intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Các tội xâm phạm sở hữu trong Bộ luật hình sự năm 1999"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

129
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các tội xâm phạm sở hữu trong Bộ luật hình sự năm 1999 Điều này xét cho cùng cũng có nghĩa Luật số 37 là nguồn của ngành luật hình sự và trong văn bản luật này đã có các điều luật quy định về tội phạm và hình phạt.(15) Do vậy, việc mở rộng phạm vi cho phép các luật hoặc bộ luật khác cũng có thể có những điều luật về tội phạm và hình phạt bên cạnh các điều luật quy định về xử phạt hành chính là điều hoàn toàn hợp lí. Khi cho phép như...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Các tội xâm phạm sở hữu trong Bộ luật hình sự năm 1999"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi C¸c téi x©m ph¹m së h÷u Trong Bé luËt h×nh sù n¨m 1999 TS. Tr−¬ng Quang Vinh * C ¸c téi x©m ph¹m së h÷u ®−îc quy ®Þnh t¹i ch−¬ng XIV Bé luËt h×nh sù (BLHS) n¨m 1999 bao gåm 13 téi, tõ nhau, do ®ã rÊt khã kh¨n, thËm chÝ kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®−îc h×nh thøc së h÷u khi xö lÝ téi ph¹m nÕu BLHS vÉn duy tr× 2 §iÒu 133 ®Õn §iÒu 145. §©y l mét trong ch−¬ng vÒ c¸c téi x©m ph¹m së h÷u nh− nh÷ng ch−¬ng cã nhiÒu thay ®æi, bæ sung hiÖn nay; cho phï hîp víi chÝnh s¸ch kinh tÕ-x héi - C¸c téi ph¹m ®−îc quy ®Þnh ë 2 cña §¶ng v Nh n−íc ta trong thêi k× ch−¬ng vÒ c¸c téi x©m ph¹m së h÷u cña ®æi míi. Nh÷ng ®iÓm míi cña c¸c téi BLHS n¨m 1985 vÒ c¬ b¶n l gièng nhau x©m ph¹m së h÷u ®−îc thÓ hiÖn ë mét sè ë c¸c dÊu hiÖu kh¸ch quan, chñ quan v ®iÓm c¬ b¶n sau ®©y: chñ thÓ cña téi ph¹m (trõ téi tham « t i 1. BLHS n¨m 1999 ® nhËp hai s¶n XHCN ® ®−îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 278 ch−¬ng cña BLHS 1985 (ch−¬ng IV: C¸c ch−¬ng XXI - C¸c téi vÒ chøc vô, Môc A téi x©m ph¹m së h÷u XHCN v ch−¬ng - C¸c téi ph¹m vÒ tham nhòng BLHS n¨m VI: C¸c téi x©m ph¹m së h÷u c«ng d©n) 1999). th nh mét ch−¬ng víi tªn gäi "c¸c téi Tuy nhiªn, nh÷ng lÝ do ® nªu ë trªn x©m ph¹m së h÷u" v× nh÷ng lÝ do sau: dÉn ®Õn viÖc nhËp 2 ch−¬ng cña BLHS - XuÊt ph¸t tõ chÝnh s¸ch cña §¶ng v n¨m 1985 th nh mét ch−¬ng trong BLHS Nh n−íc ta trong thêi k× hiÖn nay l x©y n¨m 1999 ho n to n kh«ng cã nghÜa l dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu th nh phÇn dùa xo¸ nho sù ph©n biÖt, ®¸nh ®ång vai trß, trªn c¬ së nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c vÞ trÝ cña c¸c h×nh thøc së h÷u, kh«ng coi nhau, vËn h nh theo c¬ chÕ thÞ tr−êng träng ®Þnh h−íng XHCN trong nh÷ng theo ®Þnh h−íng XHCN, c¸c th nh phÇn quy ®Þnh cña BLHS trong ®Êu tranh kinh tÕ n y ®Òu b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt phßng ngõa v chèng téi ph¹m. YÕu tè v ®Òu ®−îc Nh n−íc b¶o hé nh− nhau. ®èi t−îng t¸c ®éng cña téi ph¹m l t i s¶n ChÝnh s¸ch n y ® ®−îc HiÕn ph¸p 1992 thuéc së h÷u cña Nh n−íc ® ®−îc c¸c v Bé luËt d©n sù cña n−íc Céng hßa nh l m luËt chó ý v quy ®Þnh bæ sung XHCN ViÖt Nam thÓ chÕ hãa b»ng viÖc th nh t×nh tiÕt t¨ng nÆng TNHS t¹i §iÒu quy ®Þnh 7 h×nh thøc së h÷u. Tr−íc t×nh ®iÓm i kho¶n 1 §iÒu 48 BLHS n¨m 1999. h×nh ®ã, BLHS n¨m 1985 vÉn duy tr× 2 §iÒu n y ® thÓ hiÖn mét c¸ch cô thÓ th¸i ch−¬ng vÒ c¸c téi x©m ph¹m së h÷u ®é b¶o vÖ ®Æc biÖt cña Nh n−íc ta ®èi (XHCN v c«ng d©n) trong khi thùc tÕ víi së h÷u XHCN trong mét sè tr−êng tån t¹i 7 h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau l hîp. Trong 13 téi x©m ph¹m së h÷u th× ®iÒu kh«ng cßn phï hîp; chØ cã mét téi quy ®Þnh t¹i §iÒu 144 cã - VÒ mÆt thùc tiÔn, trong nÒn kinh tÕ quy ®Þnh “t i s¶n cña Nh n−íc” l dÊu nhiÒu th nh phÇn hiÖn nay, c¸c h×nh thøc hiÖu b¾t buéc, cã ý nghÜa trong viÖc ®Þnh së h÷u ®an xen, cã sù liªn doanh, liªn kÕt * Gi¶ng viªn Khoa t− ph¸p v c¶ hçn hîp... Víi tØ lÖ gãp vèn kh¸c Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi t¹p chÝ luËt häc - 33
  2. nghiªn cøu - trao ®æi téi. §©y l téi cã tÝnh ®Æc thï v× chØ ng−êi cña ph¸p luËt, ®ång thêi còng tr¸nh sù n o cã nhiÖm vô trùc tiÕp trong c«ng t¸c tïy tiÖn trong xö lÝ téi ph¹m, BLHS n¨m qu¶n lÝ t i s¶n cña Nh n−íc v× thiÕu 1999 ® quy ®Þnh rÊt cô thÓ dÊu hiÖu ®Þnh tr¸ch nhiÖm nªn ® ®Ó mÊt m¸t, h− háng, l−îng t i s¶n ®Ó l m c¨n cø ph©n biÖt téi l ng phÝ g©y thiÖt h¹i nghiªm träng cho ph¹m víi vi ph¹m h nh chÝnh, vi ph¹m kØ t i s¶n cña Nh n−íc míi cÊu th nh téi luËt (dÊu hiÖu ®Þnh téi). §ång thêi còng ph¹m. C¸c h nh vi t−¬ng øng g©y thiÖt c¨n cø v o dÊu hiÖu ®Þnh l−îng n y cã h¹i nghiªm träng cho t i s¶n thuéc c¸c thÓ ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c kh«ng cÊu th nh khung h×nh ph¹t trong cïng mét téi (dÊu téi n y v chØ bÞ xö lÝ b»ng c¸c biÖn ph¸p hiÖu ®Þnh khung). kh«ng ph¶i l h×nh sù. - Trong mét sè téi ph¹m, nÕu ng−êi 2. VÒ mÆt kÕt cÊu c¸c ®iÒu luËt trong chiÕm ®o¹t t i s¶n cã gi¸ trÞ tõ 500.000 ch−¬ng, nh l m luËt ® t¸ch mét sè téi ®ång trë lªn hoÆc d−íi 500.000 ®ång ®−îc quy ®Þnh chung trong mét ®iÒu luËt nh−ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ® cña BLHS n¨m 1985 th nh c¸c téi ®éc bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi n y, lËp v ®−îc quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu luËt ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m cßn vi ph¹m th× kh¸c nhau (vÝ dô: §iÒu 131, 154 BLHS míi cÊu th nh téi ph¹m. DÊu hiÖu ®Þnh n¨m 1985 nhËp l¹i víi nhau th nh c¸c l−îng tèi thiÓu kh«ng chØ quy ®Þnh ®èi §iÒu 136, 137 BLHS n¨m 1999). ViÖc víi mét sè téi ph¹m chiÕm ®o¹t t i s¶n, t¸ch mét sè téi trong BLHS n¨m 1999 cã nh− téi c«ng nhiªn chiÕm ®o¹t t i s¶n ý nghÜa rÊt lín trong thùc tiÔn ¸p dông (§iÒu 137); téi trém c¾p t i s¶n (§iÒu nhÊt l trong viÖc c¸ thÓ ho¸ TNHS ®èi 138); téi lõa ®¶o chiÕm ®o¹t t i s¶n (§iÒu víi ng−êi ph¹m téi. 139) m cßn quy ®Þnh ®èi víi téi hñy §æi tªn téi b¾t cãc nh»m chiÕm ®o¹t ho¹i hoÆc cè ý l m h− háng t i s¶n (§iÒu t i s¶n cña c«ng d©n (§iÒu 152 BLHS 143). DÊu hiÖu ®Þnh l−îng tèi thiÓu n y n¨m 1985) th nh téi b¾t cãc nh»m chiÕm kh«ng quy ®Þnh ®èi víi c¸c téi c−íp t i ®o¹t t i s¶n (§iÒu 134 BLHS n¨m 1999). s¶n (§iÒu133); téi b¾t cãc nh»m chiÕm VÒ mÆt lÝ luËn còng nh− thùc tÕ, ë nhiÒu ®o¹t t i s¶n (§iÒu 134)... V× c¸c téi n y n−íc trªn thÕ giíi hiÖn nay, h nh vi b¾t ®ång thêi x©m ph¹m hai kh¸ch thÓ ®Òu cãc ng−êi kh¸c l m con tin kh«ng ph¶i rÊt quan träng ®ã l tÝnh m¹ng, søc khoÎ chØ nh»m chiÕm ®o¹t t i s¶n cña c«ng d©n m trong nhiÒu tr−êng hîp th«ng qua v së h÷u cña ng−êi kh¸c. ë mét sè téi viÖc b¾t cãc n y ng−êi ph¹m téi cßn ph¹m kh¸c møc ®Þnh l−îng tèi thiÓu quy nh»m chiÕm ®o¹t t i s¶n cña Nh n−íc ®Þnh nÕu t i s¶n thiÖt h¹i tõ 50 triÖu ®ång thËm chÝ víi sè l−îng rÊt lín. ViÖc quy trë lªn míi cÊu th nh téi téi ph¹m, vÝ dô ®Þnh tªn téi danh nh− vËy trong BLHS téi sö dông tr¸i phÐp t i s¶n (§iÒu 142); n¨m 1999 l phï hîp víi t×nh h×nh míi téi cè ý g©y thiÖt h¹i nghiªm träng ®Õn khi m lo¹i téi n y ®ang cã nh÷ng diÔn t i s¶n (§iÒu145). biÕn hÕt søc phøc t¹p. V× vËy, h nh vi - Møc gi¸ trÞ t i s¶n bÞ g©y thiÖt h¹i ph¹m téi n y còng chung cho c¸c h×nh hoÆc bÞ chiÕm ®o¹t ®−îc quy ®Þnh rÊt cô thøc së h÷u kh¸c nhau. thÓ trong mçi khung h×nh ph¹t chÝnh l 3. §Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c ph¸p chÕ nh÷ng c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng t×nh tiÕt XHCN trong ¸p dông ph¸p luËt, tr¸nh t¨ng nÆng TNHS ®èi víi c¸c téi x©m hiÓu kh«ng thèng nhÊt vÒ nh÷ng quy ®Þnh ph¹m së h÷u. 34 - t¹p chÝ luËt häc
  3. nghiªn cøu - trao ®æi 4. Phï hîp víi viÖc ph©n lo¹i téi tiÒn l h×nh ph¹t bæ sung thÊp nhÊt l 5 ph¹m th nh 4 lo¹i ®ång thêi nh»m thu triÖu ®ång, cao nhÊt l 100 triÖu ®ång. hÑp kho¶ng c¸ch gi÷a møc tèi thiÓu víi §Æc biÖt, trong BLHS n¨m 1999 ® bá møc tèi ®a cña mçi khung h×nh ph¹t h×nh ph¹t tö h×nh ®èi víi mét sè téi nh− trong BLHS , hÇu hÕt c¸c téi x©m ph¹m téi trém c¾p t i s¶n (§iÒu 138); téi hñy së h÷u ®−îc x©y dùng th nh 4 khung ho¹i hoÆc cè ý l m h− háng t i s¶n (§iÒu h×nh ph¹t m kho¶ng c¸ch gi÷a møc tèi 143). §©y chÝnh l sù thÓ hiÖn nguyªn t¾c thiÓu víi møc tèi ®a lín nhÊt l 8 n¨m. nh©n ®¹o XHCN cña ph¸p luËt h×nh sù 5. H×nh ph¹t ¸p dông ®èi víi c¸c téi n−íc ta. Bªn c¹nh ®ã, BLHS 1999 còng x©m ph¹m së h÷u nãi chung l nghiªm ® quy ®Þnh h×nh ph¹t tï chung th©n kh¾c. Tï cã thêi h¹n l h×nh ph¹t chñ yÕu ®−îc ¸p dông ®èi víi h nh vi ph¹m téi ®−îc ¸p dông ®èi víi ng−êi ph¹m c¸c téi c−íp giËt (§iÒu 136) v téi b¾t cãc nh»m trong nhãm n y: §èi víi mét sè téi ph¹m chiÕm ®o¹t t i s¶n (§iÒu 134) trong Ýt nguy hiÓm nh− téi trém c¾p t i s¶n tr−êng hîp ph¹m téi ®Æc biÖt nghiªm (§iÒu 138); téi l¹m dông tÝn nhiÖm chiÕm träng. ViÖc quy ®Þnh h×nh ph¹t tï chung ®o¹t t i s¶n (§iÒu 140); téi sö dông tr¸i th©n ®èi víi hai téi n y theo h−íng phÐp t i s¶n (§iÒu 142); téi v« ý g©y thiÖt nghiªm kh¾c h¬n quy ®Þnh cña BLHS h¹i ®Õn t i s¶n (§iÒu145)... trong CTTP n¨m 1985 chÝnh l sù thÓ hiÖn chÝnh s¸ch c¬ b¶n ®Òu quy ®Þnh h×nh ph¹t c¶i t¹o h×nh sù cña §¶ng v Nh n−íc ta, ®èi víi kh«ng giam gi÷ ®Õn 3 n¨m trong chÕ t i mét sè téi ph¹m nguy hiÓm, diÔn biÕn lùa chän víi h×nh ph¹t tï cã thêi h¹n. phøc t¹p v cã xu h−íng ph¸t triÓn ng y HÇu hÕt c¸c téi ®Òu quy ®Þnh h×nh ph¹t mét gia t¨ng./. Mét sè ®iÓm míi... (tiÕp theo trang 6) cña hä th× ... "néi dung míi ®−îc quy ®Þnh: "ng−êi n o ® th nh niªn m cã ®Þnh trong §iÒu 111 l dÊu hiÖu “®e däa h nh vi d©m « ®èi víi trÎ em th× bÞ ph¹t dïng vò lùc hoÆc lîi dông t×nh tr¹ng tï tõ 6 th¸ng ®Õn 3 n¨m". kh«ng thÓ tù vÖ ®−îc cña n¹n nh©n”. §©y Nh− vËy ®iÒu luËt míi ® nªu râ dÊu l nh÷ng thñ ®o¹n t−¬ng ®èi phæ biÕn, hiÖu chñ thÓ cña téi ph¹m l ng−êi ® ®iÓn h×nh. Nh÷ng néi dung n y trong thêi th nh niªn, thÓ hiÖn râ quan ®iÓm cña gian qua, to ¸n c¸c cÊp ® vËn dông v Nh n−íc ta vÒ chñ thÓ ph¹m téi d©m « coi ®ã l "c¸c thñ ®o¹n kh¸c". §Õn nay ®èi víi trÎ em. ®iÒu luËt míi nªu cô thÓ h¬n, t¹o thuËn Trªn ®©y l mét sè ®iÓm míi trong quy ®Þnh vÒ téi ph¹m cña c¸c téi x©m lîi cho sù thèng nhÊt ®¸nh gi¸ cña c¸c c¬ ph¹m ®Õn tÝnh m¹ng, søc khoÎ, nh©n quan t− ph¸p trong ¸p dông ®Êu tranh phÈm, danh dù cña con ng−êi. Hi väng phßng chèng lo¹i téi ph¹m n y. r»ng viÖc nghiªn cøu v l m râ néi dung + Téi d©m « ®èi víi trÎ em. míi trong BLHS n¨m1999 nãi chung v §iÒu 202b BLHS n¨m 1985 quy ®Þnh: ch−¬ng XII nãi riªng gãp phÇn v o viÖc "ng−êi n o cã h nh vi d©m « ®èi víi trÎ xÐt xö ®óng ng−êi, ®óng téi, ®óng ph¸p em th× ph¹t tï tõ 6 th¸ng ®Õn 3 n¨m". luËt nh»m b¶o vÖ ng y c ng tèt h¬n c¸c §iÒu 116 BLHS n¨m 1999 ® quy quyÒn c¬ b¶n cña con ng−êi./. t¹p chÝ luËt häc - 35
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2