Có một thương hiệu “Xà phòng thơm Cô Ba” trong lịch sử

Journal of Thu Dau Mot University, No 4 (11) – 2013<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> COÙ MOÄT THÖÔNG HIEÄU “XAØ PHOØNG THÔM COÂ BA”<br /> TRONG LÒCH SÖÛ<br /> Nguyeãn Thò Lieân<br /> Nhaø xuaát baûn Toång hôïp thaønh phoá Hoà Chí Minh<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Ngöôøi Vieät bieát ñeán xaø phoøng töø laâu, Vieät Nam cuõng saûn xuaát ra xaø phoøng ñeå tieâu duøng<br /> trong nöôùc vaø xuaát khaåu töø hôn 100 naêm nay, nhöng chæ töø khi coù xaø phoøng Coâ Ba thì ñaát<br /> nöôùc môùi thöïc söï coù moät thöông hieäu xaø phoøng rieâng. Ngay töø thaäp nieân 30 cuûa theá kyû<br /> tröôùc, xaø phoøng Coâ Ba ñaõ caïnh tranh thaønh coâng vôùi caùc thöông hieäu xaø phoøng nhaäp khaåu<br /> danh tieáng cuûa Phaùp, vöôn leân chieám lónh thò tröôøng trong nöôùc vaø vöôn ra xuaát khaåu.<br /> Thöông hieäu danh tieáng aáy coù töø ñaâu maø nay ñaõ ñi vaøo lòch söû ?<br /> Töø khoùa: xaø phoøng thôm Coâ Ba, thöông hieäu, saûn phaåm<br /> *<br /> 1. Coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc con- con – daàu vaø xaø phoøng Vieät Nam (Truong-<br /> daàu vaø xaø phoøng Vieät Nam Van-Ben & Fils S.A - Huilerie et Savonnerie<br /> Tröông Vaên Beàn sinh naêm 1884 taïi Chôï Vietnam) taïi ñòa chæ soá 40 ñöôøng Cambodge,<br /> Lôùn trong moät gia ñình laøm ngheà buoân baùn, Chôï Lôùn.<br /> töøng theo hoïc Tröôøng Trung hoïc Myõ Tho, Khi môùi thaønh laäp, haõng saûn xuaát xaø<br /> Tröôøng Chasseloup Laubat, thi ñaäu baèng phoøng giaët (xaø phoøng ñaù) maøu vaøng, moät<br /> Cao ñaúng Tieåu hoïc. Khôûi nghieäp kinh doanh thôøi gian sau saûn xuaát theâm xaø phoøng thôm<br /> töø naêm 1905 vôùi moät cöûa hieäu buoân baùn nhoû, nhaõn hieäu Coâ Ba. Trong thôøi kì dieãn ra<br /> ñeán cuoái thaäp nieân 1920 oâng ñaõ laøm chuû hai Chieán tranh theá giôùi laàn thöù 2, haõng saûn<br /> xöôûng eùp daàu ôû Thuû Ñöùc vaø Chôï Lôùn, xöôûng xuaát theâm ‚phoù saûn‛ glyceùrine 98% vaø moät<br /> xay xaùt gaïo ôû Raïch Giaù… Söï nghieäp kinh soá loaïi daàu…<br /> doanh cuûa oâng ñang treân ñaø phaùt trieån thì<br /> 2. Thöông hieäu xaø phoøng thôm Coâ Ba<br /> xaûy ra cuoäc ñaïi khuûng hoaûng kinh teá (1929) .