Đề cương ôn tập HK 1 môn GDCD lớp 12 năm 2018-2019

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> N<br /> <br /> N<br /> <br /> GDCD K<br /> <br /> K<br /> <br /> N M<br /> <br /> - 2018<br /> <br /> Bài 1 Pháp luật và đời sống<br /> Câu 1: Pháp luật là gì? rình bày các đặc trưng của pháp luật? Phân tích các bản chất của<br /> pháp luật ?<br /> * Khái niệm : Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và được đảm<br /> bảo thực hiện bằng quyền lực của nhà nước.<br /> * ác đặc trưng của pháp luật :<br /> - Pháp luật có tính quy phạm phổ biến, vì pháp luật là những quy tắc xử sự chung, là khuôn mẫu<br /> chung, được áp dụng nhiều lần, ở nhiều nơi, đối với tất cả mọi người, trong mọi lĩnh vực đời<br /> sống xã hội.<br /> - Pháp luật mang tính quyền lực, bắt buộc chung, vì :<br /> +.Pháp luật do nhà nước ban hành và được đảm bảo thực hiện bằng sức mạnh quyền lực của nhà<br /> nước.<br /> + Pháp luật là quy định bắt buộc đối với tất cả mọi cá nhân và tổ chức, ai cũng phải xử sự theo<br /> pháp luật.<br /> - Pháp luật có tính xác định chặc chẽ về mặt hình thức, vì hình thức thể hiện của pháp luật là các<br /> văn bản có chứa các quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.<br /> + Phải được diễn đạt chính xác, một nghĩa để ai đọc cũng hiểu được đúng và thực hiện chính xác.<br /> + Cơ quan nhà nước nào có thẩm quyền ban hành những hình thức văn bản nào đều được quy<br /> định chặc chẽ trong Hiến pháp và Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.<br /> * Bản chất của pháp luật :<br /> - Bản chất giai cấp của pháp luật.<br /> + Các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí của giai cấp cầm quyền mà<br /> nhà nước là đại diện.<br /> + Nhằm giữ gìn trật tự xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích của nhà nước .<br /> + Nhà nước Việt Nam đại diện cho lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt<br /> Nam.<br /> HCM: “ Pháp luật của ta là pháp luật thật sự dân chủ vì nó bảo vệ quyền tự do, dân chủ rộng rãi<br /> cho nhân dân lao động...’<br /> <br /> W: www.hoc247.net<br /> <br /> F: www.facebook.com/hoc247.net<br /> <br /> Y: youtube.com/c/hoc247tvc<br /> <br /> Trang | 1<br /> <br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> - Bản chất xã hội của pháp luật<br /> Pháp luật mang bản chất xã hội vì pháp luật bắt nguồn từ xã hội, do các thành viên của xã hội<br /> thực hiện, vì sự phát triển của xã hội .<br /> -Các quy phạm pháp luật bắt nguồn từ thực tiễn đời sống xã hội, phản ảnh những nhu cầu lợi ích<br /> của các giai cấp và các tầng lớp trong xã hội.<br /> -Các quy phạm pháp luật được thực hiện trong thực tiễn đời sống xã hội vì sự phát triển của xã<br /> hội . Vì các hành vi xử sự đúng với quy định của pháp luật làm cho xã hội phát triển trong vòng<br /> trật tự ổn định, quyền và lợi ích hợp pháp của mọi người được tôn trọng.<br /> Câu 2: So sánh giữa pháp luật và đạo đức?<br /> Nội dung<br /> Nguồn gốc hình thành<br /> Nội dung<br /> Hình thức thể hiện<br /> Phương thức tác động<br /> <br /> ạo đức<br /> háp luật<br /> Các quy tắc xử sự chung trong đời Các quy tắc xử sự chung trong<br /> sống xã hội, do nhân dân ghi nhận<br /> đời sống xã hội được nhà nước<br /> ghi nhận<br /> Các quy tắc xử sự(việc nên làm, Các quy tắc xử sự(việc được làm,<br /> việc không nên làm)<br /> việc phải làm, việc không được<br /> làm)<br /> Thông qua lương tâm, thái độ của Văn bản pháp luật<br /> con người<br /> Giáo dục bằng thái độ, lấy đức Giáo dục cưỡng chế bằng quyền<br /> phục nhân<br /> lực nhà nước<br /> <br /> Bài: 2 Thực hiện pháp luật<br /> Câu 3: Thực hiện pháp luật là gì? Các hình thức của thực hiện pháp luật? So sánh sự giống<br /> và khác nhau giữa các hình thức thực hiện pháp luật ?<br /> *Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích làm cho những quy định của pháp luật<br /> đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của các cá nhân tổ chức.<br /> * Các hình thức thực hiện pháp luật :Có 4 hình thức sau đây:<br /> - Sử dụng pháp luậ t: Các cá nhân, tổ chức sử dụng đúng đắn các quyền của mình, làm những gì<br /> mà pháp luật cho phép làm.<br /> - Thi hành pháp luật : Các cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ, chủ động làm<br /> những gì mà pháp luật quy định phải làm.<br /> - Tuân thủ pháp luật: Các cá nhân, tổ chức kiềm chế để không làm những điều mà pháp luật<br /> cấm.<br /> - Áp dụng pháp luật : Các cơ quan, công chức có thẩm quyền căn cứ vào pháp luật để ra các<br /> quyết định làm phát sinh, chấm dứt hoặc thay đổi việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ cụ thể của<br /> cá nhân, tổ chức. Trong một số trường hợp, cá nhân, tổ chức có thể thực hiện các quyền, nghĩa vụ<br /> W: www.hoc247.net<br /> <br /> F: www.facebook.com/hoc247.net<br /> <br /> Y: youtube.com/c/hoc247tvc<br /> <br /> Trang | 2<br /> <br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> của mình thông qua hình thức áp dụng pháp luật của cơ quan nhà nước:<br /> + Các quyền và nghĩa vụ của công dân không tự phát sinh hay chấm dứt nếu không có một văn<br /> bản, quyết định áp dụng pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.<br /> + Cơ quan nhà nước ra quyết định xử lí người vi phạm pháp luật hoặc giải quyết tranh chấp giữa<br /> các cá nhân, tổ chức. Căn cứ vào quyết định đó, người vi phạm pháp luật hoặc các bên tranh chấp<br /> phải thực hiện các quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.<br /> * So sánh sự giống và khác nhau giữa các hình thức thực hiện pháp luật<br /> - Giống nhau :<br /> Đều là những hoạt động có mục đích nhằm đưa pháp luật vào cuộc sống , trở thành những<br /> hành vi hợp pháp của chủ thể thực hiện.<br /> - Khác nhau :<br /> + Trong hình thức sử dụng pháp luật thì chủ thể PL có thể thực hiện hoặc không thực hiện<br /> quyền được PL cho phép theo ý chí của mình chứ không bị ép buộc phải thực hiện.<br /> + ADPL là hình thức chỉ có sự tham gia của cơ quan và cán bộ , công chức nhà nước.<br /> Câu 4: Hãy phân biệt sự khác nhau giữa vi phạm hình sự và vi phạm hành chính ? Ví dụ ?<br /> - Giống nhau :<br /> Đều là những hành vi vi phạm PL , độ tuổi chịu trách nhiệm pháp lí<br /> - Khác nhau :<br /> + Vi phạm hình sự : Hành vi gây nguy hiểm cho Xh.<br /> + Vi phạm hành chính : Hành vi nguy hiểm cho XH nhưng thấp hơn , chủ yếu xâm phạm các<br /> quy tắc quản lí nàh nước.<br /> VD.<br /> Bài 3 ông dân bình đẳng trước pháp luật<br /> Câu 5: Em hiểu như thế nào là công dân bình đẳng về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp<br /> lí ? Cho ví dụ ?<br /> - ông dân bình đẳng về quyền và nghĩa vụ có nghĩa là bình đẳng về hưởng quyền và làm<br /> nghĩa vụ trước Nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật. Quyền của công dân không tách<br /> rời nghĩa vụ của công dân.<br /> - Mọi công dân đều được hưởng quyền và phải thực hiện nghĩa vụ của mình :<br /> + Quyền: bầu cử, ứng cử, quyền sở hữu, quyền thừa kế, các quyền tự do cơ bản, các quyền dân<br /> W: www.hoc247.net<br /> <br /> F: www.facebook.com/hoc247.net<br /> <br /> Y: youtube.com/c/hoc247tvc<br /> <br /> Trang | 3<br /> <br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> sự, chính trị khác....<br /> + Nghĩa vụ: Bảo vệ Tổ quốc, đóng thuế...<br /> => Quyền và nghĩa vụ công dân không bị phân biệt bởi dân tộc, giới tính, tôn giáo, giàu, nghèo,<br /> thành phần, địa vị xã hội.<br /> - Bình đẳng về trách nhiệm pháp lí là bất kì công dân nào vi phạm pháp luật đều phải chịu<br /> trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình và phải bị xử lí theo quy định của pháp luật.<br /> VD.<br /> Câu 6 : Ý nghĩa của việc Nhà nước đảm bảo cho công dân bình đẳng về quyền, nghĩa vụ<br /> và trách nhiệm pháp lí ?<br /> - Quyền và nghĩa vụ công dân được quy định trong Hiến pháp và pháp luật.<br /> - Nhà nước và xã hội có trách nhiệm cùng tạo ra các điều kiện vật chất, tinh thần để đảm bảo cho<br /> công dân có khả năng thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.<br /> - Nhà nước xử lí nghiêm minh những hành vi vi phạm quyền và lợi ích của công dân và của xã<br /> hội.<br /> Câu 7: Xử lí tình huống bài tập số 4 SGK trang 31<br /> Gợi ý :<br /> - Thắc mắc của gia đình N là sai.<br /> - Vì N và A không cùng độ tuổi. Trong đó, A không phải là người chủ động thực hiện mà chỉ<br /> theo sự lôi kéo của N nên mới cùng nhau bàn kế đi cướp. Việc xử lí người chưa thành niên ( từ<br /> 14 tuôi đến dưới 18 tuổi ) phạm tội được áp dụng theo nguyên tắc lấy giáo dục là chủ yếu nhằm<br /> giúp đỡ họ sữa chữa sai lầm , phát triển lành mạnh và trở thành người CD có ích cho XH.<br /> Bài 4 Quyền bình đẳng của công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội<br /> Câu 8: Thế nào là bình đẳng trong hôn nhân và gia đình ? Nguyên tắc bình đẳng được thể<br /> hiện như thế nào trong quan hệ giữa vợ và chồng ? Thực hiện nguyên tắc bình đẳng trong<br /> quan hệ giữa vợ và chồng có ý nghĩa như thế nào đối với người phụ nữ trong giai đoạn hiện<br /> nay ?<br /> * Bình đẳng trong hôn nhân và gia đình được hiểu là bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa<br /> vợ, chồng và các thành viên trong gia đình trên cơ sở nguyên tắc dân chủ, công bằng, tôn tròn lẫn<br /> nhau, không phân biệt đối xử trong các mối quan hệ ở phạm vi gia đình và xã hội.<br /> Bình đẳng giữa vợ và chồng:<br /> * Nguyên tắc bình đẳng quan hệ giữa vợ và chồng được thể trong quan hệ nhân thân và<br /> quan hệ tài sản :<br /> W: www.hoc247.net<br /> <br /> F: www.facebook.com/hoc247.net<br /> <br /> Y: youtube.com/c/hoc247tvc<br /> <br /> Trang | 4<br /> <br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> - Trong quan hệ nhân thân:<br /> Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc lựa chọn nơi cư trú; tôn trọng giữ gìn<br /> danh dự, nhân phẩm, uy tín của nhau; giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển về mọi mặt. Vợ,<br /> chồng bình đẳng với nhau trong việc bàn bạc, quyết định lựa chọn và sử dụng biện pháp kế hoạch<br /> hóa gia đình phù hợp; sử dụng thời gian nghỉ chăm sóc con ốm theo quy định của pháp luật.<br /> - Trong quan hệ tài sản:<br /> Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong sở hữu tài sản chung. Những tài sản chung<br /> của vợ, chồng mà pháp luật quy định phải đăng kí quyền sở hữu thì trong giấy chứng nhận quyền<br /> sở hữu phải ghi tên cả vợ và chồng. Việc mua, bán, đổi, cho, vay, mượn và những giao dịch dân<br /> sự khác liên quan đến tài sản chung để đầu tư kinh doanh phải được bàn bạc, thỏa thuận giữa vợ<br /> và chồng.<br /> Vợ chồng có quyền có tài sản riêng theo quy định của pháp luật.<br /> * Ý nghĩa:<br /> - Tạo cơ sở để vợ chồng củng cố tình yêu, đảm bảo sự bền vững của gia đình, phát huy truyền<br /> thống của dân tộc<br /> - khắc phục tư tưởng lạc hậu trọng nam khinh nữ - Tạo điều kiện cho người phụ nữ có điều kiện<br /> đóng góp và phát triển trong thời kỳ CNH - HĐH đất nước.<br /> Câu 9: Thế nào là bình đẳng trong lao động? Theo em, pháp luật thừa nhận quyền sở hữu<br /> tài sản riêng của vợ và chồng có mâu thuẫn với nguyên tắc bình đẳng giữa vợ và chồng<br /> không ? Vì sao?<br /> - Bình đẳng trong lao động được hiểu là bình đẳng giữa mọi công dân trong thực hiện quyền<br /> lao động thông qua việc tìm kiếm việc làm, bình đẳng giữa người sử dụng lao động và người lao<br /> động thông qua hợp đồng lao động, bình đẳng giữa lao động nam và lao động nữ trong từng cơ<br /> quan, doanh nghiệp và trong phạm vi cả nước.<br /> - Không vi phạm nguyên tắc đẳng giữa vợ và chồng . Vì như vậy sẽ đảm bảo được tính công<br /> bằng trong quan hệ tài sản.<br /> Câu 10: Việc giao kết<br /> L phải theo nguyên tắc nào ? Tại sao người lao động và người<br /> sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động ? Thực hiện đúng giao kết hợp đồng lao<br /> động đem lại quyền lợi gì cho người lao động và người sử dụng lao động ?<br /> - Việc giao kết HĐLĐ phải theo nguyên tắc sau :<br /> + Tự do , tự nguyện , bình đẳng<br /> + Không trái với Ol và thỏa ước LĐ tập thể<br /> + Giao kết trực tiếp giữa người LĐ và người sử dụng LĐ.<br /> W: www.hoc247.net<br /> <br /> F: www.facebook.com/hoc247.net<br /> <br /> Y: youtube.com/c/hoc247tvc<br /> <br /> Trang | 5<br /> <br />