zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Những biểu hiện của nguyên tắc phân hoá trách nhiệm hình sự trong đồng phạm"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Báo xấu

134
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những biểu hiện của nguyên tắc phân hoá trách nhiệm hình sự trong đồng phạm Ngược lại, hành vi nhất định nào đó có thể được đánh giá về mặt đạo đức không phụ thuộc vào tính chất và mức độ nhưng hành vi này chỉ bị đánh giá về mặt pháp luật khi tác động, ảnh hưởng ở mức độ nhất định đối với đời sống xã hội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Những biểu hiện của nguyên tắc phân hoá trách nhiệm hình sự trong đồng phạm"

nghiªn cøu - trao ®æi Ths. CaoThÞ oanh * 1. Trong lu t hình s , ng ph m ư c ng ph m ph i d a trên s khác bi t v vai coi là ch nh c bi t. Khác v i ph m t i trò c a nh ng ngư i tham gia ng ph m ơn l , ph m t i dư i hình th c ng ph m xác l p nguyên t c x lí chung nh t i v i bao gi cũng có nhi u ngư i (hai ngư i tr h . i u này òi h i ph i b t u b ng vi c lên) th c hi n t i ph m do c ý. Chính s ti n hành phân hoá nh ng ngư i ng ph m khác bi t v s lư ng ngư i tham gia th c d a vào tính ch t hành vi c a h . V v n hi n t i ph m ã hàm ch a nh ng lí do òi này, hi n nay các nư c ang t n t i nhi u h i ph i có chính sách phân hoá trách nhi m quan i m khác nhau. Có nư c ch phân bi t hình s (TNHS) phù h p. Nh ng lí do ó là: ngư i chính ph m v i ngư i tòng ph m;(1) có a) Tính ch t hành vi c a nh ng ngư i tham nư c ch phân bi t ngư i th c hành v i gia có th khác nhau; b) M c óng góp ngư i ng ph m khác;(2) có nư c phân lo i c ah i v i vi c th c hi n t i ph m chung ngư i ng ph m thành ng chính ph m, có th khác nhau. Nh ng lí do này t ngư i xúi gi c, ngư i tòng ph m;(3) cũng có nguyên t c phân hóa TNHS trư c yêu c u nư c phân lo i ngư i ng ph m thành 4 lo i xác nh ư ng l i x lí i v i nh ng ngư i là: Ngư i th c hành, ngư i t ch c, ngư i ng ph m theo tính ch t và m c th c xúi gi c và ngư i giúp s c.(4) nư c ta, BLHS quy nh nh ng lo i ngư i ng ph m hi n hành vi c a h . Bên c nh ó, ph i kh ng g m ngư i th c hành, ngư i t ch c, ngư i nh r ng trong nh ng trư ng h p khác nhau, xúi gi c và ngư i giúp s c, trong ó ngư i tuỳ thu c vào lo i hành vi nguy hi m cho xã th c hành là ngư i tr c ti p th c hi n t i h i ư c cùng th c hi n, tuỳ thu c vào s ph m; ngư i t ch c là ngư i ch mưu, c m lư ng ngư i tham gia và m c liên k t gi a u, ch huy vi c th c hi n t i ph m; ngư i h mà tính nguy hi m c a ng ph m có th xúi gi c là ngư i kích ng, d d , thúc y thay i. Do ó, phân hóa TNHS trong ng ngư i khác th c hi n t i ph m và ngư i giúp ph m ng th i ph i áp ng ư c yêu c u s c là ngư i t o nh ng i u ki n tinh th n th hai là x lí phân hoá các trư ng h p ng ho c v t ch t cho vi c th c hi n t i ph m ph m có tính nguy hi m khác nhau. th c (kho n 2 i u 20 BLHS 1999). Chúng tôi hi n ư c nh ng nhi m v này, nguyên t c cho r ng vi c phân hoá nh ng ngư i ng phân hóa TNHS ph i th hi n c các quy ph m thành b n lo i như quy nh hi n hành ph m thu c ph n chung và các quy ph m thu c ph n các t i ph m c a BLHS. * Gi ng viên Khoa lu t hình s 2. Trư c h t, vi c phân hóa TNHS trong Trư ng i h c lu t Hà N i 60 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003