<br /> danh tieáng<br /> Cuõng nhö nhieàu chuû doanh nghieäp khaùc,<br /> Tröông Vaên Beàn rôi vaøo caûnh nôï naàn choàng Khi môùi khôûi nghieäp, haõng Vieät Nam<br /> chaát, caùc cô sôû saûn xuaát bò ñình treä. Tröôùc naáu baèng chaûo, sau naøy chuyeån sang söû duïng<br /> tình hình khoù khaên ñoù, oâng quyeát ñònh maùy moùc thieát bò hieän ñaïi cuûa Phaùp, Ñöùc, Mó<br /> chuyeån sang ngheà laøm xaø phoøng vì theo oâng: neân qui moâ saûn xuaát vaø chaát löôïng saûn<br /> xaø phoøng laø saûn phaåm maø baát cöù xaõ hoäi vaên phaåm ngaøy caøng ñöôïc naâng cao. Moãi thaùng<br /> minh naøo cuõng caàn ñeán vaø khi chuyeån sang haõng xuaát xöôûng 200 taán. Ban ñaàu, caùc saûn<br /> ngheà naøy, oâng coù theå söû duïng nguoàn daàu döøa phaåm ñöôïc giôùi thieäu taïi thò tröôøng Saøi Goøn<br /> töø xöôûng eùp daàu ôû Chôï Lôùn. Naêm 1930, oâng – Chôï Lôùn, sau môû roäng ra toaøn Nam Kì vaø<br /> thaønh laäp Coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc ‚chæ trong voøng vaøi naêm ñaõ chieám treân 80%<br /> <br /> 60<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4 (11) – 2013<br /> <br /> <br /> thò phaàn caû nöôùc‛. Xaø phoøng thôm Coâ Ba cho toâi seõ traû 70 ñoàng, töùc thì y veà laøm vôùi<br /> nhanh choùng ñöôïc ngöôøi tieâu duøng öa toâi‛. Nhôø möôùn ñöôïc thôï gioûi, haõng xaø phoøng<br /> chuoäng, xuaát khaåu sang Laøo, Cao Mieân... Tröông Vaên Beàn ñaõ naém ñöôïc coâng thöùc naáu<br /> Naêm 1939 Chieán tranh theá giôùi laàn thöù xaø phoøng Marseille 72 phaàn daàu noåi tieáng<br /> cuûa Phaùp neân saûn phaåm xaø phoøng thôm cuûa<br /> hai buøng noå, saûn xuaát taïi Phaùp sa suùt<br /> haõng coù chaát löôïng vöôït troäi hôn nhieàu so<br /> nghieâm troïng, ñöôøng giao thöông giöõa Phaùp<br /> vôùi xaø phoøng cuûa Hoa kieàu vaø khoâng thua<br /> vaø caùc nöôùc töøng böôùc bò phong toûa, vì vaäy<br /> keùm xaø phoøng nhaäp khaåu töø Phaùp: ‚xaø boâng<br /> cuøng vôùi nhieàu maët haøng khaùc, soá löôïng xaø<br /> Coâ Ba laø saûn phaåm duy nhaát ñaõ ñöông ñaàu<br /> phoøng nhaäp khaåu töø Phaùp vaøo Ñoâng Döông<br /> ngang ngöûa vôùi nhaõn hieäu xaø boâng Cadeau<br /> giaûm suùt raát nhanh, thò tröôøng xaø phoøng<br /> noåi tieáng cuûa Phaùp‛. Xaø phoøng thôm Coâ Ba<br /> Ñoâng Döông gaàn nhö ‚boû ngoû‛ cho caùc haõng<br /> coù ‚muøi thôm ñaëc tröng chaân chaát, gaàn guõi<br /> saûn xuaát baûn xöù. Moät öu theá nöõa laø xaø phoøng<br /> nhöng khoâng keùm phaàn kieâu sa‛, ñöôïc nhieàu<br /> ñöôïc ñöa vaøo danh saùch nhöõng saûn phaåm<br /> ñoái töôïng ngöôøi tieâu duøng öa thích: ‚Hoài ñoù<br /> ñöôïc chính quyeàn thöïc daân ôû Nam Kì baûo<br /> heã ñôøn baø con gaùi taém moät caùi laø nöôùc da<br /> hoä. Tranh thuû ‚thôøi cô vaøng‛ do chieán tranh<br /> thôm mòn maøng, ñôøn oâng ñi ngang cheát meâ<br /> taïo ra, haõng xaø phoøng cuûa Tröông Vaên Beàn<br /> cheát meät. Coøn con nít taém buoåi chieàu xong<br /> khoâng ngöøng môû roäng qui moâ saûn xuaát, tieáp<br /> voâ ngöôøi lôùn tranh nhau hun hít ñaõ ñôøi. Coù<br /> tuïc vöôn sang thò tröôøng Hoàng Koâng,<br /> khi maáy oâng cuõng leùn giaønh taém nöõa ‛. Khi<br /> Reùunion, Madagascar… Saûn löôïng cuûa haõng<br /> ñöôïc tung ra thò tröôøng, xaø phoøng Coâ Ba<br /> trong thôøi gian naøy ñaït 600 taán/thaùng.