Dám nghĩ lớn

Chia sẻ: Shop Tin Học | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

1.468
lượt xem 758
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hãy thử nghĩ về những người có mức thu nhập cao hơn bạn gấp 5 lần. Có phải họ thông minh hơn bạn gấp 5 lần? Họ làm việc vất vả hơn bạn gấp 5 lần? Nếu câu trả lời của bạn là “không” thì bạn sẽ chạm đến câu hỏi này: “Vậy, họ có những đức tính, phẩm chất hay bí quyết gì mà tôi không có?” Qua quyển sách đã được bán ra hơn 4 triệu bản trên khắp thế giới, Tiến sĩ David J. Schwartz, sẽ giải đáp cho bạn lý do tại sao họ lại khác...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Dám nghĩ lớn

L I GI I THI U Vì sao tôi l i t t a cho cu n sách này là DÁM NGHĨ L N? Có hàng ngàn cu n sách ư c xu t b n hàng năm, t i sao l i c n ph i xu t b n thêm m t cu n n a? Cho phép tôi ư c chia s v i b n m t vài thông tin quan tr ng. Vài năm trư c ây, tôi tham d m t h i ngh bán hàng vô cùng n tư ng c a m t công ty n . V Phó Ch t ch ph trách Marketing lúc ó r t h ng kh i. Cùng ng v i ông trên b c di n thuy t là ngư i i lý bán hàng hàng u c a công ty, m t ngư i àn ông v i v ngoài bình d , nhưng là ngư i ã ki m ư c g n 60.000 ô la vào cu i năm, trong khi thu nh p c a nh ng i lý khác ch mc 12.000 ô la. V Phó Ch t ch ưa ra d n d p nhi u câu h i dành cho c t a: “Tôi mu n các b n hãy nhìn th t k Harry. Nào, hãy nói cho tôi bi t, Harry ki m ư c nhi u ti n hơn g p năm l n, có ph i do Harry thông minh g p năm l n các anh không? Không ph i, ít nh t là theo nh ng bài ki m tra nhân s c a chúng tôi. K t qu c a nh ng bài ki m tra ó cho th y anh y cũng ch như nh ng ngư i bình thư ng khác ang hi n di n trong phòng này mà thôi. Có ph i Harry làm vi c chăm ch g p năm l n các b n không? Không, không ph i – ít nh t là theo nh ng báo cáo th c t , s ngày ngh c a anh y còn nhi u hơn a s các b n ng i ây. Hay là Harry có nhi u ti n hơn các b n? M t l n n a, câu tr l i l i là không. Các tài kho n u ch m c trung bình. Hay là Harry ư c h c hành nhi u hơn? Có s c kh e t t hơn? Không. Harry th t ra bình thư ng như m i ngư i bình thư ng khác, ngo i tr m t i u …” V Phó Ch t ch nh n m nh: “… S khác bi t duy nh t gi a Harry và các b n là Harry dám nghĩ và nghĩ táo b o hơn các anh g p năm l n”. Ông phân tích: thành công th c s ư c quy t nh ph n l n b i t m suy nghĩ c a m t ngư i hơn là b i trí thông minh c a ngư i ó. ó qu là m t suy nghĩ m i m , gây tò mò. Tôi kh c ghi i u ó. Tôi càng quan sát, càng ti p xúc, càng trò chuy n v i nhi u ngư i, càng ào sâu nghiên c u nh ng y u t n ch a sau thành công, câu tr l i càng hi n rõ. Càng nghiên c u nhi u trư ng h p, tôi càng nh n ra ti n b c, h nh phúc và s th a mãn c a b n r ng l n n âu u ph thu c vào t m suy nghĩ c a b n. ó chính là i u kỳ di u c a tư duy l n. “V y t i sao DÁM NGHĨ L N giúp b n t ư c nhi u th như v y, nhưng v n có r t ít ngư i suy nghĩ theo cách ó?” ã r t nhi u ngư i nêu câu h i ó v i tôi. Và, ây là câu tr l i. T m nhìn c a a s chúng ta thư ng m m t, ph n l n ch là nh ng ý nghĩ v t vãnh và không khoáng t. Môi trư ng xung quanh chúng ta y r y nh ng k ch mu n kéo chúng ta xu ng tr thành k t m thư ng. G n như ngày nào cũng có ngư i thuy t ph c b n: “ ã có quá nhi u ngư i lãnh o r i, ch ng còn m y ngư i làm ‘thư ng dân’ c .” Hay nói cách khác, cơ h i lãnh o không còn, nh ng ngư i lãnh o quá dư th a r i, nên hãy ch u khó làm m t nhân viên nh bé thôi. Nhưng ý ki n “quá nhi u ngư i lãnh o” rõ ràng không h phù h p v i th c t chút nào c . Nh ng ngư i lãnh o trong h u h t các ngành ngh s nói v i b n, cũng như t ng nói v i tôi: “V n ang t ra hi n nay là có quá nhi u nhân viên, nhưng ch ng có m y ngư i lãnh o.” Nh ng ngư i suy nghĩ nh nhen xung quanh b n còn nói: “Cái gì n s n,” s ph n c a b n n m ngoài t m ki m soát c a b n, nh m nh ã an bài. Vì v y, hãy quên i nh ng ư c mơ, quên ngôi nhà khang trang, quên ngôi trư ng c bi t cho b n tr và m t cu c s ng t t p hơn. Hãy cam ch u. Hãy phó m c cho s ph n! H cũng khuy n cáo là b n ph i c nh tranh vô cùng gay g t thì m i mong ngoi lên ư c v trí hàng u. Nhưng li u có úng như v y không? M t v giám c nhân s t i M cho tôi bi t: s lư ng
h sơ ng viên xin vào nh ng v trí có m c lương 10.000 ô la/ năm nhi u hơn t 50 - 250 l n so v i s lư ng h sơ ng viên xin cho nh ng công vi c có m c lương 50.000 ô la/năm. i u này ch ng t s c nh tranh cho m t công vi c bình thư ng nhi u g p 50 l n tr lên so v i s c nh tranh cho m t công vi c cao c p. Nh ng công vi c cao c p ó ang r t thi u ngư i. V n còn r t nhi u ch tr ng dành cho nh ng ngư i dám nghĩ l n. Các nguyên t c và khái ni m cơ b n h tr cho cu n sách DÁM NGHĨ L N ư c l y t nhi u ngu n c xưa nh t c a nh ng b óc thông minh và vĩ i nh t t ng s ng trên trái t. Nhà tiên tri David ã t ng vi t: “Khi m t ngư i nghĩ anh ta là k th ba, thì anh ta úng là k th ba”; hay tri t gia Emerson: “Nh ng ngư i vĩ i là nh ng ngư i hi u ư c r ng chính suy nghĩ m i th ng tr th gi i”; hay Milton, tác gi c a Thiên ư ng ã m t: “T trong tâm trí b n có th t o ra thiên ư ng c a a ng c, ho c a ng c c a thiên ư ng.” Shakespeare, b óc thông minh sâu s c áng kính n , cũng t ng vi t: “Không có gì là t t hay x u c , tr phi b n nghĩ như v y.” Nhưng còn ch ng c hay ví d th c ti n thì ư c l y t âu? Có gì b o m s úng n c a nh ng ngư i DÁM NGHĨ L N? ây là nh ng câu h i hoàn toàn h p lý. Nhi u d n ch ng ư c l y t cu c s ng c a nh ng ngư i xung quanh chúng ta, nh ng ngư i mà thông qua vi c t ư c thành công, thành tích và h nh phúc ã ch ng minh t m suy nghĩ l n lao th c s mang n bi t bao i u kỳ di u. Nh ng hư ng d n ơn gi n mà chúng tôi ưa ra dư i ây không ph i là nh ng lý thuy t chưa ư c ki m nghi m. ó không ph i là s ph ng oán và ý ki n c a m t ngư i. Mà ó là nh ng cách ti p c n v i vô vàn tình hu ng c a cu c s ng ã ư c ch ng minh, tr thành nh ng hư ng d n có th áp d ng ph bi n và t o ra tác d ng kỳ di u. Vi c b n c nh ng trang sách này, trư c h t ã ch ng t b n ang mong mu n t ư c thành công l n hơn. B n mu n th c hi n nh ng ư c mơ. B n mu n có m t cu c s ng y hơn. B n mu n cu c s ng này dành cho mình nh ng i u áng ư c th hư ng. Tôi xin nh n m nh: ư c mu n t ư c thành công là m t ph m ch t áng quý! B n còn có m t ph m ch t áng ngư ng m khác n a. Vi c b n c m quy n sách này trong tay ch ng t b n ã tìm th y công c giúp b n t ư c thành công. t o ra b t c v t gì - ô tô, cây c u hay tên l a - cũng u c n công c . R t nhi u ngư i c g ng vươn n m t cu c s ng thành công nhưng quên i nh ng công c giúp h . Nhưng b n thì không. B n ang có hai ph m ch t c n thi t nh n ra ư c l i ích th c s c a cu n sách này: mong mu n có ư c thành công l n hơn, và s nh y bén ch n l a m t công c h u ích giúp b n nh n di n ư c mong mu n ó. V i DÁM NGHĨ L N, b n s s ng t tin hơn, giàu có hơn, h nh phúc hơn, t ư c nh ng thành t u to l n, ki m ư c nhi u ti n, có nhi u b n và ư c m i ngư i tôn tr ng. B n s hi u tư duy táo b o mang n i u kỳ di u cho b n như th nào. Hãy b t u v i câu nói c a nhà hi n tri t vĩ i Disraeli: “Cu c i th t ng n ng i, do v y, ng s ng nh nhoi.” Chương 1 TIN VÀO THÀNH CÔNG, T B N G T HÁI Ư C THÀNH CÔNG! Thành công chính là t ư c thành qu như mong i, là chinh ph c ư c m c tiêu ã ra. ó có th là s giàu có v m t v t ch t như s h u m t ngôi nhà p, t n hư ng nh ng kỳ ngh thú v , có ư c s an toàn v m t tài chính và kh năng dành nh ng i u ki n h c t p t t nh t cho con cái; cũng có th ó là s d i dào c a nh ng giá tr tinh th n như quy n lãnh o, s ngư ng m và tôn tr ng c a nh ng ngư i xung quanh, dù trong t ch c, gia ình hay ngoài
xã h i. Thành công giúp gi i t a m i âu lo, s hãi, th t v ng hay c m giác b th t b i, ng th i giúp ta thêm t tin, hài lòng v b n thân và luôn tìm th y h nh phúc trong cu c s ng. Không nh ng v y, ngư i thành công còn có th mang n nhi u i u t t p hơn cho nh ng ngư i ang c n n s tr giúp c a h . Ai cũng mong mu n ư c thành công, ư c t n hư ng nh ng i u t t p nh t c a cu c s ng. Không ai thích ph i lu n cúi, s ng m t cu c i t nh t và cũng không ai mu n mình tr nên th p kém ho c tr thành nh ng công dân h ng hai. T Kinh Thánh, chúng ta có th tìm th y nhi u quan ni m r t g n g i v i th c ti n trong vi c t o d ng thành công - t u trung u nh n m nh r ng: ni m tin có th giúp chúng ta làm ư c nh ng i u tư ng ch ng như không th . Hãy tin và th c s tin là mình có th t ưc nh ng i u b n thân chưa t ng làm, r i ta s làm ư c. Nhi u ngư i không dám tin r ng h có th , và th là h ch ng t ư c i u gì c ! ôi khi chúng ta nghe ai ó nói: “Th t v v n khi nghĩ r ng con ngư i có th d ch chuy n c ng n núi ch b ng câu nói ‘Núi ơi, hãy d i i.’” ơn gi n ch vì ta cho r ng ó là i u không th . Có l nh ng ngư i nói câu “Núi ơi, hãy d i i” ã nh m l n gi a ni m tin v i s mơ tư ng. Rõ ràng chúng ta không th ch ư c mà có th di chuy n ư c ng n núi. Hay chúng ta không th ch ư c mà có ư c m t căn h cao c p, m t ngôi nhà có năm phòng ng , ba phòng t m hay m t m c thu nh p có th ưa mình vào t ng l p thư ng lưu trong xã h i. Và chúng ta cũng không th ch ư c mà ng i ư c vào v trí lãnh o. Nhưng n u có ni m tin, chúng ta có th làm ư c t t c . Chúng ta có th t ư c thành công n u tin r ng mình s thành công. S c m nh c a ni m tin không có gì là ma thu t hay bí n c . Ni m tin, t c thái “Tôi-tin- là-tôi-có-th ”, luôn lan t a m t s c m nh, khơi d y nh ng kh năng ti m n và ti p thêm ngh l c cho ta. Khi b n tin r ng tôi-có-th -làm- ư c thì cách-th c-th c-hi n s xu t hi n. Có không ít b n tr b t u m t công vi c m i m i ngày trên kh p th gi i. M i ngư i u “mơ ư c” m t ngày nào ó, mình s vươn n nh cao c a s nghi p. i u áng ti c là ph n l n nh ng b n tr này l i chưa tin h n vào b n thân mình. Chính n p nghĩ “tôi-không-th ” ã h n ch kh năng sáng t o và khi n h không tìm ra ư c con ư ng thích h p vươn lên. ây là l thói suy nghĩ thư ng th y nh ng ngư i “bình thư ng”. Tuy nhiên, v n có m t s ít b n tr dám tin r ng h s thành công. H b t tay vào công vi c b ng m t thái tích c c: “Tôi ang-vươn- n- nh-cao ây!”