nghiªn cøu - trao ®æi c a pháp lu t hình s nư c ta là h p lí vì b n th c hành” ( i u 69).(5) Như v y, các nư c lo i ngư i này gi nh ng vai trò khác bi t nói trên pháp lu t hình s xác nh nguyên căn b n trong vi c th c hi n m t t i ph m, t c x lí d a vào tính ch t hành vi và m c c bi t ngư i t ch c là khái ni m không tham gia th c hi n t i ph m c a nh ng ngư i ư c c p trong lu t hình s m t s nư c ng ph m, theo ó ngư i chính ph m b x nhưng rõ ràng ây là i tư ng gi v trí r t lí n ng hơn ngư i tòng ph m, ngư i giúp s c quan tr ng trong vi c i u khi n t i ph m b x lí nh hơn ngư i th c hành. Bên c nh dư i hình th c ng ph m trên th c t . cách quy nh c th ó, hi n nay còn t n t i D a trên vi c phân lo i nh ng ngư i cách quy nh v nguyên t c x lí chung i ng ph m như trên, nguyên t c phân hóa v i nh ng ngư i ng ph m. B lu t hình s TNHS trong ng ph m th hi n qua s c a Liên bang Nga ch quy nh trách nhi m kh ng nh nh ng nguyên t c cơ b n trong c a nh ng ngư i ng ph m ư c xác nh ư ng l i x lí i v i t ng lo i ngư i ng b i tính ch t và m c tham gia ph m t i ph m t o ra cơ s pháp lí nh hư ng cho c a t ng ngư i ng ph m; trách nhi m c a ho t ng cá th hoá hình ph t i v i h ngư i th c hành ư c xác nh theo i u lu t trong các trư ng h p c th . V n này hi n ph n riêng quy nh t i mà h ã ph m nay cũng ang có nh ng cách gi i quy t khác không d n chi u i u lu t quy nh v ng nhau. Nghiên c u các quy nh c a pháp lu t ph m; ngư i t ch c, ngư i xúi gi c và hình s m t s nư c trên th gi i chúng tôi ngư i giúp s c ch u trách nhi m theo i u th y r ng nhi u nư c quy nh c th ư ng lu t quy nh hình ph t i v i t i ã ph m l i x lí i v i t ng lo i ngư i ng ph m và có d n chi u i u lu t quy nh v ng ngay trong i u lu t quy nh v các lo i ph m tr trư ng h p h ng th i là nh ng ngư i ng ph m. B lu t hình s Nh t B n ngư i cùng th c hi n t i ph m... Cách quy quy nh: “Hình ph t i v i ngư i tòng nh này tương t như cách quy nh trong ph m là hình ph t i v i ngư i chính ph m BLHS hi n hành c a nư c ta. i u 53 BLHS ư c gi m nh i” ( i u 63), ngoài ra “n u năm 1999 quy nh: "Khi quy t nh hình không có quy nh c bi t khác không x ph t i v i nh ng ngư i ng ph m, toà án ph t ngư i xúi gi c và ngư i tòng ph m ph i xét n tính ch t c a ng ph m, tính trong nh ng t i ch b ph t câu lưu và ph t ch t và m c tham gia ph m t i c a t ng ti n m c nh ” ( i u 64). B lu t hình s c a ngư i ng ph m. Các tình ti t gi m nh , nư c C ng hoà nhân dân Trung Hoa quy tăng n ng ho c lo i tr trách nhi m hình s nh: “Ngoài nh ng trư ng h p ã ư c quy thu c ngư i ng ph m nào thì ch áp d ng nh trong ph n các t i ph m BLHS, ngư i i v i ngư i ó". Bên c nh quy nh khái chính ph m ph i ch u hình ph t nghiêm kh c quát này, BLHS năm 1999 c a nư c ta cũng hơn”, “ngư i giúp s c ch u hình ph t nh có m t s quy nh th hi n c th ư ng l i hơn so v i chính ph m”. B lu t hình s c a x lí phân hoá i v i nh ng ngư i ng B quy nh rõ: “Hình ph t ư c tuyên i ph m. T i i u 3 BLHS năm 1999, khi quy v i ngư i tòng ph m không ư c vư t quá nh v nguyên t c x lí, nhà làm lu t kh ng 2/3 m c hình ph t ư c tuyên i v i ngư i nh ư ng l i nghiêm tr i v i ngư i ch T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003 61
