BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƢ<br />
CỤC PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
Chuyên đề<br />
KỸ NĂNG LÀM VIỆC NHÓM<br />
(Tài liệu dành cho đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực<br />
cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa)<br />
Biên soạn: TS. Trương Minh Đức<br />
<br />
HÀ NỘI - 2012<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
<br />
CHƢƠNG 1: BẢN CHẤT VÀ CÁC ĐẶC TRƢNG CỦA NHÓM ............................ 4<br />
1.1.1. Khái niệm nhóm và nhóm làm việc. ................................................................... 4<br />
1.1.2. Phân loại nhóm. .................................................................................................. 6<br />
1.2.<br />
Vai trò cá nhân trong nhóm............................................................................. 7<br />
1.3.<br />
Đặc điểm tâm lý của nhóm............................................................................... 8<br />
1.3.1. Sự lan truyền tâm lý. ........................................................................................... 8<br />
1.3.2. Tâm trạng nhóm. ................................................................................................. 9<br />
1.3.3. Dư luận nhóm. .................................................................................................... 9<br />
1.3.4. Hiện tượng a dua theo số đông. .......................................................................... 9<br />
1.3.5. Mối quan hệ giữa các thành viên trong nhóm. ................................................... 9<br />
1.3.6. Sự tương hợp nhóm. ........................................................................................... 9<br />
1.4.<br />
Các đặc trƣng của nhóm làm việc hiệu quả. ................................................ 10<br />
1.4.1. Mục tiêu của nhóm: mục tiêu của nhóm phải đảm bảo SMART đó là: ........... 10<br />
1.4.2. Các thành viên tận tụy với mục tiêu chung của nhóm. ..................................... 10<br />
1.4.3. Tất cả các thành viên trong nhóm đều phải tham gia hoạt động của nhóm và<br />
đều được hưởng lợi từ kết quả của nhóm. ........................................................ 11<br />
1.4.4. Có môi trường khuyến khích hoạt động của nhóm. ......................................... 11<br />
1.4.5. Mục tiêu nhóm phải phù hợp với mục tiêu của tổ chức. .................................. 11<br />
1.5.<br />
Các giai đoạn hình thành và phát triển nhóm. ............................................ 11<br />
1.5.1. Giai đoạn hình thành nhóm. ............................................................................. 11<br />
1.5.2. Giai đoạn xung đột. .......................................................................................... 12<br />
1.5.3. Giai đoạn bình thường hóa. .............................................................................. 12<br />
1.5.4. Giai đoạn hoạt động trôi chảy........................................................................... 12<br />
1.5.5. Giai đoạn kết thúc. ............................................................................................ 12<br />
1.6.<br />
Lợi ích của làm việc nhóm. ............................................................................ 12<br />
CHƢƠNG 2- THÀNH LẬP NHÓM ........................................................................... 18<br />
2.1.<br />
Cơ sở thành lập nhóm. ................................................................................... 18<br />
2.1.1. Xác định lý do thành lập nhóm. ........................................................................ 18<br />
2.1.2. Xác định các kỳ vọng ở nhóm. ......................................................................... 19<br />
2.1.3. Kiểm tra điều kiện thành lập nhóm .................................................................. 19<br />
2.2.<br />
Các bƣớc thành lập nhóm .............................................................................. 20<br />
2.2.1. Xác định mục đích và lựa chọn các mục tiêu cho nhóm. ................................. 20<br />
2.2.2. Xác định phạm vi hoạt động của nhóm. ........................................................... 20<br />
2.2.3. Lụa chọn các thành viên nhóm và xác định vị trí của nhóm: ........................... 22<br />
2.2.4. Xác định quy mô phù hợp với nhóm. ............................................................... 23<br />
CHƢƠNG 3- LÃNH ĐẠO NHÓM. ............................................................................ 30<br />
3.1.<br />
Những tố chất cần thiết của ngƣời lãnh đạo nhóm. .................................... 30<br />
3.2.<br />
Các vai trò của lãnh đạo nhóm. ..................................................................... 31<br />
3.3.<br />
Các phong cách nhà lãnh đạo. ....................................................................... 33<br />
<br />
