intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Tình huống truyện trong “Yêu ngôn” của Nguyễn Tuân"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST
Báo xấu
87
lượt xem 13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2009 tác giả: 6. Nguyễn Hoàng Liêm, Tình huống truyện trong “Yêu ngôn” của Nguyễn Tuân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Tình huống truyện trong “Yêu ngôn” của Nguyễn Tuân"

  1. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIIi, sè 2b-2009 tr−êng §¹i häc Vinh T×nh huèng truyÖn trong yªu ng«n cña nguyÔn tu©n NguyÔn Ho ng Liªm (a) Tãm t¾t. Bµi b¸o tËp trung ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®éc ®¸o trong nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn ë lo¹t truyÖn Yªu ng«n cña NguyÔn Tu©n. Qua c¸c t×nh huèng “nhËn thøc - ph¶n tØnh” vµ c¸c t×nh huèng mang ®Ëm chÊt Liªu trai, NguyÔn Tu©n mét mÆt ®· lµm næi bËt ®−îc tÝnh c¸ch cña nh÷ng con ng−êi biÕt gi÷ thiªn l−¬ng trong s¸ng, biÕt t«n thê c¸i ®Ñp, mÆt kh¸c còng ®· thÓ hiÖn ®−îc kh¶ n¨ng mª hoÆc ®éc gi¶ b»ng trÝ t−ëng t−îng phong phó cña m×nh. 1. T×nh huèng lµ mét trong nh÷ng thÕ: “T«i cho r»ng mçi truyÖn lµ mét tr−êng hîp” [3, 45] vµ “Theo t«i mçi yÕu tè nghÖ thuËt cèt lâi vµ ®éc ®¸o truyÖn ng¾n chØ chøa ®ùng mét t×nh thÕ trong s¸ng t¹o nghÖ thuËt. Trong thi nh− thÕ nµo ®ã ®· x¶y ra trong ®êi ph¸p truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i, thuËt ng÷ sèng, nÕu cã ®Õn hai t×nh thÕ trë lªn, t×nh huèng kh«ng cßn xa l¹ víi nhiÒu truyÖn ng¾n sÏ bÞ ph¸ vì” [3, 47]. nhµ nghiªn cøu vµ víi c¶ ®éc gi¶. ThÕ XÐt ®Õn cïng t×nh huèng lµ sù kiÖn nh−ng, ®Ó hiÓu mét c¸ch cô thÓ, t−êng ®Æc biÖt cña ®êi sèng ®−îc nhµ v¨n s¸ng minh vÒ nã thËt kh«ng ®¬n gi¶n. Mçi t¹o trong t¸c phÈm theo lèi l¹ ho¸, nhµ nghiªn cøu, mçi nhµ v¨n cã mét nghÜa lµ nhµ v¨n lµm sèng dËy trong sù c¸ch nh×n nhËn chóng kh¸c nhau, do kiÖn Êy mét t×nh thÕ bÊt th−êng cña ®øng trªn nh÷ng quan ®iÓm, lËp tr−êng quan hÖ ®êi sèng: quan hÖ gi÷a nh©n kh¸c nhau. §i t×m ®iÓm thèng nhÊt vËt tham gia vµo sù kiÖn hoÆc gi÷a gi÷a c¸c quan niÖm, chóng t«i thÊy nh©n vËt víi ngo¹i giíi (tuy nhiªn còng r»ng c¸c nhµ nghiªn cøu vÒ c¬ b¶n ®Òu cÇn ph©n biÖt t×nh huèng víi kh¸i niÖm thõa nhËn: t×nh huèng chÝnh lµ yÕu tè ®Ønh ®iÓm vµ hoµn c¶nh ®iÓn h×nh). nghÖ thuËt cèt yÕu, lµ huyÖt ®iÓm trung t©m t¹o nªn ®é ©m vang vµ søc t¸c ®éng 2. Vµo thËp niªn 40 cña thÕ kû