<br /> ñöôïc baùn vôùi giaù chæ baèng 2/3 so vôùi saûn<br /> Xaø phoøng thôm Coâ Ba laø moät trong phaåm do caùc haõng cuûa Phaùp saûn xuaát.<br /> nhöõng thöông hieäu beàn vöõng nhaát. Thaønh – Söï xuaát hieän cuûa xaø phoøng giaët vaø xaø<br /> coâng cuûa xaø phoøng thôm Coâ Ba ñaõ goùp phoøng thôm Coâ Ba vôùi chaát löôïng khoâng<br /> phaàn ñöa haõng Tröông Vaên Beàn vaø caùc con thua keùm saûn phaåm do caùc haõng cuûa Phaùp<br /> – daàu vaø xaø phoøng Vieät Nam ngaøy caøng saûn xuaát nhöng giaù thaønh thaáp hôn, saûn<br /> phaùt trieån, trôû thaønh haõng xaø phoøng cuûa xuaát nhieàu loaïi xaø phoøng vôùi kích thöôùc vaø<br /> ngöôøi Vieät coù qui moâ lôùn nhaát Ñoâng Döông giaù caû khaùc nhau, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa<br /> thôøi Phaùp thuoäc. nhieàu ñoái töôïng khaùch haøng ñaõ nhanh choùng<br /> 3. Baøi hoïc töø thöông hieäu xaø phoøng chinh phuïc ñöôïc ñoâng ñaûo ngöôøi tieâu duøng,<br /> thôm Coâ Ba vöôn leân chieám lónh thò tröôøng.<br /> – Chaát löôïng toát vaø giaù caû phuø hôïp laø – Söï nhaïy beùn, saùng taïo theå hieän qua<br /> yeáu toá quyeát ñònh giuùp xaø phoøng thôm Coâ Ba caùch vaän duïng yeáu toá daân toäc trong teân goïi<br /> chieám lónh thò tröôøng. Ñeå laøm ra ñöôïc saûn cuûa haõng, bieåu töôïng cuûa saûn phaåm, trong lôøi<br /> phaåm chaát löôïng cao, maëc duø ñang gaëp khoù coå ñoäng, quaûng caùo cho saûn phaåm ñaõ goùp<br /> khaên lôùn veà taøi chính, nhöng Tröông Vaên phaàn quan troïng giuùp xaø phoøng thôm Coâ Ba<br /> Beàn ñaõ traû löông gaáp ñoâi ñeå möôùn ñöôïc thôï deã gaây ñöôïc aán töôïng, chieám ñöôïc caûm tình<br /> gioûi töø haõng xaø phoøng cuûa Phaùp: ‚Toâi möôùn cuûa ngöôøi tieâu duøng trong nöôùc. Ngaøy 9<br /> ñöôïc thôï teân Taéc cuûa Mazet veà laøm. Mazet thaùng 2 naêm 1930 khôûi nghóa Yeân Baùi buøng<br /> traû cho y moãi thaùng 40 ñoàng, toâi bieåu veà laøm noå. Tuy chæ dieãn ra trong thôøi gian ngaén vaø<br /> <br /> 61<br /> Journal of Thu Dau Mot University, No 4 (11) – 2013<br /> <br /> <br /> nhanh choùng thaát baïi nhöng cuoäc khôûi nghóa ñoù ñöôïc moät ngöôøi daân ñaët thaønh truyeän<br /> ñaõ gaây ñöôïc tieáng vang lôùn caû trong vaø ngoaøi thô, ñöôïc löu truyeàn khaép nôi ‚ngöôøi khoâng<br /> nöôùc. Vôùi söï nhaïy beùn voán coù, Tröông Vaên bieát chöõ cuõng thuoäc loøng vaøi ñoaïn‛, vôùi<br /> Beàn ñaõ ñöa lôøi hoâ vang cuûa caùc chieán só