Đề cương ôn tập HK1 môn Lịch sử 10 năm 2017-2018 - Trường THPT Tôn Thất Tùng

BÀI 6: CÁC QUỐC GIA ẤN VÀ VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG ẤN ĐỘ<br /> 2. Thời kỳ vƣơng triều Gúpta và sự phát triển của văn hoá truyền thống Ấn Độ<br /> a. Vương triều Gúp-ta:<br /> - Người sáng lập: Gúp-ta<br /> - Thời gian tồn tại: 150 năm (319 - 467), 9 đời vua.<br /> - Vai trò chính trị: chống sự xâm lược của các tộc ở Trung Á, thống nhất miền Bắc và làm chủ miền<br /> Trung Ấn Độ.<br /> - Vai trò văn hóa: thời kì định hình, pt văn hóa truyền thống Ấn Độ.<br /> b. Sự pt văn hóa truyền thống Ấn Độ:<br /> * Đạo Phật:<br /> - Tiếp tục phát triển truyền bá khắp Ấn Độ (VN pt thời Lí-Trần).<br /> - Kiến trúc Phật giáo phát triển (Chùa Hang, tượng Phật bằng đá).<br /> * Đạo Ấn (đạo Hinđu):<br /> - Là tôn giáo bắt nguồn từ tín ngưỡng cổ xưa, tôn thờ nhiều thần thánh.<br /> - Thờ 4 vị thần chính: Thần Brama (sáng tạo), Siva (thần hủy diệt), Visnu (thần bảo hộ), Inđra (thần<br /> sấm sét).<br /> - Các công trình kiến trúc thờ thần cũng được xây dựng.<br /> * Chữ viết:<br /> + Có từ sớm, từ chữ viết cổ Brahmi đã nâng lên, sáng tạo và hoàn chỉnh thành hệ chữ Phạn<br /> (Sanskrit).<br /> + Văn học cổ điển Ấn Độ - văn học Hinđu, mang tinh thần và triết lý Hinđu giáo rất phát triển.<br /> -> Thời Gúp-ta có những công trình kiến trúc, điêu khắc, những tác phảm văn học tuyệt vời, làm<br /> nền cho văn hóa truyền thống Ấn Độ, có giá trị vĩnh cửu xuyên suốt thời gian lịch sử của loài<br /> người.<br /> BÀI 7<br /> SỰ PHÁT TRIỂN LỊCH SỬ VÀ NỀN VĂN HÓA ĐA DẠNG CỦA ẤN ĐỘ<br /> 2. Vƣơng triều Hồi giáo Đê-li<br /> - Hoàn cảnh ra đời: Do sự phân tán đã không đem lại sức mạnh thống nhất để người Hồi giáo gốc<br /> Thổ tấn công.<br /> - Quá trình hình thành: 1206 người Hồi giáo chiếm vào đất Ấn Độ, lập nên vương quốc Hồi giáo<br /> Ấn Độ gọi tên là Đê-li.<br /> - Chính sách thống trị: truyền bá, áp đặt Hồi giáo, tự dành cho mình quyền ưu tiên ruộng đất, địa vị<br /> trong bộ máy quan lại.<br /> - Về tôn giáo, thi hành chính sách mềm mỏng, song xuất hiện sự phân biệt tôn giáo.<br /> - Về văn hóa, văn hóa Hồi giáo được du nhập vào Ấn Độ.<br /> - Về kiến trúc, xây dựng một số công trình mang dấu ấn kiến trúc Hồi giáo, xây dựng kinh đô Đê -li<br /> trở thành một thành phố lớn nhất thế giới.<br /> - Vị trí của vương triều Đê-li:<br /> + Bước đầu tạo ra sự giao lưu văn hóa Đông - Tây.<br /> + Đạo Hồi được truyền bá đến một số nước trong khu vực Đông Nam Á.<br /> 3. Vƣơng triều Mô-gôn<br /> - Năm 1398 thủ lĩnh - vua Ti-mua Leng theo dòng dõi Mông Cổ tấn công Ấn Độ - Năm 1526 lập ra<br /> vương triều Mô-gôn.<br /> - Các ông vua đều ra sức củng cố theo hướng Ấn Độ hóa và xây dựng đất nước, đưa Ấn Độ bước<br /> phát triển mới dưới thời vua A-cơ-ba (1556 - 1605).<br /> <br /> - Giai đoạn cuối do những chính sách thống trị hà khắc của giai cấp thống trị, Ấn Độ lâm vào khủng<br /> hoảng.<br /> - Ấn Độ đứng trước thách thức xâm lược của thực dân phương Tây (Bồ Đào Nha và Anh).<br /> BÀI 8:<br /> SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÁC VƢƠNG QUỐC ĐÔNG NAM Á<br /> 1. Sự ra đời của các vƣơng quốc cổ ở Đông Nam Á<br /> * Điều kiện tự nhiên:<br /> - Đông Nam Á có đktn ưu đãi - gió mùa, thuận lợi phát triển cây lúa nước và nhiều loại cây trồng<br /> khác<br /> - Địa hình chia cắt nhỏ, manh mún<br /> * Sự ra đời:<br /> - ĐK hình thành: xuất hiện kĩ thuật luyện kim, pt nn lúa nước, ảnh hưởng văn hóa TQ, Ấn Độ<br /> - Qúa trình: khoảng 10 tk đầu CN, một số vương quốc hình thành (Chăm Pa, Phù Nam, ở hạ lưu<br /> song Mê Nam và Inđônêxia)<br /> * KT, CT-XH:<br /> - Nông nghiệp là ngành sản xuất chính, nghề thủ công truyền thống phát triển như dệt, làm gốm,<br /> đúc đồng và làm sắt (đồng và sắt).<br /> - Việc buôn bán đường biển rất phát đạt, một số thành thị - hải cảng đã ra đời như Ốc Eo (An<br /> Giang, Việt Nam), Ta-kô-la (Mã Lai),...<br /> - Là những quốc gia nhỏ, phân tán trên địa bàn hẹp.<br /> 2. Sự hình thành và phát triển của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á<br /> *Sự hình thành:<br /> - Từ thế kỷ VII đến X, ở Đông Nam Á đã hình thành một số quốc gia phong kiến dân tộc.<br /> - Vương quốc Cam-pu-chia của người Khơ me, các vương quốc người Môn và người Miến (sông<br /> Mê Nam), người Inđônêxia ở đảo Xu-ma-tơ-ra và Gia-va.<br /> * Giai đoạn phát triển:<br /> - Thời gian: nửa sau thế kỷ X đến nửa đầy thế kỷ XVIII<br /> + Một số quốc gia tiêu biểu: Inđônêxia, Đại Việt, Chăm pa, Lan Xang, Ăng Co, Mianma…<br /> - Biểu hiện:<br /> + Kinh tế: cung cấp một khối lượng lớn lúa gạo, sản phẩm thủ công (vải, đồ sứ, chế phẩm kim khí),<br /> sản vật thiên nhiên, nhiều lái buôn nhiều nước trên thế giới đến buôn bán.<br /> + Chính trị: tổ chức bộ máy chặt chẽ, kiện toàn từ trung ương đến địa phương.<br /> + Văn hóa: xây dựng được một nền văn hóa riêng với những nét độc đáo.<br /> * Thời kỳ suy thoái:<br /> - Nửa sau tk XVIII đến giữa tk XIX<br /> - Chính trị, kinh tế khủng hoảng, các nước tư bản phương Tây xâm nhập.<br /> BÀI 9:<br /> VƢƠNG QUỐC CAM-PU-CHIA VÀ VƢƠNG QUỐC LÀO<br /> 1. Vƣơng quốc Cam-pu-chia<br /> - Nguồn gốc: chủ yếu là Khơ me<br /> - Địa bàn cư trú: phía Bắc nước CPC ngày nay, cao nguyên Cò Rạt và trung lưu sông Mê Công<br /> - Thời gian: thế kỷ VI Vương quốc Cam-pu-chia được thành lập<br /> - Thời kỳ Ăng-co (802 - 1432) là thời kỳ phát triển nhất của vương quốc Cam-pu-chia<br /> - Biểu hiện của sự phát triển thịnh đạt:<br /> + Về kinh tế: nông nghiệp, ngư nghiệp, thủ công nghiệp đều phát triển.<br /> <br /> + Chính trị: chinh phục các nước láng giềng, trở thành cường quốc trong khu vực.<br /> + Văn hóa: Sáng tạo ra những chữ viết riêng của mình trên cơ sở chữ Phạn của Ấn Độ.<br /> - Văn học dân gian và văn học viết với những câu chuyện có giá trị nghệ thuật<br /> + Kiến trúc: quần thể kiến trúc Ăng co.<br /> 2. Vƣơng quốc Lào<br /> - Cư dân cổ: người Lào Thơng chủ nhân của nền văn hóa đồ đá, đồ đồng.<br /> - Đến thế kỷ XIII nhóm người nói tiếng Thái di cư đến sống hòa hợp với người Lào Thơng gọi là<br /> Lào Lùm<br /> - Tổ chức xã hội sơ khai: các mường cổ<br /> - Năm 1353 Pha Ngừm thống nhất các mường Lào lên ngôi đặt tên nước là Lan Xang (triệu voi).<br /> - Thời kỳ thịnh vượng nhất là cuối thế kỷ XVII đầu thế kỷ XVIII<br /> - Những biểu hiện phát triển:<br /> + Tổ chức bộ máy chặt chẽ hơn: chia đất nước thành các mường, đặt quan cai trị, xây dựng quân<br /> đội do nhà vua chỉ huy.<br /> + Buôn bán trao đổi với cả người châu Âu. Lào còn là trung tâm phật giáo.<br /> + Giữ quan hệ hòa hiếu với Cam-pu-chia và Đại Việt, kiên quyết chống quân xâm lược Miến Điện.<br /> - Văn hóa:<br /> + Người Lào sáng tạo ra chữ viết riêng của mình trên cơ sở chữ viết của Cam-pu-chia và Mi-an-ma.<br /> + Đời sống văn hóa của người Lào rất phong phú, hồn nhiên.<br /> - Kiến trúc: công trình kiến trúc Phật giáo (tháp Thạt Luổng).<br /> - 1893, trở thành thuộc địa của Pháp.<br /> BÀI 10.<br /> THỜI KỲ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN Ở TÂY ÂU (Từ<br /> thế kỷ V thế kỷ XIV)<br /> 1. Sự hình thành các vƣơng quốc phong kiến ở Tây Âu<br /> - Thế kỷ III, đế quốc Rô-ma lâm vào khủng hoảng, xã hội rối ren.<br /> - Cuối thế kỷ V, đế quốc Rô-ma bị người Giéc-man xâm chiếm.<br /> - Năm 476, đế quốc Rô-ma bị diệt vong, xh chiếm nô kết thúc.<br /> - Những việc làm của người Giéc-man:<br /> + Thủ tiêu bộ máy nhà nước cũ, thành lập nên nhiều vương quốc mới.<br /> + Chiếm ruộng đất của chủ nô Rô-ma cũ rồi chia cho nhau.<br /> + Thủ lĩnh của họ tự xưng vua và phong tước vị (công tước, bá tước, nam tước).<br /> + Từ bỏ các tôn giáo nguyên thủy, tiếp thu Ki-tô giáo.<br /> - Kết quả:<br /> + Hình thành tầng lớp quý tộc vũ sĩ, tăng lữ, quan lại.<br /> + Nô lệ, nông dân bị biến thành nông nô.<br /> + Quan hệ pk hình thành ở Tây Âu.<br /> 2. Xã hội phong kiến Tây Âu<br /> - Giữa thế kỷ IX các lãnh địa phong kiến Tây Âu ra đời<br /> - Đặc điểm:<br /> + Kt: là đơn vị kt đóng kín, mang tính chất tự nhiên, tự cung, tự cấp.<br /> + Ctr: là một đơn vị chính trị độc lập<br /> + Xh: nông nô là người sản xuất chính trong các lãnh địa. Họ bị gắn chặt và lệ thuộc vào lãnh chúa.<br /> <br /> Lãnh chúa có cuộc sống nhàn rỗi, xa hoa, sung sướng bằng việc bóc lột tô thuế và sức lao<br /> động của nông nô.<br /> Các cuộc đấu tranh của nông nô đã diễn ra.<br /> 3. Sự xuất hiện thành thị trung đại<br /> - Nguyên nhân:<br /> + Tây Âu đã xuất hiện những tiền đề của nền kinh tế hàng hóa.<br /> + Thị trường buôn bán tự do.<br /> + Thủ công nghiệp diễn ra quá trình chuyên môn hóa.<br /> - Sự ra đời:<br /> + Thợ thủ công tập trung nơi thuận lợi (ngã ba đường, bến sông…) sản xuất và buôn bán.<br /> + Dân cư ngày càng đông, thành thị trấn nhỏ rồi pt thành thành thị.<br /> -Hoạt động:<br /> + Cư dân chủ yếu thợ thủ công, thương nhân.<br /> + Tổ chức phường hội, thương hội.<br /> + Thương nhân thu mua hàng hóa, bán và tổ chức các hội chợ.<br /> - Vai trò thành thị:<br /> + KT: Phá vỡ nền kinh tế tự nhiên của các lãnh địa, tạo điều kiện cho kinh tế hàng hóa giản đơn<br /> phát triển.<br /> + CT: Góp phần tích cực xóa bỏ chế độ pk phân quyền, xây dựng chế độ pk tập quyền, thống nhất<br /> quốc gia, dân tộc.<br /> + VH: Mang lại không khí tự do và mở mang tri thức cho loài người, tạo điều kiện cho việc hình<br /> thành các trường đại học lớn ở châu Âu (Bô-lô-nha, O-xphớt, Xoóc-bon…).<br /> CÂU HỎI TRÁC NGHIỆM:<br /> Câu 1: Nơi chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất văn hóa Ấn Độ là :<br /> A. Nam Á<br /> B. Trung Á<br /> C. Đông Nam Á<br /> D. Tây Á<br /> Câu 2: Thời vương triều Mô-gôn, Ấn Độ phát triển mạnh dưới triều vua nào ?<br /> A. A-sô-ca<br /> B. Ba-bua<br /> C. A-cơ-ba<br /> D. Ti mua leng<br /> Câu 3: Việc du nhập văn hóa hồi giáo vào Ấn Độ làm cho<br /> A. văn hóa trở nên phong phú,đa dạng<br /> B. văn hóa bản địa suy yếu nhanh chóng<br /> C. văn hóa truyền thống phát triển rực rỡ<br /> D. Xung đột văn hóa gay gắt<br /> Câu 4: Những yếu tố văn hóa truyền thống nào của Ấn Độ ảnh hưởng ra bên ngoài .<br /> A. Văn học, kiến trúc<br /> B. Phật giáo, chữ viết.<br /> C. Phật giáo, Ấn Độ giáo, Hồi giáo<br /> D. Phật giáo, Ấn Độ giáo , chữ viết<br /> Câu 5: Nội dung nào sau đây không nằm trong chính sách thống trị của vương triều Hồi giáo Đê -li<br /> A. Chiếm đất của người Ấn Độ để cấp cho quí tộc của người Hồi giáo<br /> B. Bóc lột nông dân và thợ thủ công<br /> C. Khôi phục và phát triển văn hóa<br /> D. Áp đặt về tôn giáo<br /> Câu 6: Đông Nam Á từ lâu được coi là một khu vực địa lý - lịch sử - văn hóa riêng biệt và còn<br /> được gọi là khu vực gì?<br /> A. "Châu Á gió mùa"<br /> <br /> B. "Châu Á thức tĩnh"<br /> <br /> C. "Châu Á lục địa"<br /> <br /> D. "Châu Á bùng cháy"<br /> <br /> Câu 7: Đông Nam á hiện nay có thêm nước nào?<br /> <br /> A. Mi-an-ma B. Mã Lai<br /> <br /> C. Đông Ti-mo<br /> <br /> D. Ma-lai-xi-a<br /> <br /> Câu 8: Vào thời gian nào các quốc gia phong kiến Đông Nam Á bước vào giai đoạn suy thoái?<br /> A. Nửa sau thế kỉ XVI<br /> <br /> B. Nửa sau thế kỉ XVII<br /> <br /> C. Nửa đầu thế kỉ XVIII<br /> <br /> D. Nửa sau thế kỉ XVIII.<br /> <br /> Câu 9: Thời kì phát triển thịnh vượng của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á vào thời gian nào?<br /> A. Đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVIII<br /> <br /> B. Giữa thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVIII.<br /> <br /> C. Nửa sau thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVIII.<br /> <br /> D. Cuối thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVIII.<br /> <br /> Câu 10: Văn hóa của các nước Đông Nam Á chịu ảnh hưởng nhiều nhất của văn hóa nước nào?<br /> A. Ấn Độ<br /> <br /> B. Trung Quốc<br /> <br /> C. Triều Tiên<br /> <br /> D. Nhật Bản<br /> <br /> Câu 11: Các cư dân ở Đông Nam Á tiếp thu của ấn Độ tôn giáo nào?<br /> A. Hin-đu<br /> <br /> B. Ba-la-môn, Hin-đu<br /> <br /> C. Phật giáo<br /> <br /> D. Tất cả các tôn giáo trên.<br /> <br /> Câu 12: Khu di tích Mĩ Sơn của người Chăm hiện nay đang ở tỉnh nào của Việt Nam?<br /> A. Quảng Nam<br /> <br /> B. Quảng Trị<br /> <br /> C. Quảng Bình<br /> <br /> D. Quảng Ngãi<br /> <br /> Câu 13: Từ thế kỉ X đến thế kỉ XIII, di tích kiến trúc và điêu khắc nổi tiếng nhất ở Đông Nam Á là<br /> di tích nào?<br /> A. Đền Ăng-co Vát, Ăng-co Thom (Cam-pu-chia) B. Đền Ăng-co Thom (Cam-pu-chia)<br /> C. Di tích Mĩ Sơn của người Chăm (Việt Nam).<br /> <br /> D. Tháp Bô-rô-bu-đua (In-đô-nê-xi-a).<br /> <br /> C. Phù điêu và bầu dục<br /> <br /> D. Tượng tròn và tượng vuông.<br /> <br /> Câu 14: Khi chiếm ruộng đất của người Rô-ma, bộ tộc Giéc-man đã chia cho ai cày cấy?<br /> A. Các gia đình có thể cày cấy<br /> <br /> B. Các tăng lữ<br /> <br /> C. Các quý tộc<br /> <br /> D. Các binh lính tham gia chiến tranh<br /> <br /> Câu 15: Xã hội phong kiến ở Tây Âu được hình thành trong khoảng thời gian nào?<br /> A. Thế kỉ V đến thế kỉ X<br /> <br /> B. Thế kỉ VI đến thế kỉ XI<br /> <br /> C. Thế kỉ III TCN đến thế kỉ X<br /> <br /> D. Thế kỉ VII đến thế kỉ X<br /> <br /> Câu 16: Trong xã hội phong kiến Tây Âu gồm có những giai cấp cơ bản nào?<br /> A. Lãnh chúa và nông dân tự do<br /> <br /> B. Chủ nô và nô lệ<br /> <br /> C. Lãnh chúa và nông nô<br /> <br /> D. Địa chủ và nông dân<br /> <br /> Câu 17: Lãnh địa phong kiến là gì?<br /> A. Vùng đất rộng lớn của nông dân.<br /> <br />