Báo cáo " Những vấn đề pháp lí về hoạt động kiểm soát rủi ro tín dụng "
lượt xem 23
download
Những vấn đề pháp lí về hoạt động kiểm soát rủi ro tín dụng
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo " Những vấn đề pháp lí về hoạt động kiểm soát rủi ro tín dụng "
- nghiªn cøu - trao ®æi ThS. TrÇn Vò H¶i * i v i TCTD, làm m t ngu n v n và suy 1. R i ro tín d ng và b nguyên t c gi m kh năng chi tr , kh năng thanh toán Basel v giám sát r i ro tín d ng R i ro ư c hi u là nh ng nguy cơ ti m các kho n n . Nh ng y u t cơ b n sau ây ư c xem tàng có th d n n thi t h i v v t ch t ho c tinh th n. M t trong c tính c a r i ro là tính là s tác ng n m c r i ro tín d ng c a khó xác nh (có th x y ra hay không, x y ra các ngân hàng: - Kh năng ánh giá r i ro tín d ng khi lúc nào và thi t h i m c nào?), do v y trong ho t ng c a con ngư i c n tìm ra th m nh h sơ ngh c p tín d ng Quá trình th m nh h sơ nhi u bi n pháp h n ch th p nh t r i ro ngh c p ho c khi x y ra có th h n ch t i a thi t h i. tín d ng v b n ch t có hai công o n: 1) Ho t ng ngân hàng ư c ánh giá là Xác minh tính trung th c và y ca thông tin; 2) Trên cơ s nh ng thông tin ó, m t trong nh ng ho t ng kinh doanh ti m n nhi u r i ro.(1) Nh ng v vi c gây v h ánh giá kh năng ch p nh n vi c cho vay. N u vi c ánh giá ư c th c hi n t t, TCTD th ng tài chính c a m t qu c gia ít nhi u u có th ngăn ng a ư c nh ng r i ro ngay t liên quan n các ngân hàng và gây ra nh ng thi t h i to l n. R i ro trong ho t ng ngân u b ng cách t ch i cho vay ho c yêu c u hàng ư c hi u là nh ng r i ro có kh năng các bi n pháp b o m an toàn hi u qu . N u vi c ánh giá này ư c th c hi n không gây ra nh ng t n th t tài chính cho t ch c tín d ng (TCTD), d n n vi c làm gi m năng nghiêm túc, có s móc n i, câu k t nh m tư l c kinh doanh và kh năng tr các kho n l i ho c ơn gi n là s c u th , thi u th n tr ng s d n n nguy cơ không thu h i ư c n , trong ó ch y u là các kho n ti n g i. kho n n ã cho vay.(2) a. Khái ni m r i ro tín d ng - Kh năng giám sát vi c s d ng ngu n Trong các lo i r i ro i v i ho t ng ngân hàng, TCTD ph i i m t nhi u nh t là v n tín d ng và tài s n b o m r i ro tín d ng. Hi u theo nghĩa r ng, r i ro Vi c giám sát quá trình s d ng v n vay tín d ng là t t c nh ng kh năng mà theo là quy n c a TCTD nh m h n ch r i ro trên cơ s m b o ho t ng bình thư ng c a ó, TCTD s không th thu h i y và bên vay. Kh năng giám sát ph thu c r t úng h n các kho n tín d ng ã c p. Nói cách khác, r i ro tín d ng là vi c khách hàng nhi u vào tính minh b ch c a thông tin mà không tr y nh ng kho n n ivi TCTD theo úng cam k t dù v i b t kì lí do * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t gì. R i ro tín d ng s gây nên nh ng thi t h i Trư ng i h c Lu t Hà N i 20 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi TCTD có ư c t nh ng ngu n khác nhau th ng các quy nh có tính kh thi, ch t ch ng th i còn ph thu c vào kh năng ánh và tương thích v i các chu n m c qu c t là cơ s c n thi t nh m m b o kh năng ki m giá v nh ng thông tin ó. Vi c theo dõi, soát t t hơn i v i các r i ro. Bên c nh ó, giám sát ch t ch các kho n cho vay, có s giám sát c a Ngân hàng nhà nư c(3) nh ng tiêu chí phân lo i và x lí phù h p s góp ph n nâng cao ch t lư ng tín d ng, m (NHNN) i v i ho t ng c a TCTD cũng b o kh năng tr n . mang ý nghĩa to l n nh m ngăn ch n ngay t i v i tài s n b o m, vi c nh giá c n bám sát giá th trư ng u nh ng nguy cơ x y ra r i ro, c bi t là và xác nh ư c kh năng thanh kho n cao nh ng r i ro có tính h th ng ng th i b ng l i th thông tin c a mình, NHNN có th ưa hay th p quy t nh m c cho vay phù h p. Bên c nh ó, trong quá trình cho vay, ra các khuy n ngh h u ích ho c các m nh TCTD thư ng xuyên theo dõi giá tr c a tài l nh yêu c u TCTD ph i tuân th . s n b o m cũng góp ph n không nh trong b. B nguyên t c Basel v giám sát r i ro vi c ánh giá tính r i ro c a kho n vay. tín d ng - Tình hình c a bên vay Hi n nay, nhi u qu c gia và các ngân Tình hình ho t ng c a bên vay là y u hàng trên th gi i ã và ang áp d ng các t tr c ti p nh t nh hư ng n r i ro tín tiêu chu n qu c t v ho t ng giám sát ngân hàng do U ban Basel ban hành.(4) d ng. Chính vì v y mà r i ro tín d ng ư c U ban Basel v giám sát ngân hàng (Basel Quan i m c a U ban Basel là s y u kém Committee on Banking Supervision – BCBS) trong h th ng ngân hàng c a m t qu c gia nh nghĩa là nh ng r i ro có nguyên nhân t có th nh hư ng t i s n nh v tài chính s không ch c ch n v kh năng ho c sn không ch trong ph m vi qu c gia ó mà trên sàng c a m t i tác th c thi các nghĩa v ph m vi toàn c u. Chính vì th , v n giám sát r i ro c a h th ng ngân hàng ư c U trong h p ng. N u ho t ng kinh doanh ban này c bi t quan tâm.(5) c a bên vay suôn s , bên vay s hoàn thành các nghĩa v i v i TCTD nhưng ngư c l i, B nguyên t c th nh t c a Basel bao nh ng khó khăn trong ho t ng kinh doanh g m các nguyên t c và chu n m c mà ho t s làm gi m kh năng chi tr c a bên vay, do ng giám sát c a ngân hàng trung ương nên ó bên vay có th không th c hi n úng cam th c hi n, bao hàm m t s nhóm n i dung k t c a mình. ch y u sau: - H th ng pháp lu t và s giám sát c a - Các nguyên t c thu c c m ch v ngân hàng trung ương cũng như các cơ i u ki n tiên quy t cho vi c giám sát ngân quan khác có ch c năng giám sát ho t ng có ư c hàng hi u qu , theo ó, i u ki n ngân hàng h th ng giám sát hi u qu là ph i có khung H th ng pháp lí ư c coi là m t trong pháp lí phù h p, m b o phân nh m c tiêu, nh ng y u t r t quan tr ng nh hư ng n ngu n l c và trách nhi m rõ ràng gi a các cơ vi c ki m soát r i ro c a TCTD. M t h quan giám sát và có nh ng quy nh y t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 21
- nghiªn cøu - trao ®æi bi t ch c m i ngân hàng có h th ng lưu tr và kh thi v chia s và b o m t thông tin. - Các nguyên t c thu c c m ch cp tài li u phù h p cho phép chuyên gia giám phép và cơ c u, theo ó, c n xác nh rõ sát có th ti p c n và th y ư c tình hình tài ràng các ho t ng mà t ch c tài chính chính th c t c a ngân hàng. ư c phép làm và ch u s giám sát. ng - Nguyên t c thu c c m ch quy n th i, cơ quan c p phép có quy n ưa ra các h n h p pháp c a chuyên gia giám sát ch ra tiêu chí và bác b ơn xin thành l p n u các quy n h n ư c ưa ra các hành ng không t yêu c u; có quy n rà soát và t can thi p k p th i khi ngân hàng không áp ng ư c nh ng yêu c u cơ b n (ví d , t l ch i b t kì xu t nào i v i vi c chuy n an toàn v n t i thi u không m b o, năng quy n s h u ho c quy n ki m soát ngân hàng hi n t i cho các bên khác. l c qu n tr i u hành y u...). - Các nguyên t c thu c c m ch v - Các nguyên t c thu c c m ch các quy nh và yêu c u th n tr ng. N i nghi p v ngân hàng xuyên biên gi i có n i dung chính c a nhóm nguyên t c này là ưa dung hư ng d n giám sát i v i các nghi p ra các chu n m c mà các chuyên gia giám v giao d ch ngân hàng qu c t , theo ó, yêu sát nghi p v ngân hàng ư c làm và nh t c u các ngân hàng nư c ngoài ho t ng thi t ph i bi t x