Chất lượng kiểm toán của kiểm toán nhà nước dưới góc nhìn thể chế

NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> CHAÁT LÖÔÏNG KIEÅM TOAÙN CUÛA KIEÅM TOAÙN<br /> NHAØ NÖÔÙC DÖÔÙI GOÙC NHÌN THEÅ CHEÁ<br /> ThS. Lê thị TUYẾT nhung*<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> B<br /> ài viết nghiên cứu thực trạng về chất lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước Việt Nam, các<br /> nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước dưới góc nhìn thể chế.<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước ngày càng được<br /> quan tâm nhiều hơn bởi quần chúng nhân dân, Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan dân cử.<br /> Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng môi trường thể chế có ảnh hưởng đến chất lượng kiểm toán của Kiểm toán<br /> nhà nước. Bài báo đồng thời đưa ra một số khuyến nghị nhằm nâng cao chất lượng kiểm toán của Kiểm<br /> toán nhà nước từ góc nhìn thể chế.<br /> Từ khóa: Chất lượng kiểm toán, Kiểm toán nhà nước, môi trường thể chế.<br /> Quality of audit activities of State Audit Office of Vietnam from institutional perspective<br /> The paper studies the status of audit quality of the State Audit Office of Vietnam, the factors affecting the<br /> audit quality of the State Audit from the institutional perspective. The research results show that the audit<br /> quality of the State Audit Office of Vietnam is increasingly concerned by the public, the National Assembly,<br /> the Government and elected bodies. The study also shows that the institutional environment affects the<br /> audit quality of State Audit Office of Vietnam. The paper also provides some recommendations to improve<br /> the audit quality of the State Audit Office of Vietnam from the institutional perspective.<br /> Keywords: Audit quality, State Audit Office of Vietnam, institutional environment.<br /> <br /> <br /> Chất lượng kiểm toán là trọng tâm của phần cơ quan chức năng và người dân. Căn cứ trên kết<br /> lớn các nghiên cứu về kiểm toán trong 15 năm qua quả kiểm toán của Kiểm toán nhà nước Quốc hội,<br /> (DeFond và Zhang, 2014). Song đa phần các nghiên Chính phủ đề ra những chính sách điều hành nền<br /> cứu về chất lượng kiểm toán trên thế giới đều tập kinh tế phù hợp với từng giai đoạn và điều kiện<br /> trung vào khu vực tư. Trên cơ sở khung lý thuyết thực tế.<br /> về chất lượng kiểm toán của các nghiên cứu được<br /> Tại Việt Nam về vấn đề chất lượng kiểm toán<br /> công bố đối với khu vực tư nhân, tác giả Donald<br /> của Kiểm toán nhà nước ngày càng được quan tâm<br /> và cộng sự (1992) đã tiến hành thử nghiệm để xác<br /> định những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng kiểm hơn. Xuất phát từ những lý do trên, bài viết “Chất<br /> <br /> toán khu vực công thực hiện bởi các công ty kiểm lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước dưới góc<br /> toán. Việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chất nhìn thể chế” với mục tiêu xem xét và phân tích<br /> lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước là rất ảnh hưởng của nhân tố môi trường thể chế đến<br /> quan trọng để từng bước nâng cao chất lượng kiểm chất lượng kiểm toán trong lĩnh vực kiểm toán tài<br /> toán, đặc biệt kết quả kiểm toán luôn nhận được chính, tài sản công do Kiểm toán nhà nước Việt<br /> sự quan tâm rất lớn từ Quốc hội, Chính phủ, các Nam thực hiện.<br /> <br /> *Kiểm toán nhà nước Chuyên ngành III<br /> <br /> 22 Số 146 - tháng 12/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />  Tổng quan về chất lượng kiểm toán của Kiểm về các sai sót đó (DeFond M. and Zhang J. (2013),<br /> toán nhà nước Tepalagun N. and Lin L. (2016), Mishari M. Alfraih,<br /> (2016), Donald R. Deis, Jr. and Gary A. Giroux<br /> Khái niệm Chất lượng kiểm toán<br /> (1992) v.v). Theo DeAngelo (1981), chất lượng kiểm<br /> Chất lượng kiểm toán không còn là một khái<br /> toán phụ thuộc vào 02 yếu tố: (1) Kỹ năng của kiểm<br /> niệm mới tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có một<br /> toán viên, các thủ tục kiểm toán và các kỹ thuật<br /> định nghĩa thống nhất được công nhận. Theo Kym<br /> kiểm toán được sử dụng; (2) Tính độc lập của kiểm<br /> Boon và cộng sự (2008), chất lượng kiểm toán được<br /> toán viên. Chất lượng kiểm toán đạt được chỉ khi cả<br /> xem xét dựa trên mức độ hài lòng của đối tượng<br /> hai yếu tố trên được đáp ứng đồng thời.<br /> sử dụng báo cáo kiểm toán đối với các kết quả, kết<br /> Như chúng ta đã biết, nhiệm vụ của Kiểm toán<br /> luận kiểm toán. Đồng thời chỉ ra rằng khi các nhân<br /> nhà nước là thông qua hoạt động kiểm toán chỉ ra<br /> tố ảnh hưởng đến chất lượng kiểm toán được đảm<br /> những bất cập trong cơ chế, chính sách; các tồn tại<br /> bảo thì cũng đảm bảo sự thỏa mãn của đối tượng<br /> trong quản lý, điều hành và những sai phạm trong<br /> sử dụng về chất lượng kiểm toán.<br /> quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công của<br /> Từ đó có thể suy rộng ra chất lượng kiểm toán<br /> đối tượng được kiểm toán; phân tích nguyên nhân<br /> là mức độ thoả mãn của các đối tượng sử dụng kết<br /> của những tồn tại, hạn chế từ đó đưa ra những kiến<br /> quả kiểm toán về tính khách quan, trung thực và<br /> nghị kiểm toán có đủ cơ sở pháp lý và phù hợp với<br /> độ tin cậy của báo cáo kiểm toán.<br /> kết quả kiểm toán. Chất lượng kiểm toán của Kiểm<br /> Trên thế giới rất nhiều nhà nghiên cứu sử dụng toán nhà nước theo quan điểm của tác giả là “Mức<br /> biến thể khái niệm về chất lượng kiểm toán của độ hài lòng của đối tượng sử dụng kết quả kiểm<br /> DeAngelo (1981) cho nghiên cứu của mình, theo toán về về tính đúng đắn, trung thực, khách quan,<br /> đó chất lượng kiểm toán được xác định là khả kịp thời của kết quả và kết luận kiểm toán, đảm bảo<br /> năng kiểm toán viên phát hiện các sai sót trọng yếu cơ sở pháp lý và tính phù hợp của các kiến nghị<br /> trong báo cáo tài chính của khách hàng và báo cáo kiểm toán”.<br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 146 - tháng 12/2019 23<br /> NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI<br /> <br /> Ảnh hưởng của môi trường thể chế đến chất và điều hành nền kinh tế vĩ mô. Kết quả kiểm toán<br /> lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước của Kiểm toán nhà nước là căn cứ quan trọng giúp<br /> Chính phủ có biện pháp thích hợp để quản lý, điều<br /> Có hai phương pháp tiếp cận phổ biến để đo<br /> hành và sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả ngân sách<br /> lường chất lượng kiểm toán: cách tiếp cận trực<br /> nhà nước.<br /> tiếp và cách tiếp cận gián tiếp. Cách tiếp cận trực<br /> tiếp dựa trên một số đặc điểm như quy mô công Câu hỏi đặt ra rằng liệu yếu tố thuộc về môi<br /> ty kiểm toán (DeAngelo, 1981a); Craswell et al., trường thể chế có tác động ngược lại đến chất<br /> 1995), kinh nghiệm kiện tụng (Palmrose, 1988), lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước?<br /> danh tiếng kiểm toán viên (Craswell et al.,1995), Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng có mối<br /> nhiệm kỳ kiểm toán viên (Geiger và Raghunandan, liên quan giữa chất lượng kiểm toán và môi trường<br /> 2002). Tuy nhiên, theo ghi nhận của Francis (2011), thể chế. Theo Pankov V.V. (2016) chất lượng kiểm<br /> cách tiếp cận này có những hạn chế đáng kể vì tính toán không phải lúc nào cũng xác định rõ ràng<br /> chất đơn giản và độ khái quát không cao. Cách tiếp thông qua việc tuân thủ các yêu cầu của quy chế<br /> cận thứ hai thông qua quan điểm hành vi và đánh hoạt động kiểm toán mà luôn luôn tồn tại một số<br /> giá chất lượng kiểm toán bằng cách kiểm tra các yếu tố bổ sung quan trọng như kỳ vọng của đối<br /> thuộc tính được coi là có liên quan đến chất lượng tượng sử dụng báo cáo kiểm toán và động lực của<br /> kiểm toán của các bên liên quan hoặc bị ảnh hưởng chính kiểm toán viên về đảm bảo chất lượng cần<br /> bởi quy trình kiểm toán. Những nghiên cứu hành thiết của cuộc kiểm toán. Sự ảnh hưởng của môi<br /> vi này bao gồm Carcello và cộng sự. (1992), Duff trường thể chế không mang tính trực tiếp mà tác<br /> (2004), Carcello và cộng sự (1992) v.v. động gián tiếp, chủ yếu thông qua việc thiết lập<br /> động lực đối với kiểm toán viên và những cá nhân<br /> Các nghiên cứu về hành vi ủng hộ quan điểm<br /> liên quan trong quá trình kiểm toán về việc đảm<br /> rằng chất lượng kiểm toán có thể được coi là một<br /> bảo chất lượng kiểm toán. Một cuộc kiểm toán chất<br /> tập hợp các thuộc tính được đánh giá bởi các nhóm<br /> lượng cao đạt được chỉ khi có sự tương tác tốt với<br /> quan tâm hoặc bị ảnh hưởng bởi quá trình kiểm<br /> môi trường thể chế.<br /> toán, đồng thời tầm quan trọng của các thuộc tính<br /> là khác nhau giữa các nhóm lợi ích khác nhau. Chất Các yếu tố thuộc về môi trường thể chế ảnh<br /> lượng kiểm toán theo quan điểm này bị ảnh hưởng hưởng đến chất lượng kiểm toán của Kiểm toán<br /> bởi các nhân tố thuộc về nhóm kiểm toán và nhân nhà nước bao gồm: Sự quan tâm của quần chúng<br /> tố thuộc về công ty kiểm toán. Tuy nhiên, hoạt động nhân dân, Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan dân<br /> kiểm toán của các cơ quan kiểm toán tối cao mang cử; hành lang pháp lý đầy đủ và phù hợp; sự phối<br /> tính đặc thù. Như đã phân tích ở trên, đối tượng sử hợp của đơn vị được kiểm toán.<br /> dụng kết quả kiểm toán của Kiểm toán nhà nước Ảnh hưởng của dư luận xã hội, Quốc hội, Chính<br /> tương đối rộng và vấn đề chất lượng kiểm toán của phủ, các cơ quan dân cử và chất lượng kiểm toán<br /> Kiểm toán nhà nước ngày càng nhận được sự quan của Kiểm toán nhà nước vừa trực tiếp vừa gián tiếp.<br /> tâm rất lớn từ dư luận xã hội, Quốc hội, Chính phủ, Tác giả Jacek Mazur và cộng sự (2005) thông qua<br /> các cơ quan dân cử hay còn gọi là môi trường thể bài viết “Hướng dẫn về chất lượng kiểm toán” đi<br /> chế. Có thể nói, Kiểm toán nhà nước là công cụ đắc sâu vào phân tích các yếu tố quyết định chất lượng<br /> dụng giúp cho mọi công dân có thể tham gia kiểm kiểm toán của các Cơ quan Kiểm toán nhà nước.<br /> tra, giám sát việc quản lý, sử dụng ngân sách nhà Để đạt được hiệu quả tối đa, một Cơ quan Kiểm<br /> nước của Chính phủ. Đồng thời, Kiểm toán nhà toán tối cao cần phải thiết lập các mối quan hệ và<br /> nước có chức năng tư vấn cho Quốc hội về việc có sự hợp tác tốt với Quốc hội, Chính phủ (trong<br /> ban hành các đạo luật về tài chính của Nhà nước đó, bao gồm các cơ quan trực thuộc Chính phủ<br /> <br /> 24 Số 146 - tháng 12/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br /> như Bộ Tài chính và các bộ, ngành, đơn vị được sẽ có tác động tích cực đến chất lượng kiểm toán.