. Và v i ni m tin l n lao y, h ã thành công. B ng suy nghĩ không-gì-là-không-th , nh ng ngư i tr này quan sát và h c h i cách làm vi c c a th h i trư c. H tìm hi u cách ti p c n v n , cách ra quy t nh cũng như thái làm vi c c a nh ng ngư i thành t. Th t v y, bí quy t c n-ph i-th c-hi n-như- th -nào luôn n v i nh ng ai tin r ng mình có th làm ư c. Hai năm trư c, m t cô gái tr mà tôi quen quy t nh m m t công ty chuyên kinh doanh nhà lưu ng. Khi y cô nh n ư c r t nhi u l i khuyên r ng cô không nên - và cũng không th - làm ư c vi c ó. V i kho n ti t ki m chưa n 3.000 ô la, m i ngư i khuyên cô nên t b ý nh b i s v n u tư t i thi u kinh doanh nhà lưu ng l n g p nhi u l n kho n v n ít i kia. M i ngư i khuyên: “Cô hãy nhìn xem, th trư ng bây gi c nh tranh gay g t n m c nào. Trong khi ó, cô ch ng có kinh nghi m gì nhi u trong vi c kinh doanh nhà lưu ng, nói chi n vi c i u hành c m t doanh nghi p.”
Nhưng cô gái tr y v n tràn y ni m tin vào b n thân, tin vào kh năng thành công c a công vi c kinh doanh này. Cô th a nh n là mình thi u v n, thi u kinh nghi m, và m c c nh tranh trong ngành này ang ngày càng kh c li t hơn. Nhưng cô v n qu quy t: “Qua tìm hi u, tôi nh n th y ngành kinh doanh nhà lưu ng ang ngày càng phát tri n. Không nh ng v y, sau khi nghiên c u th trư ng, tôi tin mình có th làm t t công vi c kinh doanh này hơn b t c ai. t h n tôi s m c ph i m t s sai l m nào ó, nhưng tôi s i n thành công nhanh thôi”. Và cô ã th c hi n úng như l i mình nói. Cô h u như ch ng g p chút khó khăn nào trong vi c huy ng v n. Ni m tin tuy t i vào s thành công ã giúp cô chi m ư c lòng tin c a hai nhà u tư. V i ni m tin tuy t i ó, cô gái ã làm ư c “ i u không th ” – cô ã thuy t ph c ư c m t công ty ch t o nhà lưu ng cho cô m t h n m c cung c p mà không ph i tr ti n trư c. Cô cho bi t: “Năm ngoái doanh thu bán hàng c a chúng tôi t 1 tri u ô la”. Cô hy v ng năm t i s t ư c hơn 2 tri u ô la. Ni m tin, m t ni m tin mãnh li t, s thúc y chúng ta suy nghĩ n cùng tìm ra phương hư ng, phương ti n và phương pháp th c hi n. Ch khi b n tin vào chính mình thì ngư i khác m i có th t ni m tin vào b n! Ch ng m y ai dám nghĩ r ng ch c n có ni m tin là s làm ư c m i vi c. Nhưng b t c ngư i nào có ni m tin m nh m vào b n thân, ch c ch n h s t ư c thành công. Ngay sau ây tôi s k m t câu chuy n minh ch ng cho kh năng “làm nên nh ng i u tư ng ch ng không th ” c a con ngư i. ó là câu chuy n v m t công ty xây d ng c u ư ng nhà nư c, nơi m t ngư i b n c a tôi ang làm vi c, thu c m t bang vùng trung tâm phía B c Hoa Kỳ. Ngư i b n ó k : “Tháng trư c, công ty chúng tôi g i thông báo n nhi u nơi cho bi t chúng tôi ang c n tìm m t i tác thích h p m nhi m vi c thi t k tám cây c u thu c m t d án xây d ng ư ng qu c l . Kinh phí xây c u là 5 tri u ô la. Doanh nghi p thi t k s nh n thù lao tr giá 4% h p ng, tương ương v i 200.000 ô la. “Tôi ã trao i v i 21 công ty có kh năng thi t k d án ó. B n công ty m nh nh t không ng n ng i quy t nh n p h sơ d th u, 17 công ty còn l i u có quy mô khá nh (m i công ty ch có t 3 n 7 k sư). Chính vì th , chúng tôi không l y làm ng c nhiên khi 16 trong s 17 công ty ó ch p nh n ng ngoài cu c chơi. H xem qua d án và l c u : “D án này quá l n i v i chúng tôi. Tuy nhiên, công ty còn l i trong s 17 công ty nh y, v i v n v n 3 k sư, sau khi nghiên c u d án ã kh ng nh: Chúng tôi có th làm ư c! Chúng tôi s n p h sơ d th u ngay. H ã n p h sơ và ã ư c ch n.” Ch nh ng ai dám tin mình có th làm ư c nh ng vi c tư ng ch ng b t kh thì m i th c s cáng áng ư c công vi c! Trái l i, nh ng ngư i thi u ni m tin thì ch ng bao gi t ư c gì c . Ni m tin cho ta s c m nh th c hi n m i i u dù khó khăn nh t. Trong cu c s ng hi n i ngày nay, ni m tin có th giúp ta làm ư c nhi u vi c l n hơn c d ch chuy n m t ng n núi. Ch ng h n như trong thám hi m vũ tr , y u t quan tr ng nh t, cũng là y u t c n thi t nh t, chính là ni m tin vào kh năng nhân lo i có th làm ch ư c kho ng không bao la y. N u không có ni m tin v ng ch c vào kh năng con ngư i du hành trong không gian, các nhà khoa h c ã không th có lòng dũng c m, ni m am mê và s nhi t tình bi n i u ó thành s th t. Trong vi c i di n v i ung thư cũng v y, ni m tin vào kh năng ch a kh i căn b nh nan y này ã t o ng l c l n lao giúp con ngư i tìm ra nhi u phác iu tr . Ho c vào trư c năm 1994, ngư i ta bàn lu n xôn xao chung quanh vi c xây d ng ư ng
h m xuyên bi n Manche n i li n nư c Anh v i l c a Châu Âu, dài trên 50 km, v i e ng i ó là m t i d án vi n vông. Qu th c, d án xuyên bi n Manche ư c kh i u v i không ít sai l m, nhưng cu i cùng ã thành công vào năm 1994, tr thành ư ng h m dư i bi n dài nh t th gi i. Chính ni m tin kiên trì là ng l c quan tr ng d n n s ra i c a ư ng h m bi n Manche, mà Hi p H i K sư Dân d ng M g i ó là m t trong b y kỳ quan th gi i hi n i. Ni m tin vào nh ng thành qu t t p chính là ng l c, là s c m nh giúp con ngư i sáng t o ra nh ng tác ph m văn h c i, nh ng v k ch kinh i n hay nh ng phát minh khoa h c vĩ i. Không ch i v i cá nhân, ni m tin mãnh li t vào tương lai còn là m t nhân t quan tr ng luôn n ch a sau thành công c a các doanh nghi p l n, các t ch c chính tr hay tôn giáo tên tu i. Có th kh ng nh: ni m tin th c s là y u t cơ b n và c n thi t vươn t i thành công. Hãy th c s tin tư ng vào thành công, r i b n s thành công! Trong nhi u năm qua, tôi ã nghe không ít ngư i tâm s v th t b i c a h , không ch trong kinh doanh mà c trong các lĩnh v c, ngành ngh khác. H ưa ra vô vàn lý do hay nh ng l i bào ch a cho th t b i c a mình. Tôi nh n ra trong nh ng l i bào ch a y, bao gi cũng xu t hi n nh ng suy nghĩ ki u như “Th c tình, tôi ã không nghĩ vi c này có th thành công”, ho c “Ngay trư c khi b t tay vào vi c, tôi ã không th c s tin r ng mình s thành công”, ho c “Tôi không l y gì làm b t ng khi vi c ó không thành công”. Nh ng suy nghĩ ki u này chính là bi u hi n c a thái tiêu c c: “ ư c-tôi-s -th -xem- sao-nhưng-tôi-không-nghĩ-là-s -thành-công”… Chính vì th , h u h t không th t ư cm c tiêu c a mình. S hoài nghi, ng v c vào b n thân, n i lo l ng s th t b i và thái không th c s khao khát thành công chính là nguyên nhân d n n h u h t m i th t b i. V n còn hoài nghi thì v n còn th t b i. Thành công ch n v i nh ng ai tin tư ng hoàn toàn vào chi n th ng sau cùng. G n ây, m t n văn sĩ tr có tâm s v i tôi v nh ng tham v ng c a cô trong s nghi p c m bút c a mình. Khi nh c n m t cây bút n i ti ng trên văn àn, cô ã th t lên: “Ôi, ông y là m t cây bút quá i tài hoa, tôi có mơ cũng ch ng bao gi ư c như th âu”. Thái c a cô gái tr y khi n tôi vô cùng th t v ng, b i l tôi bi t khá rõ v nhà văn mà chúng tôi ang nói t i. Ông y ch là m t nhà văn bình thư ng như m i nhà văn khác, nhưng ông y xu t s c hơn ngư i khác s t tin. Ông y luôn tin r ng mình là m t trong s nh ng ngư i gi i nh t, vì th ông suy nghĩ và hành ng theo cách c a ngư i gi i nh t. Tôn tr ng nh ng ngư i gi i hơn mình là vi c nên làm. Tuy nhiên, chúng ta ch nên h c h i t h , ch không nên tôn sùng h quá m c. Hãy t tin b n cũng có th vư t tr i. Hãy t tin b n s còn ti n xa. Nh ng ngư i không có ni m tin s ch luôn là k theo uôi ngư i khác. Hãy th nhìn nh n v n theo cách khác xem sao. Ni m tin gi ng như m t c máy t ng i u ch nh nh ng gì ta s t ư c trong cu c s ng. Hãy quan sát m t ngư i ang c vùng v y thoát ra kh i c nh s ng t m thư ng. Anh ta không tin mình áng ư c nh n nhi u hơn, do ó nh ng gì anh ta nh n ư c th t ít i. Anh ta không tin mình làm ư c vi c gì to tát c , và úng là anh ta không th . Anh ta không tin r ng mình quan tr ng, b i v y nh ng gì anh ta làm u b g n cái mác “không quan tr ng”. D n d n, thái thi u ni m tin vào b n thân s th hi n qua cách nói năng, i ng hay cách anh ta i x v i m i ngư i xung quanh. N u không s m xây d ng ư c ni m tin vào tương lai thì anh ta s ngày càng th t lùi, ngày càng th y mình nh bé. Và trong m t nh ng ngư i xung quanh, anh ta cũng s ngày càng tr nên m nh t hơn.
Còn bây gi , hãy n v i m t ngư i ang t tin vươn t i thành công. Anh ta tin tư ng mình x ng áng g t hái ư c nhi u qu ng t, qu nhiên anh ta g t hái ư c không ít. Anh ta tin mình hoàn toàn cáng áng ư c nh ng tr ng trách l n lao, và anh ta th c s làm ư c. M i th anh ta làm, cách anh ta i x v i m i ngư i, nh ng suy nghĩ, quan i m, tính cách, t t c u th hi n r ng: “Anh ta th t n i b t. ó qu là m t ngư i quan tr ng”. M i cá nhân là s n ph m t ý chí c a chính mình. Hãy t tin vào b n thân, tin vào nh ng i u kỳ di u. Hãy lao vào cu c chinh ph c thành công v i ni m tin tuy t i r ng b n có th . Ch c ch n b n s làm ư c. Vài năm trư c, sau m t bu i di n thuy t trư c gi i doanh nhân t i Detroit, tôi có cơ h i trò chuy n v i m t ngư i trong s h . Anh ta ch ng n g p tôi, t gi i thi u v mình và bày t lòng ngư ng m : “Tôi th c s r t thích bài di n văn c a ông. Ông có th dành cho tôi ít phút ư c không? Tôi r t mu n ư c chia s v i ông v nh ng tr i nghi m c a chính b n thân tôi”. Chúng tôi nhanh chóng tìm ư c m t quán cà phê nh . Trong khi ch vài món i m tâm, anh ta vào chuy n ngay: “Tôi r t tâm c v i nh ng i u ông ã trình bày t i nay. Nó r t gi ng v i nh ng i u tôi h c ư c t cu c s ng: ó là hãy khi n ý chí h tr , thay vì c n tr chúng ta. Trư c ây, tôi chưa t ng k cho ai nghe v cách tôi làm th nào có ư c cu c s ng như ngày hôm nay, nhưng gi tôi r t mu n chia s v i ông”. “Tôi r t s n lòng nghe ây,”- Tôi nói. “Vâng, m i ch 5 năm trư c, tôi còn là m t k sư quèn trong m t xư ng ch t o d ng c và khuôn c t. Cu c s ng c a chúng tôi cũng khá y , tuy nhiên v n còn kém xa so v i nh ng gì mà tôi h ng mơ ư c. Ngôi nhà quá nh và c n có quá nhi u th ph i s m s a nhưng chúng tôi l i không ti n. Th t may là v tôi r t tuy t v i, cô y ch ng h phàn nàn hay kêu ca gì. M c dù v y, tôi v n c m nh n cô y toát lên v cam ch u s ph n. Tôi th c s r t au lòng m i khi t nhìn l i, bi t r ng mình ã không th chăm lo t t cho v và hai a con yêu quý”. “Th nhưng bây gi m i vi c ã hoàn toàn khác trư c”, b n tôi h h i k ti p. “Hi n chúng tôi ang s ng trong m t ngôi nhà m i r t p trên m nh t r ng g n m t héc-ta, ngoài ra còn có m t ngôi nhà nh cách ây hơn 300 km v phía b c n a. Chúng tôi không còn ph i lo l ng chuy n ti n nong sao cho các con có th theo h c nh ng trư ng i h c uy tín, v tôi cũng không còn ph i áy náy m i khi s m s a cho mình vài b qu n áo m i. Kỳ ngh hè t i, c gia ình s i du l ch Châu Âu. Bây gi , chúng tôi m i th c s c m th y mình ang s ng”. Tôi vô cùng ng c nhiên h i: “ , làm sao t t c nh ng i u ó l i x y ra ư c?” Anh t t n tr l i: “Vâng, nh ng i u ó ang th c s x y n v i tôi y. úng như l i anh nói t i nay, ‘Tôi ã c g ng phát huy h t s c m nh ni m tin c a mình’. Năm năm trư c, tôi tình c bi t m t xư ng ch t o d ng c và khuôn c t Detroit này ang tuy n ngư i. Lúc ó, dù chúng tôi v n ang s ng t i Cleveland nhưng tôi quy t nh th v n may c a mình v i hy v ng s ki m ư c m t công vi c m i có kho n thu nh p khá hơn. Tôi n ây vào m t t i Ch Nh t chu n b cho bu i ph ng v n vào ngày hôm sau. Sau b a t i, tôi ng i m t mình trong căn phòng c a khách s n và suy ng m. Ch ng hi u sao, tôi b ng th y chán ghét b n thân mình. Tôi t h i ‘T i sao mình mãi ch là m t anh k sư quèn? T i sao mình l i ph i c g ng có ư c m t công vi c mà tương lai cũng ch c gì kh m khá hơn so v i ch cũ?’ Ch ng hi u i u gì xui khi n, tôi l y ra m t m nh gi y và ghi h tên c a năm ngư i tôi bi t r t rõ lâu nay. H u là nh ng ngư i có ư c v trí công vi c và quy n l c hơn h n tôi. Hai
ngư i trong s ó là hàng xóm cũ c a tôi. Sau m t th i gian làm vi c chăm ch , v i m c lương khá, h ã chuy n n nơi khác t t hơn. Hai ngư i khác t ng là ông ch cũ c a tôi, và ngư i cu i cùng là ông anh r tôi. R i tôi l i t ch t v n b n thân: ngoài m t công vi c t t hơn, nh ng ngư i ó có gì hơn tôi ch ? H thông minh hơn tôi chăng? Hay h hơn tôi v h c v n, v ph m ch t cá nhân? Tôi ng m so sánh và t nh n th y, v nh ng m t y, th c tình, h ch ng hơn gì tôi c . Nhưng r i, tôi nh t i m t ph m ch t thành công mà ngư i ta v n thư ng nh c n. ó là s tiên phong ch ng. V i u này, dù ch ng vui v gì nhưng tôi bu c ph i th a nh n là mình kém xa nh ng ngư i b n thành t c a tôi. Dù lúc ó ã quá n a êm, kho ng 3 gi sáng, nhưng th t ng c nhiên là tâm trí tôi v n hoàn toàn minh m n. L n u tiên, tôi nh n ra i m y u c a chính mình. T trư c n nay tôi ã luôn do d , r i bao cơ h i t t vu t kh i t m tay. Càng suy nghĩ, tôi càng hi u ra m t i u: tôi không có ư c s ch ng, b i vì trong thâm tâm, tôi ã không dám tin mình x ng áng có ư c nhi u th . Su t c êm, tôi ch ng i và suy ng m xem trong su t th i gian qua, c m giác m t t tin y ã chi ph i b n thân mình như th nào. Nh ng năm qua, tôi không h tin tư ng hay ng viên b n thân mà ch l n qu n trong ý nghĩ mình ch ng th làm nên trò tr ng gì. Lúc nào tôi cũng ánh giá th p b n thân mình. Gi ây, m i i u tr nên sáng t hơn bao gi h t. S không ai trao t ng ni m tin cho tôi, n u tôi không bi t tin vào chính mình! Lúc y, ngay l p t c tôi quy t nh, ‘Bao lâu nay mình v n nghĩ s mãi là m t anh k sư quèn mà thôi. T bây gi mình không h th p b n thân như v y n a. Mình x ng áng ư c nhi u hơn th .’ Sáng hôm sau, tôi n d bu i ph ng v n v i s t tin cao nh t mà trư c nay tôi chưa t ng có. Trư c bu i sáng ó, tôi ch hy v ng mình có can m yêu c u m t m c lương cao hơn trư c m t chút, kho ng 750 ô la, hay cao nh t cũng ch là 1.000 ô la. Nhưng gi ây, sau m t êm dài suy nghĩ và ý th c ư c rõ hơn giá tr c a b n thân, tôi ã không ng n ng i yêu c u m c lương 3.500 ô la. Và tôi ã ư c tuy n d ng. “Sau hai năm n l c làm vi c, tôi ã t o d ng ư c uy tín cho riêng mình. Tôi ã th hi n và kh ng nh v i m i ngư i r ng tôi là m t ngư i có kh năng kinh doanh. Th r i tình hình ho t ng c a công ty rơi vào suy thoái, trong b i c nh ó giá tr c a tôi càng ư c xem tr ng hơn bao gi h t, b i tôi v n ư c ánh giá là m t trong nh ng ngư i có tài năng kinh doanh nh t trong ngành này. Sau ó, khi công ty ư c c i t , tôi nh n ư c m t lư ng c phi u áng k cùng v i m c lương cao hơn.” ó là toàn b câu chuy n c a ngư i b n tôi. Ch ng có gì bí n c . i m m u ch t chính là vi c anh y ã nh n ra m t chân lý: Trư c tiên hãy tin vào b n thân mình, r i nh ng i u t t p m i có th b t u n v i b n. Th c ra, có th ví tâm trí chúng ta như m t “nhà máy s n xu t nh ng ý tư ng”. Nhà máy ó ho t ng không ng ng ngh , s n sinh ra vô s ý tư ng m i ngày. Nhà máy ó cùng lúc ư c i u hành b i hai ngư i qu n c. Chúng ta t m g i h là ông Chi n Th ng và ông Th t B i. ông Chi n Th ng ch u trách nhi m t o ra nh ng suy nghĩ tích c c. Chuyên môn c a ông là ưa ra nh ng lý l cho th y chúng ta có y năng l c, gi i thích lý do t i sao chúng ta nên gánh l y công vi c và tin ch c chúng ta s làm ư c.
Trái l i, ông Th t B i chuyên s n xu t nh ng suy nghĩ tiêu c c, nh ng lý do cho th y chúng ta không th làm ư c hay nh ng bi u hi n ch rõ chúng ta y u kém n m c nào. Chuyên môn c a ông ta là t o ra m t chu i nh ng ý nghĩ “t i-sao-chúng-ta-s -th t-b i”. C hai u có kh năng n m b t m nh l nh c a chúng ta r t nhanh. ra l nh cho m t trong hai ngư i này, chúng ta ch c n ra d u th t kín áo. N u d u hi u ó mang tính tích c c, ông Chi n Th ng s b t tay ngay vào vi c. Còn n u d u hi u ó mang tính tiêu c c, ông Th t B i s bư c t i. hi u rõ hơn v cách làm vi c c a hai nhà qu n c này, chúng ta th xem xét ví d sau. Khi m t ngày m i b t u, b n cho r ng: “Hôm nay s là m t ngày t i t ây”. Câu nói c a b n s tác ng n ông Th t B i và ông ta s ưa n cho b n m t lo t d n ch ng ch ng minh r ng ngày hôm nay c a b n t i t n m c nào: th i ti t hôm nay quá nóng ho c quá l nh, công vi c kinh doanh buôn bán ch ng ra sao, b n có th b m, hay v b n s l i càu nhàu vì vài chuy n không âu. ông Th t B i làm vi c r t hi u qu . Ch trong ít phút, ông ã thuy t ph c ư c b n r i. Và hôm ó úng là m t ngày t h i, k c khi b n chưa bi t rõ nó s di n ra như th nào. Nhưng n u b n cho r ng: “Hôm nay s là m t ngày t t lành ây” thì ông Chi n Th ng s b t tay vào vi c. Ông y s nh c b n: “Hôm nay là m t ngày tuy t v i. Th i ti t th t d ch u. B n c m th y mình th t h ng kh i, tràn y sinh l c, v i ni m tin s g t ư c nhi u k t qu t t trong công vi c!” Qu nhiên, hôm ó tr thành m t ngày t t lành c a b n. B ng cách c a mình, ông Th t B i luôn gieo n i ám nh cho r ng b n ch ng làm ư c gì c , còn ông Chi n Th ng thì ngư c l i. ông Th t B i luôn c gieo vào u b n s lo ng i mình s chu c l y th m h i, trong khi ó, ông Chi n Th ng s ch ng minh b n hoàn toàn có th thành công. ông Th t B i luôn bày ra các lý l , ch ng c ch ng l i m t nhân v t nào ó, còn ông Chi n Th ng s cho b n th y t t c nh ng ưu i m áng quý c a ngư i y. Rõ ràng là b n giao cho bên nào nhi u vi c hơn, bên ó s tr nên m nh hơn. N u ông Th t B i càng có nhi u vi c làm, ông ta s ngày càng chi m ưu th trong tâm trí b n. N u c ti p t c như v y, ch ng chóng thì ch y ông ta s ki m soát toàn b quá trình suy nghĩ c a b n. Khi ó m i ý nghĩ u tr nên tiêu c c. T t nh t là b n nên sa th i ngài Th t B i ngay l p t c. B n không c n n ông ta âu. Ch c ch n b n cũng không mu n ông ta l n v n quanh mình, su t ngày l i nh i: b n không th làm n i, b n không có kh năng, b n s th t b i thôi, hay i lo i như th . ông Th t B i ch ng th giúp b n thành công ư c âu, vì v y, hãy t ng c ông ta i thôi! Hãy khi n ông Chi n Th ng luôn luôn b n r n. M i khi m t ý nghĩ nào ó v t lên trong u, hãy b o ông ta làm vi c. Ông y s tìm ra cho b n phương hư ng i t i thành công. Hi n nay, tính trung bình c m t ngày nư c M l i ón nh n thêm 11.500 cư dân m i. Dân s tăng lên v i t c chóng m t. Ngư i ta d oán ch trong 10 năm t i, dân s M s tăng thêm kho ng 35 tri u ngư i, tương ương v i t ng s dân hi n nay c a năm thành ph l n nh t Hoa Kỳ: New York, Chicago, Los Angeles, Detroit và Philadelphia. Hãy th tư ng tư ng xem lúc y t t c m i th s ra sao. Nh ng ngành ngh m i, nh ng bư c t phá trong khoa h c, nh ng th trư ng ư c m r ng hơn so v i trư c - t t c u ưa n nhi u cơ h i m i. ó là tín hi u t t lành. Và ó là kho ng th i gian quý giá s ng h t mình! Hi n nay có m t i u d th y là nhu c u v nhân l c cho các v trí lãnh o ang r t l n trong m i ngành ngh , lĩnh v c. Nh ng ngư i s m nhi m các v trí ó, không ai khác, chính là nh ng ngư i ã trư ng thành hay s p trư ng thành. Rõ ràng b n là m t trong s ó.
Tuy nhiên, s phát tri n v m i m t c a m t qu c gia không có nghĩa r ng t t c các cá nhân thu c qu c gia ó u thành t. Trong su t m t th i gian dài, nư c M ã không ng ng t ư c nh ng thành t u áng k , c v kinh t l n chính tr , văn hóa, xã h i. Ch c n m t cái nhìn thoáng qua, b n cũng th y có n hàng tri u, hàng ch c tri u ngư i ã n l c nhưng không thành công. Hai th p niên qua, nh ng cơ h i làm giàu m ra ngày càng nhi u nhưng ph n ông dân chúng v n b vư ng trong cái vòng l n qu n c a m t cu c s ng t m thư ng. a s h m chìm trong lo l ng, s hãi và s ng qua ngày v i c m giác mình thu c hàng th y u, không ư c xã h i ánh giá cao, c than th mình không th làm ư c nh ng i u mình mu n. K t qu là h s ch ki m ư c cho mình nh ng ph n thư ng xoàng xĩnh, nh ng h nh phúc t m thư ng mà thôi. Nh ng ngư i khôn ngoan là nh ng ngư i bi t t n d ng cơ h i, bi n nó thành l i th cho riêng mình. H luôn có quy t tâm cao và bi t làm th nào hư ng suy nghĩ c a mình t i thành công. Tôi th c s tin b n là m t trong s ó. Còn n u không, b n ư c như bây gi ch là do may m n mà thôi, và b n cũng ch ng c n b n tâm n nh ng i u úng n trong cu n sách này. Hãy t tin ti n v phía trư c. Cánh c a d n n thành công chưa bao gi r ng m n th . Hãy dõng d c tuyên b b n là m t trong s ngư i s thành công và s t ư c nh ng gì mình mong mu n trong cu c s ng. Dù ây m i ch là bư c kh i u i t i thành công, nhưng l i chính là bư c cơ b n nh t mà b n không th b qua. Th t v y y! Hãy tin tư ng vào b n thân mình, hãy tin b n có th thành công. KHAI THÔNG S C M NH NI M TIN Sau ây là ba g i ý giúp b n n m b t và khai thông s c m nh ni m tin c a mình: 1. Hãy luôn hư ng t i thành công thay vì ch nghĩ n th t b i. Dù trong công vi c hay cu c s ng thư ng ngày, hãy luôn tâm trí b n ng p y nh ng suy nghĩ tích c c. M i khi ph i i m t v i khó khăn, hãy t tin nghĩ r ng: “Tôi s vư t qua”, ch không ph i “Có l tôi không làm n i”. M i khi ph i c nh tranh v i m t ai khác, hãy nghĩ “Tôi ch ng thua kém gì nh ng ngư i gi i nh t”, ch không ph i “Tôi s b h b xa m t thôi”. Khi cơ h i n, hãy tin : “Tôi làm ư c”, ch ng bao gi nghĩ “Tôi không th ”. Hãy dành cho ý nghĩ “Tôi s thành công” có ư c m t v trí thư ng tr c trong tâm trí b n. Chính vi c suy nghĩ tích c c giúp b n l p nên các k ho ch c th và kh thi i n thành công. Ngư c l i, vi c suy nghĩ tiêu c c ch khi n b n l n v n v i nh ng i u s mang l i th t b i mà thôi. 2. M i ngày, hãy t nh c nh r ng b n còn r t nhi u kh năng ti m n mà chính mình chưa khám phá h t ư c. Nh ng ngư i thành t không ph i là siêu nhân. Th c ra h ch ng có phép màu gì c . H ch là nh ng con ngư i bình thư ng. H thành công không ph i nh trí tu siêu vi t, cũng không ph i nh may m n, mà b i vì h luôn bi t cách khơi d y và gi v ng ni m tin vào b n thân, tin vào nh ng i u ang làm. Chính vì th , hãy nh m t i u: ng bao gi ánh giá th p b n thân mình. 3. Hãy nghĩ n và tin tư ng vào nh ng i u l n lao. B n càng tin tư ng vào b n thân bao nhiêu thì thành công b n t ư c càng r c r b y nhiêu. N u ch hư ng n nh ng
m c tiêu nh bé, b n s ch g t ư c nh ng thành qu c n con. Hãy t ra cho mình nh ng m c tiêu l n lao, r i b n s t ư c nh ng thành công vang d i. c bi t, b n nên nh r ng: th c hi n nh ng ý tư ng và k ho ch l n lao không h khó khăn hơn - th m chí có ôi lúc còn ơn gi n hơn - so v i vi c th c hi n nh ng ý tư ng hay k ho ch nh bé. Trong m t cu c h i th o c a các nhà lãnh o c p cao, Ch t ch H i ng Qu n tr T p oàn General Electric, ông Ralph J. Cordiner nói: “B t c ai khao khát ư c ng i vào v trí lãnh o - dù ch vì l i ích c a anh ta ho c mong m i c ng hi n cho công ty – u c n có m t quy t tâm cao không ng ng t hoàn thi n b n thân. Không ai có th “cư ng b c” m t ngư i hãy c g ng. Vi c anh ta thăng ti n hay th t lùi, ch b n thân anh ta quy t nh mà thôi. i u này òi h i th i gian, công s c và c s hy sinh c a m i cá nhân. Không ai có th c g ng h ngư i khác”. Nh n nh c a Cordiner ư c t trên n n t ng th c t . Chúng ta hãy cùng xem xét k hơn. Nh ng ngư i ang thành t trong các ngành qu n tr kinh doanh, bán hàng, k thu t, trong lĩnh v c tôn giáo, văn chương, bi u di n hay b t c m t ngành nào khác, t t c u l p ra cho mình m t k ho ch t phát tri n b n thân sáng su t, h p lý và liên t c. B t kỳ m t k ho ch rèn luy n nào cũng u ph i t ư c ba m c tiêu - ó cũng là nh ng i u mà cu n sách này hư ng t i. Th nh t, nh rõ n i dung nh ng vi c c n làm. Th hai, v ch ra ư c phương th c th c hi n. Th ba, k ho ch ó c n ph i tr i qua nh ng phép th kh t khe nh t và ph i ch ng minh ư c là th c s hi u qu . Quan i m và cách làm c a nh ng ngư i thành t s giúp b n thi t k m t chương trình t rèn luy n b n thân v i n i dung h p lý nh t. Làm th nào nh ng ngư i thành danh có th s p x p ư c cu c s ng và công vi c? Làm th nào mà h có th vư t qua nh ng khó khăn tr ng i? H tư duy như th nào? i u gì ã khi n h vư t lên h n nh ng ngư i bình thư ng khác và ư c m i ngư i n tr ng? Còn cách th c th c hi n chương trình t rèn luy n b n thân y? Qua t ng chương trong cu n sách này, b n s thu th p ư c hàng lo t nh ng ch d n c th v nh ng vi c c n làm. Hãy th áp d ng và t mình ki m nghi m. K t qu ra sao? Tôi dám ch c v i b n: vi c áp d ng m t cách h p lý chương trình ư c gi i thi u trong cu n sách này s mang n cho b n nh ng thành qu mà b n không ng n! Hãy xây d ng k ho ch c a b n theo t ng bư c như cu n sách g i ý. Thành qu n v i b n có th là s n tr ng nhi u hơn t các thành viên trong gia ình, ho c s ngư ng m t b n bè và ng nghi p. B n thân b n cũng s c m th y mình có ích hơn, có a v cao hơn trong xã h i. Thành qu ó cũng g m c m c thu nh p khá hơn, và ương nhiên là m t m c s ng t t hơn. Quá trình t rèn luy n do b n quy t nh hoàn toàn. S không có ai ng bên c nh nh c nh b n ph i làm gì và làm như th nào. Cu n sách này s ưa ra cho b n nh ng ch d n h p lý, nhưng ch có b n m i hi u rõ b n thân mình mà thôi. Ch có b n m i có th t b o mình áp d ng i u này ho c i u n . Ch có b n m i t ánh giá ư c s ti n b c a b n thân. Và, cũng ch có b n m i có th ưa ra nh ng i u ch nh c n thi t. Tóm l i, b n c n rèn luy n liên t c vươn t i nh ng m c tiêu ngày càng cao hơn. Th c ra, b n luôn có s n “m t phòng thí nghi m” v i y phương ti n h c h i và làm vi c. ó chính là cu c s ng, là nh ng ngư i xung quanh b n - cung c p nhi u ví d sinh ng, th c t nh t v m i lo i hành vi c a con ngư i. B n chính là nhà khoa h c trong phòng
thí nghi m c a mình, nh ng i u b n h c ư c ây là vô t n. i u áng nói hơn là b n không ph i mua b t c th gì, ch ng ph i thuê hay tr b t kỳ m t lo i phí t n nào. B n có th tho i mái s d ng phòng thí nghi m ó theo ý mình. V i h n m t phòng thí nghi m c a riêng mình, b n s làm nh ng vi c như t t c các nhà khoa h c khác: quan sát và th nghi m. B n có ng c nhiên không, n u bi t r ng h u h t m i ngư i không hi u rõ t i sao h l i có cách cư x như hi n nay. B i h u h t h u không h c cách quan sát. M t trong nh ng m c ích quan tr ng nh t c a cu n sách này là giúp b n t h c cách quan sát, phân tích và th u hi u nh ng hành ng c a con ngư i. ôi khi, b n s mu n t t ra cho mình nh ng câu h i như “T i sao ngư i này quá giàu có trong ngư i kia c làm qu n qu t m i ăn?”: “T i sao có ngư i có r t nhi u b n bè, trong khi ngư i khác ch có vài ngư i b n?”, hay “T i sao m i ngư i vui v ch p nh n nh ng gì m t ngư i nào ó nói v i h , trong khi l i b ngoài tai l i ngư i khác, m c dù h nói h t như th ?” M t khi bi t cách quan sát, b n s h c ư c nhi u bài h c vô cùng giá tr t cu c s ng quanh b n. Dư i ây là hai g i ý c bi t có th giúp b n tr thành ngư i quan sát tinh t . Hãy ch n m t ngư i thành t và m t ngư i ch có nh ng thành tích v n v t mà b n bi t. Hãy quan sát và i chi u xem h ã th c hi n ư c bao nhiêu nguyên t c trong cu n sách này. Khi quan sát nh ng ví d i l p nhau như v y, b n s bi t cách áp d ng linh ho t và khôn ngoan nh ng ch d n ư c trình bày nơi ây. T m i con ngư i thành t xung quanh b n, b n s h c ư c nh ng bài h c khác nhau d n n thành công và áp d ng m t cách có i u ch nh sao cho phù h p nh t v i b n và sau ó bi n chúng thành thói quen. Càng luy n t p nhi u, nh ng thói quen ó s càng s m tr thành b n ch t th hai (bên c nh b n ch t b m sinh) c a b n. Ví d sau ây s cho b n th y rõ hơn n a chương trình này h u ích n m c nào. a s chúng ta u có m t vài ngư i b n hay vài ngư i bà con yêu thích tr ng cây, và không dư i m t l n chúng ta nghe h hào h ng nói r ng: “Th t là thú v khi nhìn nh ng cây chúng ta tr ng l n lên m i ngày. Hãy th quan sát xem chúng h p th ch t dinh dư ng và nư c như th nào. So v i tu n trư c, tháng trư c, chúng m i l n nhanh làm sao!” Nhưng s thú v ó ch ng b ng m t ph n mư i n u so v i hàng ngày, hàng tháng b n ư c ch ng ki n mình tr nên t tin, có ích và thành công hơn - nh vi c áp d ng chương trình t ki m soát suy nghĩ c a b n thân! Không m t i u gì khác trong cu c s ng này giúp b n tr nên tho i mái b ng nh ng lúc b n bi t mình ang i trên con ư ng d n t i thành công. Và cũng trên con ư ng ó, không có m t tr ng i nào khác l n hơn chính b n thân b n. Chương 2 Căn b nh “t bào ch a” – M m m ng c a th t b i thành công thì con ngư i, chính con ngư i m i là i tư ng b n c n nghiên c u và tìm hi u. Hãy quan sát th t k nh ng ngư i xung quanh b n t khám phá, ch n l a và áp d ng các nguyên t c phù h p nh t cho b n thân. Nào, hãy b t tay ngay vào vi c h c h i y thú v này!
B n s khám phá ra r ng nh ng ngư i không thành công luôn m c ph i m t căn b nh tinh th n - t m g i căn b nh “t bào ch a”. H u như ai cũng mang trong mình ít nhi u bi u hi n c a căn b nh này. Khi căn b nh ã tr nên tr m tr ng, ch c ch n ngư i ó s không tránh kh i th t b i . Căn b nh t bào ch a là nguyên nhân d n n s khác bi t l n gi a m t ngư i có kh năng và m t ngư i b t l c trong ki m soát hành ng và suy nghĩ c a chính mình. M t ngư i càng thành công bao nhiêu, l i càng ít t bi n h b y nhiêu. Còn nh ng ngư i chưa g t hái ư c thành qu gì trong hành trang cu c s ng, ho c không h có k ho ch gì cho tương lai thì thư ng vi n d n r t nhi u lý do bào ch a cho hi n tr ng c a mình. Khi quan sát, tìm hi u nh ng ngư i d n u trong b t c lĩnh v c nào, dù là kinh doanh, giáo d c hay trong quân i, b n s th y: n u mu n an ph n, h v n có th ưa ra nh ng l i bi n b ch như ngư i bình thư ng v n làm, nhưng h ch ng bao gi làm như v y c . Qu th c, n u mu n, Roosevelt có th vi n c vào ôi chân t t nguy n c a ông, Truman có th bi n b ch ông chưa h ư c h c i h c; cũng như Kennedy v n có th kêu ca: “Tôi quá tr , làm sao làm t ng th ng ư c!”; hay Johnson và Eisenhower có th vin vào nh ng cơn au tim kh ng khi p thư ng xuyên t ch i nh n lãnh tr ng trách qu c gia. Cũng gi ng như b t c căn b nh nào khác, ch ng “t bào ch a” s tr nên tr m tr ng n u không ư c ch a tr k p th i, úng cách. Thông thư ng, di n bi n tâm lý c a m t n n nhân m c ph i căn b nh này như sau: “L ra mình ph i làm t t hơn, ph i tìm lý do gì ó m i ư c, ch n u không thì m t m t l m. xem nào, có th là do s c kh e gi m sút? do tu i tác? do h n ch v m t ki n th c? ho c do chưa kinh nghi m? do kém may m n? do nh hư ng t chuy n gia ình? Hay do nh hư ng t n n t ng giáo d c?” Khi ã tìm ư c lý do “h p lý” t bào ch a, anh ta s bám ri t l y nó bi n minh v i chính b n thân mình và v i nh ng ngư i xung quanh, r ng ó chính là căn nguyên t i sao anh ta không th thành công. B n nên bi t m t suy nghĩ, dù tích c c hay tiêu c c, cũng s t o nên m t cư ng l c n u ư c l p i l p l i nhi u l n, s càng lúc càng ăn sâu vào ti m th c. Lúc u, có th ngư i b nh hoàn toàn t nh táo nh n ra cái c mình ang dùng ch ng khác gì m t l i nói d i nhưng lâu d n, chính b n thân anh ta cũng b thuy t ph c r ng ó th c s là nguyên nhân t i sao anh ta không th thành công. Chính vì v y, n u b n th c s quy t tâm và mu n hư ng n thành công thì c n ph i b t tay ngay vào bư c th nh t - t t o ra m t lo i v c-xin tiêu di t t n g c t ng t bào c a căn b nh nguy hi m này. * 4 BI U HI N CƠ B N NH T C A CĂN B NH “T BÀO CH A”: Căn b nh “t bào ch a” xu t hi n dư i r t nhi u th d ng khác nhau, nhưng nguy hi m nh t chính là vi c l i cho s c kh e, trí tu , tu i tác ho c s may r i t bi n h cho mình. Bây gi , hãy xem chúng ta có th b o v mình thoát kh i nh ng bi u hi n này cách nào. 1. “Nhưng mà s c kh e c a tôi không ư c t t l m.” l i cho s c kh e có r t nhi u m c , nh thì: “Tôi th y không ư c kh e l m”, ho c n ng hơn: “Tôi ang g p b t n tim, gan, ph i, não…”.
Cái nguyên c “s c kh e không t t” v n hàng ngày ư c s d ng làm l i bào ch a, m i khi ai ó không làm ư c nh ng gì mình mu n, không dám nh n lãnh nh ng trách nhi m l n hơn, không ki m ư c nhi u ti n hơn, hay không th t ư c thành công. Hàng tri u ngư i trên th gi i hi n ang m c ph i ch ng b nh này, nhưng li u ây có ph i là lý do chính áng trong a ph n các trư ng h p hay không? B n có th nh n th y: t t c nh ng ngư i thành t chưa bao gi dùng s c kh e làm cái c cho nh ng th t b i c a mình. Hai ngư i b n c a tôi, m t nhà v t lý h c và m t bác sĩ ph u thu t, u kh ng nh: v m t th ch t, trên i này không có ai là hoàn toàn kh e m nh c . B t c ai cũng m c ph i m t th b nh nào ó, dù nh nh t. Ch ng b nh “d a vào s c kh e bào ch a cho b n thân” này cũng v y. Không ít ngư i ã b nó khu t ph c, ho c ít ho c nhi u. Nhưng nh ng ngư i suy nghĩ tích c c và luôn hư ng t i thành công thì không. M t bu i trưa n , sau khi tôi v a hoàn thành bu i di n thuy t Cleveland, m t anh b n kho ng 30 tu i xin g p riêng tôi vài phút. Sau khi chúc m ng bài thuy t trình r t thành công c a tôi, anh bu n bã tâm s : “E r ng nh ng ý tư ng c a ông ch ng th giúp ư c gì cho tôi”. R i anh ta ti p t c: “Ông bi t không, nh ng cơn au tim c liên t c hành h khi n tôi không th làm gì ư c”. Anh b n tr ã n g p b n v bác sĩ khác nhau nhưng không ai phát hi n ra tim anh ta có v n gì. Chính vì th , anh ta mu n xin tôi vài l i khuyên. Tôi áp: “Th c ra tôi không có ki n th c gì v tim m ch c . Nhưng n u tôi, hay b t c m t ngư i bình thư ng nào khác vào hoàn c nh c a anh bây gi thì tôi s làm ngay ba i u. u tiên, tôi s tìm n m t chuyên gia tim m ch gi i, nh ông y khám k lư ng và s nghe theo nh ng ch n oán c a ông y. Như anh v a k , anh ã i khám nh ng b n bác sĩ mà không ai ch ra ư c i u gì b t thư ng tim anh c . V y hãy xem như l n th năm này là l n ki m tra cu i cùng. Bi t âu anh ang có m t trái tim hoàn toàn kh e m nh thì sao. Còn n u anh c ti p t c lo l ng, suy nghĩ v nó, r t có th cu i cùng anh s m c b nh tim th t y!” “ i u th hai tôi khuyên anh, ó là tìm c cu n sách: “Hãy s ng tr n v n t ng ngày” c a Ti n sĩ Schindler. Trong cu n sách ó, Schindler ưa ra nh n nh: c b n b nh nhân n m i u tr t i b nh vi n thì có ba ngư i m c ph i EII (Emotional Induced Illness - ch ng b nh gây ra do nh ng c m xúc thái quá). Hãy th tư ng tư ng xem, ba trong s b n ngư i ó có th kh e m nh và ch ng ph i n m vi n n u như h bi t cách ki m ch và ki m soát c m xúc. Anh th c cu n sách ó bi t cách ‘t i u khi n c m xúc’ c a chính mình”. “Và i u cu i cùng, nói th t v i anh, b n thân tôi luôn quy t tâm s s ng h t mình cho n hơi th cu i cùng”. ây cũng là l i khuyên chân thành nh t mà vài năm trư c tôi nh n ư c t m t ngư i b n lu t sư. Ông b n c a tôi m c b nh lao. T lúc y, ông y bi t cu c s ng c a mình s luôn ph i g n v i nh ng bu i ch a tr thư ng xuyên, nh ng quy nh nghiêm ng t v s c kh e. Th nhưng, ông y không b n tâm, s hãi hay lo l ng gì c . Ông y v n l c quan theo u i ngành lu t, xây d ng m t gia ình h nh phúc và t n hư ng cu c s ng. Hi n gi ông y ã 78 tu i. Sau bao năm v t v trên ư ng i, ông y ã úc k t ư c quan ni m s ng cho b n thân mình: “Tôi không bao gi lo l ng, nghĩ ng i v chuy n s ng hay ch t. M t khi v n còn s ng trên cõi i này, tôi s s ng th t s , s ng h t mình. B t c lúc nào tôi lo l ng v phút lâm chung, ó là lúc tôi ang ch t y”. Sau ó, tôi áp chuy n bay t i Detroit. Trên máy bay, tôi l i ư c ch ng ki n câu chuy n th hai, m t câu chuy n hoàn toàn khác. Khi máy bay v a c t cánh, tôi b ng nghe ti ng tíc t c âu ó. Hơi gi t mình, tôi nhìn sang ngư i àn ông ng i gh bên, vì dư ng như ti ng ng phát ra t phía anh ta.
Anh y m m cư i thân thi n, b o: “À, không ph i bom âu. Ti ng tim tôi p y mà”. Nh n th y s ng c nhiên pha l n nét hoài nghi trên gương m t tôi, anh ta ch m rãi k cho tôi nghe câu chuy n cu c i mình. Trư c ó ba tu n ngày, anh ta ã tr i qua m t cu c ph u thu t thay van tim nhân t o. Anh b o r ng khi nh ng mô m i phát tri n bao l y cái van nhân t o thì nh ng ti ng tích t c y s không còn n a. Nghe n y, tôi m i h i v nh ng d nh ti p theo c a anh ta. Anh vui v tr l i: “À, tôi có nhi u k ho ch tr ng i l m. Khi tr v nhà Minesota, tôi s ăng ký vào trư ng lu t. Tôi hy v ng m t ngày nào ó mình có th làm vi c cho chính ph . Các bác sĩ cho bi t sau khi ngh dư ng trong vài tháng, tôi s hoàn toàn kh e m nh tr l i và có th làm vi c như bao ngư i bình thư ng khác”. Như b n th y y, m i chúng ta hoàn toàn ch ng trong l a ch n cách i m t trư c các vn v s c kh e. Trong câu chuy n k u tiên, nhân v t c a chúng ta m c dù chưa bi t chính xác có tr c tr c gì v i s c kh e c a mình hay không, nhưng anh ta ã h t ho ng, bu n bã, khăng khăng cho r ng mình không th ti p t c theo u i công vi c ư c và kh n kho n ai ó ng c m v i anh ta. Trong khi ó, hoàn toàn ngư c l i, dù ã ph i tr i qua m t cu c ph u thu t thu c vào lo i nguy hi m b c nh t, anh b n trong câu chuy n th hai v n luôn l c quan, hào h ng b t tay vào làm b t c vi c gì. i m khác bi t chính là cách nhìn nh n c a m i ngư i trư c s c kh e c a mình. Còn r t nhi u trư ng h p khác n a minh ch ng v ch ng b nh l i cho s c kh e. Th c ra tôi là m t b nh nhân ti u ư ng ã tiêm n 5.000 mũi insulin. Các bác sĩ khuy n cáo tôi: “Ti u ư ng ch là m t căn b nh th ch t mà thôi. Tình tr ng tinh th n m i gây h u qu t i t hơn nhi u. N u anh lo l ng, hay suy nghĩ tiêu c c, anh s g p tr c tr c nghiêm tr ng y”. K t khi bi t mình có b nh, tôi thư ng ti p xúc và làm quen v i r t nhi u b nh nhân ti u ư ng khác. Tôi s k các b n nghe hai câu chuy n hoàn toàn trái ngư c nhau. M t ngư i luôn nghĩ mình s p ch t m c dù b nh tình c a anh ta chưa n m c áng lo ng i. Vì s b nhi m trùng, anh ta tránh xa b t c ai có tri u ch ng s mũi dù ch m i h t hơi sơ sài. S b ki t s c, anh ta h u như ch ng dám ng tay ng chân làm gì c . Lúc nào anh cũng lo l ng xem i u gì có th x y ra ti p theo. M i ngư i xung quanh chán ngán vì su t ngày ph i nghe nh ng l i kêu than, phàn nàn. Th c ra căn b nh c a anh ta ch ng ph i là ti u ư ng, mà chính là ch ng b nh li cho s c kh e bi n h cho s lư i nhác c a mình. Câu chuy n v v giám c khu v c c a m t công ty xu t b n t m c thì trái ngư c hoàn toàn. Anh y b ti u ư ng nghiêm tr ng n n i ph i tiêm vào ngư i lư ng insulin nhi u g p 30 l n so v i anh b n câu chuy n trên. Nhưng anh y ch ng bao gi nghĩ mình ang m, luôn làm vi c h t mình và t n hư ng cu c s ng. M t ngày n , anh y nói v i tôi : ‘B b nh như th này ch c ch n là r t khó ch u và b t ti n r i. Nhưng tôi không mu n n m ì m t ch su t ngày lo l ng. Anh bi t không, m i l n tiêm, tôi l i th m c m ơn và c u nguy n cho nh ng ngư i ã tìm ra insulin y.” John - m t trong nh ng ngư i b n thân nh t c a tôi - hi n ang là gi ng viên t i m t trư ng i h c danh ti ng. Năm 1945, sau Chi n tranh th gi i th II, anh tr v t Châu Âu và ch còn m t cánh tay. Th nhưng John luôn m m cư i, s n sàng giúp ngư i khác, l c quan không kém b t kỳ ngư i lành l n nào. Có l n tôi và John nói chuy n r t lâu v tương lai và nh ng tr ng i mà anh y s g p ph i trong cu c s ng.
Anh y nhún vai, cư i: “Mình ch m t có m t cánh tay thôi mà. ương nhiên còn hai thì ch c ch n t t hơn m t r i. Tuy m t i m t cánh tay nhưng tinh th n mình không h nao núng chút nào”. B n ã bao gi nhìn th y m t tay gôn c khôi ch có m t cánh tay chưa? V y mà ngư i b n c a tôi ã làm ư c i u ó. M t l n, tôi tìm hi u xem làm cách nào anh y ã vư t qua s m t mát t ư c nhi u thành tích cao n m c các tay gôn bình thư ng khác cũng ch mong ánh hay g n b ng anh. Anh ch cư i và b o: “À, tôi ã rút ra ư c m t kinh nghi m t giá: n u có thái tích c c, l c quan thì ch c ch n tôi có th ánh b i nh ng i th có y hai tay nhưng luôn mang thái tiêu c c.” * 4 i u b n có th làm vư t qua căn b nh l i cho s c kh e: Lo i v c-xin t t nh t ch ng l i ch ng b nh này bao g m b n i u sau: 1. Hãy tránh nh c n s c kh e c a b n. Vi c nói quá nhi u v m t căn b nh, dù ch là c m l nh thông thư ng, s khi n b n c m th y càng t i t hơn. Vi c nh c i nh c l i v b nh t t m y u cũng gi ng như bón phân cho các h t m m “tiêu c c” v y. Hơn n a, su t ngày than vãn v s c kh e c a mình cũng ch ng ph i là m t thói quen t t p. Nó khi n m i ngư i phát chán vì khi ó b n gi ng như m t k gi v , lúc nào cũng mu n mình là trung tâm c a vũ tr . Nh ng ngư i thành t luôn bi t cách vư t qua xu hư ng thông thư ng ó: h ch ng bao gi phàn nàn v b nh t t c a mình. M i ngư i ch có th (xin cho phép tôi ư c nh n m nh t có th ) c m thông ôi chút khi th y ai ó su t ngày kêu ca v b nh t t và s m y u c a mình, song h s không bao gi tôn tr ng, hay h t lòng ph c v nh ng ngư i như v y c ! 2. ng quá lo l ng v s c kh e c a mình. Ti n sĩ Walter Alvarez, c v n danh d c a B nh vi n Mayo g n ây vi t r ng: “ i v i nh ng ngư i su t ngày ch ru rú trong n i s hãi, lo l ng, tôi ã ph i kh n c u h hãy rèn luy n cách ki m soát b n thân hơn n a. Ví d , m t ngư i àn ông c khăng khăng b o r ng túi m t c a mình không n, m c dù tám b n phim ch p X-quang ch rõ anh ta hoàn toàn kh e m nh. Tôi ã ph i c thuy t ph c anh ta thôi không ch p X-quang n a. Tôi cũng t ng yêu c u hàng trăm ngư i khác d ng t t c các xét nghi m i n tâm vì th c t là tim h hoàn toàn bình thư ng”. 3. Hãy c m ơn cu c s ng vì b n còn ư c kh e m nh n bây gi . Có m t câu nói áng ư c nh c i nh c l i nhi u l n: “Tôi ã luôn ca c m ch vì mình có ôi giày l i th i cho n ngày tôi g p m t ngư i không còn chân ư c mang giày”. B i th , thay vì kêu ca than phi n “c m th y b t n”, b n nên vui sư ng, h nh phúc vì mình v n kh e m nh, lành l n vào lúc này. i u ó s t t hơn cho b n r t nhi u. Li u v c-xin t t nh t tránh nh ng cơn au, b nh t t ang giày vò, chính là thái l c quan, s mãn nguy n và lòng bi t ơn vì s c kh e mà b n hi n có. 4. Hãy thư ng xuyên t nh c nh mình “Thà b mòn còn hơn b g ”. Cu c s ng là c a chính b n, hãy t n hư ng h t mình. ng lãng phí cu c s ng b ng nh ng suy nghĩ v n vơ v b nh t t .
2. “Nhưng ph i có trí tu thì m i thành công ư c ch !” Ch ng b nh l i cho trí l c b ng l i than phi n “Tôi kém thông minh l m” là r t thư ng g p. B n có b t ng không, n u bi t căn b nh này ph bi n n m c 95% nh ng ngư i xung quanh b n m c ph i, v i các c p khác nhau. Khác v i nh ng d ng “t bào ch a” khác, nh ng ngư i m c b nh này thư ng âm th m ch u ng. Ch ng m y ai d dàng th a nh n là mình kém thông minh. Thay vào ó, h thư ng c m nh n nó sâu xa bên trong tâm h n. Khi nh c n năng l c trí tu , h u h t chúng ta thư ng m c ph i hai sai l m cơ b n sau: 1. ánh giá quá th p trí tu c a mình. 2. ánh giá quá cao trí tu c a ngư i khác. Chính vì nh ng ánh giá sai l m như th mà r t nhi u ngư i g n như xem thư ng b n thân mình. H không th gi i quy t nh ng tình hu ng khó khăn ch vì h cho r ng mình không trí làm ư c i u ó. Th nhưng, nh ng ngư i không b n tâm nhi u n trí thông minh tu ho c kh năng tư duy c a mình thì luôn hoàn thành t t công vi c. Th c ra, cách b n s d ng trí tu khi gi i quy t m t v n quan tr ng hơn nhi u lư ng thông minh mà b n có. Ti n sĩ Edward Teller, m t trong nh ng nhà v t lý l i l c nh t c a Hoa Kỳ, khi ư c h i “Li u m t a tr có nên n l c tr thành m t nhà khoa h c không?”, ông ã tr l i: “ tr thành m t nhà khoa h c, m t a bé không c n ph i có b óc ph n x nhanh như ch p, không c n m t trí nh th n kỳ, cũng không c n nh ng i m s quá cao. i u duy nh t quan tr ng là a tr ó ph i th c s am mê khoa h c.” Lòng am mê, s nhi t tình luôn là nh ng y u t quan tr ng trong m i lĩnh v c, k c trong khoa h c. M t ngư i dù ch s IQ ch là 100 nhưng lúc nào cũng mang thái tích c c, l c quan, s n sàng h p tác thì ch c ch n s có m c thu nh p khá hơn, ư c m i ngư i c m ph c, tôn tr ng nhi u hơn, và cũng s thành công hơn ngư i có ch s IQ 120 nhưng l i luôn bi quan, tiêu c c và không có ý mu n h p tác v i m i ngư i xung quanh. Ch c n có ni m am mê th c hi n công vi c n nơi n ch n - dù ó là vi c v t, ho c m t d án l n - t h n s t t hơn nhi u so v i ngư i có th a trí tu nhưng không bi t s d ng vào vi c gì. Khi có am mê là b n ã n m ư c ch c ch n 95% kh năng thành công. Trư c ây, trong b a ti c g p m t c u sinh viên do trư ng i h c cũ t ch c, tôi ã g p l i Chuck, m t sinh viên gi i t t nghi p lo i ưu. Chúng tôi không liên l c gì v i nhau c ch c năm nay. Tôi nh l n cu i cùng g p nhau, anh y ã tâm s v m c tiêu thành l p và i u hành m t doanh nghi p c a riêng mình phía tây Nebraska. Trong b a ti c hôm ó, tôi ã h i thăm Chuck hi n nay anh y ang kinh doanh trong lĩnh v c gì. Anh y th t thà thú nh n: “À, th c ra tôi v n chưa t kinh doanh gì c . Năm năm trư c, th m chí n t n năm ngoái, tôi không dám k cho ai v i u mà tôi s p chia s v i anh…Tôi ã d trù t t c khó khăn có th x y n, nghiên c u v nh ng lý do t i sao m t doanh nghi p nh b phá s n: “B n ph i có ngu n v n d i dào”; “B n ph i xác nh chính xác chu kỳ kinh doanh”; “Li u nhu c u v lo i s n ph m mà b n s chào bán có cao không?”; “Li u ngành kinh doanh t i a phương có n nh hay không?” Th c ra có n 1.001 i u b n ph i lưu tâm.
Và i u khi n tôi b n tâm nh t chính là câu chuy n v nh ng ngư i b n c a tôi t th i trung h c. Dù h không ư c lanh l i l m, th m chí vài ngư i trong s ó còn chưa t ng h c i h c nhưng hi n gi h l i r t thành công trong công vi c kinh doanh c a mình. Còn tôi ch ì ch bám theo sau v i công vi c c a m t nhân viên ki m tra cư c phí v n chuy n hàng. Giá như ngày xưa tôi ư c d y v cách làm th nào lãnh o m t doanh nghi p nh i n thành công, có l gi ây tôi ã làm ư c nhi u i u hơn h n!” Rõ ràng Chuck r t thông minh nhưng anh ta ã không bi t s d ng trí thông minh c a mình m t cách úng hư ng thành công trong kinh doanh. T i sao m t s ngư i c bi t thông minh nhưng v n th t b i? Bao nhiêu năm nay, tôi chơi khá thân v i m t ngư i có y t ch t c a m t thiên tài, m t b óc siêu vi t, ngư i thu c Phi Beta Kappa1. M c dù có trí thông minh b m sinh tuy t nh nhưng anh y l i là m t trong s ngư i ít thành t nh t mà tôi bi t. Anh y có m t công vi c tàm t m (vì s ph i gánh nhi u trách nhi m); chưa t ng k t hôn (vì e ng i trư c vi n c nh c a hàng lo t cu c hôn nhân ph i k t thúc t i tòa án); ch có vài ngư i b n (vì m i ngư i u phát ngán khi chơi v i anh y). Anh y cũng ch ng bao gi ch u b ti n u tư vào b t c m t lĩnh v c nào (vì lo s s m t ti n). Thay vì s d ng b óc thiên tài c a mình tìm ra con ư ng d n n thành công, ngư i àn ông này l i dùng ưa ra nh ng l p lu n ch ng minh m i vi c r i s ch ng i n âu. Chính vì anh y cho ý nghĩ tiêu c c kh ng ch b não c a mình nên r t cu c h u như ch ng làm ư c gì, ch ng c ng hi n ư c gì cho xã h i. Ch c n m t chút thay i trong thái hay trong cách suy nghĩ, anh y s làm nên nhi u i u vĩ i, h u ích. Anh y s h u m t b não có th em l i thành công vang d i, nhưng l i thi u s c m nh ý chí. Tôi xin k thêm m t câu chuy n khác v m t ngư i b n mà tôi quen thân ã khá lâu. Anh y ư c tuy n vào quân i ngay sau khi nh n ư c b ng ti n sĩ t i m t trư ng i h c hàng u New York. Su t ba năm trong quân ngũ, anh y ã làm ư c gì? Không tr thành m t sĩ quan, cũng ch ng ph i m t chuyên viên hu n luy n nhân s . Trong ba năm li n anh y ch lái xe t i. T i sao? B i vì trong u anh y luôn ng p y nh ng suy nghĩ ng o m n m t cách tiêu c cv ng i lính tráng (“Mình gi i hơn h nhi u”), v các phương pháp rèn luy n c a quân i (“Chúng th t ng ng n”), v k lu t quân ngũ (“Nh ng i u ó dành cho nh ng k ng ngh ch, không ph i cho mình), r i t ay nghi n b n thân (“Mình th t là ngu ng c khi không th tìm ư c cách thoát kh i c c hình này”). Nh ng ngư i như anh ta r i s ch ng ư c ai tôn tr ng. T t c nh ng gì anh ta h c ư c u tr nên vô ích. Chính thái tiêu c c ã vô tình bi n anh ta thành m t k t m thư ng. Hãy nh r ng, gi i quy t v n thì cách b n s d ng trí thông minh quan tr ng hơn nhi u so v i lư ng trí thông minh b n có. Ngay c m t ti n sĩ cũng không ph i là ngo i l c a nguyên t c cơ b n này. Vài năm trư c tôi tr thành b n thân c a Phil F., Giám c Nghiên c u Ti p th c a m t công ty qu ng cao danh ti ng và anh y luôn m nhi m t t v trí c a mình. Có ph i Phil thành công nh vào “m t b óc siêu vi t” không? Hoàn toàn Không! Th c ra Phil g n như ch ng bi t gì v phương pháp nghiên c u hay các phép toán th ng kê. Anh y chưa t ng t t nghi p i h c (m c dù t t c nhân viên dư i quy n anh y u là c nhân). Phil 1 Phi Beta Kappa (ΦBK - Φιλοσοφία Βίου Κυβερνήτης): là H i B o tr Sinh viên Tài năng Xu t s c trong các ngành khoa h c và Formatted: Justified ngh thu t t do, ư c sáng l p vào ngày 05/12/1776 t i i h c William & Marry. ây là h i sinh viên lâu i nh t M . Phi Beta Formatted: Font: Times New Kappa có g c t ti ng Hy L p, có nghĩa “Ni m say mê h c h i là kim ch nam c a cu c i.” Roman, 12 pt
ch ng bao gi t ra mình am tư ng t t c m i th . V y i u gì ã giúp Phil ki m ư c trên 30.000 ô la m t năm, trong khi không có m t c p dư i nào c a anh y t n 10.000 ô la? Câu tr l i th t ơn gi n: Phil là m t “k sư con ngư i”. Anh y bi t t o c m h ng cho m i ngư i trong công vi c, c bi t nh ng khi h rơi vào th t v ng hay chán n n. Phil luôn s ng h t mình và bi t cách khơi d y lòng am mê, nhi t tình nơi ngư i khác. Anh y hi u nh ng gì khi n m i ngư i e ng i, và anh y th t lòng yêu quý h . So v i m t ngư i có ch s IQ cao hơn, Phil áng giá g p nhi u l n, không ph i vì trí tu mà vì anh y ã bi t s d ng tư duy như th nào. Theo th ng kê, t i M c 100 ngư i h c i h c thì không n 50 ngư i t t nghi p. Tôi r t tò mò v th c tr ng này nên ã n h i trư ng ban tuy n sinh c a m t trư ng i h c l n. Ông y gi i thích: “Không ph i vì h kém thông minh. N u h thi u kh năng tư duy, chúng tôi ã không nh n h vào ngay t u. Cũng không ph i v n h c phí, vì m i ngư i u trang tr i ư c cho vi c h c c a mình. V n n m thái . Ch c ông s ng c nhiên khi bi t r ng có r t nhi u b n tr b h c ch vì không thích th y giáo, không thích các môn ph i h c, hay không thích b n bè cùng l p.” N p nghĩ tiêu c c chính là lý do làm cho cánh c a d n n nh ng v trí qu n lý, i u hành c p cao l i óng ch t trư c không ít các nhân viên tr . Không ph i kh năng tư duy mà chính thái cáu k nh, tiêu c c, coi thư ng ngư i khác ã níu chân h l i. Như m t chuyên viên c p cao, thâm niên ã tâm s v i tôi: “R t ít khi chúng tôi t ch i m t ngư i tr tu i ch vì anh ta thi u năng l c, mà thư ng do thái thi u tích c c c a anh ta.” Tôi ã t ng nán l i m t công ty b o hi m tìm hi u vì sao 25% s nhân viên ng u l i bán ư c 75% t ng kh i lư ng b o hi m, trong khi 25% s nhân viên kém nh t ch óng góp 5% mà thôi. tìm ra câu tr l i, ngư i ta ã r t th n tr ng ki m tra hàng ngàn h sơ cá nhân và phát hi n ra r ng: gi a nh ng ngư i này không h có s khác bi t quá l n nào v trí l c b m sinh c . M t khác, s cách bi t v giáo d c cũng không gi i thích t i sao h có kh năng bán hàng khác nhau. Cu i cùng, ngư i ta khám phá ra s khác bi t l n nh t gi a m t ngư i thành công và m t ngư i th t b i n m thái , kh năng ki m soát và i u khi n suy nghĩ c a b n thân. Nh ng ngư i gi i nh t thư ng nhi t tình, yêu quý m i ngư i xung quanh, và không ph i lo l ng n m c ám nh. Th c ra, tính cách b m sinh mà chúng ta ư c nh n t lúc sinh ra, chúng ta khó lòng hoán i hoàn toàn, song chúng ta v n có th t o ra s thay i trong cách s d ng tri th c. Tri th c s tr thành s c m nh, n u chúng ta s d ng chúng m t cách h p lý. Ch ng b nh “ l i cho trí l c” thư ng i li n v i m t s suy nghĩ sai l m v tri th c. Chúng ta thư ng nghe m i ngư i nói tri th c là s c m nh. Nhưng nh n nh này ch úng m t ph n, và ch d ng m c ti m năng. Tri th c ch tr thành s c m nh th c s khi ư c s d ng úng cách, úng m c ích. Khi ư c h i “M t d m tương ương v i bao nhiêu b 2?”, nhà bác h c Einstein ã tr l i: “Tôi không bi t. T i sao tôi ph i nh i vào u mình nh ng con s mà tôi có th d dàng tìm th y b t c m t cu n sách tham kh o ph thông nào!” Einstein qu th c ã d y chúng ta m t bài h c áng giá. Ông luôn tin r ng m i vi c s t t hơn nhi u n u chúng ta s d ng trí óc suy nghĩ, ch không ph i làm nhà kho ch a nh ng s th t hi n nhiên. 2 1 b (foot) = 0,3048 mét.
Henry Ford ã t ng m t l n ki n báo Chicago Tribune vì t i ph báng khi h g i ông là k ngu d t. Ford b o h : “Các ông hãy ch ng minh xem!”. áp tr , t báo yêu c u Ford tr l i vài câu h i ơn gi n như: “Benedict Arnold là ai?”; “Cu c chi n tranh Nam – B c di n ra khi nào?” và m t vài câu khác n a. Vì không ư c i h c t nh nên h u như Ford ch ng tr l i ư c câu nào. Cu i cùng, Ford tuyên b : “Tôi không th tr l i ư c, nhưng ch c n 5 phút thôi, tôi s tìm ra m t ngư i có th tr l i t t c .” Henry Ford chưa t ng quan tâm n nh ng thông tin ó. Nhưng ông bi t nh ng i u mà m t giám c i u hành c p cao c n ph i bi t: ó là kh năng tìm ki m và x lý thông tin quan tr ng hơn nhi u, so v i vi c s d ng b óc như m t nhà kho lưu tr t t c m i th . M t ngư i ch a y trong u nh ng ki n th c sách v , th c s h áng giá bao nhiêu? Vài ngày trư c ây, tôi ã có m t bu i t i thú v bên m t ngư i b n. Anh y hi n ang là giám c m t doanh nghi p s n xu t, tuy m i thành l p nhưng t c phát tri n r t nhanh và g t hái ư c khá nhi u thành công. Trong lúc nói chuy n, chúng tôi tình c chuy n ti-vi sang m t trong nh ng game show truy n hình ư c ưa thích nh t. Ngư i chơi trong chương trình hôm ó tr l i ư c r t nhi u câu h i các lĩnh v c khác nhau, nhưng ph n l n chúng u ch ng có ý nghĩa gì c . Sau khi anh ta tr l i xong m t câu h i v v n gì ó v m t ng n núi Argentina, ngư i b n tôi h i: “Anh nghĩ tôi s tr cho anh chàng này bao nhiêu, n u anh ta làm vi c cho tôi?” Tôi tò mò : “Bao nhiêu?” “ m. Tôi s tr úng 300 ô la, không hơn không kém m t xu! Không ph i 300 ô la m t tu n hay m t tháng âu, mà là m t i! Ch c anh ng c nhiên l m nhưng th c ra tôi ã tính k r i. V “chuyên gia” này c a chúng ta không bi t cách tư duy. Kh năng c a anh ta ch là thu th p và lưu tr ki n th c trong b não c a mình mà thôi. Th c ch t, anh ta ch ng khác gì m t cu n bách khoa toàn thư “s ng”. V i 300 ô la, tôi hoàn toàn mua ư c m t cu n bách khoa toàn thư t t. Có l 300 ô la cũng… còn quá cao, b i th c t là chúng ta có th tra c u n 99% nh ng i u anh chàng này bi t trên google.com h u như hoàn toàn mi n phí. Anh nói ti p: “Tôi mu n c ng s viên c a mình ph i là nh ng ngư i bi t cách gi i quy t v n , bi t sáng t o và tìm ra nh ng ý tư ng m i. H ph i bi t ư c mơ, sau ó bi n ư c mơ thành hành ng c th . Ch m t ngư i bi t tư duy m i có th cùng tôi ki m ti n, còn m t ngư i ch bi t c và lưu tr m i th trong u thì th c s ch ng th làm nên trò tr ng gì”. Ba cách ch a tr căn b nh “ l i cho trí l c” Dư i ây là ba cách khá ơn gi n giúp ch a tr hoàn toàn ch ng b nh này: 1. ng bao gi ánh giá quá th p trí tu c a mình, và cũng ng bao gi ánh giá quá cao trí thông minh c a ngư i khác. Hãy nh là không bao gi ư c h th p b n thân. Hãy quan tâm n nh ng gì b n có, khám phá nh ng kh năng còn ti m n trong con ngư i b n. Hãy nh r ng trí thông minh c a b n nhi u ít không quan tr ng b ng vi c b n s d ng nó như th nào. Hãy s d ng trí tu c a mình m t cách có ích, thay vì ch mãi lo l ng xem mình có thông minh hay không.