nghiªn cøu - trao ®æi mưu, c m u, ch huy vi c th c hi n t i t i ph m như hi n nay c n ph i quy nh rõ ph m. ng th i, t i các i u 79, 81, 82, 83, trong lu t nguyên t c x lí ngư i th c hành 89 và 91 BLHS năm 1999 vi c x lí nh ng và ngư i xúi gi c n ng hơn ngư i giúp s c. ngư i ng ph m ư c ti n hành theo hư ng 3. Song song v i n i dung trên, nguyên phân hoá v khung hình ph t d a vào vai trò t c phân hóa TNHS trong ng ph m còn òi và m c th c hi n hành vi c a h . Ví d : h i s phân hoá trong ư ng l i x lí i v i T i i u 79 - T i ho t ng nh m l t các trư ng h p ng ph m khác nhau v tính chính quy n nhân dân, ngư i t ch c, ngư i nguy hi m. V m t lí lu n, các quy nh v xúi gi c, ngư i ho t ng c l c b x lí ng ph m ch ưa ra m c t i thi u là có 2 theo khung hình ph t là tù t 12 năm n 20 ngư i tr lên c ý cùng th c hi n m t t i năm, tù chung thân ho c t hình trong khi ph m. Như v y, c v lí lu n và th c ti n u nh ng ngư i ng ph m khác b ph t tù t 5 cho th y cùng ph m t i dư i hình th c ng năm n 15 năm. Ngoài ra, vi c phân hoá ph m nhưng s lư ng ngư i tham gia cũng TNHS i v i nh ng ngư i ng ph m còn như m c liên k t gi a h có th có s ư c c th hoá t i m t s i u lu t thu c chênh l ch r t l n. S chênh l ch ó trong ph n các t i ph m d a vào tính ch t hành vi nhi u trư ng h p d n n s khác bi t v mà m i ngư i th c hi n. ây chính là vi c tính nguy hi m c a trư ng h p ph m t i. Tuy phân nh t i danh (v i ch tài tương ng nhiên, v n này hi n nay cũng ư c gi i khác nhau) i v i nh ng hành vi mang b n quy t theo nh ng hư ng khác nhau. Pháp ch t là ng ph m như tách riêng hành vi t lu t hình s m t s nư c như Trung Qu c, ch c ua xe trái phép và hành vi ua xe trái Nh t B n không có nh ng quy nh riêng phép x lí hai i u lu t khác nhau; tách bi t th hi n s phân hoá theo hư ng này. hành vi t ch c ánh b c và hành vi gá b c Ngư c l i, pháp lu t hình s c a m t s nư c x lí theo i u lu t riêng khác v i i u khác th hi n rõ quan i m x lí phân hoá lu t dùng x lí hành vi ánh b c… Tuy i v i nh ng trư ng h p ó. Ví d : i u 36 nhiên, nh ng quy nh này ch th hi n ư c BLHS c a Liên bang Nga khi quy nh v quan i m phân hoá trong vi c x lí nh ng m t nhóm ngư i ph m t i, m t nhóm ngư i ngư i ng ph m i v i m t s t i nh t ph m t i có d mưu, ph m t i có t ch c và nh, nguyên t c x lí t i i u 53 BLHS năm t ch c ph m t i ã kh ng nh nh ng 1999 cũng ch gi i h n trong ph m vi quy trư ng h p “b x ph t nghiêm kh c hơn theo nh v ngư i t ch c. Vì v y, chúng tôi cho nh ng căn c và trong gi i h n do B lu t r ng c n ph i b sung vào ch nh ng này quy nh”. T ó tình ti t “ph m t i ph m nh ng quy nh th hi n rõ ư ng l i trong thành ph n m t nhóm ngư i, m t nhóm x lí phân hoá i v i các lo i ngư i ng ngư i có d mưu, có t ch c ho c trong t ph m. D a vào tính nguy hi m thông d ng ch c ph m t i” ư c quy nh t i i u 64 c a t ng lo i ngư i này trong th c ti n và BLHS c a Liên bang Nga là tình ti t tăng tham kh o kinh nghi m l p pháp c a các n ng hình ph t. Ngoài ra, t i i u 207 BLHS nư c nói trên, chúng tôi cho r ng ngoài Liêng bang Nga, ch tài i v i các hành vi ư ng l i nghiêm tr ngư i t ch c th c hi n liên quan n t ch c ph m t i ư c quy nh 62 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003
nghiªn cøu - trao ®æi rõ, theo ó các hành vi thành l p t ch c toàn ng tình v i quan i m c a TS. Lê Th th c hi n các t i ph m r t nghiêm tr ng ho c Sơn là quy nh c a BLHS hi n hành c a c bi t nghiêm tr ng cũng như hành vi ch nư c ta v ph m t i có d u hi u “có t ch c” huy t ch c ho c t ch c thành viên c a t chưa áp ng yêu c u u tranh v i các t ch c ó b ph t tù t 7 năm n 15 năm và có ch c ph m t i và ngăn ch n các t i ph m do th kèm theo t ch thu tài s n; hành vi tham gia các t ch c ph m t i th c hi n.(7) áp ng vào t ch c ph m t i b ph t tù t 3 năm n yêu c u u tranh phòng ch ng t i ph m 10 năm và có th kèm theo hình ph t t ch thu cũng như th c hi n tri t vi c phân hóa tài s n. Như v y, theo quy nh c a pháp lu t TNHS trong ng ph m chúng tôi cho r ng hình s Liên bang Nga, ngoài vi c quy nh BLHS nư c ta c n có các quy nh v các ư ng l i x lí nh ng trư ng h p ng ph m thông thư ng còn có quy nh x lí riêng i hành vi liên quan n t ch c ph m t i trong v i trư ng h p t ch c ph m t i. i u lu t quy nh v ng ph m như m t Trong BLHS nư c ta, ph m t i có t trư ng h p c bi t c a ng ph m (có tính ch c ư c quy nh là hình th c ng ph m nguy hi m cao nh t trong các trư ng h p có s câu k t ch t ch gi a nh ng ngư i ng ph m). Cùng quan i m v i TS. Lê Th cùng th c hi n t i ph m (kho n 3 i u 20). Sơn, chúng tôi ki n ngh ph n các t i ph m, Trên cơ s quy nh chung ó, trong ph n ngoài quy nh t i i u 79 (t i ho t ng các t i ph m, “ph m t i có t ch c” ư c nh m l t chính quy n nhân dân) như hi n quy nh là tình ti t nh t i (ví d : T i ho t nay c n có thêm quy ph m xác nh là t i ng nh m l t chính quy n nhân dân, t i ph m nh ng hành vi thành l p ho c tham gia b o lo n…); là tình ti t nh khung hình ph t t ch c có m c ích th c hi n t i ph m có tăng n ng (ví d : T i các t i hu ho i r ng, cơ s pháp lí ph c v cho vi c ngăn ch n có cư ng o t tài s n…) ho c là tình ti t tăng (Xem ti p trang 75) n ng trách nhi m hình s ( i m a kho n 1 i u 48) i v i nh ng trư ng h p ph m t i (1).Xem: "B lu t hình s c a nư c C ng hoà nhân do c ý khác.(6) Như v y, m c dù pháp lu t dân Trung Hoa năm 1979", Nxb. Chính tr Qu c gia, Hà N i năm 1994, các i u 23 và 24. hình s nư c ta ã th hi n quan i m phân (2), (5).Xem: Tr n Quang Ti p - "Ch nh ng hoá TNHS i v i các trư ng h p ng ph m trong pháp lu t hình s m t s nư c trên th ph m (phân hoá trong ư ng l i x lí gi a gi i", T p chí dân ch và pháp lu t, s chuyên v ph m t i có t ch c v i các trư ng h p ng lu t hình s c a m t s nư c trên th gi i, tr. 50 - 52. ph m khác) nhưng s phân hoá ó chưa th c (3).Xem: "B lu t hình s Nh t B n", b n d ch c a s tri t , chưa t o ra cơ s pháp lí riêng bi t Hatsukano Mai, các i u 60, 61, 62. (4).Xem: "B lu t hình s c a Liên bang Nga", i u x lí các t ch c ph m t i, c bi t là 34, T p chí dân ch và pháp lu t, s chuyên v lu t trong i u ki n tình hình ph m t i có t ch c hình s c a m t s nư c trên th gi i, tr. 60. có nh ng di n bi n ph c t p trong nh ng (6), (7).Xem: TS. Lê Th Sơn - "V t i ph m có d u năm g n ây và xu hư ng phát tri n c a hi u “có t ch c” trong lu t hình s Vi t Nam", T p chúng trong tương lai. Vì v y, chúng tôi hoàn chí lu t h c, s 1/2003, tr. 45 - 47, 48. T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003 63

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học

207 tài liệu

1470 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.