<br /> kiểm toán), cơ quan truyền thông và kiểm toán khu Ngoài ra, tính chính trực của thủ trưởng đơn vị<br /> vực tư nhân. được kiểm toán cũng đóng vai trò quan trọng trong<br /> việc đảm bảo chất lượng kiểm toán. Theo văn bản<br /> Hành lang pháp lý đầy đủ và phù hợp sẽ có tác<br /> tham vấn của Hội đồng Tiêu chuẩn Kiểm toán và<br /> động tích cực đến chất lượng kiểm toán của Kiểm<br /> Đảm bảo Quốc tế (IAASB), ngoài yếu tố năng lực<br /> toán nhà nước. Khi thực hiện kiểm toán Kiểm toán<br /> kiểm toán viên, áp dụng quy trình kiểm soát chặt<br /> nhà nước phải dựa trên những văn bản pháp quy<br /> chẽ, chất lượng kiểm toán tốt nhất đạt được trong<br /> phạm pháp luật do Quốc hội ban hành như các<br /> một môi trường có sự hỗ trợ và tương tác thích hợp<br /> Nghị quyết, luật và các văn bản pháp lý dưới luật<br /> giữa các bên tham gia trong chuỗi cung ứng báo<br /> có liên quan đến nhiều lĩnh vực như tài chính, kế cáo tài chính.<br /> toán, đầu tư xây dựng cơ bản, ngân hàng v.v. do<br /> Thực trạng ảnh hưởng của môi trường thể chế<br /> cơ quan có thẩm quyền ban hành. Một hành lang<br /> đến chất lượng kiểm toán và giải pháp nâng cao<br /> pháp lý đầy đủ và phù hợp tạo điều kiện thuận lợi<br /> chất lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước<br /> để Kiểm toán nhà nước thực hiện nhiệm vụ của<br /> Thứ nhất, sự quan tâm của Đảng, Quốc hội,<br /> mình. Đồng thời, Kiểm toán viên Nhà nước phải<br /> Chính phủ, các cơ quan dân cử và quần chúng có<br /> có sự hiểu biết chuyên sâu và đầy đủ về những quy<br /> ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả kiểm toán của<br /> định của luật pháp hiện hành có liên quan khi thực<br /> Kiểm toán nhà nước thông qua việc tạo động lực<br /> hiện hoạt động kiểm toán.<br /> cho tập thể lãnh đạo, công chức, viên chức của<br /> Đơn vị được kiểm toán được cho là có ảnh Kiểm toán nhà nước vượt qua những khó khăn<br /> hưởng trực tiếp đến chất lượng kiểm toán của trong quá trình thực hiện nhiệm vụ để hoàn thành<br /> Kiểm toán nhà nước. Nếu lãnh đạo đơn vị nhận tốt các nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, còn gây áp<br /> thức được đầy đủ nhiệm vụ và quyền hạn của mình lực lên các cơ quan, đơn vị được kiểm toán thực<br /> trong quá trình phối hợp cung cấp thông tin phục hiện nghiêm túc các kết luận, kiến nghị của Kiểm<br /> vụ hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước toán nhà nước từ đó nâng chất lượng kiểm toán<br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 146 - tháng 12/2019 25<br /> NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI<br /> <br /> của Kiểm toán nhà nước. Nhiều nội dung kiểm Hai là, Kiểm toán nhà nước cần xây dựng kế<br /> toán liên quan đến vấn đề chuyên sâu đòi hỏi phải hoạch kiểm toán trung hạn, hoàn thiện các quy<br /> có sự hỗ trợ của các chuyên gia và các phương pháp trình kiểm toán theo hướng cầm tay chỉ việc. Quá<br /> phân tích trên các máy móc, trang thiết bị hiện đại trình xây dựng kế hoạch kiểm toán cần bám sát kế<br /> tuy nhiên khó có thể đáp ứng một phần do hạn chế hoạch kiểm toán năm, các chủ trương, chính sách<br /> về ngân sách và các thủ tục theo quy định. của nhà nước và các vấn đề nổi cộm được dư luận<br /> Thứ hai, Quy trình kiểm toán của Kiểm toán xã hội đặc biệt quan tâm. Rà soát, hoàn thiện và ban<br /> nhà nước vẫn mang tính khái quát cao. Bên cạnh hành các hướng dẫn kỹ thuận chuyên môn theo<br /> đó, việc chưa có chế tài xử lý đủ mạnh đối với hành hướng chi tiết hóa đến từng đối tượng, mục tiêu,<br /> vi cố tình không thực hiện kiến nghị kiểm toán của nội dung, phương pháp thực hiện kiểm toán. Tăng<br /> Kiểm toán nhà nước hoặc gây cản trở đến quá trình cường kiểm toán hoạt động, kiểm toán chuyên đề<br /> kiểm toán cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất theo hướng chuyên sâu.