3.3.1. Tiếp cận theo hành vi ........................................................................................ 33<br />
3.3.2. Tiếp cận theo năng lực ...................................................................................... 34<br />
3.3.3. Tiếp cận theo tình huống. ................................................................................. 34<br />
3.4.<br />
Lựa chọn phong cách lãnh đạo phù hợp. ..................................................... 36<br />
3.4.1. Lựa chọn phong cách lãnh đạo đối với từng cá nhân. ...................................... 37<br />
3.4.2. Lựa chọn phong cách lãnh đạo đối với tập thể. ................................................ 38<br />
3.4.3. Lựa chon phong cách lãnh đạo phù hợp với tình huống. ................................. 38<br />
3.5.<br />
Một số vấn đề ngƣời lãnh đạo nhóm thƣờng gặp nên tránh ...................... 39<br />
CHƢƠNG 4- PHÁT TRIỂN NHÓM VÀ XÂY DỰNG SỰ ĐỒNG THUẬN<br />
TRONG NHÓM ................................................................................................................ 47<br />
4.1.<br />
Khái niệm về phát triển nhóm ....................................................................... 47<br />
4.2.<br />
Mục đích và vai trò của việc phát triển nhóm ............................................. 47<br />
4.3.<br />
Nhƣng nội dung cơ bản phát triển nhóm. .................................................... 48<br />
4.3.1. Xác định các vấn đề cốt lõi của nhóm. ............................................................. 48<br />
4.3.2. Nhiệm vụ của người lãnh dạo nhóm................................................................. 48<br />
4.3.3. Đào tạo và phát triển các thành viên trong nhóm. ............................................ 49<br />
4.4.<br />
Đảm bảo sự đồng thuận trong nhóm. ........................................................... 50<br />
4.4.1. Tạo môi trường làm việc thân thiện. ................................................................ 51<br />
4.4.2. Huy động nguồn nhân lực................................................................................ 51<br />
4.4.3. Nâng cao trình độ của các thành viên và hoạt động của toàn tổ chức .............. 52<br />
CHƢƠNG 5- KỸ NĂNG LÀM VIỆC NHÓM .......................................................... 57<br />
5.1.<br />
Kỹ năng giao tiếp hiệu quả . ............................................................................. 57<br />
5.1.1. Kỹ năng lắng nghe. .......................................................................................... 57<br />
5.1.2. Kỹ năng nói và kỹ năng truyền đạt thông tin. ................................................. 59<br />
5.2.<br />
Kỹ năng đóng góp ý kiến và tiếp nhận ý kiến của ngƣời khác. .................. 60<br />
5.3.<br />
Giải quyết các xung đột cá nhân. .................................................................. 62<br />
5.4.<br />
Kỹ năng thuyết phục đồng nghiệp. ............................................................... 64<br />
CHƢƠNG 6- KỸ NĂNG ĐIỀU HÀNH NHÓM ........................................................ 69<br />
6.1.<br />
Kỹ năng tổ chức các cuộc họp nhóm hiệu quả ............................................. 69<br />
6.1.1. Vai trò của họp nhóm. ...................................................................................... 69<br />
6.1.2. Chuẩn bị cuộc họp. ........................................................................................... 70<br />
6.1.3. Điều hành cuộc họp. ........................................................................................ 71<br />
6.2.<br />
Kỹ năng giả quyết mâu thuẫn và xung đột trong nhóm ............................. 72<br />
6.2.1. Xác định nguyên nhân sâu xa của xung đột ..................................................... 72<br />
6.2.2. Các phương pháp giải xung đột. ...................................................................... 73<br />
6.2.3. Giải quyết các xung đột cá nhân giữa các thành viên trong nhóm. .................. 75<br />
6.3.<br />
Kỹ năng phân giao công việc trong nhóm .................................................... 75<br />
6.3.1. Lợi ích của việc phân công nhiệm vụ ............................................................... 75<br />
6.3.2. Phân công nhiệm vụ hiệu quả ........................................................................... 77<br />
6.4.<br />
Kỹ năng hƣớng dẫn các thành viên trong nhóm làm việc hiệu quả .......... 79<br />
6.4.1. Khái niệm......................................................................................................... 79<br />
6.4.2. Quy trình hướng dẫn. ........................................................................................ 81<br />
1<br />
<br />
6.5.<br />
Một số lời khuyên nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nhóm. ................... 82<br />
TÀI LIỆU THAM LIỆU THAM KHẢO ................................................................... 85<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />