zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Chính - Ngân Hàng

» Ngân hàng - Tín dụng

Các hình thức huy động vốn của Ngân hàng thương mại

Chia sẻ: Mr Adam | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:9

Báo xấu

1.157
lượt xem 66
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Huy động các nguồn vốn khác nhau trong xã hội để hoạt động là lẽ sống quan trọng nhất của các Ngân hàng thương mại. Đặc biệt là các ngân hàng có quy mô lớn. Trong vòng ba thập niên từ sau cuộc đại suy thoái 1930, hầu hết các Ngân hàng thương mại trên thế giới đều quan tâm nhiều nhất tới việc quản lý tài sản có, hay nói khác đi là kế hoạch và phương hướng đầu tư các nguồn đã có. Tuy nhiên, từ thập niên 60 đến nay, khi chế độ lãi suất trả cho tiền gửi được thả nổi linh...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các hình thức huy động vốn của Ngân hàng thương mại

Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại Tóm tắt: Các hình thức huy động vốn của Ngân hàng thương mại Tác giả: Lê Anh Tú Huy động các nguồn vốn khác nhau trong xã h ội để hoạt đ ộng là l ẽ sống quan trọng nhất của các Ngân hàng thương mại. Đặc biệt là các ngân hàng có quy mô lớn. Trong vòng ba th ập niên t ừ sau cu ộc đ ại suy thoái 1930, hầu hết các Ngân hàng thương mại trên thế giới đều quan tâm nhi ều nh ất t ới việc quản lý tài sản có, hay nói khác đi là kế hoạch và ph ương h ướng đ ầu t ư các nguồn đã có. Tuy nhiên, từ thập niên 60 đến nay, khi chế độ lãi suất trả cho tiền gửi được thả nổi linh hoạt, tài sản nợ trở nên đa dạng và sự cạnh tranh khốc liệt giữa các Ngân hàng thương mại với nhau trong vi ệc tìm ki ếm vốn hoạt động đã dần dần hướng các ngân hàng chú ý đ ến s ự giao đ ộng c ủa tài sản nợ. Vả lại từ thập niên 60 trở đi thì với sự phát triển nhanh của các thị trường tài chính liên quốc gia, đã có rất nhiều loại tài s ản có l ợi t ức ổn đ ịnh và thanh khoản cao được mở ra trước mắt các ngân hàng ở các nước phát triển. Cho nên, vấn đề khó khăn không còn là đầu tư vào đâu mà là làm th ế nào có đủ vốn cho đầu tư giữa môi trường cạnh tranh đ ầy k ịch tính trong h ệ thống ngân hàng thế giới. 1. Các hình thức huy động tiền gửi của Ngân hàng Thương mại. Đây là hình thức huy động vốn mà ngân hàng huy đ ộng đ ược t ừ các t ổ chức kinh tế, các nhân,...trong xã hội thông qua hoạt động nhận tiền gửi ti ết kiệm, thanh toán hộ, các khoản cho vay tạo tiền gửi và các nghiệp vụ kinh doanh khác. Các hình thức nhận tiền gửi của các Ngân hàng Th ương m ại tuỳ thu ộc vào các tiêu thức khác nhau mà được chia thành từng loại khác nhau: 1.1. Phân loại theo tiêu thức kỳ hạn. Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 1
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại Ngày nay, người ta thường phân chia các khoản tiền gửi theo tiêu th ức này để có thể quản lý tốt lượng tiền gửi, tiền lãi, và là cơ sở để ngân hàng xây dựng chiến lược dự trữ phù hợp. - Tiền gửi không kỳ hạn: Đây là khoản tiền gửi không có kỳ hạn xác định, người gửi có thể rút ra bất kỳ lúc nào do đó lãi suất thường thấp. Tiền gửi không kỳ hạn là một trong những nguồn vốn biến động nhiều nhất và ngân hàng khó có thể dự báo về quy mô tiền gửi không kỳ h ạn (giao d ịch) có thể huy động. Hình thức này chủ yếu là mở cho các doanh nghi ệp. B ởi vì, các doanh nghiệp gửi tiền vào ngân hàng mục đích chính không phải để nhận lãi mà là để hưởng các dịch vụ mà ngân hàng cung cấp; đó là các dịch vụ thanh toán, ngân quỹ, thu chi hộ,... Tuy nhiên, tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn có thể đáp ứng nhu cầu của những khách hàng chưa có dự định rõ ràng trong tương lai, hoặc không thực sự an tâm về việc gửi tiền mà chỉ mong muốn nhận được một số ti ền lãi nào đó với lượng tiền hiện còn nhành rỗi. Do tính chất không ổn định của nó nên ngân hàng chỉ được sử d ụng một tỷ lệ phần trăm nhất định nào đó của lượng tiền gửi không kỳ h ạn nh ận được, và ngân hàng muốn sử dụng thì phải dự tính về s ự ổn định t ương đ ối của lượng tiền này. Do vậy, quản lý tiền gửi không kỳ hạn là một phần quan trọng của quản lý dự trữ trong các ngân hàng. - Tiền gửi có kỳ hạn: Đây là loại tiền gửi có sự thoả thuận giữa ng ười gửi tiền và ngân hàng về số lượng, kỳ hạn, lãi suất của khoản ti ền g ửi. Do có sự xác định rõ ràng về kỳ hạn, nên nguồn tiền gửi có kỳ h ạn là nguồn ti ền có sự ổn định cao, ngân hàng có thể sử dụng để cho vay với thời hạn tương ứng hoặc có thể chuyển đổi một phần tiền gửi ngắn hạn để cho vay trung dài hạn. Chính vì lý do này mà lãi suất của các khoản tiền gửi kỳ hạn thường cao hơn nhiều lãi suất tiền gửi không kỳ hạn. Bởi vì mục đích chính của việc gửi tiền vào ngân hàng là tiền lãi. Thông thường thì lãi suất Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 2
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại tỷ lệ thuận với kỳ hạn, tức là khoản tiền gửi càng lâu thì lãi su ất càng cao và ngược lại. 1.2. Phân loại theo tiêu thức nguồn hình thành. - Các khoản ký gửi của các cá nhân và tổ chức là các khoản ti ền mà h ọ trực tiếp chuyển vào ngân hàng: Cá nhân gửi tiền tiết kiệm, doanh nghiệp nộp tiền bán hàng,... Đây là các khoản tiền tạm th ời nhàn rỗi trong n ền kinh tế được ngân hàng tập trung lại. Các cá nhân và tổ chức thường gửi tiền với mục đích và kỳ hạn khác nhau. Cá nhân g ửi ti ền th ường v ới m ục đích là để hưởng lãi, các doanh nghiệp thường là để sử dụng các dịch vụ của ngân hàng. - Tín dụng tạo tiền gửi: Đây cũng là một hình thức nhận tiền gửi, khi ngân hàng cho khách hàng vay tiền thì ngân hàng chuyển số ti ền này vào tài khoản tiền gửi của khách hàng ngay trong ngân hàng. Khi khách hàng chưa có nhu cầu rút tiền ngay lập tức thì ngân hàng có thể sử dụng số tiền đó mặc dù với thời hạn rất ngắn. 1.3. Phân loại theo tiêu thức mục đích sử dụng. - Tiền gửi tiết kiệm: Phần lớn là các khoản ký gửi của các cá nhân với mục đích là tìm kiếm một khoản thu nhập. Thường thì mỗi khoản ti ền g ửi ti ết kiệm có khối lượng nhỏ, thời hạn ngắn. Những người gửi ti ền ti ết ki ệm là những đối tượng giảm chi tiêu trong hiện tại với hy v ọng là s ẽ tăng được chi tiêu trong tương lai. - Tiền gửi tiết kiệm có mục đích: Loại hình này khá phổ biến ở các nước phát triển, thường được sử dụng với những hộ có thu nhập thấp và trung bình. Người gửi để dành một khoản tiền gửi vào ngân hàng (thường là các khoản tiết kiệm đều đặn hàng năm) với ý định tích lu ỹ ti ền cho m ột m ục đích nhất định. Đây là hình thức huy động vốn trung và dài h ạn khá hiệu quả, có tính ổn định, đồng thời có tác dụng tích cực trong vi ệc h ỗ tr ợ cho người dân mua sắm nhà cửa, phương tiện. Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 3
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại - Tiền gửi thanh toán: Là khoản ký gửi của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Họ gửi tiền mục đích không ph ải là để hưởng thu nhập mà là hưởng các dịch vụ của ngân hàng. Thông th ường các khoản tiền gửi thanh toán có khối lượng lớn. Do đó, khi các kho ản tiền này tạm thời chưa sử dụng thì ngân hàng có thể sử dụng vào kinh doanh. 1.4. Phân loại theo tiêu thức loại tiền gửi. - Tiền gửi nội tệ: Đây là khoản tiền gửi quan trọng của các ngân hàng, nó phụ thuộc vào thu nhập trong nước và chiếm tỷ trong rất lớn trong t ổng lượng tiền gửi. - Tiền gửi ngoại tệ: Bên cạnh tiền gửi nội tệ thì ngân hàng còn nhận ti ền gửi dưới dạng ngoại tệ như USD, GBP,DEM,... những khoản ngoại tệ này cũng rất quan trọng cho hoạt động ngân hàng như kinh doanh ngoại tệ trong nước, tài trợ xuất nhập khẩu, thanh toán quốc tế,... 2. Chứng thư tiền gửi loại lớn. Chứng thư tiền gửi loại lớn là một loại hình phiếu nợ do ngân hàng phát ra để vay tiền của thị trường. Có hai cách phát hành loại chứng thư này: Một là khi có các đối tượng đến vay tiền để sản xuất hoặc tiêu dùng theo hợp đồng với ngân hàng, ngân hàng phát lại chứng th ư này cho h ọ. Ho ặc ngân hàng có thể công bố phát hành chứng thư này cho các đối tượng muốn đầu tư hoặc muốn gửi tiền vào ngân hàng. Thay vì một cuốn sổ tiền gửi có kỳ hạn, họ có thể nhận loại chứng thư này. Nhưng chứng thư loại này không có những đơn vị quá nhỏ bằng tiền mặt. - Khi ngân hàng thương mại phát ra chứng thư này, nó hướng tới vi ệc vay tiền của thị trường, của nhân dân và chứng thư là giấy xác nhận khoản vay này. Đồng thời trên chứng thư có ghi rõ thời h ạn s ẽ trả l ại ti ền m ặt (6 tháng, 1 năm,...) và lãi suất người cho vay được h ưởng. Đ ến ngày đáo Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 4
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại hạn cuối cùng, người sở hữu chứng thư đem nộp nó cho ngân hàng đã phát hành để nhận lại cả vốn theo giá trị bề mặt và tiền lời. - Loại chứng thư này ở các nước công nghiệp thường có thời gian đáo hạn không qúa 6 tháng kể từ ngày phát hành. V ới th ời gian ng ắn và tính ch ất được sử dụng, chấp nhận không khác gì Séc hay tiền mặt, trong khi nó có lãi suất mà Séc và tiền mặt không có lãi su ất, ch ứng th ư này tr ở thành loại đầu tư ngắn hạn hấp dẫn nhất đối với các nhà kinh doanh và h ộ gia đình. Tuy nhiên, khả năng vay vốn từ thị trường thông qua việc phát hành chứng thư tiền gửi hay tín phiếu tuỳ thuộc vào 4 y ếu tố: M ức đ ộ ch ấp nh ận của nhân dân đối với nó như một phương tiện thanh toán trong lưu thông- Sự khuyến khích hay không của Ngân hàng Trung ương- Hiệu quả của việc sử dụng đồng vốn đã vay được- Sự phát triển của thị trường tài chính, tiền tệ. 2.1. Vay ngắn hạn tại Ngân hàng Trung ương. Trong quá trình hoạt động của mình, do có những ngày cho vay quá nhiều, sự thiếu hụt dự trữ tại Ngân hàng Trung ương là điều thường xảy ra đối với các ngân hàng thương mại. Trong khi có một số ngân hàng th ương mại thiếu dự trữ, thì nó cũng có một vài bộ phận khác thừa d ự trữ. Đ ể đảm bảo dự trữ theo quy định của Ngân hàng Trung ương, các ngân hàng thương mại điện thoại hoặc liên lạc bằng Computer vay lẫn nhau dự trữ trong một ngày là chuyện bình thường. Thủ tục vay được tiến hành qua Fax hoặc điện tín. Việc vay qua vay lại như thế diễn ra hàng ngày trong hệ thống ngân hàng thương mại. Nó hình thành nên một loại tài sản nợ khá thường xuyên. Tuy nhiên, khoản nợ này thường rất ngắn không quá một tuần, và th ường là chỉ một hay hai ngày vì mọi ngân hàng đều tự ý thức không thể lạm dụng kéo dài thời gian gây khó khăn cho ngân hàng có thiện chí giúp mình. 2.2. Vay ngắn hạn thông qua hợp đồng mua lại. Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 5
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại Hợp đồng mua lại là hình thức vay ngắn hạn trên thị trường của ngân hàng thương mại. Trong hoạt động mỗi ngày, việc thiếu tiền mặt bất ngờ cho những thượng vụ đầu tư đã được ký kết hoặc hụt dự trữ tại Ngân hàng Trung ương là chuyện không có gì lạ đối với các ngân hàng thương mại. Ngoài những biện pháp nêu trên, trong những trường hợp cấp thiết, ngân hàng thương mại có thể vay của thị trường trong vài ngày đến vài tu ần b ằng cách phát hành hợp đồng mua lại. Đây là một hợp đồng bán chứng khoán giữa ngân hàng và đối t ượng kinh doanh chứng khoán tương đối thừa tiền mặt trong thị trường nh ư các công ty tài chính, tổ chức tín dụng, các quỹ tiết kiệm, hưu trí, các công ty kinh doanh và môi giới chứng khoán. Chứng khoán mà ngân hàng đem bán là chứng khoán mà ngân hàng đang đầu tư. Không phải là phiếu nợ do nó phát hành nh ư các trường h ợp v ừa r ồi. Những loại chứng khoán mà ngân hàng thường đầu tư nhất và có th ể đem bán theo loại hợp đồng này là trái phiếu Kho bạc- h ối phi ếu Kho b ạc- c ổ phiếu Kho bạc và một số loại trái phiếu, cổ phiếu khác của thị trường. • Hợp đồng mua lại có những đặc điểm sau: - Hợp đồng thuyết minh rõ ràng, ngân hàng chỉ bán ra trong một ngày, hai ngày hay một tuần, hai tuần. Sau đó, ngân hàng được phép mua l ại chính các loại chứng khoán mà nó đã bán ra với giá đúng bằng giá g ốc c ộng thêm chi phí giao dịch. Đó là lý do người ta gọi đây là thoả thu ận hoặc hợp đồng mua lại. Người đã mua chứng khoán của ngân hàng, chỉ được bán lại cho chính ngân hàng này vào một thời gian ngắn sau đó. Không được phép bán cho ai khác. - Do đó, đây là một hình thức giải quyết vấn đề kẹt tiền mặt cấp th ời cho ngân hàng thương mại. Thời gian bán tối đa không quá 2 tuần( ở các nước công nghiệp hiện nay). - Khi ngân hàng bán chứng khoán ra theo loại h ợp đồng này nó thu ti ền mặt về lượng tiền mặt này xuất hiện như một khoản vay ngắn hạn từ Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 6
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại thị trường vì lượng chứng khoán xuất ra vẫn được xem như một bộ phận tài sản có mà ngân hàng sẽ thu hồi. Khoản vay ngắn hạn này là một bộ phận của tài sản nợ. - Tổ chức mua chứng khoán là người cho vay. Ngân hàng phát ra ch ứng khoán là chủ thể đi vay. Ngân hàng không bao giờ áp dụng hình th ức bán này cho nhân dân. Bởi lẽ bán ra cho nhân dân dưới hình th ức như phát hành lẻ và sau này mua lại sẽ tốn rất nhiều th ời gian và hi ệu qu ả r ất chậm không giải quyết những nhu cầu tiền mặt gấp trong ngắn hạn. Hầu như phương thức này chỉ áp dụng cho các đại lý lớn mà thôi. - Chi phí giao dịch mà ngân hàng sẽ trả cho đại lý chính là tiền lãi từ thương vụ cho vay này đứng về phía người mua là các đại lý. Thông thường giá bán và giá mua lại(gồm cả lãi) đã được th ống nh ất s ắn trong hợp đồng với những khoảng thời gian đã định trược. ở các nước có thị trường tài chính phát triển như Nhật Bản, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Anh, ý,... Các ngân hàng thương mại vay nợ dưới hình th ức này gần nh ư m ỗi tu ần trong tài sản nợ của họ luôn luôn có khoản mục vay ngắn h ạn thông qua hợp đồng mua lại, nằm trong khoản vay ngắn hạn từ thị trường. 