Đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố liên quan đến bệnh viêm da dầu tại Bệnh viện Da liễu Trung ương

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

6
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày mô tả đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân viêm da dầu tại Bệnh viện Da Liễu Trung Ương từ tháng 8/2019 đến tháng 7/2020. Đối tượng và phương pháp: Mô tả cắt ngang 190 bệnh nhân viêm da dầu có xét nghiệm soi trực tiếp tìm nấm Malassezia, trong đó có 95 bệnh nhân có kết quả soi tươi dương tính, 95 bệnh nhân soi tươi âm tính.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố liên quan đến bệnh viêm da dầu tại Bệnh viện Da liễu Trung ương

vietnam medical journal n02 - NOVEMBER - 2020 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN BỆNH VIÊM DA DẦU TẠI BỆNH VIỆN DA LIỄU TRUNG ƯƠNG Trương Thị Thanh Hương1, Nguyễn Hữu Sáu2,3, Trần Cẩm Vân3 TÓM TẮT The Male / Female ratio is 1.8 / 1. In terms of clinical features, the SD group infected with Malassezia had 57 Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và một số yếu more scale (91.7%), higher than the medium and less tố liên quan ở bệnh nhân viêm da dầu tại Bệnh viện scaly group (47.4% and 47%, respectively). Da Liễu Trung Ương từ tháng 8/2019 đến tháng Symptoms of itching, scaly, red maculopapular were 7/2020. Đối tượng và phương pháp: Mô tả cắt common in SD patients, accounting for more 90%. ngang 190 bệnh nhân viêm da dầu có xét nghiệm soi The most common lesions were in scalp (82.1%), trực tiếp tìm nấm Malassezia ,trong đó có 95 bệnh nasolabial groove (48.4%) and cheeks (36.3%); nhân có kết quả soi tươi dương tính, 95 bệnh nhân soi compared to uncommonly around the mouth (7.3%), tươi âm tính. Kết quả: Độ tuổi trung bình của nhóm jaw angle (7.9%) and lips (7.9%). The rate of SD viêm da dầu có nhiễm Malassezia và nhóm không infected with Malassezia was higher in the group of nhiễm Malassezia lần lượt là 31,8 ± 16,3, 29,6 ± 18,4. patients with severe and moderate disease (4.2% and Bệnh chủ yếu gặp ở giới nam (n=122, chiếm 64%). 42.1% compared to 1.1% and 25.3%). Regarding the Tỉ lệ Nam/Nữ là 1,8/1. Về đặc điểm lâm sàng nhóm direct examination results, yeast cells are the main viêm da dầu có nhiễm Malassezia có vảy da nhiều morphology with 86.3%, of which, 68.4% of cases (91,7%) cao hơn nhóm vảy vừa và vảy ít (lần lượt là encounter yeast cells of 3+ or more. Conclusion: 47,4% và 47%). Các triệu chứng ngứa, vảy da, dát đỏ Malassezia fungus is one of factors influencing to là phổ biến ở bệnh nhân viêm da dầu, chiếm tỉ cao severity of SD patients. Patients with severe scale are trên 90%. Vị trí tổn thương thường gặp nhất là vùng more likely to be infected Malassezia. da đầu (82,1%), rãnh mũi má (48,4%) và má Key words: seborrheic dermatitis, Malassezia. (36,3%). Ít gặp ở quanh miệng (7,3%), góc hàm (7,9%) và môi (7,9%). Tỉ lệ VDD có nhiễm Malassezia I. ĐẶT VẤN ĐỀ cao hơn ở nhóm BN mắc bệnh mức độ nặng và vừa (4,2% và 42,1% so với 1,1% và 25,3%).Kết quả soi Viêm da dầu là bệnh da mạn tính thường trực tiếp thấy tế bào nấm men là hình thái chủ yếu với gặp. Trên thế giới tỷ lệ bệnh cao khoảng 1-5% 86,3%, trong đó, 68,4% trường hợp gặp tế bào nấm dân số nói chung[1]. Thương tổn cơ bản là các men từ 3+ trở lên.Kết Luận: Nấm Malassezia là một dát đỏ, bong vảy, tập trung nhiều ở vùng da yếu tố có ảnh hưởng đến mức độ nặng ở bệnh nhân nhiều tuyến bã như mặt, đầu, lưng,ngực. Cho viêm da dầu. Những bệnh nhân có triệu chứng vảy da nhiều có khả năng nhiễm Malassezia cao hơn. đến nay, cơ chế bệnh sinh của bệnh còn chưa Từ khóa: Viêm da dầu, Malassezia. được làm rõ. Các nghiên cứu gần đây cho thấy nấm Malassezia đóng vai trò quan trọng ở bệnh SUMMARY nhân có cơ địa tăng tiết bã nhờn[1]. Ngoài ra có CLINICAL MANIFESTATIONS AND SEVERAL các yếu tố như yếu tố miễn dịch, tình trạng da FACTORS RELATING TO SEBORRHEIC dầu, hormon. Đặc biệt bệnh thường nặng lên DERMATITIS IN NATIONAL HOSPITAL OF hơn ở bệnh nhân có bệnh lý thần kinh như DERMATOLOGY AND VENEREOLOGY Parkinson, viêm đa dây thần kinh [8].Vì vây tìm Objectives: to describe clinical manifestations several factors relating to seborrheic dermatitis (SD) in hiểu sự khác biệt về đặc điểm lâm sàng và một National Hospital of Dermatology and Venereology số yếu tố liên quan giữa nhóm viêm da dầu có from August 2019 to July 2020. Method: cross- nhiễm Malassezia và nhóm không nhiễm sectional study, 190 patients with SD had direct Malassezia giúp định hướng cho các bác sỹ lâm microscopy test to find Malassezia fungus, of which 95 sàng dễ chẩn đoán và điều trị bệnh. Do vậy patients had positive results, 95 ones had negative chúng tôi tiến hành nghiên cứu với mục tiêu : test. Results: The average age of the SD group infected Malassezia and those without Malassezia mô tả đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố liên infection was 31.8 ± 16.3, 29.6 ± 18.4, respectively. quan đến bệnh viêm da dầu tại Bệnh viện Da The disease mainly occurred in men (n = 122, 64%). Liễu TW từ tháng 8/2019 đến tháng 7/2020. 1Bệnh II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU viện đa khoa tỉnh Điện Biên 1. Đối tượng nghiên cứu: 190 bệnh nhân 2Trường Đại học Y Hà Nội 3Bệnh viện Da liễu Trung Ương viêm da dầu có xét nghiệm soi trực tiếp tìm nấm Chịu trách nhiệm chính: Trương Thị Thanh Hương Malassezia đến khám và điều trị tại Bệnh viện Da Email: drtruonghuong@gmail.com Liễu Trung Ương từ tháng 8/2019 đến tháng Ngày nhận bài: 15.9.2020 7/2020. Ngày phản biện khoa học: 28.10.2020 2. Phương pháp nghiên cứu Ngày duyệt bài: 12.11.2020 218
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 496 - THÁNG 11 - SỐ 2 - 2020 2.1. Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU tả cắt ngang Bảng 1. Kết quả soi trực tiếp 2.2. Phương pháp chọn mẫu: chọn mẫu Kết quả soi trực tiếp n % thuận tiện Sợi và tế bào nấm men 13 13,7 2.3. Phương pháp thu thập số liệu: 2+ (15-29 - Phỏng vấn trực tiếp người bệnh theo phiếu 17 17,9 Tế bào TB/VT) thu thập số liệu. nấm 3+ (30-39 - Khám lâm sàng: xác định các đặc điểm lâm sàng 47 49,5 men TB/VT) Bệnh nhân được chẩn đoán viêm da dầu theo 4+ (≥40 TB/VT) 18 18,9 bệnh học da liễu (2017)[2]. Tổng số 95 100 - Dát đỏ ranh giới không rõ trên có vảy da Nhận xét: Trong 95 bệnh nhân VDD nhiễm bóng mỡ màu vàng. Malassezia, có 13 bệnh nhân xét nghiệm soi trực - Vị trí : Da đầu, sau tai, ống tai ngoài, rãnh tiếp hình thái sợi và tế bào nấm men, và 65 bệnh mũi má, lông mày, bờ mi, vùng trước xương ức phẩm có số lượng tế bào nấm men trên 3+. và vùng xương liên bả. Ngoài ra còn xuất hiện ở Bảng 2: Phân bố bệnh theo tuổi một số vị trí như nách, kẽ liên mông, kẽ dưới vú, Viêm da dầu rốn, bẹn. Có nhiễm Không nhiễm - Triệu chứng cơ năng: ngứa, rát Nhóm tuổi Malassezia Malassezia - Vị trí tổn thương: mặt và hoặc đầu. n % n % - Tiêu chuẩn loại trừ: phụ nữ có thai, phụ nữ
vietnam medical journal n02 - NOVEMBER - 2020 Vảy nhiều 11 91,7 1 8,3 Không đỏ 2 2,1 4 4,2 Đỏ Đỏ ít 65 68,4 73 76,8 0,2 da Đỏ vừa 28 29,5 18 18 Nhận xét: Tỉ lệ viêm da dầu có nhiễm Malassezia ở nhóm BN có vảy da nhiều là 91,7%, cao hơn ở nhóm vảy vừa và vảy ít (lần lượt là 47,4% và 47%). Triệu chứng đỏ da ít hoặc đỏ vừa là thường gặp. Bảng 5. Thói quen gội đầu Viêm da dầu Thói quen gội đầu Có nhiễm Malassezia Không nhiễm Malassezia p n % n % Hàng ngày 61 64,2 65 68,4 2 ngày/lần 32 33,7 26 27,4 0,6 >2 ngày/lần 2 2,1 4 4,3 Tổng 95 100 95 100 -- Nhận xét: Không có sự khác biệt về thói quen gội đầu ở hai nhóm bệnh nhân VDD. Bảng 6: Đặc điểm mức độ bệnh. Viêm da dầu Mức độ bệnh Có nhiễm Malassezia Không nhiễm Malassezia p n % n % Nhẹ (8đ) 4 4,2 1 1,1 Tổng 95 100 95 100 -- Điểm trung bình 4,7±1,7 4,2±1,3 -- X±SD (Min-max) (2-9) (3-9) Nhận xét: Khoảng 60% bệnh nhân bị viêm da dầu ở mức độ nhẹ. Tỉ lệ viêm da dầu có nhiễm Malassezia cao hơn ở nhóm mức độ nặng và vừa (4,2% và 42,1% so với 1,1% và 25,3%). IV. BÀN LUẬN đẹp nhiều hơn, khả năng tự điều trị bằng các Trong nghiên cứu của chúng tôi kết quả soi thuốc bôi có chứa steroid cao hơn nên tỷ lệ mắc trực tiếp, bảng 1 cho thấy tế bào nấm men là bệnh cao hơn. Tỉ lệ Nam/Nữ là 1,8/1. Kết quả hình thái chủ yếu với 86,3%, trong đó, 68,4% này phù hợp với một số nghiên cứu yếu tố dịch trường hợp gặp tế bào nấm men từ 3+ trở lên. tễ của bệnh viêm da dầu trước đây[1]. Theo Theo Trần Cẩm Vân và cộng sự (2012), số lượng nhóm tác giả Trần Hậu Khang và Nguyễn Thị tế bào nấm men từ 3+ trở lên chiếm chủ yếu với Xuân[4], tỷ lệ bệnh nhân nam là 67,3% nhiều tỉ lệ 80,9%[4]. Kết quả của tác giả cao hơn hơn so với nữ 32,7%. Trong một nghiên cứu của nghiên cứu của chúng tôi. Tuy nhiên, tác giả sử Sanders MGH và cộng sự (2018)[5] cho thấy dụng tiêu chuẩn của V. Silva (1996), số lượng tế nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 lần nữ bào vi nấm từ 20 tế bào/vi trường trở lên là 3+, giới. Các tác giả cho rằng mối liên quan này chủ còn nhóm nghiên cứu áp dụng tiêu chuẩn của yếu được giải thích do sự khác biệt về hormon Nguyễn Hữu Sáu, Trần Cẩm Vân và cộng sự giữa hai giới, trong đó androgen đóng vai trò (2019) cho người Việt Nam, số lượng vi nấm từ trung tâm 30 tế bào/vi trường trở lên là 3+[3] Tỉ lệ viêm da dầu nói chung gặp nhiều ở Trong nghiên cứu của chúng tôi độ tuổi trung thành phố hơn nông thôn. Tuy nhiên viêm da bình của nhóm viêm da dầu có nhiễm Malassezia dầu có nhiễm Malassezia ở nông thôn là 63,2% là 31,8 ± 16,3, và nhóm không nhiễm Malassezia cao hơn so với khu vực thành phố (42,6%). Kết là 29,6 ± 18,4. Nhóm tuổi mắc cao nhất từ 20- quả này phù hợp với kết quả nghiên cứu của 39 tuổi. Kết quả này tương đồng với nghiên cứu nhóm tác giả Trần Hậu Khang và Nguyễn Thị của Hoàng Thị Ngọ (2015) ở bệnh nhân viêm da Xuân, với tỉ lệ bệnh nhân sinh sống tại thành thị dầu người lớn cho thấy tuổi trung bình mắc viêm là 72,9%. Kết quả này có thể được giải thích do da dầu là 36,38 ± 13,077. Lý giải cho điều này, sự khác biệt về mặt nhận thức, trình độ văn hóa chúng tôi cho rằng có lẽ nhóm tuổi 20 - 39 là lứa cũng như điều kiện kinh tế nên BN ở thành thị có tuổi có tuyến bã đang hoạt động mạnh nhất, lao điều kiện quan tâm đến sức khỏe, đi khám và động, tiếp xúc xã hội nhiều, quan tâm đến sắc chữa bệnh hơn so với bệnh nhân sống ở nông thôn. Trong nghiên cứu của chúng tôi bệnh nhân 220
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 496 - THÁNG 11 - SỐ 2 - 2020 có thói quen gội đầu hàng ngày chiếm tỷ lệ TÀI LIỆU THAM KHẢO cao(66,3%), cao hơn nhiều so với thói quen gội 1. Gupta A.K., Madzia S.E.,and Batra R.(2004). đầu > 2 ngày/lần (3,2%), tuy nhiên sự khác Etiology and Management of seborrheic dermatitis. biệt là không có ý nghĩa thống kê. Theo Bettv Dermatology, 208(2), 89-93. 2. Nguyễn Văn Thường (2017), Bệnh Học Da Liễu Anne Johnson có sự liên quan giữa viêm da dầu , Tập 2, Nhà xuất bản Y Học, Hà Nội. và thói quen gội đầu [6].Đặc biệt là bệnh biểu 3. Nguyễn Hữu Sáu và Trần Cẩm Vân (2018). hiện mức độ nhẹ ở da đầu, bệnh nhân càng ít Nghiên cứu ứng dụng một số kỹ thuật chẩn đoán gội đầu thì tổn thương vảy da càng nhiều, dày xác định chủng nấm Malassezia gây bệnh lang ben hơn, hiện tượng viêm trở nên nặng hơn. tại khu vực Hà Nội. Đề Tài Cấp Thành Phố Hà Nội 4. Trần Cẩm Vân, Trần Hậu Khang, và Nguyễn Về đặc điểm lâm sàng trong nghiên cứu của Thị Xuân Tình hình nhiễm Malassezia ở một số chúng tôi các triệu chứng vảy da, dát đỏ ,chiếm bệnh da thường gặp tại BV Da Liễu TW. Tạp Chí Y tỉ lệ khá cao. Tỉ lệ viêm da dầu có nhiễm Học Việt Nam, 457(1), 176-180. Malassezia ở nhóm BN có vảy da nhiều là 91,7%, 5. Sander M.G.H, Pardo L.M, Franco O.H et all (2018). Prevalence and determinants of cao hơn ở nhóm vảy vừa và vảy ít (lần lượt là seborrheic dermatitis in a middle-aged and elderly 47,4% và 47%). Hầu hết bệnh nhân viêm da population: the Rotterdam Study. Br J Dermatol, dầu có triệu chứng da là đỏ ít hoặc đỏ vừa. Kết 178 (1),148-153. quả này cũng tương tự so với báo cáo về mô tả 6. Johnson BA.Nunlev JR (2000). Treatment of seborrheic dermatitis Am Fam physician, 61 triệu chứng lâm sàng bệnh viêm da dầu của Dan (9),2703 - 10,2713-4 Tucker; Sadia Masood[7]. 7. Tucker D, Masood S. Seborrheic Dermatitis. [Updated 2020 Aug 10]. In: StatPearls [Internet]. V. KẾT LUẬN Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Nấm Malassezia là một yếu tố có ảnh hưởng Jan-. Available from: https:// www.ncbi. đến mức độ nặng ở bệnh nhân viêm da dầu. nlm.nih.gov/ books/NBK551707/. 8 Fischer M, Gemende I, Marsch WCh, Fischer Những bệnh nhân có triệu chứng vảy da nhiều, PA. Skin function and skin disorders in Parkinson’s có khả năng nhiễm Malassezia cao hơn. disease. J Neural Transm. 2001;108(2):205-213. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ NHU CẦU CHĂM SÓC ĐIỀU DƯỠNG TRONG NGÀY ĐẦU CỦA NGƯỜI BỆNH CÓ HỘI CHỨNG CAI RƯỢU Đỗ Thị Hoa1,2, Nguyễn Doãn Phương2, Lê Thị Thu Hà2,3, Nguyễn Thị Hòa4, Phạm Xuân Thắng2,3 TÓM TẮT lâm sàng đa dạng, trong đó ảo giác chiếm tỷ lệ tương đối lớn (46%), hoang tưởng (37,3%), run (95,2%), 58 Đặt vấn đề: Trạng thái cai là một trong những mất ngủ (98,4%). 23% người bệnh cần được theo dõi biểu hiện chủ yếu của chứng nghiện rượu, trong đó tình trạng mê sảng ≥1 lần/ngày, 14,3% người bệnh người bệnh xuất hiện nhiều triệu chứng tâm thần và cần được theo dõi, cảnh báo cơn co giật, 33% người cơ thể: run, vã mồ hôi, ảo giác... đòi hỏi được hỗ trợ bệnh cần theo dõi dấu hiệu sinh tồn nhiều lần trong chăm sóc. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và nhu ngày, 72,2% người bệnh cần theo dõi tình trạng loạn cầu chăm sóc của người bệnh có hội chứng cai rượu thần. Kết luận: Trong ngày đầu vào viện, đa phần trong ngày đầu điều trị nội trú tại Viện Sức khỏe Tâm người bệnh có biểu hiện triệu chứng rối loạn về tâm thần. Đối tượng nghiên cứu: 126 người bệnh rối tâm thần và triệu chứng của của hội chứng cai rượu, loạn tâm thần liên quan đến sử dụng rượu (F10.) điều họ ít có khả năng tự chăm sóc, nhu cầu cần được điều trị nội trú tại Viện Sức Khỏe Tâm thần. Phương pháp dưỡng chăm sóc rất lớn. nghiên cứu: mô tả cắt ngang. Kết quả: trong ngày Từ khóa: hội chứng cai rượu, chăm sóc điều dưỡng đầu nhập viện, người bệnh biểu hiện các triệu chứng SUMMARY 1Trường Đại Học Thăng Long CLINICAL CHARACTERISTICS AND NEEDS FOR 2ViệnSức khỏe Tâm thần, bệnh viện Bạch Mai CARE IN THE FIRST DAY OF OF PATIENTS 3Trường Đại học Y Hà Nội WITH ALCOHOL WITHDRAWAL SYNDROME 4Bệnh viện Lão khoa Trung ương Background: Withdrawal state is one of the main Chịu trách nhiệm chính: Đỗ Thị Hoa features of alcohol dependence syndrome that Email: dohoabm2675@gmail.com patients have many mental and physical symptoms Ngày nhận bài: 18.9.2020 such as tremor, sweating, hallucinations, which is Ngày phản biện khoa học: 28.10.2020 required nursing care interventions. Objective: To Ngày duyệt bài: 11.11.2020 describe the clinical features and needs for nursing 221