<br /> lượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước. Ba là, Hoàn thiện hành lang pháp lý đầy đủ và<br /> Thứ ba, Nhiều đơn vị được kiểm toán chưa hiểu phù hợp, tạo điều kiện cho hoạt động kiểm toán<br /> đầy đủ quyền hạn và nghĩa vụ của mình khi phối của Kiểm toán nhà nước. Tiếp tục phối hợp với<br /> hợp với Kiểm toán nhà nước, chậm trễ cung cấp cấp có thẩm quyền hoàn thiện Luật Kiểm toán<br /> tài liệu hồ sơ liên quan theo yêu cầu của Kiểm toán nhà nước sửa đổi trong đó khắc phục những<br /> viên Nhà nước hay cố tình làm sai lệch hồ sơ, chứng điểm không còn phù hợp, bổ sung chế tài xử phạt<br /> từ gốc từ đó gây ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm toán các hành vi cố tình không thực hiện kiến nghị<br /> của Kiểm toán nhà nước. Khi đơn vị được kiểm kiểm toán của Kiểm toán nhà nước hoặc có hành<br /> toán thực thi đầy đủ và kịp thời quyền hạn và trách vi cản trở, gây khó khăn hoặc làm sai lệch đến<br /> nhiệm của mình theo quy định tại Luật Kiểm toán đánh giá, kết luận, kiến nghị kiểm toán của Kiểm<br /> nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan sẽ toán nhà nước.<br /> giúp quá trình thực hiện nhiệm vụ của Kiểm toán Bốn là, Tuyên truyền nâng cao trách nhiệm<br /> nhà nước thuận lợi hơn, đảm bảo về mặt tiến độ nghiên cứu các quy định tại Luật Kiểm toán nhà<br /> cũng như chất lượng, đồng thời tránh được các tiêu nước và các văn bản pháp luật có liên quan về<br /> cực có thể xảy ra trong quá trình kiểm toán. quyền hạn và trách nhiệm của đơn vị được kiểm<br /> Khuyến nghị nhằm nâng cao chất lượng kiểm toán trong quá trình Kiểm toán viên Nhà nước<br /> toán của Kiểm toán nhà nước từ góc nhìn thể chế thực hiện nhiệm vụ kiểm toán tại đơn vị. Nâng cao<br /> ý thức phối hợp trong quá trình kiểm toán, tránh<br /> Một là, Tăng cường tuyên truyền, bồi dưỡng,<br /> tình trạng cố ý không cung cấp tài liệu theo yêu<br /> phổ biến kiến thức đối với Kiểm toán viên Nhà<br /> cầu của Kiểm toán viên Nhà nước hoặc mua chuộc<br /> nước. Nâng cao nhận thức của Kiểm toán viên<br /> Kiểm toán viên Nhà nước không báo cáo các sai<br /> Nhà nước về tầm quan trọng của việc tự đảm bảo<br /> sót trọng yếu phát hiện được trong quá trình kiểm<br /> chất lượng kiểm toán, nâng cao ý thức tự kiểm<br /> toán. Đối với lĩnh vực kiểm toán mới như kiểm<br /> soát chất lượng kiểm toán. Nâng cao vị thế và uy<br /> toán môi trường cần tiếp tục thực hiện kiểm toán<br /> tín của Kiểm toán nhà nước trong nước và quốc<br /> thường xuyên để các đơn vị nắm được sự cần thiết<br /> tế. Tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị,<br /> phải thực hiện từ đó có sự phối hợp cần thiết giúp<br /> bố trí kinh phí thuê chuyên gia giám định, tư vấn<br /> Kiểm toán viên Nhà nước hoàn thành nhiệm vụ<br /> khi cần thiết phục vụ quá trình kiểm toán. Bên<br /> kiểm toán.<br /> cạnh đó có chế độ lương, thưởng, phụ cấp phù<br /> hợp, chế độ động viên, khuyến khích Kiểm toán Năm là, Tuyên truyền nâng cao vị thế và uy<br /> viên Nhà nước. tín của Kiểm toán nhà nước cũng như Kiểm toán<br /> <br /> 26 Số 146 - tháng 12/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br /> viên Nhà nước trong nước và trên trường quốc tế. 11. Donald, R. D , Jr. and Gary A. G (1992)<br /> Mở rộng các phương pháp công khai kết quả kiểm ‘Determinants of Audit Quality in the Public<br /> Sector’, The accounting review;<br /> toán của Kiểm toán nhà nước để mọi đối tượng<br /> 12. Duff, A (2004), ‘Auditqual: Dimensions of<br /> quan tâm có thể tiếp cận được, từ đó nâng cao tầm Audit Quality’, The Institute of Chartered<br /> quan trọng của công tác kiểm toán việc quản lý Accountants of Scotland, Edinburgh;<br /> và sử dụng tài chính công, tài sản công, góp phần 13. Francis, J.R (2011), ‘A framework for<br /> vào một nền tài chính minh bạch và phát triển understanding and researching audit<br /> quality’, Auditing: A Journal of Practice &<br /> bền vững.