Quoác nhieàu chi tieát hö caáu, xaây döïng neân hình<br /> daân ñaûng ‚Vieät Nam vaïn tueá‛ maø ñoàng baøo töôïng coâ Ba duõng caûm, daùm moät mình<br /> khaép ba kì ñeàu bieát ñeå ñaët teân cho coâng ty. ñöông ñaàu vôùi giaëc Phaùp xaâm löôïc ñeå traû<br /> Lôøi hoâ vang cuûa nhöõng thuû lónh trong cuoäc thuø cho cha. Vieäc oâng Tröông Vaên Beàn söû<br /> khôûi nghóa Yeân Baùi veà moät ñaát nöôùc Vieät duïng hình aûnh vaø teân goïi ‚Coâ Ba‛ ñeå in<br /> Nam ñoäc laäp, tröôøng toàn cuõng laø mong muoán treân hoäp xaø phoøng coù theå xuaát phaùt töø tình<br /> chung cuûa haøng trieäu ñoàng baøo khi ñoù. Vì caûm cuûa oâng ñoái vôùi ngöôøi vôï hay coù theå vì<br /> vaäy, duøng hai chöõ ‚Vieät Nam‛ ñeå ñaët teân cho oâng muoán tranh thuû danh tieáng cuûa coâ Ba<br /> haõng laø caùch ñeå khôi gôïi tinh thaàn yeâu nöôùc, Traø Vinh hoaëc cuõng coù theå baét nguoàn töø caû<br /> choáng Phaùp ñang soâi noåi trong nhaân daân caû hai nguyeân nhaân naøy. Hình töôïng coâ Ba vôùi<br /> nöôùc. Nhö vaäy, teân goïi ‚Vieät Nam‛ ñaõ ñaùp khuoân maët phuùc haäu, maùi toùc buùi cao, maëc<br /> öùng ñöôïc hai yeâu caàu: vöøa phuø hôïp vôùi khoâng aùo daøi, coå ñeo daây chuyeàn chính laø bieåu<br /> khí ñöông thôøi – phong traøo yeâu nöôùc nöôùc töôïng cho veû ñeïp truyeàn thoáng cuûa phuï nöõ<br /> ñang phaùt trieån maïnh – neân deã ñöôïc ñoàng Nam Boä. Veû ñeïp töï nhieân, gaàn guõi nhöng<br /> baøo chuù yù vaø uûng hoä; vöøa deã goïi, deã nhôù ñoái khoâng keùm phaàn kieâu sa cuûa coâ deã daøng<br /> vôùi taát caû ngöôøi tieâu duøng töø thöôïng löu, trí chieám ñöôïc caûm tình cuûa ngöôøi tieâu duøng.<br /> thöùc cho tôùi ngöôøi bình daân. Hôn nöõa, phaàn lôùn ngöôøi daân Nam Kì ñeàu<br /> – Taøi lieäu do gia ñình Tröông Vaên Beàn bieát ñeán coâ Ba Traø Vinh duõng caûm, daùm<br /> cung caáp cho bieát hình aûnh ngöôøi phuï nöõ caàm suùng baén Taây neân bieåu töôïng naøy ñaõ<br /> treân bao bì xaø phoøng thôm Coâ Ba chính laø ‚chaïm‛ tôùi tinh thaàn yeâu nöôùc luoân aâm æ<br /> ngöôøi vôï thöù hai cuûa oâng, teân laø Huyønh Thò trong loøng moãi ngöôøi daân Nam Kì.<br /> Nhieåu. Tuy nhieân, phaàn lôùn ngöôøi daân Nam – Lôøi coå ñoäng mang ñaäm tinh thaàn daân<br /> Kì luùc baáy giôø laïi hieåu raèng hình aûnh Coâ Ba toäc: ‚xaø phoøng Vieät Nam laøm cho ngöôøi Vieät<br /> treân hoäp xaø phoøng cuûa haõng Vieät Nam laø Nam duøng‛, ‚Ngöôøi Nam Vieät neân duøng xaø<br /> moät hoa khoâi noåi tieáng queâ Traø Vinh, laø phoøng Nam Vieät‛ xuaát hieän thöôøng xuyeân<br /> con gaùi Thoâng ngoân Nguyeãn Trung Chaùnh. treân quaûng caùo cuûa haõng, ngöôøi tieâu duøng töø<br /> Taùc giaû Vöông Hoàng Seån cho bieát: ‚Keå veà noâng thoân tôùi thaønh thò ñeàu bieát ñeán. Baùo chí<br /> ngöôøi ñeïp trong Nam, xöa hôn heát, coù Coâ cuõng ñöa tin: toaøn boä kó sö, coâng nhaân trong<br /> Ba, con thaày Thoâng Chaùnh… ñöôïc haõng xaø haõng Tröông Vaên Beàn ñeàu laø ngöôøi Vieät… Nhö<br /> boâng Vieät Nam in laïi hình treân moãi vieân xaø vaäy, tinh thaàn daân toäc ñaõ ñöôïc phaùt huy trieät<br /> boâng baùn chaïy vo vo ‛. Coâ Ba khoâng chæ noåi ñeå, trôû thaønh ‚vuõ khí‛ lôïi haïi cuûa haõng Vieät<br /> tieáng vì veû ñeïp thuaàn Vieät maø coøn noåi tieáng Nam trong cuoäc caïnh tranh vôùi caùc haõng do<br /> vì haønh ñoäng duõng caûm daùm caàm suùng traû ngöôøi Phaùp vaø Hoa kieàu laøm chuû. Phöông<br /> thuø cho cha. Cha coâ ñaõ baén cheát Bieän lí thöùc quaûng caùo goùp phaàn quaûng baù roäng raõi<br /> Jaboin, sau bò Toøa ñaïi hình Mó Tho keát aùn vaø taïo ra neùt ‚khaùc bieät‛, giuùp xaø phoøng Coâ<br /> ngaøy 19 thaùng 6 naêm 1893 vaø bò xöû töû ngaøy Ba deã gaây ñöôïc aán töôïng vaø chieám ñöôïc caûm<br /> 18 thaùng 1 naêm 1894. Caâu chuyeän naøy sau tình cuûa ngöôøi tieâu duøng.<br /> <br /> 62<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4 (11) – 2013<br /> <br /> <br /> – Khi haõng xaø phoøng cuûa Tröông Vaên nhaán maïnh chaát löôïng vaø danh tieáng baèng<br /> beàn thaønh laäp, Hoa kieàu haàu nhö naém quyeàn hai caâu coù tính chaát khaúng ñònh, ñöôïc in vôùi<br /> kieåm soaùt heä thoáng baùn leû ôû Nam Kì, vì vaäy khoå chöõ lôùn hôn so vôùi lôøi quaûng caùo veà chaát<br /> ñeå ñöa ñöôïc saûn phaåm ñeán vôùi ñoâng ñaûo löôïng cuûa caùc loaïi saûn phaåm khaùc. Ñeå coù theå<br /> ngöôøi tieâu duøng ôû khaép caùc tænh, Tröông Vaên giôùi thieäu roäng raõi saûn phaåm ñeán ngöôøi tieâu<br /> Beàn buoäc phaûi döïa vaøo heä thoáng phaân phoái duøng bình daân khoâng coù ñieàu kieän ñoïc baùo,<br /> naøy. Coäng ñoàng Hoa kieàu ôû Nam Kì luoân öu Tröông Vaên Beàn söû duïng nhöõng hình thöùc<br /> tieân baùn nhöõng saûn phaåm do Hoa kieàu saûn quaûng baù thoâng qua vaên hoùa daân gian ñang<br /> xuaát hoaëc nhöõng maët haøng ñöôïc nhaäp khaåu thònh haønh, phoå bieán ôû caû noâng thoân vaø<br /> töø Trung Quoác neân khoâng deã ñeå saûn phaåm thaønh thò: ‚Toáp thì oâm ñôøn ca voïng coå taùn<br /> cuûa ngöôøi Vieät coù theå ‚len loûi‛ vaøo heä thoáng döông tính chaát cuûa xaø boâng Vieät Nam, toáp<br /> naøy. Tröôùc khoù khaên naøy, Tröông Vaên Beàn thì ñaùnh voõ rao haøng‛. Tröông Vaên Beàn coøn<br /> ñaõ söû duïng lôïi nhuaän – yeáu toá maø baát kì söû duïng nhöõng hình thöùc quaûng caùo thoâng<br /> thöông nhaân naøo cuõng höôùng tôùi. OÂng ‚huy qua hoaït ñoäng theå thao: ‚ñaù banh toâi cuõng<br /> ñoäng moät toáp ngöôøi cöù laàn löôït haøng ngaøy ñi cho maëc aùo theâu xaø boâng Vieät Nam ‛. Trong<br /> heát caùc tieäm taïp hoùa hoûi coù xaø – boâng Vieät nhöõng dòp dieãn ra hoäi chôï, gian haøng cuûa<br /> Nam baùn khoâng? Heã coù thì mua moät, hai xu, haõng Vieät Nam thöôøng döïng moâ hình cuïc xaø<br /> baèng khoâng thì ñi choã khaùc, tröôùc khi ra khoûi<br /> phoøng côõ lôùn, gaây aán töôïng vôùi du khaùch. Vieäc<br /> tieäm noùi vôùi laïi moät caâu: ‚Sao khoâng buoân xaø<br /> ñaàu tö nhieàu cho quaûng caùo ñaõ phaàn naøo theå<br /> – boâng Vieät Nam veà baùn? Thöù ñoù toát hôn xaø<br /> hieän söï ‚thöùc thôøi‛ cuûa oâng Beàn vì cho ñeán<br /> – boâng khaùc nhieàu‛, heát ngöôøi naøy tôùi ngöôøi<br /> nhöõng naêm cuoái thaäp nieân 1930 ‚vieäc laøm<br /> khaùc, theá roài chuû tieäm cuõng phaûi ñeå yù laáy laøm<br /> quaûng caùo cuûa thöông gia Vieät Nam chæ laø<br /> laï, phaûi hoûi laïi choã baùn xaø – boâng Vieät Nam,<br /> moät vieäc xoaøng, maø neáu coù cuõng chæ laø moät<br /> cho ngöôøi mua thöû veà baùn‛.<br /> vieäc laøm boù buoäc… Hoï tieáp ñaõi nhöõng ngöôøi ñi<br /> – Ñeå ngöôøi tieâu duøng khaép nôi bieát ñeán laáy quaûng caùo cuûa caùc baùo nhö tieáp ñaõi nhöõng<br /> thöông hieäu xaø phoøng Vieät Nam, oâng Beàn ñaõ haïng ngöôøi ngheøo khoå, ñoùi raùch ñeán xin hoï boá<br /> ñaàu tö raát nhieàu thôøi gian vaø tieàn baïc ñeå tìm thí cho moät ñoàng xu!‛.<br /> ra nhöõng phöông thöùc quaûng caùo ñoäc ñaùo, – Giöõ chöõ tín vôùi khaùch haøng laø yeáu toá<br /> môùi meû. Treân Nam Kì tuaàn baùo lieân tuïc töø maáu choát giuùp xaø phoøng thôm Coâ Ba ñöôïc<br /> soá 19 ra ngaøy 7 thaùng 1 naêm 1943 ñeán soá ngöôøi tieâu duøng tín nhieäm suoát nhieàu thaäp<br /> cuoái cuøng cuûa naêm 1944 ñeàu ñaêng quaûng caùo kyû. Söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa xaø phoøng<br /> veà haõng Tröông Vaên Beàn vôùi moät caâu khaúng thôm Coâ Ba vaø xaø phoøng giaët Vieät Nam ñaõ<br /> ñònh veà chaát löôïng ‚Savon Vieät Nam toát thu heïp thò phaàn cuûa caùc haõng Phaùp vaø Hoa<br /> nhöùt‛ vaø moät caâu khaúng ñònh veà danh tieáng kieàu. Ñeå caïnh tranh, hoï giaønh quyeàn nhaäp<br /> cuûa saûn phaåm: ‚Savon Vieät Nam danh tieáng khaåu döøa khoâ töø Maõ Lai vôùi giaù reû hôn, gaây<br /> khaép Ñoâng Phaùp‛. Hai quaûng caùo naøy tuy khoù khaên cho vieäc nhaäp khaåu chaát xuùt, ñaïi<br /> ñôn giaûn nhöng vaãn ñaûm baûo ñöôïc yeâu caàu haï giaù caùc loaïi xaø phoøng do hoï saûn xuaát, bí<br /> thoâng thöôøng laø laøm noåi baät thöông hieäu maät trôï giuùp moät soá ngöôøi Vieät vaø ngöôøi Hoa<br /> (hai chöõ Vieät Nam luoân ñöôïc in vôùi khoå chöõ môû xöôûng xaø phoøng ñeå baùn phaù giaù. Cuøng<br /> lôùn hôn), ñoàng thôøi laïi coù söï khaùc bieät vì vôùi ngöôøi Phaùp, Hoa kieàu cuõng caïnh tranh<br /> <br /> 63<br /> Journal of Thu Dau Mot University, No 4 (11) – 2013<br /> <br /> <br /> baèng caùch saûn xuaát xaø phoøng nhaùi theo kieåu vaãn tieáp tuïc ñöôïc Coâng ty Phöông Ñoâng<br /> daùng cuûa haõng Vieät Nam nhöng chaát löôïng saûn xuaát, vaãn ñöôïc ngöôøi tieâu duøng nhieàu<br /> thaáp vôùi muïc ñích haï uy tín cuûa haõng… Ñeå nôi öa chuoäng, maëc duø thò phaàn ñaõ bò thu<br /> ñoái phoù vôùi nhöõng phöông thöùc caïnh tranh heïp raát nhieàu so vôùi caùch ñaây boán thaäp<br /> naøy, Coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc con – nieân. Ngaøy nay thò tröôøng xaø phoøng Vieät<br /> daàu vaø xaø phoøng Vieät Nam kieân quyeát duy Nam ñang traøn ngaäp caùc saûn phaåm mang<br /> trì coâng thöùc 72 phaàn daàu ñeå ñaûm baûo chaát thöông hieäu nöôùc ngoaøi: Lifebuoy, Camay,<br /> löôïng saûn phaåm, coá gaéng taêng möùc saûn xuaát Lux, O MO, Tide…; thò phaàn cuûa caùc saûn<br /> ñeå haï giaù thaønh saûn phaåm; taêng cöôøng kieåm phaåm mang thöông hieäu Vieät Nam khaù<br /> soaùt chaët cheõ giaù baùn cuûa caùc ñaïi lí ñeå hoï nhoû beù. Ñaây cuõng laø tình traïng chung cuûa<br /> khoâng töï yù taêng giaù, gaây maát uy tín. Nhöõng<br /> nhieàu chuûng loaïi haøng hoùa töø haøng ñieän töû<br /> bieän phaùp naøy ñaõ giuùp coâng ty duy trì ñöôïc<br /> ñeán caùc saûn phaåm haøng tieâu duøng. Trong<br /> chöõ ‚tín‛ ñoái vôùi khaùch haøng, vì vaäy saûn<br /> boái caûnh ñoù, nhöõng baøi hoïc töø moät thöông<br /> phaåm xaø phoøng giaët vaø xaø phoøng thôm Coâ Ba<br /> hieäu thaønh coâng nhö thöông hieäu xaø<br /> tieáp tuïc caïnh tranh thaønh coâng vôùi xaø phoøng<br /> phoøng thôm Coâ Ba vaãn coøn nguyeân giaù trò<br /> do caùc haõng cuûa Hoa kieàu, cuûa ngöôøi Phaùp vaø<br /> trong thôøi kì phaùt trieån vaø hoäi nhaäp, vaãn<br /> caùc thöông hieäu xaø phoøng nhaäp khaåu.<br /> raát gaàn guõi vôùi neàn kinh teá thò tröôøng<br /> *<br /> ñònh höôùng Xaõ hoäi chuû nghóa cuûa Vieät<br /> Hôn taùm möôi naêm coù maët treân thò<br /> Nam hoâm nay.<br /> tröôøng, hieän nay xaø phoøng thôm Coâ Ba<br /> *<br /> THE "MISS BA SOAP " BRAND IN HISTORY<br /> Nguyen Thi Lieân<br /> Ho Chi Minh City General Publishing House<br /> ABSTRACT<br /> The Vietnamese have long known about soap, and Vietnam has also produced soap for<br /> domestic consumption and exported it for more than 100 years. However only since the “Miss<br /> Ba soap” our country has actually had its own brand soap. Right from 1930s in 20th century,<br /> Miss Ba soap successfully competed with famous French soap brands, rising to dominate the<br /> domestic and export markets.