NXB Gi¸o dôc, 2003. [4] Lç TÊn, TruyÖn ng¾n, Tr−¬ng ChÝnh dÞch, NXB V¨n ho¸, 2004. [5] Bïi ViÖt Th¾ng, TruyÖn ng¾n nh÷ng vÊn ®Ò lý thuyÕt vµ thùc tiÔn thÓ lo¹i, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, 2000. [6] L−¬ng Duy Thø, Lç TÊn ph©n tÝch t¸c phÈm, NXB Gi¸o dôc, 2004. [7] TrÇn §×nh Sö (chñ biªn), Tù sù häc, NXB §¹i häc s− ph¹m, 2004. SUMMARY The character named “I” in some Lo Tan’s reminiscenes short stories Lo Tan’s short stories, especially the reminiscences ones, display the renovation of the reporting prose compared with the traditional prose. Its structure is the same as the autobiographical way, telling the events happening in the link with the teller addressed “I”. From the beginning to the end, Lo Tan’s short stories are told by the character named “I” revealing the authority of the writer in misleading the readers to admit what he says. This article, to some extent, makes clear that creative and unique way of writing. (a) Khoa Ng÷ V¨n, Tr−êng §¹i häc Vinh 88
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2