lí trong ho t ng c a theo úng các tiêu chu n cao b ng tiêu chu n c a các ngân hàng trong nư c và thi t mình. Ví d : Yêu c u v an toàn v n cho các ngân hàng, xác nh rõ nh ng khu v c nào l p quan h và h th ng trao i thông tin c a v n ngân hàng ch u r i ro; ánh giá các v i các chuyên gia giám sát khác, c bi t là v i chuyên gia giám sát c a nư c s t i. chính sách, th c ti n ho t ng, các th t c cho vay v n, u tư, vi c ki m soát v n vay B nguyên t c th hai là nh ng nguyên hi n t i và h sơ u tư c a ngân hàng ó. t c giám sát dành cho b n thân các ngân - Các nguyên t c thu c c m ch v hàng, bao g m nh ng n i dung chính sau: giám sát nghi p v ngân hàng hi n nay. - Ban giám c c a ngân hàng ph i có Nhóm nguyên t c này quy nh yêu c u i trách nhi m b o m cho ngân hàng có trình v i h th ng giám sát nghi p v ngân hàng t ánh giá r i ro tín d ng phù h p và h hi u qu bao g m c các hình th c giám th ng ki m soát n i b hi u qu phù h p v i sát t xa và giám sát t i ch . Cơ quan giám tính ch t, quy mô và tính ph c t p c a sát c n thư ng xuyên liên h v i ban giám nghi p v cho vay c a ơn v ng th i phù c ngân hàng h i u rõ v h o t n g c a h p v i chính sách, h th ng k toán và ngân hàng, xây d ng phương pháp phân hư ng d n giám sát c a nư c s t i; tích báo cáo th ng kê và có bi n pháp th m - Ngân hàng ph i có h th ng phân lo i kho n cho vay áng tin c y d a trên cơ s nh c l p thông tin giám sát thông qua ki m tra t i c h . ánh giá r i ro tín d ng; - Chính sách c a ngân hàng ph i ư c - Nguyên t c thu c c m ch yêu c u v thông tin yêu c u cán b giám sát ph i mô hình ánh giá r i ro tín d ng n i b nh t 22 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi r i ro, t ó tăng cư ng kh năng c nh tranh nh phê chu n; - Ngân hàng ph i phê chu n và ban c a các ngân hàng Vi t Nam trong b i c nh hành phương pháp qu n lí t n th t kho n h i nh p. Ngay t khi Lu t các TCTD có cho vay h p lí trong ó c p quy trình, hi u l c, Th ng c NHNN ã ra Quy t nh chính sách ánh giá r i ro tín d ng, quy s 03/1998/Q -NHNN3 ngày 03/01/1998 trình ki m tra l i và xác nh nh ng v n ban hành Quy ch v ki m tra, ki m toán v kho n cho vay, hư ng trích l p d nâng cao năng n i b c a các TCTD. l c ki m soát n i b và ngăn ch n r i ro, c phòng m t cách k p th i; r i ro th trư ng l n r i ro ho t ng, ngày - Kho n d phòng trích l p ph i có th bù p nh ng t n th t cho vay trong 01/6/2006, Th ng c NHNN ã ra Quy t danh m c các kho n cho vay; nh s 36/2006/Q -NHNN ban hành Quy - Vi c s d ng phương pháp ánh giá tín ch v ki m soát n i b c a TCTD và d ng ã ư c ki m ch ng và ư c lư ng h p Quy t nh s 37/2006/Q -NHNN ban hành lí là m t ph n cơ b n trong vi c ánh giá t n Quy ch v ki m toán n i b c a TCTD thay th t cho vay; th cho Quy t nh s 03/1998/Q -NHNN3 - Quy trình ánh giá r i ro tín d ng c a nói trên. ngân hàng ph i cung c p cho ngân hàng Theo Quy t nh s 36/2006/Q -NHNN, nh ng công c , trình t và d li u thích h p h th ng ki m tra, ki m soát n i b là t p h p các cơ ch , chính sách, quy trình, quy ánh giá r i ro tín d ng. nh n i b và cơ c u t ch c c a TCTD B nguyên t c Basel ang ư c r t ư c thi t l p trên cơ s phù h p v i quy nhi u qu c gia ưa chu ng và áp d ng. Vi t nh pháp lu t hi n hành và ư c t ch c Nam cũng ã và ang ti n hành nh ng s a th c hi n nh m m b o phòng ng a, phát i c n thi t v h th ng pháp lu t t ng hi n, x lí k p th i các r i ro và t ư c bư c áp d ng nh ng nguyên t c này như các m c tiêu mà TCTD ã t ra. M c ích vi c quy nh v xây d ng h th ng ki m t i thi u ư c t ra i v i h th ng ki m soát n i b hi u qu , cơ ch minh b ch soát n i b là: 1) Hi u qu và an toàn trong thông tin, phân lo i n và trích l p d ho t ng; 2) B o m h th ng thông tin phòng, các t l b o m an toàn… t ng tài chính và thông tin qu n lí trung th c, bư c áp ng ư c các chu n m c qu c t h p lí, y , k p th i; 3) B o m tuân v ki m soát r i ro tín d ng. th pháp lu t và các quy ch , quy trình, quy 2. Nh ng quy nh hi n hành v ki m nh n i b . soát r i ro tín d ng Quy ch ki m soát n i b yêu c u a. Quy nh v h th ng ki m soát n i TCTD ph i thư ng xuyên ánh giá và o b , ki m toán n i b lư ng r i ro b ng nh ng quy trình minh Vi c xây d ng h th ng ki m soát n i b b ch và hi u qu ng th i quy nh rõ hi u qu là yêu c u c p thi t mbo trách nhi m c a ban lãnh o TCTD, các ho t ng ngân hàng ư c an toàn, h n ch t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 23
- nghiªn cøu - trao ®æi phòng, ban chuyên môn trong vi c xây trong th i gian qua ã có nhi u ch th yêu d ng và qu n lí h th ng ki m soát n i b c u các TCTD th c hi n nghiêm ch nh các bi n cũng như trách nhi m c a NHNN trong pháp ki m soát nh m m b o an toàn, như ch ho t ng giám sát TCTD. Tuỳ thu c vào th s 02/2006/CT-NHNN ngày 23/5/2006 v vi c tăng cư ng các bi n pháp phòng ng a, yêu c u c th mà TCTD có th thành l p b ph n chuyên trách v ki m soát n i b h n ch r i ro trong ho t ng kinh doanh thu c s i u hành c a t ng giám c TCTD. c a các TCTD, ch th s 03/2007/CT-NHNN v vi c ki m soát quy mô, ch t lư ng tín h tr th c hi n các yêu c u trên, h th ng ki m toán n i b ư c thành l p và d ng và cho vay u tư, kinh doanh ch ng khoán và m t s văn b n khác. ho t ng theo Quy t nh s 37/2006/Q - NHNN. Theo quy t nh này, ki m toán n i Tuy nhiên, theo chúng tôi, Quy t nh s b c a TCTD là ho t ng ki m tra, rà soát, 36/2006/Q -NHNN v n b c l m t s b t ánh giá m t cách c l p, khách quan i c p sau ây: Th nh t, vi c cho phép TCTD ư c v i h th ng ki m tra, ki m soát n i b ; ánh giá c l p v tính thích h p và s tuân quy n thành l p ho c không thành l p b th các chính sách, th t c, quy trình ã ph n chuyên trách ki m soát n i b tr c ư c thi t l p trong TCTD, thông qua ó thu c t ng giám c ã vô tình t o ra hai b ơn v th c hi n ki m toán n i b ưa ra các máy ki m soát trong TCTD, vì theo quy nh ki n ngh , tư v n nh m nâng cao hi u l c, c a Lu t các TCTD, TCTD ph i có ban ki m soát mà ban ki m soát cũng có nhi m hi u qu ho t ng c a các h th ng, các quy trình, quy nh, góp ph n m bo v ki m soát r i ro trong ho t ng c a (7) TCTD ho t ng an toàn, hi u qu , úng TCTD. Theo quy nh hi n hành, ban ki m pháp lu t. Quy ch ki m toán n i b ã xác soát có vai trò c l p v i h i ng qu n tr nh c th th m quy n, trách nhi m c a b và t ng giám c, ch u s giám sát tr c ti p máy ki m toán n i b cũng như c a các ch c ca ihic ông ho c h i ng thành danh lãnh o TCTD trong ho t ng ki m viên c a TCTD. toán n i b t i TCTD. Th hai, vi c cho phép b ph n ki m Trên th c t , vi c tri n khai các yêu c u soát c l p chuyên trách tr c thu c t ng giám c s không t o ra cơ ch ánh giá trong các quy ch ki m soát n i b và ki m toán n i b ã ư c ti n hành, tuy nhiên, khách quan. Thi t nghĩ, b ph n này nên hi u qu c a h th ng ki m soát n i b c a thu c s i u hành c a h i ng qu n tr . TCTD chưa cao, còn nhi u v n ph i ti p Theo chúng tôi, ho t ng ki m soát n i b t c th c hi n. Nhi u TCTD l n hi n nay là trách nhi m c a c h th ng, không c n v n chưa hoàn thi n quy trình ki m soát c a thi t ph i thành l p m t b ph n c l p, i u này cũng phù h p v i thông l qu c t , mình theo quy nh c a Quy t nh s 36/2006/Q -NHNN.(6) Chính vì v y, NHNN tránh s trùng l p không c n thi t. 24 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi trích l p và s d ng d phòng x lí r i ro b. Quy nh v phân lo i n và trích l p tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a d phòng M t trong nh ng yêu c u c a ho t ng TCTD thay th cho Quy t nh s ki m soát r i ro tín d ng là vi c TCTD ph i 488/2000/Q -NHNN5. Quy t nh này ư c ánh giá là tương i phù h p v i các th c hi n phân lo i n và trích l p d phòng r i ro. Phân lo i n là bi n pháp nghi p v - chu n m c qu c t , theo ó, các kho n n c a TCTD ư c phân lo i thành 5 nhóm v i pháp lí nh m x p m t kho n n vào m t tăng d n c a r i ro. Hàng quý, ít nhóm nh t nh d a trên vi c ánh giá v mc kh năng thu h i kho n n y. i u 82 Lu t nh t m t l n TCTD ph i x p h ng l i các các t ch c tín d ng quy nh: “TCTD ph i kho n n cho phù h p v i tình hình th c t . T l trích l p d phòng i v i các nhóm d phòng r i ro trong ho t ng ngân hàng. Kho n d phòng r i ro này ph i ư c h ch tương ng là 0%, 5%, 20%, 50% và 100% so v i giá tr kho n n sau khi ã tr i giá tr toán vào chi phí ho t ng. c a tài s n b o m. Ngoài vi c trích l p d Vi c phân lo i tài s n "có", m c t rích, ph ương pháp l p k ho n d phòng và vi c phòng c th , TCTD cũng ph i trích l p d phòng chung b ng 0,75% t ng dư n t s d ng kho n d p hòng x l í các r i nhóm 1 n nhóm 4. ro trong ho t n g ngân hàng do th ng Sau 2 năm th c hi n, Quy t nh s c NHNN quy nh sau khi th n g nh t v i b trư ng B tài chính”. t h c hi n 493/2005/Q -NHNN ã b c l m t s b t quy n h trên, th n g c N HNN ã ra c p. M t là, nh ng quy nh v phân lo i n , Quy t nh s 488/2000/Q -NHNN5 ngày chuy n các kho n n sang nhóm có r i ro th p hơn ho c r i ro cao hơn v n còn chung 27/11/2000 ban hành Quy nh v vi c phân chung, khó áp d ng chính xác, chưa lo i tài s n “có”, trích l p và s d ng d cp h t các trư ng h p kho n n ư c cơ c u l i phòng x lí r i ro trong ho t ng ngân hàng. Tuy nhiên, văn b n này v n còn nhi u l n th hai. Hai là, chưa th c s t o ra s b t c p và chưa th c s quan tâm n công ch ng cho TCTD trong vi c ánh giá tác phân lo i n ngay t khi kho n n ó mc r i ro c a các kho n n trong quá chưa quá h n. Bên c nh ó Quy t nh s trình giám sát. Chính vì v y, ngày 25/4/2007, 488/2000/Q -NHNN5 không xác nh vai th ng c NHNN ã ra Quy t nh s trò c a tài s n b o m i v i vi c trích 18/2007/Q -NHNN v vi c s a i, b sung l p d phòng do ó ã không khuy n khích m t s i u c a Quy nh v phân lo i n , ư c các TCTD th c hi n các bi n pháp trích l p và s d ng d phòng x lí r i ro b o m b ng tài s n. tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a Chính vì v y, ngày 22/4/2005, th ng c TCTD ban hành kèm theo Quy t nh s NHNN ã ra Quy t nh s 493/2005/Q - 493/2005/Q -NHNN. N i dung s a i t p NHNN ban hành Quy nh v phân lo i n , trung vào nh ng h n ch c a Quy t nh t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 25
- nghiªn cøu - trao ®æi kh u tr nhưng do không ư c quy n kh ng 493/2005/Q -NHNN, theo ó, các kho n n ư c x p lo i ch t hơn v m c ki m soát ch giá tr tài s n b o m nên quy nh này r i ro ng th i nh n m nh hơn n vai trò không còn ý nghĩa. Thi t nghĩ, thay vì quy c a h th ng x p h ng tín d ng n i b c a nh t l kh u tr t i a, NHNN nên quy TCTD ( ã ư c yêu c u thành l p theo nh các quy t c xác nh giá th trư ng c a Quy t nh s 493/2005/Q -NHNN). Bên tài s n b o m nh m m b o vi c nh giá ư c chính xác và thu n ti n. c nh ó, Quy t nh s 18/2007/Q -NHNN còn xây d ng l i b ng t l kh u tr t i a - Th i h n cu i cùng TCTD hoàn i v i giá tr tài s n b o m theo hư ng thành h th ng x p h ng tín d ng n i b là ánh giá trên cơ s m c tháng 4/2008 nhưng trong Quy t nh s an toàn, h n ch vi c ánh giá theo ch th phát hành (m c 493/2005/Q -NHNN và Quy t nh s dù v n phân bi t n u ch th ó là Nhà 18/2007/Q -NHNN không th y có quy nh nư c). Nh ng s a i này là c n thi t và v vi c khuy n khích hay cho phép TCTD ư c phép xây d ng h th ng x p h ng tín m b o cho ho t ng d phòng và x lí r i ro ư c th c hi n t t hơn. d ng n i b chi ti t hơn quy nh c a pháp Tuy nhiên, các quy nh hi n hành v lu t hay phù h p v i thông l qu c t . i u này ã và ang ư c m t s ngân hàng th c phân lo i n , trích l p d phòng v n còn có hi n và r t áng ư c khuy n khích tăng m t s h n ch sau ây: cư ng kh năng ki m soát r i ro hi u qu .(8) - Vi c trích l p d phòng r i ro chưa th t s h p lí. Vi c trích l p d phòng t i thi u là c. Quy nh v các t l b o m an toàn 0% cho các kho n n nhóm 1 là chưa th t s m b o an toàn ư c NHNN Các t l b o m vì không th hoàn toàn lo i tr r i quy nh v i m c ích m b o cho TCTD có kh năng ch ng ư c các r i ro trong ro i v i nh ng kho n n này. i v i các kho n n nhóm 5, vi c trích l p d phòng ho t ng ngân hàng. Sau khi Lu t các t 100% v n chưa d phòng h t các t n th t ch c tín d ng có hi u l c, ngày 25/8/1999, như các chi phí theo u i ki n t ng, x lí tài th ng c NHNN ã ban hành Quy t nh s s n b o m… Do v y, theo chúng tôi, c n 296/1999/Q -NHNN5 v gi i h n cho vay ph i quy nh m t m c d phòng l n hơn i v i m t khách hàng và Quy t nh s 0% i v i các kho n n nhóm 1 và hơn 297/1999/Q -NHNN5 ban hành Quy nh m c 100% i v i các kho n n nhóm 5. v t l b o m an toàn trong ho t ng c a TCTD (sau ó ư c s a i, b sung b i - Vi c quy nh t l kh u tr t i a i v i tài s n b o m xác nh giá tr kh u Quy t nh s 381/2003/Q -NHNN ngày tr theo chúng tôi là không c n thi t. B i l , 23/4/2003), Quy t nh s 492/2000/Q - theo quy nh c a pháp lu t v giao d ch b o NHNN5 ban hành Quy nh v vi c góp m, các bên có quy n tho thu n v giá tr v n, mua c ph n c a TCTD. Các quy t nh trên ã ư c thay th b i Quy t nh s tài s n b o m. Do v y, vi c kh ng ch t l 26 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi 457/2005/Q -NHNN ngày 19/4/2005 ban có nh ng gi i pháp kinh doanh h p lí và hi u qu , cũng như ph i th c hi n vi c huy hành Quy nh v t l b o m an toàn trong ho t ng c a TCTD ( ư c s a i, b sung ng v n s h u nh m m b o t l an toàn b i Quy t nh s 03/2007/Q -NHNN ngày v n t i thi u theo quy nh c a pháp lu t. 19/1/2007). Các t l b o m an toàn yêu d . Quy n h v h o t n g giám sát c u TCTD tuân th bao g m: c a NHNN - T l an toàn v n t i thi u; V b n ch t, ho t ng giám sát c a - Gi i h n tín d ng i v i khách hàng; NHNN i v i các TCTD có nh ng i m - T l v kh năng chi tr ; khác bi t so v i ho t ng thanh tra, ki m tra c a cơ quan qu n lí nhà nư c khác. B i - T l t i a c a ngu n v n ng n h n ư c s d ng cho vay trung h n và dài h n; l , NHNN th c hi n ho t ng giám sát không ch v i tư cách là cơ quan qu n lí nhà - Gi i h n góp v n, mua c ph n. nư c mà còn có tư cách là ngân hàng trung i m áng chú ý c a Quy t nh s ương i v i ho t ng c a TCTD. Chính vì 457/2005/Q -NHNN là ch , quy t nh v y, vi c giám sát c a NHNN ư c ánh giá này yêu c u các TCTD ph i m b o t l an toàn v n t i thi u m c 8% (là t l gi a là r t quan tr ng trong vi c m b o s an v n t có và t ng tài s n “có” ã nhân v i h toàn trong ho t ng c a TCTD. s r i ro) là phù h p v i chu n m c qu c t . Hi n nay, ho t ng giám sát c a NHNN Tuy nhiên, trong Quy t nh này ch xác ch y u do Thanh tra NHNN th c hi n. nh các h s r i ro các m c 0%, 20%, Theo Ngh nh s 91/1999/N -CP ngày 50% và 100%. Quy t nh s 03/2007/Q - 4/9/1999 thì “ m c ích ho t ng c a thanh NHNN ã b sung nhi u n i dung v các tra ngân hàng là nh m góp ph n b o m nhóm tài s n “có” ng th i b sung h s an toàn h th ng các TCTD, b o v quy n và l i ích h p pháp c a ngư i g i ti n, ph c v r i ro 150% cho m t s kho n cho vay ch ng khoán, các kho n vay dành cho doanh vi c th c hi n chính sách ti n t qu c gia”.(9) Trong Thông tư s 04/2000/TT- nghi p mà TCTD n m quy n ki m soát, các NHNN3 c a NHNN hư ng d n Ngh nh s kho n góp v n, mua c ph n vào các doanh u tư, d án u tư, tr ph n ã nghi p, qu 91/1999/N -CP có quy nh c th v n i kh u tr ra kh i v n t có theo quy nh. dung giám sát c a Thanh tra NHNN là: “Th c hi n giám sát thư ng xuyên vi c th c Nh ng yêu c u này phù h p v i các chu n m c qu c t ư c ghi nh n trong b nguyên hi n các quy ch an toàn trong ho t ng c a các TCTD b ng phương pháp giám sát t c Basel. Tuy nhiên, theo ánh giá c a các chuyên gia, vi c nâng h s r i ro như v y t xa theo quy nh c a th ng c Ngân (10) ã làm cho các TCTD hi n nay h u như hàng Nhà nư c”. Nh ng quy nh v ho t chưa áp ng ư c t l an toàn v n t i ng giám sát c a Thanh tra NHNN còn ư c ghi nh n trong Quy ch t ch c và ho t thi u. Chính vì v y òi h i các TCTD ph i t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 27
- nghiªn cøu - trao ®æi quy nh c n ư c s a i k p th i nh m ng c a thanh tra ngân hàng ư c ban hành m b o cho vi c xây d ng h th ng ki m kèm theo Quy t nh c a Th ng c NHNN soát r i ro hi u qu , góp ph n thúc y s s 1675/2004/Q -NHNN ngày 23/12/2004 . phát tri n c a h th ng các TCTD trong giai Tuy nhiên, theo quy nh hi n hành, o n Vi t Nam h i nh p ngày càng sâu r ng th m quy n c a Thanh tra NHNN cũng như hi n nay./. tương t như các thanh tra chuyên ngành khác, ch có ch c năng qu n lí nhà nư c và (1).Xem: Trư ng i h c Lu t Hà N i, “Giáo trình do ó, vi c giám sát còn mang n ng tính Lu t Ngân hàng Vi t Nam”, Nxb. CAND, H.2005, tr.51. hành chính, nghiêng v x lí các sai ph m và (2).Xem: Lê Văn Hùng, “R i ro trong ho t ng tín kh c ph c h u qu mà thi u nh ng khuy n o c”, T p chí d ng ngân hàng – nhìn t góc ngh c n thi t và k p th i i v i t ng TCTD ngân hàng, s 8/2007. nói riêng và i v i h th ng TCTD nói (3). Vi t Nam, Ngân hàng Nhà nư c v a là cơ quan qu n lí nhà nư c, v a là ngân hàng trung ương ( i u chung. Nh ng n i dung c a ho t ng giám 1 Lu t ngân hàng nhà nư c). Tuy nhiên, nhi u qu c sát cũng không ư c quy nh c th d n gia, ngân hàng trung ương là cơ quan c l p. Ch c n công tác giám sát hi n nay chưa t năng giám sát ho t ng ngân hàng trư c h t và ch ư c hi u qu mong mu n. y u thu c v ngân hàng trung ương. (4).U ban Basel v giám sát nghi p v ngân hàng Trong khi ó, ho t ng giám sát c a (Basel Committee on Banking Supervision – BCBS) NHNN c n thi t ph i có s ph i h p th c hi n là u ban bao g m các chuyên gia giám sát ho t ng c a các cơ quan h u quan, c bi t B tài ngân hàng ư c thành l p b i m t s th ng c ngân chính và B o hi m ti n g i Vi t Nam. Hi n hàng trung ương vào năm 1975. U ban này bao g m nay, s ph i h p gi a các cơ quan này chưa i di n cao c p c a các cơ quan giám sát nghi p v ngân hàng t i 10 qu c gia trên th gi i, bao g m Mĩ, ư c quy nh c th và thi u minh b ch. Nh t B n, Anh, Pháp, c, Italia, Hà Lan, Canada, m b o cho ho t ng giám sát c a Th y i n và B NHNN th c hi n có hi u qu , c n thi t ph i (5).Xem: ThS. Nguy n Lĩnh Nam, “Nguyên t c c a s m xây d ng khung pháp lí riêng v ho t U Ban Basel v giám sát ngân hàng và s c n thi t ng giám sát b ng Lu t giám sát an toàn áp d ng Basel i v i công tác giám sát t i Vi t Nam”,ngu n:http://div.gov.vn/Bulletin/VN/2006/1/N ho t ng ngân hàng như trong án phát LinhNam.doc; “Nh ng thi u sót c a Basel I và n i tri n ngành ngân hàng Vi t Nam n năm dung cơ b n c a Basel II”, ngu n: www.saga.vn 2010 và nh hư ng n năm 2020 ban hành (6).Xem: Hoàng Minh, “H th ng ki m toán, ki m kèm theo Quy t nh c a Th tư ng Chính soát n i b trư c yêu c u h i nh p c a các ngân ph s 112/2006/Q -TTg ngày 24/5/2006 hàng thương m i”, T p chí ngân hàng, s 8/2007. (7).Xem: Kho n 2 i u 38 Lu t các t ch c tín d ng ã xác nh. năm 1997 (s a i, b sung năm 2004). Có th nh n th y vi c ki m soát r i ro tín (8).Xem: ThS. Lê Th Huy n Di u, “Mô hình qu n lí r i d ng là n i dung quan tr ng trong vi c m ro tín d ng c a Citibank”, T p chí ngân hàng, s 8/2007. b o an toàn cho ho t ng ngân hàng, ã và (9).Xem: i u 3 Ngh nh c a Chính ph s ang ư c quy nh ngày m t y và 91/1999/N -CP. (10).Xem m c 3.1 Thông tư s 04/2000/TT-NHNN3. minh b ch hơn. Tuy nhiên, cũng có r t nhi u 28 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo tốt nghiệp “Tổ chức hạch toán tài sản cố định với những vấn đề về quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty cổ phần Du Lịch và Thương Mại Đông Nam á”
71 p | 2205 | 1374
-
Đề án "Những vấn đề về lạm phát ở nước ta hiện nay"
27 p | 3552 | 1141
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Du lịch Nghệ An - Thực trạng và những vấn đề đặt ra"
5 p | 472 | 72
-
Đề tài: Những vấn đề cơ bản của thuế thu nhập cá nhân
49 p | 328 | 63
-
Báo cáo: Những vấn đề cơ bản về thất nghiệp
25 p | 443 | 45
-
Báo cáo: "Giảm nghèo bền vững và trợ giúp các đối tượng yếu thế ở Hà Nội: Những vấn đề đặt ra và giải pháp hoàn thiện"
8 p | 254 | 38
-
Báo cáo " Những vấn đề cốt yếu của Ngữ âm học và Âm vị học "
10 p | 408 | 28
-
Báo cáo " Những vấn đề pháp lý về thương mại điện tử ở Việt Nam"
5 p | 144 | 25
-
Báo cáo tổng kết đề tài KHKT 2010: Nghiên cứu công nghệ hoàn tất vải may mặc từ sợi gai dầu pha viscose - KS. Bùi Thị Chuyên
63 p | 155 | 14
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "phân tích những vấn đề cơ bản về trách nhiệm hình sự (TNHS)"
11 p | 116 | 13
-
Báo cáo "Những vấn đề về tổ chức và phát triển quản lý tổng hợp tài nguyên nước sông Sài Gòn "
21 p | 94 | 10
-
Báo cáo " Những vấn đề cơ bản của phần chung luật hình sự Mĩ"
7 p | 81 | 8
-
Báo cáo " Những vấn đề cần giải quyết để nâng cao chất lượng đào tạo cao học ngành khoa học thư viện "
8 p | 58 | 6
-
Báo cáo " Những vấn đề mới về các tội xâm phạm quyền tự do dân chủ của công dân"
5 p | 81 | 5
-
Báo cáo "Những vấn đề cần quan tâm giải quyết đối với công tác bồi dưỡng cán bộ cơ sở nông thôn ngoại thành Hà NộI "
8 p | 89 | 5
-
Báo cáo "Những vấn đề về sự tự nguyện khi kết hôn "
5 p | 69 | 5
-
Báo cáo "Những vấn đề thực tiễn về công nhận và thi hành quyết định của trọng tài nước ngoài đã bị huỷ tại nước gốc theo Công ước New York 1958 về công nhận và thi hành quyết định của trọng tài nước ngoài "
5 p | 80 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn