Câu hỏi ôn tập học môn tài chính tiến tệ

Chia sẻ: Nguyễn Đình Vui | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

647
lượt xem 337
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành tài chính - Câu hỏi ôn tập môn tài chính tiến tệ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Câu hỏi ôn tập học môn tài chính tiến tệ

CAÂU HOÛI TA I CHÍNH TIEÀN TEÄ Ø Caâu 1: Phaân tích noäi dung phaân caáp quaûn lyù NSNN theo luaät NSNN : Veà hình thöùc: phaân caáp quaûn lyù NSNN la phaân ñònhk traùch nhieäm, quyeàn haïn cuûa caùc caáp ø chính quyeàn nha nöôùc trong vieäc quaûn lyù va ñieàu ha nh hoaït ñoäng cuûa NSNN. ø ø ø Veà thöïc chaát: phaân caáp quaûn lyù NSNN la giaûi quyeát caùc moái quan heä giö a chính quyeàn ø õ nha nöôùc TW va caùc caáp cô quan nha nöôùc ôû ñòa phöông trong toa n boä hoaït ñoäng cuûa ø ø ø ø NSNN. Noäi dung quan troïng nhaát trong phaân caáp quaûn lyù NSNN chính la xaùc ñònh caùc ø khoaûn thu va nhieäm vuï chi cuûa tö ng caáp NSNN. ø ø * Phaân ñònh thu giö a caùc caáp:õ + Xeùt veà maët lyù thuyeát : coù 4 phöông phaùp thöïc hieän phaân phoái nguoàn thu giö a caùc caáp NS õ nha nöôùc. ø _ Phöông phaùp thu ñuû chi ñuû: theo phöông phaùp na y toa n boä soá thu cuûa caùc caáp NS ñeàu ø ø ñöïôc taäp trung va o NS TW, moïi nhu caàu chi cuûa ñòa phöông ñeàu do NSTW chuyeån veà caáp ø phaùt. Phöông phaùp na y ñaûm baûo cho NSTW giö vai tro chuû ñaïo, taäp trung moïi nguoàn löïc ø õ ø ñeå ñaûm baûo thöïc hieän caùc muïc tieâu troïng yeáu treân phaïm vi caû nöôùc, song phöông phaùp na y la m cho ñòa phöông luoân ôû theá bò ñoäng. ø ø _ Phöông phaùp khoaùn goïn: theo phöông phaùp na y nha nöôùc trung öông phaân ñònh cho ñòa ø ø phöông ñöôïc thu moät soá khoaûn thu nhaát ñònh. Caùc khoaûn thu na y ñöôïc da nh troïn veïn cho ø ø NS ñòa phöông ñeå ñaûm baûo caùc nhieäm vuï chi ñöôïc giao . Phöông phaùp na y khuyeán khích ø ñòa phöông tích cöïc khai thaùc va boài döô ng nguoàn thu cuûa mình nhöng khoâng chuù yù thích ø õ ñaùng ñeán nguoàn thu cuûa TW. _ Phöông phaùp döï phaàn: theo phöông phaùp na y, moãi caáp ngaân saùch ñöôïc höôûng 1 phaàn tö ø ø caùc khoaûn thu chung cuûa NSNN . Tyû leä phaân phoái nguoàn thu giö a caùc caáp NSNN ñöôïc goïi õ la tyû leä ñieàu tieát va nguoàn thu cuûa tö ng caáp NSNN ñöôïc höôûng goïi la thu ñieàu tieát hay thu ø ø ø ø phaân chia theo tyû leä %. Phöông phaùp na y kích thích ñòa phöông quan taâm ñeán nguoàn thu ø chung cuûa nha nöôùc. Song vaán ñeà khoù la vieäc xaùc ñònh tyû leä ñieàu tieát, thô i gian oån ñònh tyû ø ø ø leä ñieàu tieát va trong thô i gian oån ñònh tyû leä ñieàu tieát neáu ñieàu kieän neàn kinh teá coù nhieàu ø ø bieán ñoåi thì se xöû lyù nguoàn thu cuûa tö ng caáp NS nhö theá na o. õ ø ø _ Phöông phaùp hoãn hôïp: ñaây la phöông phaùp aùp duïng hoãn hôïp caû 3 phöông phaùp treân. Khi ø ñoù nguoàn thu cuûa NS ñòa phöông goàm coù 3 phaàn chính: Caùc khoaûn thu 100% (thu rieâng) Caùc khoaûn thu phaân chia theo % (thu ñieàu tieát) Caùc khoaûn thu trôï caáp tö NS TW. ø Phöông phaùp hoãn hôïp ñöôïc aùp duïng phoå bieán ôû caùc nöôùc va ôû nöôùc ta hieän nay. ø + Theo luaät NSNN VN nguoàn thu cuûa caùc caáp NSNN ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: _ Thu NSTW goàm thu 100% ; thu phaân chia theo % giö a NSTW va NS tænh. õ ø _ Thu NS tænh goàm thu 100%; thu phaân chia theo % giö a NSTW va NS tænh va thu phaân õ ø ø chia theo % giö a NS tænh va NS huyeän. õ ø _ Thu NS huyeän goàm thu 100% ; thu phaân chia theo % giö a NS tænh va NS huyeän va thu õ ø ø phaân chia % giö a NS huyeän va NS xa . õ ø õ _ Thu NS xa goàm thu 100% va thu phaân chia theo % giö a NS huyeän va NS xa . õ ø õ ø õ Caâu 2: Trình ba y noäi dung caùc loaïi thueá: ø a/ Thueá VAT:
+ Thueá VAT la thueá tính treân khoaûn giaù trò taêng theâm cuûa ha ng hoùa dòch vuï phaùt sinh ø ø trong quaù trình saûn xuaát- löu thoâng- tieâu du ng. ø + Caên cöù ñeå tính thueá VAT la giaù tính thueá va thueá suaát. ø ø _ Giaù tính thueá ñöôïc qui ñònh nhö sau: Ñoái vôùi ha ng hoùa – dòch vuï: la giaù baùn chöa coù thueá VAT ( goàm caû phuï thu va phí ø ø ø thu theâm neáu coù). Ñoái vôùi ha ng hoùa nhaäp khaåu: la giaù NK taïi cöûa khaåu + thueá NK. ø ø Ví duï : cô sôû NK TV nguyeân chieác . Giaù tính thueá NK la 2.000.000 ñ/c, thueá suaát thueá NK ø la 30%, thueá suaát thueá VAT 10% thueá NK phaûi noäp : 2.000.000 x 30% = 600.000 ø Giaù tính thueá VAT : 2.000.000 + 600.000 = 2.600.000 Thueá VAT phaûi noäp: 2.600.000 x 10% = 260.000 _ Ñoái vôùi ha ng hoùa baùn theo phöông thöùc traû goùp: giaù baùn traû 1 laàn chöa coù thueá VAT ( ø khoâng goàm la i traû goùp ). õ _ Thueá suaát coù 4 möùc : 0%, 5%, 10%, 20%. + Phöông phaùp tính thueá: (2 phöông phaùp) _ Phöông phaùp khaáu trö thueá: ø Soá thueá VAT phaûi noäp = thueá VAT ñaàu ra + thueá VAT ñaàu va o. ø Thueá VAT ñaàu ra = giaù tính thueá x thueá suaát. Thueá VAT ñaàu va o la toång soá thueá VAT ña thanh toaùn ñöôïc ghi treân hoùa ñôn mua ha ng ø ø õ ø hoùa dòch vuï hoaëc chöùng tö noäp thueá VAT ha ng hoùa NK ø ø _ Phöông phaùp tính tröïc tieáp treân GTGT: Thueá VAT phaûi noäp = GTGT cuûa ha ng hoùa – dòch vuï x thueá suaát. ø GTGT cuûa ha ng hoùa , dòch vuï = Giaù thanh toaùn cuûa ha ng hoùa, dòch vuï baùn ra – Giaù thanh ø ø toaùn cuûa ha ng hoùa, dòch vuï mua va o töông öùng. ø ø Nhìn treân hoaù ñôn ta thaáy: Tieàn ha ng… ø Tieàn thueá VAT… Toång coäng tieàn thanh toaùn… Nhö vaäy giaù thanh toaùn la giaù ña bao goàm caû thueá VAT. ø õ b/ Thueá tieâu thuï ñaëc bieät (TTÑB): Thueá TTÑB thu va o 1 soá ha ng hoùa, dòch vuï caàn höôùng daãn saûn xuaát va tieâu du ng ña lieät ø ø ø ø õ keâ trong danh muïc chòu thueá TTÑB. Thueá TTÑB la 1 loaïi thueá giaùn thu , thueá ñöôïc noäp ø va o giaù baùn va do ngöôø i tieâu du ng phaûi gaùnh chòu khi mua ha ng hoùa, dòch vuï nhöng thu ø ø ø ø qua caùc cô sôû saûn xuaát , kinh doanh dòch vuï. Caùc maët ha ng chæ chòu thueá TTÑB 1 laàn ôû ø khaâu saûn xuaát, kinh doanh dòch vuï va ôû khaâu NK. ø Ngöô i noäp thueá bao goàm caùc toå chöùc , caù nhaân saûn xuaát, NK ha ng hoùa va kinh doanh dòch ø ø ø vuï thuoäc ñoái töôïng noäp thueá TTÑB . Ñoái töôïng ñaùnh thueá la giaù tính thueá NK coäng thueá NK; ñoái vôùi dòch vuï la giaù cung öùng ø ø dòch vuï chöa coù thueá TTÑB. Thueá TTÑB ñöôïc xaùc ñònh döïa treân caùc caên cöù tính thueá la giaù tính thueá va thueá suaát. ø ø Thueá TTÑB = Giaù tính thueá ñôn vò ha ng hoùa, dòch vuï x thueá suaát. ø Thueá TTÑB la 1 loaïi thueá coù taùc duïng höôùng daãn saûn xuaát va tieâu du ng . Thoâng qua heä ø ø ø thoáng thueá suaát aùp duïng cao va raát cao ñoái vôùi caùc loaïi ha ng hoùa va dòch vuï chòu thueá ø ø ø
TTÑB, nha nöôùc ñieàu tieát va ñoäng vieân hôïp lyù 1 phaàn thu nhaäp cuûa ngöô i tieâu du ng va ø ø ø ø ø qua ñoù taïo nguoàn thu cho NSNN. c/ Thueá XK – NK: Thueá XK – NK la moät loaïi thueá thu va o caùc maët ha ng maäu dòch va phi maäu dòch ñöôïc ø ø ø ø pheùp XK, NK qua bieân giôùi VN , keå caû ha ng hoùa tö thò tröô ng trong nöôùc ñöa va o khu cheá ø ø ø ø xuaát va tö khu cheá xuaát ñöa ra thò tröô ng trong nöôùc. øø ø Ngöô i noäp thueá XK – NK la taát caû caùc toå chöùc , caù nhaân coù ha ng hoùa NK – XK qua bieân ø ø ø giôùi VN theo luaät thueá qui ñònh. Ñoái töôïng ñaùnh thueá la giaù trò ha ng hoùa XK, NK qua bieân giôùi hay noùi caùch khaùc la giaù ø ø ø tính thueá ñôn vò ha ng hoùa. Giaù tính thueá ñoái vôùi XK la giaù baùn cho khaùch ha ng taïi cöûa ø ø ø khaåu xuaát, giaù na y bao goàm giaù mua ha ng XK, chi phí löu thoâng va phaàn lôïi nhuaän cuûa toå ø ø ø chöùc kinh doanh, va khoâng goàm chi phí vaän taûi va phí baûo hieåm theo hôïp ñoàng baùn ha ng. ø ø ø Giaù tính thueá ñoái vôùi ha ng NK la giaù mua cuûa khaùch ha ng taïi cöûa khaåu nhaäp, giaù na y bao ø ø ø ø goàm giaù mua ha ng nhaäp, chi phí vaän taûi va phí baûo hieåm theo hôïp ñoàng mua ha ng phu hôïp ø ø ø ø vôùi caùc chöùng tö khaùc coù lieân quan. ø Thueá XK, NK ñöôïc xaùc ñònh döïa treân caùc caên cöù: + Soá löôïng tö ng maët ha ng XK hay NK. ø ø + Giaù tính thueá. + Thueá suaát : coù 3 loaïi: _ Thueá suaát thoâng thöô ng: aùp duïng cho ha ng hoùa NK coù xuaát xöù tö nöôùc khoâng coù thoaû ø ø ø thuaän ñoái xöû toái hueä quoác trong quan heä thöông maïi vôùi VN. Thueá suaát thoâng thöông ñöôïc qui ñònh cao hôn khoâng quaù 70% so vôùi thueá öu ña i cuûa tö ng maët ha ng töông öùng do CP õ ø ø qui ñònh. _ Thueá suaát öu ña i: aùp duïng cho haø ng hoùa NK coù xuaát xöù tö nöôùc coù thoûa thuaän ñoái xöû toái õ ø hueä quoác trong quan heä thöông maïi vôùi VN. _ Thueá suaát ñaëc bieät : aùp duïng cho ha ng hoùa NK coù xuaát xöù tö nöôùc ma VN va nöôùc ñoù ña ø ø ø ø õ coù thoaû thuaän öu ña i ñaëc bieät veà thueá NK. CP qui ñònh thueá suaát öu ña i ñaëc bieät ñoái vôùi õ õ tö ng maët ha ng theo thoûa thuaän ña ñöôïc kyù keát vôùi caùc nöôùc. ø ø õ Soá thueá XK, NK phaûi noäp = Soá löôïng ha ng NK, XK x Giaù tính thueá ha ng XK, NK x Thueá ø ø suaát ha ng NK, XK. ø Thueá XK, NK la 1 khoaûn thu quan troïng va chieám 1 tyû troïng ñaùng keå trong toång soá thu veà ø ø thueá cuûa NSNN. Taùc duïng cô baûn cuûa loaïi thueá na y theå hieän ôû choã kích thích saûn xuaát noäi ø ñòa höôùng veà XK, taïo ñieàu kieän ñeå saûn phaåm trong nöôùc coù theå XK vôùi chaát löôïng toát ñuû söùc caïnh tranh vôùi caùc loaïi ha ng hoùa treân thò tröô ng theá giôùi va kích thích môû roäng quan ø ø ø heä giao löu thöông maïi quoác teá. Caâu 3: Trình ba y baûn chaát va caùc chöùc naêng cuûa tieàn teä : ø ø 1/ Baûn chaát: + Söï ra ñô i cuûa tieàn teä : gaén vôùi caùc quaù trình phaùt trieån cuûa ha ng hoùa. Trong giai ñoaïn ø ø ñaàu ngöô i ta trao ñoåi ha ng hoùa tröïc tieáp vôùi nhau: H1 – H2, vieäc trao ñoåi ha ng hoùa tröïc ø ø ø tieáp nhö treân taïo ñieàu baát tieän raát lôùn cho nhö ng ngöô i tham gia quan heä trao ñoåi la caàn õ ø ø phaûi tìm ñuùng ngöô i vö a coù ha ng hoùa ma mình caàn, vö a coù nhu caàu veà ha ng hoùa cuûa mình. ø ø ø ø ø ø Do ñoù trao ñoåi nga y cang môû roäng. Ñeå giaûi quyeát khoù khaên, ngöô i ta tieán ha nh trao ñoåi ø ø ø ø
