Báo cáo thực tập Luật kinh tế: Pháp luật về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp thực tiễn tại Bình Phước

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:38

Thêm vào BST

Báo xấu

94
lượt xem 27
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài trên cơ sở tiếp thu những nghiên cứu đi trước, chuyên đề thực tập của em về đề tài cấp Phiếu lý lịch tư pháp được thực hiện nhằm phân tích, đánh giá và đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện về cấp Phiếu lý lịch tư pháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo thực tập Luật kinh tế: Pháp luật về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp thực tiễn tại Bình Phước

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH KHOA LUẬT  BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP NGÀNH LUẬT KINH TẾ PHÁP LUẬT VỀ VIỆC CẤP PHIẾU LÝ LỊCH TƯ PHÁP THỰC TIỄN TẠI BÌNH PHƯỚC Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện ThS. HÀ THU THỦY MAI THỊ CẨM VÂN Mã số SV: 1711547983 Lớp: 17DLK1B
TP.Hồ Chí Minh – 2020
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH KHOA LUẬT  n BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP NGÀNH LUẬT KINH TẾ PHÁP LUẬT VỀ VIỆC CẤP PHIẾU LÝ LỊCH TƯ PHÁP THỰC TIỄN TẠI BÌNH PHƯỚC Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện ThS.HÀ THU THỦY MAI THỊ CẨM VÂN Mã số SV: 1711547983 Lớp: 17DLK1B
TP.Hồ Chí Minh 2020
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực tập, Tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ và tạo điều kiện từ phía lãnh đạo Sở Tư pháp Tỉnh Bình Phước, Phòng Tổ chức cán bộ đã tạo điều kiện cho tôi thực tập tại Sở, các Phòng ban trong sở. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Chánh văn phòng Trần Thanh Long, và những anh chị đã tận tình chỉ dẫn, tạo điều kiện cho tôi nghiên cứu học tập, thu thập tài liệu và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực tập tại Sở Tư Pháp. Tôi xin cảm ơn quý Thầy Cô Trường Đại Học Nguyễn Tất Thành, Khoa Luật đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập, cũng như trong suốt thời gian thực tập tại cơ quan và thực hiện bài báo cáo này. Đặc biệt tôi cảm ơn cô Hà Thu Thủy người đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành hoàn chỉnh bài báo cáo này. Mặc dù đã cố gắng nghiên cứu học tập để hoàn thành tốt bài báo cáo, tuy nhiên do đây là lần đầu tiên tiếp xúc với công việc thực tế và bản thân còn nhiều hạn hẹp kiến thức nên không thể tránh khỏi những thiếu sót khi làm bài báo cáo cũng như trong quá trình tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm từ Sở Tư pháp Tỉnh Bình Phước. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô để bài báo cáo được hoàn chỉnh hơn. Chân thành cảm ơn! Ngày ……... tháng ….…. năm …….… Sinh viên thực hiện (ký và ghi họ tên) ………………………………………. i
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày …….. tháng ……. năm …… Sinh viên thực hiện (ký và ghi họ tên) ………………………………………. ii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN Họ và tên người nhận xét:…………………………………….…Học vị: …………… NỘI DUNG NHẬN XÉT …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………... TPHCM, ngày ….. tháng …. năm 2020 NGƯỜI NHẬN XÉT ……………………………….. iii
MỤC LỤC 1. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................ vii 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. vii 3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ viii 4. Kết cấu bài báo cáo ........................................................................................ viii CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ CƠ QUAN THỰC TẬP ....................................... 1 1.1 Khái quát về cơ quan thực tập ....................................................................... 1 1.1.1 Vài nét sơ lược về Sở Tư Pháp tỉnh Bình Phước ........................................ 1 1.1.2 Cơ cấu tổ chức ............................................................................................ 1 1.2 Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn .................................................................. 1 CHƯƠNG 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ LÝ LUẬN VỀ VIỆC CẤP PHIẾU LÝ LUẬN TƯ PHÁP ......................................................................................................... 5 2.1 Khái quát chung về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp ..................................... 5 2.1.1 Khái niệm chung về hoạt động cấp Phiếu lý lịch tư pháp ........................ 5 2.1.2 Quy định của pháp Luật về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp ...................... 8 2.1.3 Các nguồn thông tin làm cơ sở cho việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp ......... 14 CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬN VỀ VIỆC CẤP PHIẾU LÝ LỊCH TƯ PHÁP TẠI TỈNH BÌNH PHƯỚC – KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN ................. 17 3.1. Thực tiễn về việc cấp phiếu Lý lịch tư pháp tại sở tư pháp Bình Phước, nguyên nhân và giải pháp thực hiện ..................................................... 17 3.2. Nguyên nhân dẫn tới việc yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp ................ 19 3.3 Những vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật .................................... 19 3.4 Đánh giá về việc giải quyết yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp tại sở tư pháp tỉnh Bình Phước .......................................................................................... 21 3.5 Một số kiến nghị, giải pháp giải quyết các vướng mắc trong việc cấp phiếu lý lịch tư pháp tại sở tư pháp tỉnh Bình Phước. .................................... 23 KẾT LUẬN ................................................................................................................ 25 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 26 iv
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT UBND Uỷ ban nhân dân LLTP Lý lịch Tư Pháp STP Sở Tư Pháp TTHC Thủ tục hành chính v
MỞ ĐẦU Tính cấp thiết của đề tài Cùng với sự đi lên của đất nước, nhu cầu về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã cũng ngày càng gia tăng. Xét về góc độ hành chính học, việc cấp phiếu lý lịch tư pháp là một dịch vụ công mà nhà nước có trách nhiệm phải cung ứng cho người dân của mình. Quản lý nhà nước về cấp phiếu lý lịch tư pháp xét cho cùng là hoạt động quản lý cung ứng dịch vụ công để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Trên tinh thần đó, trong điều kiện nước ta đang tích cực xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa với trọng tâm là đẩy mạnh tổng thể cải cách nền hành chính quốc gia, xây dựng nền hành chính hiện đại, trong sạch, hiệu quả, đáp ứng ngày càng tốt yêu cầu của công dân, thì việc cải cách trong lĩnh vực tư pháp nói riêng, đặc biệt là trong hoạt động cấp Phiếu lý lịch tư pháp là đòi hỏi tất yếu khách quan của nhu cầu phát triển. Lý lịch tư pháp có ý nghĩa quan trọng trong đời sống của công dân, cũng như trong quản lý nhân sự và hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự như: Đáp ứng yêu cầu của cá nhân cần chứng minh bản thân có hay không có án tích. Những thông tin lý lịch tư pháp về cá nhân được cung cấp dưới hình thức Phiếu lý lịch tư pháp; Lý lịch tư pháp là một trong những nguồn thông tin để các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị… xem xét, đánh giá tư cách đạo đức của cá nhân. Việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp được cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp (Sở Tư pháp và Trung tâm Lý lịch tư pháp Quốc gia) thực hiện khi có yêu cầu cấp Phiếu của cá nhân (công dân Việt Nam, người nước ngoài cư trú tại Việt Nam), vi
tổ chức có thẩm quyền; cơ quan tiến hành tố tụng để phục vụ cho quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Được sự phân công của Ban Lãnh đạo Sở thực tập tại Phòng Hành chính Tư pháp và được sự phân công của lãnh đạo Phòng là theo dõi lĩnh vực lý lịch tư pháp. Vì vậy, tôi xin chọn đề tài “Pháp luật về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp, thực tiễn tại tỉnh Bình Phước” làm chuyên đề tốt nghiệp cử nhân Luật. Thông qua đề tài, chúng ta có được cái nhìn tổng thể đối với quy trình cấp Phiếu lý lịch tư pháp, những vấn đề cần giải quyết hiện nay đối với công tác phối hợp, trao đổi thông tin giữa các cơ quan, đơn vị, giữa các địa phương có liên quan. 1. Mục đích nghiên cứu Hiện nay, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu pháp luật về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp tại Việt Nam và của một số quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, hầu hết những đề tài nghiên cứu này tập trung chủ yếu vào hoạt động quản lý nhà nước về hộ tịch, các đề tài tập trung nghiên việc cấp phiếu lý lịch tư pháp tại hai thành phố lớn là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh; Như vậy, hiện chưa có một công trình nghiên cứu nào về pháp luật về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp tại tỉnh Bình Phước. Từ thực tế đó, trên cơ sở tiếp thu những nghiên cứu đi trước, chuyên đề thực tập của em về đề tài cấp Phiếu lý lịch tư pháp được thực hiện nhằm phân tích, đánh giá và đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện về cấp Phiếu lý lịch tư pháp. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Thông qua việc nghiên cứu những vấn đề về lý luận và pháp lý trong hoạt động cấp phiếu lý lịch tư pháp tại Phòng Hành chính tư pháp của Sở tư Pháp tỉnh Bình Phước; em đã tiến hành việc phân tích thực trạng thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp của sở tư pháp tỉnh Bình Phước. Qua thời gian thực tập và trải nghiệm công tác cấp phiếu lý lịch tư pháp, em mong muốn tìm ra những hạn chế trong hoạt động cấp phiếu lý lịch tư pháp tại sở tư pháp tỉnh Bình Phước nói riêng và cả nước nói chung, từ đó có thể đưa ra một số giải pháp, kiến nghị giúp nâng cao hiệu quả của công tác cấp phiếu lý lịch hơn. vii
Giới hạn, phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: Trên địa bàn tỉnh Bình Phước + Về thời gian: Trong năm 2020 3. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện đề tài, em đã vận dụng các phương pháp nghiên cứu như: Phương pháp phân tích, so sánh. Phương pháp tổng hợp. Phương pháp thống kê. Phương pháp điều tra, khảo sát. 4. Kết cấu bài báo cáo Ngoài Phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo thì nội dung của chuyên: đề tốt nghiệp được chia thành 3 chương Chương 1: Tổng quan về cơ quan thực tập Chương 2: Một số vấn đề lý luận về việc cấp phiếu Lý lịch tư pháp Chương 3: Thực trạng về cấp phiếu lý lịch tư pháp – kiến nghị hoàn thiện viii
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ CƠ QUAN THỰC TẬP 1.1Khái quát về cơ quan thực tập 1.1.1 Vài nét sơ lược về Sở Tư Pháp tỉnh Bình Phước Địa chỉ: Đường Nguyễn Thị Minh Khai, phường Tân Phú, thị xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. Website: http://tuphap.binhphuoc.gov.vn/ SĐT: 0651.3870967 – 3879258 ; Fax: 0651.3860205 Ngày 06/01/1997, UBND tỉnh Bình Phước ban hành Quyết định số 56/QĐUBND về việc thành lập Sở Tư pháp. Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và công tác của UBND tỉnh; đồng thời chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra, thanh tra về chuyên môn nghiệp vụ của Bộ Tư pháp. Sở có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng, được cấp kinh phí hoạt động từ ngân sách nhà nước và mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng theo quy định của pháp luật. 1.1.2 Cơ cấu tổ chức Để hoàn thành chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình một cách thuận lợi nhất thì Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước cần có một cơ cấu tổ chức bộ máy linh hoạt, hợp lý, thuận tiện cho quá trình làm việc của từng vị trí, cũng như làm sao để phối hợp tốt giữa các phòng ban. Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước có Giám đốc và 02 Phó Giám đốc. Dưới ban lãnh đạo Sở, Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước có 08 tổ chức chuyên môn nghiệp vụ. Các tổ chức chuyên môn nghiệp vụ bao gồm: Văn phòng sở, Thanh tra sở, Phòng Hành chính tư pháp, Phòng xây dựng và kiểm tra văn bản, Phòng bổ trợ tư pháp, Phòng phổ biến giáo dục pháp luật, Phòng quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật, Phòng tổ chức cán bộ. Các tổ chức sự nghiệp thuộc Sở bao gồm 02 phòng công chứng số 1 và 3, Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản, Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước. 1.2 Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn 1
Sở Tư pháp là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, Sở thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND tỉnh quản lý nhà nước về: Công tác xây dựng và thi hành pháp luật; theo dõi thi hành pháp luật; kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật; kiểm soát thủ tục hành chính; pháp chế; phổ biến, giáo dục pháp luật; hòa giải ở cơ sở; hộ tịch; quốc tịch; chứng thực; nuôi con nuôi; lý lịch tư pháp; bồi thường nhà nước; trợ giúp pháp lý; luật sư; tư vấn pháp luật; công chứng; giám định tư pháp; bán đấu giá tài sản; trọng tài thương mại; quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản và hoạt động hành nghề quản lý, thanh lý tài sản quản lý; công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và công tác tư pháp khác theo theo phân cấp ủy quyền của UBND tỉnh Bình Phước. Với những chức năng riêng biệt nêu trên, Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước có những nhiệm vụ và được giao cho những quyền hạn sau: Về kiểm soát thủ tục hành chính: Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước có nhiệm vụ xây dựng, trình UBND tỉnh ban hành và tổ chức thực hiện Kế hoạch hoạt động kiểm soát thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh; hướng dẫn, tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính; tổ chức thực hiện việc rà soát, đánh giá thủ tục hành chính thuộc phạm vi thẩm quyền giải quyết của các cấp chính quyền trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật; cho ý kiến, thẩm định về thủ tục hành chính trong dự thảo văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của HĐND và UBND tỉnh; đôn đốc các sở, ban, ngành có liên quan thực hiện việc thống kê các thủ tục hành chính mới ban hành, thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, thủ tục hành chính bị hủy bỏ hoặc bãi bỏ; kiểm soát chất lượng và nhập dữ liệu thủ tục hành chính; tạo đường kết nối giữa trang tin điện tử của UBND tỉnh với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về thủ tục hành chính; tổ chức tiếp nhận, nghiên cứu và đề xuất việc phân công xử lý các phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính thuộc phạm vi thẩm quyền của UBND và Chủ tịch UBND tỉnh; theo dõi, đôn đốc việc xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính tại các sở, ngành, UBND cấp huyện, UBND cấp xã và các đơn vị khác có liên quan; tổ chức nghiên cứu, đề xuất, trình UBND tỉnh các sáng kiến cải cách thủ tục hành chính và quy 2
định có liên quan; theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện sau khi được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt. Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước còn giúp UBND tỉnh kiểm tra việc thực hiện hoạt động kiểm soát thủ tục hành chính tại các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện và UBND cấp xã; đề xuất với UBND tỉnh thiết lập hệ thống công thức đầu mối thực hiện nhiệm vụ kiểm soát thủ tục hành chính theo chế độ kiêm nhiệm tại các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, cấp xã và đơn vị liên quan trên địa bàn tỉnh; thực hiện nhiệm vụ kiểm soát thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính đối với các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Sở. Về lý lịch tư pháp: Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước phải xây dựng, quản lý, khai thác, bảo vệ và sử dụng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật; tiếp nhận, xử lý thông tin lý lịch tư pháp do Tòa án, cơ quan Thi hành án dân sự, các cơ quan, tổ chức có liên quan và Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia cung cấp; cung cấp Lý lịch tư pháp, thông tin bổ sung cho Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia; cung cấp thông tin lý lịch tư pháp cho Sở khác; lập Lý lịch tư pháp, cập nhật thông tin lý lịch tư pháp bổ sung theo quy định; cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo thẩm quyền. Về bồi thường nhà nước: Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước phải hướng dẫn kỹ năng, nghiệp vụ công tác bồi thường nhà nước cho công chức thực hiện công tác bồi thường nhà nước của cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh và UBND cấp huyện; đề xuất, trình UBND tỉnh xác định cơ quan có trách nhiệm bồi thường nhà nước trong trường hợp người bị thiệt hại yêu cầu hoặc chưa có sự thống nhất về việc xác định cơ quan có trách nhiệm bồi thường nhà nước theo quy định của pháp luật; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc giải quyết bồi thường, chi trả tiền bồi thường và thực hiện trách nhiệm hoàn trả theo quy định của pháp luật; cung cấp thông tin, hướng dẫn thủ tục hỗ trợ người bị thiệt hại thực hiện quyền yêu cầu bồi thường trong hoạt động quản lý hành chính. Về công chứng: Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước tổ chức thực hiện Quy hoạch tổng thể phát triển tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh; đề nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp bổ nhiệm, miễn nhiệm Công chứng viên; quyết định tạm đình chỉ hành nghề công chứng đối với công chứng viên; trình UBND tỉnh quyết định 3
thành lập, chuyển đổi, giải thể Phòng Công chứng và cho phép thành lập, thay đổi, hợp nhất, sáp nhập, chuyển nhượng và thu hồi quyết định thành lập Văn phòng công chứng theo quy định; cấp, thu hồi Giấy đăng ký hoạt động của Văn phòng công chứng; ghi nhận thay đổi danh sách công chứng viên là thành viên hợp danh của Văn phòng công chứng; xem xét, thông báo bằng văn bản cho Văn phòng công chứng về việc đăng ký danh sách công chứng viên làm việc theo chế đội hợp đồng; xây dựng, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu về công chứng theo quy định. 4
CHƯƠNG 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ LÝ LUẬN VỀ VIỆC CẤP PHIẾU LÝ LUẬN TƯ PHÁP 2.1 Khái quát chung về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp 2.1.1 Khái niệm chung về hoạt động cấp Phiếu lý lịch tư pháp 1 Lý lịch tư pháp là lý lịch về án tích của người bị kết án thông qua các chế tài hình sự trong bản án, quyết định của tòa án (những quyết định, bản án hình sự) đã có hiệu lực, những thông tin về tình trạng thi hành án và các thông tin khác liên quan đến bản án. Ngoài ra pháp luật một số nước cũng có thông tin quy định về lý lịch tư pháp bao gồm việc cấm cá nhân thực hiện các công việc hay đảm nhiệm một chức vụ, quyền hạn liên quan đến hoạt động kinh doanh do quyết định tuyên bố phá sản của tòa án. Ở Việt Nam, thuật ngữ lý lịch tư pháp trước đây được hiểu một cách chung nhất là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án hình sự đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án và tình trạng thi hành bản án đó. Luật lý lịch tư pháp năm 2009 tại Điều 2 định nghĩa lý lịch tư pháp là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tình trạng thi hành án về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản. Khái niệm lý lịch tư pháp không chỉ bao gồm các thông tin lên quan đến các quyết định của tòa án về cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập quản lý doanh nghiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Phá sản. Lý lịch tư pháp thành văn có đặc điểm là:  Lý lịch tư pháp thành văn không làn đau đớn và nhục nhã cho thân thể can phạm.  Cung cấp thông tin một cách đầy đủ, chi tiết một số thông tin về người phạm tội như: họ, tên, tuổi, nơi sinh, nơi cư trú, tội danh, hình phạt, tòa án đã xét xử, thời gian thi hành hình phạt, người phạm tội đã có bao nhiêu tiền án. Những thông tin này là hết sức cần thiết không những đối với lĩnh vực tố 1 Lý lịch tư pháp –bách khoa toàn thư Wikipedia 5
tụng (bao gồm điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án) mà cả với quản lý hành chính nhà nước và quản lý xã hội. Lý lịch tư pháp thành văn phổ biến nhất, đó là hình thức Sổ bộ ghi chép các bản án mà tòa án đã tuyên hàng năm. Căn cứ vào Sổ bộ của Tòa án, người ta có thể truy tìm được án tich của một người nào đó. Nội dung Nội dung cơ bản của lý lịch tư pháp là thông tin lý lịch tư pháp về án tích tức là những thông tin về cá nhân người bị kết án, tội danh, điều khoản luật được áp dụng, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, nghĩa vụ dân sự trong bản án hình sự, án phí, thông tin về ngày, tháng, năm tuyên án, Toà nào tuyên, số hiệu bản án, tình trạng thi hành án. Hình thức của lý lịch tư pháp được thể hiện qua Phiếu lý lịch tư pháp, đó là một loại phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp cấp và có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích, bị cấm hay không bị cấm thực hiện các công việc hay đảm nhiệm một chức vụ, quyền hạn liên quan đến hoạt động kinh doanh do quyết định tuyên bố phá sản của tòa án. Trên cơ sở các thông tin lý lịch tư pháp mà trước hết là từ các phiếu lý lịch tư pháp, các cơ quan quản lý sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, tức là tập hợp các thông tin về án tích, tình trạng thi hành án, về cấm các công việc hay đảm nhiệm một chức vụ, quyền hạn liên quan đến hoạt động kinh doanh do quyết định tuyên bố phá sản của tòa án. Mục đích Lý lịch tư pháp có những mục đích quan trọng cho mỗi cá nhân. Nó đáp ứng yêu cầu cần chứng minh cá nhân có hay không có án tích, có bị cấm hay không. Lý lịch tư pháp ghi nhận việc xoá án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án có thể tái hoà nhập cộng đồng. Những thông tin lý lịch tư pháp sẽ hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và hoạt động thống kê tư pháp hình sự. 6
Hỗ trợ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã… Ý nghĩa Ngày nay, Lý lịch tư pháp có ý nghĩa quan trọng trong đời sống dân sự của công dân, cũng như trong quản lý nhân sự và hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự. Nó đáp ứng yêu cầu của cá nhân cần chứng minh bản thân có hay không có án tích, hoặc có các vấn đề về pháp lý hình sự hay không. Những thông tin lý lịch tư pháp về cá nhân được cung cấp dưới hình thức Phiếu lý lịch tư pháp và được lưu trữ theo quy định. Phiếu lý lịch tư pháp giúp cá nhân chứng minh về tình trạng tiền án…theo yêu cầu của các cơ quan hữu quan. Là nguồn cung cấp những thông tin chính thức về quá khứ nhân thân của bị can, bị cáo để cơ quan điều tra, truy tố, xét xử xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ đối với họ trong khi giải quyết những vụ việc cụ thể. Trong truy tố, xét xử thì có thể xác định bị can, bị cáo tái phạm hay không tái phạm. Ở một số nước khi Viện công tố chuẩn bị truy tố một bị can nào đó thường phải gửi một phiếu yêu cầu đến cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp để yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp nhằm xác nhận về tình trạng tiền án của bị can và trong hồ sơ truy tố có kèm theo cả Phiếu lý lịch tư pháp để làm căn cứ xác định bị can tái phạm hay không tái phạm. Lý lịch tư pháp ghi nhận việc xoá án tích của người bị kết án. Có ý nghĩa trong việc thực hiện chính sách tái hoà nhập cộng đồng của người phạm tội. Sau một thời gian chấp hành đầy đủ những người phạm tội đã được cải tạo, giáo dục, tái hòa nhập cộng đồng khi có yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, cơ quan quản lý lý lịch tư pháp sẽ cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho người đó và trong nội dung của Phiếu lý lịch tư pháp sẽ ghi là "không có án tích" và được coi như chưa bị kết án và không bị phân biệt đối xử. Lý lịch tư pháp là một trong những nguồn thông tin để các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị… xem xét, đánh giá tư cách đạo đức của cá nhân (chứng minh cá nhân có hay không có tiền án). Nhiều nước có quy định về việc phải có Phiếu lý lịch tư pháp khi xem xét việc xuất cảnh, nhập cảnh, cho nhập, thôi, trở lại quốc tịch, nuôi 7
con nuôi, cấp một số chứng chỉ hành nghề (luật sư, kiểm toán, y dược) tuyển dụng và quản lý lao động nước ngoài tại nước sở tại, du học.... Việc đến cơ quan có thẩm quyền để làm phiếu lý lịch số 1 và số 2 thì thời đại ngày cũng có thể làm được phiếu lý lịch tư pháp ngay tại nhà. Đây là một trong những cải tiến và minh chứng cho sự tiện dụng của thời kỳ Cách mạng 4.0, người dân sẽ giảm bớt được thời gian đi lại, còn Nhà nước thì tiết kiệm được thời gian và chi phí đáp ứng, phục vụ nhu cầu của người dân. 2.1.2 Quy định của pháp Luật về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp Trong hoạt động cấp phiếu lý lịch tư pháp tại việt nam pháp luật đã có những quy định cụ thể về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp tại điều 41 như sau: “1. Phiếu lý lịch tư pháp gồm có: a) Phiếu lý lịch tư pháp số 1 cấp cho cá nhân, cơ quan tổ chức quy định tại khoản 1 và khoản 3 điều 7 của Luật lý lịch tư pháp. b) Phiếu lý lịch tư pháp số 2 cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng quy định tại khoản 2 điều 7 Luật lý lịch tư pháp và cấp theo yêu cầu cá nhân để người đó biết được nội dung về lý lịch tư phấp của mình. 2. Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định mẫu Phiếu lý lịch tư pháp.” Khi cấp phiếu lý lịch tư pháp cho cá nhân thì cần phải cấp đúng đối tượng theo quy định của pháp luật hiện hành. Đối với việc cấp phiếu lý lịch tư pháp cho cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội khi có yêu cầu thì cấp trong trường hợp để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã, cụ thể được quy định tại điều 7 Luật lý lịch tư pháp 2009 như sau: “1. Công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp của mình. 2. Cơ quan tiến hành tố tụng có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử. 3. Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.” 8