intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo " Phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu - một số vấn đề lý luận "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST
Báo xấu
56
lượt xem 7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu - một số vấn đề lý luận Thoả thuận giữa hai bên với nội dung sau khi HĐLĐ kết thúc, NLĐ không được làm việc cho đơn vị cạnh tranh với NSDLĐ (cấm cạnh tranh) phải được lập thành văn bản). Hãn hữu cũng có trường hợp hai bên thoả thuận trong HĐLĐ về việc thay đổi một hoặc một số nội dung hợp đồng thì phải lập thành văn bản (ví dụ thay đổi điều khoản tiền lương)....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu - một số vấn đề lý luận "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ths. ph¹m v¨n b¸u * 1. Ngư i th c hi n hành vi nguy hi m th y say rư u có nh hư ng các m c cho xã h i mà B lu t hình s quy nh là t i khác nhau n năng l c nh n th c và năng ph m trong tình tr ng say do dùng rư u có l c i u khi n hành vi c a con ngư i. Trong b coi là có l i không? tình tr ng say rư u, năng l c nh n th c và tr l i câu h i này c n ph i làm rõ năng l c i u khi n hành vi c a ngư i say các v n sau: Say rư u có nh hư ng như có th ch b h n ch (trong trư ng h p say th nào n năng l c nh n th c và năng l c nh ) ho c b lo i tr (trong trư ng h p b say i u khi n hành vi c a ngư i say? T i sao n ng) tuỳ thu c vào lo i rư u và lư ng rư u ngư i say do dùng rư u b coi là ngư i có ã u ng, vào kh năng ch u ng và tr ng l i i v i hành vi c a mình? thái cơ th , s c kh e c a m i ngư i t trong V câu h i th nh t, hi n còn có các ý hoàn c nh c th ch không ph i ch b h n ki n khác nhau. Có ý ki n cho r ng “Khi m t ch như ý ki n th nh t và cũng không ph i ngư i say rư u thì năng l c nh n th c và luôn b lo i tr như ý ki n th hai. B i năng l c i u khi n hành vi c a h tuy có b “Rư u là ch t c chung c a t bào, khi h p gi m sút nhưng h v n gi ư c nh ng m i th vào, có nh hư ng ch y u n h th n liên h tương i bình thư ng v i th gi i kinh trung ương. Do ó ho t ng th n kinh bên ngoài. Ngư i y chưa m t h n s nh n cao c p b r i lo n. Khi dùng m t lư ng th c úng n v hoàn c nh bên ngoài... rư u tương i nh , ngư i say rư u tr nên ngư i say v n nh n th c và i u khi n ư c thoát c ch , nói nhi u, khí s c tăng, kh hành vi c a mình”.(1) Ý ki n khác thì cho r ng năng phê phán và t ki m tra hành vi c a b n “Ngư i trong tình tr ng say rư u... là ngư i thân b gi m i... v i m t lư ng rư u tương m t kh năng nh n th c, m t kh năng i u i l n d n n các r i lo n nghiêm tr ng v khi n hành vi c a mình. N u ngư i còn kh v n ng, r i lo n s chính xác và ph i h p năng nh n th c và kh năng i u khi n hành v n ng, tư duy l , tri giác b tr ng i rõ (3) vi, còn gi ư c m i liên h v i th gi i bên r t...”. Do ó khi m t ngư i say rư u thì ngoài thì dù năng l c nh n th c và năng l c năng l c nh n th c và năng l c i u khi n i u khi n hành vi có b h n ch cũng không hành vi c a h luôn b nh hư ng các m c th coi là ngư i say rư u”.(2) khác nhau tuỳ thu c vào m c say nh Chúng ta có th d dàng nh n th y c hai hay n ng. N u say rư u m c nh thì ý ki n trên chưa hoàn toàn chính xác, chưa có s phân bi t các m c say rư u, n ng * Gi ng viên chính Khoa lu t hình s nh khác nhau trong th c t . Th c t cho Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009 11
  2. nghiªn cøu - trao ®æi úng như ý ki n th nh t, năng l c nh n th c hi n hành vi nguy hi m cho xã h i trong tình và năng l c i u khi n hành vi c a ngư i say tr ng say do dùng rư u là ngư i có l i. Báo ch b gi m sút, ngư i say chưa m t h n s cáo c a Chính ph trư c Qu c h i năm 1983 nh n th c úng n v hoàn c nh bên ngoài v ph n chung c a B lu t hình s có o n mà ch b h n ch năng l c nh n th c và vi t “Tình tr ng say rư u hay kích thích năng l c i u khi n hành vi c a mình. m nh b i m t ch t khác cũng làm ngư i ta Nhưng n u say rư u m c n ng thì úng m t kh năng nh n th c, m t kh năng i u như ý ki n th hai, ngư i say ã m t năng khi n hành vi c a mình. Tuy nhiên, ngư i l c nh n th c và năng l c i u khi n hành vi say hay b kích thích m nh b i m t ch t khác c a mình ch không ch b gi m sút. v n ph i ch u trách nhi m hình s vì tình V câu h i th hai, như phân tích trên tr ng say rư u hay b kích thích m nh b i ây, ngư i trong tình tr ng say do dùng rư u m t ch t khác là tình tr ng ngư i ó t t thì năng l c nh n th c và năng l c i u mình vào, tuy bi t r ng trong cơn say rư u, khi n hành vi c a h có th ch b gi m sút cơn b kích thích m nh ngư i ta có th có (n u say m c nh ) ho c có th b lo i hành vi ph m t i”.(4) Theo báo cáo này thì tr (n u say m c n ng). Nhưng v m t úng như GS.TS. Nguy n Ng c Hòa ã vi t: pháp lí, i u 14 B lu t hình s Vi t Nam “Ngư i say v n b coi là có năng l c trách năm 1999 (BLHS) quy nh “Ngư i ph m nhi m hình s m c dù th c t năng l c nh n t i trong tình tr ng say do dùng rư u... thì th c và năng l c i u khi n hành vi c a h v n ph i ch u trách nhi m hình s ”. V i quy b h n ch ho c b lo i tr , chính vì h có nh này lu t hình s Vi t Nam ã xác nh năng l c trách nhi m hình s khi t mình ngư i ph m t i trong tình tr ng say rư u là vào tình tr ng say và như v y cũng có nghĩa ngư i có năng l c trách nhi m hình s , là vì h ã t tư c b năng l c nh n th c và ngư i có l i. C n chú ý là: trong quy nh n ng l c i u khi n hành vi c a mình t t c a i u 14 BLHS nhà làm lu t s d ng mình vào tình tr ng năng l c trách nhi m b c m t “ngư i ph m t i” tương t như trong h n ch ho c b lo i tr . H là ngư i có l i quy nh c a i u 9 và i u 10 BLHS là i v i tình tr ng say c a mình và do v y ngư i có l i mà không s d ng c m t cũng có l i i v i hành vi nguy hi m cho xã “ngư i th c hi n hành vi” là ngư i không có h i ã th c hi n trong khi say rư u”.(5) Quan l i do không có i u ki n khách quan có i m này phù h p v i quan i m c a Giáo l i ( i u 11) ho c do không có i u ki n sư A.B. Xa-kha-n p “Tính có l i c a ngư i ch quan có l i ( i u 13). Ph i chăng nhà y v i hành vi b quy k t là t i ph m không làm lu t ã ng m nh r ng ngư i ph m t i ch trong th i i m tr c ti p th c hi n hành trong tình tr ng say do dùng rư u là ngư i vi t i ph m mà c trong th i i m trư c ó, có l i và do có l i nên ph i ch u trách nhi m th i i m u ng rư u có liên quan n s hình s . N u như v y thì d a trên cơ s nào th c hi n t i ph m”.(6) Trong cu n “C lu t nhà làm lu t nư c ta kh ng nh ngư i th c Vi t Nam và tư pháp s ”, lu t gia Vũ Văn 12 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009
  3. nghiªn cøu - trao ®æi M u cũng có quan i m tương t các quan hình s xác nh là t i ph m thì i u ki n i m trên ây khi bình lu n quy nh c a c a trách nhi m hình s th c t không t n lu t tri u Nguy n v trách nhi m hình s c a t i n a, xác nh trách nhi m hình s v i h ngư i ph m t i trong tình tr ng say do dùng là s quy t i khách quan”.(9) rư u.