ha ng hoùa giaùn tieáp thoâng qua vaät trung gian: H1 – vaät trung gian – H2, söï ra ñô i cuûa vaät ø ø trung gian ñaùnh daáu giai ñoaïn môû ñaàu cho söï xuaát hieän cuûa tieàn teä. + Baûn chaát: _ Tö nguoàn goác ra ñô i cuûa tieàn teä , ta hieåu thöïc chaát tieàn teä la 1 ha ng hoùa ñaëc bieät, ñoùng ø ø ø ø vai tro vaät trung gian trong trao ñoåi ha ng hoùa. Tieàn teä la 1 ha ng hoùa vì baûn thaân noù coù giaù ø ø ø ø trò va giaù trò söû duïng , thoâng thöô ng noù co n coù giaù trò söû duïng ñaëc bieät: tieàn teä la thöôùc ño ø ø ø ø giaù trò va la phöông tieän trao ñoåi cho caû theá giôùi ha ng hoùa. øø ø _ Tö khi xuaát hieän ñeán nay, tieàn teä ña coù söï thay ñoåi cô baûn. Ban ñaàu tieàn teä toàn taïi döôùi ø õ hình thöùc hoùa teä, vì vaäy baûn thaân tieàn teä coù giaù trò noäi taïi, do ñoù ta goïi la tieàn thöïc chaát. ø Nga y nay, caùc nöôùc ñeàu aùp duïng cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy baát khaû hoaùn, tieàn giaáy ñöôïc ø löu ha nh hoa n toa n döïa treân söï tín nhieäm, khoâng coù giaù trò baûn thaân. Vì vaäy nhö ng ngöô i ø ø ø õ ø theo hoïc thuyeát duy taâm hieän ñaïi cho raèng phaåm chaát tieàn teä la “Söï quy öôùc xa hoäi nhaân ø õ taïo”, theo hoï baát cöù phöông tieän na o ñaùp öùng ñuû 4 coâng duïng la : ño löô ng, giaù trò trung ø ø ø gian trao ñoåi, baûo toa n giaù trò va phöông tieän thanh toaùn ñeàu ñöôïc xem la tieàn teä. ø ø ø 2/ Chöùc naêng: * Chöùc naêng thöôùc ño giaù trò; + Trong chöùc naêng na y, baûn thaân giaù trò cuûa tieàn teä ñöôïc söû duïng la m tieâu chuaån ñeå ño ø ø löô ng va bieåu hieän giaù trò cuûa caùc ha ng hoùa khaùc tha nh giaù caû ha ng hoùa. Nhö vaäy thöïc ø ø ø ø ø chaát giaù caû ha ng hoùa la tyû leä so saùnh giö a giaù trò ñôn vò ha ng hoùa vôùi giaù trò ñôn vò tieàn teä. ø ø õ ø + Ñeå thöïc hieän chöùc naêng thöôùc ño giaù trò, tieàn teä phaûi thoûa ma n caùc yeâu caàu: õ _ Tieàn phaûi coù giaù trò (giaù trò baûn thaân hoaëc giaù trò ñöôïc chæ ñònh) _ Tieàn phaûi coù tieâu chuaån giaù caû. Tieâu chuaån giaù caû cuûa tieàn teä goàm caùc yeáu toá ñöôïc qui ñònh bôûi luaät phaùp. • Teân goïi va kyù hieäu cuûa tieàn teä: ø Veà teân goïi: tieàn cuûa moãi nöôùc ñeàu coù teân goïi, teân goïi ñoù coù theå gioáng nhau. Vì vaäy caàn phaûi goïi teân ñoàng tieàn ke m theo teân quoác gia. ø Veà kyù hieäu tieàn teä: Theo nguyeân taéc quoác teá goàm 3 chö caùi, trong ñoù coù 2 õ chö ñaàu ñeå kyù hieäu teân quoác gia, chö thöù 3 la ñeå kyù hieäu teân ñoàng tieàn. Kyù õ õ ø hieäu tieàn thoáng nhaát theo quy taéc quoác teá cho pheùp tieát kieäm va chuaån hoùa ø thoâng tin trong giao dòch. • Noäi dung giaù trò cuûa ñôn vò tieàn teä: la soá löôïng giaù trò ma 1 ñôn vò tieàn teä ñaïi bieåu, ø ø coù nöôùc qui ñònh giaùn tieáp thoâng qua tyû giaù hoái ñoaùi vôùi 1 ñoàng tieàn hoaëc 1 nhoùm ñoàng tieàn, coù nöôùc qui ñònh baèng ha ng hoùa, coù nöôùc qui ñònh baèng ha m löôïng va ng, ø ø ø coù nöôùc thaû noåi. • Tieàn öôùc soá va tieàn boäi soá cuûa ñôn vò tieàn teä. Tieàn öôùc soá la nhö ng ñoàng tieàn nhoû ø ø õ hôn tieàn ñôn vò (xu, ha o). Tieàn boäi soá la nhö ng ñoàng tieàn lôùn hôn tieàn ñôn vò (giaáy ø ø õ 20ñ, 30ñ). + Vieäc ño löô ng giaù trò ha ng hoùa baèng tieàn teä ñöôïc thöïc hieän trong tö duy, trong yù nieäm ø ø (khoâng phaûi la 1 hoaït ñoäng ño löô ng cuï theå). ø ø * Chöùc naêng phöông tieän löu thoâng: _ Trong chöùc naêng na y tieàn teä ñöôïc söû duïng la vaät trung gian cho quaù trình trao ñoåi ha ng ø ø ø hoùa theå hieän qua coâng thöùc H1 - T – H2. Söï tham gia cuûa tieàn teä va o quaù trình trao ñoåi ø ha ng hoùa la 1 söï tieán boä hôn haún so vôùi trao ñoåi ha ng hoùa tröïc tieáp. Ñieàu na y theå hieän ôû ø ø ø ø choã quaù trình trao ñoåi ha ng hoùa ñöôïc taùch tha nh 2 giai ñoaïn rieâng bieät la BAÙN va MUA. ø ø ø ø
Nhô ñoù ngöô i ta coù theå baùn ha ng hoùa ôû choã na y va mua ha ng hoùa ôû choã khaùc, baùn ha ng ø ø ø ø ø ø ø hoùa luùc na y va mua ha ng hoùa luùc khaùc. ø ø ø _ Trong khi thöïc hieän phöông tieän löu thoâng, coù theå söû duïng tieàn daáu hieäu vì muïc ñích cuûa ngöô i baùn ha ng la du ng tieàn thu ñöôïc ñeå mua ha ng hoaù khaùc. Ñaây la cô sôû quan troïng cho ø ø øø ø ø söï xuaát hieän cuûa tieàn teä daáu hieäu (tín teä). _ Ñeå thöïc hieän toát chöùc naêng löu thoâng: tieàn teä phaûi thoûa ma n moät soá ñieàu kieän sau ñaây: õ Söùc mua cuûa ñoàng tieàn phaûi töông ñoái oån ñònh vì ngöô i baùn thöô ng tö choái nhaän nhö ng ø ø ø õ ñoàng tieàn bò maát giaù nhanh choùng. Phaûi coù ñuû soá löôïng tieàn teä ñeå ñaùp öùng nhu caàu trao ñoåi ha ng hoùa. Naïn khan hieám tieàn la nguyeân nhaân gaây aùch taéc cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát ø ø kinh doanh, cô caáu tieàn teä phaûi ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu giao dòch cuûa coâng chuùng, nghóa la ø trong löu thoâng bao goàm nhieàu loaïi tieàn coù meänh giaù khaùc nhau vôùi tyû leä thích hôïp, thieáu hoaëc thö a tieàn coù meänh giaù nhoû ñeàu gaây trôû ngaïi khoâng ít ñeán caùc hoaït ñoäng kinh teá. ø * Chöùc naêng phöông tieän thanh toaùn: Tieàn teä thöïc hieän caû phöông tieän thanh toaùn khi noù ñöôïc söû duïng ñeå chi traû, ma khoaûn chi ø traû na y khoâng tröïc tieáp gaén vôùi coâng thöùc H1 – T – H2, khoâng tröïc tieáp gaén vôùi vieäc baùn ø hoaëc mua ha ng hoùa (tieàn cho vay, traû nôï, noäp thueá, traû löông…) ø * Chöùc naêng