<br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> [1] Hoaøng Anh, OÂng chuû haõng xaø boâng Vieät Nam, trích töø boä söu taäp cuûa Buøi Vaên Queá, SG18,<br /> trang 7–9.<br /> <br /> [2] Annuaire de la Conchinchine Francaise, pour l’anneùe 1871, Imprimerie nationale, Saøi Goøn,<br /> 1871.<br /> <br /> [3] Nhö Bình – Lan Anh – Döông Theá Huøng – Thaùi Loäc, Thaùch thöùc vaø cô hoäi cho mó phaåm<br /> Vieät – Nhöõng doøng myõ phaåm truyeàn thoáng, Tuoåi treû Cuoái tuaàn, soá ra ngaøy 9/5/2011.<br /> <br /> [4] Nguyeãn Ñöùc Hieäp, Tröông Vaên Beàn: chæ huy tröôûng kó ngheä, http://www.thesaigontimes.vn,<br /> truy caäp ngaøy 14/2/201.<br /> <br /> 64<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4 (11) – 2013<br /> <br /> <br /> [5] Thöông Hoàng, Nhaø coâng nghieäp tieân phong ôû Nam Boä, trích töø söu taäp cuûa Buøi Vaên Queá, SG<br /> 24, trang 7 – 9.<br /> <br /> [6] Thöông Hoàng, Tröông Vaên Beàn vaø xaø boâng Coâ Ba, trích töø söu taäp cuûa Buøi Vaên Queá, trang<br /> 205 – 206, baûn PDF.<br /> <br /> [7] Döông Theá Huøng, Xaø boâng Coâ Ba töø caây döøa Beán Tre, http://www.bentre.gov.vn truy caäp<br /> ngaøy 15/5/2012.<br /> <br /> [8] Sôn Nam, Phong traøo Duy Taân ôû Baéc, Trung, Nam: mieàn Nam ñaàu theá kyû XX – Thieân Ñòa<br /> hoäi vaø cuoäc Minh Taân, NXB Treû, 2003.<br /> <br /> [9] Ñaëng Phong, Lòch söû kinh teá Vieät Nam 1945 – 2000, taäp 1, NXB Khoa hoïc Xaõ hoäi, 2003.<br /> <br /> [10] Vuõ Huy Phuùc, Tieåu thuû coâng nghieäp Vieät Nam 1858 – 1945, NXB Khoa hoïc Xaõ hoäi, 1996.<br /> <br /> [11] Nguyeãn Phan Quang, Theo doøng lòch söû daân toäc – lòch söû vaø söï kieän, NXB Toång hôïp thaønh<br /> phoá Hoà Chí Minh, 2004.<br /> <br /> [12] Leâ Minh Quoác, Nhöõng ngöôøi Vieät Nam ñi tieân phong, NXB Treû, 2009.<br /> <br /> [13] Trònh Vaên Saùng, Thöông gia Vieät Nam - vieäc laøm quaûng caùo, Vieät Nam thöông maõi kyõ<br /> ngheä, soá 2 naêm 1938.<br /> <br /> [14] Vöông Hoàng Seån, Saøi Goøn taïp pín luø, NXB Hoäi Nhaø vaên, 1992.<br /> <br /> [15] Tröông Khaéc Trí, Kyõ ngheä daàu vaø xaø boâng, Chaán höng kinh teá, soá 12 ra ngaøy 16/7/1957.<br /> <br /> [16] Trích ñoaïn hoài kyù Tröông Vaên Beàn (baûn vieát tay)<br /> <br /> [17] Moät soá thoâng tin veà Coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc con - daàu vaø xaø phoøng do oâng Philippe<br /> Tröông cung caáp qua thö ñieän töû.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 65<br />