Chăm sóc giảm đau và vận động cho người bệnh sau mổ thay khớp háng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> CHĂM SÓC GIẢM ĐAU VÀ VẬN ĐỘNG<br /> CHO NGƯỜI BỆNH SAU MỔ THAY KHỚP HÁNG<br /> Huỳnh Thị Trúc Lam*, Lê Huy Hòa**, Ann Henderson***<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Phẫu thuật thay khớp háng (TKH) là một phẫu thuật khá thường quy. Vận động (VĐ) sớm sau<br /> mổ TKH giúp giảm đau và tránh các biến chứng sớm sau mổ. Giảm đau (GĐ) và VĐ sau mổ TKH là trách<br /> nhiệm của tất cả nhân viên y tế liên quan, trong đó có điều dưỡng. Tại Việt Nam chúng tôi chưa ghi nhận đề tài<br /> nghiên cứu về hiệu quả của tập VĐ sớm trên người bệnh sau mổ TKH.<br /> Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả của quy trình chăm sóc giảm đau và tập vận động sớm sau mổ thay khớp háng.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu thực nghiệm lâm sàng có nhóm đối chứng, được thực hiện trên 106<br /> người bệnh thay khớp háng tại khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Chợ Rẫy, từ 01/3/2019-<br /> 30/6/2019 thành 2 nhóm: nhóm thực hiện chăm sóc điều dưỡng theo mô hình thường quy đang sử dụng tại khoa,<br /> nhóm chăm sóc điều dưỡng về giảm đau và tập vận động vào 6-8 giờ sau mổ. Sau đó, đánh giá so sánh hiệu quả<br /> giữa 2 nhóm.<br /> Kết quả: Điểm đau trung bình ở nhóm tập vận động 6-8 giờ sau mổ thay khớp háng giảm 2.13 điểm vào<br /> ngày phẫu thuật, 2.43 điểm vào ngày hậu phẫu thứ nhất, 1.62 điểm vào ngày hậu phẫu thứ hai và 0.51 điểm vào<br /> ngày xuất viện so với nhóm chăm sóc thường quy. Thời gian nằm viện của người bệnh giảm 1 ngày ở nhóm tập<br /> vận động 6-8 giờ sau mổ so với nhóm chăm sóc thường quy.<br /> Kết luận: Thực hiện chăm sóc giảm đau và tập vận động sớm cho người bệnh thay khớp háng trong vòng 6-<br /> 8 giờ sau khi phẫu thuật thay khớp háng, người bệnh trải qua cơn đau ít hơn và rút ngắn thời gian nằm viện.<br /> Từ khóa: thay khớp háng, giảm đau, vận động<br /> ABSTRACT<br /> PAIN RELIEF ON PAIN AND MOBILIZATION<br /> FOR PATIENTS AFTER HIP REPLACEMENT SURGERY<br /> Huynh Thi Truc Lam, Le Huy Hoa, Ann Henderson<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 5 - 2019: 165 – 169<br /> Background: Early mobilization after hip replacement surgery to reduce pain and avoid complications after<br /> surgery. Pain relief and early exercise after hip replacement surgery are the responsibility of all relevant medical<br /> staff, including nursing. In Vietnam, we have not recorded the research topic on the effectiveness of early exercise<br /> on patients after hip replacement surgery.<br /> Objective: Evaluate the effectiveness of pain relief and early exercise procedure after hip replacement surgery.<br /> Method: Clinical experimental study with a control group, conducted with 106 patients with hip<br /> replacement in the Department of Orthopedic Trauma in Cho Ray Hospital, from March 1, 2019 to June 30, 2019<br /> into 2 groups: group Implementing nursing care according to the routine model being used at the department,<br /> nursing care team on pain relief and exercise mobilization at 6-8 hours after surgery. Then, evaluate the<br /> effectiveness of the comparison between the two groups. Then, evaluate the effectiveness of the comparison<br /> between the two groups.<br /> Result: The average pain point in the exercise group 6-8 hours after hip replacement surgery decreased 2.13<br /> *Bệnh viện Chợ Rẫy **Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh ***Đại học Bắc Colorado, USA<br /> Tác giả liên lạc: CN. Huỳnh Thị Trúc Lam ĐT: 0982194220 Email: huynhthitruclam.cndd10.02@gmail.com<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 165<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> points on the day of surgery, 2.43 points on the first postoperative day, 1.62 points on the second postoperative<br /> day and 0.51 points on the day of surgery. compared with routine care group. The hospital stay of patients<br /> reduced by 1 day in the group of exercise 6-8 hours after surgery compared to the routine care group.<br /> Conclusion: Perform pain relief and mobilization early for patients with hip replacement within 6-8 hours<br /> after hip replacement surgery, patients experience less pain and shorten hospital stay.<br /> Keywords: hip replacement, pain relief, mobilization<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ phẫu thuật thay khớp hoặc phẫu thuật chỉnh<br /> hình chi dưới, rối loạn tâm thần, không thể nghe<br /> Phẫu thuật thay khớp háng được chỉ định<br /> hoặc nói tiếng Việt.<br /> khi có tổn thương khớp háng về mặt giải phẫu,<br /> có ảnh hưởng nặng nề đến lao động, sinh hoạt, Phương pháp nghiên cứu<br /> làm việc của người bệnh (NB), các tổn thương Thiết kế nghiên cứu<br /> này không đáp ứng với các can thiệp điều trị Thực nghiệm lâm sàng có nhóm đối chứng.<br /> khác(5,10). Tuy nhiên, phẫu thuật này có thể gây Phương pháp chọn mẫu<br /> đau đớn(1,6) làm cho người bệnh hạn chế vận<br /> Nhóm can thiệp<br /> động, qua đó làm tăng các biến chứng như viêm<br /> phổi, huyết khối tĩnh mạch sâu, nhiễm trùng và Nếu NB được phẫu thuật vào tuần 1, 3, 5, 7,<br /> vết mổ lâu lành, cũng như sự phát triển của 9 của nghiên cứu sẽ được chọn vào nhóm đối chứng.<br /> chứng đau mãn tính, làm giảm chất lượng cuộc Nhóm đối chứng<br /> sống, kéo dài thời gian nằm viện và tăng phí Nếu NB được phẫu thuật vào tuần 2, 4, 6, 8<br /> điều trị(2,13). của nghiên cứu sẽ được chọn vào nhóm can thiệp.<br /> Ngày nay, quan niệm về thay khớp háng đã Phương pháp can thiệp<br /> thay đổi, vận động càng sớm càng tốt để đạt Nhóm chứng<br /> được tầm vận động tối đa và tránh các biến<br /> Là nhóm mà chúng tôi sẽ theo dõi người<br /> chứng nêu trên(14). Chăm sóc giảm đau và tập<br /> bệnh theo quy trình chăm sóc điều dưỡng<br /> vận động sớm cho NB sau phẫu thuật thay khớp<br /> thường quy tại khoa đang áp dụng.<br /> háng bao gồm: hướng dẫn các biện pháp giảm<br /> đau, tư thế cần tránh sau phẫu thuật, nhấn mạnh Nhóm can thiệp<br /> tầm quan trọng của vận động sớm để phòng Là nhóm mà chúng tôi sẽ áp dụng chăm sóc<br /> ngừa biến chứng và phục hồi chức năng(12,11,17,7). điều dưỡng về vận động khi người bệnh mổ về<br /> Tuy nhiên, tại Việt Nam chúng tôi chưa ghi nhận sau 6-8 giờ theo các bài tập hướng dẫn vận động<br /> đề tài nghiên cứu về hiệu quả của tập vận động và tư thế giảm đau của Hiệp hội bác sĩ Chỉnh<br /> sớm trên người bệnh sau mổ thay khớp háng. hình Hoa Kỳ.<br /> Mục tiêu nghiên cứu Xử lý số liệu<br /> Đánh giá hiệu quả của quy trình chăm sóc Dữ liệu được phân tích và xử lý bằng phần<br /> giảm đau và tập vận động sớm sau mổ thay mềm Stata IC 13.<br /> khớp háng. Phép kiểm Fisher’s exact, Mann Whitney, t<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU với phương sai không đồng nhất.<br /> Giá trị p