Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " Biện pháp kỹ thuật trồng, tỉa cành và tỉa thưa keo nhằm nâng cao giá trị gỗ "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

153
lượt xem 27
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ CHO RỪNG TRỒNG KEO TẠI VIỆT NAM. Rừng keo tai tượng (Acacia mangium) ở in Indonesia. Đường kính trung bình 36.6 cm và đạt trữ lượng 228.7 m3/ ha. Mật độ cuối cùng là 230 cây/ha, tiết diện ngang đạt 24 m2/ha.. Tỉa được tiến hành với cây có đa thân và thực hiện khi rừng đạt 6 tháng tuổi. Chỉ để lại 1 thân cho cây phát triển, đặc biệt đối với rừng trồng cung cấp nguyên liệu gỗ xẻ. • Tỉa cành nhằm nâng cao giá trị của gỗ. Nếu cây được tỉa cành thì sẽ giảmmấu,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " Biện pháp kỹ thuật trồng, tỉa cành và tỉa thưa keo nhằm nâng cao giá trị gỗ "

Biện pháp kỹ thuật trồng, tỉa cành và tỉa thưa keo nhằm nâng cao giá trị gỗ Dự án CARD VIE:032/05 PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ CHO RỪNG TRỒNG KEO TẠI VIỆT NAM Rừng keo trồng cung cấp gỗ Rừng keo tai tượng (Acacia mangium) ở in Indonesia. Đường kính trung bình 36.6 cm và đạt trữ lượng 228.7 m3/ ha. Mật độ cuối cùng là 230 cây/ha, tiết diện ngang đạt 24 m2/ha. 1
Những nguyên tắc trong tỉa cành và tỉa thưa • Tỉa được tiến hành với cây có đa thân và thực hiện khi rừng đạt 6 tháng tuổi. Chỉ để lại 1 thân cho cây phát triển, đặc biệt đối với rừng trồng cung cấp nguyên liệu gỗ xẻ. • Tỉa cành nhằm nâng cao giá trị của gỗ. Nếu cây được tỉa cành thì sẽ giảm mấu, mắt (còn gọi là gỗ sạch). • Các cành được tỉa từ dưới gốc ngược lên phía trên. • Tỉa cành to và cành mọc tạo với thân góc nhọn sẽ giúp cây mọc thẳng. Loại tỉa này thường tiền hành trước khi tỉa cành nhỏ (lift) một vài tháng. Một số vấn đề thường gặp khi trồng rừng keo • Cây đa thân • Tỉa cành tự nhiên kém • Thân xấu • Gỗ nhiều mắt • Rỗng ruột Vì vậy cần phải tỉa thân (đối với cây đa thân), tỉa cành và tỉa thưa 2
Rừng Keo lai ở Việt Nam • Rừng keo lai 3 tuổi trồng nơi đất tốt gần Huế. • Có nhiều cây đa thân và cành không tỉa • Tỉa thân khi cây đạt 4-6 tháng tuổi là việc làm đầu tiên cần thiết nhằm nâng cao giá trị cho rừng cung cấp gỗ xẻ cũng như rừng trồng nguyên liệu giấy sợi Tại sao phải tỉa khi cành còn sống? • Tại nơi cành chết, gỗ thường có màu xấu và bị mục. • Tỉa cành cò sống làm ngăn sự phát triển của mắt gỗ. Tuy nhiên • Tỉa những cành còn sống cũng làm giảm sinh trưởng của cây. Nhưng • Sau khi tỉa cành lá tăng cường quang hợp bù lại những lá bị chặt. 3
Tỉa cành thế nào để không ảnh hưởng tới Tỷ lệ phần trăm tỉa cành sinh trưởng của cây? phải dừng trước khi cây bắt đấu giảm sinh trưởng. • Keo tai tượng (Acacia • Tỉa cành những loài mangium) 40% cây mọc chậm dễ bị (loài mọc nhanh) ảnh hưởng tới sinh trưởng hơn so với các • Acacia melanoxylon (Loài mọc chậm) 25% loài cây mọc nhanh. Thí nghiệm đối với keo tai tượng tại Indonesia • Cự ly trồng 3 x 3 m • Tỉa cành khi rừng 18 tháng tuổi 4
Form pruning Các công thức thí nghiệm Lift pruning Đối chứng • Tỉa thân • Tỉa 25% chiều dài tán lá tới 3 m. • Tỉa thân • Tỉa sát thân • Tỉa 25% tán lá những cành đang • Không tỉa cành cạnh tranh • Không tỉa thân Ảnh hưởng của tỉa cành tới sinh trưởng Ảnh hưởng của tỉa cành tới sinh trưởng của keo tai tượng ở Indonesia sau 18 tháng của keo sau 18 Chiều cao (m) và đườ ng kính 10 tháng 8 6 height (cm) diameter 4 2 0 unpruned form-pruned lift-pruned • Chưa có sự khác nhau giữa tỉa cành (form) and tỉa cành (lift) • Cây tại công thức đối chứng nhỏ hơn do có nhiều cây đa thân • Không có sự khác nhau trong tỉa cành tự nhiên (crown lift) 5
Đánh giá độ cong của thân tới chiều cao 3m sau 18 tháng tỉa cành Loại Mức Độ cong 1 Không 2 Nhẹ 3 Thân bj cong nhưng chưa lệch khỏi tâm của thân cây 4 Thân cây bị cong lệch khỏi tâm của thân 1 2 3 4 4 Kink Pruning Percentage of trees by class code (%) treatment 1 2 3 4 Control 25.0 36.2 19.4 19.4 Form 55.6 27.8 8.3 8.3 Lift 25.0 36.1 13.9 25.0 • Tỉa cành (Form) pruning giảm số cây bị cong • 80% số cây bị cong nhẹ hoặc không bị cong Nguyên tắc của tỉa thưa • Sau khi tỉa thưa, những cây còn lại sinh trưởng tốt hơn. • Vì những cây để lại có thêm ánh sáng, dinh dưỡng và nước • Ngay sau khi thời điểm tỉa thưa, một số cành yếu của những cây để lại sẽ hồi phục nhanh và góp phần vào quang hợp. • Có thể chọn được cường độ tỉa thưa để đạt được kích thước thân cây và năng suất của rừng đạt cao nhất 6
Tiết diện ngang • Tiết diện ngang của lâm phần (cả vỏ) là tổng tiết diện ngang của các cả thể trong lâm phần tại chiều cao ngang ngực. • Tại Indonesia, những lâm phần tốt nhất, tiết diện ngang hiếm khi vượt quá 25 m2/ha. Tương tự ở Việt Nam • Tiết diện ngang đạt 19.4 m2/ha ở những lặp địa trung bình • Mật độ lâm phần (890 cây/ha) • Lâm phân không tỉa thưa nên hiện tại cây sinh trưởng chậm Tiết diện ngang của lâm phần keo lai trồng tại Đông Hà • Tiết diện Frequency distribution of dbhob and stand characteristics of nine-year-old acacia hybrid plantation at Dong Ha ngang đạt 25 19.4 m2/ha ở Mean dbhob = 16.3 cm 20 những lập địa number of trees stocking at planting 1900 sph trung bình stocking at 9 years 890 sph 15 basal area at 9 years 19.4 m2 /ha • Mật độ lâm phần 890 cây 10 /ha 5 • Không tỉa thưa nên cây 0 sinh trưởng 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 chậm dbh over bark (cm) 7
Mật độ trồng dày, đường kính cây sẽ nhỏ và trữ lượng khó có thể đạt được 20 - 25 m2/ha Mật độ Đường kính để tiết Đường kính để tiết (cây/ha) diện ngang có thể đạt diện ngang có thể đạt 20 m2/ ha 25 m2/ ha 1000 16.0 17.8 600 20.6 23.0 450 23.8 26.6 300 29.1 32.6 200 35.7 39.9 Kết luận • Nếu không tỉa thưa, với mật độ trồng 1000-1600 cây/ha thì đường kính cây không thể to ngay cả đối với lập địa tốt • Đối với lập địa xấu, rừng trồng keo khó có thể đạt được tiết diện ngang 20 m2/ha Thí nghiệm tỉa thưa keo lai tại Đồng Hới • Mục đích: Đánh giá ảnh hưởng của tỉa thưa tới sinh trưởng của keo lai và tìm cường độ tỉa thưa thích hợp để đạt tiết diện ngang và giá trị gỗ lớn nhất. • Cự ly ban đầu 4 m x 2.5 m (1000 cây/ha) • Thí nghiệm tỉa thưa tiến hành ở độ tuổi 2,5 năm khi đường kính trung bình của cây đạt 9.3 cm và tiết diện ngang đạt 7 m2/ha. Tỉa cành tự nhiên bắt đầu xuất hiện. 8
Thí nghiệm tỉa thưa keo lai (Acacia hybrid) tại Đồng Hới • Bốn cường độ tỉa thưa, 1000 (không tỉa), 600, 450 và 300 cây/ha Tổng diện tích mỗi lần lặp (7 hàng x 9 cây = 63 cây) • • Phần lõi (các cây được đo) 5 hàng x 7 cây = 35 cây • Bốn lần lặp, bố trí theo khối hoàn toàn ngẫu nhiên • Tất cả các cây được tỉa cành tới 2.3 m Thí nghiệm tỉa thưa keo lai (Acacia Thinning Trial at Dong Hoi (1000 stems ha-1) hybrid) tại Đồng Hới – Ô đối chứng 28 m (không tỉa) 20 m 7 8 21 22 35 6 9 20 23 34 5 10 19 24 33 22.5 m 17.5 m 4 11 18 25 32 3 12 17 26 31 2 13 16 27 30 1 14 15 28 29 9
Công thức tỉa thưa để lại 600 cây/ha Thinning Trial at Dong Hoi (600 stems ha-1) tại Thí nghiệm tỉa thưa keo lai 28 m (Acacia hybrid) tại 20 m Đồng Hới 8 22 35 9 20 34 5 19 24 22.5 m 17.5 m 4 11 18 32 Số cây để lại được 3 12 26 phân bố đều trên toàn 13 27 diện tích ô thí 1 15 29 nghiệm. Đây là một trong những nguyên tắc của tỉa thưa Thí nghiệm tỉa thưa keo lai tại Đồng Hới đê lại 300 cây/ha (ảnh sau khi tỉa thưa và tỉa cành) 10
Ảnh hưởng của tỉa thưa và tiết diện ngang tới đường kính và tiết diện ngang của thí nghiệm tại Đồng Hới Đường kính và tiế t di ệ n ngang của lâm phầ n sau 18 tháng tỉ a thưa tạ i Đồng Hới Mức độ sai khác (P
Lâm phần keo lai trồng ở Việt Nam • Tỉa cành rừng 2 tuổi tại Đồng Hới • Tỉa cành khi đang còn sống • Cần chú ý kỹ thuật tỉa cành. • Cần tỉa cành sát với thân cây, không để lại phần nào của cành lại Những vấn đề người trồng rừng cần quan tâm khi tỉa thưa • Người trồng rừng không muốn tỉa thưa vì nghĩ tỉa thưa sẽ giảm sản lượng. • Nếu đợi đến khi có thể tận dụng được sản phẩm tỉa thưa mới tiến hành tỉa thí ảnh hưởng của tỉa thưa đến sinh trưởng của cây còn lại là rất nhỏ. • Chúng ta cần biết rằng giá trị của những cây để lại sau tỉa thưa sẽ cao hơn nhiều so với lâm phần không được tỉa. 12
Các biện pháp kỹ thuật thâm canh rừng keo cung cấp gỗ xẻ • Chọn lập địa. Trồng rừng cung cấp gỗ xẻ cần chọn lập địa tốt. • Cự ly cây trồng 3 x 2.5 m hoặc 3 x 3 m là tốt nhất • Tỉa thân ở những cây đa thân sau khi trồng 4-6 tháng • Tỉa cành (Form) để tạo thân cây thẳng • Tỉa cành (Lift) để giảm mắt ở gỗ • Làm thế nào để chọn thời điểm Tỉa thưa là một vấn đề phức tạp • Thời điểm tỉa thưa cần tiến hành trước khi xuất hiện tỉa cành tự nhiên, nhưng không để đến quá to. • Tỉa thưa lần thứ nhất cần thức hiện ngay cả khi chưa tận dụng được sản phẩm tỉa thưa. • Cường độ tỉa thưa chọn sao cho đạt giá trị cao nhất về giá trị khi khai thác Phân tích hiệu quả kinh tế cho rừng trồng cung cấp gỗ xẻ và gỗ nguyên liệu giấy, sợi 13
Keo lai Đơn vị tính (USD) Chiế t khấu Chi phí quy quy về hiệ n Tỷ lệ thu hồi Nă m Chi phí về hiện tại Thu nhậ p tạ i Lãi ròng vốn Phân tích 1 $ (388) ($468) $ - $981 $512 ($388) 24% 2 $ (31) $ - ($31) hiệu quả kinh 3 $ (25) $ - ($25) 4 $ (25) $ - ($25) tế trồng rừng 5 $ (25) $ - ($25) 6 $ (25) $ - ($25) nguyên liệu 7 $ (25) $ - ($25) 8 $ (25) $ 2,100.00 $ 2,075 giấy $ (569) Lãi suất % 0.10 Cự ly ban đ ầu (m x m) 3.5 2 1429 cây/ha Giá Năm 1 Chuẩ n b ị đất trồng rừng $ 300 Giá cây giống 4 cents/cây $ 57 Chở đế n n ơi trồng Nhân công trồng rừng (ngày x tiề n công 3$ 3$ 9 Phân NPK (cây x lượng phân x giá phân) 0.1 $ 29 $ 0.20 Giá phân bón Nhân công làm cỏ 2 lần/năm (ngày x tiề 6$ 3$ 18 Năm 2 Chi phí khác nă m 2 Làm cỏ 2 làn/nă m (ngày x tiề n công/ngà 2 3$ 6 Chi phí hàng năm Tiền thuê đấ t (USD/n ăm) $ 5 Tiền duy trì chă m sóc từ năm 2-7 $ 20 Làm đương, phòng cháy rừng Thu nhậ p Tăng trưởng hàng nă m cả vỏ 15 Khai thác year 7 Thể tích g ỗ cho nguyên liệ u giấy (m3) 105 Gía gố c, $/m 20 Phân tích hiệu quả kinh tế cho 1 ha rừng trồng cung cấp gỗ xẻ loài Keo lá tràm (Acacia auriculiformis) Phân tích hiệu quả kinh tế cho 1ha rừng trồng gỗ xẻ Thu Lãi Lãi suất (%) 0.10 Chi n r p h ò Tiền thuê đất 50 Nă h Chi phí quy về hiện ậ Thu nhập quy về hiện n Chi phí trồng rừng năm 1 m í tại p tại g Chi phí làm đất 600 1 $980 $1,332 $- $1,620 $289 Chi phí giống (10 cents/cây 100 2 $130 $- Chi phí trồng cây 50 3 $70 $- Chi phí phân bón 100 4 $70 $- Chi phí làm cỏ 2 lần 60 5 $70 $- Các chi phí kỹ thuật năm 2 6 $70 $- Chi phí làm cỏ 2 lần 60 7 $70 $- Chi phí cho các năm 2-15 như làm đường, chống cháy, tỉa cành 20 8 $70 $600 Tỉa thưa cho nguyên liệu giấy năm 8 9 $70 $- Trữ lượng gỗ lấy ra 30 10 $70 $- Giá tại rừng 20 11 $70 $- Thu hoạch sau 15 năm 12 $70 $- Gỗ xẻ (m3) 80 13 $70 $- Giá tại rừng (USD/m3) 60 14 $70 $- Gỗ giấy sợi (m3) 40 15 $70 5600 Giá tại rừng (USD/m3) 20 14
Phân tích hiệu quả kinh tế cho 1ha rừng trồng cung cấp gỗ xẻ loài keo lai (Acacia hybrid) Phân tích hiệu quả kinh tế cho 1ha rừng trồng gỗ xẻ Lãi suất (%) 0.10 Tiền thuê đất 50 Nă Chi Chi phí quy về hiện Thu Thu nhập quy về hiện Lãi m phí tại nhập tại ròng Chi phí trồng rừng năm 1 1 $980 $1,332 $- $1,709 $377 Chi phí làm đất 600 2 $130 $- Chi phí giống (10 cents/cây 100 3 $70 $- Chi phí trồng cây 50 4 $70 $- Chi phí phân bón 100 5 $70 $- Chi phí làm cỏ 2 lần 60 6 $70 $- Các chi phí kỹ thuật năm 2 7 $70 $- Chi phí làm cỏ 2 lần 60 8 $70 $1,200 Chi phí cho các năm 2-15 như làm đường, chống cháy, tỉa cành 20 9 $70 $- Tỉa thưa cho nguyên liệu giấy năm 8 10 $70 $- Trữ lượng gỗ lấy ra 60 11 $70 $- Giá tại rừng 20 12 $70 $- Thu hoạch sau 15 năm 13 $70 $- Gỗ xẻ (m3) 80 14 $70 $- Giá tại rừng (USD/m3) 40 15 $70 $4,800 Gỗ giấy sợi (m3) 80 Giá tại rừng (USD/m3) 20 Những yêu cầu và khả năng tận dụng gỗ xẻ Dự án CARD - VIE:032/05 Chris Harwood PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ CHO RỪNG TRỒNG KEO TẠI VIỆT NAM 15
Đường kính Giá tại cơ sở Tỷ lệ lợi dụng đầu nhỏ chế biến (%) Giá gỗ keo không vỏ (đồng/m3) (cm) xẻ tại Miền 30 cm 1,600,000 60 • Các cơ sơ chế biến chỉ mua gỗ đẹp, thẳng, không bị khuyết tật • Thể tích gỗ được tính theo hình trụ trên cơ sở đo đầu nhỏ và chiều dài của khúc gỗ. • Giá gỗ tại cổng Nhà máy khoảng 650.000đ/m3 (có thể giá vận chuyển cao) Xưởng xẻ với cưa lưỡi ngang • Đối với của lưỡi ngang, các cơ sở mua gỗ có đường kính đầu nhỏ khoảng 20cm (không vỏ). • Chiều dài tối thiểu của khúc gỗ là 1,5m. • Khúc gỗ được cố định trên 1 khung và đẩy vào lưỡi để cưa 16
Xưởng cưa với máy cưa lưỡi đứng • Đường kính đầu nhỏ không vỏ tối thiểu là 15cm • Chiều dài tối thiểu khúc gỗ là 1,2m • Gỗ được đẩy hoặc kéo ngang qua lưỡi để cưa Nghiên cứu thí điểm cho keo lai 9 tuổi Cưa 18 khúc gỗ chặt từ rừng keo lai 9 tuổi tại Đông Hà 17
Nghiên cứu thí điểm keo lai 9 tuổi • Đường kính đầu nhỏ khúc gỗ là 15-18 cm • Chiều dài khúc gỗ 2m • Xẻ được 3-5 tấm/khúc (dày 32-25 mm) Nghiên cứu thí điểm cho gỗ keo lai 9 tuổi Tấm gỗ bị khuyết tậi Tấm gỗ bị nứt và có mắt to Sản phẩm gỗ khi sấy khô có kích thước 60 x 5 x 3 cm. Little or no saleable product can be recovered from the defective board 18
Nghiên cứu thí Frequency distribution of defect-free sections of each điểm gỗ keo lai 9 board in the sawing study tuổi 40 number of pieces 30 20 10 0 20-60 61-90 91-120 121-150 151-180 181-200 range of clear length (cm) • Phần gỗ đẹp dài hơn 60 cm chiếm khoảng 72% • Như vậy khoảng 28% bỏ đi do khuyết tật • Cành chết là một trong những khuyết tật quan trọng. Có thể giảm khuyết tật này bằng cách tỉa cành. • Những mắt để do tỉa cành tươi là có thể chấp nhận được Lợi ích của việc trồng rừng keo cung cấp gỗ lớn • Gỗ không bị khuyết tật, gỗ to bán được giá hơn bởi vì tỷ lệ lợi dụng được nhiều cho sản xuất đồ gia dụng? • Nếu không người trồng rừng sẽ không tỉa thưa, không đợi luân kỳ dài để sản xuất gỗ lớn (đường kính 30 cm) và cũng không đầu tư cho tỉa cành 19
Đồ gỗ gia dụng làm từ gỗ keo • Các sản phẩm kích thước nhỏ • Lẫn cả gỗ lõi và gỗ giác • Các sản phẩm có thể xuất khẩu Đồ gia dụng làm từ gỗ keo 20