C«ng t¸c chØ ®¹o, tæ chøc triÓn khai tæng ®iÒu<br />
tra c¬ së kinh tÕ, hμnh chÝnh, sù nghiÖp 2007<br />
<br />
Nguyễn Đức Hòa(*)<br />
<br />
gày 15 tháng 8 năm 2006, Thủ<br />
Ntướng Chính phủ đã ra Quyết định<br />
số 187/2006/QĐ-TTg tiến hành tổng điều tra<br />
cơ sở kinh tế, hành chính, sự nghiệp lần thứ<br />
3 vào thời điểm 1/7/2007 trên phạm vi cả<br />
nước (trừ các cơ sở thuộc ngành nông, lâm<br />
nghiệp và thủy sản đã điều tra trong Tổng<br />
điều tra Nông thôn, nông nghiệp và thủy sản<br />
năm 2006). Mục đích của Tổng điều tra này<br />
nhằm thu thập những thông tin cơ bản về số<br />
cơ sở kinh tế, số lượng và trình độ của lực Thứ trưởng, kiêm Tổng cục trưởng, Trưởng BCĐ TĐT TW<br />
lượng lao động đang làm việc trong các cơ Nguyễn Đức Hòa phát biểu tại cuộc Họp báo thông báo số<br />
liệu thống kê kinh tế - xã hội chủ yếu năm 2007 (trong đó có<br />
sở kinh tế; kết quả hoạt động; mức độ ứng<br />
kết quả sơ bộ TĐT CSKTHCSN)<br />
dụng công nghệ thông tin; một số thông tin<br />
về khu vực kinh tế đặc thù, cơ sở làng nghề nhập tin, xử lý, tổng hợp và biên soạn kết<br />
thuộc khu vực thành thị. Qua đó phản ánh quả chính thức tổng điều tra đang được tiến<br />
bức tranh về phân bố các cơ sở kinh tế, lực hành khẩn trương để có thể công bố số liệu<br />
lượng lao động theo ngành kinh tế, theo địa chính thức theo các chuyên đề từ tháng 7<br />
bàn, theo cấp hành chính (xã/phường, đến cuối năm 2008. Nhìn lại cả chặng<br />
huyện/quận, tỉnh/thành phố và cả nước). đường đã thực hiện đến nay, có thể khẳng<br />
định sự chỉ đạo, tổ chức triển khai nhiệm vụ<br />
Thực hiện nghiêm túc Quyết định của<br />
ở các cấp, các ngành là yếu tố quyết định<br />
Thủ tướng Chính phủ, với sự cố gắng, phối<br />
sự thành công của Tổng điều tra. Để thể<br />
hợp tích cực của các Bộ, Ngành, địa<br />
hiện rõ yếu tố này, Ban Chỉ đạo trung ương<br />
phương, sự chỉ đạo chặt chẽ của Ban Chỉ<br />
điểm lại những công việc chính đã thực hiện<br />
đạo trung ương, cuộc Tổng điều tra đã thực<br />
như sau:<br />
hiện đúng tiến độ và đạt được các yêu cầu<br />
qui định trong Quyết định của Thủ tướng và Công tác tổ chức - Thành lập BCĐ, Tổ<br />
theo đúng qui trình đặt ra trong phướng án. thường trực, trưng tập điều tra viên, đội<br />
Ngày 31 tháng 12 năm 2007, Tổng cục trưởng<br />
Thống kê đã công bố kết quả sơ bộ qua Công tác chuẩn bị các văn bản pháp lý<br />
tổng hợp nhanh một số nội dung chủ yếu về cho TĐT đã được Tổng cục chủ động chuẩn<br />
số lượng đơn vị cơ sở, số lao động được bị từ đầu năm 2006 để sớm trình Thủ tướng<br />
phân tổ theo các tiêu thức: loại hình tổ chức, Chính phủ ra Quyết định tiến hành Tổng<br />
loại hình cơ sở, ngành sảnxuất kinh doanh, điều tra. Ngay sau khi có Quyết định của<br />
vùng/địa phương. Các công việc tiếp theo: Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục trưởng<br />
<br />
(*)<br />
Thứ trưởng Bộ Kế Hoạch và Đầu tư kiêm Tổng cục trưởng TCTK, Trưởng BCĐ Trung ương Tổng điều tra.<br />
<br />
2 Th«ng tin Khoa häc Thèng kª<br />
kiêm Trưởng Ban chỉ đạo TW đã sớm có dung quan trọng của Tổng điều tra như qui<br />
văn bản hướng dẫn thành lập BCĐ và Tổ trình lập danh sách, phương pháp thu thập<br />
thường trực Tổng điều tra các cấp với số thông tin với các đối tượng khác nhau, nội<br />
lượng và thành phần hợp lý. Khác với hai dung phiếu điều tra, qui trình tổ chức triển<br />
lần Tổng điều tra trước, lần này đã thành lập khai chỉ đạo ở địa phương.<br />
BCĐ đến cấp xã, phường. Nhìn chung BCĐ<br />
Ngoài những nội dung chính giống với<br />
các cấp đã tiến hành xây dựng kế hoạch, lộ<br />
Tổng điều tra 2002, để phản ánh kịp thời<br />
trình công tác cụ thể phù hợp với điều kiện những thay đổi về phương thức sản xuất<br />
của địa phương; phân công rõ ràng trách của nền kinh tế, phục vụ tốt hơn cho việc<br />
nhiệm của các thành viên BCĐ cũng như tổ hoạch định chính sách, trong cuộc Tổng<br />
thường trực từ khâu chuẩn bị cho đến triển điều tra cơ sở kinh tế, hành chính sự nghiệp<br />
khai điều tra thực tế. Nhiều địa phương đã năm 2007 có thu thập thêm thông tin về các<br />
đưa công tác chỉ đạo Tổng điều tra vào khu kinh tế đặc thù như: khu công nghiệp,<br />
chương trình công tác của cấp ủy, chính khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh<br />
quyền và coi đó là một trong những công tác tế, cụm công nghiệp, cụm công nghiệp làng<br />
trọng tâm của cả hệ thống chính trị từ tỉnh nghề và thông tin về cơ sở làng nghề thuộc<br />
đến xã, phường. Hầu hết các tỉnh đều có khu vực thành thị.<br />
Chỉ thị, công văn của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân<br />
Cùng với phiếu điều tra, các tài liệu<br />
dân chỉ đạo công tác tổng điều tra của tỉnh,<br />
hướng dẫn TĐT áp dụng cho Ban chỉ đạo<br />
yêu cầu các Sở, Ban, ngành phối hợp chặt<br />
các cấp, các tài liệu hướng dẫn, các loại sổ<br />
chẽ với cơ quan Thống kê và các đối tượng<br />
tay cho điều tra viên, đội trưởng, các bảng<br />
điều tra thực hiện nghiêm việc cung cấp<br />
danh mục sử dụng trong TĐT cũng đã được<br />
thông tin kịp thời, chính xác theo qui định.<br />
biên soạn công phu, chi tiết và cung cấp kịp<br />
Xây dựng phương án, biểu mẫu và tài thời cho các địa phương.<br />
liệu hướng dẫn<br />
Triển khai Quyết định TĐT và tập huấn<br />
Từ kinh nghiệm và những bài học rút ra nghiệp vụ điều tra<br />
từ hai cuộc Tổng điều tra trước (năm 1995<br />
Hội nghị triển khai Quyết định TĐT của<br />
và 2002), thực tiễn công tác thống kê những<br />
Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch TĐT của<br />
năm gần đây, kết hợp với tổ chức hội thảo,<br />
BCĐTW cho BCĐ các tỉnh, thành phố và Bộ,<br />
trao đổi với các Bộ, ngành liên quan, Tổ<br />
ngành được tổ chức kết hợp nhân dịp Hội<br />
công tác chuẩn bị Tổng điều tra (sau này là<br />
nghị ngành đầu năm 2007.<br />
Tổ Thường trực) đã xác định mục tiêu chính<br />
của Tổng điều tra lần này nhằm đảm bảo Các lớp tập huấn của Ban Chỉ đạo các<br />
các nội dung nêu trong Quyết định của Thủ cấp về cơ bản đã triển khai đúng kế hoạch<br />
tướng Chính phủ, nhằm đáp ứng tốt nhất và quy trình đề ra. Các Hội nghị tập huấn do<br />
yêu cầu sử dụng thông tin, đảm bảo tính so Ban chỉ đạo Trung ương tổ chức đã kết hợp<br />
sánh với các cuộc tổng điều tra trước để thể giữa hướng dẫn kỹ về lý thuyết với điều tra<br />
hiện trong nội dung phương án, các phiếu thử ở cơ sở, giúp cho các thành viên BCĐ<br />
điều tra và các tài liệu hướng dẫn. Công tác tỉnh/thành phố nắm vững và sâu hơn về qui<br />
điều tra thí điểm đã được triển khai tại 4 trình và nội dung của TĐT, Ban chỉ đạo<br />
tỉnh, thành phố: Hà Nội, Yên Bái, Thái Bình trung ương đã rút được nhiều kinh nghiệm<br />
và Phú Yên nhằm thử nghiệm một số nội thực tế và phát hiện một số vấn đề vướng<br />
<br />
<br />
chuyªn san sè 2 tæng ®iÒu tra c¬ së kinh tÕ, hµnh chÝnh, sù nghiÖp n¨m 2007 3<br />
mắc để kịp thời điều chỉnh, sửa đổi trong Kinh phí cho Tổng điều tra của Tổng<br />
phiếu điều tra và các tài liệu hướng dẫn. cục đã được chuẩn bị sớm ngay từ tháng<br />
Việc tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ ở 7/2006 và đã được Chính phủ phê duyệt<br />
địa phương được thực hiện nghiêm túc theo vào cuối năm 2006. Kinh phí này được<br />
hướng điều tra phiếu nào thì dự tập huấn chuyển tới các địa phương trong 2 đợt: đợt<br />
1 từ đầu năm 2007 (khoảng 85% so với định<br />
phiếu đó, nhiều nơi cũng tổ chức đi thực tập<br />
mức dự trù ban đầu), đợt 2 vào cuối tháng<br />
điều tra trong quá trình tập huấn nghiệp vụ.<br />
10/2007 (phân bổ hết số còn lại đã được Bộ<br />
Vì vậy, kết quả các lớp tập huấn khá tốt và<br />
Tài chính giao). Các văn bản hướng dẫn về<br />
cơ bản đảm bảo các yêu cầu đề ra. quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí<br />
Công tác tuyên truyền có vị trí rất quan cuộc tổng điều tra đã được gửi kịp thời đến<br />
trọng trong việc triển khai điều tra thực tế tại các Cục Thống kê để thực hiện.<br />
địa bàn nên BCĐ trung ương Tổng điều tra Thực hiện theo phương án Tổng điều<br />
đã yêu cầu Ban chỉ đạo cấp tỉnh, huyện và tra, các Ban chỉ đạo địa phương đã tổ chức<br />
cấp xã vận dụng linh hoạt các hình thức tiến hành lập danh sách thực tế trên địa bàn<br />
tuyên truyền thích hợp và có hiệu quả qua trong thời gian nửa cuối tháng 5 và tháng<br />
hệ thống truyền hình, truyền thanh, báo chí, 6/2007. Danh sách này là căn cứ quan trọng<br />
pa nô, khẩu hiệu. So với hai lần Tổng điều để xác định số lượng điều tra viên, đội<br />
tra trước, công tác tuyên truyền lần này đã trưởng và để phân chia địa bàn điều tra cho<br />
từng điều tra viên nhằm tránh việc trùng lắp<br />
được tăng cường cả về lượng và chất.<br />
hoặc bỏ sót khi tiến hành điều tra phiếu.<br />
Ngoài các văn phòng phẩm thiết yếu của<br />
cuộc tổng điều tra, việc trang bị mũ và thẻ Thu thập thông tin tại địa bàn được tổ<br />
cho điều tra viên cũng đã tạo thuận lợi cho chức chặt chẽ đúng vào thời điểm 1/7/2007.<br />
điều tra viên trong việc tiếp xúc với cơ sở Đối với loại phiếu áp dụng cho cơ sở cá thể<br />
đồng thời cũng là một hình thức tuyên được thực hiện bằng phương pháp điều tra<br />
trực tiếp, phần lớn các địa phương tổ chức<br />
truyền cho cuộc tổng điều tra, nhất là với đối<br />
điều tra thí điểm một số cơ sở để rút kinh<br />
tượng cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể.<br />
nghiệm trong vài ngày đầu, sau đó mới mở<br />
In, chuyển phát phiếu điều tra, tài liệu rộng và tăng tốc độ điều tra. Các loại phiếu<br />
hướng dẫn và chuẩn bị kinh phí còn lại hầu hết các địa phương tổ chức điều<br />
tra theo hai phương pháp trực tiếp và gián<br />
Căn cứ vào số lượng đơn vị điều tra do<br />
tiếp.<br />
các Cục Thống kê báo cáo, Tổ thường trực<br />
TĐT đã phối hợp với Văn phòng Tổng cục Giám sát, kiểm tra việc triển khai thực<br />
tiến hành các công việc để in và phân phối tế điều tra tại cơ sở, địa bàn đã được BCĐ<br />
các cấp chú trọng tăng cường. Nhiều đoàn<br />
tài liệu tổng điều tra đến các địa phương cơ<br />
thanh tra, kiểm tra các cấp đã đến tận xã,<br />
bản đủ số lượng và đảm bảo về thời gian.<br />
phường và các đơn vị điều tra để xem xét<br />
Tổng điều tra lần này đã có sự phân cấp<br />
việc thực hiện các quy trình, để từ đó góp ý,<br />
trong in ấn tài liệu: những loại tài liệu có số chấn chỉnh kịp thời cho điều tra viên, tổ<br />
lượng lớn, phát sinh ở mọi địa phương do trưởng. Thực tế cho thấy, công tác kiểm tra,<br />
BCĐ TW in tập trung, những loại tài liệu thanh tra đã có tác dụng rõ rệt trong việc tổ<br />
phát sinh ít, khó xác định số lượng được chức thực hiện nghiêm túc<br />
giao cho các Cục Thống kê chủ động in,<br />
(tiếp theo trang 46)<br />
photo nhằm tránh lãnh phí.<br />
<br />
<br />
4 Th«ng tin Khoa häc Thèng kª<br />
- Năm 2008 đề nghị BCĐTW cấp đủ - Cần quan tâm đến việc cấp kinh phí<br />
kinh phí theo dự toán của BCĐ Tỉnh để chi hoặc trang thiết bị cho để đảm bảo an toàn<br />
trả các khoản còn nợ đọng của BCĐTĐT các về người và tài liệu nhất là các vùng miền<br />
Huyện, Thị xã năm 2007 và kinh phí mới năm mà tổng điều tra tiến hành vào mưa, lũ<br />
2008 để tiến hành nhập tin.<br />
<br />
<br />
CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO, TRIỂN KHAI THỰC HIỆN TỔNG ĐIỀU TRA... (tiếp theo trang 4)<br />
<br />
các qui định của BCĐ trung ương, đặc biệt Tổng cục Thống kê đã tổng hợp và công bố<br />
là trong khâu thu thập số liệu, hạn chế và số liệu kết quả sơ bộ Tổng điều tra cơ sở<br />
chấn chỉnh tình trạng không đến các đơn vị kinh tế, hành chính, sự nghiệp năm 2007<br />
điều tra để khai thác thông tin. Qua việc đúng thời hạn qui định.<br />
kiểm tra, thanh tra, BCĐ các cấp đã có<br />
thông báo nghiệp vụ giúp các địa phương và Theo phương án Tổng điều tra, trong<br />
cơ sở khắc phục kịp thời những sai sót trong năm 2008, các công việc chủ yếu sẽ phải<br />
quá trình thực hiện Tổng điều tra. tiếp tục thực hiện như các Cục Thống kê<br />
tiến hành nhập tin tất cả các loại phiếu điều<br />
Nghiệm thu phiếu điều tra đã được<br />
tra; Ban Chỉ đạo trung ương sẽ nghiệm thu<br />
BCĐ các cấp tiến hành nghiêm túc và kết<br />
thúc vào cuối tháng 11/2007. Kết quả kết quả nhập tin của các tỉnh, tiến hành xử<br />
nghiệm thu của BCĐ Trung ương cho thấy lý, tổng hợp và công bố số liệu chi tiết của<br />
chất lượng chung các loại phiếu điều tra khá toàn quốc. Để đảm bảo tiến độ, việc tổng<br />
tốt: có 44 tỉnh, thành phố đạt loại giỏi chiếm hợp và công bố sẽ thực hiện theo lộ trình<br />
tỷ lệ 68,7%; 16 tỉnh, thành phố đạt loại khá từng chuyên đề từ tháng 7 đến cuối năm<br />
chiếm tỷ lệ 25% và 4 tỉnh đạt loại trung bình 2008. Để thực hiện thắng lợi Tổng điều tra,<br />
chiếm tỷ lệ 6,3%. Phiếu điều tra của Bộ BCĐ trung ương yêu cầu các đơn vị liên<br />
Công an và Bộ Quốc phòng đều đạt loại quan ở trung ương, BCĐ các tỉnh, thành<br />
giỏi. Đáng lưu ý là loại phiếu có số lượng phố, BCĐ Bộ Công an và BCĐ Bộ Quốc<br />
nhiều nhất - phiếu số 02/TĐT-CT không có phòng phối, kết hợp chặt chẽ và tập trung<br />
tỉnh nào có tỷ lệ phiếu không đạt yêu cầu chỉ đạo quyết liệt, bố trí thời gian và lực<br />
trên 4%.<br />
lượng thoả đáng cho các công việc của từng<br />
Căn cứ vào số liệu trong hệ thống biểu đơn vị và địa phương, đảm bảo kết thúc các<br />
tổng hợp nhanh của các tỉnh, Bộ Công an và khâu công việc theo đúng tiến độ quy định<br />
Bộ Quốc phòng qui định trong phương án, của BCĐ trung ương<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
46 Th«ng tin Khoa häc Thèng kª<br />