intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN IV MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ - CHƯƠNG 2

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

142
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thời tiết và Khí hậu. Thời tiết và khí hậu đóng vai tró rất quan trọng đối với cuộc sống của con người. Tuy nhiên trên toàn trái đất, bầu khí quyển là hệ thống hổ trợ và quyết định chất lượng cuộc sống của con người như từ trước tới nay chúng ta đã biết. Ngày nay, mọi người chúng ta đều nhận biết được rằng, hoạt động của cộng đồng đã làm thay đổi thời tiết khí hậu, và những thay đổi này đã đem lại thảm họa cho con người, hay rộng hơn là đem đến thảm...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN IV MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ - CHƯƠNG 2

  1. Chæång II: Thåìi tiãút vaì Khê háûu. Thåìi tiãút vaì khê háûu âoïng vai troï ráút quan troüng âäúi våïi cuäüc säúng cuía con ngæåìi. Tuy nhiãn trãn toaìn traïi âáút, báöu khê quyãøn laì hãû thäúng häø tråü vaì quyãút âënh cháút læåüng cuäüc säúng cuía con ngæåìi nhæ tæì træåïc tåïi nay chuïng ta âaî biãút. Ngaìy nay, moüi ngæåìi chuïng ta âãöu nháûn biãút âæåüc ràòng, hoaût âäüng cuía cäüng âäöng âaî laìm thay âäøi thåìi tiãút khê háûu, vaì nhæîng thay âäøi naìy âaî âem laûi thaím hoüa cho con ngæåìi, hay räüng hån laì âem âãún thaím hoüa cho mäi træåìng sinh thaïi. Vç váûy hiãøu âæåüc caïc cå nguyãn cuía thåìi tiãút vaì khê háûu, seî giuïp chuïng ta baío vãû mäi træåìng cuía khê quyãøn ngaìy caìng trong laình hån. 1. Âënh nghéa thåìi tiãút. Thåìi tiãút âæåüc xem nhæ laì caïc âiãöu kiãûn váût lyï cuía khê quyãøn nhæ; âäü áøm, nhiãût âäü, aïp suáút vaì gêo. Táút caí nhæîng âiãöu kiãûn naìy âoïng vai troì vénh hàòng trong hãû sinh thaïi. Diãùn thaïi cuía thåìi tiãút âæåüc duy trç båíi doìng nàng læåüng màût tråìi vénh cæíu. 2. Âënh nghéa khê háûu. Khê háûu laì daûng täön taûi trong thåìi gian láu daìi cuía thåìi tiãút trong mäüt vuìng riãng biãût naìo âoï. Khê háûu thæåìng thay âäøi theo daûng chu kyì tháûp kyî, thãú kyî. Xaïc âënh vaì dæû âoaïn nhæîng chu kyì naìy laì quaï trçnh tháût khäng dãù daìng, nhæng vä cuìng quan troüng vaì cáön thiãút. Nhæîng hoaût âäüng cuía con ngæåìi coï aính hæåíng âãún viãûc laìm thay âäøi tênh cháút cuía báöu khê quyãøn. Cå chãú hoaût âäüng cuía thåìi tiãút vaì khê háûu cæûc kyì phæïc taûp. 3. Vai troì cuía thåìi tiãút vaì khê háûu. · Thåìi tiãút vaì khê háûu thç vä cuìng quan troüng, noï khäng chè aính hæåíng tåïi hoaût âäüng cuía con ngæåìi maì coìn qui âënh sæïc âoïng goïp váût cháút trong hãû sinh thaïi. · Trong phaûm vi khê háûu räüng låïn thæåìng khäng quan troüng âäúi våïi âåìi säúng cuía sinh váût nhæng trong âiãöu kiãûn vi khê háûu cuía khê quyãøn vaì vi khê háûu âáút thç noï coï taïc âäüng chuyãn biãût trãn âåìi säúng cuía tæìng loaìi. · Sæû phaït triãøn cuía quáön xaî hay quáön thãø vaì hãû sinh thaïi cuîng nhæ âiãöu kiãûn vãö khê háûu: nhiãût âäü, âäü áøm vaì gêo seî khaïc nhau theo âiãöu kiãûn âëa hçnh. · Sæû di chuyãøn vaì mæïc âäü taïc haûi cuía caïc taïc nhán gáy ä nhiãùm khäng khê coï mäúi liãn hãû chàût cheî våïi âiãöu kiãûn cuía thåìi tiãút vaì khê háûu. 54
  2. 4. Baío xoaïy. 1. Âënh nghéa: Luäöng khäng khê noïng gia tàng seî taûo ra aïp suáút tháúp, gêo thäøi maûnh vaìo nhæîng vuìng aïp suáút tháúp naìy. Khi khäng khê gia tàng âæåüc mang theo cuìng håi næåïc, khi áúy âem âãún nhiãöu khäng khê laûnh vaì håi næåïc. Sau mäüt thåìi gian, täön taûi sæû phán hoïa nhiãût âäü giæîa khäng khê vaì màût âáút, keìm theo sæû cung cáúp håi næåïc. Nhæîng thaình pháön baío tiãúp tuûc båm nàng læåüng vaìo trong khê quyãøn. Luïc naìy, gêo gáön trung tám seî âaût haìng tràm km/giåì, vaì nhæ váûy baío xoaïy âæåüc hçnh thaình. 2. Taïc haûi cuía baoí xoaïy, baío xoaïy thæåìng gáy tai hoüa cho mäi træåìng vaì con ngæåìi. Khi coï baío xoaïy keìm theo mæa tráöm troüng, gêo baío vaì gáy luî luût nàûng, laìm cuäún máút haìng tràm con ngæåìi. 5. Gêo muìa. 1. Âënh nghéa, gêo muìa laì kiãøu gêo thay âäøi theo muìa do båíi mæïc âäü noïng vaì laûnh khaïc nhau cuía luûc âëa vaì âaûi dæång. Gêo muìa âæåüc hçnh thaình åí caïc quäúc gia nhiãût âåïi vaì baïn nhiãût âåïi, maì åí nhæîng quäúc gia naìy coï nhæîng vuìng âáút âai räüng låïn noï âæåüc chia càõt båíi khäúi khê luûc âëa tæì nhæîng ràûng nuïi vaì màût næåïc bao la xung quanh. 2. Gêo muìa khäng gáy tai hoaû nhæ baío xoaïy, nhæng gêo muìa cuîng âoïng goïp âaïng kãø vaìo sæû thay âäøi thåìi tiãút khê háûu trong vuìng trong phaûm vi heûp. Roí raìng gioï muìa cuîng taûo nãn sæû khaïc biãût vãö mäi træåìng sinh thaïi trong vuìng. 6. Sæû cán bàòng nàng læåüng trong khê quyãøn. Nàng læåüng màût tråìi khäng phán bäø âãöu nhau trãn toaìn âëa cáöu. ÅÍ xêch âaûo màût tråìi háöu nhæ træûc tiãúp chiãúu saïng quanh nàm, cæåìng âäü chiãúu thàóng xuäúng åí vuìng xêch âaûo thæåìng khaï cao hån nhæîng vuìng khaïc do båíi khoaíng caïch tæì khê quyãøn âãún âëa quyãøn tæång âäúi ngàõn. ÅÍ nhæîng khoaíng caïch xa hån coï nghéa cäüt khäng khê tæång âäúi daìi aïnh saïng træåïc khi tiãúp xuïc våïi bãö màût traïi âáút nàng læåüng thæåìng bë máút âi do sæû háúp thuû vaì do taïn xaû. Do váûy nãúu nàng læåüng khäng âæåüc cán bàòng trãn bãö màût âáút, noï seî âæåüc laìm cho cán bàòng båíi sæû di chuyãøn cuía khäng khê vaì håi næåïc trong khê quyãøn vaì båíi doìng chaíy cuía caïc con säng vaì âaûi dæång. Vê duû, åí vuìng nhiãût âåïi, luäöng khê áúm noïng di chuyãøn vãö hai cæûc vaì luïc naìy tråí thaình khê laûnh. Trong khi âoï khê laûnh åí hai cæûc di chuyãøn vãö xêch âaûo, luïc naìy luäöng khê tråí nãn noïng dáön. 7. Sæû thay âäøi khê háûu toaìn cáöu do båíi con ngæåìi. 55
  3. Nhæ chuïng ta âaî biãút, con ngæåìi âaî laìm xaïo träün báöu khê quyãøn theo nhiãöu caïch khaïc nhau seî âæa âãún thaím hoüa cho hãû sinh thaïi vaì mäi træåìng. Coï phaíi chàng âoï laì khê háûu thay âäøi trãn phaûm vi toaìn thãú giåïi? hay viãûc noïng lãn toaìn cáöu? hoàûc mæûc næåïc biãøn gia tàng vaì gáy luî luût åí vuìng ven biãøn? haûn haïn luî luût liãn tuûc keïo daìi trong nhiãöu nàm? Âoï laì mäüt vaìi hçnh aính vãö khê háûu maì chuïng ta âaî âæåüc chæïng kiãún vaì nghe tháúy trong mäüt vaìi nàm gáön âáy. 8. Kãút luáûn. Khê quyãøn vaì sæû täön taûi cuía sinh váût coï liãn quan máût thiãút våïi nhau. Vç váûy sæû täön taûi thaình pháön caïc cháút hoïa hoüc trong khäng khê seî coï taïc âäüng têch cæûc trãn caïc quaï trçnh sinh hoüc hay seî coï taïc duûng ngæåüc laûi. 1. Táöng trãn cuìng cuía khê quyãøn âoïng vai troì quan troüng trong viãûc baío vãû bãö màût traïi âáút traïnh âæåüc caïc tia tæí ngoaûi tæì màût tråìi. 2. Khê quyãøn tæång âäúi trong suäút âãø cho aïnh saïng hiãûn hæîu laìm noïng bãö màût traïi âáút vaì aïnh saïng naìy seî âæåüc sinh váût vaì thæûc váût sæí duûng cho quaï trçnh quang täøng håüp, vaì noï âæåüc dæû træî nhæ daûng nàng læåüng tiãöm áøn trong caïc håüp cháút hoïa hoüc hæîu cå. 3. Voìng quay cuía traïi âáút gáy ra sæû thay âäøi hæåïng gêo sæû thay âäøi naìy âaî laìm cho khäúi khê di chuyãøn quay voìng theo hçnh xoàõn äúc. Khäúi khê trän äúc naìy âæåüc âäút noïng dáön båíi nhiãût âäü vaì aïp suáút vaì nàng læåüng sàón coï trong håi næåïc, tæì âoï coï thãø taûo ra baío coï sæïc taìn phaï låïn. 4. Gêo muìa cuîng coï thãø taûo ra baío, âoï laì sæû chãnh lãûch nhiãût âäü ráút låïn giæîa âaûi dæång vaì âáút liãön. Gêo muìa thæåìng keìm theo mæa låïn keïo daìi vaì âæa âãún luî luût, nhæng gêo muìa cuîng mang laûi âäü áøm cáön thiãút cho caïc vuìng âáút canh taïc, maì nhæîng vuìng naìy laì nguäön cung cáúp thæûc pháøm chuí yãúu cho con ngæåìi trãn thãú giåïi. 5. Coï nhiãöu biãûn phaïp khaí thi coï thãø kiãøm soaït thåìi tiãút, nhæng khäng coï hiãûu quaí do båíi caïc hoaût âäüng cuía con ngæåìi kãø caí yï thæïc vaì vä thæïc. Nhiãöu nhaì khoa hoüc âaî caính baïo ràòng caïc cháút khê gáy ä nhiãùm maì con ngæåìi thaíi vaìo báöu khê quyãøn seî âæåüc nàng læåüng bæïc xaû giæî laûi vaì gáy ra hiãûn tæåüng noïng lãn toaìn cáöu âiãöu naìy laì bàòng chæïng roí raìng nháút con ngæåìi âaî phaï våí cán bàòng trong hãû sinh thaïi tæû nhiãn. Hiãøu biãút vaì váûn duûng cuîng nhæ baío vãû sæû trong laình cuía báöu khê quyãøn laì traïch nhiãûm cuía moüi ngæåìi, laì viãûc laìm thiãút thæûc nháút cuía haình tinh chuïng ta vç sæû säúng coìn cuía cäüng âäöng. 56
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2