phöông tieän caát trö : õ _ Trong chöùc naêng na y tieàn teä ñöôïc ruùt ra khoûi lónh vöïc löu thoâng ñi va o caát trö ñeå thoûa ø ø õ ma n caùc nhu caàu ôû caùc thô i ky sau. õ ø ø _ Ñieàu kieän cô baûn ñeå du ng la m phöông tieän caát trö la tieàn teä phaûi coù söùc mua oån ñònh. ø ø õø Döïa theo nguyeân taéc treân thì tieàn thöïc chaát coù ñaày ñuû giaù trò (va ng) cu ng khoâng thöïc hieän ø õ thaät toát ñöôïc chöùc naêng phöông tieän caát trö bôûi le va ng bò maát giaù nghieâm troïng. Ñoái vôùi õ õø tieàn daáu hieäu thì loaïi na y thöô ng bò maát giaù neân khoâng la m ñöôïc chöùc naêng phöông tieän ø ø ø caát trö neáu khoâng ñöôïc bu ñaép giaù trò baèng la i suaát danh nghóa lôùn hôn tyû leä laïm phaùt. õ ø õ Caâu 4: Caùc bieän phaùp thöïc hieän choáng LP: + Caùc bieän phaùp kìm cheá LP raát ña daïng, tuy theo ñieàu kieän cuûa moãi quoác gia ma coù theå ø ø aùp duïng nhö ng bieän phaùp khaùc nhau. Coù theå chia caùc bieän phaùp kìm cheá LP tha nh 2 loaïi : õ ø nhö ng bieän phaùp caáp baùch va nhö ng bieän phaùp chieán löôïc. õ ø õ _ Nhö ng bieän phaùp caáp baùch co n goïi la bieän phaùp tình theá, aùp duïng nhö ng bieän phaùp na y õ ø ø õ ø vôùi muïc ñích giaûm töùc thô i côn soát LP ñeå coù cô sôû aùp duïng nhö ng bieän phaùp oån ñònh tieàn ø õ teä laâu da i. ø _ Nhö ng bieän phaùp chieán löôïc la nhö ng bieän phaùp nhaèm taùc ñoäng ñoàng boä leân moïi maët õ ø õ hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá vôùi yù töôûng taïo ra 1 söùc eùp maïnh veà tieàm löïc kinh teá cuûa ñaát nöôùc, taïo cô sôû ñeå oån ñònh tieàn teä vö ng chaéc. õ + Caùc bieän phaùp cuï theå: _ Bieän phaùp haïn cheá tieàn teä hay ñoùng baêng tieàn teä: ñeå giaûm tieàn, nha nöôùc söû duïng bieän ø phaùp taêng la i suaát tieát kieäm, taêng thueá ñoái vôùi ngöô i va doanh nghieäp coù thu nhaäp cao, õ ø ø ñoàng thô i tieán ha nh trôï caáp cho nhö ng ngöô i coù thu nhaäp thaáp hoaëc nhö ng maët ha ng coù ø ø õ ø õ ø möùc giaù taêng chaäm. Ñeå phaùt ha nh tieàn, nha nöôùc caàn phaûi tính toaùn laïi vieäc chi tieâu, ñoàng ø ø thô i taän duïng nhö ng nguoàn tieàn ñang thö a trong löu thoâng ñeå thoûa ma n nhu caàu chi nhaèm ø õ ø õ haïn cheá vieäc phaùt ha nh tieàn teä ñeå bu ñaép. ø ø _ Bieän phaùp kìm giö giaù caû: aùp duïng töï do maäu dòch ñeå taêng qu y ha ng hoùa ñaëc bieät la õ õ ø ø ha ng hoùa tieâu du ng goùp phaàn caân ñoái vôùi nguoàn tieàn dö thö a, ñoàng thô i baùn ngoaïi teä va ø ø ø ø ø
va ng ñeå thu huùt tieàn maët, khoâi phuïc uy tín cuûa ñoàng tieàn trong quan heä vôùi va ng va ngoaïi ø ø ø teä, goùp phaàn daäp taét côn soát va ng, côn soát ngoaïi teä. ø _ Bieän phaùp du ng LP choáng LP: aùp duïng ñoái vôùi nöôùc co n aån chöùa tieàm naêng lao ñoäng, ø ø ñaát ñai, ta i nguyeân. Nha nöôùc phaùt ha nh tieàn nhö 1 coâng cuï thöïc thi chính saùch kinh teá . ø ø ø Tuy nhieân caàn phaûi quaûn lyù kinh teá chaët che , trình ñoä ky thuaät va tieàm löïc saûn xuaát phaûi õ õ ø maïnh neáu khoâng löôïng tieàn thö a se gaây taùc haïi ñeán saûn xuaát va löu thoâng ha ng hoùa. ø õ ø ø _ Bieän phaùp cô baûn: nha nöôùc xaây döïng cô caáu kinh teá hôïp lyù, coù chieán löôïc ñuùng ñaén taïo ø ñieàu kieän cho saûn xuaát va löu thoâng phaùt trieån. Neáu thöïc hieän toát se giuùp khaéc phuïc khuûng ø õ hoaûng va suy thoaùi. ø + Caûi caùch tieàn teä: aùp duïng khi LP cao, caùc bieän phaùp treân khoâng hieäu quaû. Caâu 5: Phaân tích caùc chöùc naêng tín duïng, caùc hình thöùc tín duïng: Tín duïng la moät quan heä vay möôïn döïa treân nguyeân taéc coù hoa n traû sau moät thô i haïn nhaát ø ø ø ñònh. a/ Caùc chöùc naêng cuûa tín duïng: bao goàm 2 chöùc naêng cô baûn: + Taäp trung va phaân phoái laïi voán: tieàn teä treân cô sôû coù hoa n traû, ñaây la 2 quaù trình thoáng ø ø ø nhaát trong söï vaän ha nh cuûa heä thoáng tín duïng. ÔÛ ñaây söï coù maët cuûa tín duïng ñöôïc xem nhö ø chieác caàu noái giö a caùc nguoàn cung – caàu veà tieàn teä. Vôùi chöùc naêng na y, tín duïng ña tröïc õ ø õ tieáp tham gia ñieàu tieát caùc nguoàn voán taïm thô i thö a tö caùc caù nhaân, toå chöùc kinh teá ñeå boå ø ø ø sung kòp thô i cho nhö ng doanh nghieäp nha nöôùc hoaëc caù nhaân ñang khoù khaên veà voán . ø õ ø Ñieàu na y coù nghóa la : ø ø _ ÔÛ khaâu taäp trung, tín duïng la nôi taäp trung nhö ng nguoàn voán taïm thô i trong xa hoäi . ø õ ø õ _ ÔÛ khaâu phaân phoái voán tieàn teä, tín duïng la nôi ñaùp öùng nhu caàu voán cho doanh nghieäp, caù ø nhaân va cho caû ngaân saùch. Khaùc vôùi phöông phaùp ngaân saùch, phaân phoái voán qua heä thoáng ø tín duïng la döïa treân cô sôû hoa n traû laïi, phuïc vuï chuû yeáu cho nhu caàu saûn xuaát – löu thoâng ø ø ha ng hoùa va dòch vuï, qua ñoù, noù goùp phaàn gia taêng ñaùng keå va o nhòp ñoä taêng tröôûng cuûa ø ø ø neàn kinh teá trong tö ng thô i ky nhaát ñònh. ø ø ø Thöïc hieän chöùc naêng na y, tín duïng co n goùp phaàn tieát kieäm tieàn maët va chi phí löu thoâng ø ø ø cho xa hoäi. Ñieàu na y ñöôïc theå hieän qua vieäc ñoäng vieân kòp thô i nhö ng nguoàn voán nha n roãi õ ø ø õ ø trong xa hoäi ñöôïc ñöa va o chu chuyeån, nghóa la tín duïng ña la m giaûm löôïng tieàn dö thö a, õ ø ø õø ø taêng nhòp ñoä vo ng quay cuûa tieàn teä nhaèm oån ñònh löu thoâng tieàn teä. Maët khaùc, ñeå thöïc hieän ø quaù trình taäp trung voán ngoa i hình thöùc vay möôïn tröïc tieáp baèng tieàn, caùc chuû theå caàu veâ ø voán coù phaùt ha nh caùc chöùng tö coù giaù trò nhö tín phieáu, ky phieáu, traùi phieáu…Ñieàu nay giuùp ø ø ø la m giaûm chi phí löu thoâng khaùc nhö : in aán, baûo quaûn, vaän chuyeån tieàn… ø Ñaây la chöùc naêng cô baûn va quan troïng nhaát cuûa tín duïng ø ø + Kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá : chöùc naêng na y se phaùt huy ñöôïc taùc duïng nhöng laïi ø õ phuï thuoäc va o söï phaùt trieån cuûa chöùc naêng treân. ø _ Thoâng qua quaù trình taäp trung va phaân phoái laïi voán, tín duïng goùp phaàn phaûn aùnh möùc ñoä ø phaùt trieån kinh teá veà caùc maët nhö: khoái löôïng tieàn teä nha n roãi trong xa hoäi , nhu caàu voán ø õ trong tö ng thô i ky …Tö ñoù, giuùp ta coù caùi nhìn toång quaùt veà quan heä caân ñoái lôùn trong neàn ø ø ø ø kinh teá, ñaëc bieät la quan heä tích lu y va tín duïng. ø õ ø _ Trong hoaït ñoäng cho vay, ñeå goùp phaàn ñaûm baûo an toa n veà nguoàn voán, NH luoân thöïc ø hieän quaù trình ñieàu tra ta i chính. Beân caïnh ñoù, tín duïng NH co n phaûn aùnh kòp thô i tình hình ø ø ø quaûn lyù va söû duïng voán cuûa caùc ñôn vò coù hieäu quaû khoâng. ø
_ Chaúng nhö ng theá, thoâng qua vieäc toå chöùc, coâng taùc thanh toaùn khoâng du ng tieàn maët co n õ ø ø taïo ñieàu kieän ñeå NH taêng cöô ng vai tro kieåm soaùt baèng ñoàng tieàn caùc ñôn vò kinh teá. ø ø Nhö vaäy, vôùi chöùc naêng phaûn aùnh va kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá se goùp phaàn giaûi ø õ quyeát tình traïng maát caân ñoái cuïc boä cuûa neàn kinh teá vôùi nhö ng giaûi phaùp khaéc phuïc kòp õ thô i, tö ñoù, phaùt huy vai tro quaûn lyù va ñieàu tieát vó moâ cuûa nha nöôùc. ø ø ø ø ø b/ Caùc hình thöùc tín duïng: bao goàm 5 hình thöùc: + Tín duïng naëng la i: ñaây la hình thöùc tín duïng xuaát hieän sôùm nhaát. Noù phaùt trieån maïnh me õ ø õ va giö vò trí chuû yeáu trong cheá ñoä chieám hö u noâ leä va cheá ñoä phong kieán, nôi ma neàn saûn ø õ õ ø ø xuaát nhoû giö ñoäc toân. Tín duïng cho vay naëng la i vôùi möùc la i suaát quaù cao neân ngöô i ñi vay õ õ õ ø chæ söû duïng chuû yeáu va o muïc ñích tieâu du ng phi saûn xuaát. Vì vaäy, döôùi lôùp aùo cho vay ø ø naëng la i, tín duïng khoâng la ñoäng löïc kích thích saûn xuaát va löu thoâng ha ng hoùa . Do ñoù, ñeå õ ø ø ø giaûm phaïm vi hoaït ñoäng cho vay naëng la i, ta caàn phaùt trieån nhö ng hình thöùc tín duïng la nh õ õ ø maïnh, phuïc vuï lôïi ích cuûa neàn kinh teá – xa hoäi. õ + Tín duïng thöông maïi: ñaây la quan heä tín duïng giö a caùc nha saûn xuaát kinh doanh thöïc ø õ ø hieän döôùc hình thöùc mua baùn chòu ha ng hoùa. Söï ra ñô i cuûa hình thöùc na y baét nguoàn tö tính ø ø ø ø taát yeáu khaùch quan cuûa quaù trình taùi saûn xuaát . Trong moái quan heä tín duïng thöông maïi, ñoâi beân mua baùn se kyù keát vôùi nhau giaáy nhaän nôï goïi la ky phieáu thöông maïi. õ øø _ Ky phieáu thöông maïi coù 3 ñaëc ñieåm: ø • Tính trö u töôïng: khoâng neâu ro nguyeân nhaân ñöa ñeán quan heä tín duïng ma chæ bao ø õ ø goàm caùc noäi dung chuû yeáu nhö: soá tieàn nôï, teân ngöô i nôï, thô i gian va ñòa ñieåm ø ø ø thanh toaùn nôï. • Tính baét buoäc: Treân ky phieáu luoân luoân coù caâu : “Leänh traû tieàn voâ ñieàu kieän” , ø nghóa la khi ky phieáu ñeán haïn thanh toaùn, ngöô i kyù nhaän nôï treân ky phieáu khoâng ø ø ø ø ñöôïc vieän baát ky lyù do gì ñeå khoâng thanh toaùn nôï hoaëc trì hoa n nôï. ø õ • Tính löu thoâng: trong thô i gian ky phieáu coù hieäu löïc, coù ñöôïc quyeàn chuyeån nhöôïng ø ø tö tay ngöô i na y sang tay ngöô i khaùc baèng phöông phaùp kyù chuyeån nhöôïng ôû maët ø ø ø ø sau cuûa ky phieáu, bao goàm: chö kyù, ñòa chæ vaø con daáu cuûa ngöô i chuyeån nhöôïng. ø õ ø _ Tín duïng thöông maïi coù 3 ñaëc ñieåm: • Cho vay döôùi daïng ha ng hoùa: ñaây la löôïng ha ng hoùa chuaån bò ñöa ñi ñeå chuyeån ø ø ø tha nh tieàn neân maëc du ngöô i ñi vay nhaän ñöôïc khoaûn tín duïng döôùi daïng ha ng hoùa ø ø ø ø nhöng khi ñeán haïn traû nôï thì phaûi hoa n traû tha nh 1 soá tieàn nhaát ñònh. ø ø • Caùc chuû theå trong quan heä tín duïng na y ñeàu la caùc nha doanh nghieäp tröïc tieáp hoaït ø ø ø ñoäng neân lónh vöïc saûn xuaát kinh doanh. • Söï vaän ñoäng va phaùt trieån cuûa tín duïng thöông maïi phu hôïp vôùi quaù trình phaùt trieån ø ø cuûa saûn xuaát va löu thoâng ha ng hoùa. ø ø _ Haïn cheá cuûa tín duïng thöông maïi: • Quy moâ tín duïng: do giaù trò ha ng hoùa baùn chòu coù haïn neân tín duïng thöông maïi ø khoâng theå thoûa ma n nhu caàu vay vôùi khoái löôïng lôùn. õ • Thô i gian tín duïng: tín duïng thöông maïi phoå bieán la tín duïng ngaén haïn vì khoâng theå ø ø baùn chòu trong thô i haïn quaù laâu se aûnh höôûng tôùi luaân chuyeån voán cuûa ngöô i baùn. ø õ ø • Phöông höôùng: tín duïng thöông maïi chæ xaûy ra khi ngöô i ñi vay coù nhu caàu veà giaù ø trò söû duïng cuûa ha ng hoùa ñem ra baùn chòu. ø • Phaïm vi: tín duïng thöông maïi chæ phaùt sinh giö a caùc doanh nghieäp coù quan heä thaân õ tín.
