M Đ UỞ Ầ
Vi t Nam đang ti n hành công cu c công nghi p hóa hi n đ i hóa đ tệ ế ộ ệ ệ ạ ấ
n c, t ng b c ti n d n lên ch nghĩa xã h i. Trong công cu c đó, Đ ngướ ừ ướ ế ầ ủ ộ ộ ả
và Nhà n c đã xác đ nh chi n l c công nghi p hóa n c ta h ng vướ ị ế ượ ệ ướ ướ ề
xu t kh u song song v i thay th nh p kh u. M c đích c a chi n l c nàyấ ẩ ớ ế ậ ẩ ụ ủ ế ượ
nh m giúp cho n n kinh t tăng tr ng cao, thu đ c l i nhu n l n khôngằ ề ế ưở ượ ợ ậ ớ
ch t trong n c mà còn m r ng ra ngoài n c. Bên c nh đó gi m đ cỉ ừ ướ ở ộ ướ ạ ả ượ
ngu n chi phí l n cho nh p kh u .ồ ớ ậ ẩ
Nh n th c đ c t m quan tr ng c a chi n l c trên trong vi c đ yậ ứ ượ ầ ọ ủ ế ượ ệ ẩ
m nh quá trình xu t kh u hàng hoá Vi t Nam trong th i gian t i, emạ ấ ẩ ở ệ ờ ớ
đã l a ch n đ tài : ự ọ ề Các bi n pháp nh m thúc đ y xu t kh uệ ằ ẩ ấ ẩ
hàng hoá Vi t Nam”ở ệ .
Ti u lu n c a em g m các ph n sau :ể ậ ủ ồ ầ
Ph n I: M đ uầ ở ầ
Ph n II: N i dungầ ộ
1. C s lý lu n v xu t kh u hàng hoáơ ở ậ ề ấ ẩ
2.Th c tr ng ho t đ ng xu t kh u hàng hoá Vi t Namự ạ ạ ộ ấ ẩ ở ệ
3. Các bi n pháp thúc đ y xu t kh u hàng hoá ệ ẩ ấ ẩ
Ph n III: K t lu nầ ế ậ
V i ki n th c và hi u bi t c a b n thân còn h t s c h n ch nênớ ế ứ ể ế ủ ả ế ứ ạ ế
trong ti u lu n không th tránh kh i nh ng sai sót nh t đ nh. Em r t mongể ậ ể ỏ ữ ấ ị ấ
nh n đ c s góp ý c a th y cô và các b n. ậ ượ ự ủ ầ ạ
Em xin chân thành c m n!ả ơ
1
N I DUNGỘ
1. C s lý lu n v xu t kh u hàng hoáơ ở ậ ề ấ ẩ
1.1. Khái ni m xu t kh u hàng hoáệ ấ ẩ
Xu t kh u hàng hoá là c m t h th ng các quan h mua bán trongấ ẩ ả ộ ệ ố ệ
m t n n th ng m i có t ch c c bên trong và bên ngoài nh m bán s nộ ề ươ ạ ổ ứ ả ằ ả
ph m, hàng hoá s n xu t trong n c ra n c ngoài thu ngo i t , qua đó cóẩ ả ấ ướ ướ ạ ệ
th đ y m nh s n xu t hàng hoá phát tri n, chuy n đ i c c u kinh t , nể ẩ ạ ả ấ ể ể ổ ơ ấ ế ổ
đ nh và t ng b c nâng cao đ i s ng nhân dân .ị ừ ướ ờ ố
1.2. Vai trò c a ho t đ ng xu t kh u đ i v i n n kinh t qu c dân ủ ạ ộ ấ ẩ ố ớ ề ế ố
Xu t kh u có vai trò r t quan tr ng trong quá trình phát tri n c aấ ẩ ấ ọ ể ủ
t ng qu c gia. Th c ti n đã ch ng minh ho t đ ng xu t nh p kh u là m từ ố ự ễ ứ ạ ộ ấ ậ ẩ ộ
trong nh ng ho t đ ng mũi nh n quy t đ nh quá trình phát tri n c a m tữ ạ ộ ọ ế ị ể ủ ộ
n c. Vai trò c a xu t kh u đ c th hi n qua m t s khía c nh sau :ướ ủ ấ ẩ ượ ể ệ ộ ố ạ
Tr c h t, xu t kh u góp ph n t o ra c c u kinh t m i năngướ ế ấ ẩ ầ ạ ơ ấ ế ớ
đ ng, đ nh h ng và thúc đ y tăng tr ng s n xu t. S n xu t các m tộ ị ướ ẩ ưở ả ấ ả ấ ặ
hàng xu t kh u t o đi u ki n phát tri n các ngành có liên quan. Xu t kh uấ ẩ ạ ề ệ ể ấ ẩ
có vai trò thúc đ y chuyên môn hoá, tăng c ng hi u qu s n xu t c aẩ ườ ệ ả ả ấ ủ
t ng qu c gia, t o đi u ki n m r ng th tr ng tiêu th s n ph m, gópừ ố ạ ề ệ ở ộ ị ườ ụ ả ẩ
ph n cho s n xu t n đ nh và phát tri n.ầ ả ấ ổ ị ể
Ti p đ n, xu t kh u tác đ ng tích c c đ n vi c gi i quy t công ănế ế ấ ẩ ộ ự ế ệ ả ế
vi c làm, t o thu nh p, t đó tăng m c s ng cho ng i lao đ ng. Xu tệ ạ ậ ừ ứ ố ườ ộ ấ
kh u còn t o ra ngu n v n đ nh p kh u các m t hàng tiêu dùng thi t y uẩ ạ ồ ố ể ậ ẩ ặ ế ế
làm đa d ng hoá các m t hàng tiêu dùng trên th tr ng, đáp ng nhu c u vàạ ặ ị ườ ứ ầ
th hi u tiêu dùng ngày càng cao c a ng i dân.ị ế ủ ườ
Xu t kh u còn là ph ng cách đ m r ng và thúc đ y quan hấ ẩ ươ ể ở ộ ẩ ệ
kinh t gi a các qu c gia trên c s các bên cùng có l i. Thông qua xu tế ữ ố ơ ở ợ ấ
2
kh u, các qu c gia có th bán ra bên ngoài nh ng s n ph m mà mình có l iẩ ố ể ữ ả ẩ ợ
th s n xu t, t đó thu đ c l i nh n kinh t cao cho n c mình. ế ả ấ ừ ượ ợ ậ ế ướ
Bên c nh đó, xu t kh u t o ra nh ng ti n đ kinh t –kĩ thu tạ ấ ẩ ạ ữ ề ề ế ậ
nh m c i t o và nâng cao năng l c s n xu t trong n c, đ c bi t là cácằ ả ạ ự ả ấ ướ ặ ệ
n c đang phát tri n. Xu t kh u chính là c s quan tr ng nh t t o ra cácướ ể ấ ẩ ơ ở ọ ấ ạ
ngu n v n đ nh p kh u máy móc thi t b , kĩ thu t công ngh tiên ti nồ ố ể ậ ẩ ế ị ậ ệ ế
ng d ng vào s n xu t.ứ ụ ả ấ
Cu i cùng, thông qua ho t đ ng xu t kh u các doanh nghi p trongố ạ ộ ấ ẩ ệ
n c s có c h i tham gia vào cu c c nh tranh trên th tr ng th gi i vướ ẽ ơ ộ ộ ạ ị ườ ế ớ ề
ch t l ng, giá c , t o c h i cho các doanh nghi p m r ng quan h buônấ ượ ả ạ ơ ộ ệ ở ộ ệ
bán v i n c ngoài. Tuy nhiên, cũng t o ra thách th c đ i v i các doanhớ ướ ạ ứ ố ớ
nghi p. Các doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n c n ph i đ u t cệ ệ ố ồ ạ ể ầ ả ầ ư ả
v chi u r ng l n chi u sâu, hoàn thi n công tác qu n lý kinh doanh qua đóề ề ộ ẫ ề ệ ả
nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p .ệ ả ạ ộ ủ ệ
2. TH C TR NG C A HO T Đ NG XU T NH P KH U N C TAỰ Ạ Ủ Ạ Ộ Ấ Ậ Ẩ Ở ƯỚ
Qua th c t xu t kh u hàng hóa n c ta nh ng năm qua, đ c bi t làự ế ấ ẩ ở ướ ữ ặ ệ
năm 1996, chúng ta th y xu t kh u Vi t Nam đã đ t đ c s phát tri n nhanhấ ấ ẩ ệ ạ ượ ự ể
v i nh ng thành công đáng khích l . T ng kim ng ch xu t nh p kh u tăngớ ữ ệ ổ ạ ấ ậ ẩ
không ng ng. Cùng v i s gia tăng kim ng ch, th tr ng xu t kh u cũngừ ớ ự ạ ị ườ ấ ẩ
đ c m r ng, t năm 1990 tr v tr c Vi t Nam ch có quan h th ngượ ở ộ ừ ở ề ướ ệ ỉ ệ ươ
m i v i 40 n c, đ n năm 1995 co s này đã tăng lên đ n 105 n c và tạ ớ ướ ế ố ế ướ ổ
ch c qu c t . Trong đó, n c ta đã kí hi p đ nh th ng m i v i 60 n c.ứ ố ế ướ ệ ị ươ ạ ớ ướ
Ho t đ ng xu t kh u hàng hóa th c s đang chuy n sang m t th i kì m i v iạ ộ ấ ẩ ự ự ể ộ ờ ớ ớ
m t s đi m n i b t sau:ộ ố ể ổ ậ
M t là:ộ C c u hàng xu t kh u c a n c ta trong m y năm g n đâyơ ấ ấ ẩ ủ ướ ấ ầ
đang có nh ng thay đ i đáng khích l theo h ng ti n b h n, ph n ánhữ ổ ệ ướ ế ộ ơ ả
di n bi n thu n chi u c a n n s n xu t hàng hóa. Xu t kh u t ch chễ ế ậ ề ủ ề ả ấ ấ ẩ ừ ỗ ỉ
trông vào ngu n nông, lâm, th y s n và tài nguyên thiên nhiên đã chuy nồ ủ ả ể
3
d ch tăng d n hàng ch bi n công nghi p. Nhóm hàng nông, lâm, th y s nị ầ ế ế ệ ủ ả
tuy t tr ng c c u xu t kh u có gi m đi nh ng tr giá tuy t đ i v n tăng.ỷ ọ ơ ấ ấ ẩ ả ư ị ệ ố ẫ
Trong đó, vi c ch bi n đ nâng cao tr giá và đa d ng hóa m t hàng có ýệ ế ế ể ị ạ ặ
nghĩa r t l n và r t đ c quan tâm. T tr ng hàng hóa qua ch bi n trongấ ớ ấ ượ ỷ ọ ế ế
năm 1994 đ t 25%, năm 1996 lên g n 30%.ạ ầ
Hai là: Các m t hàng xu t kh u ch l c đã đ t đ c t c đ tăngặ ấ ẩ ủ ự ạ ượ ố ộ
nhanh v tr giá, kh i l ng, chi m t tr ng l n trong t ng kim ng ch xu tề ị ố ượ ế ỷ ọ ớ ổ ạ ấ
kh u. Vi c chú tr ng đ u t đ i m i công ngh s n xu t, ch bi n hàngẩ ệ ọ ầ ư ổ ớ ệ ả ấ ế ế
hóa, hình thành các ngành s n xu t hàng hóa, các khu công nghi p, m r ngả ấ ệ ở ộ
th tr ng tiêu th nên đã t o ra nhi u m t hàng xu t kh u ch l c m i cóị ườ ụ ạ ề ặ ấ ẩ ủ ự ớ
kh i l ng và tr giá xu t kh u trên 100 tri u USD nh hàng d t may m c,ố ượ ị ấ ẩ ệ ư ệ ặ
cà phê, cao su (91-93), dày dép, h t đi u, l c nhân (94-95). Đ n cu i nămạ ề ạ ế ố
1995, n c ta đã hình thành đ c 10 m t hàng xu t kh u ch l c là d uướ ượ ặ ấ ẩ ủ ự ầ
thô, g o, th y s n, lâm s n, hàng d t may, cà phê, cao su, dày dép, h t đi u,ạ ủ ả ả ệ ạ ề
l c nhân. Nh ng m t hàng này có t c đ tăng tr ng, xu t kh u nhanh, cóạ ữ ặ ố ộ ưở ấ ẩ
s c c nh tranh và ch đ ng nh t đ nh trên th tr ng th gi i. ứ ạ ỗ ứ ấ ị ị ườ ế ớ
Ba là: Th tr ng xu t kh u đ c m r ng nhanh theo h ng đa d ngị ườ ấ ẩ ượ ở ộ ướ ạ
hóa, đa ph ng hóa. Th i kì 91-95 th tr ng xu t kh u đ c m r ng,ươ ờ ị ườ ấ ẩ ượ ở ộ
trong đó khu v c Châu á - Thái Bình D ng chi m t tr ng 80% t ng kimự ươ ế ỷ ọ ổ
ng ch xu t kh u c a Vi t Nam, Châu Âu 15%, Châu Phi - Tây Nam á 3%ạ ấ ẩ ủ ệ
và Châu M 2%. Năm 1996 và quí I năm 1997, th tr ng truy n th ng vàỹ ị ườ ề ố
m t s th tr ng tr ng đi m ti p t c đ c c ng c , m r ng, có nhi uộ ố ị ườ ọ ể ế ụ ượ ủ ố ở ộ ề
nét m i, sôi đ ng.ớ ộ
B n là:ố Năm 1996 có b c ti n v c i cách th t c hành chính, th cướ ế ề ả ủ ụ ự
hi n bãi b gi y phép chuy n đ i v i hàng hóa xu t kh u và nh p kh u.ệ ỏ ấ ể ổ ớ ấ ẩ ậ ẩ
B chính tr TW Đ ng khóa VII ra ngh quy t 12/ NQ-TW v ti p t c đ iộ ị ả ị ế ề ế ụ ổ
m i t ch c và ho t đ ng th ng nghi p, phát tri n th tr ng theo đ nhớ ổ ứ ạ ộ ươ ệ ể ị ườ ị
h ng XHCN. Ngh quy t nêu rõ m c tiêu, quan đi m và 9 bi n pháp chướ ị ế ụ ể ệ ủ
4
y u. B chính tr khoá VII ra ngh quy t 01/ NQ-TW ngày 18-11-1996 vế ộ ị ị ế ề
m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i 5 năm 1996-2000 đã gópở ộ ệ ả ế ố ạ
ph n m r ng và phát tri n kinh doanh xu t nh p kh u và nâng cao hi uầ ở ộ ể ấ ậ ẩ ệ
qu buôn bán đ i ngo i.ả ố ạ
Nh n th c đ c t m quan tr ng c a xu t kh u, trên c s n m rõậ ứ ượ ầ ọ ủ ấ ẩ ơ ở ắ
th c tr ng ho t đ ng xu t kh u c a đ t n c, c n th c hi n các bi nự ạ ạ ộ ấ ẩ ủ ấ ướ ầ ự ệ ệ
pháp đ y m nh quá trình xu t kh u hàng hoá c a đ t n c.ẩ ạ ấ ẩ ủ ấ ướ
3. CÁC BI N PHÁP THÚC Đ Y XU T KH U HÀNG HOÁ VI T NAMỆ Ẩ Ấ Ẩ Ở Ệ
Đ thúc đ y xu t kh u thì c n ph i th c hi n các bi n pháp sau:ể ẩ ấ ẩ ầ ả ự ệ ệ
3.1. Xây d ng m t c c u kinh t theo mô hình công nghi p hóaự ộ ơ ấ ế ệ
h ng v xu t kh u:ướ ề ấ ẩ
Các ngành đ nh h ng vào xu t kh u đ c phát tri n m nh. Các s nị ướ ấ ẩ ượ ể ạ ả
ph m xu t kh u c a các ngành nông, lâm, ng nghi p trong nh ng nămẩ ấ ẩ ủ ư ệ ữ
g n đây luôn chi m kho ng 50% t ng giá tr xu t kh u 10 m t hàng xu tầ ế ả ổ ị ấ ẩ ặ ấ
kh u ch l c c a Vi t Nam là d u thô, cà phê, g o, giày da, than đá, cao su,ẩ ủ ự ủ ệ ầ ạ
h t đi u và l c.ạ ề ạ
Các công ngh m i ph c v s n xu t hàng xu t kh u nói riêng vàệ ớ ụ ụ ả ấ ấ ẩ
công ngh m i nói chung đ c khuy n khích đ a vào Vi t Nam thông quaệ ớ ượ ế ư ệ
ch đ u đãi trong vi c đánh thu nh p kh u. Chính ph Vi t Nam chế ộ ư ệ ế ậ ẩ ủ ệ ủ
tr ng xây d ng m t h th ng kinh t theo mô hình công nghi p hóaươ ự ộ ệ ố ế ệ
h ng v xu t kh u, khai thác l i th so sánh c a n n kinh t Vi t Nam vàướ ề ấ ẩ ợ ế ủ ề ế ệ
tăng c ng kh năng c nh tranh c a hàng hóa Vi t Nam trên th tr ng thườ ả ạ ủ ệ ị ườ ế
gi i. Vi c xác đ nh các ngành tr ng đi m c a n n kinh t Vi t Nam có ýớ ệ ị ọ ể ủ ề ế ệ
nghĩa quan tr ng và c n ph i đ c cân nh c kĩ càng. Có ý ki n cho r ngọ ầ ả ượ ắ ế ằ
n n kinh t Vi t Nam có th coi nh ng ngành sau đây là tr ng đi m: ngànhề ế ệ ể ữ ọ ể
nông nghi p, khai thác d u khí, s n xu t v t li u xây d ng (xi măng, g ch,ệ ầ ả ấ ậ ệ ự ạ
ngói, kính xây d ng), s n xu t phân bón hóa h c ( u tiên là phân đ m vàự ả ấ ọ ư ạ
phân lân), l p ráp ô tô...ắ
5
