Đề bài: Bình luận hai câu thơ sau: Ngâm thơ ta vốn không ham Nhưng vì trong <br />
ngục biết làm chi đây<br />
<br />
Bài làm<br />
<br />
Hồ Chí Minh là một nhà thơ lớn, nhưng trong Nhật kí trong tù Người lại viết:<br />
<br />
Ngâm thơ ta vốn không ham,<br />
<br />
Nhưng vì trong ngục biết làm chi đây?<br />
<br />
Ngày dài ngâm ngợi cho khuây,<br />
<br />
Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do.<br />
<br />
Hồ Chí Minh là nhà yêu nước vĩ đại, đồng thời là nhà thơ lớn. Sự nghiệp văn thơ của <br />
Người song song tồn tại với sự nghiệp cách mạng. Bác đã để lại cho đời những tác <br />
phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật rất cao. Ấy vậy nhưng mở đầu tập Nhật kí trong <br />
tù, Bác lại viết:<br />
<br />
Ngâm thơ ta vốn không ham,<br />
<br />
Nhưng vì trong ngục biết làm chi đây?<br />
<br />
Ngày dài ngâm ngợi cho khuây,<br />
<br />
Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do.<br />
<br />
Mới nghe, tưởng chừng như trái ngược với sự thực, nhưng suy ngẫm kĩ thì thấy hoàn <br />
toàn hợp lý. Lúc chưa xuất dương tìm đường cứu nước, Bác đã chịu ảnh hưởng của quan <br />
điểm : Lập thân tối hạ thị văn chương (Lập thân bằng văn chương là điều thấp nhất). Vì <br />
thế nên Bác không hề có ý định gây dựng cho mình một sự nghiệp văn chương mà tập <br />
trung trí lực vào mục đích giành lại độc lập, tự do cho dân cho nước: Tôi chỉ có một ham <br />
muốn, ham muốn tột bực là làm sao cho đất nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được <br />
hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành. Suốt <br />
cuộc đời, Bác chiến đấu, hi sinh cho mục đích cao cả ấy.<br />
<br />
Thời kì cách mạng còn trong trứng nước, Bác dành toàn tâm toàn ý cho việc gây dựng <br />
phong trào, tập hợp nhân dân dưới ngọn cờ giải phóng, cho nên ,chuyện Ngâm thơ ta vốn <br />
không ham là điều dễ hiểu. Nhưng trong thực tế hoạt động cách mạng, vì nhận ra văn <br />
chương là một thứ vũ khí sắc bén để chống lại kẻ thù và là phương tiện có nhiều lợi thế <br />
để tuyên truyền vận động cách mạng nên Bác đã nhanh chóng nắm lấy thứ vũ khí ấy để <br />
phục vụ cho sự nghiệp cứu nước.<br />
<br />
Vốn xuất thân từ một gia đình Nho giáo, bản thân lại sẵn có năng khiếu và được học tại <br />
một ngôi trường danh tiếng là Quốc học Huế nên việc Bác trở thành nhà văn, nhà thơ là <br />
có cơ sở. Hơn ba mươi năm sinh sống và hoạt động ở nước ngoài, Bác đã không ngừng <br />
học tập để có được một vốn kiến thức sâu rộng. Bác lại được tiếp xúc với nhiều nền <br />
văn hóa, văn học của nhân loại và nhiều nhà văn, nhà thơ lớn trên thế giới nên đã tích lũy <br />
được một vốn sống vô cùng phong phú. Thêm vào đó là tình cảm nhân ái Bác dành cho <br />
những số phận đau khổ trong xã hội. Bác đã dùng ngòi bút của mình như một vũ khí đấu <br />
tranh cách mạng để giải phóng dân tộc ra khỏi ách nô lệ của phong kiến, thực dân. Vì <br />
thế nên tuy Bác không có chủ ý làm văn chương nhưng vẫn trở thành một nhà văn, nhà <br />
thơ lớn.<br />
<br />
Ngoài việc sáng tác để tuyên truyền cách mạng, nhiều lúc Bác làm thơ để ghi lại những <br />
rung cảm của tâm hồn trước thiên nhiên, trước sự việc và con người mà Bác bắt gặp trên <br />
đường hoạt động. Những lúc ấy, Bác là một nhà thơ trữ tình sâu sắc.<br />
<br />
Tập Nhật kí trong tù là một ví dụ. Nhà phê bình văn học Đặng Thai Mai đã hóm hỉnh <br />
nhận xét: Tập thơ như một viên ngọc Bác vô tình đánh rơi vào kho tàng văn học nước <br />
ta… Nói đánh rơi vì nó như một hiện tượng vô tình, ngẫu nhiên. Đúng như vậy! Bác <br />
không định làm thơ, nhất là làm thơ để lưu danh muôn thuở. Suốt mười bốn tháng vô cớ <br />
bị giam cầm, đày đọa trong nhà tù của chính quyền Tưởng Giới Thạch, Bác nóng lòng <br />
sốt ruột mong được trả tự do để trở về với phong trào cách mạng của nước nhà. Không <br />
biết làm gì cho qua ngày tháng nên Bác đành làm thơ – một thú vui tao nhã – với mục <br />
đích:<br />
<br />
Ngày dài ngâm ngợi cho khuây,<br />
<br />
Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do.<br />
<br />
Ngay cách chọn lựa này cũng mang tính chất cách mạng. Bác làm thơ cho khuây khỏa nỗi <br />
buồn vì bị giam cầm, để tự động viên mình giữ vững khí tiết và làm cho tâm hồn luôn <br />
trong sáng giữa cảnh ngục tù tăm tối.<br />
<br />
Nhật kí trong tù với nhân vật chính là con người Bác đã trở thành tư liệu quý giá về một <br />
chặng đường gian khổ trong sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tập thơ <br />
thể hiện một cách sinh động tấm lòng yêu thương cuộc đời, yêu thương con người và <br />
nhân cách cao cả của một nhà thơ lớn – một chiến sĩ cách mạng vĩ đại.<br />
<br />
<br />