<br /> Theory, Vol. 30 No. 2, pp. 125-152;<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO 14. Geiger, M and Raghunandan, K (2002), ‘Auditor<br /> 1. Alan, K, Graeme, H and Renee, R (2014), tenure and audit quality’, Auditing: A Journal of<br /> ‘Audit quality: what’s important to users of Practice and Theory, Vol. 21 No. 1, pp. 187-196;<br /> audit services’, Managerial Auditing Journal, 15. Kym, B (2007), ‘Compulsory audit tendering<br /> Vol. 29 Issue: 9, pp.776-799; and audit quality evidence from Australian local<br /> 2. Arsalan, H (2013), ‘Designing and Implementing government’, Macquarie University, Australia;<br /> a Quality Management Framework in the 16. Kym, B, McKinnon and Philip, R (2008), ‘Audit<br /> SAI of Pakistan’, International journal of service quality in compulsory audit tendering:<br /> Government auditing; Preparer perceptions and satisfaction’, Accounting<br /> research journal, Volum 21, Number 2;<br /> 3. Baotham, S (2004), ‘Audit independence,<br /> quality, and credibility: effects on reputation 17. Mishari, M. A (2016), ‘The role of audit<br /> and sustainable success of CPAs in Thailand’, quality in firm valuation: Envidence from an<br /> International Journal of Business Research; emerging capital market with a joint audit<br /> requirement’, International Journal of Law<br /> 4. Behn, B. K, Carcello, J. V, Hermanson, D. R, &<br /> and Management;<br /> Hermanson, R. H (1997), ‘The Determinants<br /> of Audit Client Satisfaction among Clients of 18. Palmrose, Z (1988), ‘An analysis of auditor<br /> Big 6 Firms’, Accounting Horizons, pp. 7-24; litigation and audit service quality’,<br /> Accounting Review, Vol. 63 No. 1, pp. 55-73;<br /> 5. Cathy, K and Christine, N (2010), ‘Responsible<br /> 19. Yu-Shu Cheng, Yi-Pei Liu, Chu-Yang Chien<br /> leadership for audit quality how do the big four<br /> (2009), ‘The association between auditor<br /> manage the personal ethics of their employees?’;<br /> quality and human capital’, Managerial<br /> 6. Carcello, J.V, Hermanson, R.H and McGrath, auditing journal, p.523-541;<br /> N.T (1992), ‘Audit quality attributes: the<br /> 20. Панков, В.В (2016) ‘Институциональный<br /> perceptions of audit partners, preparers and<br /> анализ процесса обеспечения качества<br /> financial statement users’, Auditing: A journal<br /> аудита’, Журнал экономических<br /> of Practice and Theory, Vol. 11 No. 1, pp. 1-15;<br /> исследований;<br /> 7. Copley, P and Doucet, M (1993), ‘Auditor<br /> 21. Kiểm toán Nhà nước Hungaria (2002),<br /> Tenure, Fixed Fee Contracts, and the<br /> Quality in the Audit process, website của<br /> Supply of Substandard Single Audits’, Public<br /> Kiểm toán Nhà nước Hungaria, truy cập<br /> Budgeting & Finance, pp. 23–35; ngày 15 tháng 12 năm 2015, từ http://www.<br /> 8. Craswell, A.T, Francis, J.R and Taylor, S.L asz.hu/en/publications/presentations-publi-<br /> (1995), ‘Auditor brand name reputations and cations/7;<br /> industry specializations’, Journal of Accounting 22. Bản tham vấn của IAASB: https://www.<br /> and Economics, Vol. 20 No. 3, pp. 297-322; ifac.org/publications-resources/framework-<br /> 9. DeAngelo, L.E (1981a), ‘Auditor size and audit-quality-key-elements-create-environ-<br /> audit quality’, Journal of Accounting and ment-audit-quality;<br /> Economics, Vol. 3 No. 3, pp. 183-199; 23. Nguyễn Hữu Phúc: Tổ chức kiểm toán ngân<br /> 10. DeFond, M and Zhang, Z (2014) ‘A review sách nhà nước do Kiểm toán nhà nước Việt<br /> of archival auditing research’, Journal of Nam thực hiện, Luận án tiến sỹ kinh tế,<br /> Accounting and Economics; Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, 2009.<br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 146 - tháng 12/2019 27<br />