intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Các biện pháp phòng chống về tham nhũng và vấn đề tụt hậu xa hơn về kinh tế

Chia sẻ: Phan Ngi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:42

163
lượt xem
43
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: các biện pháp phòng chống về tham nhũng và vấn đề tụt hậu xa hơn về kinh tế', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Các biện pháp phòng chống về tham nhũng và vấn đề tụt hậu xa hơn về kinh tế

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: Các biện pháp phòng chống về tham nhũng và vấn đề tụt hậu xa hơn về kinh tế
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. A. Lêi nãi ®Çu Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc. ViÖc më cöa héi nhËp vÒ kinh tÕ - x· héi lµ ®iÒu mµ rÊt nhiÒu ng­êi ®ang h­íng tíi. nh­ng ngoµi nh÷ng mÆt tÝch cùc rÊt râ nÐt cña chóng. Nã cßn ®Ó l¹i ë ®©y nh÷ng nguy c¬ v« cïng to lín: §ã lµ tham nhòng vµ tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ. Nã cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn sù tån vong cña c¶ mét quèc gia. Do ®ã §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· x¸c ®Þnh viÖc ®Êu tranh chèng tham nhòng vµ tôt hËu xa h­n vÒ kinh tÕ lµ vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n vµ nã cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc ta. Víi tham nhòng, ®­îc nh©n d©n ViÖt Nam coi lµ quèc n¹n, lµ mét nguy c¬ lµm tµn h¹i ®Êt n­íc. §©y lµ mét c¨n bÖnh cña x· héi loµi ng­êi. Nã x¶y ra ë nh÷ng quèc gia vµ khu vùc rÊt kh¸c biÖt vÒ hÖ t­ t­ëng, lÞch sö, v¨n ho¸, chÕ ®é chÝnh trÞ, x· héi. Cßn viÖc tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ, ®©y còng lµ vÊn ®Ò rÊt nan gi¶i vµ lµ bµi to¸n khã cho §¶ng, Nhµ n­íc vµ nh©n d©n ta trong qu¸ tr×nh b¾t kÞp víi ®µ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Tõ nh÷ng n¨m 1975, n­íc ta ®i theo con ®­êng kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. Nh­ng nh×n thÊy mÆt tiªu cùc cña nã, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®­a n­íc ta ph¸t triÓn theo kinh tÕ thÞ tr­êng vµ cã nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Nh­ng ®Ó b¾t kÞp ®­îc víi ®µ ph¸t triÓn cña thÕ giíi th× ®ã lµ c¶ vÊn ®Ò cùc kú khã kh¨n. V× vËy, viÖc t×m hiÓu vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng vÒ tham nhòng vµ vÊn ®Ò tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ ®· trë thµnh vÊn ®Ò trung t©m thu hót sù chó ý cña céng ®ång thÕ giíi hiÖn nay. Víi ®Ò tµi nµy, em viÕt ®Ó n¾m b¾t vÒ thùc tr¹ng vÊn ®Ò cña ®Êt n­íc vµ c¸c biÖn ph¸p, gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ n­íc ta. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. B. Néi dung Ch­¬ng I: Tham nhòng vµ tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ 1.1. Nguyªn nh©n ra ®êi vµ sù gia t¨ng cña n¹n tham nhòng 1.1.1. Tham nhòng 1.1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ tham nhòng Tham nhòng lµ hiÖn t­îng kinh tÕ - x· héi g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh giai cÊp vµ sù ra dêi vµ ph¸t triÓn cña bé m¸y Nhµ n­íc. TÖ n¹n tham nhòng diÔn ra ë tÊt c¶ c¸c quèc gia kh«ng kÓ giµu nghÌo, ®ang ë tr×nh ®é ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo. Nã x¶y ra ë mäi lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, v¨n ho¸ nã tån t¹i vµ ph¸t triÓn th­êng xuyªn hµng ngµy hµng giê, nã len lái vµo mäi mÆt ®êi sèng x· héi vµ ®ông ch¹m tíi lîi Ých cña hÇu hÕt d©n c­. Tham nhòng lµ mét c¨n bÖnh nguy hiÓm, nã g©y ra c¸c hËu qu¶ hÕt søc tai h¹i vÒ mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi, nã c¶n trî sù ph¸t triÓn ®i lªn cña x· héi. Vµ cã thÓ dÉn ®Õn sù sôp ®æ cña c¶ mét thÓ chÕ. Vµ nh×n tõ gãc ®é ph¸p luËt: §iÒu 1, ph¸p lÖnh chèng tham nhòng quy ®Þnh "Tham nhòng lµ hµnh vi cña ng­êi cã chøc vô, quyÒn h¹n vµ lîi dông chøc vô quyÒn h¹n ®ã ®Ó tham «, hèi lé hoÆc cè lµm tr¸i ý víi ph¸p luËt v× ®éng c¬ vô lîi, g©y thiÖt h¹i cho tµi s¶n nhµ n­íc vµ c¸ nh©n, x©m ph¹m ho¹t ®éng ®óng ®¾n cña c¬ quan, tæ chøc. 1.1.1.2. Nguyªn nh©n cña tham nhòng Nh÷ng n¨m gÇn ®©y t×nh h×nh tham nhòng ë n­íc ta diÔn biÕn hÕt søc phøc t¹p. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ban hµnh nhiÒu NghÞ quyÕt, chÝnh s¸ch ph¸p luËt ®Ó ®Êu tranh kiªn quyÕt víi hiÖn t­îng nµy, song tham nhòng còng ch­a cã nhiÒu thuyªn gi¶m. §Ó ®Êu tranh cã hiÖu qu¶ víi t×nh tr¹ng nµy, mét trong c¸c vÊn ®Ò ®­îc quan t©m hµng ®Çu ®ã lµ t×m ®­îc c¸c nguyªn nh©n lµm ph¸t sinh tham nhòng vµ t×m c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc, lo¹i trõ nh÷ng nguyªn nh©n ®ã. Tr­íc hÕt ph¶i kh¼ng ®Þnh rµng, hÖ thèng ph¸p luËt vµ c¬ chÕ ¸p dông nã cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn t×nh tr¹ng tham nhòng. Hay nãi c¸ch kh¸c t×nh tr¹ng tham nhòng ë mét quèc gia t¹i mét thêi ®iÓm x¸c ®Þnh ph¶n ¸nh 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. møc ®é hoµn thiÖn cña hÖ thèng ph¸p luËt còng nh­ thùc tr¹ng ¸p dông ph¸p luËt. Tõ ®ã ta cã thÓ nh×n ra c¸c nguyªn nh©n sau: - Thø nhÊt: Nguyªn nh©n ®Çu tiªn cã tÝnh s©u xa, b¶n chÊt lµ do chÕ ®é ng­êi bãc lét ng­êi sinh ra. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi: "Tham «, l·ng phÝ, quan liªu lµ nh÷ng xÊu xa cña x· héi cò. Nã do lßng tù t­ tù lîi, Ých kû h¹i d©n mµ ra, nã do chÕ ®é ng­êi bãc lét ng­êi sinh ra". - Thø hai: ®ã lµ do b¶n chÊt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, cña viÖc tù do ho¸ c¹nh tranh t¹o ra. - Thø ba: Sù suy tho¸i vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc cña bé phËn kh«ng nhá c¸n bé §¶ng viªn vµ sù yÕu kÐm cña c«ng t¸c qu¶n lý, gi¸o dôc ®µo t¹o c¸n bé ®¶ng viªn cña c¸c tæ chøc Nhµ n­íc vµ §¶ng. Tr­íc ®©y, trong c¬ chÕ cò tËp trung, quan liªu bao cÊp ®· cã tham nhòng nh­ng ë ph¹m vi hÑp h¬n vµ møc ®é thÊp h¬n. Tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, më réng giao l­u víi bªn ngoµi, do t¸c ®éng bëi yÕu tè vËt chÊt cña c¬ chÕ ®ã vµ do kh«ng chÞu th­êng xuyªn rÌn luyÖn tu d­ìng nhiÒu c¸n bé ®¶ng viªn, c«ng chøc ®· sa ng·, tho¸i ho¸, ch¹y theo lèi sèng chñ nghÜa c¸ nh©n, bÞ lîi Ých vËt chÊt c¸m dç, sèng ®åi truþ xa hoa, ®· tr­ît vµo cïng bïn tham nhòng, téi lçi. Trong khi ®ã c«ng t¸c qu¶n lý, gi¸o dôc kiÓm tra c¸n bé §¶ng, c¸n bé vµ c«ng chøc bÞ bu«ng láng, yÕu kÐm, kh«ng chuyÓn kÞp tr­íc t×nh h×nh míi. - Thø t­: C¬ chÕ, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt ch­a ®Çy ®ñ, thiÕu sù ®ång bé, ch­a thùc sù chuyÓn m¹nh sang c¬ chÕ thÞ tr­êng. MÆc dï n­íc ta ®· tr¶i qua hµng chôc n¨m ®æi míi, nh­ng chóng ta ch­a x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« ®ång bé vµ hoµn chØnh phôc vô cho sù nghiÖp ®æi míi. - Thø n¨m: Sù l·nh ®¹o chØ ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n­íc cã lóc, cã n¬i cßn thiÕu s©u s¸t, chÆt chÏ, ch­a quyÕt t©m cao, c¬ chÕ tæ chøc vµ gi¶i ph¸p phßng ngõa tham nhòng ch­a hiÖu qu¶. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tuy §¶ng vµ Nhµ n­íc cã nhiÒu chØ thÞ, nghÞ quyÕt vÒ phßng, chèng, tham nhòng nh­ng viÖc triÓn khai cô thÓ ch­a bµn kü, thiÕu nh÷ng gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶, tæ chøc chØ ®¹o ch­a chÆt chÏ. Tãm l¹i, t×nh tr¹ng tham nhòng phæ biÕn vµ nghiªm träng ë n­íc ta xÐt vÒ mÆt chñ quan lµ hÖ qu¶ tæng hîp cña 5 nguyªn nh©n trªn, trong ®ã nguyªn nh©n vÒ sù suy tho¸i vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc cña bé phËn kh«ng nhá c¸n bé, ®¶ng viªn lµ nguyªn nh©n chñ yÕu. 1.1.1.3. Sù gia t¨ng h¬n cña n¹n tham nhòng ë vµo thêi ®iÓm më ®Çu cña thiªn niªn kû míi, hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi, kh«ng ph©n biÖt giµu nghÌo, ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn ph¶i ®èi diÖn mét c¸ch gay g¾t víi c¨n bÖnh nan y nhøc nhèi, ®ã lµ n¹n tham nhòng. ë nhiÒu n­íc, tham nhòng ®· trë thµnh quèc n¹n, kh«ng chØ g©y nh÷ng hiÖu qu¶ to lín vÒ mÆt kinh tÕ mµ cßn ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ x· héi nÆng nÒ, lµm b¨ng ho¹i ®Õn nÒn t¶ng ®¹o ®øc vµ tinh thÇn x· héi. Víi quy m« réng lín, tÝnh chÊt phøc t¹p vµ nhiÒu t¸c dông tiªu cùc mang tÝnh ®a chiÒu cña nã, tham nhòng ®ang thùc sù næi lªn nh­ mét ®¹i dÞch - mét vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu xuyªn thÕ kû. Bëi vËy cuéc chiÕn chèng tham nhòng ®ßi hái nh÷ng nç lùc to lín vµ kiªn quyÕt kh«ng chØ trªn ph¹m vi mét quèc gia mµ c¶ sù phèi hîp trªn quy m« toµn cÇu. Theo ®¸nh gi¸ cña ng©n hµng ph¸t triÓn ch©u ¸ (ADB), tham nhòng ®ang cã xu h­íng gia t¨ng t¹i nhiÒu ch©u lôc, ë nhiÒu n­íc sè thiÖt h¹i do tham nhòng g©y ra v­ît qu¸ tæng sè nî n­íc ngoµi cña hä. NhiÒu n­íc §«ng Nam ¸ vèn ®· ph¶i gång m×nh vËt lén víi c¬n b·o t¸p khñng ho¶ng tµi chÝnh - tiÒn tÖ l¹i ph¶i ®­¬ng ®Çu víi sù tµn ph¸ kh«ng kÐm cña tÖ n¹n tham nhòng, hèi lé vµ röa tiÒn, khiÕn cho c«ng cuéc phôc h­ng kinh tÕ ®ang trë ng¹i l¹i cµng thªm phÇn gian nan. §èi víi ViÖt Nam, §¶ng vµ ChÝnh phñ ta lu«n kh¼ng ®Þnh chèng tham nhòng mét c¸ch kiªn quyÕt vµ triÖt ®Ó. Nh»m lµm trong s¹ch bé m¸y ®¶ng, chÝnh quyÒn vµ ®oµn thÓ. B¸o c¸o ChÝnh trÞ Ban chÊp hµnh TW §¶ng kho¸ VIII, t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng tiÕp tôc nhÊn m¹nh 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tham nhòng quan liªu lµ mét trong nh÷ng nguy c¬ kh«ng thÓ xem th­êng. Víi sù gia t¨ng cña tÖ n¹n tham nhòng hiÖn nay th× cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng ph¶i ®­îc tiÕp cËn nh­ lµ cuéc ®Êu tranh lo¹i trõ mét quèc n¹n nguy hiÓm. Vµ trong sù nghiÖp CNH, H§H ë n­íc ta hiÖn nay, §¶ng còng dµnh sù quan t©m ®Æc biÖt ®Õn viÖc gi¶i quyÕt vÊn n¹n nµy. V¨n kiÖn §¹i héi IX §CSVN nªu râ: "HiÖn nay, c¸n bé, ®¶ng viªn vµ nh©n d©n ta ®ang hÕt søc quan t©m ®Õn cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng. N¹n tham nhòng diÔn ra nghiªm träng kÐo dµi g©y bÊt b×nh trong nh©n d©n vµ lµ mét nguy c¬ lín ®e do¹ sù sèng cßn cña chÕ ®é ta. Ph¶i t¨ng c­êng vÒ tæ chøc vµ c¬ chÕ, tiÕp tôc ®Èy m¹nh cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng trong bé m¸y Nhµ n­íc vµ toµn bé hÖ thèng chÝnh trÞ, ë c¸c cÊp, c¸c ngµnh, tõ TW ®Õn c¬ së? 1.1.2. Tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ, mÆt yÕu kÐm cña sù ph¸t triÓn ViÖt Nam chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng trong bèi c¶nh kinh tÕ - chÝnh trÞ thÕ giíi ®ang trong qu¸ tr×nh c¬ cÊu l¹i mét c¸ch s©u s¾c. H¬n n÷a, ViÖt Nam n»m trong khu vùc ch©u ¸ víi nÒn v¨n minh Trung Hoa ®Æc s¾c vµ cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt trong thËp kû qua. LiÖu ViÖt Nam cã ph¸t triÓn v­ît lªn ®­îc theo con ®­êng ph­¬ng §«ng, con ®­êng ViÖt Nam riªn cña m×nh hay kh«ng? So víi nhiÒu n­íc trong khu vùc, sù ph¸t triÓn cña ViÖt Nam ®ang bÞ chËm vµi thËp kû, ViÖt Nam ®· bÞ tôt hËu kh¸ xa vÒ kinh tÕ, lµ mét trong nh÷ng n­íc nghÌo nhÊt thÕ giíi vµ cã nguy c¬ tôt hËu m¹nh h¬n n÷a nÕu kh«ng cã mét ®­êng lèi, chiÕn l­îc th«ng minh vµ cã mét quyÕt t©m cao. §ã lµ sù nh×n nhËn víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Cßn nh×n vµo sù tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Víi xu thÕ cµng ngµy cµng ph¸t triÓn hiÖn nay th× kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ, c¸c n­íc ngµy cµng ®­îc gia t¨ng. Song, cã kh«ng Ýt nh÷ng th¨ng trÇm trong mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña lÞch sö. Víi ®iÓm xuÊt ph¸t rÊt cao, c¸c c­êng quèc nh­ Anh, Ph¸p, Mü, §øc, NhËt B¶n (c¸c n­íc ph¸t triÓn) rÊt thuËn lîi. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ nh­ng víi ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp nh­ ViÖt Nam, Lµo, Campuchia vµ mét sè n­íc ch©u Phi, ch©u Mü (c¸c n­íc chËm vµ kÐm ph¸t triÓn) th× viÖc ph¸t 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. triÓn kinh tÕ lµ vÊn ®Ò rÊt nan gi¶i. Trong nh÷ng n¨m 90, thÕ giíi ®· chøng kiÕn sù thay ®æi lín lao ch­a tõng cã kÓ tõ ®Çu thÕ kû ®Õn nay. Sù kiÖn næi bËt nhÊt lµ sù sôp ®æ cña m« h×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi X« viÕt, kÐo theo ®ã lµ sù sôp ®æ cña c¶ hÖ thèng x· héi chñ nghÜa. T¸c ®éng cña nh÷ng sù kiÖn ®ã ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi rÊt to lín, chóng ®·, ®ang vµ sÏ diÔn ra cã thÓ cho ®Õn nay chóng ta vÉn ch­a l­êng tr­íc ®­îc. Thùc vËy, trong thËp kû 90 chiÒu h­íng gi¶m sót nhÞp ®é t¨ng kinh tÕ toµn cÇu cã thÓ tiÕp tôc. B¶ng sè liÖu møc t¨ng tæng s¶n phÈm x· héi (% so víi n¨m tr­íc) sau ®©y cho ta râ chiÒu h­íng gi¶m sót ®ã. N­íc 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 - C¸c n­íc XHCN tr­íc ®©y 2,9 2,0 4,1 1,3 -2,2 -9,7 -16,8 - C¸c n­íc ph¸t triÓn 2,7 3,3 4,4 3,3 2,9 1,6 1,0 - C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn 2,6 2,9 3,7 4,4 3,3 3,2 3,0 Theo ®¸nh gi¸ cña c¬ qua dù b¸o quèc tÕ, trong nh÷ng n¨m tíi, møc t¨ng tæng thu nhËp quèc d©n cña hÇu hÕt c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Òu chØ ®¹t 0,1% cßn ë mét sè n­íc kh¸c lµ ©m cßn møc t¨ng tr­ëng cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ kÐm ph¸t triÓn cßn tåi tÖ h¬n n÷a. Tõ ®ã cho thÊy, ngay trong nh÷ng giai ®o¹n suy sôp nhÊt cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nh­ng c¸c n­íc ph¸t triÓn vÉn gi÷ ®­îc møc t¨ng tr­ëng d­¬ng dï lµ nhá. Cßn c¸c n­íc kh¸c lµ ©m. Tõ ®ã cho thÊy kho¶ng c¸ch (hay tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ) gi÷a c¸c n­íc trªn thÕ giíi lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. 1.2. Thùc tr¹ng vµ nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i cña tham nhòng ë n­íc ta 1.2.1. Thùc tr¹ng cña tham nhòng Tõ tr­íc ®Õn nay §¶ng vµ Nhµ n­íc ta lu«n chó träng phßng, chèng tham nhòng. Ngay tõ n¨m 1945 sau khi dµnh ®­îc chÝnh quyÒn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ch¨m lo gi¸o dôc c¸n bé, ®¶ng viªn n©ng cao ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, thùc hµnh "cÇn kiÖm, liªm chÝnh". Ng­êi ®· chØ râ : Tham « l·ng phÝ, quan liªu lµ giÆc "néi x©m". Trong thêi kú x©y dùng XNXH ë miÒn B¾c. §¶ng ta ®· tiÕn hµnh cuéc vËn ®éng "3 x©y, 3 chèng". B­íc vµo c«ng cuéc ®æi míi, 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i héi §¶ng VI cña §¶ng ®· yªu cÇu tiÕn hµnh cuéc vËn ®éng lµm trong s¹ch vµ n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý cña c¸n bé bé m¸y nhµ n­íc, ®Èy lïi vµ xo¸ bá c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc, lµm lµnh manh ho¸ c¸c quan hÖ x· héi. Bé chÝnh trÞ ®· cã NghÞ quyÕt sè: 04/NQ/TW (12-9-1987) ®Ó chØ ®¹o cuéc vËn ®éng nµy. Sau ®ã Ban bÝ th­ ®· cã chØ thÞ sè: 64-CT vµ Héi ®ång Bé tr­ëng cã quyÕt ®Þnh sè: 240/H§BT (26-6-1990) vÒ ®Êu tranh chèng tham nhòng: §¹i héi VIII trong V¨n kiÖn §¹i héi ghi râ néi dung cña nhiÖm vô ®Êu tranh chèng tham nhòng. Th¸ng 2-1998, Uû ban th­êng vô quèc héi ®· th«ng qua Ph¸p lÖnh chèng tham nhòng. Th¸ng 2-1999 Héi nghÞ TW 6 (lÇn 2) kho¸ VIII ®· ®Ò ra nghÞ quyÕt vÒ x©y dùng vµ chØnh ®èn §¶ng. §¹i héi §¶ng IX (th¸ng 4-2001) ®· quyÕt ®Þnh thùc hiÖn nghÞ quyÕt vÒ x©y dùng §¶ng, nhÊt lµ NghÞ quyÕt TW 6 (lÇn 2) kho¸ VIII, tËp trung lµm tèt c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ, rÌn luyÖn ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, chèng chñ nghÜa c¸ nh©n, ®Èy m¹nh cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng. Th¸ng11-2001 Héi nghÞ trung ­¬ng lÇn thø 4 (kho¸ IX) ®· ra kÕt luËn sè: 04/KL-TW vÒ tiÕp tôc thùc hiÖn cuéc vËn ®éng x©y dùng, chØnh ®èn §¶ng, ng¨n chÆn ®Èy lïi tÖ n¹n tham nhòng, l·ng phÝ. KÕt luËn cña Trung ­¬ng ®· x¸c ®Þnh chèng tham nhòng l·ng phÝ lµ nhiÖm vô tr­íc m¾t, ®ång thêi cÇn nhËn râ ®©y lµ cuéc ®Êu tranh khã kh¨n, quyÕt liÖt l©u dµi, g¾n liÒn víi sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chñ tr­¬ng chèng tham nhòng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, c¸c tæ chøc, chÝnh quyÒn ®oµn thÓ TW - ®Þa ph­¬ng ®· bÒn bØ, tÝch cùc ®Êu tranh vµ ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nh­: §· ph¸t hiÖn vµ xö lý ®­îc nhiÖm vô tham nhòng, trõng trÞ nghiªm kh¾c nh÷ng kÎ ®ôc khoÐt tµi s¶n cña Nhµ n­íc, tËp thÓ vµ cña d©n; thu håi l¹i cho nhµ n­íc vµ tr¶ l¹i cho d©n mét gi¸ trÞ tµi s¶n rÊt lín, ®· x©y dùng vµ hoµn thiÖn nhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch qu¶n lý cã t¸c dông h¹n chÕ mét phÇn tÖ quan liªu, cöa quyÒn, tham nhòng. Nh÷ng viÖc ®ã ®· gãp phÇn vµo sù nghiÖp ®æi míi, x©y dùng §¶ng vµ kiÖn toµn bé m¸y Nhµ n­íc, ®¶m b¶o an ninh chÝnh trÞ x· héi ®Êt n­íc. MÆc dï cã nh÷ng cè g¾ng quyÕt t©m nh­ng cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng ë n­íc ta ®¹t kÕt qu¶ cßn thÊp, hiÖu qu¶ rÊt h¹n chÕ. Cã nhiÒu lÜnh vùc vµ thËm chÝ ngµy cµng 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nghiªm träng h¬n tr­íc. Tham nhòng x¶y ra réng kh¾p trong bé m¸y nhµ n­íc, ë hÇu hÕt c¸c ngµnh c¸c cÊp tõ trªn xuèng d­íi víi quy m« ngµy cµng lín, thñ ®o¹n ngµy cµng tinh vi x¶o quyÖt h¬n. §· cã nhiÒu doanh nghiÖp nhµ n­íc, doanh nghiÖp t­ nh©n thua lç, ph¸ s¶n v× tÖ n¹n tham nhòng. TÖ n¹n tham «, ¨n c¾p cña c«ng, cè ý lµm tr¸i v× ®éng c¬ vô lîi c¸ nh©n, b¸o c¸o sai sù thËt ®Ó thanh quyÕt to¸n khèng, bßn rót c«ng quü trong c¸c lÜnh vùc ®Ó lµm giµu bÊt chÝnh, l¹m dông chøc quyÒn ®Ó nhòng nhiÔu… ®· lan réng kh¾p c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ, th­¬ng binh x· héi. Tham nhòng ®· x©m nhËp ngay vµo c¸c c¬ quan b¶o vÖ, ph¸p luËt, lµ nh÷ng c«ng cô chñ yÕu trong ®Êu tranh chèng tham nhòng vµ gi÷ g×n an ninh trËt tù, x· héi. Mét c©u hái ®­îc ®Æt ra: V× sao tham nhòng l¹i diÔn ra phæ biÕn vµ nghiªm träng nh­ vËy? MÆc dï §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ban hµnh nhiÒu chØ thÞ, NghÞ quyÕt, ®· tiÕn hµnh nhiÒu cuéc vËn ®éng lín, ®· chØ ®¹o xö lý nhiÒu vô rÊt nghiªm kh¾c, mÆc dï bÞ c¶ x· héi lªn ¸n, ai ai còng c¨m ghÐt phÉn né, nh­ng tÖ n¹n tham nhòng ch­a bÞ ®Èy lïi, ng¨n chÆn, thËm chÝ cßn ph¸t triÓn h¬n, nghiªm träng h¬n. Tr­íc c©u hái nµy ®Æt ra rÊt nhiÒu vÊn ®Ò nh­ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ch­a hoµn thiÖn, cßn s¬ hë, vÒ ®êi sèng khã kh¨n, l­¬ng thÊp, cã ng­êi cho r»ng v× phÈm chÊt ®¹o ®øc suy tho¸i, c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o c¸n bé ®¶ng viªn kÐm, ng­êi th× cho r»ng c¸c nhµ l·nh ®¹o kh«ng g­¬ng mÉu, ch­a chèng ®Òu kh¾p tõ trªn xuèng d­íi, c«ng t¸c ®iÒu tra cßn bÞ coi nhÑ, kÐm hiÖu qu¶, viÖc xö lý c¸c vô tham nhòng ch­a nghiÖm… Theo b¸o c¸o cña ChÝnh phñ t¹i kú häp thø 10 kho¸ IX ®· ph¸t hiÖn vµ xö lý trªn 500 vô tham nhòng víi tæng sè tµi s¶n thiÖt h¹i trªn 1,2 tû ®ång vµ 34 triÖu USD. §Æc biÖt n¨m 1996 ta ®· ph¸t hiÖn 10 vô tham nhòng lín trªn 100 tû ®ång/vô. Theo b¸o c¸o cña Ch¸nh ¸n Toµ ¸n Nh©n d©n tèi cao tr­íc Quèc héi, tõ n¨m 1992 - 1997 toµ ¸n xÐt xö 3621 vô tham nhòng víi 6315 bÞ c¸o, trong ®ã cã 64,5% sè bÞ c¸o bÞ tï, 10 tªn bÞ tuyªn ph¹t tö h×nh. Vµ ®Õn nay vÉn liªn tiÕp x¶y ra c¸c vô ¸n lín nghiªm träng g©y thiÖt h¹i lín ®Õn tiÒn cña cña Nhµ n­íc vµ nh©n d©n, g©y mÊt æn ®Þnh vÒ kinh tÕ x· héi. Tiªu biÓu nh­ viÖc ph¸t hiÖn thu håi vÒ cho Nhµ n­íc hµng ngh×n tØ 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®ång, hµng chôc ngµn hÐc ta ®Êt, cïng nhiÒu tµi s¶n cã gi¸ trÞ kh¸c, xö lý hµng chôc ngh×n c¸n bé sai ph¹m, c«ng chøc sai ph¹m nh­ EPCO - Minh Phông; T©n Tr­êng Sanh; Nhµ m¸y dÖt Nam §Þnh. GÇn ®©y tiÕp tôc lµm râ c¸c vô ¸n lín nh­: C«ng ty th­¬ng m¹i §ång Th¸p; C«ng ty l­¬ng thùc an Giang; C«ng ty d­îc xuÊt nhËp khÈu Cµ Mau, vô N¨m Cam… còng ®· cã t¸c dông phßng ngõa, r¨n ®e gi¸o dôc mäi ng­êi trong cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng. 1.2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i Lý luËn vµ thùc tiÔn ®· kh¼ng ®Þnh, quan liªu tham nhòng lµ nh÷ng hiÖn t­îng x· héi g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh x· héi cã giai c¸p vµ sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña bé m¸y Nhµ n­íc… Chóng lµ nh÷ng c¨n bÖnh ®ång hµnh ®Æc tr­ng cña mäi nhµ n­íc, lµ khuyÕt tËt bÈm sinh cña quyÒn lùc, lµ biÓu hiÖn cña sù tha ho¸ "quyÒn lùc nhµ n­íc", tÖ n¹n tham nhòng, quan liªu diÔn ra ë tÊt c¶ c¸c quèc gia, kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi, kh«ng kÓ quèc gia ®ã giµu nghÌo, ë tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp hay cao. Chóng len lái vµo mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi, lµm gi¶m hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña bé m¸y nhµ n­íc, lµm xãi mßn ®¹o ®øc, phÈm chÊt con ng­êi, g©y ra sù c¶n trë ®i lªn vµ ph¸t triÓn cña x· héi. Tuy nhiªn, h×nh thøc, tÝnh chÊt vµ møc ®é quan liªu, tham nhòng kh«ng mang tÝnh cè ®Þnh, bÊt biÕn mµ thay ®æi tuú thuéc vµo bèi c¶nh kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi vµ tr×nh ®é d©n trÝ, kh¶ n¨ng qu¶n lý x· héi cña Nhµ n­íc. Víi viÖc tham nhòng ngµy cµng gia t¨ng, vµ cã quy m« ngµy cµng lín nh­ hiÖn nay. Vµ víi c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa ®ang dÇn dÇn cã hiÖu qu¶. NÕu nh­ nh÷ng yÕu tè cña c¸c chiÕn dÞch chèng tham nhòng thµnh c«ng cho ®Õn nay ®· ®­îc hiÓu t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, th× viÖc thùc hiÖn vµ duy tr× chóng l¹i cùc kú khã kh¨n. BÊt kú yÕu tè nµo còng ®Òu cã thÓ gãp phÇn ®­a chóng ®Õn chç thÊt b¹i. H¬n n÷a, nh÷ng n¬i mµ tham nhòng hoµnh hµnh vµ ¨n s©u vµo toµn bé bé m¸y chÝnh phñ, th× c¸c c¬ héi ®Ó b¾t ®Çu c¶i c¸ch sÏ rÊt hiÕm hoi vµ hµng lo¹t c¶n trë sÏ xuÊt hiÖn. Thªm vµo ®ã, ¸p lùc c¶i c¸ch b¾t nguån tõ nh÷ng ®¼ng cÊp thÊp h¬n trong bé m¸y quan liªu cã thÓ bÞ c¶n trë do sù thiÕu v¾ng ý chÝ hay sù quan t©m chÝnh trÞ trong nh÷ng c«ng chøc ë cÊp cao h¬n vµ c¸c quan chøc chÝnh trÞ. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. T¹i bÊt cø trong tiÕn tr×nh nµy, sù thiÕu v¾ng mét cam kÕt tõ cÊp cao nhÊt hay tÇng thÊp nhÊt ®Òu cã thÓ thùc sù ph¸ háng nh÷ng nç lùc c¶i c¸ch. H¬n n÷a, c¶i c¸ch cã thÓ bÞ ®e do¹ nÕu nh­, mét nh©n vËt cã thÕ lùc kh«ng tu©n thñ hay mét c«ng chøc lµm chËm tiÕn ®é cña nã. Còng nh­ nh÷ng nç lùc c¶i c¸ch ph¶i ®­îc sù hç trî réng r·i, chóng ph¶i ®­îc h­íng vµo tÊt c¶ nh÷ng ng­êi liªn quan vµ h­ëng lîi tõ tham nhòng. Nh÷ng chiÕn dÞch nh»m vµo nh÷ng ng­êi vi ph¹m lÆt vÆt, hay xö lý ch¼ng h¹n, mét vµi thµnh viªn trong nh÷ng phÇn tö cã thÕ lùc, mµ kh«ng xö lý tham nhòng mét c¸ch cã hÖ thèng th× sÏ mau chãng lµm mÊt hÕt hîp ph¸p vµ t¹o ra nh÷ng tÊm g­¬ng cã søc khuyÕn khÝch nh÷ng hµnh ®éng sai tr¸i tiÕp diÔn trong toµn thÓ c¸c thµnh viªn cña x· héi. C¶i c¸ch còng cã thÓ kÐm hiÖu qu¶ nÕu ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch v« tæ chøc, phèi hîp kÐm, cã tÝnh ®ét xuÊt, hoÆc nÕu viÖc dùa qu¸ nhiÒu vµo luËt ph¸p vµ c­ìng chÕ sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nguy c¬ tham nhòng lín nhÊt. C¸n bé luËt cÇn gi÷ mét vai trß quan träng trong viÖc xö ph¹t nh÷ng kÎ vi ph¹m, song chóng cÇn ®­îc bæ sung b»ng nh÷ng cuéc vËn ®éng n©ng cao nhËn thøc cña d©n chóng b»ng gi¸o dôc vµ c¶i c¸ch trªn diÖn réng. 1.2.3. T¸c h¹i cña tham nhòng víi ph¸t triÓn kinh tÕ Tham nhòng sinh ra hµng lo¹t t¸c h¹i cho x· héi. Tham nhòng g©y tæn h¹i to lín vÒ mÆt kinh tÕ cho sù ph¸t triÓn x· héi, kÐo lïi sù ph¸t triÓn theo quy m« vµ møc ®é g©y h¹i cña nã. ChØ riªng tæng thãng M«butu cña n­íc C«ng g« víi sè tiÒn tham nhòng trong c¸c n¨m cÇm quyÒn lªn tíi 9 - 10 tû USD ®· b»ng70% sè nî n­íc ngoµi cña n­íc nµy. Nã lµm gi¶m lßng tin cña c«ng d©n ®èi víi bé m¸y vµ c«ng chøc, viªn chøc cña bé m¸y nhµ n­íc, triÖt tiªu ®éng lùc c¬ b¶n nhÊt cña sù ph¸t triÓn. §iÒu nµy ®· ®­îc V.I. Lªnin khuyÕn c¸o. NÕu cã c¸i g× ®ã cã thÓ tiªu diÖt ®­îc chñ nghÜa x· héi th× ®ã lµ tham nhòng quan liªu. §©y còng lµ bµi häc hµng ®Çu mµ §¶ng ta rót ra t¹i §¹i héi lÇn thø VI cña §¶ng, ®ã lµ bµi häc lÊy d©n lµm gèc, d©n biÕt, d©n lµm, d©n bµn, d©n kiÓm tra. Tham nhòng sÏ lµm "tÇm th­êng ho¸" hÖ thèng ph¸p luËt cña nhµ n­íc, kû c­¬ng x· héi kh«ng thÓ gi÷ v÷ng vµ lµ c¬ héi cho kÎ thï ph¸ ho¹i x©m l­îc. NÕu c¸c nhµ hµng ph¸p mµ tù m×nh ph¸ bá luËt ph¸p th× lµm sao cã thÓ 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. duy tr× ®­îc phÐp n­íc. Nh÷ng kÎ tham nhòng chÝnh lµ nh÷ng tªn ®Çu trß trong viÖc lµm tª liÖt hÖ thèng hµnh ph¸p: lµm cho nhµ n­íc trë thµnh ®èi lËp vµ lµ g¸nh nÆng cho c«ng d©n. Tham nhòng tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn ph¸ ho¹i ®éi ngò c¸n bé nhµ n­íc bëi v× nh÷ng kÎ tham nhòng sÏ lõa dãi vµ hñ ho¸ cÊp trªn, lµm cho bé m¸y nhµ n­íc trë thµnh quan liªu, chóng sÏ t¨ng c­êng ®­a thªm kÎ xÊu vµo guång m¸y vµ triÖt h¹i ®éi ngò viªn chøc tèt. Nh÷ng kÎ tham nhòng chÝnh lµ nh÷ng tªn ph¸ ho¹i tõ bªn trong cña hÖ thèng hµnh chÝnh quèc gia. Tham nhòng lµ c¨n bÖnh m·n tÝnh cña nhiÒu quèc gia, khi c¸c viªn chøc xÊu ®· mÊt l­¬ng tri vµ ®¹o ®øc cña m×nh. V¨n kiÖn §¹i héi VIII cña §¶ng ta còng mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh: N¹n tham nhòng ®ang lµ mét nguy c¬ trùc tiÕp quan hÖ ®Õn sù sèng cßn cña hÖ thèng chÝnh trÞ. §¶ng, Nhµ n­íc vµ nh©n d©n ta ®· cã c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc song hiÖu qu¶ cßn thÊp. Ph¶i tiÐn hµnh ®Êu tranh kiªn quyÕt, th­êng xuyªn vµ hiÖu qu¶ chèng tham nhòng trong bé m¸y nhµ n­íc, nh÷ng biÖn ph¸p cÊp b¸ch víi nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÇm chiÕn l­îc nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch, kiÖn toµn tæ chøc, chÊn chØnh c«ng t¸c qu¶n lý, kh¾c phôc s¬ hë, võa xö lý nghiªm kÞp thêi mäi vi ph¹m, téi ph¹m, huy ®éng vµ phèi hîp chÆt chÏ mäi lùc l­îng ®Êu tranh. Lµm ng¨n chÆn, ®Èy lïi vµ lo¹i trõ tham nhòng. Thñ tr­ëng c¸c c¬ quan ®¬n vÞ chñ chèt c¸c cÊp ph¶i g­¬ng mÉu ®i ®Çu trong ®Êu tranh chèng tham nhòng, tr­íc hÕt lµ ®èi víi b¶n th©n. §Êu tranh chèng tham nhòng ph¶i g¾n liÒn víi ®Êu tranh chèng bu«n lËu, l·ng phÝ, quan liªu, tËp trung vµo c¸c hµnh vi tham «, chiÕm ®o¹t lµm thÊt tho¸t tµi s¶n nhµ n­íc, ®ßi hèi lé, ®­a vµ nhËn hèi lé. Tham nhòng Chøc quyÒn Tµi nguyªn Tµi s¶n kh¸c Trong Ký kÕt mãc ngoÆt §Êt Ph¸ ho¹i c«ng Th«ng Ph­¬ng tiÖn TiÒn n­íc víi n­íc ngoµi ®ai tr×nh di tÝch tin lµm viÖc 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng II: VÊn ®Ò tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ ë n­íc ta 2.1. C¸c vÊn ®Ò cña tôt hËu kinh tÕ ViÖt Nam chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng trong bè c¶nh kinh tÕ - chÝnh trÞ thÕ giíi ®ang trong qu¸ tr×nh c¬ cÊu l¹i mét c¸ch s©u s¾c. H¬n n÷a, ViÖt Nam n»m trong khu vùc ch©u ¸ víi nÒn v¨n minh Trung Hoa ®Æc s¾c vµ cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt trong mÊy thËp kû qua. LiÖu ViÖt Nam cã ph¸t triÓn v­ît lªn theo con ®­êng ph­¬ng §«ng, con ®­êng ViÖt Nam riªng cã cña m×nh hay kh«ng? So víi nhiÒu n­íc trong khu vùc, sù nghiÖp ph¸t triÓn cña ViÖt Nam bÞ chËm vµi thËp kû. ViÖt Nam ®· bÞ tôt hËu kh¸ xa vÒ kinh tÕ, lµ mét trong nh÷ng n­íc nghÌo nhÊt thÕ giíi vµ cã nguy c¬ sÏ cßn tôt hËu m¹nh h¬n n÷a nÕu kh«ng cã ®­êng lèi, chiÕn l­îc th«ng minh vµ mét quyÕt t©m cao. N­íc vµ l·nh N¨m xuÊt ph¸t D©n sè (TriÖu GN1* (tû GDP/ng­êi thæ cÊt c¸nh ng­êi) USD) USD §µi Loan 1960 11 11 1000 Hµn Quèc 1960 25 18 700 Th¸i Lan 1960 26 8 300 In®«nªxia 1967 111 17 150 ViÖt Nam 1990 66 10-14 150-200 B¶ng I: So s¸nh xuÊt ph¸t ®iÓm kinh tÕ cña ViÖt Nam vµ mét sè n­íc vµ l·nh thæ trong khu vùc §Ó tr¸nh tôt hËu, ch¾c ch¾n ViÖt Nam ph¶i héi nhËp vµo céng ®ång thÕ giíi, nh­ng héi nhËp thÕ nµo, theo h­íng nµo, theo ph­¬ng thøc nµo, tiÕp thu c¸i g× lµ mét vÊn ®Ò lùa chän mang tÝnh quyÕt ®Þnh. Trong khi ®ang tiÕp tôc tiÕn hµnh míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam ph¶i ®èi mÆt víi chÝnh m×nh víi qu¸ khø vµ di s¶n cña m×nh. Khi ®Êt n­íc ta chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa thùc chÊt lµ mét cuéc gi¶i phãng x· héi lÇn thø 2, theo ®ã mçi 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tiÒm n¨ng cña m«i c¸ nh©n, mçi tæ chøc kinh tÕ, x· héi, mçi ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ ®­îc "gi¶i phãng". Sù kÕt nèi, t¸c ®éng t­¬ng hç gi÷a chóng sÏ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua mét c¬ chÕ míi lµ c¬ chÕ thÞ tr­êng kÕt hîp víi c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc, v¨n ho¸ vµ x· héi mang b¶n s¾c ViÖt Nam. Trªn mét thËp kû qua, c«ng cuéc chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®a ®­a ®Êt n­íc ta tho¸t khái sù khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi, ®¹t ®­îc sù t¨ng tr­ëng cao vµ liªn tôc tõ n¨m 1991, ®êi sèng nh©n d©n ®· ngµy ®­îc c¶i thiÖn, nhiÒu mÆt cña ®êi sèng x· héi ®· ®­îc thay ®æi tÝch cùc; nÒn kinh tÕ ®· ®­îc më cöa víi thÕ giíi góp ViÖt Nam sö dông ®­îc c¸c lîi thÕ so s¸nh cña m×nh cã ®­îc nguån t¨ng tr­ëng quan träng bªn ngoµi… Tuy nhiªn, còng ®· xuÊt hiÖn nhiÒu vÊn ®Ò míi khiÕn chóng ta ph¶i suy ngÉm. C¸c quan hÖ kinh tÕ thÞ tr­êng mét mÆt ph¸ vì nh÷ng c¬ cÊu vµ c¬ chÕ k×m h·m ph¸t triÓn, nh­ng mÆt kh¸c còng g©y ra nh÷ng vÊn ®Ò míi, mÆt tiªu cùc, mÆt tr¸i cÇn ph¶i ®­îc xem xÐt vµ xö lý. 2.2. Nguyªn nh©n cña tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ KÓ tõ khi ra ®êi, §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1930) ®· l·nh ®¹o nh©n d©n ta v­ît qua hÕt c¸c khã kh¨n nµy tíi khã kh¨n kh¸c. Nh©n d©n ta ®· ®¸nh b¹i tªn thùc d©n Ph¸p, ®Õ quèc Mü… ®Ó x©y dùng lªn n­íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. Vµ kÓ tõ khi ®Êt n­íc ®­îc hoµn toµn gi¶i phãng §¶ng l¹i l·nh ®¹o nh©n d©n ta trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ. Song, ngoµi nh÷ng thµnh tùu rÊt ®¸ng kÓ, chóng ta cßn cã nh÷ng khã kh¨n riªng. §ã lµ sù tôt hËu h¬n so víi ®µ ph¸t triÓn cña thÕ giíi. Mµ sù tôt hËu nµy ngoµi nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan, cßn cã nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan cña nã. Thø nhÊt, do hËu qu¶ cña 2 cuéc chiÕn tranh kÐo dµi ®· tµn ph¸ nh÷ng thµnh tùu cña d©n téc ta. Ngay tõ khi míi ra ®êi, §¶ng ®· ph¶i chèng ®ì víi rÊt nhiÒu khã kh¨n: khã kh¨n vÒ ®Êt n­íc mÊt chñ quyÒn, vµ nÒn kinh tÕ bÞ l¹m ph¸t vµ §¶ng vµ nh©n d©n ta ®· ph¶i gång m×nh chèng ®ì. N¨m 1954 th× miÒn B¾c míi hoµn toµn gi¶i phãng ®Ó ®i lªn ph¸t triÓn kinh tÕ, nh­ng miÒn Nam vÉn bÞ ®« hé cña ®Õ quèc Mü. Do ®ã lóc bÊy giê viÖc quan träng nhÊt lµ gi¶i phãng miÒn Nam. Vµ khi ®ã miÒn B¾c ®i lªn x©y dùng chñ nghÜa x· héi 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. víi c¸c khÈu hiÖu: "Võa kh¸ng chiÕn, võa kiÕn quèc", "tÊt c¶ v× miÒn Nam th©n yªu". Nh­ng kh«ng chØ ®¬n thuÇn ph¸t triÓn kinh tÕ, miÒn B¾c còng ph¶i chÞu nh÷ng cuéc r¶i th¶m b»ng bom rÊt ¸c liÖt, nã ®­îc vÝ nh­ "§iÖn Biªn Phñ trªn kh«ng", ®Õ quèc Mü ®· nÐm xuèng miÒn B¾c hµng triÖu tÊn bom ®Ó ng¨n c¶n miÒn B¾c ®i lªn vµ sù chi viÖn cña miÒn B¾c cho miÒn Nam. Khi ®ã hµng tr¨m ngµn tÊn bom ®¹n cña Mü ®· tµn ph¸ rÊt nhiÒu nh÷ng thµnh tùu cña miÒn B¾c, nh­ng kh«ng v× thÕ mµ miÒn B¾c kh«ng ph¸t triÓn, kh«ng viÖn trî cho miÒn Nam ruét thÞt. MiÒn B¾c vÉn ph¸t triÓn vµ ngµy cµng viÖn trî nhiÒu vÒ ng­êi vµ tµi s¶n cho miÒn Nam. Vµ ®Õn n¨m 1975 ®· chøng kiÕn cuéc mét n­íc thuéc ®Þa nhá ®· ®¸nh b¹i mét tªn trïm ®Õ quèc x©m l­îc lín. KÓ tõ ®ã n­íc ta hoµn toµn thèng nhÊt, vµ nh©n d©n ta b©y giê chØ cßn viÖc b¾t tay vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh­ng nh×n vµo toµn c¶nh ®Êt n­íc ta n¨m ®ã, th× ViÖt Nam bÞ tµn ph¸ hÕt søc nÆng nÒ mµ ®Ó x©y dùng lªn c¸c c¬ së h¹ tÇng nh­ vËy ®Ó phôc vô cho ph¸t triÓn th× ta cÇn rÊt nhiÒu thêi gian, tiÒn cña vµ c«ng søc. Thø hai, ngay sau khi c¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng, ®Æc biÖt lµ ngay sau khi miÒn B¾c ®i vµo x©y dùng x· héi míi. Khi ®ang t×m tßi con ®­êng nèi tiÕp hîp lý víi lÞch sö vµ bøt ra khái qu¸ khø th× do hoµn c¶nh cña lÞch sö lóc ®ã, chóng ta ®· thu nhËp m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung cña Liªn X« vµ Trung Quèc cïng víi viÖc nhËn thøc vµ vËn dông ch­a s¸ng t¹o t­ t­ëng M¸c - Lªnin trong m« h×nh x©y dùng kinh tÕ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ë n­íc ta. Khi ®ang cßn mß mÉm víi m« h×nh kinh tÕ du nhËp nãi trªn vµ ®ang b¾t ®Çu tr¨n trë víi c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong cuéc ®Êu tranh chèng Mü, cøu n­íc lµm gi¸n ®o¹n con ®­êng t×m tßi, s¸ng t¹o m« h×nh kinh tÕ míi, m« h×nh tæ chøc x· héi míi. Nh­ vËy, ë ViÖt Nam cã mét sù kÕt hîp gi÷a t­ t­ëng Nho gi¸o, t­ t­ëng M¸c - Lªnin ®· cã phÇn bÞ gi¸o ®iÒu ho¸ vµ ®­îc nhËn thøc, ®­îc nu«i d­ìng trong m«i tr­êng chiÕn tranh l©u dµi. V× vËy m« h×nh kinh tÕ ViÖt Nam lµ mét m« h×nh rÊt ®Æc tr­ng, pha trén nhiÒu mµu s¾c, ph¶n ¸nh nhiÒu xu thÕ vµ rÊt phøc t¹p. Lý luËn M¸c - Lªnin lµ häc thuyÕt khoa häc cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng trong sù ph¸t triÓn x· héi, trong ®êi sèng chÝnh trÞ thÕ giíi vµ phong trµo c«ng 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nh©n quèc tÕ. Nã lµ nÒn t¶ng cho sù ra ®êi cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa thÕ giíi, thÓ hiÖn sù kh¸t väng cao c¶ cña nh©n lo¹i, h­íng tíi mét chÕ ®é x· héi tèt ®Ñp h¬n, tiÕn bé h¬n theo nghÜa ®Çy ®ñ nhÊt cña tõ nµy. ViÖc sôp ®æ cña hÖ thèng XHCN võa qua kh«ng cã nghÜa ®¬n gi¶n lµ sù sôp ®æ cña t­ t­ëng M¸c - Lªnin. Víi t­ c¸ch lµ mét häc thuyÕt khoa häc. Tuy nhiªn cÇn ý thøuc r»ng mét häc thuyÕt khoa häc th× kh«ng thÓ coi nã nh­ kinh th¸nh vµ còng kh«ng thÓ gi¸o ®iÒu; nã cã sù s¸ng t¹o vµ cã nh÷ng h¹n chÕ tÊt yÕu mang tÝnh lÞch sö. Do vËy, mét nhµ yªu n­íc ch©n chÝnh ph¶i lµ ng­êi cã tr¸ch nhiÖm, vµ sø mÖnh lµu giµu häc thuyÕt ®ã vÒ khoa häc vµ thùc tiÔn ®Ó nã tiÕp tôc cã søc sèng nh­ mét tinh hoa cña nh©n lo¹i. Nh­ng ®¸ng tiÕc trong qu¸ tr×nh vËn dông t­ t­ëng M¸c - Lªnin ®· cã sù nhÇm l·n gi÷a môc tiªu vµ ph­¬ng tiÖn, cã mét sù tr¸i ng­îc gi÷a lêi nãi vµ viÖc lµm, cã sù xa rêi gi÷a triÕt lý nÒn t¶ng vµ ph­¬ng ph¸p luËn khoa häc cña nã. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta së dÜ l·nh ®¹o ®­îc c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ vµ gi¶i phãng ®Êt n­íc thµnh c«ng vµ ®­îc nh©n d©n tin yªu, ñng hé chÝnh lµ nhê tr­íc hÕt vµo viÖc §¶ng ta ®· ®Ò ra ®­îc c¸c môc tiªu phï hîp víi lîi Ých thiÕt tha cña d©n téc, cña nh©n d©n. Nh­ng sau khi c¸ch m¹ng thµnh c«ng vµ trong c«ng cuéc x©y dùng kinh tÕ ®· cã sù nhÇm lÉn trong c¸ch xö lý mèi quan hÑ gi÷a môc tiªu vµ ph­¬ng tiÖn, coi träng xö lý c¸c vÊn ®Ò c¬ chÕ, v× quan hÖ s¶n xuÊt, coi ®ã môc tiªu, trong khi ®ã l¹i sao nh·ng, coi nhÑ c¸c vÊn ®Ò gi¶i phãng lùc l­îng s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra cña c¶i vµ dÞch vô cho x· héi. Bªn c¹nh ®ã cßn rÊt nhiÒu thãi quen, nhiÒu tËp qu¸n, nhiÒu di s¶n t¸c ®éng kh«ng cã lîi rÊt nhiÒu cho sù ph¸t triÓn. NÕu kh«ng ý thøc ®­îc ®Çy ®ñ vÒ ¶nh h­ëng vÒ di s¶n qu¸ khø, ta sÏ kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc ®iÓm xuÊt ph¸t; kh«ng biÕt c¸i g× lµ thuËn lîi, tÝch cùc cÇn ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tËn dông vµ ph¸t huy; kh«ng biÕt nh÷ng c¸i g× lµ bÊt thuËn lîi, tiªu cùc cÇn ph¶i h¹n chÕ vµ v­ît qua do ®ã ta sÏ khã h×nh dung ®­îc mét c¸ch râ rµng môc tiªu vµ con ®­êng sÏ ®i, còng nh­ kh«ng thÓ ý thøc ®­îc mét c¸ch râ rµng vµ cã chñ ®Ých c¸i cÇn thiÕt, c¸i míi cÇn ph¶i ®­a vµo thùc tÕ. T×nh h×nh ®ã cã nguy c¬ dÉn ®Õn mét qu¸ tr×nh tiÕn triÓn tù ph¸t, xen lÉn cò, míi, lµm ta quyÒn mÊt kh«ng ý thøc ®­îc c¸i cò v·n 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®ang tån t¹i, vÉn nh¹p vµo t­ duy hµnh ®éng, vµo thùc t¹i, c¸i cò nµy hoÆc lµ tån t¹i d­íi d¹ng ph©n gi¶i hoµ nhËp vµo thùc t¹i, hoÆc d­íi d¹ng chê thêi c¬ trçi dËy, hoÆc ®­îc t©n trang biÕn d¹ng, thay ®æi mµu da ®Ó thÝch nghi víi thùc t¹i. §ång thêi, ta còng quªn, hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng nhËn thøc thùc tÕ vµ nhËn thøc c¸i míi, thËm chÝ nhËn thøc cña ta vÒ lý tëng vµ môc tiªu cña chñ nghÜa x· héi, cña d©n téc cã thÓ bÞ sai lÖch vµ bÞ thµnh kiÕn. Vµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã nh÷ng nhËn thøc nhÊt ®Þnh ®Ó ®Þnh h­íng sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. N¨m 1986 lµ n¨m chÝnh thøc n­íc ta më cöa kinh tÕ vµo mét nÒn kinh tÕ míi lµ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa vµ ®· cã sù t¨ng tr­ëng quan träng bªn ngoµi. Tuy nhiªn c¸c mÆt tr¸i cña nã còng lµ mét trong c¸c nguy c¬ lín g©y sù kÐm ph¸t triÓn cña n­íc ta ®ã lµ sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, vi ph¹m quyÒn tù do cña ng­êi kh¸c. Hai lµ, do nh÷ng ®éng c¬ lîi nhuËn vµ khu«n khæ cña ph¸p lý ch­a h×nh thµnh ®Çy ®ñ nªn cã sù xãi mßn vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc vµ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng. §©y lµ th¸ch thøc lín nhÊt kh«ng chØ víi ViÖt Nam mµ cßn ®èi víi tÊt c¶ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Ba lµ, viÖc më cöa nÒn kinh tÕ, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ ViÖt Nam ph¶i ®èi mÆt víi nÒn v¨n minh míi cña nÒn c«ng nghiÖp, nÒn v¨n minh ph­¬ng T©y, n­íc ngoµi, nh÷ng sù lai vÒ v¨n ho¸ còng nh­ nh÷ng tÖ n¹n, sù tha ho¸ bªn ngoµi nhËp vµo ViÖt Nam. Nh÷ng qu¸ tr×nh vµ nh÷ng hiÖn t­îng nµy kh«ng ®­îc kiÓm so¸t tèt sÏ dÉn ®Õn sù suy ®åi vÒ v¨n ho¸, x· héi, c¶n trë sù ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng cña ®Êt n­íc. 2.3. Sù tôt hËu xa h¬n cña ViÖt Nam so víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi T¨ng tr­ëng kinh tÕ lu«n lµ môc tiªu sè 1 cña nhiÒu quèc gia vµ ViÖt Nam còng kh«ng ngo¹i lÖ. MÆc dï, trong nh÷ng n¨m ®æi míi kinh tÕ, ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc tû lÖ t¨ng tr­ëng t­¬ng ®èi cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc, song chÊt l­îng t¨ng tr­ëng vÉn lµ mét kh©u yÕu, cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ trªn c¸c b×nh diÖn kh¸c nhau vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng t¨ng tr­ëng, tr¸nh tôt hËu xa h¬n n÷a vÒ kinh tÕ. §¸nh gi¸ vÒkt n¨m 1999 cña ViÖt Nam, cã ý kiÕn cho r»ng tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ViÖt Nam ®· v­ît qua ®©y; ng­îc l¹i còng cã ý kiÕn cho r»ng nÒn kinh tÕ ch­a chÆn ®­îc ®µ sót 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. gi¶m cña tèc ®é t¨ng tr­ëng. N¨m 1989: 4,69%; 1990: 5,10%; 1991: 5,96%; 1992: 8,56%; 1993: 8,07%; 1994: 8,83%; 1995: 9,54%; 1996: 9,34%; 1997: 8,15%; 1998: 5,8%; 1999: 4,7%. Trong khi ®ã, còng vµo nh÷ng n¨m cuèi cïng cña thÓ kû XX T©y ¢u ®ang nhanh chãng trë thµnh mét cùc ®Æc biÖt thu hót nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ cã søc m¹nh kinh tÕ. Ví h¬n 340 triÖu d©n, tæng s¶n phÈm x· héi h¬n 5,5 ngh×n tû USD, c¸c n­íc T©y ¢u chiÕm 1/3 s¶n phÈm c«ng nghiÖp cña thÕ giíi TBCN. §Æc biÖt trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kû 90, qu¸ tr×nh liªn kÕt chÝnh trÞ ®ang diÔn ra ë T©y ¢u ®· gióp cho viÖc æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ khu vùc, t¹o ®iÒu kiÖn cho T©y ©u ph¸t triÓn vÒ chÊt. Víi khu vùc kinh tÕ ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng thËp kû 90 th× ®­îc dù b¸o lµ tiÕp tôc t¨ng nhanh. §¹i ®a sè cho r»ng, kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ë §«ng ¸ tiÕp tôc duy tr× tèc ®é t¨ng tr­ëng cao trong nh÷ng n¨m 90. Trong ®ã, ®Æc biÖt chó ý lµ céng hoµ d©n chñ nh©n d©n TriÒu Tiªn, Th¸i Lan, Mailaixia, Trung Quèc. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng III: Tham nhòng vµ tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ trªn thÕ giíi 3.1. T×nh tr¹ng mét sè n­íc trªn thÕ giíi 3.1.1. Tandania: Thùc tr¹ng tham nhòng kh«ng b¾t ®Çu víi viÖc giµnh ®éc lËp tõ sù thèng trÞ cña thùc d©n, mµ nã còng kh«ng ph¶n ¸nh mét khuynh h­íng cña ch©u Phi vÒ hµnh vi sai nh­ ®«i khi ng­êi ta vÉn cho lµ thÕ. Trªn thùc tÕ, tham nhòng vµ sù thiÕu v¾ng tinh minh b¹ch trong chÝnh phñ ®­îc ghi nhËn lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña sù thèng trÞ thùc d©n ë Tandania, còng nh­ t×nh tr¹ng chung trªn toµn ch©u Phi. Tr¸ch nhiÖm ®èi víi ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng, gÇn nh­ ch¾c ch¾n lµ thiÕu v¾ng trong suèt thêi kú thuéc ®Þa. ChÝnh phñ cã tÝnh chÊt ®µn ¸p vµ nã nhËn ®­îc quyÒn lùc tõ sù ­ng thuËn cña nh÷ng ng­êi bÞ cai trÞ. NÒn ®éc lËp cña Tandinia n¨m 1964 kh«ng th«ng b¸o sù gia t¨ng râ rÖt cña c¸c th«ng lÖ tham nhòng. Trong nh÷ng n¨m qua ngay sau ®éc lËp, tham nhòng cã chiÒu h­íng bÞ h¹n chÕ trong nh÷ng quan chøc cÊp thÊp. Tham nhòng ch­a trµn lan tíi nh÷ng cÊp cao h¬n trong khu vùc c«ng chøc vµ t¸c ®éng cña nã vÉn cßn ®ñ nhÑ ®Ó kh«ng lµm xãi mßn hiÖu qu¶ tæng thÓ cña khu vùc c«ng chøc Nhµ n­íc. Sù tån t¹i vÒ bé luËt vÒ ban l·nh ®¹o x· héi chñ nghÜa vµ cam kÕt m¹nh mÏ cña tæng thèng ®Êu tranh chèng tham nhòng, kÕt hîp víi møc l­¬ng tr¶ cao cho c«ng chøc nhµ n­íc vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ v÷ng ch¾c, ®· gióp cho viÖc h¹n chÕ t×nh tr¹ng tham nhòng qu¸ qu¾t vµ kiÓm so¸t ë møc ®é lín h¬n nh÷ng hµnh vi tåi tÖ. Tuy nhiªn, cuèi nh÷ng n¨m 1960 vµ nh÷ng n¨m 1970 lµ thêi kú b¾t ®Çu suy gi¶m m¹nh vµ ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t vÒ c¸c ph­¬ng diÖn hiÖu qu¶ tÝnh chuyªn nghiÖp vµ sù toµn vÑn cña dÞch vô c«ng céng cña Tandania. NhiÒu nh©n tè kÕt hîp l¹i ®· t¹o ra mét m«i tr­êng thÝch hîp cho sù ph¸t triÓn vµ trµn lan cña tham nhòng trªn quy m« lín. Ng­êi ta cho r»ng mét trong c¸c nguyªn nh©n quan träng nhÊt cña t×nh tr¹ng lan trµn tÖ n¹n tham nhòng trong nh÷ng n¨m 1970 lµ ch­¬ng tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®­îc ®Ò x­íng trong tuyªn bè 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chÝnh thøc Arusha th¸ng 2 n¨m 1967 vµ theo ®ã lµ sù bµnh tr­íng cña nhµ n­íc trong hÇu nh­ mäi khu vùc ®êi sèng ë Tandania. Khu vùc c«ng céng ë Tandania ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh, buéc vai trß cña khu vùc t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ t­¬ng øng ph¶i thu hÑp. Tõ n¨m 1966-1979 con sè c¸c c¬ quan, tæ chøc c«ng céng ë Tandania t¨ng tõ 43 lªn 380. Trªn thùc tÕ, c«ng cuéc quèc h÷u ho¸ c¸c tËp ®oµn t­ nh©n vµo n¨m 1967 ®· khiÕn chÝnh phñ trë thµnh ng­êi thuª nh©n c«ng lín nhÊt vµ duy nhÊt trong ®Êt n­íc, liªn quan tíi tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc tõ b¸n lÎ cho tíi xuÊt nhËp khÈu, thËm chÝ lµ c¶ viÖc n­íng b¸nh. V× ph¹m vi quyÒn lùc cña chÝnh phñ t¨ng lªn, nªn c¸c bËc thang trong bé m¸y c«ng chøc nhµ n­íc vµ nh÷ng c¬ héi ®Ó cho c¸c c¸ nh©n quan chøc ®ã khai th¸c quyÒn lùc míi ®­îc thiÕt lËp cña hä ®Ó m­u lîi c¸ nh©n còng t¨ng theo. Vµ viÖc lµm t¨ng gÊp béi c¸c thñ tôc quan liªu phiÒn hµ trong hÇu hÕt mäi giao dÞch víi chÝnh phñ ®· g©y ra nh÷ng chËm trÔ kh«ng cÇn thiÕt vµ nh÷ng b¶o bèi vÒ phÝa nh÷ng ng­êi tiÕp nhËn nh÷ng lo¹i dÞch vô c«ng céng. Ngoµi ra sù lan trµn cña tham nhòng, ®­îc trî lùc m¹nh mÏ bëi t×nh tr¹ng suy gi¶m liªn tôc trong t¨ng tr­ëng trong nh÷ng n¨m 1970, sù qu¶n lý lÖch l¹c trong néi bé nÒn kinh tÕ còng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm mét phÇn. C¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ th­êng bãp nghÑt t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Tr­íc t×nh tr¹ng khñng ho¶ng ngµy cµng nÆng nÒ th× sù gi¸m s¸t vµ tÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm, ®¹o ®øc c«ng chøc nhµ n­íc b¾t ®Çu suy yÕu, khiÕn cho nhiÒu nh©n viªn cã Ên t­îng rÊt sai lÇm r»ng hä kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc bÊt kú ai, vµ cã quyÒn chØ thùc thi nh÷ng nhiÖm vô cña m×nh khi hä thÊy lµ phï hîp. §iÒu ®ã lµm t¨ng ®¸ng kÓ nh÷ng c¬ héi cho sù l¹m dông quyÒn lùc. Vµ vÊn ®Ò nµy ngµy cµng nghiªm träng trong nh÷ng n¨m 1980 vµ b¾t®Çu nh÷ng n¨m 1990. Nh÷ng nç lùc cña chÝnh phñ ®Ó h¹n chÕ tham nhòng ë mét møc ®é lín lµ kh«ng cã hiÖu lùc. Chóng bao gåm chñ yÕu viÖc ö lý nh÷ng vô viÖc riªng lÎ, gi÷a v« sè tiÕng kÌn lÖnh mµ kh«ng nh»m tíi bèi c¶nh tæng thÓ ®· t¹o ®iÒu kiÖn vµ kÝch thÝch tham nhòng lan trµn. Dï ChÝnh phñ ®· ban hµnh mét sè th«ng t­ ®­a ra c¸c nguyªn t¾c chung cho c¸c chiÕn l­îc ph¸t hiÖn tham nhòng vµ nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c chÝnh s¸ch vµ thñ tôc 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2