CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN I GIỚI THIỆU MÔN HỌC
lượt xem 27
download
Tầm quan trọng của môn học. Hiện nay môi trường là vấn đề nóng bỏng và cấp bách, không chỉ của một quốc gia, mà của toàn cầu. Không chỉ riêng cho các nhà khoa học mà là của tất cả mọi người.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN I GIỚI THIỆU MÔN HỌC
- MÄN HOÜC: CÅ SÅÍ MÄI TRÆÅÌNG ÂÁÚT, NÆÅÏC, KHÄNG KHÊ PHÁÖN I: GIÅÏI THIÃÛU MÄN HOÜC. 1. Táöm quan troüng cuía män hoüc. Hiãûn nay mäi træåìng laì váún âãö noïng boíng vaì cáúp baïch, khäng chè cuía mäüt quäúc gia, maì cuía toaìn cáöu. Khäng chè riãng cho caïc nhaì khoa hoüc maì laì cuía táút caí moüi ngæåìi. Sinh thaïi, taìi nguyãn, mäi træåìng âaî vaì âang bë phaï huíy mäüt caïch nghiãm troüng tæìng ngaìy, tæìng giåì våïi täúc âäü ráút nhanh choïng. Nhæîng váún âãö mäi træåìng âang åí mæïc âäü baïo âäüng aính hæåíng âãún sæïc khoíe cuía cäüng âäöng trong nhæîng nàm gáön âáy laì: thiãúu næåïc ngoüt vaì saûch, ä nhiãùm khäng khê, ä nhiãùm kim loaûi nàûng, thiãúu læång thæûc.... Træåïc nhæîng hiãûn traûng trãn, âãø phaït triãøn kinh tãú bãön væîng, thç phaíi baío vãû mäi træåìng. Âiãöu tiãn quyãút âãø baío vãû mäi træåìng âuïng khoa hoüc vaì håüp lyï laì phaíi hiãøu biãút cå baín vãö mäi træåìng, nháút laì cå såí mäi træåìng âáút næåïc vaì khäng khê. Mäi træåìng laì mäüt lénh væûc räüng låïn våïi nhiãöu khêa caûnh låïn khaïc nhau, maì nhæîng khêa caûnh naìy noï coï mäúi liãn quan máût thiãút vaì chàût cheî våïi nhau. Trong chæång naìy seî giåïi thiãûu mäüt säú khaïi niãûm cå baín nháút vãö mäi træåìng cuîng nhæ mäüt säú lénh væûc coï liãn quan âãún män hoüc, âãø nhàòm goïp pháön vaìo viãûc hiãøu biãút nhæîng âiãöu cå baín cuîng nhæ cå såí nháút vãö mäi træåìng. 2. Nhæîng khaïi niãûm cå baín vãö mäi træåìng. 2.1. Âënh nghéa vãö mäi træåìng (Definition of environment). Mäi træåìng bao gäöm caïc yãúu täú váût cháút tæû nhiãn nhán taûo, lyï hoüc, hoïa hoüc, sinh hoüc, kinh tãú xaî häüi cuìng täön taûi trong mäüt khäng gian bao quanh con ngæåìi. Caïc yãúu täú naìy coï liãn hãû máût thiãút, tæång taïc láùn nhau vaì taïc âäüng lãn tæìng caï thãø hay caí cäüng âäöng âãø cuìng täön taûi vaì phaït triãøn. 2.2. Mäi træåìng thaình pháön (Component environment) Mäi træåìng thaình pháön bao gäöm nhæîng thaình pháön khaïc nhau, maì nhæîng thaình pháön naìy coï taïc âäüng láùn nhau. Trong âoï mäùi thaình pháön mäi træåìng, chênh laì mäüt mäi træåìng våïi yï nghéa âáöy âuí cuía noï. Vê duû, âáút laì thaình pháön mäi træåìng cuía mäi træåìng sinh thaïi, nhæng chinh âáút laì laì mäüt mäi træåìng, goüi laì mäi træåìng âáút. Trong mäi træåìng âáút coï âáöy âuí caïc thaình pháön nhæ laì: caïc váût cháút vä sinh vaì hæîu sinh... Caïc anh chë haîy cho vê duû âäúi våïi mäi træåìng thaình pháön cuía næåïc vaì khäng khê, hay nhæîng mäi træåìng khaïc. 2.3. Sinh thaïi mäi træåìng (Environmental ecology). Sinh thaïi mäi træåìng laì ngaình khoa hoüc nghiãn cæïu mäúi tæång taïc giæîa mäüt caï thãø, hay mäüt táûp âoaìn sinh váût våïi mäüt hoàûc mäüt täø håüp caïc yãúu täú xung quanh cuía caï thãø hoàûc cuía táûp âoaìn sinh váût âoï. Maì nhæîng yãúu täú naìy coï taïc âäüng maûnh meî âãún tæìng caï thãø hay táûp âoaìn. Vê duû xeït mäi træåìng sinh thaïi cuía mäüt nhoïm ngæåìi, thç phaíi âàût ngæåìi âoï vaìo vë trê trung tám vaì xeït caïc yãúu täú nhæ: âáút, næåïc, khäng khê, caïc yãúu täú khaïc coï liãn quan âãún sæû täön taûi vaì phaït triãøn cuía hoü. 1
- Mäüt hãû sinh thaïi mäi træåìng naìo âoï coìn täön taûi thç âãöu âàûc træng båíi sæû cán bàòng sinh thaïi. Sæû cán bàòng naìy thãø hiãûn åí säú læåüng caïc loaìi, caïc quáön xaî sinh váût váùn giæî âæåüc thãú äøn âënh tæång âäúi. Sæû cán bàòng bë phaï våî do hai yãúu täú tæû nhiãn vaì nhán taûo. Anh chë haîy cho vê duû vãö mäi træåìng sinh thaïi âä thë, näng thän, näng nghiãûp, biãøn vaì ven biãøn. Cho vê duû cuû thãø vãö máút cán bàòng trong hãû sinh thaïi ræìng âæåïc vaì ræìng traìm, cuîng nhæ nhæîng háûu quía cuía noï sau khi cán bàòng bë phaï våî. 2.4. Âa daûng sinh hoüc (Biodiversity). Âa daûng sinh hoüc laì khaïi niãûm noïi lãn sæû phong phuï vãö nguäön gien, loaûi sinh váût trong hãû sinh thaïi vaì trong caïc hãû sinh thaïi trong tæû nhiãn. Vê duû trong hãû sinh thaïi mäi træåìng khäng nhæîng coï caïc sinh váût säúng maì coìn coï caí âäüng vaì thæûc váût khaïc nhau vaì nhiãöu vi sinh váût khaïc nhau thç âa daûng sinh hoüc ráút phong phuï. Ngæåüc laûi nãúu säú læåüng caï thãø âäng nhæng nguäön gen laûi êt, thç âa daûng sinh hoüc ngheìo naìn. Anh chë haîy giaíi thêch vç sao ræìng ngáûp màûn laûi laì hãû sinh thaïi coï âa daûng sinh hoüc phong phuï. Haîy cho vê duû vãö hãû sinh thaïi coï ÂDSH ngheìo naìn. Vç sao? 2.5. Âënh nghéa suy thoaïi mäi træåìng (Environmental degradation). Suy thoaïi mäi træåìng laì mäüt quêa trçnh suy giaím maì kãút quaí cuía noï âaî laìm thay âäøi vãö cháút læåüng, säú læåüng vaì thaình pháön mäi træåìng vaì laìm suy giaím âa daûng sinh hoüc. Háûu quaí cuäúi cuìng laì gáy haûi cho âåìi säúng cuía con ngæåìi sinh váût vaì thiãn nhiãn. Anh chë haîy cho vê duû vãö sæû suy giaím mäi træåìng åí thaình thë vaì näng thän. 3. Mäüt säú khaïi niãûm cáön thiãút 3.1. Baío vãû mäi træåìng (Environmental protection). Baío vãû mäi træåìng bao gäöm caïc hoaût âäüng nghiãn cæïu cuîng nhæ caïc viãûc laìm træûc tiãúp hay giaïn tiãúp, nhàòm taûo moüi âiãöu kiãûn giæî cho mäi træåìng laình maûnh trong saûch, caíi thiãûn âiãöu kiãûn váût cháút, âiãöu kiãûn säúng cuía con ngæåìi vaì sinh váût ngaìy caìng täút hån, maì váùn duy trç sæû cán bàòng sinh thaïi vaì tàng tênh âa daûng sinh hoüc. Mäüt säú viãûc laìm nhàòm baío vãû mäi træåìng: Caïc chênh saïch nhàòm ngàn chàûn háûu quaí xáúu cuía mäi træåìng, sæí duûng nguäön taìi ngyuãn håüp lyï... Anh chë haîy cho vê duû cuû thãø vãö nhæîng haình âäüng xaíy ra trong cuäüc säúng nhàòm baío vãû mäi træåìng. Nhæîng âënh hæåïng âãø baío vãû mäi træåìng trong tæång lai. 3.2. Quaín trë mäi træåìng (Environmental management). Laì mäüt män khoa hoüc trong lénh væûc mäi træåìng, bao gäöm viãûc quaín lyï tæì nguäön thiãn nhiãn, mäi træåìng vaì sinh thaïi theo hãû thäúng håüp lyï khoa hoüc, âãø tæì âoï laìm âa daûng nguäön taìi nguyãn, vaì baío vãû mäi træåìng bãön væìng váùn âaím baío kinh tãú phaït triãøn. Quaín trë mäi træåìng laì: quaín trë säng, häö, ræìng, cáy xanh, biãøn, båì biãøn, khäng khê, duìng âoìn báùy kinh tãú-kinh tãú mäi træåìng âãø thuïc âáùy sæû phaït triãøn bãön væîng. 2
- 3.3. Giaïm saït mäi træåìng (Environmental monitoring). Laì quaï trçnh thu nháûp, phán têch vaì baïo caïo vãö caïc dæî liãûu vaì thäng tin vãö mäi træåìng mäüt caïch coï hãû thäúng, liãn tuûc vaì âæåüc thãø chãú hoïa. Chæång trçnh giaïm saït mäi træåìng thæåìng laì hãû thäúng giaïm saït mäi træåìng, theo doîi tçnh hçnh thay âäøi mäi træåìng, biãún âäüng hãû sinh thaïi, âáút, âäüng thæûc váût vaì caïc sæû cäú vãö mäi træåìng. Chæång trçnh giaïm saït mäi træåìng coï thãø chè åí tæìng vuìng, toaìn næåïc, hay caí thãú giåïi. Chæång trçnh giaïm saït coï caïc thaình pháön tham gia: cå quan quaín lyï nhaì næåïc vãö mäi træåìng, caïc nhaì khoa hoüc, caïc nhaì näng nghiãûp, täø chæïc phi chênh phuí, quáön chuïng nhán dán. Muûc tiãu cuía giaïm saït mäi træåìng laì: - Mä taí hiãûn traûng mäi træåìng. - Xaïc âënh xu hæåïng thay âäøi cháút læåüng mäi træåìng. - Âaïnh giaï háûu quía chæång trçnh vaì dæû aïn. - Thäng tin vãö quaín lyï mäi træåìng. - Thu nháûp dæî liãûu xáy dæûng mä hçnh. - Xaïc âënh âuïng nguäön ä nhiãùm. 3.4. Giaïo duûc mäi træåìng (Environmental education) Laì män khoa hoüc chuyãn vãö caïc biãûn phaïp giaíng daûy huáún luyãûn khoa hoüc mäi træåìng cho caïc âäúi tæåüng hoüc sinh, sinh viãn, hoàûc quáön chuïng nhán dán. Kãút quaí cuía giaïo duûc mäi træåìng thãø hiãûn åí trçnh âäü dán trê mäi træåìng. Giaïo duûc mäi træåìng gäöm: - Giaïo duûc chênh quy thäng qua træåìng låïp, coï phoìng thê nghiãûm, nåi thæûc táûp,... - Giaïo duûc âaûi chuïng thäng qua caïc phæång tiãûn tuyãn truyãön nhæ baïo, âaìi, cäø âäüng aïp phêch... 3.5. Mäúi liãn hãû cuía män hoüc vaì caïc ngaình khoa hoüc khaïc. - Liãn quan âãún sinh hoüc: sinh hoüc âa daûng âäüng váût vaì thæûc váût, nháút laì caïc loaìi hoang daûi. - Liãn quan âãún sinh thaïi hoüc: liãn quan mäüt caïch chàût cheî vaì dæûa trãn nhæîng nguyãn lê cå baín cuía sinh thaïi hoüc âãø nghiãn cæïu. - Liãn quan âãún khoa hoüc traïi âáút: khoa hoüc traïi âáút laìm nãön taíng cho nghiãn cæïu vãö mäi træåìng, nhæîng diãùn biãún xaíy ra trong traïi âáút âãöu aính hæåíng âãún mäi træåìng vaì con ngæåìi. - Liãn quan âãún khoa hoüc xaî häüi, dán säú, nhán vàn, tæ tæåíng, vàn hoïa xaî häüi ráút cáön thiãút cho nhæîng nghiãn cæïu vãö mäi træåìng. 3
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Môi trường học cơ bản - GS. TSKH Lê Huy Bá
140 p | 1354 | 339
-
Giáo trình Cơ sở Khoa học Môi trường - TS. Bùi Thị Nga
187 p | 1023 | 329
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN III MÔI TRƯỜNG NƯỚC - CHƯƠNG 3
10 p | 592 | 157
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN II MÔI TRƯỜNG ĐẤT
16 p | 378 | 122
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN IV MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ - CHƯƠNG 1
4 p | 321 | 65
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN III MÔI TRƯỜNG NƯỚC - CHƯƠNG 4
4 p | 189 | 62
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN IV MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ - CHƯƠNG 3
9 p | 161 | 46
-
Bài giảng về Kỹ thuật môi trường
168 p | 179 | 43
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN III MÔI TRƯỜNG NƯỚC - CHƯƠNG 6
4 p | 182 | 41
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN III MÔI TRƯỜNG NƯỚC - CHƯƠNG 5
5 p | 122 | 32
-
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN IV MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ - CHƯƠNG 2
3 p | 141 | 16
-
Bài giảng Cơ sở khoa học môi trường: Nước trong đất - Nguyễn Thanh Bình
11 p | 132 | 12
-
Ảnh hưởng của tưới nước nhiễm mặn đến môi trường đất
10 p | 89 | 5
-
Nghiên cứu ứng dụng mạng nơ ron nhân tạo vào xác định các thông số phễu nổ hình thành khi nổ lượng thuốc trong môi trường đất sét dưới nước
9 p | 21 | 5
-
Đánh giá sức tải môi trường vực nước Thủy Triều - Cam Ranh
11 p | 76 | 4
-
Đánh giá hiện trạng môi trường đất khu vực đất ngập nước xã Đồng Rui, huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh
12 p | 15 | 4
-
Giáo trình Độc học môi trường: Phần 1 - Lê Phước Cường (Chủ biên)
138 p | 18 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn