intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: Đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.

Chia sẻ: Phan Ngi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST
Báo xấu
66
lượt xem 8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: đổi mới trong công tác khh ở việt nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác khh ở việt nam.', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: Đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Lêi më ®Çu Mét thêi gian kh¸ dµi tr­íc ®©y, ViÖt Nam ®· tõng duy tr× mét nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp víi sù ®iÒu tiÕt trùc tiÕp nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ th«ng qua qu¸ tr×nh ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh mang tÝnh ph¸p lÖnh tõ trung ­¬ng. C¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng ®Òu tiÕn hµnh theo nh÷ng chØ tiªu cô thÓ do nhµ n­íc giao. Trong thêi kú nµy cã thÓ nãi r»ng KHH nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ ®Æc tr­ng vµ lµ tÝnh ­u viÖt riªng cña c¬ chÕ tËp trung, nã ®· gióp n­íc ta huy ®éng ®­îc c¸c nguån lùc phôc vô cho c«ng cuéc kh¸ng chiÕn thµnh c«ng. Tuy nhiªn, viÖc duy tr× qu¸ l©u c¬ chÕ tËp trung ®· thñ tiªu tÝnh n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. §Æc biÖt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay th× mét nÒn kinh tÕ mang tÝnh cÊp ph¸t víi hÖ thèng chØ tiªu ch»ng chÞt kh«ng cßn phï hîp n÷a. Ngµy nay, tr­íc xu thÕ héi nhËp quèc tÕ diÔn ra m¹nh mÏ vµ sù biÕn ®éng kh«n l­êng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng th× Nhµ n­íc chØ nªn gi÷ vai trß ®iÒu tiÕt vÜ m« vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho nÒn kinh tÕ, t¹o mét m«i tr­êng vÜ m« thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. V× vËy, KHH víi vai trß lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã sù ®æi míi phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ. T¹i §¹i héi IX, §¶ng ta còng ®· kh¼ng ®Þnh “ cÇn tiÕp tôc t¹o lËp ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ n­íc”, ®ång thêi “ TiÕp tôc ®æi míi c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ. §æi míi h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸, n©ng cao chÊt l­îng x©y dùng c¸c chiÕn l­îc, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi”. ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn, bµi nghiªn cøu nµy kh«ng cã môc ®Ých g× kh¸c lµ nh»m gióp ng­êi ®äc hiÓu râ h¬n v× sao cÇn ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam, thÊy ®­îc nh÷ng b­íc tiÕn trong c«ng t¸c KHH ë n­íc ta, kinh nghiÖm vÒ lµm KHH ë mét sè n­íc, vµ tõ ®ã ®­a ra nh÷ng ý kiÕn vÒ ph­¬ng h­íng ®æi míi c«ng t¸c KHH vµ tõ ®ã ®­a ra nh÷ng ý kiÕn vÒ ph­¬ng h­íng ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. Bµi viÕt kÕt cÊu gåm ba phÇn: PhÇn I: Lêi më ®Çu PhÇn II: Nh÷ng ®æi míi trong c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam vµ nh÷ng ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. PhÇn II gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: C¬ së cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. Ch­¬ng 2: Nh÷ng ®æi trong c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam trong thêi gian qua.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 3: Ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi míi c«ng t¸c KHH ë n­íc ta trong thêi gia tíi. PhÇn III: KÕt luËn Nhãm t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o Ng« Th¾ng Lîi, ®ång c¶m ¬n thÇy Ph¹m Thanh H­ng ®· gióp ®ì nhãm t¸c gi¶ trong qu¸ tr×nh viÕt bµi. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng xong kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, nhãm t¸c gi¶ rÊt mong cã ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn tõ phÝa b¹n ®äc. Nhãm t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 1: C¬ së cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam. 1.1. KÕ ho¹ch ho¸ ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi Kinh nghiÖm cña c¸c n­ícph¸t triÓn: KHH ë Ph¸p : N­íc Ph¸p lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn, ®ång thêi n­íc tõ l©u ®· cã mét nhµ n­íc m¹nh, gi÷ vai trß rÊt quan träng tong ®êi sèng kinh tÕ, x· héi. Vµ c«ng t¸c KHH ë ®©y còng tiÕn hµnh theo mét ph­¬g thøc riªng víi hai ®Æc ®iÓm næi bËt lµ: thø nhÊt, KHH chñ yÕu mang tÝnh h­íng dÉn chø kh«ng b¾t buéc. Thø hai, KHH liªn tôc biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn. Tuy cã nhiÒu ®iÓm tiÕn bé nh­ng theo nhËn xÐt cña nhiÒu häc gi¶ ph­¬ng T©y, KHH cña Ph¸p vÉn cßn thuéc lo¹i nÆng nÒ, cã phÇn cæ hñ, tiÕn triÓn kh«ng kÞp víi thêi ®¹i. Tõ n¨m 1975, do sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi víi nhiÒu biÕn ®æi to lín, h¬n thÕ ë Ph¸p l¹i diÔn ra cuéc khñng ho¶ng KHH trÇm träng, nªn qu¸ t×nh c¶i c¸ch KHH ngµy cµng ®­îc thóc ®Èy mét c¸ch khÈn tr­¬ng. Vµ tõ thËp kû 80, nhÊt lµ ®Çu thËp kû 90, sù thay ®æi trong c«ng t¸c KHH ë Ph¸p diÔn ra theo c¸c néi dung sau: VÒ nhiÖm vô vµ néi dung cña kÕ ho¹ch tËp trung chñ yÕu vµo c«ng t¸c dù b¸o vµ cung cÊp nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu tiÕt uyÓn chuyÓn nh»m vËn hµnh tèt h¬n c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®ång thêi thiÕt lËp mét khu«n khæ nhÊt qu¸n c¸c môc tiªu vµ chÝnh s¸ch c«ng trung h¹n, cè g¾n víi mét tÇm nh×n dµi h¹n. VÒ ph­¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch: t¨ng c­êng sù tham gia ®ãng gãp cña c¸c viÖn, c¸c tung t©m, c¸c nhµ khoa häc; N©ng cao chÊt l­îng dù b¸o; VÉn ®¶m b¶o nguyªn t¾c th­¬ng th¶o víi mäi t¸c nh©n kinh tÕ; N©ng cao tr×nh ®é vµ nhËn thøc vÒ viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ. KHH kinh tÕ vÜ m« ë NhËt B¶n: NhËt B¶n ®· sím x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngay tõ nh÷ng cuéc c¶i c¸ch d­íi thêi kú Minh TrÞ duy t©n tõ n¨m 1868, nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ ChÝnh phñ NhËt ®· kh«ng sö dông c«ng cô KHH trong qu¶n lý kinh tÕ. Mµ ng­îc l¹i, hÖ thèng KHH ë NhËt cã nh÷ng nÐt ®éc ®¸o vµ KHH ®· ®ãng vai trß quan träng trong nhiÒu lÜnh vùc. §iÓm næi bËt trong c«ng t¸c KHH ë NhËt, ®ã lµ m« h×nh KHH “cuèn chiÕu”: mçi kú kÕ ho¹ch th­êng ®­îc kÕt thóc sím h¬n dù kiÕn vµ thay thÕ b»ng kú kÕ ho¹ch míi; c¸c kÕ ho¹ch th­êng gèi ®Çu lªn nhau. M« h×nh KHH nµy thÓ hiÖn tÝnh n¨ng ®éng, nh¹y bÐn vµ ®¸p øng ®­îc sù thay ®æi nhanh chãng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X KHH kinh tÕ cña NhËt B¶n chó träng v¹ch ra c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch mµ ChÝnh phñ ®Þnh sö dông ®Ó qu¶n lý nÒn kinh tÕ xÐt tõ gãc ®é ph¸t triÓn dµi h¹n. Cßn c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn chñ yÕu lµ kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng, t¹o nh÷ng tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ. Víi m« h×nh KHH kiÓu “ cuèn chiÕu”, NhËt B¶n ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh c«ng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, vµ ®©y còng lµ bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u cho ViÖt Nam trong viÖc ®æi míi c«ng t¸c KHH thêi gian tíi. KHH ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: trong nh÷ng thËp niªn ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®· coi kÕ ho¹ch ho¸ quèc gia trùc tiÕp lµ c¬ chÕ tæ chøc duy nhÊt gióp hä v­ît qua nh÷ng trë ng¹i to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn vµ duy tr× t¨ng tr­ëng cao. Nh­ng ®Õn thËp niªn 60, th× c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn l©m vµo thêi kú khñng ho¶ng KHH. Sù khñng ho¶ng nµy ®· dÉn ®Õn sù thay ®æi lín, c¨n b¶n trong c«ng t¸c KHH kÓ tõ thËp niªn 70: Néi dung cña kÕ ho¹ch ngµy cµng ®Çy ®ñ h¬n, bao hµm kh«ng chØ vÒ kinh tÕ mµ cßn c¶ x· héi, m«i tr­êng; B¶o ®¶m tÝnh chÊt thùc tÕ h¬n cña hÖ thèng KHH; Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch còng ®­îc thay ®æi theo h­íng t¨ng c­êng chÊt l­îng cña hÖ thèng sè liÖu, th«ng tin, t¨ng c­êng mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhµ kÕ ho¹ch víi c¸c nhµ qu¶n lý vµ c¸c nhµ chÝnh trÞ. Víi sù thay ®æi trªn th× hÖ thèng KHH ngµy cµng gi÷ vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc nµy. 1.2.C¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. Nghiªn cøu lÞch sö c¸c häc thuyÕt kinh tÕ, chóng ta thÊy r»ng: VÊn ®Ò Nhµ n­íc vµ thÞ tr­êng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña nhiÒu nhµ kinh tÕ trong nhiÒu thËp kû qua, kh«ng nh÷ng ë n­íc ta mµ cßn ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, v× muèn t×m ra m« h×nh qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« thÝch hîp vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. ë ViÖt Nam, trong suèt mét thêi gian ®· duy tr× c¬ chÕ tËp trung víi c«ng cô KHH lµ chñ yÕu, thÞ tr­êng hÇu nh­ kh«ng cã vai trß g×, bëi v× toµn bé kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®Òu phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu mµ Nhµ n­íc giao cho. Mét nÒn kinh tÕ hoµn toµn kh«ng cã sù c¹nh tranh. Víi c¬ chÕ nµy, chóng ta ®· thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu kh«i phôc, c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn kinh tÕ sau hoµ b×nh 1954, gãp phÇn vµo sù thµnh c«ng cña c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc Mü x©m l­îc. Tuy vËy, sau n¨m 1975, t×nh kinh tÕ trong n­íc vµ thÕ giíi cã nhiÒu sù biÕn ®æi to lín. ChÝnh tõ yªu cÇu cña vÊn ®Ò s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®· n¶y sinh vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña thùc tÕ.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X §¹i héi lÇn thø VIII cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh “C¬ chÕ kinh tÕ ¸p dông ë ViÖt Nam lµ c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña ChÝnh phñ theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa”. Kh¸c víi nhiÒu n­íc cã nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi, ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam kh«ng cã nghÜa lµ tõ bá hoÆc coi nhÑ KHH kinh tÕ vÜ m«, mµ yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i cã nh÷ng nh÷ng thay ®æi cÇn thiÕt, ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái vµ ®iÒu kiÖn míi cña nÒn kinh tÕ. Muèn ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®ã, ®ßi hái ph¶i ®æi míi m¹nh h¬n n÷a c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«, trong ®ã ®Æc biÖt lµ ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH. NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø t­ Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ VIII ®· kh¼ng ®Þnh chñ tr­¬ng ®æi míi qu¶n lý nhµ n­íc vÒ kinh tÕ – x· héi lµ “ ChuyÓn m¹nh sang qu¶n lý kinh tÕ – x· héi b»ng tæ chøc, luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, chÕ ®é, quy ho¹ch, gi¸o dôc, thuyÕt phôc, thanh tra, kiÓm tra vµ rÊt quan träng lµ b»ng c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« vµ søc m¹nh kinh tÕ cña Nhµ n­íc(…), ®Èy m¹nh c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh vµ h­íng dÉn thùc hiÖn chiÕn l­îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¶t triÓn…”. Nh­ vËy, ®èi víi ViÖt Nam, KHH lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« hÕt søc quan träng. V× vËy, cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®æi míi c«ng t¸c KHH trªn tÊt c¶ c¸c ph­¬ng diÖn, tõ t­ duy, quan ®iÓm ®Þnh h­íng, néi dung, ph­¬ng ph¸p cho ®Õn c¬ cÊu tæ chøc vµ c¸ch thøc chØ ®¹o kÕ ho¹ch nh»m ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ h¬n c¸c nhu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 2: qu¸ tr×nh ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ë viÖt nam 2.1. Thùc tr¹ng ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam. KÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ cò ®­îc coi lµ c«ng cô chñ yÕu nhÊt ®Ó qu¶n ký kinh tÕ. Th«ng qua hÖ thèng c¸c c¬ quan kÕ ho¹ch nhµ n­íc tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch, giao chØ tiªu kÕ ho¹ch cho c¸c c¬ së kinh tÕ, ®iÒu hµnh, theo dâi vµ xÐt duyÖt viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch ho¸ mµ nhµ n­íc cã thÓ chØ huy ®­îc nÒn kinh tÕ. ViÖc thùc hiÖn c¬ chÕ ®ã ®Õn ®Çu thËp kû 80 ®· trë thµnh lùc c¶n ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong thêi k× nµy ®­îc c¶i tiÕn dÇn theo h­íng chuyÓn tõ ho¹ch ho¸ tËp trung mang tÝnh chÊt ph¸p lÖnh trùc tiÕp sang kÕ ho¹ch ho¸ gi¸n tiÕp. Nhµ n­íc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn víi c¸c môc tiªu lín, c¸c chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu vµ ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ b»ng c¸c chÝnh s¸ch, c¸c c«ng cô kinh tÕ vÜ m« ®Ó dÉn ®Õn nÒn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng ®Ò ra cho tõng giai ®o¹n. C¸c c¬ quan nhµ n­íc chó träng h¬n vµo viÖc nghiªn cøu chiÕn l­îc, x©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch dµi h¹n, trung h¹n, b¶o ®¶m c¸c quan hÖ c©n ®èi tæng hîp nÒn kinh tÕ vµ x©y dùng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch nhµ n­íc ®Ò ra. Nhµ n­íc còng cã thÓ triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu, c¸c dù ¸n cô thÓ. 2.1.1. X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. NÐt næi bËt trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ h¬n 10 n¨m qua lµ kÕ ho¹ch ho¸ ®· chuyÓn dÇn tõ kÕ ho¹ch ho¸ ph¸p lÖnh sang kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h­íng víi viÖc tËp trung nç lùc x©y dùng chiÕn lù¬c ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, x©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn. ViÖc t¨ng c­êng nghiªn cøu x©y dùng chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn ®· t¹o ra c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trung h¹n vµ kÕ ho¹ch ho¸ hµng n¨m. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII cña ®¶ng (1991) lÇn ®Çu tiªn ®· ®­a ra b¶n chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi thêi k× 1991 - 2000 víi môc tiªu tæng qu¸t lµ ®­a ®Êt n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng, æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ – x· héi phÊn ®Êu v­ît qua t×nh tr¹ng nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng, cñng cè quèc phßng an ninh, t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh h¬n vµo ®Çu thÕ kû XXI. Quan ®iÓm ph¸t triÓn cña chiÕn l­îc 1991-2000: Ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi theo con ®­êng cñng cè ®éc lËp d©n téc vµ x©y dùng CNXH ë n­íc ta lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn d©n giµu, n­íc m¹nh, tiÕn lªn hiÖn ®¹i trong mét x· héi mµ nh©n d©n lµm chñ, nh©n ¸i, cã v¨n ho¸, cã kû c­¬ng, xãa bá ¸p bøc bÊt c«ng t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi cã cuéc sèng Êm no, tù do h¹nh phóc;
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Mäi ng­êi ®­îc tù do kinh doanh theo ph¸p luËt, ®­îc b¶o hé quyÒn së h÷u vµ thu nhËp hîp ph¸p. NÒn kinh tÕ cã nhiÒu thµnh phÇn víi nhiÒu d¹ng së h÷u vµ h×nh thøc tæ chøc kinh doanh; NÒn kinh tÕ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc; Më réng quan hÖ kinh tÕ; HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ tiªu chuÈn quan träng nhÊt; Ph¸t triÓn gi¸o dôc - ®µo t¹o, khoa häc c«ng nghÖ; T¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, ph¸t triÓn v¨n ho¸, b¶o vÖ m«i tr­êng; D©n chñ ho¸ ®êi sèng x· héi; KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi æn ®Þnh vµ ®æi míi vÒ chÝnh trÞ, t¨ng c­êng cñng cè quèc phßng an ninh, gi÷ v÷ng an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi . KÕt qu¶ ®¹t ®­îc lµ nÒn kinh tÕ cã b­íc ph¸t triÓn vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n ®©n ta ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt, v¨n ho¸ x· héi kh«ng ngõng tiÕn bé; ThÕ vµ lùc cña ®Êt n­íc h¬n h¼n 10 n¨m tr­íc, kh¶ n¨ng tù chñ ®­îc n©ng lªn, t¹o thªm ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n­íc. Nguyªn nh©n cña nh÷ng kÕt qu¶ nµy lµ ®­êng lèi ®æi míi ®óng ®¾n cña §¶ng cïng nh÷ng cè g¾ng vµ tiÕn bé trong c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ n­íc ®· ph¸t huy ®­îc nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ ý chÝ kiªn c­êng, tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ nç lùc phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta. ChiÕn l­îc nµy ®­îc ®iÒu chØnh th«ng qua ®¹i héi §¶ng lÇn thø VIII (1996) víi träng t©m ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n­íc. §©y lµ sù më ®Çu giai ®o¹n ¸p dông phèi hîp chiÕn l­îc víi quy ho¹ch, gi÷a quy ho¹ch víi kÕ ho¹ch trung h¹n vµ ng¾n h¹n trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Ò ra môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ phï hîp cã néi dung ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng cuéc ®æi míi ®Êt nø¬c, ph¸t huy tiÒm lùc trong n­íc vµ thu hót nguån lùc bªn ngoµi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ phï hîp víi ®iÒu kiÖn chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX (2004) ®· ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 10 n¨m 2001-2010 víi môc tiªu tæng qu¸t lµ: §­a n­íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn; N©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh thÇn cña nh©n d©n; T¹o nÒn t¶ng ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng­êi, n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®­îc t¨ng c­êng, thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ®­îc h×nh thµnh vÒ c¬ b¶n; VÞ thÕ cña n­íc ta trªn tr­êng quèc tÕ ®­îc n©ng cao. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn KT-XH 2001-2010 ®· ®Ò ra n¨m quan ®iÓm ph¸t triÓn: Ph¸t triÓn nhanh, hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®i ®«i víi thùc hiÖn tiÕn bé, c«ng b»ng x· héi vµ b¶o vÖ m«i tr­êng; Coi ph¸t triÓn kinh tÕ lµ nhiÖm vô trung t©m, x©y dùng ®ång bé nÒn t¶ng cho mét n­íc
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X c«ng nghiÖp lµ yªu cÇu cÊp thiÕt; §Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi, t¹o ®éng lùc gi¶i phãng vµ ph¸t huy mäi nguån lùc; G¾n chÆt viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ; KÕt hîp chÆt chÏ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi quèc phßng an ninh. Sù xuÊt hiÖn cña b¶n chiÕn l­îc ®Çu tiªn ®· gióp chóng ta cã ®­îc c¸i nh×n râ nÐt h¬n vÒ t­¬ng lai cña ®Êt n­íc, vÒ c¸i ®Ých mµ ®Êt n­íc ta sÏ h­íng tíi, tõ ®ã, sÏ x¸c ®Þnh ®­îc h­íng ®i cña m×nh mét c¸ch cã c¬ së h¬n vµ thªm tin t­ëng vµo nh÷ng chÝnh s¸ch Nhµ n­íc ®Ò ra. 2.1.2. VÒ c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn: Kh«ng thÓ thiÕu ®­îc quy ho¹ch trong lý thuyÕt vµ thùc tiÔn cña KHH. Nªó chiÕn l­îc ph¸t triÓn lµ v¹ch ra c¸c ®­êng nÐt h­íng ®¹o cho sù ph¸t triÓn trong mét thêi gian dµi th× quy ho¹ch ph¸t triÓn thÓ hiÖn tÇm nh×n, sù bè trÝ chiÕn lù¬c vÒ thêi gian va kh«ng gian l·nh thæ, x©y dùng khung vÜ m« vÒ tæ chøc kh«ng gian ®Ó chñ ®éng h­íng tíi môc tiªu, ®¹t hiÖu qu¶ cao, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trªn thùc tÕ, tËp trung søc x©y dùng chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n lín trong c¶ n­íc vµ cho tõng ngµnh, tõng vïng, tõng lÜnh vùc. Thùc hiÖn ph­¬ng ch©m nµy, trong nh÷ng n¨m qua Nhµ n­íc ®· thùc hiÖn quy ho¹ch mét sè ngµnh nh­: ®iÖn lùc, b­u chÝnh viÔn th«ng, giao th«ng vËn t¶i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, t¹o c¬ së cho sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá cho c«ng cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ. ViÖc h×nh thµnh c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ë miÒn B¾c, miÒn Nam vµ miÒn Trung ®· t¹o ra nh÷ng khu vùc ph¸t triÓn tËp trung thu hót c¸c nhµ ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®· lµm thay ®æi kh«ng nh÷ng bé mÆt KT - XH ë nh÷ng vïng nµy mµ cßn gãp phÇn quan träng cho t¨ng tr­ëng cña toµn nÒn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy c¸c vïng l©n cËn ph¸t triÓn thµnh vÖ tinh cña nh÷ng cùc ph¸t triÓn trªn. Nh×n chung c«ng t¸c quy ho¹ch ®· cã nh÷ng cè g¾ng vµ chuyÓn biÕn b­íc ®Çu, ®· g¾n ®­îc môc tiªu chiÕn l­îc vµo néi dung quy ho¹ch, x¸c ®Þnh ®­îc tiÒm n¨ng, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho tõng vïng, tõng ®Þa ph­¬ng. Tµi liÖu quy ho¹ch ®· b­íc ®Çu gióp cho c¸c cÊp l·nh ®¹o ë trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng x¸c ®Þnh môc tiªu, nhiÖm vô vµ t¨ng c­êng sù chØ ®¹o ph¸t triÓn KT-XH ë tõng ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¶ n­íc. C«ng t¸c ph©n vïng quy ho¹ch ®· cã sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao. Lóc ®Çu, chóng ta chia c¶ n­íc thµnh bèn vïng vµ sau ®ã ®· ®­îc thay ®æi vµ chia c¶ n­íc thµnh bÈy vïng. Sù ®æi míi trong c«ng t¸c quy ho¹ch lµ mét trong nh÷ng ®iÓm ®æi míi trong c«ng t¸c lµm kÕ ho¹ch ë n­íc ta. Tõ ®ã gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù ph¸t triÓn
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X kinh tÕ cña ®Êt n­íc, còng nh­ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña chÝnh vïng ®ã th«ng qua thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 2.1.3. VÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn lµ sù cô thÓ ho¸ cña chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, lµ mét c«ng cô ®Þnh h­íng ®­îc thÓ hiÖn b»ng hÖ th«ngs c¸c chØ tiªu môc tiªu, c¸c chØ biÖn ph¸p vµ c¸c gi¶i ph¸p chÝnh s¸ch c¬ b¶n ¸p dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. 2.1.3.1. ChuyÓn dÇn träng t©m sang KHH ®Þnh h­íng ph¸t triÓn n¨m n¨m. Trªn c¬ së chiÕn l­îc ph¸t triÓn KT-XH vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, c¸c kÕ ho¹ch n¨m:1991-1995 vµ 1996-2000 ®· ®­îc x©y dùng v¬Ý nh÷ng thay ®æi lín vÒ néi dung nh­: t¨ng c­êng KHH vÜ m«; Tõng b­íc xo¸ bá KHH mÖnh lÖnh vµ gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh, chuyÓn sang KHH ®Þnh h­íng, chó ý h¬n ®Õn c¸c chØ tiªu trªn c¸c lÜnh vùc x· héi, khoa häc vµ c«ng nghÖ; §· cã nhiÒu cè g¾ng x©y dùng vµ ®iÒu hµnh ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín trong KHH gi¸ trÞ; X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n quèc gia; Chó trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KT-XH; Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i vµ hîp t¸c quèc tÕ. Ph­¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m b­íc ®Çu cã sù ®æi míi trong lÜnh vùc ng©n s¸ch, chuyÓn tõ ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng hay ph­¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m thêi kú cè ®Þnh sang ph­¬ng ph¸p ®æi míi hay ph­¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m theo m« h×nh cuèn chiÕu. Cô thÓ: ChuyÓn tõ viÖc thêi kú cña n¨m n¨m lµ cè ®Þnh sang thêi gian cña kú kÕ ho¹ch lµ n¨m n¨m nh­ng thêi kú kÕ ho¹ch cã sù thay ®æi tøc lµ lu©n chuyÓn theo kiÓu cuèn chiÕu. ChuyÓn tõ viÖc c¸c chØ tiªu ®ù¬c x©y dùng lµ c¸c chØ tiªu ®­îc tÝnh b×nh qu©n cho mét n¨m cña c¶ kú kÕ ho¹ch hoÆc lµ tÝnh cô thÓ ®Ých ®¹t ®­îc cho n¨m cuèi cïng sang x©y dùng chØ tiªu cô thÓ cho n¨m ®Çu tiªn, sau ®ã dù tÝnh chØ tiªu cho n¨m tiÕp theo vµ dù b¸o c¸o chØ tiªu c¬ b¶n cho ba n¨m cßn l¹i; Sau mét n¨m, trªn c¬ së kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña n¨m ®ã kÕt hîp víi nh÷ng t×nh h×nh cô thÓ cña thÞ tr­êng mµ chóng ta dù kiÕn ®­îc; Tõ ®ã c¸c nhµ kÕ ho¹ch sÏ x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ cho n¨m thø hai vµ n¨m thø hai sÏ lµ n¨m ®Çu cña thêi kú míi vµ x©y dùng chØ tiªu cho n¨m th­ ba tøc lµ n¨m thø hai cña thêi kú míi vµ dù b¸o c¸c chØ tiªu c¬ b¶n cho n¨m cuèi míi. 2.1.3.2. VÒ kÕ ho¹ch hµng n¨m. KÕ ho¹ch hµng n¨m còng ®· chó träng ®Õn nh÷ng c©n ®èi lín, ®Æc biÖt lµ c©n ®èi tµi chÝnh- tiÒn tÖ, c©n ®èi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, c©n ®èi vèn ®Çu t­ toµn x·
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X héi. ChÝnh s¸ch tµi kho¸, tiÒn tÖ vµ chinh s¸ch tû gi¸ ®· ®­îc nghiªn cøu ho¹ch ®Þnh vµ ®­îc sö dông t­¬ng ®èi hîp lý trë thµnh nh©n tè quan träng ®èi víi viÖc duy tr× æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. Thùc tÕ nãi trªn ®· chøng tá ý t­ëng chuyÓn dÇn viÖc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch tõ can thiÖp vi m« sang chó träng c¸c vÊn ®Ò vÜ m«, c¸c c©n ®èi lín h¬n ngµy cµng thÓ hiÖn râ vµ ph¸t huy hiÖu lùc thùc tÕ. VÒ tr×nh tù cña viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch mét n¨m còng ®· cã sù ®æi míi. NÕu tr­íc kia lµ quy tr×nh ba xuèng hai lªn th× hiÖn nay quy tr×nh nµy ®­îc c¶i tiÕn nh­ sau: Tõ th¸ng 4 tíi th¸ng 6: h×nh thµnh khung ®Þnh h­íng. Th¸ng 7: tæ chøc héi nghÞ h­íng dÉn lµm kÕ ho¹ch trªn c¬ së khung ®Þnh h­íng x©y dùng kÕ ho¹ch. Th¸ng 8 tíi th¸ng 9: c¸c bé ngµnh ®Þa ph­¬ng x©y dùng kÕ ho¹ch vµ Bé KH & §T tiÕn hµnh tæng hîp b¶n kÕ ho¹ch KTQD. Th¸ng 10 tíi th¸ng 11: b¶n kÕ ho¹ch tæng hîp KTQD ®­îc tr×nh, duyÖt qua chÝnh phñ, ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng vµ Quèc héi duyÖt. Th¸ng 12: hoµn chØnh vµ ®­a kÕ ho¹ch xuèng c¸c cÊp thùc hiÖn. 2.1.3.2: §æi míi hÖ thèng chØ tiªu kÕ ho¹ch. HÖ thèng chØ tiªu ph¸p lÖnh ®· ®­îc rót gän ®¸ng kÓ chØ cßn chØ tiªu thu, chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, ph©n bæ vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n thuéc vÒ nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc. Xo¸ bá viÖc giao chØ tiªu ph¸p lÖnh vÒ s¶n xuÊt vµ chØ duy tõ mét sè chØ tiªu vÒ l­u th«ng vËt t­, hµng ho¸ quan träng nh»m æn ®Þnh cung cÇu. PhÇn lín c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch hiÖn nay lµ chØ tiªu gi¸ trÞ, c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch hiÖn vËt nãi chung ®· ®­îc gi¶m bít ®¸ng kÓ ®ång thêi duy tr× mét sè c©n ®èi hiÖn vËt thiÕt yÕu. HÖ thèng c©n ®èi hiÖn vËt thiÕt yÕu nh­ x¨ng dÇu, l­¬ng thùc ®· tá ra lµ cÇn thiÕt cho æn ®Þnh kinh tÕ x· héi, c¸c b¶ng c©n ®èi gi¸ trÞ ngµy cµng ®­îc më réng vµ n©ng cao. Ngoµi xu hø¬ng "gi¸ trÞ ho¸ ", träng t©m cña c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®ang chuyÓn dÇn sang ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m« vµ c¸c chØ tiªu x· héi . 2.1.3.3. §æi míi quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch: Trong thêi gian qua, quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch ®· cã nhiÒu thay ®æi c¨n b¶n. H×nh thøc giao sè kiÓm tra ®· ®­îc thay thÕ b»ng viÖc cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt nh»m h­íng c¸c ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ ®¬n vÞ c¬ së x©y dùng, tæng hîp kÕ ho¹ch theo h­íng môc tiªu chung cña nhµ n­íc. Bªn c¹nh viÖc cung cÊp nh÷ng th«ng tin h­íng dÉn, Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ cßn cö c¸c ®oµn ®Õn c¸c ®Þa ph­¬ng ®Ó hç trî, gióp ®ì vµ gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c mµ c¸c ®Þa ph­¬ng gÆp ph¶i trong khi x©y dùng kÕ ho¹ch. Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch míi ®· h¹n chÕ sù ¸p ®Æt hµnh chÝnh chñ quan cña cÊp trªn víi cÊp d­íi, ph¸t huy ®­îc tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸c
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X ngµnh, c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng nh­ doanh nghiÖp trong viÖc lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch . Trong khi x©y dùng vµ tæng hîp kÕ ho¹ch ®· chó ý nhiÒu h¬n ®Õn c¸c kÕ ho¹ch KH-CN, GD-§T, v¨n ho¸- th«ng tin, y tÕ, x· héi, thÓ dôc thÓ thao, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo… mµ tr­íc ®©y th­êng bÞ xem nhÑ vµ ch­a g¾n víi c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë c¸c lÜnh vùc nµy sau mét thêi gian dµi xuèng cÊp, tr× trÖ th× nay ®· cã nhiÒu thay ®æi, ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c dù b¸o, th«ng tin ®· b­íc ®Çu ®­îc t¨ng c­êng, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n kÕ ho¹ch ®­îc söa ®æi phï hîp dÇn víi th«ng lÖ quèc tÕ. 2.1.3.4. §æi míi ph­¬ng thøc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch: §æi míi c«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch trong thêi gian qua kh«ng chØ ®­îc thÓ hiÖn ë tÝnh kÞp thêi, mµ cßn ®­îc thÓ hiÖn râ nÐt ë viÖc sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« gi¸n tiÕp nh­ l·i suÊt, tØ gi¸, thuÕ suÊt, ®Þnh h­íng ®Çu t­ cña nhµ n­íc … Do ®ã, mét mÆt sù cã thÓ thiÖp trùc tiÕp cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc vµo c«ng viÖc kinh doanh cña c¸c c¬ së kinh tÕ ®· gi¶m bít; mÆt kh¸c c¸c c¬ së kinh tÕ ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc ph¸t huy kh¶ n¨ng tù chñ, x¸c ®Þnh nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thay ®æi cña thÞ tr­êng . Qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ho¸ (KHH) còng ®· chó ý nhiÒu h¬n ®Õn viÖc dù b¸o ng¾n h¹n, ®iÒu chØnh kÞp thêi c¸c môc tiªu còng nh­ c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« còng nh­ sö dông c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ lùc l­îng vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín trong nÒn kinh tÕ, ®Þnh h­íng vµ thóc ®Èy thùc hiÖn kÕ ho¹ch. NÕu tr­íc ®©y kÕ ho¹ch chñ yÕu tËp trung vµo kinh tÕ quèc doanh víi kÕ ho¹ch ho¸ trùc tiÕp lµ chÝnh, th× nay ®· b­íc ®Çu më réng kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn toµn bé nÒn kinh tÕ vµ x· héi, chñ yÕu th«ng qua c¸c KHH gi¸n tiÕp. C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt tõng b­íc ®¸p øng yªu cÇu ®Æt ra, c¸c c«ng cô ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®­îc phèi hîp ®Ó t¹o ra hµnh lang cho c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ chñ ®éng ho¹t ®éng vµ ho¹t ®éng mét c¸ch cã trËt tù, ®óng ph¸p luËt gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. ViÖc ®iÒu hµnh cña chÝnh phñ trong qóa tr×nh thùc hiÖn môc tiªu kÕ ho¹ch hµng n¨m ®· cã hiÖu qu¶ vµ t¸c dông thiÕt thùc, kÞp thêi xö lý nh÷ng diÔn biÕn bÊt th­êng ë trong n­íc vµ quèc tÕ, gãp phÇn quan träng cho sù æn ®Þnh kinh tÕ ®Êt n­íc . 2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam:
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X MÆc dï viÖc ®æi míi KHH trong thêi gian qua cã tiÕn bé ®¸ng kÓ nh­ng do nhiÒu lý do, kÕt qu¶ cña ®æi míi KHH cßn h¹n chÕ, thËm chÝ c¶ ë trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng xu h­íng gi÷ l¹i hoÆc trë l¹i KHH kiÓu cò vÉn cßn kh¸ m¹nh, ngay trong mét bé phËn cña nhµ n­íc vµ mét phÇn d­ luËn cña c«ng chóng kh«ng khÝ bao cÊp cßn nÆng. Nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu lµ: 2.2.1. VÒ nh÷ng c¬ së lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn cho viÖc ®æi míi c«ng t¸c KHH: Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, chóng ta ch­a x©y dùng ®­îc mét c¬ së lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn vÒ KHH phï hîp víi thùc tÕ ®æi míi cña ®Êt n­íc, do vËy kh«ng khái lóng tóng khi thiÕt kÕ néi dung kÕ ho¹ch còng nh­ ph­¬ng thøc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch . Vai trß cña nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ ng­êi ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ nhiÒu khi bÞ nhÇm lÉn víi vai trß nhµ n­íc lµ chñ ®Çu t­ ®· dÉn tíi kÕt qu¶ ®ã lµ néi dung kÕ ho¹ch cßn nÆng vÒ ph©n bæ ®Çu t­ nhµ n­íc mµ ch­a coi träng ®óng møc viÖc vËn dông chÝnh s¸ch ®Ó huy ®éng c¸c nguån lùc tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c còng nh­ nguån lùc tõ n­íc ngoµi. V× thÕ, KHH ch­a bao qu¸t, ch­a ph¸t huy hiÖu lùc ®Çy ®ñ ®víi tæng thÓ nÒn kinh tÕ . C«ng t¸c kÕ ho¹ch chØ ®­îc quan t©m ®Õn nhiÒu ë cÊp trung ­¬ng, trong khi bé m¸y kÕ ho¹ch kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng cã ®­îc hÖ thèng th«ng tin gi¸m s¸t ë mäi cÊp tõ c¬ së, do vËy viÖc thùc hiÖn nhiÒu khi diÔn ra sai lÖch víi ý ®å cña kÕ ho¹ch . Mèi quan hÖ gi÷a bé KH&§T víi c¸c bé kh¸c ch­a ®­îc t¨ng c­êng vµ ®æi míi kÞp thêi ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi chung cña nÒn kinh tÕ . 2.2.2. VÒ néi dung ph­¬ng ph¸p KHH: ViÖc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m th­êng ®­îc thùc hiÖn nh»m phôc vô mçi kú ®¹i héi §¶ng; Sau ®ã viÖc thùc hiÖn triÓn khai c¸c môc tiªu chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m th­êng bÞ ph©n cÊp, ph©n t¸n vµ chia c¾t theo tõng ngµnh, ®Þa ph­¬ng, ch­a cã kh©u nèi ®ång bé chung. C¸c cÊp c¸c ngµnh quan t©m nhiÒu nhÊt ®Õn chØ tiªu vèn, c¸c chØ tiªu kh¸c th­êng bÞ coi nhÑ. Môc tiªu kÕ ho¹ch võa nhiÒu võa cao h¬n kh¶ n¨ng ®¶m ®­¬ng c¶ vÒ n¨ng lùc thùc hiÖn lÉn lùc l­îng vËt chÊt. Nguån lùc h¹n chÕ cña nhµ n­íc bÞ dµn máng ra, qu¸ nhiÒu môc tiªu mang nÆng dÊu Ên bao cÊp vµ v× vËy ®­îc sö dông kÐm hiÖu qu¶. NhiÒu néi dung cña kÕ ho¹ch, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn theo vïng , l·nh thæ cßn ch­a tÝnh ®Õn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè héi nhËp, quèc tÕ ho¸, còng nh­ ch­a ph©n tÝch kü l­ìng ®Õn thÞ tr­êng tiªu thô trong n­íc, ngßai n­íc vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp. PhÇn nghiªn cøu vµ vËn dông c¬ chÕ chÝnh s¸ch cßn ch­a
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X thËt t­¬ng xøng, ch­a cô thÓ ho¸ ®­îc chiÕn l­îc, ch­a bao qu¸t ®­îc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ch­a chó ý ®óng møc tíi ®Æc thï cña c¸c vïng, ®Þa ph­¬ng. NhiÒu vÊn ®Ò trong chÝnh s¸ch vÜ m« cßn ch­a ®­îc x¸c ®Þnh râ vµ nhÊt qu¸n, c¸c chÝnh s¸ch ®ßn bÈy cßn nhiÒu lóng tóng. C¸ch thøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch vÉn mang nÆng tÝnh can thiÖp hµnh chÝnh, ¸p ®Æt mµ ch­a chó träng ®Õn c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Ó thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch. Vµ mét h¹n chÕ lín n÷a ®ã lµ sù tham gia qu¸ Ýt cña céng ®ång vµo c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch. Do ®ã ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt nh÷ng kh¶ n¨ng vèn cã trong d©n chóng. 2.2.3. VÒ phèi hîp vµ ®iÒu hoµ kÕ ho¹ch: HÖ thèng kÕ ho¹ch theo ngµnh, theo ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ vÉn ch­a liªn kÕt vµ phèi hîp chÆt chÏ víi nhau ®­îc trë thµnh hÖ thèng kÕ ho¹ch tæng thÓ kinh tÕ quèc d©n. Sù ph©n cÊp gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng còng nh­ ph©n c«ng gi÷a c¸c ngµnh víi nhau lµ ch­a râ rµng dÉn ®Õn hËu qu¶ khi gÆp ph¶i diÔn biÕn bÊt th­êng th× hÇu hÕt lµ ®Òu ®­a lªn chÝnh phñ, v× vËy chÝnh phñ lu«n ph¶i xö lý c«ng viÖc trong thÕ bÞ ®éng do ®ã lµ kh«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ nãi chung. Sù can thiÖp trùc tiÕp th­êng xuyªn cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc nhiÒu khi l¹i lµm gi¶m tÝnh æn ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch vµ g©y khã kh¨n cho c¸c nhµ kinh doanh. ViÖc x©y dùng quy ho¹ch ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng ®¹t chÊt l­îng ch­a cao, tÝnh thùc tÕ thÓ hiÖn ch­a râ nÐt. Sù phèi hîp gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong c«ng t¸c quy ho¹ch cßn kÐm ®· lµm cho nhiÒu ®Þa ph­¬ng lµm l¹i quy ho¹ch mÆt b»ng cña m×nh. NhiÒu ch­¬ng tr×nh quèc gia ch­a ®­îc x©y dùng chu ®¸o, kh«ng x¸c ®Þnh râ môc tiªu, ®èi t­îng cô thÓ ®­îc h­ëng lîi; Ch­a cã c¬ chÕ phï hîp cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ cô thÓ. Sè l­îng ch­¬ng tr×nh qu¸ nhiÒu, chång chÐo c¶ vÒ ®èi t­îng h­ëng lîi vµ ®Þa bµn thùc hiÖn. Trong khi tÝnh “lång ghÐp” cña c¸c ch­¬ng tr×nh ch­a cao th× xu h­íng “chia ®Òu” ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ cña c¸c ch­¬ng tr×nh. 2.2.4. VÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh x· héi : Mäi viÖc trong c«ng t¸c x©y dùng, tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch hÇu nh­ n»m trong tay chÝnh phñ vµ mét sè c¬ quan tæng hîp, v× vËy kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh cÇn ®­îc t¨ng c­êng thÝch ®¸ng, nÕu kh«ng th× tÝnh kh¶ thi mét sè môc tiªu sÏ bÞ h¹n chÕ. C¬ chÕ ®iÒu hµnh c©n ®èi mét sè s¶n phÈm chñ yÕu, mµ thùc chÊt lµ c©n ®èi hiÖn vËt ®· tá ra cã giíi h¹n râ rÖt nhÊt lµ trong xuÊt khÈu vµ kinh tÕ ®èi ngo¹i. T×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc ®ang vµ sÏ diÔn biÕn phøc t¹p h¬n nhiÒu trong thêi gian tíi ®ßi hái c«ng t¸c KHH, ®Æc biÖt lµ kh©u ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ph¶i linh
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X ho¹t h¬n, ®­a ra c¸c quyÕt s¸ch kÞp thêi, phï hîp trªn c¬ së nh÷ng luËn cø khoa häc vµ thùc tiÔn x¸c ®¸ng. 2.2.5. VÒ th«ng tin vµ dù b¸o: Thùc tÕ ®· chøng minh ®ã lµ cã ®­îc th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh lín ®Õn thµnh c«ng. Tuy vËy nh­ng hÖ th«ng th«ng tin hiÖn nay cña ta cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ . §ã lµ:Thø nhÊt, c¸c th«ng tin lµ kh«ng thèng nhÊt. Do mçi n¬i ®Òu cã mét c¬ quan thu thËp, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin riªng do ®ã dÉn tíi viÖc tæng hîp th«ng tin nµy gÆp nhiÒu khã kh¨n.Thø hai, c¸c th«ng tin lµ kh«ng ®Çy ®ñ. V× hÖ thèng biÓu mÉu b¸o c¸o cßn ch­a thay ®æi kÞp thêi vµ phï hîp víi c¬ chÕ míi dÉn tíi viÖc thiÕu th«ng tin. Thø ba, ®é chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin lµ ch­a cao. Do luång th«ng tin ®­îc thu thËp ë nhiÒu cÊp vµ mçi cÊp cã mét c¸ch xö lý riªng nªn khi tæng hîp l¹i ®· cã sù kh¸c nhau. HiÖn nay, hÖ thèng th«ng tin ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c th«ng tin côc bé nªn ch­a cã sù phèi hîp ¨n khíp víi nhau do ®ã ch­a n¾m b¾t ®­îc c¸c diÔn biÕn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Do c¬ së th«ng tin cßn qu¸ yÕu ®ång thêi còng ch­a t×m ®­îc nh÷ng m« h×nh phï hîp nªn kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ dù b¸o ch­a cao, møc ®é tin cËy thÊp. MÆc dï c«ng t¸c ph©n tÝch vµ dù b¸o ®· vµ ®ang ®­îc nhiÒu tæ chøc quan t©m, song sù phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc cßn ch­a tèt. 2.2.6. VÒ bé m¸y tæ chøc vµ c¸n bé: Nh×n chung lµ tr×nh ®é c¸n bé vµ bé m¸y tæ chøc vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña c«ng t¸c KHH trong t×nh h×nh míi. C¸c phßng kÕ ho¹ch huyÖn còng nh­ c¸c së kÕ ho¹ch tØnh ë nhiÒu n¬i vÉn ®ang gÆp lóng tóng trong viÖc x¸c ®Þnh chøc n¨ng cña m×nh . KiÕn thøc vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña c¸n bé nãi chung lµ ch­a ®¸p øng ®­îc ®ßi hái míi. ViÖc chuyÓn ®æi ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ theo khiÓu mÖnh lÖnh sang ®iÒu hµnh kiÓu gi¸n tiÕp lµ mét sù thay ®æi rÊt lín, ®ßi hái ph¶i sö dông nhiÒu ph­¬ng tiÖn kü thuËt vµ kiÕn thøc míi. Do vËy, lùc l­îng c¸n bé cÇn ®­îc n©ng cao h¬n c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, bé m¸y tæ chøc cÇn ®­îc s¾p xÕp l¹i ®Ó cã thÓ t¹o ra sù phèi hîp hµi hoµ gi÷a c¸c ngµnh c¸c cÊp. Bé m¸y tæ chøc trong ngµnh kÕ ho¹ch ch­a ®­a ra ®­îc mét hÖ thèng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc cña mçi bé phËn còng nh­ cña mçi thµnh viªn phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý míi. C¬ chÕ xö ph¹t cßn cã xu h­íng b×nh qu©n, tr¸ch nhiÖm ch­a râ rµng. 2.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trong ®æi míi c«ng t¸c KHH trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam: 2.3.1. Nguyªn nh©n:
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Thø nhÊt, nh÷ng sai lÇm cña c¬ chÕ qu¶n lý s¬ cøng cò ®· kÐo dµi trong nhiÒu n¨m, lµm ®øt mèi liªn hÖ kh¸ch quan gi÷a s¶n xuÊt kinh doanh víi thÞ tr­êng. Bé m¸y qu¶n lý vÉn rÊt cång kÒnh, nhiÒu tÇng, nÊc. §©y lµ “miÕng ®Êt ” n¶y sinh lèi qu¶n lý hµnh chÝnh quan liªu tham nhòng vµ lµ g¸nh nÆng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së. Trong nh÷ng n¨m võa qua, ViÖt Nam ®· tÝch cùc thùc hiÖn tinh gi¶m biªn chÕ gi¸n tiÕp, ®æi míi bé m¸y tæ chøc, thùc hiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh nh­ng kÕt qu¶ ch­a ®­îc lµ bao. Thø hai, §éi ngò c¸n bé lËp kÕ ho¹ch cã tr×nh ®é ch­a cao vµ ch­a nh¹y bÐn víi t×nh h×nh thùc tÕ. §éi ngò c¸n bé ®«ng ®¶o hiÖn nay ë c¸c cÊp , c¸c ngµnh cã nhiÒu ng­êi tíi nay kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®æi míi t­ duy vµ ph­¬ng ph¸p c«ng t¸c cho dï cã ®­îc ®µo t¹o l¹i. Hä kh«ng nhËn thÊy ®­îc sù l¹c hËu cña m×nh trong tiÕn tr×nh ®æi míi vµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch míi. Cßn mét bé phËn kh¸c gi÷ c­¬ng vÞ quan träng trong qu¶n lý nh­ng do ch­a ®­îc ®µo t¹o nªn kÐm thÝch øng víi c¬ chÕ qu¶n lý míi. Thø ba, mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý nÒn kinh tÕ vÜ m« lµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng. Nh­ng cho tíi nay, c¸c kÕ ho¹ch ng¾n h¹n , trung han vµ dµi h¹n v¹ch ra vÉn cßn mang nÆng tÝnh hiÖn vËt. Mét sè chØ tiªu vÒ nguån lùc , nhÊt lµ nguån lùc tõ bªn ngoµi cßn ®­îc x©y dùng trªn t­ duy chñ quan. ViÖc ph©n bæ vèn ng©n s¸ch vµ vèn tÝn dông ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n vÉn theo bµi b¶n chia phÇn, “xin” vµ “cho”, ham quy m« lín, Ýt chó ý ®Õn viÖc lùa chän ph­¬ng ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n kü thuËt sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. Thø t­, trong x©y dùng c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn KT-XH 10 n¨m cã néi dung bao gåm qu¸ nhiÒu c¸c ch­¬ng tr×nh, nhiÒu khi c¸c ch­¬ng tr×nh lµ chång chÐo lªn nhau, sù lång ghÐp gi÷a c¸c ch­¬ng tr×nh cßn h¹n chÕ, ®èi t­îng thô h­ëng ch­a ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ ®· dÉn tíi viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®¹t hiÖu qu¶ ch­a cao. Thø n¨m, Do nÒn kinh tÕ cã xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn ®· dÉn tíi c¬ chÕ ®iÒu tiÕt ch­a theo kÞp tiÕn tr×nh ®æi míi, cïng víi nh÷ng n¨m dµi ¸p dông KHH tËp trung cao ®é, ph©n phèi hiÖn vËt , quan liªu bao cÊp nªn ®· ®Ó l¹i mét hËu qu¶ nÆng nÒ ®ã lµ vÒ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, ®iÒu hµnh còng nh­ ®éi ngò lao ®éng. Tãm l¹i, mÆc dï vÉn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ xong nh÷ng g× chóng ta ®· ®¹t ®­îc trong ®æi míi c«ng t¸c KHH vÒ c¬ b¶n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ thµnh c«ng. Bëi kÕt qu¶ thÊy râ sau nh÷ng c¶i c¸ch ®ã lµ n­íc ta ®· tho¸t khái cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vµ b­íc ®Çu ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian qua.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 3 ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo 3.1.§Þnh h­íng ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo 3.1.1.KÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa Trong nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn ®æi ë ViÖt Nam, thÞ tr­êng võa lµ c¨n cø, võa lµ ®èi t­îng cña kÕ ho¹ch ho¸. Nhµ n­íc mét mÆt ph¶i xo¸ bá c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, mÆt kh¸c ph¶i h×nh thµnh ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng cô ph¸p luËt, kÕ ho¹ch, c¸c thiÕt chÕ tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn vÒ vËt chÊt vµ tæ chøc cÇn thiÕt cho sù qu¶n lý cña m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ chÕ thÞ tr­êng ho¹t ®éng h÷u hiÖu. KÕ ho¹ch ho¸ chñ yÕu mang tÝnh ®Þnh h­íng vµ ®Æc biÖt quan träng trªn b×nh diÖn vÜ m«. ThÞ tr­êng cã vai trß trùc tiÕp h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ lùa chän lÜnh vùc ho¹t ®éng vµ ph­¬ng ¸n tæ chøc kinh doanh. KÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ vÜ m« cña nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu, gi¶i thÝch râ ý nghÜa cña môc tiªu ®ã ®èi víi sù ph¸t triÓn trong t­¬ng lai, x¸c ®Þnh râ møc ®é vµ c¸ch thøc mµ khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc thùc hiÖn môc tiªu ®· ®Þnh, nªu lªn nh÷ng lîi Ých vµ ph¸t triÓn dù ®Þnh ®èi víi khu vùc kinh tÕ t­ nh©n vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Ó hä hµnh ®éng theo ®Þnh h­íng nhµ n­íc mong muèn. §èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, th× kÕ ho¹ch kh«ng cã tÝnh ¸p ®Æt, mµ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch thèng nhÊt víi lîi Ých ®Ó khuyÕn khÝch hä tù nguyÖn hµnh ®éng theo h­íng môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra. Nh­ vËy, muèn c¸c doanh nghiÖp øng xö theo kÕ ho¹ch cña nhµ n­íc th× kÕ ho¹ch ho¸ vµ chÝnh s¸ch ph¶i phï hîp víi lîi Ých cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy, ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ¨n khíp víi ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nãi chung, phï hîp víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ViÖc sö dông c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, ph¶i ®¶m b¶o ph©n ®Þnh gi÷a qu¶n lý nhµ n­íc vµ qu¶n lý kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ph¶i ®­îc thùc hiÖn th«ng qua nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« lµ chñ yÕu, phèi hîp sö dông nh÷ng biÖn ph¸p gi¸n tiÕp vµ biªn ph¸p trùc tiÕp. 3.1.2. KÕ ho¹ch ho¸ trong ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ Nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng vµ hiÖu qu¶ cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ khoa häc vµ c«ng nghÖ. Tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ cµng cao, sè l­îng s¶n
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X phÈm míi, c«ng nghÖ míi ngµy cµng nhiÒu ®· ®Æt ra mét nhiÖm vô quan träng cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ la ph¶i x©y dùng nh÷ng chÝnh s¸ch chuyÓn giao c«ng nghÖ thuËn lîi, t×m ra ®­îc h­íng “®i t¾t, ®ãn ®Çu” gióp cho nÒn kinh tÕ cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc tiªn tiÕn. KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ phï hîp víi xu thÕ héi nhËp, toµn cÇu ho¸ ®ang ngµy cµng gia t¨ng ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Trong thêi gian tr­íc m¾t, viÖc h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Ó øng phã víi cuéc khñng ho¶ng trong khu vùc lµ mét nhiÖm vô cÊp b¸ch cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸. C©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n lµ mét trong bèn môc tiªu quan träng nhÊt cña chinh s¸ch kinh tÕ. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m qua ®· ®Ó l¹i mét sè vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ngay nh­: c¸c kho¶n nî n­íc ngoµi, tû lÖ th©m hôt c¸n c©n v·ng lai t­¬ng ®èi cao… TiÕn tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam diÔn ra trong bèi c¶nh khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc ®· lµm cho nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ngµy cµng thªm phøc t¹p. §ã lµ nh÷ng th¸ch thøc to lín ®èi víi ®iÒu tiÕt tæng thÓ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ nãi riªng. Nã ®ßi hái ph¶i nhanh chãng h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc vµ n­íc ngoµi theo h­íng ph¸t huy néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, hç trî cho qu¸ tr×nh héi nhËp cña nÒn kinh tÕ n­íc ta. 3.1.3. KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o mèi t­¬ng quan hîp lý gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ph¶i lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. §éng viªn toµn d©n cÇn kiÖm x©y dùng ®Êt n­íc, kh«ng ngõng t¨ng tÝch luü cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. T¨ng tr­ëng kinh tÕ g¾n víi c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, ph¸t triÓn v¨n ho¸, gi¸o dôc, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, b¶o vÖ m«i tr­êng. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ®¶m b¶o chÝnh s¸ch x· héi theo tinh thÇn: - T¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng b­íc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. C«ng b»ng x· héi ph¶i thÓ hiÖn ë kh©u ph©n bæ hîp lý t­ liÖu s¶n xuÊt lÉn ë kh©u ph©n phèi kÕt qu¶ s¶n xuÊt, ë viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi ®Òu cã c¬ héi ph¸t triÓn vµ sö dông tèt n¨ng lùc cña m×nh. - Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu, ®ång thêi ph©n phèi dùa trªn møc ®ãng gãp c¸c nguån lùc kh¸c vµo kÕt qu¶ kinh doanh vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi, ®i ®«i víi chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt hîp lý, b¶o hé quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X - C¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi ®Òu ph¶i gi¶i quyÕt theo tinh thÇn x· héi ho¸. Nhµ n­íc gi÷ vai trß nßng cèt ®ång thêi ®éng viªn cho mçi ng­êi d©n, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc trong x· héi, c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc n­íc ngoµi cïng tham gia gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi. Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i gãp phÇn thiÕt thùc gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò x· héi cÊp b¸ch nh­: - TËp trung søc t¹o viÖc lµm: Ph­¬ng h­íng quan träng nhÊt lµ nhµ n­íc cïng toµn d©n ra søc ®Çu t­ ph¸t triÓn, thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch vµ c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ – x· héi. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi c«ng d©n, mäi nhµ ®Çu t­ më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Mäi c«ng d©n ®Òu ®­îc tù do hµnh nghÒ, thuª m­ín nh©n c«ng theo ph¸p luËt. TiÕp tôc ph©n bè l¹i d©n c­ trªn ®Þa bµn cã tÝnh chiÕn l­îc vÒ kinh tÕ , an ninh – quèc phßng. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. Gi¶m ®¸ng kÓ tØ lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n. - Thùc hiÖn xãa ®ãi, gi¶m nghÌo: Thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, nhÊt lµ ®èi víi vïng c¨n cø c¸ch m¹ng, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. X©y dùng vµ ph¸t triÓn quü xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo b»ng nhiÒu nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc; qu¶n lý chÆt chÏ, ®Çu t­ ®óng ®èi t­îng vµ cã hiÖu qu¶. Tæ chøc tèt ®êi sèng x· héi trªn tõng ®Þa bµn ®Ó trong ®iÒu kiÖn thu thËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn thÊp vÉn t¹o ®­îc mét cuéc sèng kh¸ h¬n cho nh©n d©n. 3.1.4. KÕt hîp kÕ ho¹ch ho¸ theo ngµnh víi kÕ ho¹ch ho¸ theo ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ KÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cã mét néi dung rÊt c¬ b¶n lµ sù thay ®æi vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, kÓ c¶ c¬ cÊu ngµnh vµ c¬ cÊu vïng l·nh thæ. Tõ kinh nghiÖm ph¸t triÓn, cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn sau ®©y vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ: Mét lµ, sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi chung vµ c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng, lµ mét qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ tuÇn tù mang tÝnh néi tai ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n. Nh÷ng t¸c ®éng cña kÕ ho¹ch ho¸ chØ cã thÓ ®Èy nhanh hoÆc rót ng¾n qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu, chø kh«ng thÓ bá qua mét giai ®o¹n nµo. Hai lµ, trong thêi kú toµn cÇu ho¸, kÕ ho¹ch ho¸ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña quèc gia chñ yÕu vÉn ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn, tiÒm n¨ng, kü n¨ng vµ lîi thÕ hiÖn t¹i. Víi c¸ch nh×n nh­ trªn, nhµ n­íc cÇn ®Æc biÖt l­u ý vµ ­u tiªn hç trî nh÷ng ngµnh träng ®iÓm cña nÒn kinh tÕ nh÷ng ngµnh cã tû träng lín vµ tèc ®é ph¸t triÓn cao trong GDP, trong tæng sè lao ®éng sö dông vµ trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. §ång thêi cÇn chó träng khuyÕn khÝch mét sè ngµnh c«ng nghÖ cao, cã søc lan to¶ lín vµ t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t­¬ng lai.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Nguyªn t¾c ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng lµ nguyªn t¾c chñ ®¹o trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. §©y lµ nhiÖm vô tr­íc hÕt cña nhµ n­íc trung ­¬ng. Nhµ n­íc trung ­¬ng thùc hiÖn nhiÖm vô nµy theo hai c¸ch. Mét lµ, ­u tiªn ®Çu t­ cña nhµ n­íc cho c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn. Hai lµ, dµnh chÝnh s¸ch ­u ®·i ë møc cao h¬n ®èi víi khu vùc kÐm ph¸t triÓn ®Ó thu hót ®Çu t­ t­ nh©n vµo ®ã. VÒ ®Çu t­ cña nhµ n­íc, do nguån vèn cã h¹n nªn kinh phÝ thùc hiÖn ph¸t triÓn vïng trong mét giai ®o¹n cÇn tËp trung vµo mét ho¹ch mét sè Ýt môc tiªu nhÊt ®Þnh. ViÖc ph©n cÊp kÕ ho¹ch gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng cÇn ®­îc x¸c ®Þnh hîp lý vµ râ rµng. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng tr­íc hÕt do chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng quyÕt ®Þnh. Nhµ n­íc trung ­¬ng chØ tËp trung thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu cã tÝnh hÖ thèng, c©n ®èi, mµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. Nguyªn t¾c cña viÖc ph©n cÊp nªn lµ: ViÖc g× chÝnh quyÒn cÊp d­íi, do tÝnh chÊt cña c«ng viÖc, kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc th× míi chuyÓn lªn trªn, thay cho nguyªn t¾c ph©n cÊp hiÖn nay trong kÕ ho¹ch chñ yÕu dùa vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc. ViÖc ph©n cÊp lu«n ph¶i ®i kÌm víi nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm tra gi¸m s¸t thÝch hîp; v× thÕ viÖc giao quyÒn h¹n cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng trong kÕ ho¹ch ho¸, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch sö dông nh÷ng kho¶n chi tõ ng©n s¸ch cÊp trªn, lu«n lu«n ®i kÌm víi sù gi¸m s¸t chÆt chÏ h¬n, theo nguyªn t¾c: quyÒn h¹n cµng lín, tr¸ch nhiÖm cµng cao. 3.1.5. §æi míi toµn diÖn hÖ thèng kÕ ho¹ch kinh tÕ vÜ m«: §Ó cho kÕ ho¹ch ho¸ thËt sù trë thµnh c«ng cô c¬ b¶n trong viÖc ®Þnh h­íng thÞ tr­êng, b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, thóc ®Èy nhanh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®­îc tiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn trªn c¸c mÆt chñ yÕu sau ®©y: Tr­íc hÕt, ph¶i coi träng c«ng t¸c dù b¸o, nhÊt lµ dù b¸o trung h¹n vµ ng¾n h¹n vÒ kinh tÕ – x· héi vµ xu thÕ ph¸t triÓn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó cã c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn, còng nh­ cho c«ng t¸c ®iÒu hµnh tÇm vÜ m«. Hai lµ, tiÕp tôc x©y dùng chiÕn l­îc 10 n¨m 2001-2010 vµ rµ so¸t l¹i c¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ nÒn kinh tÕ, quy ho¹ch c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ®· ®­îc th«ng qua cho phï hîp víi yªu cÇu míi, xu thÕ ph¸t triÓn vµ héi nhËp kinh tÕ trong vïng vµ c¸c n­íc. Ba lµ, tæ chøc x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh , dù ¸n ph¸t triÓn, cã hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ khai th¸c, sö dung cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn, nh©n lùc vµ c¸c lîi thÕ so s¸nh cña n­íc ta, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn bªn ngoµi theo ®Þnh h­íng cña kÕ ho¹ch.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1470 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2