(7) Ông vi t: “S dĩ lu t tri u Nguy n Chúng ta có th th y rõ i m chưa h p lí ã có m t thái nghiêm kh c i v i ngư i trong ý ki n này. Theo o n trích d n trên say rư u ph m pháp có l cũng không ngoài thì tác gi phân bi t trách nhi m hình s c a ý nghĩ là ngư i này ã có năng l c trách ngư i say d a trên hai m c say rư u nhi m ngay t lúc u ng rư u quá chén khi n n ng và say rư u nh . m t trí khôn. Nói khác i là, tình tr ng vô tri Th nh t, n u ngư i say rư u m c th c c a ph m nhân say rư u không có nh ng còn nh ch làm ngư i say b gi m sút năng nguyên nhân chính áng. Hơn n a gi i pháp l c nh n th c và năng l c i u khi n hành vi này c a lu t cũng là nh m m c ích ngăn ch chưa b m t h n nh ng năng l c này thì ng a s rư u chè hư n t”.(8) Chúng tôi hoàn i u ki n c a trách nhi m hình s v n còn. toàn nh t trí v i các ý ki n trên ây và kh ng Ngư i say v n còn i u ki n ch quan có nh ngư i say rư u dù say n ng hay say nh l i và vì ngư i say nh là ngư i có l i do v n b coi là có l i và l i ư c xác nh b i v y ph i ch u trách nhi m hình s . thái tâm lí c a ngư i y không ch iv i Th hai, n u ngư i u ng rư u n m c hành vi nguy hi m cho xã h i do ngư i y say n ng, m t kh năng nh n th c và kh năng th c hi n trong khi say mà còn c i v i tình i u khi n hành vi c a mình, tr thành ngư i tr ng say c a ngư i y n a. không còn năng l c trách nhi m th c t và Ý ki n khác l i cho r ng: “Ngư i bình trong tình tr ng như v y h ã th c hi n hành thư ng (ngư i có năng l c trách nhi m) n u vi mà lu t hình s xác nh là t i ph m thì u ng rư u... làm say có th gi m sút ho c i u ki n ch quan c a trách nhi m hình s m t h n năng l c nh n th c và năng l c th c t không t n t i n a. Ngư i say không b i u khi n hành vi c a mình. Khi năng l c coi là có l i và vì ngư i say n ng là ngư i trách nhi m gi m sút nhưng chưa m t h n không có l i do v y không ph i ch u trách thì i u ki n c a trách nhi m hình s nhi m hình s . N u xác nh trách nhi m hình ngư i ã th c hi n hành vi nguy hi m cho xã s v i h thì ó là s quy t i khách quan. h i còn t n t i, ngư i y v n có năng l c Chúng tôi cho r ng s phân bi t trên ây trách nhi m dù năng l c y không y có th d n n nh n th c sai l m r ng n u như ngư i bình thư ng (năng l c h n ch ). ch say rư u m c nh thì v n có i u Nhưng n u u ng rư u n m c say n ng, ki n ch quan có l i và do có l i nên v n m t kh năng nh n th c và i u khi n x s ph i ch u trách nhi m hình s . Còn u ng c a mình, tr thành ngư i không còn năng rư u n m c say n ng thì không còn i u l c trách nhi m th c t và trong tình tr ng ki n ch quan có l i và do không có l i như v y h ã th c hi n hành vi mà lu t nên không ph i ch u trách nhi m hình s và t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009 13
  4. nghiªn cøu - trao ®æi không ph i ch u trách nhi m hình s thì quy nh là t i ph m trong tình tr ng say do có m t cách t t nh t là u ng rư u n m c dùng rư u luôn ph i ch u trách nhi m hình say n ng. N u Nhà nư c xác nh trách s ? N u không thì h ph i ch u trách nhi m nhi m hình s i v i ngư i ph m t i trong hình s trong nh ng trư ng h p nào? Trư ng tình tr ng say n ng thì ó là s quy t i khách h p nào thì không ph i ch u trách nhi m quan và do b quy t i khách quan nên hình hình s v hành vi c a mình? Chúng tôi cho ph t ư c quy t nh v i nh ng ngư i này r ng c n ph i quy nh rõ v n này trong ch nh m tr ng tr h ch không nh m giáo BLHS ho c các văn b n hư ng d n. nư c d c vì thi u cơ s ch quan c a trách nhi m ta chưa có văn b n pháp lu t nào phân bi t hình s và quy t i khách quan là trái v i các trư ng h p say rư u và v n trách nhi m nguyên t c có l i có t i c a lu t hình s . c a ngư i vi ph m i v i t ng trư ng h p Quy nh c a i u 8 BLHS ã kh ng nh say rư u. Tuy nhiên, m t s tài li u y h c ch nh ng hành vi nguy hi m cho xã h i hi n nay(10) ã phân bi t các trư ng h p say ư c quy nh trong BLHS do ngư i có rư u sau ây: Say rư u thông thư ng v i ba năng l c trách nhi m hình s th c hi n m t m c say nh , say trung bình và say n ng cách c ý ho c vô ý m i b coi là t i ph m say rư u b nh lí; nghi n rư u mãn tính và và “Ch ngư i nào ph m m t t i ã ư c B m t s trư ng h p (b nh lí rư u) mà nh ng lu t hình s quy nh m i ph i ch u trách b nh này phát tri n trên cơ s c a nghi n nhi m hình s ” mà không có “ngo i l c rư u mãn tính ó là: S ng rư u c p; o giác bi t” nào c . T nh ng phân tích trên ây c n do rư u; hoang tư ng do rư u và m t s ph i th ng nh t quan i m coi ngư i th c b nh lí rư u khác. Cũng theo các tài li u hi n hành vi nguy hi m cho xã h i trong tình này thì: Ngư i say rư u thông thư ng (say tr ng say do dùng rư u là ngư i có l i và quy nh , say trung bình và say n ng); ngư i nh c a i u 14 BLHS không ch có cơ s nghi n rư u mãn tính v n ư c coi là ngư i khách quan là hành vi nguy hi m cho xã h i có năng l c ch u trách nhi m v hành vi c a do con ngư i ã th c hi n mà còn có cơ s mình. Ngư i say rư u b nh lí; ngư i b ch quan là có l i c a ngư i y n a. lo n tâm th n do rư u như s ng rư u c p, 2. Ph m t i trong tình tr ng say do dùng o giác do rư u và hoang tư ng do rư u rư u ph i ch u trách nhi m hình s theo quy không còn năng l c ch u trách nhi m v nh c a i u 14 BLHS ch gi i h n m t s hành vi c a mình. Tr trư ng h p say rư u trư ng h p say rư u hay không gi i h n các b nh lí, nh ng ngư i b lo n tâm th n do trư ng h p say rư u? rư u ph i ưa i i u tr cư ng b c. Theo V v n này i u 14 BLHS không quy các tài li u trên ây và nh ng phân tích nh rõ, cơ quan nhà nư c có th m quy n trong m c 1 thì ngư i ph m t i trong tình cũng chưa có văn b n gi i thích, hư ng d n tr ng say do dùng rư u ph i ch u trách n i dung này. Ph i chăng ngư i th c hi n nhi m hình s theo quy nh c a i u 14 hành vi nguy hi m cho xã h i mà BLHS BLHS ch bao g m trư ng h p say rư u 14 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009
  5. nghiªn cøu - trao ®æi thông thư ng không phân bi t m c say quan tr ng vì xác nh úng hình th c l i nh , say trung bình hay say n ng và nghi n trong nhi u trư ng h p nh hư ng n vi c rư u mãn tính - trư ng h p c bi t c a say xác nh úng t i danh và ch tài mà ngư i rư u thông thư ng. Còn nh ng trư ng h p ph m t i ph i ch u. Hi n có các ý ki n khác say rư u b nh lí; s ng rư u c p; o giác do nhau v vi c xác nh hình th c l i c a ngư i rư u và hoang tư ng do rư u - nh ng ngư i ph m t i trong tình tr ng say do dùng rư u: b nh b tâm th n do rư u thì ph i coi h là Có ý ki n cho r ng ngư i ph m t i trong nh ng ngư i có b nh. Vì v y, theo chúng tôi tình tr ng say rư u là ngư i không làm ch có th coi nh ng ngư i này là “ngư i m c ư c b n thân, hành vi c a h có tính ch t m t b nh khác làm m t kh năng nh n th c b t phát, phó m c cho h u qu x y ra nên ho c kh năng i u khi n hành vi c a mình” khi xét x ph i theo nguyên t c h u qu n theo quy nh t i i u 13 BLHS nên không âu thì x n ó.(12) ph i ch u trách nhi m hình s .(11) Ý ki n khác l i cho r ng xác nh 3. L i c a ngư i ph m t i trong tình tr ng hình th c l i c a ngư i ph m t i trong tình say do dùng rư u là l i c ý hay l i vô ý? tr ng say rư u không th không xem xét n Như ã trình bày trong m c 1 và 2 ngư i m c say hay tình tr ng say c a ngư i ph m t i trong tình tr ng say do dùng rư u ph m t i b i m c say có nh hư ng áng (g m say rư u thông thư ng không phân k n năng l c nh n th c và năng l c i u bi t m c say và nghi n rư u mãn tính) là khi n hành vi th c t c a ngư i say.