Đề tài:Kinh doanh nhượng quyền-“Franchise” ở Việt Nam

Chia sẻ: Dau Con | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

116
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'đề tài:kinh doanh nhượng quyền-“franchise” ở việt nam', luận văn - báo cáo, kinh tế - thương mại phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài:Kinh doanh nhượng quyền-“Franchise” ở Việt Nam

Đề tài: Kinh doanh nhượng quyền-“Franchise” ở Việt Nam-Cái nhìn tổng quan và định hướng phát triển.  Mục lục: Lời mở đầu ................................................................................................................................ Trang 2 1.Thuật ngữ kình doanh nhượng quyền ................................................................................ Trang 2 a)Ngu ồn gốc ra đời .................................................................................................................... Trang 2 b )Thuật ngữ kinh doanh nhượng quyền...................................................................................... Trang 2 c)Nhữ ng hình thức nhượng quyền ................................ ................................ .............................. Trang 4 d )Nguyên nhân ra đời ................................ ................................ ................................ ................ Trang 5 2. Thực trạng kinh doanh nhượng quyền .............................................................................. Trang 5 a)Nhữ ng yếu tố tác độ ng ................................ ................................ ................................ ............ Trang 5 b ) Những điển hình kinh doanh nhượng quyền .......................................................................... Trang 7 3. Định hướng kinh doanh nhượng quyền ............................................................................. Trang 9 4. Những giải pháp đề x uất................................................................................................... Trang 11 5. Tổ ng kết ............................................................................................................................ Trang 12 6. Tham khảo ........................................................................................................................ Trang 12 Trang 1
Lời mở đầu: Khi nước ta gia nh ập WTO thì kinh doanh nhượng quyền-một phương thức kinh doanh độc đáo đã dần trở n ên rõ nét hơn với sự xuất hiện những chuỗi cửa hàng có thương hiệu nước n goài. Trong đó phổ b iến nhất vẫn là những cử a hàng ăn uống, thực phẩm như Kentucky Fired Chicken (KFC) ,Burger Khan, Five Star Chicken, Jollibee, Carvel, Baskin Robbins, Chili’s,… Đây là những cử a hàng có thương hiệu nước ngoài này được đ ặt khá nhiều tại TP.HCM ở những vị trí thu ận lợi kinh doanh nhưng chủ tiệm lại là người Việt. Đó chính là những ví dụ rất đ iển h ình về kinh doanh nhượng quyền tại nước ta. Và để bắt kịp xu th ế phát triển, các doanh nghiệp nước ta cũng đã và đang b ắt đ ầu tiến hành kinh doanh nhượng quyền, chẳng hạn như Cà phê Trung Nguyên, Phở 24h…Trong đề tài kinh doanh nhượng quyền tôi sẽ chủ yếu trình bày trên sơ lược trên thế giới và về thự c trạng, định hướng kinh doanh nhượng quyền ở Việt Nam, những đề xuất mới với kinh doanh nhượng quyền để có thể nhân rộng và phát triển mô hình này trong kinh doanh. Để đi sâu vào nghiên cứu vấn đ ề n ày thì trước hết chúng ta cần tìm hiểu như thế nào là kinh doanh nhượng quyền: nguồn gốc ra đời cũnh như lịch sử h ình thành phát triển của nó. 1 .Thuậ t ngữ kinh doanh nhượng quyền a )Nguồn gốc ra đời: Trư ớc h ết, cũng giống như bất k ỳ môn nghiên cứu khoa h ọc nào, chúng ta cần có một cái nhìn sơ lược về n guồn gốc củ a kinh doanh nhượng quyền. Bởi qua đó ta có thể hiểu rõ hơn và có thể học được nhiều bài họ c kinh nghiệm quý báu. Hoạt động nhượng quyền kinh doanh (Franchising) đư ợc coi là khởi nguồn tại Mỹ. Người đ ầu tiên thự c hiện hoạt động nhượng quyền thương m ại là Robert Fulton (quốc tịch Mỹ) với đố i tượng kinh doanh là giấy phép sản xuất tàu thủ y chạy bằng hơi nước. Robert Fulton đã gặt hái được khá nhiều thành công đặc biệt là vào những năm 50, sau khi Đại chiến th ế giới lần thứ 2 kết Trang 2
thúc. Hoạt động nhượng quyền thương mại b ùng nổ trên thế giới vào những năm 60, phát triển ổn đ ịnh vào những năm 70 và chín muồ i vào thập kỷ 80 và 90. b) Thuật ngữ kinh doanh nhượng quy ền: Cùng với sự đa dạng và khác biệt về kinh tế, chính trị, xã hộ i giữa các quố c gia thì kinh doanh nhượng quyền cũng đư ợc hiểu dưới nhiều góc độ khác nhau. Với Hiệp hội nhượng quyền kinh doanh Quố c Tế (The International Franchise Asociation- IFA),Hiệp hội lớn nhất nước Mỹ đ ã định nghĩa như ợng quyền kinh doanh như sau: “Nhượng quyền kinh doanh là mối quan h ệ theo hợp đồng, giữa bên giao và bên nhận quyền, theo đó bên g iao đề xuất hoặc phải duy trì sự quan tâm liên tục tới doanh nghiệp của bên nhận trên các khía cạnh như: bí quyết kinh doanh (Know-how), đào tạo nhân viên; bên nhận hoạt động dưới nhãn h iệu hàng hoá, phương thức, phương pháp kinh doanh do bên giao sở h ữu hoặc kiểm soát; và b ên nhận đang, hoặc sẽ tiến hành đầu tư đáng kể vốn vào doanh nghiệp bằng các nguồn lực của mình”. Theo định ngh ĩa trên, vai trò bên nhận quyền kinh doanh trọng việc đ ầu tư vốn và điều h ành doanh nghiệp được đặc biệt nhấn mạnh hơn so với trách nhiệm củ a bên giao qu ền. Theo như Cộng đồng chung Châu Âu EC lại đ ịnh nghĩa nhượng quyền kinh doanh có n ghĩa là việc chuyển nhượng quyền kinh doanh. EC đ ịnh ngh ĩa quyền kinh doanh là một “tập hợp những quyền sở hữu công nghiệp và sở h ữu trí tuệ liên quan tới nhãn h iệu hàng hoá, tên thương mạ i, biển hiệu của hàng, giải pháp hữu ích, kiểu dáng, bản quyền tác giả, bí quyết, hoặ c sáng ch ế sẽ được khai thác để bán sản phẩm, hoặc cung cấp dịch vụ tới người sử dụng cuố i cùng”. Trang 3
Còn theo từ đ iển Wikipedia: “Nhượng quyền kinh doanh ” (nguyên văn từ tiếng Pháp : franchise, ngh ĩa là trung thực hay tự do) là việc cho phép một cá nhân hay tổ ch ức (gọi là bên nhận nhượng quyền) được kinh doanh hàng hoá hay dịch vụ theo hình th ức và phương pháp kinh doanh đã được thử thách trong thực tế của bên nhượng quyền ở một điểm, tại một khu vực cụ thể nào đó trong một thời hạn nhấ t đ ịnh để nhận mộ t khoản phí hay mộ t tỷ lệ phần trăm nào đó từ doanh thu hay lợi nhuận.” Bên nhượng quyền (franchisor) phải đảm b ảo cung cấp đúng, đủ và hỗ trợ thành viên gia nhập hệ thống đó; còn bên nhận nhượng quyền (franchisee) ph ải đ ảm b ảo thực hiện theo đúng các khuôn m ẫu, tiêu chuẩn nghiêm ngặt của hệ thố ng, từ cách trang trí đến nội dung hàng hóa và d ịch vụ, giá cả được chuyển giao. Như vậy qua các định nghĩa củ a các tổ chức và Hiệp hội khác nhau ta cũng đã có thể có cái khái niệm nhỉn chung và bao quát về như thế nào là nhượng quyền kinh doanh. Nhưng đễ dễ h iểu hơn ta có th ể thông qua ví d ụ sau: Ví dụ như : Mc Donald là mộ t franchisor. Mc Donald đang tiến hành các hoạt động franchise. Trong đó các franchisee phải tuân thủ theo các quy định của Mc Donald về thủ tục sản xuất và các quy trình kiểm tra ch ất lượng. Bên cạnh đó, để đảm bào sự đồng nhất về h ình ảnh thương hiệu Mc Donald, do đó có cùng một kiểu thực đơn, bố trí thiết kế và hệ thống qu ản trị. Ở Việt Nam, dự thảo Luật Thương Mại mới chỉ có mộ t mục quy định về nhượng quyền với các điều khoản: "Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo điều Trang 4
kiện. Trước khi bắt đầu nhượng quyền, bên d ự kiến nhượng quyền phả i đăng ký với Bộ Thương Mại. Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo một hệ thống do bên nhượng quyền quy đ ịnh và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mạ i, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo cảu bên nhượng quyền. Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.” (Trích Dự thảo Luật Thương Mại) c)Những hình thứ c nhượng quyền: Hình thức nhượng quyền kinh doanh cũng rất đa dạng cùng với quá trình ra đời của nó. Cùng với lịch sử phát triển đã xu ất hiện nhiều hình thứ c KDNQ mới với cách thức và ràng buộc m ới. Xu ất hiện đầu tiên là hình thức nhượng quyền sản phẩ m, những nhà sản xuất sẽ nhượng quyền bán sản ph ẩm của họ cho bên nhận quyền. Một hình th ức nhượng quyền khác phổ biến ở Mỹ là hình thức nhượng quyền về thương h iệu và quy trình. Hình thức nhượng quyền này cho phép bên nhận quyền đư ợc sử dụng những quy trình đặc biệt hoặc nh ững công th ức và thương hiệu của bên nhượng quyền. Kentucky Fried Chicken -KFC là người việc tổ chức cấu tiên phong trong theo trúc n ày. Theo xu thế phát triển thì nhượng quyền hiện đại đã ra đ ời. Nhượng quyền hiện đại là cách thức kinh doanh chủ yếu hiện nay. Hình th ức nhượng quyền này không chỉ nhượng quyền sử dụng thương hiệu và bán sản phẩm hoặc d ịch vụ mà còn chuyển tất cả các cách thức kinh doanh của bên nhượng quyền. Đặc biệt, bên nhượng quyền phải chuyển tất cả các h ệ thống hoạt động, k ỹ thu ật chuyên môn, các hệ thống marketing, đào tạo và phương pháp quản lý và tất cả các cần thiết. thông tin liên qu an Như vậy qua đó ta thấy rằng nhượng quyền là mộ t cách thức đặc biệt đ ể phân phối hàng hoá và dịch vụ . Nhượng quyền kinh doanh cũng giống như một sự liên kết hợp đồng giữa phía chuyển giao (nhà sản xuất ho ặc tổ chức dịch vụ) với người nhận chuyển giao (người kinh doanh độc lập). Người chuyển giao sẽ cho mượn thương hiệu và hệ thống kinh doanh bao cả cách thức quản lý. Còn ngư ời nhận chuyển giao chỉ trả tiền b ản quyền thuê thương hiệu và tiền phí đ ể được kinh doanh với tên và h ệ thống của nhà chuyền giao. d) Nguyên nhân ra đời Trang 5
Ở trên chúng ta đã tìm hiểu thế nào là kinh doanh nhượng quyền nhưng nguyên nhân ra đời của nó là m ột câu hòi đáng quan tâm đố i với những nhà kinh tế học cũng như những nghiên cứu sinh. Vây nguyên nhân ra đ ời của nhượng quyền kinh doanh là đâu? Câu hỏi cần được trả lời b ắt đ ầu từ b ài học về thương hiệu. Vậy thương hiệu chính là nguồn gốc ra đời của nhượng quyền kinh doanh? Như chúng ta đã biết thương hiệu chính là một thứ tài sản vô giá củ a b ất kỳ mộ t doanh nghiệp n ào. Bất cứ doanh nghiệp nào trên thị trư ờng muốn cạnh tranh để tồn tại đ ều cần cho mình mộ t thương hiệu riêng. Nếu đi ngoài đường, trên các con phố lớn, chúng ta d ễ dàng nhận ra một số thương hiệu quen thuộ c mà không cần nhìn tên củ a chúng. Chẳng hạn như nhìn qua màu sắc nâu củ a một cái chai nước trên nền màu đỏ, ắt hẳn bạn đã phần nào đoán ra đó là thương hiệu Coca-cola. Hay nhìn qua b iểu tượng chữ U nhiều hoa văn thì b ạn đã có thể nh ận ra đó là của hãng Unilever với những sản phẩm quen thuộc như trà Lipton, xà bông Omo, kem đánh răng Close-up… Nhận biết thương hiệu rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Nó giúp doanh nghiệp có một sức m ạnh “vô hình” trong cuộc cạnh tranh thu hút sự quan tâm người tiêu dùng đối với sản ph ẩm, d ịch vụ họ tạo ra. Do đó, các doanh nghiệp luôn luôn cố gắng đánh bóng thương hiệu của mình và suy nghĩ mọ i phương cách để có th ể tạo thêm nhiều Mộ t trong những cách đó là nhượng quyền kinh doanh. 2 .Thực trạ ng kinh doanh nhượng quyền tại Việt Nam 2 .1 Những yếu tố tác độ ng 2 .1.1 Luật pháp Bắt đầu từ khi Luật thương mại năm 2005 có hiệu lực thi hành thì rất nhiều dự đoán sẽ có sự bùng phát m ạnh mẽ về KDNQ- franchise. Nhưng qua th ực tế 2 n ăm 2006-2008 cho th ấy vẫn chưa có một sự trỗi mình nổ i bật của các hoạt động KDNQ. Về mặt luật pháp liên quan đ ến KDNQ có: Trang 6
- Ngh ị định 35/2006/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành Lu ật Thương m ại về hoạt động nhượng quyền thương m ại, -Thông tư 09/2006/TT-BTM của Bộ Thương m ại hướng dẫn đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại - Vào 17/11/2008 thì Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 106/2008/QĐ-BTC để quy đ ịnh mức lệ phí mà thương nhận dự kiến nhượng quyền phải nộp khi đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại. Như vậy cơ sở lu ật pháp cho KDNQ đang d ần hình thành và hoàn thiện, tạo điều kiện cho KDNQ trở nên phổ biến hơn ở Việt Nam. 2 .1.2 Kinh tế Kinh doanh nhượng quyền (KDNQ) ở Việt Nam đang d ần trở thành cơ hội và cũng là thách thức đối với doanh nghiệp ở Việt Nam với các doanh nghiệp muốn tìm kiếm một thương h iệu nư ớc ngoài để kinh doanh. Theo đó, muốn trở thành kẻ đ i “mua franchise” th ì các doanh nghiệp ph ải có tiềm năng vốn m ạnh: yêu cầu củ a bên bán franchise thì cần 300.000 USD để có th ể có đư ợc một thương h iệu nổ i tiếng. Tuy nhiên trong th ời buổi kinh tế khó khăn thì có được một thương hiệu nước n goài đang d ần trở thành một làn sóng kinh doanh m ới ở Việt Nam. Bởi lẽ: - Sỡ hữu một thương hiệu nổi tiếng sẽ là mộ t thế mạnh vững ch ắc cho các doanh nghiệp khởi đầu kinh doanh. Bởi lẽ ai trong giới kinh doanh cũng hiểu một cái tên mới ra đời sẽ vấp phải và chống với rất nhiều các “ đ ại gia” cùng nghành đ ã và đang kinh doanh cùng mặt hàng sản phẩm hay dịch vụ. Như thế để tồn tại trong thời buổi kinh tế khó khăn thì một doanh nghiệp non trẻ nên có một chiến lược tồn tại phù h ợp nếu không muốn bị đè bẹp bởi sự bành trướng các công ty lớn. 2 .1.3 Dân số Dân số Việt Nam hơn 80 triệu dân với tỷ lệ dân số trẻ dưới 30 tuổi chiếm hơn 50% và lực lượng này có m ức chi tiêu ngày càng cao. Trong một nghiên cứu mới đây của hàng Việt Nam có chất lượng cao năm 2006 thì những người trong độ tuổi tạo ra thu nhập (22-55 tuổi) là những Trang 7
n gười chi tiêu nhiều nhất, chiếm 70,29% (trong 87% nhữn g người có độ tuổi 225-55 có chi tiêu từ 500 ngàn/người/tháng). Tỷ lệ biết chữ của người dân cao cũng là một yếu tố quan trọng giúp tiếp thu các thông điệp quảng cáo. Ngo ài ra, việc phân bố dân cư của th ành phố này cũng là một ưu điểm thuận lợi cho hoạt động nhượng quyền với dân cư phân bố rải rác, không tập trung vào các cao ốc, các toà nhà mà rải ra giúp cho việc kinh doanh chuỗi rất thuận lợi vì ở mỗi khu vực, n gười dân đều cần các cửa h àng cung cấp các sản phẩm, dịch vụ. Bên cạnh đó, vận chuyển cũng chưa phát triển mạnh nên cũng cần nhiều cửa hàng cung cấp. Do thu nhập và mức sống tăng lên nên càng ngày ngư ời tiêu dùng càng chú trọng đến chất lượng sản phẩm, dịch vụ và thương hiệu cũng tạo nên nhu cầu mua h àng hơn là yếu tố giá cả. Họ cũng bị ảnh hưởng bởi quảng cáo, tiếp thị hơn trước đây. Khuynh h ướng tiêu dùng cũng đã có sự chuyển dịch từ hình th ức truyền thống sang các phương thức bán hàng hiện đại (Việt Nam được AT Kearney xếp hàng thứ 3 về tiềm năng của thị trường bán lẻ) góp phần cho hoạt động kinh doanh nhượng quyền phát triển. - Khủng hoảng kinh tế khiến tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, các doanh nghiệp tìm kiếm phương thức kinh doanh ít rủ i ro hơn. 2 .2 Những điển hình kinh doanh nhượng quy ền 2 .2.1 Ví dụ thực tế + Những thương hiệu nước ngoài: Như đã giới thiệu ở trên nh ững thương hiệu nư ớc ngoài như KFC, Mc Donald’s, Qualitea, Starbuck Cafe, Lotteria, Jollibee, Aptech, ... là ví dụ dễ nhìn thấy nhất củ a hoạt động kinh doanh nhượng quyền. Bên cạnh đó có Tập đoàn Yum! của Mỹ đang có hai thương hiệu nổi tiếng được nhượng quyền ở Việt Nam đó là KFC và Pizza Hut. Ở Việt Nam, Tập đoàn Yum! đã bán quyền kinh doanh thương hiệu dưới h ình thức độc quyền cho Công ty KFC Việt Nam, một liên doanh giữa Việt Nam và Singapore, kinh doanh trong 25 năm còn Pizza Hut thì đ ược nhượng quyền theo h ình thức độc quyền cho Công ty Pizza Hut Việt Nam là IFB Holdings và Jardine Restaurant Group. Trang 8
Nhượng quyền của KFC: KFC– Th ịt gà rán Kentucky, sản phẩm của Tập đoàn Yum Restaurant Internation (Hoa Kỳ): có thể nói năm 2006 là năm thành công đố i với KFC ở thị trường Châu Á. Chỉ tính riêng tại Trung Quốc thì số cử a hàng đ ã là h ơn 5000, một con số đ áng kinh ngạc ở Châu Á. Tuy nhiên, đ ể được làm franchisee của KFC thì các chi nhánh KFC phải trả tiền b ản quyền khoảng 4% hoặc 600 USD/tháng, phí quảng cáo trong khu vực 3% và quảng cáo toàn quốc khoảng 2% trong tổng thu nhập. + Những thương hiệu Việt Nam: Kể đ ến kinh doanh nhượng quyền ở Việt Nam không thể không kể đến Cà Phê Trung Nguyên, Phở 24…. Trà sữa trân châu Hoa Hướng Dương cũng đang tiến hành các thủ tụ c pháp lý để chuẩn bị tiến hành kinh doanh nhượng quyền . Hệ thống nhượng quuyền thương hiệu phát triển trong những năm gần đây có sự góp mặt đ ầy ấn tượng của các h ệ thống nhượng quyền của các Công ty trong nư ớc như Phở 24, Kinh Đô Bakery, Nhà Xinh, Thời trang Foci… ngoài ra còn có những thương hiệu Việt đã xây d ựng và bắt đ ầu chuẩn b ị nhượng quyền như Nước mía siêu sạch, cà phê Passio (Take away). Hệ thống nhượng quyền Gloria Jean’s Cofees của Australia cũng đã xâm nhập vào Việt Nam thông qua Công ty cổ phần Phong cách sống Việt và đ ã khai trương 2 cửa hàng . Trang 9
Còn những thương hiệu Việt Nam, trước hết là cà phê Trung Nguyên. Cà phê Trung Nguyên: Được coi là thương hiệu đầu tiên ở Việt Nam thự c hiện chiến lược kinh doanh nhượng quyền. Với thế m ạnh của mình, cà phê Trung Nguyên đ ã xây dựng m ạng lưới kinh doanh nhượng quyền củ a mình cả ở Nh ật Bản, Sinhgapore, Thái Lan và Campuchia. Tại Hà Nộ i và thành phố Hồ Chí Minh cũng có nh ững cửa hàng kinh doanh nhượng quyền của Trung Nguyên như: Hội quán Sáng Tạo Trung Nguyên, Cà phê Chiều thứ Bảy… Đặc trưng của cà phê Trung Nguyên cũng được nh ấn mạnh: đó là một không gian riêng với phong cách thưởng thức cà phê đặc trưng pha cà phê bằng Fin,.. điều đó tạo nên một bản sắc riêng cho Trung Nguyên cũng như một phương pháp cạnh tranh hữu hiệu trước đối thủ. Phở 24h: Phở 24h được coi là một thành công điển hình khác củ a kinh doanh nhượng quyền thương h iệu Việt. Tính đ ến tháng 7/2005 thì phở 24h cũng có đ ến 14 quán tại thành phố Hồ Chí Minh, Huế, Đà Nẵng.. và chu ẩn bị mở rộng thị trư ờng củ a mình ra bên ngoài như: Hàn Quố c, Indonesia, Úc, Phở 24h luôn củng cố thương hiệu của mình bằng cách đồng nhất về trang phụ c nhân viên, chất lượng món ăn, chất lượng d ịch vụ, bảng hiệu và gần như tất cả nh ững trang thiết bị n hỏ nhất trong quán. Đó là một trong những phương thứ c kinh doanh của Phở 24h nhằm tránh bị các đố i thủ cạnh tranh ăn cắp hình ảnh của mình, do đó Phở 24h đã tập trung “đánh bóng” cho chuỗi kinh doanh nhượng quyền của mình. 2 .2.2 Bài học kinh nghiệm Theo Albert Kong, một chuyên gia trong lĩnh vực kinh doanh nhượng quyền ở Châu Á thì đ ể tiến hành kinh doanh nhượng quyền thành công thì doanh nghiệp cần ch ọn đúng một th ời điểm b ắt đầu. Trang 10
Ví dụ như Kentucky cũng đ ã tiến hành kinh doanh nhượng quyền tại Hồng-kông nhưng lúc đó do người tiêu dùng chưa quen với món gà rán nên Kentucky đã bị th ất bại. Và để bước chân vào thị trường cũng như đứng vững chãi trên thị trường thì KFC cũng đã có những chiến lược kinh doanh phù hợp cho riêng mình. Tại Việt Nam, KFC cũng ch ỉ tập trung cửa hàng của mình ở các thành ph ố đông dân như Hà Nộ i, TP HCM, đối tượng khách hàng chủ yếu là sinh viên, học sinh, những bạn trẻ làm trong khu vực trung tâm Thành phố … Đặc biệt, trong chiến lược tiếp th ị củ a mình, KFC luôn chú ý đến trẻ em, thành phần khách hàng tiềm năng bằng cách những chương trình tiếp th ị riêng và độc đ áo.KFC cũng chịu lỗ tới 6 năm đ ể xây d ựng thương hiệu cho riêng mình sau đó mới bắt đầu kinh doanh có lãi. 3 . Định hướng kinh doanh nhượng quyền ở Việt Nam Tại Việt Nam, mặc dù mua bán nhượng quyền thương hiệu đã được nhiều người biết đến nhưng vẫn chưa thực sự được xem xét như một cơ hội phát triển kinh doanh. Mục tiêu đòi hỏi của các doanh nghiệp là không ch ỉ phát triển thương hiệu mà phải là phát triển nhanh và có hệ thống. Một trong những lộ trình phát triển đáp ứng điều đó là mô hình mua b án như ợng quyền thương