2.3. Vay ngắn hạn bằng giấy nợ phụ Đây là khoản mục cuối cùng trong các khoản vay từ thị trường và cũng là loại tài sản ít thông dụng nhất. Ngân hàng có th ể vay nóng, v ới lãi su ất khá cao và thời gian từ ngắn đến rất ngắn, mỗi khi quá kẹt ti ền mặt b ằng nh ững thoả thuận với các thân chủ giàu có vẫn quan hệ thường xuyên với ngân hàng như các công ty, các tập đoàn kinh doanh, các đại lý tài chính khác,...Hình thức vay này được thực hiện thông qua một hợp đồng trong đó thuyết minh rõ người cho vay chấp nhận rõ khoản tiền mà họ cho vay sẽ là loại tài sản nợ được đền bù sau chót trong trường hợp ngân hàng vỡ nợ. Vì sao có thoả thuận này! vì họ đã được lãi suất cao hơn bất kỳ một khoản vay nào khác. Chứng thư mà ngân hàng giao cho họ khi vay là một loại giấy nợ của ngân hàng (Bank debentures). ở Hoa Kỳ, nó có một tên gọi rộng là giấy nợ Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 7
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại phụ (subordinated debentures). Những khoản vay này khá phổ biến ở Mỹ, và một thời kỳ ở Nhật và Hàn Quốc. 2.4. Vay của Ngân hàng Trung Ương Các ngân hàng thương mại hầu như đều được sự cho phép thành lập của Ngân hàng Trung ương, cho nên nó đều được quyền vay tiền tại Ngân hàng Trung ương trong những tình huống thiếu hụt dự trữ. Trường hợp không may diễn ra khi ngân hàng thương mại đến vay giữa lúc Ngân hàng Trung ương không muốn khuyến khích sự bàng trướng tín dụng, hoặc thậm chí nó đang thắt chặt cung ứng ti ền đ ể ch ống l ạm phát. Lúc đó lãi suất chiết khấu được đưa lên cao với những khoản lỗ trông th ấy khi vay vốn của Ngân hàng Trung ương. Do đó, các ngân hàng thương mại chỉ miễn cưỡng vay trong những tình huống thật ngặt nghèo và tìm m ọi cách trả nợ rất nhanh. Dù vay ít hay nhiều, vay thường xuyên hay chỉ thỉnh thoảng một năm đôi ba lần, dịch vụ vay từ cửa ngõ chiết khấu của Ngân hàng Trung ương vẫn là một khoản mục cố định trong tài sản nợ vì không có ngân hàng thương mại nào mà chưa hề vay của Ngân hàng Trung ương bao giờ từ khi thành lập. 2.5. Các khoản vay từ công ty mẹ Một hình thức vay vốn khác ngoài các hình th ức trên là vốn vay từ công ty mẹ (parent company). Tại các nước đã phát triển, một công ty hoặc một tập đoàn kinh doanh có thể là chủ của một đến rất nhiều ngân hàng thương mại. Thay vì ngân hàng phát hành trái phiếu hoặc giấy nợ đ ể vay ti ền c ủa th ị trường bằng các hình thức kể trên, có thể chịu nhiều sự quản lý và ràng bu ộc của Ngân hàng Trung ương về dự trữ, lãi suất và kể cả thủ tục, các công ty mẹ của ngân hàng có thể thay thế nó làm chuyện đó dưới hình thức phát hành trái phiếu, cổ phiếu công ty hoặc các loại thương phiếu, rồi chuyển vốn đã huy động được về cho ngân hàng hoạt động. Mỗi khi Ngân hàng Trung ương ràng buộc họ quá nhiều điều kiện không thể phát hành trái phiếu được như ý muốn. Hoặc nếu phát hành được Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 8
Các hình thức Huy động vốn của Ngân hàng thương mại cũng sẽ phải trả chi phí rất cao. Vậy nên giao cho các công ty mẹ phát hành là cách trốn thoát của họ để đạt những muc đích ấy. Lý do này gi ải thích vì sao hầu như ở tất cả các nước phát triển, các ngân hàng th ương mại luôn luôn là con đẻ của một công ty kinh doanh, công ty tài chính hoặc ít nhất là có quan hệ mật thiết với các đối tượng trên.  Nhận xét: Trên đây là các hình thức huy động vốn thường th ấy của ngân hàng thương mại. Tuy nhiên đối với mỗi ngân hàng khác nhau, ở các nước khác nhau và trong các giai đoạn khác nhau thì có thể có các ph ương th ức huy động khác. Edit by: Đỗ Hoàng Cường Trang 9

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.