(13) ngư i có l i i v i tình tr ng say c a mình Theo chúng tôi các ý ki n trên ây là và do ó cũng có l i i v i hành vi nguy không hoàn toàn chính xác vì: Ý ki n th hi m cho xã h i ã th c hi n trong khi say. nh t ã ánh ng m i trư ng h p say rư u. Ngư i say rư u trư ng h p này là ngư i có Trư ng h p say n m c không làm ch năng l c trách nhi m hình s . V n t ra ư c b n thân, hành vi c a h có tính ch t là xác nh hình th c l i c a ngư i ph m t i b t phát, phó m c cho h u qu x y ra v i trong tình tr ng say do dùng rư u là l i c ý trư ng h p say nh ngư i say v n làm ch hay l i vô ý? N u là l i c ý thì c ý tr c ư c b n thân và trư ng h p có ý th c l a ti p hay c ý gián ti p? N u là l i vô ý thì vô ch n và s d ng rư u và tình trang say c a ý vì quá t tin hay vô ý do c u th ? Vi c xác mình ph m t i. Còn theo ý ki n th hai nh hình th c l i c a ngư i ph m t i trong thì tuy có chú ý n m c say (tình tr ng tình tr ng say do dùng rư u có gì khác so say) c a ngư i ph m t i nhưng l i không có v i các trư ng h p khác không? ây là v n s phân bi t gi a trư ng h p say do ng u r t ph c t p và chưa có quan i m th ng nhiên (không ch ng l a ch n và s d ng nh t trong khoa h c lu t hình s và th c ti n rư u) v i trư ng h p say có ch ý (ngư i xét x ang còn vư ng m c. Nhưng vi c xác ph m t i ch ng l a ch n và s d ng nh hình th c l i c a ngư i ph m t i trong rư u) “quy t tâm ph m t i”. Theo các ý tình tr ng say do dùng rư u l i là v n r t ki n trên thì vi c xác nh l i c a ngư i t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009 15
  6. nghiªn cøu - trao ®æi ph m t i trong tình tr ng say ch i v i ý tr c ti p; hành vi nguy hi m cho xã h i do ngư i y + N u ngư i ph m t i không ch ng th c hi n mà b qua thái tâm lí c a h i t mình vào tình tr ng say, không ch ng v i tình tr ng say c a mình là chưa y . mư n rư u “l y quy t tâm ph m t i”, Chúng tôi cho r ng i v i m t s lo i t i không có vi c l a ch n khách th và i như các t i xâm ph m s h u có tính chi m tư ng xâm h i hay nói cách khác là h o t, t i ph m v ma tuý… thì vi c xác nh không có ng cơ, m c ích ph m t i t l i c a ngư i ph m t i không ph c t p, ví trư c và trong tình tr ng say ó ã không d : say mà còn bi t i “l y tr m tài s n c a ánh giá ư c tính ch t xã h i c a hành vi ngư i khác” thì ch có th là l i c ý tr c c a mình, không kìm ch ư c vi c th c ti p. Còn i v i m t s lo i t i như các t i hi n hành vi nguy hi m cho xã h i... do ó xâm ph m tính m ng, s c kho c a con ngư i, không th xác nh ư c ngư i ó mong các t i xâm ph m an toàn công c ng... thì mu n hay có ý th c m c cho h u qu x y không th xác nh d t khoát l i c a ngư i ra. Trong trư ng h p này có th áp d ng ph m t i trong tình tr ng say rư u thì ngoài nguyên t c h u qu n âu thì x n ó; các căn c khác c n ph i cân nh c n các + N u ngư i ph m t i cũng không ch y u t sau: M c say (tình tr ng say) c a ng t mình vào tình tr ng say như trên và trong tình tr ng say ã “s p s a” hay “chu n ngư i ph m t i; thái c ah i v i tình b ” th c hi n hành vi nguy hi m cho xã h i tr ng say c a mình; tính ch t c a hành vi nhưng ã có ngư i ngăn c n vì có th gây ra nguy hi m cho xã h i ã th c hi n; hoàn h u qu nguy hi m cho xã h i, ngư i say c nh th c hi n t i ph m… Có th nêu ra m t cũng nh n th c và th y trư c h u qu nguy s hư ng xác nh sau: hi m có th x y ra nhưng v n “c tình” th c - N u ngư i ph m t i ch b say nh , có hi n hành vi vì cho r ng h u qu ó s không nghĩa ngư i ph m t i ch b h n ch năng x y ra ho c có th ngăn ng a ư c thì l i c a l c nh n th c và năng l c i u khi n hành vi ngư i ph m t i là l i vô ý vì quá t tin. c a mình thì vi c xác nh l i c a h như Trư ng h p này thư ng x y ra khi ch th các trư ng h p bình thư ng khác; say mà v n tham gia giao thông b ng phương - N u ngư i ph m t i trong tình tr ng ti n giao thông cơ gi i gây thi t h i cho tính say n ng, có nghĩa ngư i ph m t i ã b m t m ng, s c kho ho c tài s n c a ngư i khác; năng l c nh n th c và năng l c i u khi n + N u ngư i ph m t i cũng không ch hành vi c a mình, hành ng c a h hoàn ng l a ch n và s d ng rư u - tình tr ng toàn theo b n năng thì c n phân bi t các say c a mình ph m t i và trong tình tr ng trư ng h p sau: say ã không làm ch ư c x s c a mình, + N u ngư i ph m t i ch ng t mình không th y trư c hành vi c a mình có th vào tình tr ng say, ch ng mư n rư u gây ra h u qu nguy hi m cho xã h i dù quy t tâm th c hi n t i ph m và ã th c hi n không có nguyên nhân khách quan nào khi n t i ph m thì l i c a ngư i ph m t i là l i c ngư i ph m t i không th y trư c h u qu 16 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009
  7. nghiªn cøu - trao ®æi c a hành vi c a mình và trong hoàn c nh c máu ho c hơi th có n ng c n vư t quá th ã gây ra h u qu nguy hi m cho xã h i thì 50miligam/100mililít máu ho c 0.25miligam/1lít l i c a ngư i ph m t i là l i vô ý do c u th . khí th ”(15) thì ph m t i trong tình tr ng say 4. Ph m t i trong tình tr ng say do dùng do dùng rư u là tình ti t tăng n ng nh rư u là tình ti t tăng n ng hay tình ti t gi m khung hình ph t c a nh ng t i này ( i m b nh trách nhi m hình s ? kho n 2 i u 202 BLHS). M t s t i khác Theo i u 46 và i u 48 BLHS Vi t còn quy nh nghiêm kh c hơn “Ph m t i Nam năm 1999 và các o lu t hình s ã trong tình tr ng dùng rư u, bia quá n ng ban hành trư c B lu t này thì ph m t i quy nh” là tình ti t tăng n ng nh khung trong tình tr ng say do dùng rư u không hình ph t ( i m b kho n 2 i u 208, i m b ư c quy nh là tình ti t gi m nh và tăng kho n 2 i u 212 BLHS). Chúng tôi cho n ng trách nhi m hình s . Trong th c ti n r ng B lu t hình s quy nh ph m t i trong xét x , các toà án nư c ta cũng không coi tình tr ng say do dùng rư u ho c trong tình ph m t i trong tình tr ng say do dùng rư u tr ng dùng rư u bia quá n ng quy nh là là tình ti t gi m nh theo kho n 2 i u 46 tình ti t tăng n ng nh khung hình ph t i BLHS. Do v y khi xét x và quy t nh hình v i m t s t i xâm ph m an toàn giao thông ph t, toà án không coi ph m t i trong tình là có cơ s và r t c n thi t. Th c ti n xét x tr ng say do dùng rư u là tình ti t gi m nh các v án b cáo ph m các t i nói trên trong và tăng n ng trách nhi m hình s . T ng k t tình tr ng say do dùng rư u không có vư ng công tác xét x c a ngành toà án năm 1995 m c, các b cáo b k t án v tình ti t tăng cũng kh ng nh: “Say rư u không ư c coi n ng này u tâm ph c kh u ph c b i h ã là tình ti t gi m nh trách nhi m hình s , ư c c nh báo t trư c qua các i u c m c a say rư u cũng không ph i là tình ti t tăng pháp lu t. Bi t lu t c m s d ng rư u bia n ng trách nhi m hình s ... nhưng trong quá n ng quy nh khi i u khi n phương trư ng h p c th , ch ng h n u ng rư u ti n giao thông mà v n t mình vào tình “hăng máu” nh m ánh ngư i, gi t ngư i... tr ng say t c ch th ã c tình vi ph m, h thì vi c say rư u ph i ư c coi là bi u hi n là ngư i có l i không ch i v i tình tr ng c a tình ti t c tình th c hi n t i ph m n say c a mình mà v i c hành vi nguy hi m cùng”.(14) ây là m t trong các tình ti t tăng cho xã h i mà h ã th c hi n trong tình n ng trách nhi m hình s quy nh t i i m e tr ng say. Theo chúng tôi không ch c nh kho n 1 i u 48 BLHS. Ngoài ra trong ph n báo ph m t i trong tình trang say do dùng các t i ph m c a BLHS có m t s t i ph m rư u là tình ti t tăng n ng trách nhi m hình mà ch th là ngư i i u khi n ho t ng s i v i m t s t i xâm ph m an toàn giao c a m t s lo i phương ti n giao thông ã vi thông như quy nh c a BLHS hi n hành mà ph m i u c m c a lu t giao thông, ví d : c n m r ng i u c nh báo này i v i t t c “ i u khi n ô tô, máy kéo trên ư ng mà các t i ph m khác b ng cách b sung vào i u trong máu ho c hơi th có n ng c n. 48 BLHS tình ti t tăng n ng trách nhi m hình i u khi n xe mô tô, xe g n máy mà trong s là: Ph m t i trong tình tr ng say do dùng t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009 17
  8. nghiªn cøu - trao ®æi rư u. B sung tình ti t tăng n ng trách t i ph m nói riêng trong th i gian g n ây có nhi m hình s này có các căn c sau: d u hi u gia tăng, gây ra nh ng h u qu r t Th nh t, m i ngư i u bi t rư u là nghiêm tr ng và c bi t nghiêm tr ng cho ch t c chung c a t bào, khi s d ng u xã h i v nhi u m t. có nh hư ng n h th n kinh c a con Th hai, có không ít trư ng h p ngư i ngư i, làm h th n kinh cao c p b r i lo n ph m t i l m d ng rư u, bia th c hi n t i các m c khác nhau tuỳ thu c vào lo i ph m, c ý t mình vào tình tr ng say rư u, lư ng rư u ã u ng, s c kho và kh “hăng máu”, “l y quy t tâm” ph m t i năng ch u ng c a cơ th m i ngư i. M i gi t ngư i, ch ng ngư i thi hành công v , ngư i cũng u bi t trong tình tr ng say ua xe trái phép... nhưng khi b x lí h rư u thì ngư i say có th b h n ch ho c b không th a nh n ã ch ng t mình vào m t năng l c nh n th c úng sai, m t năng tình tr ng say... Các cơ quan ti n hành t l c i u khi n, kìm ch hành vi c a mình và t ng cũng không ch ng minh ư c s c ý trong tình tr ng ó có th th c hi n nh ng mư n rư u c a ngư i ph m t i bu c h hành vi mà pháp lu t c m. Do ó m i ngư i ph i ch u trách nhi m hình s v tình ti t u ph i có nghĩa v cân nh c, l a ch n và tăng n ng “c tình th c hi n t i ph m n kìm ch nhu c u khi s d ng rư u không cùng” như t ng k t công tác xét x c a Toà b say, không b m t năng l c nh n th c và án nhân dân t i cao năm 1995 mà ch ch ng năng l c i u khi n hành ng c a mình. minh ư c ngư i ph m t i ã th c hi n t i Pháp lu t nư c ta không c m và cũng không ph m trong tình tr ng say do dùng rư u. th c m công dân s d ng rư u b i ó là Th ba, cùng v i quy nh: “Ngư i ph m nhu c u c a con ngư i, là s t do c a m i t i trong tình tr ng say do dùng rư u... thì ngư i. Nhưng s t do này cũng ph i có gi i v n ph i ch u trách nhi m hình s ” ( i u 14 h n, b i n u l m d ng s t do này có th BLHS), b sung quy nh ph m t i trong d n n b m t t do trong x s . Pháp lu t tình tr ng say do dùng rư u là tình ti t tăng ã quy nh ph m t i trong tình tr ng say do n ng trách nhi m hình s vào i u 48 BLHS dùng rư u thì v n ph i ch u trách nhi m hình s có ý nghĩa răn e, phòng ng a và giáo d c s . Tuy v y, nhi u ngư i v n t t mình r t l n n ý th c c a m i ngư i không ch vào tình tr ng say và trong tình tr ng say ó nh ng ngư i u ng rư u ph m t i mà c ã th c hi n hành vi vi ph m - ph m t i thì nh ng ngư i khác ã lôi kéo, thúc y ho c vi c Nhà nư c bu c ngư i ph m t i ph i “ép bu c” ngư i khác u ng rư u quá chén ch u trách nhi m hình s v hành vi ph m t i trong các cu c vui. ng th i cũng th hi n c a h là chưa mà c n ph i bu c ngư i rõ thái nghiêm kh c c a Nhà nư c và nhân ph m t i ph i ch u trách nhi m hình s n ng dân i v i tình tr ng l m d ng rư u, bia vi hơn trư ng h p bình thư ng khác m i công ph m pháp lu t hi n nay c a m t s ngư i. b ng. c bi t là tình hình ph m t i trong Cùng v i vi c b sung quy nh ph m t i tình tr ng say do dùng rư u nói chung và c trong tình tr ng say do dùng rư u là tình ti t ý mư n rư u, l m d ng rư u th c hi n tăng n ng trách nhi m hình s cũng c n 18 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009
  9. nghiªn cøu - trao ®æi th ng nh t chính sách hình s c a Nhà nư c, dùng rư u không có các nguyên nhân chính không coi ph m t i trong tình tr ng say do áng ư c gi m nh ho c lo i tr trách dùng rư u là tình ti t gi m nh trách nhi m nhi m hình s . Th hai, xét v m t tâm lí xã hình s . B i v m t pháp lí, lu t hình s Vi t h i, n u không bu c ngư i ph m t i trong Nam t trư c n nay và c trong th c ti n tình tr ng say do dùng rư u ph i ch u trách xét x c a ngành toà án cũng chưa bao gi nhi m hình s ho c gi m nh trách nhi m coi ph m t i trong tình tr ng say rư u là tình hình s cho h thì vô tình pháp lu t ã ti t gi m nh trách nhi m hình s dù ngư i khuy n khích ngư i s d ng rư u mư n say rư u có b h n ch ho c b m t kh năng rư u xâm h i các l i ích ư c pháp lu t nh n th c và kh năng i u khi n hành vi b ov , “quy t tâm”... th c hi n t i ph m c a mình. Pháp lu t th c nh và c th c ti n nhưng l i ư c hư ng s khoan h ng c a xét x hình s nư c ta không coi ph m t i pháp lu t. Và tình hình ph m t i s gia tăng trong tình tr ng say do dùng rư u là tình ti t theo “c p s ” khó ki m soát, nh t là các lo i gi m nh trách nhi m hình s là có các lí do t i xâm ph m n con ngư i, ch ng ngư i sau: Th nh t, khác v i các trư ng h p b thi hành công v , các t i xâm ph m an toàn h n ch ho c b m t kh năng nh n th c công c ng, tr t t công c ng./. ho c kh năng i u khi n hành vi c a mình là do ch th b m c b nh tâm th n ho c (1).Xem: Giáo trình lu t hình s ph n chung, Nxb. Pháp lí, Hà N i, 1984, tr. 113. b nh khác - nguyên nhân khách quan nên (2), (12), (13).Xem: Nguy n Văn Trư ng, Xác nh ch th ho c không b coi là ngư i có l i l i c a ngư i ph m t i trong tình tr ng say rư u, trong trư ng h p do m c b nh tâm th n ho c T p chí tòa án nhân dân s 8/2001, tr. 18 - 20. m t b nh khác làm m t kh năng nh n th c (3), (10), (11).Xem: Tâm th n h c, Nxb. Y H c, Hà N i, ho c kh năng i u khi n hành vi c a mình 1980, tr. 182 - 196; B y t - B nh vi n tâm th n trung ương. Tài li u gi ng d y v pháp y tâm th n, tr. 54 - 57. nên không ph i ch u trách nhi m hình s (4), (6), (9).Xem: Trư ng i h c Lu t Hà N i, Lu t ho c ch ch có l i h n ch trong trư ng h p hình s Vi t Nam - Nh ng v n lí lu n và th c ti n, b m c b nh tâm th n ho c m t b nh khác b Nxb. Công an nhân dân, Hà N i, 1997, tr. 13 - 15. h n ch kh năng nh n th c ho c kh năng (5).Xem: Nguy n Ng c Hòa, T i ph m trong lu t i u khi n hành vi c a mình nên ư c coi là hình s Vi t Nam, Nxb. Công an Nhân dân, Hà N i, 1991, tr. 100. tình ti t gi m nh trách nhi m hình s ( i u (7). Theo m t o d niên hi u T c th 36 năm 13, i u 46 BLHS). Còn trư ng h p ph m 1883: Nh ng ngư i vô gia cư quen hư n t rư u chè, t i trong tình tr ng say do dùng rư u dù th c b xung quân phát vãng lên vùng núi khai kh n t t ngư i say có th b h n ch ho c b m t hoang; n u m t ngư i trong lúc say rư u can ph m kh năng nh n th c ho c kh năng i u m t t i nào, b t lu n t i n ng hay nh , cũng ph i ph t khi n hành vi c a mình nhưng vi c b h n như ngư i thư ng. (8).Xem: Vũ Văn M u, C lu t Vi t Nam và Tư- ch ho c b m t nh ng năng l c này c a ch Pháp- S , Quy n 2, Sài Gòn, 1975, tr. 174. th là do nguyên nhân ch quan c a chính (14).Xem: Tòa án nhân dân t i cao, Các văn b n hình ch th , là l i c a ch th . Hay nói m t cách s - dân s và t t ng, Hà N i, 1996, tr. 143. khác, ngư i ph m t i trong tình tr ng say do (15).Xem: Lu t giao thông ư ng b năm 2008. t¹p chÝ luËt häc sè 8/2009 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1246 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2