+ Tín duïng NH: _ Tín duïng NH la quan heä vay möôïn giö a moät beân la NH (hoaëc caùc toå chöùc tín duïng noùi ø õ ø chung) va moät beân la caùc toå chöùc kinh teá , caùc toå chöùc xa hoäi, caùc taàng lôùp daân cö. ø ø õ _ Taùc duïng cuûa tín duïng NH: • Nhô va o vieäc huy ñoäng voán ma NH tích lu y ñöôïc 1 nguoàn voán tín duïng doài da o ñuû øø ø õ ø khaû naêng cho vay vôùi quy moâ lôùn. • Nhô cô caáu nguoàn voán cuûa NH ña daïng (nguoàn voán chuû sôû hö u, tieàn gôûi ngaén haïn, ø õ trung haïn va da i haïn, voán ñi vay…) neân thô i haïn cho vay cuûa tín duïng NH cu ng raát øø ø õ ña daïng. Noù coù theå cung caáp caùc khoaûn tín duïng ngaén haïn, trung va dai haïn. øø • Nhô voán tín duïng NH chuû yeáu la voán baèng tieàn neân noù coù theå ñaàu tö va o baát cöù ø ø ø lónh vöïc na o cuûa saûn xuaát va löu thoâng ha ng hoùa. ø ø ø Nhö vaäy, tín duïng NH ña khaéc phuïc nhö ng haïn cheá quan troïng cuûa tín duïng NH. Tö ñoù, tín õ õ ø duïng NH la moät trong nhö ng nhaân toá quan troïng thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån va trôû tha nh ø õ ø ø hình thöùc tín duïng chuû yeáu cuûa heä thoáng tín duïng. + Tín duïng nha nöôùc : la quan heä tín duïng giö a 1 beân la nha nöôùc va 1 beân la caùc toå chöùc ø ø õ ø ø ø ø kinh teá , caùc toå chöùc xa hoäi, caùc taàng lôùp daân cö. Quan heä tín duïng treân bao goàm 2 maët: õ _ Nha nöôùc vay cuûa daân va caùc toå chöùc khaùc trong xa hoäi thoâng qua vieäc phaùt ha nh traùi ø ø õ ø phieáu nha nöôùc (coâng traùi). Trong hoaït ñoäng na y, nha nöôùc la ngöô i ñi vay. ø ø ø ø ø _ Nha nöôùc tham gia treân thò tröô ng ta i chính vôùi tö caùch la ngöô i mua caùc chöùng khoaùn ø ø ø ø ø nôï do caùc chuû theå phaùt ha nh. Trong hoaït ñoäng na y, nha nöôùc la ngöô i ñi vay. ø ø ø ø ø + Tín duïng tieâu du ng: la quan heä tín duïng trong ñoù caùc NH toå chöùc tín duïng khaùc cho daân ø ø cö vay tieàn ñeå ñaùp öùng nhu caàu sinh hoaït hoaëc caùc doanh nghieäp toå chöùc baùn ha ng traû goùp ø cho daân cö. Caâu 6: Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi, caùc phöông phaùp ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi. Tyû giaù hoái ñoaùi la söï so saùnh moái töông quan giaù trò giö a 2 ñoàng tieàn vôùi nhau. Noùi caùch ø õ khaùc, tyû giaù hoái ñoaùi la giaù caû cuûa moät ñôn vò tieàn teä nöôùc na y ñöôïc bieåu hieän baèng soá ø ø löôïng ñôn vò tieàn teä nöôùc khaùc. a/ Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi: Tyû giaù hoái ñoaùi chòu aûnh höôûng cuûa nhieàu yeáu toá. Ñoù la :ø + AÛnh höôûng cuûa nhaân toá laïm phaùt: Theo lyù thuyeát ñoàng giaù söùc mua, tyû giaù hoái ñoaùi ôû möùc caân baèng phaûi theå hieän söï ngang baèng söùc mua giö a 2 ñoàng tieàn töông öùng. Chính vì vaäy, trong ñieàu kieän caùc nhaân toá khaùc õ khoâng ñoåi, khi laïm phaùt thì tyû giaù hoái ñoaùi giö a ngoaïi teä so vôùi noäi teä se taêng leân, noäi teä bò õ õ maát giaù, ngoaïi teä taêng giaù. Khi laïm phaùt trôû tha nh moät hieän töôïng KT phoå bieán, ñoàng tieàn ø na o coù möùc ñoä laïm phaùt hôn thì söùc mua cuûa ñoàng tieàn ñoù se yeáu ñi so vôùi ñoàng tieàn kia. ø õ + AÛnh höôûng cuûa tình hình caùn caân thanh toaùn quoác teá: Neáu caùn caân thanh toaùn quoác teá thöô ng xuyeân bò boäi chi thì nhu caàu ngoaïi teä se taêng leân, ø õ heä quaû la tyû giaù hoái ñoaùi giö a ngoaïi teä so vôùi noäi teä se taêng leân. Ngöôïc laïi, neáu caùn caân ø õ õ thanh toaùn quoác teá thöô ng xuyeân ñöôïc boäi thu thì giaù ngoaïi teä coù xu höôùng giaûm. ø + AÛnh höôûng cuûa nhaân toá quan heä cung – caàu ngoaïi teä:
Neáu soá cung nhoû hôn soá caàu veà ngoaïi teä thì giaù ngoaïi teä se taêng leân, noùi caùch khaùc, tyû giaù õ hoái ñoaùi taêng leân, noäi teä bò maát giaù. Ngöôïc laïi, neáu soá cung lôùn hôn soá caàu veà ngoaïi teä thì tyû giaù hoái ñoaùi se giaûm ñi. õ + AÛnh höôûng cuûa nhaân toá la i suaát tín duïng: õ Caùc luoàng tö baûn di ñoäng nöôùc ngoa i luoân bò thu huùt va o caùc thò tröô ng tieàn teä coù möùc la i ø ø ø õ suaát cao. Chính vì vaäy, la i suaát tín duïng taêng leân coù theå la m cho ngoaïi teä ñoå doàn va o quoác õ ø ø gia, ñöa ñeán heä quaû la tyû giaù hoái ñoaùi giö a ngoaïi teä so vôùi noäi teä giaûm ñi va ngöôïc laïi. ø õ ø Ngoa i caùc yeáu toá treân, moät soá yeáu toá khaùc nhö: chính saùch tieàn teä, söï kieän CT, KT, XH, ø chieán tranh, thieân tai, yeáu toá taâm lyù, ñaàu cô…cu ng aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi. õ b/ Caùc phöông phaùp ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi: + Chính saùch chieát khaáu: Khi tyû giaù bieán ñoäng, NHTW vôùi vai tro ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá coù theå thöïc hieän thay ø ñoåi la i suaát taùi chieát khaáu, treân cô sôû ñoù, la m thay ñoåi la i suaát tín duïng treân thò tröô ng. õ ø õ ø Ñieàu na y coù taùc duïng kích thích ñoái vôùi vieäc di chuyeån voán ngaén haïn tö nöôùc na y sang ø ø ø nöôùc khaùc, tö ñoù la m daãn ñeán söï thay ñoåi cung va caàu ngoaïi hoái la m cho tyû giaù ñöôïc bình ø ø ø ø oån. Tuy nhieân chính saùch chieát khaáu chæ coù vai tro nhaát ñònh trong quaù trình taùc ñoäng ñeán tyû ø giaù hoái ñoaùi vì ñöùng veà maët lyù luaän, giö a tyû giaù va la i suaát döïa treân cô sôû khaùc nhau. Hôn õ øõ nö a, la i suaát khoâng phaûi la nhaân toá duy nhaát quyeát ñònh ñeán söï vaän ñoäng voán giö a caùc õ õ ø õ nöôùc ma con phuï thuoäc va o tình hình laïm phaùt, toác ñoä maát giaù cuûa ñoàng tieàn, tình hình øø ø bieán ñoäng KT – CT cuûa moãi nöôùc. + Chính saùch hoái ñoaùi: Nguyeân lyù cô baûn cuûa phöông phaùp na y la NHTW thoâng qua vieäc thöïc hieän caùc nghieäp vuï ø ø mua baùn ngoaïi hoái taïo ra khaû naêng tröïc tieáp thay ñoåi quan heä cung caàu ngoaïi hoái treân thò tröô ng.ø Tuy nhieân, phöông phaùp na y chæ coù taùc duïng taïm thô i, muoán thöïc hieän bieän phaùp na y ño i ø ø ø ø hoûi NH phaûi coù moät khoái löôïng döï trö ngoaïi hoái lôùn. Trong tröô ng hôïp caùn caân thanh toaùn õ ø quoác teá thieáu huït, tung ngoaïi hoái ra baùn chæ la m taêng theâm söï hao huït döï trö ngoaïi hoái. ø õ + Quy bình oån hoái ñoaùi: õ Ñaây la hình thöùc bieán töôùng cuûa chính saùch hoái ñoaùi. Nha nöôùc laäp qu y na y döôùi hình thöùc ø ø õ ø baèng va ng, ngoaïi teä hoaëc caùc phaùt ha nh loaïi traùi phieáu ngaén haïn nhaèm ñeå chuû ñoäng, kòp ø ø thô i can thieäp tröïc tieáp la m thay ñoåi quan heä cung caàu veà ngoaïi hoái treân thò tröô ng, nhaèm ø ø ø ñieàu chænh bieán ñoäng cuûa tyû giaù. Ñeå thöïc hieän toát bieän phaùp na y, nha nöôùc caàn phaûi coù döï ø ø trö ngoaïi hoái ñuû maïnh. õ + Phaù giaù tieàn teä: Nha nöôùc chuû ñoäng giaûm giaù trò tieàn teä trong nöôùc la m cho tyû giaù hoái ñoaùi taêng leân. ø ø Nguyeân nhaân daãn ñeán söï phaù giaù la do laïm phaùt, caùn caân thanh toaùn quoác teá bò thieáu huït, ø hoaëc do chính saùch ngoaïi thöông cuûa quoác gia, phaù giaù tieàn teä ñeå tyû giaù hoái ñoaùi taêng leân nhaèm khuyeán khích xuaát khaåu hay haïn cheá nhaäp khaåu, hoaëc do yeâu caàu thöïc hieän chính saùch tieàn teä. Vì vaäy, beân caïnh ñoù ño i hoûi nha nöôùc phaûi tìm moïi bieän phaùp ñeå phaùt trieån ø ø kinh teá kieåm soaùt laïm phaùt. + Naâng giaù tieàn teä: Nha nöôùc chính thöùc naâng giaù trò tieàn teä trong nöôùc neân tyû giaù coù xu höôùng giaûm xuoáng. ø Naâng giaù tieàn teä xuaát phaùt tö aùp löïc cuûa moät soá quoác gia khaùc trong hoaït ñoäng thöông maïi ø
quoác teá nhaèm haïn cheá xuaát khaåu sang thò tröô ng cuûa caùc nöôùc khaùc hoaëc do yeâu caàu thöïc ø hieän chính saùch tieàn teä… Caâu 7 : Caùc nghieäp vuï treân thò tröô ng tieàn teä. Vai tro cuûa NHTW treân thò tröô ng tieàn ø ø ø teä: a/ Caùc nghieäp vuï treân thò tröô ng tieàn teä: coù 2 nghieäp vuï cô baûn ø + Nghieäp vuï vay va cho vay voán ngaén haïn: ø _ Nghieäp vuï na y gaén vôùi thò tröô ng tieàn teä chuyeân moân hoùa vôùi hoaït ñoäng cho vay va giaù ø ø ø caû cuûa khoaûn tieàn cho vay la la i suaát treân thò tröô ng. øõ ø _ Noù dieãn ra giö a NHTW vôùi caùc toå chöùc tín duïng hoaëc giö a caùc toå chöùc tín duïng vôùi nhau õ õ trong ñieàu kieän NH TM hoaëc caùc toå chöùc tín duïng coù soá dö taïm thô i veà khaû naêng chi traû, ø trong khi moät soá toå chöùc tín duïng ñang gaëp khoù khaên veà huy ñoäng nguoàn voán. _ Nghieäp vuï na y ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc hình thöùc: ø • Cho vay baèng tieàn: goàm caùc loaïi tín duïng nhö : tín duïng ha ng nga y, tín duïng theo ø ø yeâu caàu, tín duïng cuoái ky , tín duïng coù ky haïn… ø ø • Chieát khaáu laïi caùc chöùng tö coù giaù qua ñoù hình tha nh la i suaát chieát khaáu. ø ø õ • Caàm coá laïi caùc chöùng tö coù giaù: nghieäp vuï na y la nghieäp vuï NHTW cho NHTM ø ø ø vay voán va ñöôïc baûo ñaûm baèng caùc chöùng tö coù giaù. ø ø + Nghieäp vuï mua va baùn giaáy tô coù giaù ngaén haïn: ø ø _ Coâng cuï löu thoâng chuû yeáu cuûa nghieäp vuï na y la caùc traùi phieáu ngaén haïn ñöôïc phaùt ha nh ø ø ø tö thò tröô ng tieàn teä sô caáp va se ñöôïc toå chöùc mua baùn treân thò tröô ng thöù caáp. ø ø øõ ø _ Nghieäp vuï na y gaén vôùi hoaït ñoäng mang tính thöông maïi treân thò tröô ng tieàn teä va ñöôïc ø ø ø phaùt sinh trong ñieàu kieän moät soá chuû theå kinh teá caàn boå sung theâm nguoàn voán baèng tieàn cuûa mình neân phaûi baán bôùt moät löôïng _ Coå phieáu ghi danh la loaïi coå phieáu coù ghi teân ngöô i sôû hö u noù. Coå phieáu ghi danh coù 2 ø ø õ loaïi: coå phieáu ghi danh khoâng chuyeån nhöôïng va coå phieáu ghi danh chuyeån nhöôïng coù ø ñieàu kieän. _ Coå phieáu voâ danh la loaïi coå phieáu khoâng ghi teân ngöô i sôû hö u. ø ø õ + Caên cöù va o quyeàn lôïi ñöôïc höôûng coù: Coå phieáu öu ña i va coå phieáu thöô ng. ø õ ø ø _ Coå phieáu öu ña i la loaïi coå phieáu coù möùc coå töùc coá ñònh va ñöôïc ghi ro treân coå phieáu luùc õø ø õ phaùt ha nh, vôùi coå phieáu na y thu nhaäp cuûa coå ñoâng khoâng phuï thuoäc va o keát quaû ta i chính ø ø ø ø va chính saùch chia la i cuûa coâng ty. Tính öu ña i ñöôïc bieåu hieän ôû choã ñöôïc chia coå töùc tröôùc ø õ õ loaïi coå phieáu thöô ng: tröô ng hôïp coâng ty bò thanh lyù, phaàn ta i saûn cuûa coâng ty sau khi traû ø ø ø caùc khoaûn nôï cuûa coâng ty se ñöôïc öu tieân hoa n voán cho coå ñoâng coù coå phieáu öu ña i, õ ø õ _ Coå phieáu thöô ng coù möùc coå töùc phuï thuoäc va o keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty. ø ø + Caên cöù va o phöông thöùc goùp voán coù: coå phieáu hieän kim va coå phieáu hieän vaät. ø ø * Traùi phieáu: la 1 loaïi chöùng khoaùn xaùc nhaän moät khoaûn nôï cuûa chuû theå phaùt ha nh. Ngöô i ø ø ø mua traùi phieáu ñöôïc höôûng möùc thu nhaäp theo ñònh ky va se ñöôïc hoa n voán khi ñeán ky øøõ ø ø haïn. Traùi phieáu goàm nhieàu loaïi: + Caên cöù va o chuû theå phaùt ha nh coù: Traùi phieáu doanh nghieäp va traùi phieáu nha nöôùc. ø ø ø ø _ Traùi phieáu doanh nghieäp la do caùc coâng ty hoaëc xí nghieäp ñang hoaït ñoäng phaùt ha nh vôùi ø ø muïc ñích boå sung voán kinh doanh. _ Traùi phieáu nha nöôùc do nha nöôùc phaùt ha nh vôùi muïc ñích huy ñoäng voán nhaèm bu ñaép ø ø ø ø nhö ng thieáu huït ngaân saùch nha nöôùc. õ ø
+ Caên cöù va o tính chaát ñaûm baûo coù: Traùi phieáu ñaûm baûo baèng ta i saûn cuûa chuû theå phaùt ø ø ha nh; traùi phieáu ñöôïc baûo la nh bôûi ngöô i thöù ba; traùi phieáu khoâng ñaûm baûo. ø õ ø + Caên cöù va o hình thöùc coù : traùi phieáu ghi danh va traùi phieáu voâ danh. ø ø + Caên cöù va o caùch quy ñònh la i suaát coù: Traùi phieáu coù la i suaát coá ñònh va traùi phieáu coù la i ø õ õ ø õ suaát thaû noåi. _ Traùi phieáu coù la i suaát coá ñònh la loaïi traùi phieáu coù la i suaát ñöôïc xaùc ñònh tröôùc va khoâng õ ø õ ø thay ñoåi theo ky haïn cuûa traùi phieáu. ø _ Traùi phieáu coù la i suaát thaû noåi la loaïi traùi phieáu ñöôïc xaùc ñònh tröôùc va coù theå ñöôïc ñieàu õ ø ø chænhtheo söï bieán ñoäng cuûa caùc tieâu thöùc la m cô sôû xaây döïng la i suaát. ø õ b/ Caùc nguyeân taéc hoaït ñoäng treân cô sôû giao dòch chöùng khoaùn: + Nguyeân taéc phaùp cheá hoùa moïi giao dòch: Moïi nghieäp vuï giao dòch ñeàu ñöôïc quy ñònh baèng caùc ra thò tröô ng trung thöïc, traät töï va coù hieäu quaû, ñoàng thô i taïo ra saân chôi baèng ø ø ø phaúng cho caùc nha ñaàu tö. ø + Nguyeân taéc trung gian : ôû sôû giao dòch chöùng khoaùn ngöô i mua va baùn chöùng khoaùn ø ø khoâng tröïc tieáp gaëp gô nhau ma phaûi thoâng qua ñaïi dieän la caùc nha moâi giôùi nhaèm ñaûm õ ø ø ø baûo caùc tin töùc, traùnh söï lö a ñaûo va keát thuùc toát ñeïp ôû khaâu thanh toaùn va giao ha ng. ø ø ø ø + Nguyeân taéc coâng khai hoaù thoâng tin: Moïi hoaït ñoäng va thoâng tin treân thò tröô ng ñeàu ø ø ñöôïc coâng khai hoùa cho moïi tha nh vieân cuûa thò tröô ng va coâng chuùng bieát, va khoâng moät ø ø ø ø chi tieát na o ñöôïc giö bí maät. Nguyeân taéc na y nhaèm ñaûm baûo tính “trong suoát” cuûa thò ø õ ø tröô ng, nhô ñoù caùc nha ñaàu tö coù ñieàu kieän tieáp caän ñöôïc moät caùch saâu roäng caùc thoâng tin ø ø ø coù lieân quan ñeán tình hình caùc coâng ty coù phaùt ha nh chöùng khoaùn cu ng nhö tình hình thò ø õ tröô ng chöùng khoaùn ñeå coù theå ñaàu tö coù hieäu quaû. ø + Nguyeân taéc ñaáu giaù chöùng khoaùn va thöïc hieän theo trình töï öu tieân: ôû sôû giao dòch chöùng ø khoaùn, thô i giaù cuûa moãi loaïi coå phieáu ñöôïc hình tha nh sau moãi phieân giao dòch, ñöôïc ø ø quyeát ñònh bôûi tình hình cung caàu chöùng khoaùn taïi phieân giao dòch ñoù, khoâng ai coù quyeàn ñònh giaù hoaëc can thieäp va o vieäc hình tha nh thô i giaù chöùng khoaùn. Giaù ñöôïc xaùc ñònh bôûi ø ø ø caùc phöông phaùp: _ Phöông phaùp do tìm: khi coù leänh mua hoaëc baùn coå phieáu ñöa va o thò tröô ng, sôû giao dòch ø ø ø chöùng khoaùn se xöû lyù ngay laäp töùc tö ng leänh baèng caùch do tìm ñoái taùc cuûa leänh, neáu coù ñoái õ ø ø taùc thì caùc leänh mua ñöôïc thöïc hieän, neáu khoâng coù ñoái taùc thì leänh ñoù phaûi chô . ø _ Phöông phaùp ñaáu giaù caùc leänh ñaët ha ng: sôû giao dòch choïn loaïi chöùng khoaùn coù doanh soá ø giao dòch lôùn va ñang coù söùc huùt ñoái vôùi ngöô i ñaàu tö treân thò tröô ng ñeå thöïc hieän ñaáu giaù ø ø ø sa n giao dòch. ø Tính öu tieân ñöôïc theå hieän: Ha ng nga y pho ng giao dòch tieáp nhaän nhieàu leänh ñaët ha ng, do ø ø ø ø ñoù caùc leänh mua hoaëc baùn coå phieáu se ñöôïc saép xeáp laïi theo nguyeân taéc öu tieân tröôùc sau: õ tröôùc heát la öu tieân veà giaù, ai ñöa giaù cao se ñöôïc öu tieân mua, ai ñöa giaù thaáp se ñöôïc öu ø õ õ tieân baùn. Tieáp theo öu tieân mua baùn ñöôïc saép xeáp theo thöù töï thô i gian, töùc la nhö ng leänh ø ø õ mua baùn cu ng giaù thì leänh na o ñöa ra tröôùc se öu tieân. ø ø õ c/ Caùc phöông thöùc giao dòch treân sôû giao dòch chöùng khoaùn: + Giao dòch trao ngay: Sau khi ñaët leänh ha ng ñöôïc thöïc hieän xong, ngöô i mua phaûi thanh toaùn tieàn va ngöô i baùn ø ø ø ø phaûi giao ngay chöùng khoaùn, hoaëc vieäc thanh toaùn va giao chöùng khoaùn se ñöôïc thöïc hieän ø õ trong va i nga y tôùi. Loaïi giao dòch na y thöô ng dieãn ra phoå bieán ñoái vôùi nhö ng nha ñaàu tö ø ø ø ø õ ø
ma muïc ñích cuûa hoï la nhaèm ñaàu tö da i haïn va höôûng lôïi töùc laâu da i. Noù goàm caùc hình ø ø ø ø ø thöùc: _ Mua baùn taïi pho ng giao dòch. ø _ Mua baùn qua ñieän thoaïi. _ Mua baùn qua heä thoáng maùy tính. + Giao dòch ñònh ky : ø Vôùi phöông thöùc giao dòch na y ñoâi beân mua baùn se kyù vôùi nhau nhö ng hôïp ñoàng coù ky ø õ õ ø haïn, trong ñoù thoûa thuaän moät ky thanh toaùn. Giao dòch ñònh ky thöô ng ñöôïc aùp duïng ñoái ø ø ø vôùi nhö ng hoaït ñoäng ñaàu cô treân thò tröô ng thoâng qua vieäc döï ñoaùn chöùng khoaùn se taêng õ ø õ leân hoaëc haï xuoáng trong moät thô i gian ngaén ôû töông lai. Do ñoù ñaëc ñieåm cuûa loaïi giao dòch ø na y la khi kyù nhö ng hôïp ñoàng ky haïn thì giaù caû la ñieàu quan troïng nhaát. ø ø õ ø ø + Giao dòch tín duïng: Ñaây la hình thöùc cung öùng tín duïng cuûa ngöô i moâi giôùi ñoái vôùi khaùch ha ng. ÔÛ phöông thöùc ø ø ø na y ngöô i mua chæ thanh toaùn moät phaàn tieàn, soá co n laïi ngöô i moâi giôùi se öùng tröùôc voán va ø ø ø ø õ ø ngöô i mua se phaûi traû lôïi töùc cho khoaûn tieàn na y. Phöông thöùc giao dòch tín duïng la ño n ø õ ø øø baåy maïnh me ñeå taêng cöô ng ñaàu cô chöùng khoaùn va la moät trong nhö ng nguyeân nhaân daãn õ ø øø õ ñeán khuûng hoaûng thò tröô ng chöùng khoaùn, do ñoù luaät chöùng khoaùn caùc nöôùc ñeàu quy ñònh ø möùc tieàn toái thieåu phaûi kyù qu y khi mua chöùng khoaùn , möùc na y thaáp nhaát la 40%. õ ø ø Ngoa i nhö ng phöông thöùc giao dòch chöùng khoaùn thoâng thöô ng, ngöô i ta co n mua baùn caùc ø õ ø ø ø chæ soá giaù chöùng khoaùn va höôûng lôïi nhuaän tö khoaûn cheânh leäch do chæ soá giaù thay ñoåi. ø ø