XX, m¹nh mÏ cña t¸c phÈm. trªn v¨n ®µn xuÊt hiÖn mét sè truyÖn Nhµ v¨n Bïi HiÓn cho r»ng t×nh ng¾n cña NguyÔn Tu©n viÕt theo kiÓu huèng lµ kho¶nh kh¾c vµ nhÊn m¹nh: Liªu trai chÝ dÞ cña Bå Tïng Linh víi “VÊn ®Ò ®Æt ra víi ng−êi viÕt lµ lùa tªn gäi chung lµ truyÖn yªu ng«n. §ã chän thËt x¸c ®¸ng vµ “®¾c ®Þa” c¸i toµn lµ nh÷ng truyÖn thÇn tiªn, ma ®o¹n, c¸i ch−¬ng, c¸i kho¶nh kh¾c Êy” qu¸i, hoang ®−êng. TËp Yªu ng«n cã vµ “Kho¶nh kh¾c, ®óng vËy, ph¶i lµ c¸i t¸m c©u chuyÖn ma qu¸i hÊp dÉn mang “kho¶nh kh¾c cèt yÕu”, khi nh©n vËt ®Æt ®Ëm dÊu Ên phong c¸ch NguyÔn Tu©n trong mét hoµn c¶nh nhÊt ®Þnh, tÊt lµ: Khoa thi cuèi cïng, Trªn ®Ønh non ph¶i béc lé tÝnh c¸ch chñ yÕu cña m×nh, T¶n, §íi roi, X¸c ngäc lam, R−îu bÖnh, c¸i tÝnh c¸ch chi phèi c¸ch sèng, c¸ch Löa nÕn trong tranh, Lo¹n ©m, T©m sù nghÜ, c¸ch øng xö, ®−êng ®i n−íc b−íc n−íc ®éc (riªng T©m sù n−íc ®éc trÝch vµ sè phËn cña ®êi m×nh” [1, 187-188]. trong Chïa §µn - mét truyÖn ®· ®−îc Nhµ v¨n NguyÔn Kiªn xem truyÖn chuyÓn thÓ thµnh kÞch b¶n phim Mª ng¾n lµ mét tr−êng hîp h ay mét t×nh NhËn bµi ngµy 25/02/2009. Söa ch÷a xong 08/4/2009. 35
  2. T×nh huèng truyÖn trong yªu ng«n cña ..., tr. 35-40 N. H. Liªm Th¶o - Thêi vang bãng do ViÖt Linh lµm ®êi ng−êi ta ®Ó råi mµ chÞu ¬n ®êi ®êi...” [2, 75]. Vµ ®Ønh ®iÓm dån nÐn cña sù tù truyÒn kú, chÝ qu¸i thêi trung ®¹i. ti mÆc c¶m ®· ®Õn khi ®µo Vy quyÕt Th«ng th−êng ng−êi x−a viÕt truyÖn hoang ®−êng, ma qu¸i hay thÇn tiªn víi ®Þnh chung sèng víi anh ta. §íi Roi biÕt môc ®Ých r¨n ®êi, t¶i ®¹o, h−íng con r»ng chØ tèi t©n h«n nµy lµ ®êi ®µo Vy sÏ bÞ buéc chÆt vµo kiÕp sèng bÇn cïng, ng−êi ®Õn ch©n - thiÖn - mü. ThÕ nh−ng, ®¬n ®iÖu cña chµng. ThÕ råi §íi Roi víi NguyÔn Tu©n, “yªu ng«n tr−íc hÕt ph¶i lµ yªu ng«n”, tøc lµ t¸c gi¶ lu«n cã quyÕt ®Þnh treo cæ. Mét t×nh huèng hÕt ý thøc gia c«ng nhiÒu vµo c¸i gäi lµ thÇn søc bi ®¸t, mét sù quyÕt ®Þnh t¸o b¹o. Thµ anh treo cæ lµm mét con ma tµi tö kú, qu¸i ®¶n cña nh©n vËt, c¶nh vËt, ®ªm ®ªm hiÖn vÒ ®¸nh trèng chÇu trªn t×nh tiÕt, nhÊt lµ c¸i kh«ng khÝ ma qu¸i cña truyÖn. TÊt nhiªn, truyÖn cña m¸i nhµ n¬i hµng viÖn, chø nhÊt quyÕt NguyÔn Tu©n dï “yªu ng«n” thÕ nµo ®i kh«ng nhËn mét thø t×nh yªu mµ anh cho lµ “bè thÝ”, ban ¬n. Ph¶i ch¨ng ch¨ng n÷a vÉn mang néi dung lu©n lý, trong nhËn thøc cña §íi Roi, t×nh yªu ®¹o lý. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ nhÊt qua t×nh huèng truyÖn, bëi t×nh huèng béc lµ ph¶i sßng ph¼ng, ph¶i ®em l¹i h¹nh lé tÝnh c¸ch nh©n vËt. phóc vµ chç dùa v÷ng ch¾c cho ng−êi m×nh yªu. 2.1. Tr−íc hÕt, chóng t«i xin ®i vµo Lo¹n ©m còng cã kiÓu t×nh huèng lµm râ nh÷ng t×nh huèng ®−îc nhµ v¨n nh− thÕ. ¤ng Kinh LÞch hä TrÞnh ë lµng t¹o ra nh»m soi tá c¸c b−íc ngoÆt nhËn Phó Giang tØnh §«ng, lµm quan ë tØnh thøc hay sù ph¶n tØnh cña nh©n vËt. VÒ B¾c, c¸o quan vÒ quª chÞu tang mÑ. c¬ b¶n, l« gÝch cña chóng lµ l« gÝch hiÖn §ªm ®ªm «ng Kinh LÞch th−êng thøc thùc, cho dï kh«ng khÝ chung cña khuya ®Ó nghiÒn ngÉm s¸ch th¸nh truyÖn lµ kh«ng khÝ ma qu¸i. hiÒn. Bçng ®ªm nä «ng thÊy hiÖn hai Trong truyÖn §íi Roi, CËu §íi (tøc tªn lÝnh ¨n mÆc dÞ th−êng b−íc vµo nhµ Êm §¸i) lµ con Bè Nam. MÆc dï ch÷ víi khay lÔ vËt rÊt xinh vµ kÝnh cÈn: §¸i ®−îc c¸c cô nhµ nho diÔn gi¶ng ®Ñp “Th−a ngµi, «ng Lín chóng con hµnh vµ hay nh−ng tÊt c¶ chÞ em trong gi¸o l¹c qua vïng ®©y, cã chót lÔ vËt truyÒn ph−êng ®Òu gäi chÖch ®i lµ §íi. CËu §íi cho chóng con ®−a ®Õn hÇu ngµi...” [2, lµ ng−êi rÊt tµi hoa nh−ng r¬i vµo hoµn 145]. ¤ng Kinh LÞch hÕt søc ng¹c nhiªn c¶nh bÇn cïng, sèng b»ng nghÒ chuèt kh«ng hiÓu Quan Lín nµo. TÐ ra Quan roi chÇu vµ vãt gäng « nan hoa xe ®¹p Lín d−íi ©m ty tr−íc kia lµ häc trß cô lµm tiªm b¸n cho c¸c tiÖm. Lµ mét con §¾c (bè Kinh LÞch). Qua Quan Lín mµ ng−êi thùc thô, §íi còng h»ng mong «ng biÕt ®−îc quª «ng s¾p cã mét trËn −íc cã cuéc sèng sung s−íng, h¹nh phóc dÞch t¶ lín, v× Diªm V−¬ng cÇn nhiÒu bªn ng−êi m×nh yªu. ThÕ nh−ng do phu ®Ó d¾p ®−êng n¬i ®Þa phñ. Do quen hoµn c¶nh b¶n th©n bÇn cïng, t−¬ng lai biÕt vµ nÓ t×nh thÕ huynh nªn quan ®Þa mï mÞt nªn anh ngµy cµng chai l× ®Õn phñ cho «ng Kinh LÞch xem qua danh møc cè chÊp. §èi diÖn víi t×nh yªu nång s¸ch nh÷ng ng−êi lµng «ng sÏ bÞ b¾t nµn cña c« ®µo Vy, anh lu«n t×m c¸ch xuèng ®Þa phñ lµm phu. Qu¶ lµ khã trèn ch¹y, mÆc dï anh xem c« lµ ng−êi kh¨n khi ph¶i ®èi diÖn víi mét t×nh tri kû: “§íi Roi hiÓu Vy th−¬ng m×nh huèng nh− vËy. Toµn lµ nh÷ng ng−êi l¾m. Nh−ng g¾n c¸i th©n m×nh vµo ®êi quen, biÕt b¾t ai vµ chõa ai ®©y? Kinh LÞch nãi: “...trong c¸i ®êi liªm chÝnh cña Vy, chµng thÊy lµ buéc mét qu¶ ch× vµo . 36
  3. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIIi, sè 2b-2009 tr−êng §¹i häc Vinh t«i, ch−a lóc nµo t«i cã lµm ®iÒu g× «ng kh«ng ®¸nh tr¸o ngäc th¹ch th× ®©u khuÊt tÊt trong lßng... Xin Quan Lín cø x¶y ra ®iÒu ®au lßng ®¸ng tiÕc kia vµ c« thõa thiªn mµ hµnh ®¹o...” [2, 151]. Mét Dã sÏ cßn hiÖn h÷u víi câi ®êi cïng víi kho¶nh kh¾c dÉn ®Õn mét quyÕt ®Þnh. nô c−êi, tiÕng h¸t vµ sù cèng hiÕn lín C©u nãi thõa thiªn mµ hµnh ®¹o ®· ®ñ lao cho nghÒ giÊy lµng Hå. Qua ®ã, thiªn truyÖn kh¼ng ®Þnh mét lu©n lý tù nãi lªn tÝnh c¸ch kh¼ng kh¸i cña mét nhiªn: c¸i ®Ñp, c¸i cao c¶ thiªng liªng «ng quan liªm chÝnh. Nh− vËy, víi tÝnh c¸ch vµ phÈm h¹nh cña m×nh, hä TrÞnh cña t¹o ho¸ kh«ng lµ së h÷u riªng mét kh«ng v× t×nh riªng mµ cè ch÷a l¹i c¸ nh©n nµo, nhÊt lµ kÎ tham lam bÇn tiÖn kiÓu «ng HuyÖn KhoÎ. Vµ c¸i ®Ñp mÖnh trêi - nghÜa lµ xin xo¸ tªn nh÷ng sÏ tiªu biÕn, mÊt gi¸ trÞ khi ë trong ng−êi th©n trong cuèn sæ b¾t phu cña Diªm V−¬ng. hoµn c¶nh kh«ng phï hîp. Ph¶i ch¨ng TruyÖn X¸c ngäc lam dùa trªn mét sù tõ chèi mäi ®Æc ©n còng nh− sù day døt cña Chiªu HiÖn lµ qu¸ tr×nh tù ý m«tÝp cã phÇn quen thuéc trong d©n thøc t×m l¹i chÝnh m×nh ngay trong câi gian: m«tÝp nhËp vai. Mét c©y dã cæ thô chÕt. thµnh tinh cã ng−êi con g¸i ¸o chµm Èn Thiªn truyÖn R−îu bÖnh kÓ vÒ nh©n ngô. H»ng ngµy, nµng vÉn tõ gèc c©y ra vËt Bè ¤ - c¸i tªn mµ c¸c c« nµng hµng ngoµi d¹o ch¬i th¬ thÈn vµ cÊt tiÕng r−îu ®Æt cho «ng giµ ®¸nh thuÕ r−îu h¸t. Giäng h¸t cña nµng khi th× “bi mét c¸ch kú dÞ. Bè ¤ - mét ng−êi n¸t tr¸ng” nh− “cña ng−êi kh¸ch hiÖp gÆp r−îu ®Õn møc qu¸i ®¶n: c¶ th©n x¸c ®−êng cïng”, khi th× “trong trÎo nh− biÕn thµnh mét khèi men bèc löa kh«ng pha lª vµ vui nh− tiÕng th«ng reo gi÷a g× dËp t¾t næi. Mçi buæi s¸ng khi h¬i giêi næi giã”, khi l¹i “rên rîn” (...) nh− s−¬ng cßn dµy ®Æc, Bè ¤ ®· lªn ®−êng lèi ma Hêi ®−a vâng ru con”. V× cã t×nh lµm kÎ hµnh khÊt, mµ hµnh khÊt r−îu c¶m víi cËu N¨m nhµ hä Chu, c« Dã ®· míi l¹ chø. Cã thÓ nãi c¸ch ¨n xin cña nhËp vµo hßn ®¸ ®Ó ®−îc chung sèng víi l·o qu¶ lµ c¸ch cña mét tay ®iÖu nghÖ, chµng. §ªm ®ªm c« hiÖn ra gióp cho giµ ®êi. HÔ thÊy c« hµng r−îu nµo ®i nghÒ lµm giÊy cña gia ®×nh hä Chu ë qua «ng ®Òu gäi: “Cã r−îu ngon cho l·o lµng Hå cã ®−îc tr×nh ®é tinh tÕ. ThÕ råi mua vµi c©n” råi «ng l·o liÒn ®−a c¸i «ng Chiªu HiÖn t×m c¸ch ®¸nh tr¸o chÐn gç cho c« hµng rãt ®Çy vµo ®Ó nÕm phiÕn ngäc th¹ch kia vÒ tÆng cho «ng thö. NÕm xong «ng giµ hoÆc kªu nh¹t, HuyÖn KhoÎ - ng−êi mµ m×nh chÞu ¬n. hoÆc chª lµ khª, xua tay cho c« hµng ®i Tõ ®ã c« Dã chÕt dÇn chÕt mßn v× buån (...). Mét c« hµng r−îu, hai c« hµng vµ thiÕu vá dã ¨n, cuèi cïng nµng chÕt r−îu, d¨m b¶y c« hµng r−îu...” [ 2, 107- biÕn thµnh mét viªn ngäc toµn bÝch 108]. Cø thÕ mµ ngµy nµo l·o còng no trong suèt. B¶n chÊt « träc cña HuyÖn b÷a r−îu. Nh÷ng t−ëng kÎ chØ biÕt ¨n KhoÎ hiÖn râ khi «ng nh×n thÊy x¸c xin vµ n¸t r−îu nh− thÕ lµ mét kÎ hoµn ngäc lam. BiÕt ®−îc lßng tham cña «ng toµn v« tÝch sù, thËm chÝ kh«ng thÊy HuyÖn KhoÎ, Chiªu HiÖn hèi hËn v× trãt ®−îc tr¾ng ®en cña trß ®êi. Nh−ng cã ai “thê nhÇm ph¶i mét ng−êi cã nh©n c¸ch ngê, chøng kiÕn c¶nh c« Cèm - mét c« ®ª h¹”. ¤ng ®· quyÕt ®Þnh tõ chèi mäi hµng r−îu må c«i cha mÑ bÞ cËu T− con tÆng phÈm quý gi¸ cña tªn “b¹o phó” ®Ó quan Th−îng b¾t vÒ phñ mµ hiÕp - l·o trë vÒ quª chÞu chÕt trong c¶nh nghÌo ®iªn tiÕt x«ng vµo dinh quan Th−îng, ®ãi. T×nh huèng Chiªu HiÖn ph¶n tØnh - “g¹t ph¨ng c¶ lÝnh canh cæng ngoµi vµ hèi hËn diÔn ra mét c¸ch tÊt yÕu. NÕu 37
  4. T×nh huèng truyÖn trong yªu ng«n cña ..., tr. 35-40 N. H. Liªm bÊt chÊp c¶ lò lÝnh hÇu vâng trong” [2, ®Õn câi thÇn tiªn, câi ©m, câi ma vµ «ng 113]. T×nh huèng ph¶n kh¸ng bÊt ngê ®· gÆp Bå Tïng Linh ë ®Êy. nh− thÕ ®ñ cho thÊy trong s©u th¼m con T×nh huèng trong truyÖn Trªn ®Ønh ng−êi bèc “h¬i men” Êy vÉn cßn l−¬ng non T¶n ®−îc x©y dùng dùa trªn sù tri trong s¸ng. Hµnh ®éng bÊt chÊp tÝnh giao −íc gi÷a con ng−êi víi thÇn linh. m¹ng cøu c« Cèm còng cã thÓ xem lµ sù TruyÖn ®−a ta vµo mét thÕ giíi huyÒn ®Òn ¬n, mét sù ®Êu tranh v× lÏ ph¶i. ¶o chØ cã trong m¬. Khi ®èi diÖn víi thÕ D−êng nh− khi ch×m vµo men say bÝ tØ gian « träc, con ng−êi th−êng h−íng ®Õn th× con ng−êi míi sèng thËt ng−êi h¬n. mét thÕ giíi huyÒn ¶o méng m¬ ®Ó gi¶i Nh− vËy, c¸c t×nh huèng kÓ trªn ®· khu©y. Trªn ®Ønh non T¶n kÓ vÒ chuyÖn thÓ hiÖn mét c¸ch s©u s¾c qu¸ tr×nh tù Th¸nh T¶n Viªn g©y thï kÕt o¸n víi ý thøc cña mçi nh©n vËt. TruyÖn ng¾n TiÓu Long hÇu, con vua Thñy TÒ. ThÇn sèng b»ng nh©n vËt vµ nhê vµo t×nh Nói vµ hoµng tö N−íc lµ hai t×nh ®Þch huèng ®éc ®¸o mµ tÝnh c¸ch cña nh©n trong mét thiªn t×nh sö kiÓu S¬n Tinh vËt thÓ hiÖn râ nÐt. NguyÔn Tu©n ®· rÊt Thñy Tinh. Cø sau mçi trËn ®¸nh nhau thµnh c«ng ë ®iÓm nµy. H¬n thÕ n÷a, nh− thÕ th× ®Òn Th−îng trªn nói T¶n truyÖn ng¾n NguyÔn Tu©n cã “yªu Viªn xuèng cÊp, h− hao vµ nhãm thî ng«n” thÕ nµo ®i n÷a vÉn cã néi dung méc lµng Chµng Th«n cã dÞp gäi lªn ®¹o lý, lu©n lý cña nã. trïng tu. §óng thËt, thÕ giíi non tiªn 2.2. Ngoµi c¸c t×nh huèng ®−îc x©y hiÖn ra tr−íc m¾t nhãm thî qu¶ nh− dùng theo l« gÝch hiÖn thùc, Yªu ng«n trong giÊc m¬: kh«ng gian yªn tÜnh cña NguyÔn Tu©n cßn cã nhiÒu t×nh trong trÎo, tiÕng suèi rãc r¸ch, hå ®µo huèng ®−îc x©y dùng theo l« gÝch cña trÜu qu¶, chim trªn cµnh, c¸ d−íi khe thÕ giíi Liªu trai, mµ ë ®ã, diÔn biÕn nhiÒu v« sè kÓ. C¸ch s¨n b¾n còng rÊt cña sù vËt, sù viÖc lu«n chÞu sù chi phèi ®Æc tr−ng: c¸i tªn vµng dïng b¾n chim, cña c¸c lùc l−îng siªu nhiªn, con ng−êi tªn b¹c dïng b¾n c¸, “cø b¾n ra, råi mòi kh«ng thÓ nµo can thiÖp ®−îc. Qua tªn sÏ vßng quay l¹i, kh«ng bao giê hÕt chóng, NguyÔn Tu©n cho ta thÊy thªm tªn”. ThËt hÊp dÉn vµ lý thó biÕt bao. mét chiÒu kÝch tån t¹i, mét ph−¬ng diÖn Muèn cã c¬m ¨n chØ cÇn ®Ëp vì hßn cuéi tån t¹i kh¸c cña con ng−êi - c¸i chiÒu sÏ cã tÊt c¶: cuéi xanh lµ lóa tÎ, cuéi kÝch, ph−¬ng diÖn ®−îc béc lé khi con vµng lóa nÕp. Cßn muèn th−ëng thøc ng−êi ®èi mÆt víi nh÷ng ®iÒu kú bÝ, mét chót men cay th× khái lo. ChØ cÇn huyÒn diÖu cña thÕ giíi. §ç §øc HiÓu ®Ëp cuéi tr¾ng lÊy nh©n hoµ vµo n−íc tõng cho r»ng truyÖn NguyÔn Tu©n suèi thµnh r−îu mµ uèng... ThÕ nh−ng, xoay quanh ba m«tÝp chÝnh: “m«tÝp buæi khi viÖc trïng tu ®Òn Th−îng s¾p xong chiÒu m¸u”, “m«tÝp s−¬ng mê” vµ “m«tÝp lµ khi nhãm thî c¶m thÊy buån tiÕc v× Liªu trai”. Ta thÊy m«tÝp Liªu trai thÓ s¾p ph¶i xa chèn tiªn c¶nh. V¶ l¹i, “cø ë hiÖn râ qua tËp truyÖn Yªu ng«n, trong trªn nµy, th× bän thî cßn ®−îc tha hå ®ã cã hai truyÖn ®−îc rót tõ Vang bãng bµn t¸n ®Õn nh÷ng c¸i l¹ cña ngµn th¨m th¼m kÝn mËt...”. Ph¶i ch¨ng mét thêi (®ã lµ Khoa thi cuèi cïng vµ chÝnh NguyÔn Tu©n ®Æt con ng−êi tr−íc Trªn ®Ønh non T¶n). NguyÔn Tu©n lµ t×nh huèng ph¶i rêi xa c¸i ®Ñp trong mét con ng−êi hiÕu kú, thÝch c¶m gi¸c mét t©m thÕ bÞ ®éng. Vµ c¸i ®Ñp chØ m¹nh. S¨n t×m c¶m gi¸c ë câi d−¬ng hiÖn h÷u trong giÊc m¬ bÊt kh¶ tiÕt lé. gian m·i còng ch¸n, NguyÔn Tu©n t×m . 38
  5. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIIi, sè 2b-2009 tr−êng §¹i häc Vinh Nh÷ng c¸i ®Ñp cña câi méng m¬, nh÷ng h−íng tíi viÖc v¹ch ra c¸i thï h»n nhá −íc muèn trÇn tôc cña con ng−êi chÝnh nhen mang tÝnh ng−êi chung chung. lµ kh¸t väng ngµn ®êi cña trÇn thÕ. C¸i “thï h»n” ®−îc nãi tíi ë ®©y lµ c¸i Khoa thi cuèi cïng ®−îc triÓn khai “thï h»n” ®Æc tr−ng cña nh÷ng kÎ thuéc xoay quanh t×nh huèng hån ma b¸o o¸n. “nßi t×nh”. CËu L·nh ót trong truyÖn cã Hai anh em §Çu Xø Anh vµ §Çu Xø Em vî bÞ chÕt v× tai n¹n xe löa. CËu ®©m ra thuéc nßi tµi hoa. Th¬ phó lµm rÊt ch¸n n¶n bá bª mäi viÖc cña Êp vµ thï nhanh, s¸ch vë nhí cã thÓ v¹ch ra tõng h»n thêi ®¹i c¬ khÝ, phñ nhËn sù ph¸t ch−¬ng, tõng tiÕt mét. ThÕ nh−ng, cø triÓn cña thêi ®¹i. CËu L·nh cø ngåi im mçi bËn lÒu châng lªn kinh øng thÝ th× nh− thÕ suèt mét n¨m “bãng in h¼n vµo l¹i háng bëi sù b¸o øng cña hån ma. Håi t−êng, ®−êng viÒn quanh bãng in tr«ng cßn må ma cô HuÊn, cô ®· mang lÊy s¾c gän nh− nÐt c¾t. LÊy n−íc cä kh«ng tr¸ch nhiÖm tinh thÇn vÒ c¸i chÕt cña ®i vµ lÊy v«i ®Æc quÐt lªn mÊy lÇn, côc mét nµng hÇu tµi hoa næi tiÕng. Vµ bãng x¸m trªn v¸ch Êy cø hiÖn bËt lªn” ng−êi thiÕp Êy, lóc tù ¶i ®ang cã mang [2, 179]. ®−îc s¸u b¶y th¸ng. V× o¸n hËn, nªn Mét nh©n vËt thø hai lµ «ng Ch¸nh hån ma Êy cø b¸m riÕt con ch¸u «ng Thó khi chÕt ®i, hån ma nghÖ sÜ cßn HuÊn kh«ng cho dßng hä nµy më mµy nÆng nî víi câi trÇn ®Çy oan khiªn. B¸ më mÆt. N¨m Êy, «ng §Çu Xø Anh vµo Nhì - ng−êi qu¶n gia trung thµnh - bÊt tr−êng thi th× hån ma l¹i hiÖn lªn b¸o chÊp c¶ tÝnh m¹ng cña m×nh ®Ó lµm cho o¸n: “Mét ng−êi ®µn bµ trÎ, xâa tãc, ½m chñ ®−îc vui lßng. §o¹n hay nhÊt cña con, hiÖn ngay lªn d−íi lÒu, ngay chç t¸c phÈm, ®¸ng gäi lµ nh÷ng trang kiÖt ®Çu châng kªu khãc gi÷ rÞt lÊy tay t¸c, chÝnh lµ ®o¹n t¶ c¶nh B¸ Nhì ®¸nh kh«ng cho viÕt quyÓn n÷a. Gµo khãc ®µn, c« T¬ h¸t vµ L·nh ót cÇm chÇu. ch¸n, ng−êi ®µn bµ Êy lÊy mí tãc xâa quÊt vµo mÆt «ng cø báng r¸t lªn. L¹i §Æc biÖt cã Ên t−îng lµ chi tiÕt b×nh c−êi s»ng sÆc,...” [2, 23]. Mét t×nh huèng h−¬ng bçng nøt to¸c vµ cã tiÕng c−êi kú ¶o ®Õn møc rïng rîn. Nh− vËy, «ng khanh kh¸ch vang ra - tiÕng c−êi cña §Çu Xø Anh vèn dÜ thi háng kh«ng v× hån ma cßn v−¬n vÊn câi trÇn.... bÊt tµi, v« dông mµ do hån ma t×m mäi Riªng truyÖn ng¾n Löa nÕn trong c¸ch ®Ó ph¸ ho¹i. T×nh huèng cµng ®Èy tranh Ýt nhiÒu thÓ hiÖn t×nh huèng vì lªn ®Õn møc ®Ønh ®iÓm, cao trµo, khi gia méng. Cô Lª BÝch Xa (tøc Rª-BÝt-Xª) lµ ®×nh hai anh em «ng §Çu Xø ®øng ng−êi ®am mª nghÖ thuËt - nghÒ bu«n tr−íc khoa thi cuèi cïng cña buæi giao tranh cæ. Cô cã thÓ bá ra hµng ngh×n thêi, còng lµ c¬ héi cuèi cïng cña dßng ®ång ®Ó mua mét bøc tranh cò n¸t. hä. Vµ hån ma v« t×nh kia còng nhÉn Nh÷ng t−ëng m×nh lµ ng−êi thiªn h¹ v« t©m b¸o o¸n ®Õn cïng. Th«ng qua t×nh ®Þch am t−êng vÒ tranh cæ: “Ai biÕt thÕ huèng mang tÝnh c¸ch b¸o o¸n vèn ¸m giíi ch¬i tranh l¹i cã ng−êi qu¸i quû ¶nh nhiÒu sÜ tö thêi x−a, truyÖn ng¾n nh− m×nh”. Vµ mét bøc tranh vÒ t−íng nµy ®· ®−a ®Õn mét c¸ch gi¶i thÝch vÒ Hµn Kú ®· bÞ tªn kh¸ch båi tranh ®¸nh nguyªn nh©n cña sù thi tr−ît cña nhiÒu tr¸o ruét. Cô Lª BÝch Xa phÉn né vµ kÎ tµi cao häc réng. TruyÖn T©m sù n−íc ®éc còng cã tuyÖt väng khi ng−êi ®êi chØ biÕt ch¹y t×nh huèng gÇn gièng nh− t×nh huèng theo nh÷ng vËt chÊt tÇm th−êng “®Õn hån ma b¸o o¸n nãi trªn, tuy kh«ng nçi döng d−ng víi NghÖ ThuËt”. 39
  6. T×nh huèng truyÖn trong yªu ng«n cña ..., tr. 35-40 N. H. Liªm 3. Cã thÓ nãi Yªu ng«n cña NguyÔn c«ng cña ng−êi s¸ng t¹o vµ ®èi víi ®éc Tu©n ®· t¸i hiÖn mét c¸ch thµnh c«ng gi¶, n¾m ®−îc t×nh huèng th× míi cã thÓ vµ ®éc ®¸o mét thÕ giíi kú ¶o, hoang xem lµ n¾m ®−îc ch×a khãa vµng ®Ó ®−êng, thÇn tiªn, ma qu¸i. Dï lµ truyÖn khai th¸c bÝ Èn cña t¸c phÈm. T×nh ma, truyÖn quû th× còng lµ ma quû theo huèng lu«n cã vai trß cùc kú quan träng kiÓu NguyÔn Tu©n - rÊt mùc tµi hoa, tµi trong s¸ng t¸c, lµ cÇu nèi diÖu kú gi÷a tö. NguyÔn Tu©n t×m vµo thÕ giíi yªu ng−êi s¸ng t¹o vµ ng−êi ®ång s¸ng t¹o ma cã lÏ cßn do nhu cÇu t×m mét c¶m (tøc ng−êi ®äc). T×nh huèng trong Yªu gi¸c míi l¹ vµ m·nh liÖt: “T«i muèn mçi ng«n chñ yÕu lµ kiÓu t×nh huèng mang ngµy trong cuéc sèng cña t«i ph¶i cho tÝnh kú ¶o, nh−ng th«ng qua c¸i kú ¶o t«i c¸i say cña r−îu tèi tèi t©n h«n”. Êy, NguyÔn Tu©n ®· chuyÓn t¶i ®Õn ®éc Nh− ta ®· nãi, t×nh huèng chÝnh lµ gi¶ nh÷ng lu©n lý, ®¹o lý cña con ng−êi mét yÕu tè cèt yÕu cña truyÖn ng¾n. Tæ vµ kh¸t khao c¸i ®Ñp cña cuéc ®êi. chøc ®−îc t×nh huèng chÝnh lµ thµnh . T i liÖu tham kh¶o [1] NhiÒu t¸c gi¶, C«ng viÖc viÕt v¨n, NXB Hµ Néi, 1985. [2] NguyÔn §¨ng M¹nh, NguyÔn Tu©n - Yªu ng«n, NXB Héi Nhµ v¨n, 1998. [3] V−¬ng TrÝ Nhµn, Sæ tay truyÖn ng¾n, NXB V¨n nghÖ TP. Hå ChÝ Minh, 2001. Summary The moment of the story in yEu ngOn (Fantastiques) by Nguyen Tuan This article focuses mainly on analyzing the originality in the art of building up the moment of the story Yeu ngon written by Nguyen Tuan. Throughout the moments “awareness - reflection” and some moments that include much mystery, for one side Nguyen Tuan highlighted the virtue of men who kept conscience purely, and respected the beauty. For the other side, he also expressed himself the aptitude which fascinated readers’ attention by their plentiful imagination. (a) tr−êng THPT VÜnh ViÔn, HuyÖn Long Mü, tØnh HËu Giang. 40
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1643 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2