hiệu, giúp các doanh nghiệp rút ngắn thời gian xây dựng và mở rộng thương hiệu . Số lượng và ch ất lượng của các hệ thống kinh doanh nhượng quyền không ngừng nâng cao, đã xu ất hiện các thương hiệu “made in VN” đi ra thế giới. Để phát triển vững mạnh thì các doanh nghiệp cần quan tâm đến những vấn đề sau: -Thương hiệu: Là một yếu tố quan trọng nhất trong hệ thống kinh doanh nhượng quyền. Doanh nghiệp quan tâm đúng mức đến thương hiệu là đang củng cố sức mạnh của mình. Bởi lẽ franchise được h ình thành từ nền tảng thương hiệu. Th ương hiệu vững mạnh thì franchise cũng trở nên d ễ d àng h ơn bởi ai cũng muốn sở hữu một thương hiệu nổi tiếng cho doanh nghiệp mình. -Hệ thống đồng bộ và nhất quán: Trang 11
Xây dựng một hệ thống đồng bộ và nh ất quán là một yếu tố quan trọng trong phát triển kinh doanh nhượng quyền. Với P hở 24h, đó là luôn củng cố liên tục tính ổn định và đồng bộ của chuỗi quán ph ở, đặc biệt đối với chất lượng món ăn, chất lượng d ịch vụ, trang trí nội thất, đồng phục nhân viên… -Sản phẩm và dịch vụ: Một doanh nghiệp phải có một sản ph ẩm mà thị trường có nhu cầu và đ ặc biệt, để có thể thực hiện nhượng quyền thì sản phẩm phải có tính độc đáo. Với Mac Donald, họ đã âm th ầm tiến h ành nghiên cứu để thay đổi loại dầu chiên của m ình để giảm bớt chất béo trong những thức ăn b án ra, nhờ thế lượng dầu đ ã giảm từ 8% xuống 3%. Đây chính là điểm độc đáo trong sản phẩm của Mc Donald vì họ kinh doanh nhưng rất quan tâm đến sức khỏe người tiêu dùng. -Bí quyết kinh doanh Bí quyết kinh doanh được coi như là một yếu tố không th ể thiếu. Đối với ngành thực phẩm thì bí quyết lại nằm chủ yếu ở cách tạo ra hương vị, mùi vị của món ăn. Gà rán KFC nh ờ có thứ gia vị truyền thống mà tạo nên món ăn rất đặc trưng, Phở 24 có bí quyết tạo nồi nước dùng thích h ợp với khẩu vị của cả 3 vùng miền Bắc, Trung, Nam, thức ăn nhanh Subway thì có bí quyết tạo ra thức ăn nhanh mà vẫn là thức ăn tươi (fresh)… 4 .Những giải pháp đề xuấ t Tuy nhiên bên cạnh đó thì kinh doanh nh ượng quyền vẫn còn tồn tại những khó khăn của riêng nó. Do đó các biện pháp hỗ trợ từ phía nhà nước là một yếu tố quan trọng góp ph ần thúc đ ẩy kinh doanh nhượng quyền có những bư ớc tiến mới trong th ời k ỳ suy thoái kinh tế hiện nay. - Nhà nước cần chủ động xúc tiến và hỗ trợ các doanh nghiệp, chủ thương hiệu mở rộng cửa hàng nhượng quyền ở nước ngoài. Cùng các biện pháp như m ở rộng chính sách đầu tư ra nước ngoài, thương th ảo, tạo điều kiện để các doanh nghiệp có th êm cơ hội mở rộng kinh doanh. - Về luật pháp : những quy định của luật pháp về hoạt động như ợng quyền của Việt Nam vẫn còn chồng chéo về phạm vi điều ch ỉnh của Luật sở hữu trí tuệ, Luật chuyển giao công nghệ, Luật thương m ại, còn vư ớng mắc xung quanh vấn đề thừa nhận tài sản thương hiệu, hay vẫn chưa quy Trang 12
đ ịnh về vấn đề tranh chấp… dẫn đến những khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện. Do đó nhà nước cần nhanh chóng có cơ chế, chính sách lu ật pháp h iệu quả đối với loại hình doanh nghiệp mới này, - Nhà nước cần có các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp về thông tin thị trường xuất khẩu trên thế giới, giúp doanh nghiệp có thể đối phó với những biến động bất ổn về giá cả làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xu ất kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này giúp doanh nghiệp tránh những tổn thất và tạo điều kiện doanh nghiệp tiếp cận nguồn thông tin nhanh chóng và hữu ích hơn. - Thành lập câu lạc bộ hoặc hiệp hội Franchise VN để các doanh nghiệp, các thương nhân giao lưu, trao đổi thông tin, kinh nghiệm về Franchise và quảng bá mô hình Franchise. Đây là cơ hội tốt để các doanh nghiệp muốn và mới bắt đầu sự nghiệp kinh doanh franchise của mình có thêm cơ hội tiếp cận và học hỏi kinh nghiệm của những doanh nghiệp đi trước. - Cần sự hỗ trợ từ phía ngân h àng do sự kết hợp giữa bên nhượng quyền và ngân hàng trong việc tạo điều kiện cho việc vay vốn phục vụ cho hoạt động nhượng quyền còn lỏng lẻo và chưa hiệu quả. -Mô hình kinh doanh mới mẻ n ày cũng cần đư ợc quan tâm và đưa vào giảng dạy tại các Trường ĐH để tạo một đội ngũ lao động có kiến thức và kỹ năng. Đối với các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay: thương hiệu của Việt Nam ít được doanh n ghiệp chú ý để đầu tư, xây dựng ph át triển thương hiệu. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng chưa chú ý đ ăng ký b ảo hộ thương hiệu để có thể có một khởi đầu tốt cho hoạt động nhượng quyền. Đây là một vấn đề mà doanh nghiệp cần chú ý để phát triển mạnh hơn nữa thương hiệu của mình. 5 . Tổng kết Mua bán nhượng quyền thương hiệu đã đ ược nhiều người biết đến nhưng vẫn chưa thực sự được xem xét như một cơ hội phát triển kinh doanh. Hiện tại Việt Nam chỉ mới có số ít trường h ợp mua bán nhượng quyền thương hiệu th ành công như Kinh Đô mua lại kem Wall, chuỗi cửa h àng ph ở 24… Những doanh nghiệp còn lại vẫn chưa th ực sự quan tâm cũng như tìm hiểu kĩ lưỡng về những cơ hội có đ ược thông qua hoạt động n ày. Trang 13
Bên cạnh đó còn tồn tại những khó khăn m à doanh nghiệp gặp phải, chưa tìm được hư ớng giải quyết. Sự hỗ trợ từ nhà nước, các cơ quan chức năng là hết sức cần thiết để đảm bảo quyền lợi của các doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh mới này. Thông tin đáng mứng là số lư ợng và ch ất lượng của các hệ thống kinh doanh nhượng quyền Việt Nam không ngừng nâng cao, đ ã xuất hiện các thương hiệu “made in VN” đ i ra th ế giới và nhiều thương hiệu toàn cầu đang đầu tư vào Việt Nam. Yếu tố quyết định sự th ành công của một thương hiệu chính là sức sống của sản phẩm và sự công nhận của người tiêu dùng. Các doanh nghiệp cần quan tâm để có tầm nhìn và chiến lư ợc phù h ợp với công ty trong quá trình kinh doanh như ợng quyền. 6. Tham khảo về kinh doanh nhượng quyền: Các trang web: www.franchise.org: Tổ Chức Nhượng Quyền quố c tế www.bluemaumau.com: Thông tin về các sự kiện Franch ise www.franchise-chat.com: Các thông tin về Nhượng Quyền quốc tế, lời khuyên của các chuyên gia www.franchisepundit.com: Nói về các khía cạnh pháp lý củ a Nhượng Quyền www.unhappyfranchise.com: Chia sẻ, phàn nàn của các đơn vị Nhận Quyền không được như ý www.wikifranchise.org: Giống như tự điển bách khoa nhưng về chủ đề Nhượng Quyền Các văn bản luật pháp Lu ật Thương m ại năm 2005 Ngh ị định 35/2006/NĐ-CP của Chính phủ hướng d ẫn thi hành Luật Thương mại về ho ạt động nhượng quyền thương mại Thông tư 09/2006/TT-BTM của Bộ Thương mại hướng d ẫn đăng ký hoạt động nhượng quyền thương m ại Trang 14