YOMEDIA
Da bị vàng, chớ coi thường!
Chia sẻ: Cong Thanh
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:8
84
lượt xem
4
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Da bị vàng, chớ coi thường! Vàng da, hay còn gọi là hoàng đản, là biểu hiện của tình trạng tăng chất bilirubin (sắc tố mật) trong máu (20mg/lít). Có nhiều nguyên nhân gây ra vàng da. Có nguyên nhân đơn giản nhưng cũng có khi vàng da là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng. Ngoài biểu hiện vàng da, bệnh nhân có lượng bilirubin trong máu tăng còn bị vàng kết mạc mắt. Hồng cầu trưởng thành bị vỡ sinh ra chất bilirubin gián tiếp được tích trữ ở lách. Chất bilirubin gián tiếp theo tĩnh mạch...
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Da bị vàng, chớ coi thường!
- Da bị vàng, chớ coi thường!
Vàng da, hay còn gọi là hoàng đản, là biểu hiện của
tình trạng tăng chất bilirubin (sắc tố mật) trong máu
(>20mg/lít).
Có nhiều nguyên nhân gây ra vàng da. Có nguyên
nhân đơn giản nhưng cũng có khi vàng da là triệu
chứng của một căn bệnh nghiêm trọng.
Ngoài biểu hiện vàng da, bệnh nhân có lượng
bilirubin trong máu tăng còn bị vàng kết mạc mắt.
Hồng cầu trưởng thành bị vỡ sinh ra chất bilirubin
gián tiếp được tích trữ ở lách. Chất bilirubin gián tiếp
theo tĩnh mạch cửa về gan, được gan biến thành
bilirubin trực tiếp. Bilirubin trực tiếp một phần trở lại
máu, một phần thải ra theo đường dẫn mật đổ vào
ruột. Tại đây, bilirubin trực tiếp được giáng hóa một
phần tạo sắc tố stercobilin trong phân, một phần nhỏ
tạo thành urobilinogen được hấp thu và thải trừ trong
- nước tiểu. Bình thường, nồng độ bilirubin toàn phần
trong máu nhỏ hơn 17mmol/l, chủ yếu là bilirubin
gián tiếp.
Cấu trúc phân tử bilirubin.
Vàng da có thể do tăng quá nhiều sắc tố mật trực tiếp
(như tan máu), do bệnh lý ở gan hoặc do tắc nghẽn
đường dẫn mật, vì thế, muốn biết chính xác là vàng
da do nguyên nhân nào thì cần phải thăm khám và
làm các xét nghiệm cần thiết.
- Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh vàng da. Trước
tiên, nếu bệnh nhân bị vàng da từ nhỏ thì bệnh mang
tính chất gia đình, hay còn gọi là hội chứng Dubin-
Johnson, Rotor (chỉ chung bệnh ứ mật tại gan có thể
bẩm sinh) – một căn bệnh hiếm gặp. Những người
mắc hội chứng Dubin-Johnson, Rotor vẫn có thể sống
lâu. Nếu lớn lên hay gần đây da mới bị vàng thì nên
nghĩ tới các trường hợp sau:
Vàng da do tắc nghẽn đường dẫn mật: Những bệnh
gây tắc nghẽn đường mật thường là các bệnh: u
đường mật ngoài gan, thường gặp nhất là ung thư
bóng Vanter, ung thư đường mật. Biểu hiện lâm sàng
là dấu hiệu tắc mật tăng dần kèm những cơn đau quặn
gan không điển hình và có sốt. Ung thư đầu tụy:
Thường xảy ra ở nam giới trên 60 tuổi, có tiền sử
viêm tụy mạn hoặc đái tháo đường. Thể trạng suy
giảm, tình trạng tắc mật tăng dần, vàng da đậm. Ung
thư đường mật trong gan: triệu chứng vàng da thường
- từ từ và rất chậm, thường kết hợp với một bất thường
bẩm sinh trong đường mật như nang ống mật chủ,
viêm xơ đường mật nguyên phát. Sỏi đường mật:
khởi bệnh điển hình với đau, sốt, vàng da của tam
chứng Charcot, khám có gan to, túi mật to và đau.
Các bệnh lý ở gan mật là một trong các
nguyên nhân gây vàng da.
- Ngoài ra còn có một số nguyên nhân khác như ung
thư túi mật, hạch di căn chèn vào đường mật, ung thư
gan nguyên phát hoặc thứ phát, bệnh lao gan, bệnh
sán lá gan...
Vàng da do tổn thương tế bào gan: Các tế bào gan bị
tổn thương trong các bệnh sau: viêm gan cấp do
virut: bệnh tiến triển qua các giai đoạn như: giai đoạn
trước vàng da với các biểu hiện giống cúm; giai đoạn
vàng da với các biểu hiện vàng da rõ, phân bạc màu,
gan hơi to không đau, lách hơi to, men transamilase
tăng cao, bilirubin tăng cả trực tiếp và gián tiếp.
Viêm gan cấp do rượu. Viêm gan do thuốc: các thuốc
như paracetamol, rifamicin và INH, MTU, PTU... có
thể kèm các biểu hiện khác như ngứa, nổi mề đay,
sốt.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như xơ gan
mật tiên phát, ứ mật tái phát lành tính.
- Vàng da do tan máu: Thiếu máu do tan máu bẩm sinh
hoặc mắc phải có nguyên nhân tại hồng cầu hoặc
ngoài hồng cầu. Đó là do hồng cầu bị phá hủy trực
tiếp màng tế bào như trong bệnh sốt rét hoặc do biến
dạng hồng cầu như trong bệnh hồng cầu hình lưỡi
liềm, hoặc do giảm sức bền hồng cầu thứ phát do bất
thường biến dưỡng. Đặc điểm của các bệnh này là da
vàng nhạt, kín đáo, thiếu máu tái phát nhiều lần, lách
to.
Dựa vào một số yếu tố đi kèm với chứng vàng da có
thể xác định được nguyên nhân gây bệnh. Chẳng hạn:
ngứa lâu năm, nay lại vàng da, cần nghĩ đến chứng
do ứ mật trường diễn trong gan. Từng sống ở những
vùng có ký sinh trùng gây bệnh thì vàng da có thể là
hậu quả của sự hình thành các kén nước trong gan.
Nếu đường gan mật từng phải mổ, nên nghĩ tới chít
hẹp đường mật sau mổ.
- Nếu nghiện rượu lâu năm, đó là dấu hiệu xơ gan,
viêm gan.
Bệnh tiểu đường trên 50 tuổi, vàng da thường là biểu
hiện ung thư tụy.
Vàng da ở người bệnh ung thư (đã được chẩn đoán
hoặc vừa mổ) có thể báo hiệu là đã bị di căn vào gan.
Vàng da có thể là biểu hiện viêm gan hoặc xơ gan
nếu kèm theo lách to. Nếu gan to cứng như đá, mặt
gồ ghề, phản ứng nhạy khi nắn vào thì có thể kết luận
chắc chắn là ung thư gan.
Vàng da kèm với túi mật to, gan to, là bị tắc nghẽn ở
ống mật chủ. Nếu sờ thấy gan to nhưng túi mật bé,
cần nghĩ tới tắc nghẽn trong gan. Trường hợp gan
không to, túi mật bé thì chắc chắn không có tắc
nghẽn đường dẫn mật chủ.
Vàng da còn có thể là do ăn nhiều trong thời gian dài
thực phẩm có chất caroten như cà rốt, đu đủ, cà chua.
- Những trường hợp vàng da này không liên quan tới
tình trạng tăng chất bilirubin. Chỉ cần không ăn các
thực phẩm nói trên chứng vàng da sẽ hết.
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
