Công tác giáo dục học sinh chậm tiến của giáo viên chủ nhiệm

Nguyễn Thị Thảo<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 188(12/3): 187 - 192<br /> <br /> CÔNG TÁC GIÁO DỤC HỌC SINH CHẬM TIẾN CỦA GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM<br /> Nguyễn Thị Thảo*<br /> Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Giáo dục học sinh chậm tiến là một nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm (GVCN). Tuy nhiên,<br /> đây là công việc rất khó khăn và phức tạp. Tiếp cận với học sinh và đưa ra những biện pháp giáo<br /> dục là một việc quan trọng giúp các em có đầy đủ năng lực và phẩm chất, có khả năng hoà nhập và<br /> thích ứng năng động, sáng tạo với cuộc sống mới. Muốn giáo dục tốt cho học sinh trong lớp chủ<br /> nhiệm nói chung và học sinh chậm tiến bộ nói riêng, người GVCN khi nhận lớp đều phải kiểm tra<br /> cơ bản học sinh. Sau đó, GVCN xem trong lớp có học sinh chậm tiến bộ không, chậm tiến bộ ở<br /> mặt nào và hoàn cảnh nào, từ đó đề ra các biện pháp giáo dục tích cực và xây dựng kế hoạch công<br /> tác chủ nhiệm cho phù hợp.<br /> Từ khóa: Giáo dục, học sinh, học sinh chậm tiến, giáo viên chủ nhiệm, lớp chủ nhiệm<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> <br /> Kết quả nghiên cứu lý thuyết<br /> <br /> Việc giáo dục thế hệ trẻ trở thành những<br /> người công dân, người lao động có đủ phẩm<br /> chất và năng lực, có khả năng hoà nhập và<br /> thích ứng năng động và sáng tạo với cuộc<br /> sống đang thay đổi nhanh chóng là vấn đề đặt<br /> ra đối với toàn xã hội, đặc biệt là trong nhà<br /> trường. Giáo dục học sinh không chỉ quan<br /> tâm về mặt trí thức, kỹ năng cho thế hệ trẻ mà<br /> cần phải giáo dục cho các em về mặt tình cảm<br /> đạo đức để các em trở thành các học trò chăm<br /> ngoan, có nhân cách phát triển toàn diện. Để<br /> hoàn thành nhiệm vụ này, trong những năm<br /> gần đây các nhà trường trong cả nước nói<br /> chung và trường THPT nói riêng đã không<br /> ngừng củng cố, nâng cao chất lượng dạy và<br /> học, nâng cao đội ngũ giáo viên, tuyển chọn<br /> đội ngũ giáo viên có đủ phẩm chất và năng<br /> lực, nhất là GVCN. Đặc biệt khi trong lớp có<br /> học sinh chậm tiến bộ thì nhiệm vụ của người<br /> GVCN lại càng quan trọng hơn rất nhiều.<br /> Người GVCN phải có trách nhiệm giáo dục<br /> các học sinh đó trở thành những học trò<br /> ngoan, học giỏi, có tri thức, phẩm chất đạo<br /> đức tốt, để sau này các em trở thành những<br /> công dân có ích, có thể cống hiến một phần<br /> sức lực của mình vào công cuộc xây dựng và<br /> bảo vệ tổ quốc.<br /> <br /> Học sinh chậm tiến là những học sinh có biểu<br /> hiện về thái độ và hành vi không đúng với<br /> những quy định của nhà trường, những chuẩn<br /> mực của xã hội. Thực tế chó thấy có những<br /> học sinh điều kiện gia đình đầy đủ của cải, vật<br /> chất, cha mẹ họ muốn con em mình học hành<br /> đến nơi đến chốn, nhưng học sinh đó lại<br /> muốn ăn chơi đua đòi, lười học, kiến thức bị<br /> rơi dụng dần, chán học rồi có những hành vi<br /> ngang ngược, nối dối thầy cô, cha mẹ, bạn bè,<br /> thậm chí có những học sinh hỗn láo, vô lễ đối<br /> với thầy cô, cha mẹ.[2]<br /> <br /> NỘI DUNG VÀ CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> *<br /> <br /> Tel: 0918 306582, Email: thaont@tnu.edu.vn<br /> <br /> Việc giáo dục học sinh chậm tiến là một công<br /> việc rất khó khăn và phức tạp. Muốn giáo dục<br /> được học sinh đó, người GVCN phải hiểu<br /> được nguyên nhân dẫn đến những biểu hiện<br /> chậm tiến của học sinh. Lứa tuổi học sinh phổ<br /> thông là lứa tuổi thanh niên mới lớn, các em<br /> đang và mới bắt đầu cảm nhận thế giới xung<br /> quanh bằng những vốn tri thức của mình. Các<br /> em luôn tự khẳng định mình trong cuộc sống,<br /> những suy nghĩ của các em vẫn còn nông nổi.<br /> Vì vậy, việc làm của các em nhiều khi không<br /> phù hợp với những yêu cầu của thực tế, của<br /> tập thể, của xã hội. Đồng thời, ở lứa tuổi này,<br /> khi không đạt được kết quả như mình mong<br /> muốn các em thường có biểu hiện chán nản,<br /> tự ti. Cũng từ đó mà các em bị tách rời khỏi<br /> tập thể. Ngoài ra, các em còn nhiều mối quan<br /> hệ khác ngoài xã hội, trong gia đình mà<br /> 187<br /> <br /> Nguyễn Thị Thảo<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> những mối quan hệ đó ảnh hưởng rất lớn đến<br /> việc hình thành nhân cách của các em. Vì<br /> vậy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến những<br /> biểu hiện chậm tiến ở học sinh, người GVCN<br /> phải đi sâu tìm hiểu những nguyên nhân đó để<br /> có những biện pháp giáo dục kịp thời và có lộ<br /> trình triển khai phù hợp, mang lại kết quả cao<br /> nhất. [1] [2] [3]<br /> Việc giáo dục học sinh chậm tiến đòi hỏi<br /> GVCN phải nắm vững những thông tin về<br /> biểu hiện của học sinh để phân loại học sinh<br /> chậm tiến. Trên cơ sở phân loại đó, giáo viên<br /> phải cần có biện pháp giáo dục kịp thời, giúp<br /> các em tìm ra được nhược điểm của mình và<br /> khắc phục những mặt nhược điểm, hạn chế đó<br /> một cách dần dần. Từ đó, các em có thể trở<br /> thành những học sinh tốt, biết thực hiện đúng<br /> chức năng, nhiệm vụ của mình theo yêu cầu<br /> của tập thể.<br /> Việc giáo dục học sinh, đặc biệt là học sinh<br /> chậm tiến đòi hỏi người GVCN phải kiên trì,<br /> * Bảng hệ thống học sinh chậm tiến<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> <br /> Họ và tên<br /> Nguyễn Xuân A<br /> Phạm Thái B<br /> Trần Bá C<br /> Cao Thanh D<br /> Nguyễn Văn E<br /> <br /> Tuổi<br /> 16-17<br /> 16-17<br /> 16-17<br /> 16-17<br /> 16-17<br /> <br /> 188(12/3): 187 - 192<br /> <br /> bền bỉ, thận trọng, có phương pháp, lòng yêu<br /> nghề và yêu thương học sinh.<br /> Kết quả nghiên cứu thực tiễn. [3]<br /> Tình hình học sinh chậm tiến trong lớp.<br /> Nhìn chung học sinh trong các tập thể lớp ở<br /> trường Trung học phổ thông đa phần đều là<br /> những học sinh ngoan. Các em đoàn kết,<br /> giúp đỡ nhau về mọi mặt. Tập thể lớp có<br /> phong trào học tập cũng như rèn luyện khá<br /> tốt. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn có những<br /> học sinh chậm tiến với những biểu hiện<br /> chưa tốt và thường xuyên vi phạm nội qui<br /> của nhà trường.<br /> Kết quả nghiên cứu, điều tra<br /> Kết quả điều tra về học sinh chậm tiến tại một<br /> tập thể lớp qua 2 năm làm chủ nhiệm của<br /> GVCN tại Trường THPT trên địa bàn tỉnh<br /> Thái Nguyên, cho thấy học sinh chậm tiến bộ<br /> có những biểu hiện: chậm tiến về học tập;<br /> chậm tiến về đạo đức.<br /> Giới tính<br /> Nam<br /> Nam<br /> Nam<br /> Nam<br /> Nam<br /> <br /> Nghề của cha<br /> Công nhân<br /> Bộ đội<br /> Công nhân<br /> Công nhân<br /> Nông dân<br /> <br /> Nghề của mẹ<br /> Nội trợ<br /> Bộ đội<br /> Buôn bán<br /> Buôn bán<br /> Nông dân<br /> <br /> * Hành vi vi phạm của học sinh về mặt đạo đức<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> <br /> Họ và tên<br /> Nguyễn Xuân A<br /> Phạm Thái B<br /> Trần Bá C<br /> Cao Thanh E<br /> <br /> Nói dối<br /> Có<br /> Có<br /> Có<br /> Có<br /> <br /> Đánh nhau<br /> 01<br /> 0<br /> 01<br /> 0<br /> <br /> Vô lễ với GV<br /> Không<br /> Không<br /> Không<br /> Không<br /> <br /> Nói tục<br /> Thường xuyên<br /> Đôi khi<br /> Đôi khi<br /> Đôi khi<br /> <br /> Đi học muộn<br /> Có<br /> Có<br /> Có<br /> Có<br /> <br /> * Hành vi vi ph¹m của học sinh về mặt học tập<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> <br /> Họ và tên<br /> Nguyễn Xuân A<br /> Phạm Thái B<br /> Trần Bá C<br /> Cao Thanh D<br /> Nguyễn Văn E<br /> <br /> Số tiết<br /> bỏ giờ<br /> 3<br /> 4<br /> 2<br /> 3<br /> 0<br /> <br /> Mất trật tự<br /> Nhiều lần<br /> Thường xuyên<br /> Nhiều lần<br /> Nhiều lần<br /> Không<br /> <br /> Không học bài và làm bài<br /> ở nhà<br /> Thường xuyên<br /> Thường xuyên<br /> Thường xuyên<br /> Thường xuyên<br /> Đôi khi<br /> <br /> Quay bài<br /> Đôi khi<br /> Đôi khi<br /> Đôi khi<br /> Đôi khi<br /> Đôi khi<br /> <br /> Những biểu hiện chậm tiến của những học sinh trên<br /> Qua tìm hiểu giáo viên bộ môn, tìm hiểu gia đình và điều tra quan sát trong lớp, các em học sinh<br /> chậm tiến có những biểu hiện sau:<br /> 3.1- Em Nguyễn Xuân A<br /> 188<br /> <br /> Nguyễn Thị Thảo<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> A là một học sinh chậm tiến cả về mặt học tập<br /> lẫn đạo đức, em luôn có những biểu hiện<br /> ngang bướng, lười học, trong lớp không chú ý<br /> nghe giảng mà thường xuyên làm việc riêng,<br /> mất trật tự, hay nói tự do, vô tổ chức, không<br /> trung thực. A cũng thường xuyên vi phạm nội<br /> quy của nhà trường như đi muộn, nghỉ học<br /> không lý do, nói tục, chửi bậy, ham chơi điện<br /> tử, đua đòi không phù hợp với điều kiện gia<br /> đình, đã có lần bị đối tượng bên ngoài gây gổ<br /> đánh nhau. Kết quả học tập cũng như hạnh<br /> kiểm của em thường ở mức trung bình- yếu.<br /> Qua tìm hiểu GVCN thấy học sinh A có hoàn<br /> cảnh như sau: Gia đình có bố làm công nhân<br /> may đi làm cách nhà 10km, mẹ đi lao động<br /> nước ngoài nên việc dạy bảo con cái là do<br /> một mình bố A quán xuyến, bố A cũng không<br /> có thời gian vì ông thường đi làm từ sáng sớm<br /> đến tối mới về. Vì vậy, việc sử dụng thời gian<br /> trong một ngày là do A tự quyết định. Qua<br /> tìm hiểu được biết ngày học tiểu học đến đầu<br /> THCS A là học sinh ngoan và học giỏi, nhưng<br /> từ cuối những năm học THCS A bắt đầu sa<br /> sút về học tập và đạo đức. Mặc dù rất nghiêm<br /> khắc với con nhưng vì mải làm ăn nên bố A<br /> không có thời gian chú ý đến việc học hành<br /> của con cái, không thường xuyên kiểm tra<br /> hướng dẫn và khuyên bảo con cái học tập. A<br /> được giám sát bởi một người bác họ ở cạnh<br /> nhà về việc đi về học đúng giờ hay không,<br /> nhưng gia đình không biết rằng ngoài thời<br /> gian lên lớp ra thì con cái họ còn tham gia vào<br /> các hoạt động khác của nhà trường và rất<br /> nhiều hoạt động của xã hội vì vậy việc quản lí<br /> chúng ra sao thì cha mẹ học sinh có vai trò<br /> quan trọng. Cha mẹ A đã vô tình quên mất vai<br /> trò giáo dục của gia đình trong quá trình hình<br /> thành và phát triển nhân cách của em. Dần<br /> dần A đã trở thành người hay nói dối, đua đòi<br /> hay đi chơi cùng các đối tượng xấu ngoài xã<br /> hội, học tập ngày một sa sút.<br /> 3.2- Em Phạm Thái B<br /> B là học sinh trường khác chuyển đến, em<br /> có thể hình cao lớn khoẻ mạnh, học lực khá<br /> nên dễ gây thiện cảm với mọi người. Thời<br /> gian đầu, B chưa có biểu hiện gì về mặt đạo<br /> đức nhưng bắt đầu lười học, cẩu thả, trong lớp<br /> rất hay mất trật tự. GVCN tìm cách liên lạc<br /> với gia đình nhưng không được, viết giấy báo<br /> <br /> 188(12/3): 187 - 192<br /> <br /> cáo về gia đình thì vẫn nhận được thông tin<br /> phản hồi ngược lại. Sau một học kỳ kết quả<br /> học tập bị sa sút, em bị thi lại môn Toán môn học sở trường của em.<br /> Qua tìm hiểu và đến thăm gia đình GVCN<br /> được biết cha mẹ B là bộ đội, thời gian đi làm<br /> ở đơn vị nhiều, phần vì chủ quan con học khá<br /> nên chỉ đầu tư tài chính cho em học mà không<br /> chú ý giám sát em, lợi dụng sự chủ quan của<br /> cha mẹ B dần sinh ra lười học và hay nói dối.<br /> Những thông tin của GVCN không đến được<br /> với gia đình vì B đã nhờ người khác xác nhận<br /> vào báo cáo rồi gửi lại cho GVCN, phần<br /> GVCN thì yên tâm vì gia đình B đã biết về<br /> tình hình của học sinh. Gần đây, B hay nói<br /> chuyện riêng trong lớp và rất lười học bài,<br /> hay nói dối và đặc biệt rất cẩu thả. Nếu không<br /> có những biện pháp giáo dục thích hợp giúp<br /> em thì em sẽ nhanh chóng trở nên hư hỏng.<br /> 3.3- Em Trần Bá C<br /> Ở lớp em C là một học sinh nhìn bề ngoài có<br /> thể thấy em ngoan, thông minh nhưng tìm<br /> hiểu mới thấy em là một học sinh lười học và<br /> cẩu thả, không học bài nên thường bị điểm<br /> kém khi kiểm tra, làm mất điểm thi đua của<br /> lớp. Bên cạnh đó em còn đi học muộn, trong<br /> lớp hay mất trật tự cô giáo Chủ nhiệm cũng<br /> như các thầy cô giáo bộ môn nhắc nhở nhiều<br /> lần nhưng em chỉ vâng dạ rất ngoan nhưng rồi<br /> vẫn chứng nào tật ấy. Có đôi lần GVCN gặp<br /> C ngồi quán ở vỉa hè và có dấu hiệu hút thuốc<br /> lá, uống rượu, GVCN nhắc nhở thì C cho<br /> rằng ngồi quán uống nước không có gì là xấu<br /> và không thừa nhận việc có sử dụng thuốc lá<br /> và rượu.<br /> Qua tìm hiểu thấy gia đình em là một gia đình<br /> cơ bản. Bố mẹ em cũng khá quan tâm đến<br /> việc học của con cái. Bố mẹ C tâm sự "Tôi<br /> quan tâm đến việc học tập của con cái nhưng<br /> chỉ biết tạo điều kiện về thời gian cùng vật<br /> chất và quản lý việc học ở nhà buổi tối, còn<br /> hướng dẫn nó học thế nào, làm bài thế nào thì<br /> tôi chịu vì trình độ của chúng tôi không thể<br /> dạy và kiểm tra được nó ”.<br /> Như vậy em C về nhà không có sự chỉ bảo<br /> học tập, đến lớp bị điểm kém nên dần dần em<br /> chán học sinh ra mất trật tự trong lớp làm ảnh<br /> hưởng đến các bạn xung quanh, lại hay ngồi<br /> 189<br /> <br /> Nguyễn Thị Thảo<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> quán nước có dấu hiệu không lành mạnh để<br /> lâu tình trạng này rất nguy hiểm.<br /> 3.4- Em Cao Thanh D<br /> Ở lớp em D thường xuyên mất trật tự, không<br /> học bài hay nói dối GVCN, đôi lần nghỉ học<br /> không phép và bỏ giờ. Gia đình em ở huyện<br /> Phú Lương, là gia đình nề nếp, cha mẹ rất<br /> quan tâm đến việc học hành của com, muốn<br /> tạo điều kiện tốt cho D học tập nên bố mẹ<br /> đành gửi con về ở với ông bà nội dưới thành<br /> phố. D vốn là học sinh ngoan nhưng từ khi về<br /> ở với ông bà vì biết ông bà già yếu không<br /> giám sát được nên sinh ra lười học, hay ăn<br /> quà và hay nói dối ông bà để đi chơi. Đến lớp,<br /> em không học bài hay mất trật tự, lười lao<br /> động và cẩu thả trong nhiều hoạt động.<br /> 3.5- Em Nguyễn Văn E<br /> E là học sinh ở trường khác chuyển về, em<br /> vốn là người hiền lành, lầm lì ít nói và đặc<br /> biệt không hoà nhập, hoà đồng với tập thể<br /> lớp. GVCN quan sát thấy em không có gì<br /> chuyển biến và đặc biệt hơn nữa là có vẻ em<br /> rất thích học nhưng lại học rất yếu, qua tìm<br /> hiểu GVCN thấy hoàn cảnh gia đình em rất<br /> vất vả, nhà ở huyện Phú Bình có hai anh em,<br /> cha mẹ không có việc làm ổn định và đặc<br /> biệt là không có đất đai để canh tác, sản xuất<br /> nông nghiệp. Bố em lại bị vấn đề về thần<br /> kinh nên sáng đi học chiều về E phải đi làm<br /> thuê bất cứ việc gì cùng mẹ, cả nhà chỉ trông<br /> vào những đồng tiền ít ỏi từ việc làm thuê<br /> của mẹ và E. Chính vì thế mặc dù rất thích<br /> học nhưng E không có thời gian để học nên<br /> kiến thức rơi dụng dần, học yếu; phần vì mặc<br /> cảm về hoàn cảnh gia đình nên em không<br /> hoà nhập với bạn bè.<br /> Một số biện pháp giáo dục học sinh chậm<br /> tiến của GVCN<br /> Với lòng nhiệt tình của một GVCN lớp, với<br /> kinh nghiệm tĩnh lũy được trong quá trình<br /> công tác GVCN sẽ có những biện pháp giáo<br /> dục thích hợp với từng học sinh, cụ thể là:<br /> Đối với em A, GVCN chủ động thường xuyên<br /> liên lạc với gia đình, gặp gỡ trao đổi với cha<br /> A để đề ra biện pháp giáo dục về đạo đức và<br /> học tập của em. GVCN đề nghị gia đình bố trí<br /> thời gian học ở nhà, có nơi học tập cho em,<br /> 190<br /> <br /> 188(12/3): 187 - 192<br /> <br /> đặc biệt là những thời gian em tham gia các<br /> hoạt động ngoại khoá, thời gian rỗi. Gia đình<br /> cần dành nhiều thời gian hơn cho con, quan<br /> tâm nhiều hơn đến A, uốn nắn cho con cách<br /> nói năng với người lớn tuổi, thậm chí cả cách<br /> ăn mặc khi tới trường. Ở lớp, GVCN để A<br /> ngồi cạnh những học sinh ngoan và GVCN<br /> nhờ một số học sinh bí mật quan sát A và báo<br /> cáo cho GVCN ngay những biểu hiện bất<br /> thường của A. GVCN luôn gần gũi nói<br /> chuyện, khuyên bảo và yêu cầu mỗi tuần A<br /> nộp cho GVCN một bản kiểm điểm. Nếu như<br /> trước đây tuần nào A cũng bị phê bình thì một<br /> thời gian sau đó, A tự hào khoe với GVCN<br /> “tuần này em không có lỗi gì cô ạ”. Như vậy,<br /> A bắt đầu có những tiến bộ đáng kể. [2] [3]<br /> Đối với em B, cha mẹ B thật sự bất ngờ về<br /> những thông báo của GVCN. Sống và làm<br /> việc trong môi trường quân đội cha mẹ B rất<br /> nghiêm khắc trong việc giáo dục con và ở nhà<br /> B không có biểu hiện gì bất thường có lẽ<br /> chính vì thế mà khi đi ra lớp gặp bạn bè B<br /> mới có dịp nói nhiều và lười học. GVCN chủ<br /> động thu thập thông tin từ các giáo viên bộ<br /> môn, hàng tuần GVCN và gia đình chủ động<br /> liên lạc qua lại để nhằm thông tin kịp thời mọi<br /> hoạt động của B. Nhờ sự quan tâm hơn của<br /> gia đình và những thông tin kịp thời của<br /> GVCN, B đã cố gắng và đã có những tiến bộ<br /> rõ rệt. [2] [3]<br /> Đối với em C, GVCN chủ động đến thăm gia<br /> đình em. GVCN đề nghị gia đình phải tìm<br /> cách kiểm tra để đánh giá đúng kiến thức của<br /> C đang ở mức nào để kịp thời bổ sung những<br /> thiếu hụt về kiến thức cho em, bố C đồng ý và<br /> nhờ một người chị họ giúp C học tập. GVCN<br /> thông báo việc C hay la cà vào quán và có<br /> thể cũng hút thuốc lá thì bố C thừa nhận vì<br /> nhà C ở gần trường đại học và C còn hay chơi<br /> với các anh sinh viên nên ít nhiều bị ảnh<br /> hưởng. GVCN giải thích việc em hay bất kỳ<br /> ai ngồi quán không phải là xấu, nhưng ở tuổi<br /> em không nên mất thời gian cho thói quen<br /> không cấn thiết như vậy. Có thể, việc ngồi<br /> quán là khởi đầu cho những chuyện rắc rối<br /> sau này,... dường như C cũng thấy những lời<br /> phân tích của GVCN có lý. GVCN đề nghị<br /> gia đình quan tâm, theo dõi em nhiều hơn,<br /> phần GVCN cũng để ý, quan sát và chủ động<br /> <br /> Nguyễn Thị Thảo<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> nói chuyện với em nhiều hơn. Hai bên gia<br /> đình và GVCN thường xuyên liên lạc để ngăn<br /> chăn những vi phạm tương tự. [2] [3]<br /> Đối với em D, giáo viên trực tiếp gặp gia đình<br /> để trao đổi tình hình về học sinh ở trên lớp và<br /> thông báo thời gian biểu của D khi tham gia<br /> các hoạt động của nhà trường. Bố mẹ D cũng<br /> chú ý thăm con, kiểm tra con thường xuyên<br /> hơn không nên phó thác mọi chuyện cho ông<br /> bà, ông bà cũng chú ý thời gian học tập và vui<br /> chơi của cháu hơn. Mọi sự bất thường của em<br /> đều được GVCN và gia đình thông tin kịp<br /> thời để cùng có hướng giải quyết. Nhờ sự<br /> quan tâm của gia đình và sự giáo dục chân<br /> thành của GVCN D đã có cố gắng và thay đổi<br /> thực sự.[3]<br /> Cả B, C và D đều rất cẩu thả và lười lao động,<br /> GVCN chủ động phối hợp cùng các giáo viên<br /> bộ môn kiểm tra các em thường xuyên. Riêng<br /> giờ học của GVCN, GVCN thường xuyên<br /> kiểm tra và yêu cầu các em viết đi viết lại<br /> những nội dung bài học cho đến khi sạch đẹp.<br /> Giờ lao động GVCN giao cho mỗi em một<br /> khu vực riêng, ai làm đạt yêu cầu thì được về.<br /> Vì vậy, các em đã bớt cẩu thả hơn trong học<br /> tập và tích cực hơn trong các buổi lao động.<br /> Đối với em E, khó khăn lắm GVCN mới đến<br /> thăm được gia đình em vì em luôn từ chối lời<br /> đề nghị đến thăm nhà, GVCN phải đến khi E<br /> không có mặt ở nhà để tìm hiểu về hoàn cảnh<br /> gia đình em. Quả thực nhà E nghèo, cha bị<br /> thần kinh hay bỏ nhà đi, ngoài giờ đi học E<br /> còn đi lao động giúp mẹ nuôi bố và em, chiều<br /> tối về E lại đi tìm bố về để tắm, cho ăn và cho<br /> đi ngủ. Ở lớp GVCN luôn động viên an ủi<br /> em, cùng các bạn gần gũi, cởi mở để giúp E<br /> hoà nhập hơn với các hoạt động. Vào dịp lễ,<br /> tết GVCN và hội phụ huynh chủ động tặng<br /> quà cho em và gia đình, cùng quyên góp hoặc<br /> lấy quĩ lớp ứng ra, nộp trước những khoản<br /> tiền học cho em. Nhờ sự gần gũi và động viên<br /> của GVCN và các bạn trong lớp E đã dần tiến<br /> bộ cởi mở và hoà đồng hơn với các hoạt động<br /> của tập thể. [1] [3]<br /> Trong quá trình giáo dục học sinh chậm tiến<br /> GVCN đã hình thành phương pháp giáo dục<br /> cụ thể như sau:<br /> * GVCN dùng tập thể - một tập thể có tinh<br /> thần đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau<br /> <br /> 188(12/3): 187 - 192<br /> <br /> có nhiều điển hình tốt làm môi trường lành<br /> mạnh để các em giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.<br /> Đây là biện pháp có tầm quan trọng đặc biệt<br /> bởi một tập thể lớp vững mạnh, đoàn kết là<br /> môi trường giáo dục tốt nhất cho bạn bè giúp<br /> các em học sinh cá biệt cùng nhau tự học tập<br /> rèn luyện và tu dưỡng về mọi mặt. Do đó,<br /> những ưu điểm sẽ được phát huy, những nhược<br /> điểm được hạn chế. Để làm được điều này<br /> người GVCN cần giáo dục các em về tình yêu<br /> thương, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau. Tổ chức cho<br /> các em tham gia các phong trào của trường, của<br /> lớp sôi nổi và nhiệt tình. [1] [2] [3].<br /> * Nêu gương một số cá nhân (học sinh) có<br /> đạo đức và học lực tốt, phương pháp tổ chức<br /> hoạt động và hình thành kinh nghiệm ứng xử<br /> xã hội như: giao việc, luyện tập, rèn luyện,<br /> phương pháp kích thích hoạt động, điều chỉnh<br /> hành vi ứng xử của người được giáo dục như<br /> khen thưởng, trách phạt để các em có động<br /> lực thúc đẩy vươn lên hoàn thiện bản thân.<br /> * Hướng dẫn các em tự tu dưỡng, tự rèn luyện<br /> bản thân. Sự tự tu dưỡng theo GVCN cũng là<br /> yếu tố quyết định phẩm chất đạo đức của học<br /> sinh. Thực tế cũng đã chứng minh rằng dù<br /> giáo dục có ưu việt mấy, có đầy đủ đến đâu đi<br /> chăng nữa cũng không thể thay thế sự tự giáo<br /> dục của mỗi cá nhân. Chỉ có sự tự giáo dục mới<br /> có sự lĩnh hội và thực hiện tự giác các chuẩn<br /> mực đạo đức. Tính vững vàng của hành động và<br /> ý nghĩa bản chất của hành động được coi là tốt<br /> đẹp khi cá nhân giác ngộ được đạo đức.<br /> * Phối hợp với các lực lượng trong và ngoài<br /> nhà trường cùng tham gia giáo dục đạo đức<br /> cho học sinh.<br /> Đối với lực lượng trong nhà trường: Phát huy<br /> tới mức tối đa tính chủ động trực tiếp cho tất<br /> cả các lượng giáo dục trong nhà trường, trao<br /> đổi kết hợp với cán bộ quản lý và gặp gỡ trao<br /> đổi với các giáo viên bộ môn giảng dạy ở lớp<br /> chủ nhiệm để tham gia hoạt động quản lý, xây<br /> dựng lớp, nâng cao chất lượng các môn.<br /> Đối với lực lượng giáo dục ngoài nhà trường<br /> như cha mẹ học sinh. GVCN đã xây dựng<br /> mối quan hệ chặt chẽ giữa gia đình và nhà<br /> trường. Bởi gia đình là môi trường giáo dục<br /> có ảnh hưởng lớn đến phẩm chất đạo đức của<br /> mỗi học sinh. Do vậy GVCN thường xuyên<br /> 191<br /> <br />